Luận văn ThS . Hoàn thiện môi trường đầu tư nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Hải Phòng

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ




BÙI THÚY TUYẾT ANH


HOÀN THIỆN MÔI TRƢỜNG ĐẦU TƢ
NHẰM TĂNG CƢỜNG THU HÚT
ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI Ở HẢI PHÒNG





LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ







HÀ NỘI – 2014

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

BÙI THÚY TUYẾT ANH



HOÀN THIỆN MÔI TRƢỜNG ĐẦU TƢ
NHẰM TĂNG CƢỜNG THU HÚT ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP
NƢỚC NGOÀI Ở HẢI PHÒNG

 Kinh tế chính trị
: 60.31.01



LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ


NNG DN KHOA HC: GS.TS CHU VĂN CẤP




HÀ NỘI – 2014
1


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, không
sao chép của ai, dưới sự hướng dẫn của GS.TS Chu Văn Cấp. Các số liệu, tài
liệu trong luận văn là trung thực, bảo đảm tính khách quan, các tài liệu tham
khảo có nguồn gốc, xuất xứ rõ rãng.


Hà Nội, ngày tháng năm 2014
Tác giả



Bùi Thúy Tuyết Anh

2

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT i
DANH MỤC BẢNG ii
DANH MỤC HÌNH iii
MỞ ĐẦU 1
CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN VỀ MÔI TRƢỜNG ĐẦU TƢ VÀ ĐẦU TƢ
TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI 7
1.1. n v  7
1.1.1.  7
1.1.2. C yu t cu th 9
n v c ti 17
1.2.1. nim cc ti 17
c ti 21
1.3. Mi kh  25

1.3.1. Vai tr ca mng u t vi thu h u t trc tip
c ngo 25
1.3.2. nh ng ca mng u t ti thu h u t trc
tip c ngo 26
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG MÔI TRƢỜNG ĐẦU TƢ VÀ TÌNH
HÌNH THU HÚT FDI Ở HẢI PHÒNG 31
2.1. Nhng li th ca H
 31
2.1.1.   trong vic tip nh nh
 i 31
u kin t  32
2.1.3. Nguc 34
3

2.1.4. Kt cu h t   thng cung cp
ng 38
2.1.5. C th t 41
 46
2.1.7. Xp hc cnh tranh cp tnh(PCI) 47
n kinh t i 48
 Hng c ng
 51
   51
2.2.2. FDI v H phn theo lnh vci t v h thc
u t 56
2.2.3. Nhng  g ca FDI v s n kinh t - i
ca th ph H v nhng hn ch 62
CHƢƠNG 3: PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN MÔI
TRƢỜNG ĐẦU TƢ NHẰM TĂNG CƢỜNG THU HÚT ĐẦU TƢ
TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI Ở HẢI PHÒNG 77

ng, m
 H 77
 bi cnh thu 
H 77
           
 80
ng thu
 H 84
3.2.p cn FDI 84
n quy ho hong th
l ng c  85
4

i m
cu c  th c  87
c bi
   
o v ng, to nhiu vi 90
ng cn li vi ho
cm c qutrong
 91
3.2.6. Gii quyt mt s tn ti n kt cu h tng, vn
 chuyng 94
cao ch s PCI nhm ci thi 95
KẾT LUẬN 98
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 101

5

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CNH: 
 
FDI: 
GDP: 
 
PCI: 
UBNDTP: 
XHCN: 

6

DANH MỤC BẢNG

STT
SỐ HIỆU
TÊN BẢNG
TRANG
1
Bng 2.1
Tr hc vn c
35
2
Bng 2.2
  thut ca lao ng
c
36
3
Bng 2.3
S ng n kinh t
37
4
Bng 2.4
Tng vp mu ch
vn t - 2012
55
5
Bng 2.5
Vn thc hin FDI

56
6
Bng 2.6

tham gia i H
60
7
Bng 2.7
 sn xup  H
2000  2011
63
8
Bng 3.1
Mt s ch n kinh t - i ca
H 
81
9
Bng 3.2
D u vn ca Hn
2011- 2015 n 2016 -2020
82






7

DANH MỤC HÌNH

STT
SỐ HIỆU
TÊN HÌNH
TRANG
1

u t I
8
2


32
3

 1
35
4

i vi d 
vn c di
cp Giy chng nh
42
5

Tng sn phm (GDP) c 
n kinh t
49
6


 sn xup theo
c t n kinh t
50
7

 H 1996  2012
53
8


56
9


d  cp m
58
10

 theo vn

58
11
2.10
 Hc

61
12

 ng FDI vi t
ng GDP c

62



8

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
n kinh t hin nay, vc tic
t b phn quan tru ngun va bt
k mt quc gia hay mi vc ta, m
i nhp kinh t,
nhu cu vt ln, tr, vc bit quan trng.
 ca quc gia hay mp cn v
mu: phc v cho s nghit c,
ti tip nhn k thut sn xut, kinh nghig ch,
c qu th
 n kinh t n nhng
  thu mn chuyn du kinh t
ng nhanh. FDn quan trc gii quyt vic
 y xut khu, m r c tc
 . Muc ti
nhin lnh.
Trong nh   Hi
  tc ci thin, to sc hp d
 . Vi c tip
 H cn thit, ci
thic cnh tranh trong vi
 n kinh t, chuyn dn vng
u kinh t ng , hia, ci thii sng

. Tuy vy, vng vi ti, kh
a Hn ch, do nhi
 quan, tron
9

Vy nh          a H 
c s hp dn ph ci thing
 Hi gian ti?  ch Hoàn
thiện môi trường đầu tư nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước
ngoài ở Hải Phòng c s kinh t
t .
2. Tình hình nghiên cứu đ tài
Do tm quan trng ci vi ho
   , nhi    c, nhi  u 
nhi 
2.1. Các công trình nghiên cứu về đầu tư trực tiếp nước ngoài:
1. TrĐầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam
thực trạng và giải pháp  qui.
2. PGS.TS.NguyTuĐầu tư trực tiếp nước ngoài với
phát triển kinh tế Việt Nam”, Nxb i.
3. Nguyn TrĐầu tư trực tiếp nước ngoài với công cuộc
công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam Khoa hi.
4. TS.Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài
đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam”, Nxb Khoa hc - k thui.
5. PGS.TS.Nguy Khu vực kinh tế có vốn đầu tư
nước ngoài trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam
h tr qui.
6. TS.Phan Hu ThNâng cao chất lượng FDI: Trách nhiệm của
Bộ máy quản lý nhà nước”, -7-2012.
7.    ng FDI ph     u,

www.baomoi.com/home/kinhte/www.phapluattp.vn/chat_luong_FDI_phai_du
oc_dat_len_hang_dau/4298715.epi
10

8. Chic FDI s tip cn? (VnEconomy.Vn,
-8-2011)
9.  p dc, -1-2013)
Cu v c tip   
c ti 
q thc trc tip  Vit
 u ki     n vi nn kinh t th
ng XHCN. Nhng nc ra s ng, 
ng cc tip i vi v ng kinh t  Vit
 t
ng ngun vc tit Nam trong nh
tip theo.
2.2. Các công trình nghiên cứu về môi trường đầu tư:
1. PGS.TS.Nguyn Kh TS.    Những
giải pháp chính trị kinh tế nhằm thu hút có hiệu quả đầu tư trực tiếp nước
ngoài vào Việt Nam quc gia, i.
2. Trn Th Hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về
đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Namu kinh t (10), Tr. 3-12.
3. Trn Tu Tạo môi trường đầu hấp dẫn một trong những giải
pháp không thể thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội
n, (10), Tr.56  58.
4. GS.TS.    Ths Nguyn Thanh Thy (7/2009),
Cải thiện môi trường đầu tư thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở một số
nước châu Á và các bài học kinh nghiệm cho, Thành phố Hồ Chí Minh”, Tp
n kinh t (225), Tr.23 - 25.
5. Tr    Cải thiện môi trường đầu tư trực tiếp

nước ngoài ở Bắc Ninh: Kết quả mang lại và một số giải pháp
11

t  -52.
6. TS.Chu Ti    ng kinh doanh   
Vit Nam: Thc trng  Quc gia, i.
7. PGS.TS.     n th ch v  ng
kinh doanh  Vi Qui.
8. Môi trường đầu tư và tác động của nó đến
đầu tư trực tiếp nước ngoài ở tỉnh Hải Dương”, Luc s kinh t.
9. H H i v 
Th 3.
   nhi
 m v ng c
c tiu thc trng 
Vi     t s        nhng
u c  ra nhng thun l
n ch t ng gip nhm ci thi
  lup thu, k thn lt qu ca
c  Hoàn thiện
môi trường đầu tư nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở
Hải Phòng  p v
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu
c tri vic tip
 H  xut mt s gin 
m  c ti H
- Nhiệm vụ nghiên cứu
+    n v        c ti c


12

+ c tr
trc ti Hi gian qua.
+  xut mt s  thing
m  c ti H
n 2011- 2020.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
 Đối tượng nghiên cứu
u ca lu
h vc ti kinh t .
 Giới hạn nghiên cứu
-       H   th   
nghi n FDI.
- Thi gian: t  thu thp s liu
phc v vic trc tic
 H
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
 n duy vt bin cht lch s ca Ch 
-  dng tng hu, c th:
- P- lch s:
 ng trong
c tn chng chung ca s vn
ng c c nhn thch s 
   n g           i
 n bn cht cng.
- Png hp
        c    u 
nhng b phn, nhng mt, nhng yu t c u,
13

n ra tng thun cht ca tng yu t, t i
  u m    ng h    c vi
   i h tr          
ng ht ch
b sung cho nhau.
   dng p th   
th, tng kt thc ti
6. Những đóng góp và giá trị của luận văn
- Luc trng nhm
c tia
 HKhuyn ngh h th thi
v ci thi u qu n vng trong
c ti Hi gian t
- Lu  u tham kho cho vic u,
ging dy, hc t kinh t  u tham
kho u, hoc tic

7. Kết cấu luận văn
-  n m u, kt lu  c  u tham kho, ni
dung lum:
Chương 1: Lý luận về môi trường đầu tư và đầu tư trực tiếp nước ngoài
Chương 2: Thực trạng môi trường đầu tư và tình hình thu hút FDI ở
Hải Phòng
Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoàn thiện môi trường đầu tư
nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Hải Phòng


14

CHƢƠNG 1
LÝ LUẬN VỀ MÔI TRƢỜNG ĐẦU TƢ VÀ ĐẦU TƢ
TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI

1.1 Lý luận về môi trƣờng đầu tƣ
1.1.1 Khái niệm môi trường đầu tư
* t thut ng 
vc kinh t n tr kinh doanh  nhic  gii. Thut ng 
phi mi mn nay vm
 
cu.
- 
“Môi trường đầu tư là tập hợp các yếu tố đặc thù địa phương đang
định hình cho các cơ hội và động lực để doanh nghiệp đầu tư có hiệu quả, tạo
việc làm và mở rộng sản xuất”. [8,tr.23]
- c:
“Môi trường đầu tư nước ngoài là tổng hòa các yếu tố chính trị, kinh
tế, xã hội có liên quan tác động đến hoạt động đầu tư và bảo đảm khả năng
sinh lợi của vốn đầu tư nước ngoài.”[6]
- Theo GS. TS T:
“Môi trường đầu tư là một tập hợp các yếu tố tự nhiên, kinh tế, chính
trị, xã hội, pháp luật, tâm lý của nước tiếp nhận đầu tư nhằm bảo vệ sự an
toàn và khả năng sinh lợi tối đa của nguồn vốn đầu tư bên ngoài.”[1]
y, t nh hi
: tu t n hong

* M i:
15

- Môi trường cứng: u t thuc kt cu h tng giao

u c, h thc, h thng cung cp
ng, h thng khu, cm p…
- Môi trường mềm: h thng dch v , dch v 
n ho n ch  i x 
gii quy  p, khiu ni), h th ch v  
 o hing m u t v n
n kinh t
 
- Các yếu tố môi trƣờng bên ngoàit kinh t khu
vc, s t trin cc gia, b th
gii, khu vng c
- Các yếu tố môi trƣờng bên trong: v u kin t 
  n kinh tng
c m ca nn kinh t
Hình 1.1: Các yếu tố ảnh hƣởng đến thu hút FDI











u t n

Th n FDI


Th
ng
tim

Th
ng
lao
ng
n
nh

tr


kinh
t
H
thng

lut
Tp


 i
16

1.1.2 Các yếu tố cấu thành
Ma mi hot ng ti li nhun.
yp dn u qu 
m ri ro thp. cb yu t 

- ,  t
- Kt cu h tng k thut i.
-   nh kinh t 
- ngun lc cho s 
-  n ca th ng
- 
- c cnh tranh cp tnh (CPI)
s pht s yu t c:
*Một là: môi trường pháp lý, các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư và
thủ tục hành chính
- 
Mt trong nh quan tr
 thng lui thc s  n
nh. Pt phi to ra mt mt bng chung v u
n kinh t s t gi
p vi luc t.
Ving Lui gn lin v
t doanh nghip, Lui, lut thu
b i lum bo kp thi, nh     ng
thi, phnh h th
 to lh doanh ng gi
phn kinh t.
- C, c
17

 n kh
a mt quc gia. Bn nh kh 
sinh li ca vm b sinh li cng
v hin s n ch i vi c
 nhng

mn nhng trc tin
vin ln l
u n s  n
lc mt hiu qu caoi vic
 dng u qu v. Nu
p, thing b c thu
 gp nhiu tr ngi. Thc t cho thy, cc NICs  
t s u
cho vi  p,   
du qu ngun vn FDI, phc v c lc cho s nghip
 hic.
- Th t
Th tm tt c nhng th t m
 mt quc gia.  
n ph t
thi gian thc hin ng c mt th tt
h th m c th, cn
ng mc khoa hc vi m  c
 m tn ty  khen
 lu tn nh i
quya tit kim thi gian, vo
c nic li, th t 
18

hn ch m v n thi
i cn h n
y, c tc hit c
n thi gian gii quyt trong nh

v c th tu ch

i nh
* Hai là, kết cấu hạ tầng kỹ thuật và xã hội
- Kt cu h tng k thut
H thng kt cu h tng vn hiu qu 
vsn xut, kinh doanh t c
 n c h tng th hi n
ca h thn tch v cung cn,
t s dch v h tr 
ng kt cu h tu ki 
trin bn vng ca nn kinh t. H thn tn li s
n gip. Mt h thng kt cu h
tng k thu  nh (bao gm h th ng b ng s ng
i cung cch
v tiu mong mun ca m  c
li, mt kt cu h tng yi mnh,
h th    c lc hu, h thng cung c  ng thiu
ths ng thit hn tr hot

Do vt cu h tng t i th ln trong
vi dng hiu qu ngun vn c ti
- Kt cu h ti
19

nh kt cu h tng k thu
n kt cu h ti. Kt cu h ti bao gm h thng y t 
c kh tho, hong
i, khu ch v h tr,   i lao
ngi v
* Ba là, môi trường chính trị xã hội và sự ổn định kinh tế vĩ mô
Vic gi vng m bo trt t 

t quan tri vi ho
u t hp di vi n
 t c c ch 
v s hu vn mc thc
hin ng v         ng
mu t ri ro trong ho Nng
 - i nh, u kin li 
th hp dn 
  ng vc
 c Singapore, Malaysia,
trong hai thi th k 20 nhin so v
ung Quc, Vit Nam trong nhn
i t nh vic gi vng
 c bi
  bt
n v ng hu qu
nng n v kinh t - u mt
phn. Kinh nghim cho thy, nhiu qui thln v 
nhith ng rng ln li g , 
t v y, s nh v  u t  
20

 nh
  bn vng ca C, m n lc gi
, s hong cc tc. N
u ki 
tin cp d
 i, nh s 
i n   ca
 i vi vi           c a

 th hin            u
.c ht th hin trong ving
dn thc hin lu    nh c     
phm bo s  nh v h th 
trong ni b , ng thn
nh kinh t  to s tin cy 
c gii thiu nhng li th, tia
phi v,  i  c hit
a , i hn
 thc hin tip th 
- nh kinh t u t quan trng trong vi
u t c cnh tranh quc gia. Mn
kinh t   n c.
*Bốn là, các nguồn lực cho sự phát triển và thu hút FDI
- Ngun lc t : bao gm v a 
+ V : hu hu n v 
   . V        n l n
ng , hay  u hoc  gth ng
 n hou mi
21

 ln trong vi. Bu ki
gin xut, tit ki n chuyn, d  rng
 u qu ngu
p t i nhun.
+ : c bi quan
c. Ngun , vt liu   s
 c trc tip 
-  ng:  quan tru cho s 
trin kinh t - 

s vc cn thit cho hong sn xut vt cht, v
 n phm dch v   
thu nhp cao s n to ra th  n.
y, kc bit quan
n ngung  qu v s t
ng. Hii v
ng r  hp du vi h
i s n c khoa hc k thut, b phng ph
 th tha mi. M
 cao, cc t chc k lut, trung
thu t hp dn vi nhi.
*Năm là, quy mô và tốc độ phát triển của thị trường
 a th  c th hin  c mua ci
c mua c l . T 
chng ca nn kinh t c tin nhu cu, kh
hp th v,  n ca th c.
Mt nn kinh t ng, t nh s u
 p th mng vc li.
22

ng cao s tc ngu
c, doanh nghin kt cu h tng, m
rc th c, t  mnh m o
u kip ph trch v h tr 
trin. Nhiu i chit,  mnh du
u k v
i m r n.
* 
ng qunh mt quc gia, ma
t khu kinh t,  mn v 

u kiu k v  nhu c
v u kin kt cu h tng, v nguc, th ng ti n
 
 cho vic quy
 i ngo
tn vi 
c ng trong vi
ni l  c m     u v  c tip t 
i ngc vi
c quc gia bao gi 
 c ng
kinh t c i dii
i dung ht sc quan trng.
t trong nhng chic quan trng ca
mi quc biu ki
 ng tt yu,
t trong nhng biuan tr i
ng kinh t.
23

*Bảy là, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh
Ch s  c cnh tranh cp tnh (PCI: vit tt ca Provincial
Competitiveness Index s p hng n tnh,
 ca Vit Nam v ch ng
kinh doanh thun li cho vin doanh nghi.  hiu
c cnh tranh cp t n kinh t - i ca t
so vi ti th n li.
+ 
PCI          thuc thm quyn ca
n tnh, d10 ch s n (vm

100) nhp hnh v chp tnh ti
Vit Nam. Nhng ch s  :
 Gia nhp th ng
 Tip c nh trong s dt
 ch
 Chi pi gian
 c
 ng co tnh
 Dch v h tr doanh nghip
 ng
 Thit ch 
 C
- :  
           


,