Quy chế pháp lý về sở giao dịch hàng hóa theo pháp luật Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT


NGUYỄN THỊ KIM NHUNG


QUY CHẾ PHÁP LÝ VỀ SỞ GIAO DỊCH HÀNG HOÁ
THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM







LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC






Hà Nội – 2010
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT


NGUYỄN THỊ KIM NHUNG

QUY CHẾ PHÁP LÝ VỀ SỞ GIAO DỊCH HÀNG HOÁ
THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

Chuyên ngành : Luật Kinh tế
Mã số : 60 38 50


LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC


Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Quang





Hà Nội - 2010
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào
khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác,
tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán
tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia
Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thể
bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, Ngày 20 tháng 11 năm 2010

NGƯỜI CAM ĐOAN




Nguyễn Thị Kim Nhung


MỤC LỤC
Lời cam đoan
Mục lục
MỞ ĐẦU 1
Chương 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ SỞ GIAO DỊCH HÀNG HÓA 5
1.1. Những vấn đề lý luận cơ bản về mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch
hàng hóa 5
1.1.1. Khái niệm mua bán hàng hóa giao sau 5
1.1.2. Khái niệm mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa 7
1.1.3. Khái niệm Sở giao dịch hàng hóa 11
1.2. Vai trò của Sở giao dịch hàng hóa 13
1.2.1. Vai trò của Sở giao dịch hàng hóa đối với Nhà nước 14
1.2.2. Vai trò của Sở giao dịch hàng hóa với nhà kinh doanh 15
1.2.3. Vai trò đối với Người sản xuất ra hàng hóa giao dịch 18
Chương 2. QUY CHẾ VỀ SỞ GIAO DỊCH HÀNG HÓA THEO PHÁP
LUẬT VIỆT NAM - THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA 21
2.1. Lịch sử hình thành pháp luật về Sở giao dịch hàng hóa 21
2.2. Thành lập Sở giao dịch hàng hóa 24
2.2.1 Hồ sơ thành lập Sở giao dịch hàng hóa 26
2.2.2. Điều lệ hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa 28
2.3. Tổ chức và hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa 31

2.3.1 .Thành viên Sở giao dịch hàng hóa 32
2.3.1.1. Thành viên môi giới 32
2.3.1.2. Thành viên kinh doanh 35
2.3.2. Các tổ chức có vai trò quan trọng trong hoạt động của Sở giao dịch
hàng hóa 36
2.4. Danh mục hàng hóa được phép mua bán qua Sở giao dịch hàng hóa 41
2.5. Hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa 44
2.5.1. Chế độ pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch . 44
2.5.2. Đặc điểm và phân loại hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch 48
2.6. Ủy thác mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa 53
2.7. Những hạn chế của quy chế pháp lý về Sở giao dịch hàng hóa 55
Chương 3. KIẾN NGHỊ 64
KẾT LUẬN 77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 78

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam là nước có điều kiện khí hậu, đất đai cũng như nguồn nhân
lực - 80% dân số sống tập trung ở vùng nông thôn, thuận lợi cho việc phát
triển nền nông nghiệp bởi vậy nền nông nghiệp có vai trò quan trọng trong
chiến lược phát triển kinh tế đất nước. Tuy nhiên, một trong những yếu tố giữ
vai trò quan trọng trong việc phát triển hàng hóa nông nghiệp là tiêu thụ sản
phẩm sau thu hoạch - vấn đề tồn tại từ lâu vẫn chưa được giải quyết để tận
dụng tối đa những lợi thế về mặt hàng nông nghiệp này. Thị trường tiêu thụ
hàng hóa này không ổn định, sản phẩm sản xuất ra nhiều khi không tiêu thụ
được hoặc tiêu thu với giá “bèo”, điều này làm cho một số người dân không
mặn mà với việc đầu tư mở rộng sản xuất nâng cao năng suất, chất lượng cho
sản phẩm. Để giải quyết vấn đề trên, nhiều quốc gia trên thế giới đã hình

thành và xây dựng các trung tâm mua bán hàng hóa giao sau gọi là Sở giao
dịch hàng hóa. Sự ra đời của Sở giao dịch hàng hóa đã giải quyết được phần
nào những vướng mắc mà cả người sản xuất và nhà đầu tư gặp phải. Hoạt
động của Sở giao dịch hàng hóa của một số nước đã tồn tại từ lâu, ví dụ như:
Sở giao dịch hàng hóa Chicago năm 1848, Sở giao dịch hành hóa Sydney
thành lập vào năm 1960, sàn giao dịch nông sản Đại Liên (Trung Quốc) thành
lập từ năm 1993….Ở Việt Nam đến năm 2002 mới có Sở giao dịch hàng hóa
đầu tiên khai trương nhưng giao dịch trên sở này trầm lắng và một số sở khác
ra đời tuy nhiên đều hoạt động ở mức chỉ được một hai phiên giao dịch.
Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế và chuẩn bị cho tiến trình hội
nhập trở thành thành viên chính thức của WTO cũng như việc giải quyết yêu
cầu của thị trường hàng hóa nông nghiệp, thời gian qua đã có những Sở giao
dịch hàng hóa ra đời, tuy nhiên hoạt động của các sở này không mấy hiệu quả.

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
2
Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa là một hình thức mới ở
Việt Nam, lần đầu tiên được quy định một cách chính tắc trong Luật Thương
mại 2005 với 11 Điều khoản và được hướng dẫn bởi các văn bản dưới luật,
nghị định 158/2006/ NĐ-CP và thông tư 03/2009/TT-BCT. Mua bán hàng hóa
qua Sở giao dịch hàng hóa là phương thức giao dịch cần thiết và mang lại
nhiều lợi ích. Tuy nhiên, ở nước ta hiện nay hoạt động này còn chưa phổ biến,
các Sở giao dịch hàng hóa ra đời ở nước ta nghèo về chuẩn và lỏng lẻo về
pháp lý. Quy định của pháp luật còn mờ nhạt, còn nhiều hạn chế, chưa tìm
được mô hình hài hòa, phù hợp với đặc điểm kinh doanh của giới doanh
nghiệp, nhà kinh doanh nhỏ lẻ lẫn tổ chức đầu tư quy mô lớn. Để có Sở giao
dịch hoạt động hiệu quả cần có những hành lang pháp lý đầy đủ.Vì vậy tác
giả chọn đề tài “Quy chế pháp lý pháp lý về Sở giao dịch hàng hóa theo pháp
luật Việt Nam” làm Luận văn tốt nghiệp.
2. Tình hình nghiên cứu

Đã có một số công trình nghiên cứu về hoạt động mua bán hàng hóa
qua Sở giao dịch hàng hóa cũng như một số khía cạnh trong cơ cấu tổ chức và
hoạt động của Sở giao dịch như: “Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng
hóa” của Thạc sỹ Bùi Thanh Lam, giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội,
“Các chủ thể tham gia trên Sở giao dịch hàng hóa” của Thạc sỹ Nguyễn Thị
Yến, giảng viên Trường Đại Học Luật Hà Nội, “Quan niệm về thị trường
hàng hóa giao sau và mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa” của Tiến
Sỹ Nguyễn Việt Tý – giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội, Luân văn tốt
nghiệp cử nhân của Phạm Chí Dũng, Luận văn thạc sỹ của Nguyễn Quỳnh
Liên nghiên cứu về Mua bán hàng hóa , tuy nhiên các công trình nghiên cứu
đều tập trung vào một khía cạnh nhất định của lĩnh vực này. Chưa có đề tài
nào nghiên cứu quy chế pháp lý giành cho Sở giao dịch hàng hóa.

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
3
3. Phạm vi nghiên cứu đề tài
Phạm vi nghiên cứu: Việc nghiên cứu đề tài giới hạn trong các quy
định của pháp luật hiện hành về Sở giao dịch hàng hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để đạt được các mục đích nghiên cứu mà đề tài đặt ra; trong quá trình
nghiên cứu Luận văn đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cơ bản sau
đây:
- Phương pháp luận nghiên cứu khoa học duy vật biện chứng và duy vật
lịch sử của Chủ nghĩa Mác - Lê nin;
- Bên cạnh đó, Luận văn còn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu
cụ thể như:
+ Phương pháp bình luận, diễn giải, phương pháp lịch sử ;
+ Phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp.
5. Mục đích, nhiệm vụ của việc nghiên cứu
5.1 Mục đích:

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận cũng như thực tiễn hoạt động của Sở giao
dịch hàng hóa, có cái nhìn tổng quát về thị trường hàng hóa giao sau và nêu lên
những vấn đề còn bất cập và phương hướng giải quyết nhằm hoàn thiện hệ thống
pháp luật đối về Sở giao dịch hàng hóa.
5.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
Bản Luận văn này theo đuổi những nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau đây:
- Hệ thống hóa pháp luật về Sở giao dịch hàng hóa;

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
4
- Nhận diện các đặc trưng cơ bản của mảng pháp luật đối với Sở giao
dịch hàng hóa;
- Đánh giá thực trạng và chỉ ra những hạn chế, tồn tại của quy chế pháp
lý về Sở giao dịch hàng hóa;
- Đề xuất các kiến nghị góp phần hoàn thiện mảng pháp luật về mua Sở
giao dịch hàng hóa.
6. Những kết quả nghiên cứu mới của luận văn
Luận văn khái quát tổng thể khung pháp lý về Sở giao dịch hàng hóa ở
Việt Nam, nêu lên những vấn đề còn bất cập trong khung pháp lý. Từ đó đưa
ra một số giải pháp góp phần hoàn thiện pháp luật về Sở giao dịch và hoạt
động thực tiễn của Sở giao dịch hàng hóa ngày càng phát triển và đạt hiệu quả
cao.
7. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo thì nội dung
luận văn tốt nghiệp gồm 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề chung về Sở giao dịch hàng hóa
Chương 2: Quy chế về Sở giao dịch hàng hóa theo pháp luật Việt Nam
- thực trạng và những vấn đề đặt ra
Chương 3: Kiến Nghị

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
5
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ SỞ GIAO DỊCH HÀNG HÓA
1.1. Những vấn đề lý luận cơ bản về mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch
hàng hóa
1.1.1. Khái niệm mua bán hàng hóa giao sau
Trên thế giới, ở các nước có nền nông nghiệp phát triển, để phát triển
sản phẩm nông sản các nước đã hình thành và phát triển hoạt động mua bán
hàng hóa giao sau. Lúc đầu sự ra đời của hoạt động mua bán giao sau này
nhằm mục đích khắc phục tình trạng không ổn định về giá cả do ảnh hưởng
của tính thời vụ. Cùng với sự phát triển của thi trường hàng hóa giao sau này,
các nhà đầu tư, họ chỉ “mượn” giá trị của các hàng hóa cơ sở để mua đi bán
lại với mục đích bảo hộ hoặc kiếm lời không chờ mong một sự giao nhận
hàng như cam kết trong hợp đồng, họ nhận thấy thị trường này là “miếng
bánh ngon” cho mục đích của họ. Với sự tham gia của đông đảo các nhà đầu
tư càng làm cho thị trường hàng hóa giao sau này ngày càng sôi động ở trên
thế giới. Thị trường hàng hóa giao sau là bỏ tiền ra để đầu tư vào giá cả của
một loại hàng hóa để kiếm lời. Nhưng không dừng lại ở chỗ là một hợp đồng
mua bán hàng hóa thông thường, quan hệ mua bán này được nâng lên một
tầm cao mới, được tổ chức qui củ. Mua bán hàng hóa giao sau này được thể
hiện ở dạng giao dịch đó là giao dịch triển hạn, giao dịch kỳ hạn, giao dịch
quyền chọn. Giao dịch triển hạn là giao dịch mà người bán và người mua thỏa
thuận, cam kết với nhau về việc mua bán, giao hàng và nhận tiền trong tương
lai theo hợp đồng triển hạn với các quy định rất chặt chẻ về chất lượng, số
lượng hàng hóa mà các bên đã thỏa thuận, loại giao dịch này không mang tính
bảo hiểm rủi ro cho các chủ thể tham gia bởi trong giao dịch này nếu một
trong hai bên không thực hiện hợp đồng thì người trung gian trở thành người

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
6
mua và người bán. Nhu cầu của con người nói chung và các thương nhân nói
riêng luôn tìm đến những cái tiến bộ, khắc phục những hạn chế “cũ”. Thương
nhân khi tham gia giao dịch họ luôn mong muốn tìm lợi nhuận với phương
châm rủi ro tối thiểu, lợi nhuận tối đa và bên trung gian tham gia giao dịch
nào cũng muốn mình thoát khỏi trách nhiệm. Để giải quyết hạn chế của hợp
đồng triển hạn các bên tìm đến với phương thức giao dịch mới và giao dịch kỳ
hạn ra đời, giao dịch kỳ hạn là hoạt động mua bán giữa các bên được ký kết
thông qua Sở giao dịch hàng hóa. Giao dịch kỳ hạn nó khắc phục được nhược
điểm của giao dịch triền hạn nhưng ở giao dịch kỳ hạn cũng có những hạn chế
nhất định khi giá cả thị trường “bấp bênh” rủi ro mang lại cho người bán,
người mua không lường trước được do đó để khắc phục hạn chế của giao dịch
này xuất hiện hình thức giao dịch mới, hình thức này giúp bên bán và bên
mua có thể định lượng được rủi ro của mình và nắm quyền quyết định trong
tay - thực hiện hay không thực hiện hợp đồng khi họ mua quyền, hình thức
này người ta gọi là giao dịch quyền chọn. Giao dịch quyền chọn là hợp đồng
giữa người mua và người bán trong đó người mua mua của người bán quyền
chọn mua hoặc bán với mức giá định trước. Như vậy, mua bán hàng hóa giao
sau là việc các bên trong quan hệ mua bán thỏa thuận mua một lượng hàng
với những thỏa thuận về giá cả, phẩm cấp, chất lượng của hàng hóa tại thời
điểm giao kết nhưng vệc giao hàng và tiền được thực hiện sau một thời gian
do hai bên quy định trong hợp đồng. Tham gia thị trường hàng hóa giao sau
này các chủ thể không giống nhau về mục đích, chủ thể này thì để hạn chế rủi
ro cho hoạt động kinh doanh của mình họ tham gia thị trường cũng có chủ thể
không chỉ là hạn chế rủi ro mà mục đích lớn hơn hết là lợi nhuận từ những
hợp đồng được ký kết mang lại. Tuy nhiên, do tính đặc thù là hàng hóa được
giao sau nên không phải mọi mặt hàng đều được mua bán trên thị trường này
mà chủ yếu các mặt hàng có tính mùa vụ. Thị trường hàng hóa giao sau là

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
7
một thị trường tập trung có tổ chức rất cao, chỉ mua bán các sản phẩm dẫn
xuất từ thị trường hàng hóa thực là các hợp đồng giao sau. Thị trường này ra
đời và phát triển cùng với phương thức giao sau. Tương ứng với các giao dịch
triển hạn, giao dịch kỳ hạn và giao dịch quyền chọn thì có thị trường triển
hạn, thị trường kỳ hạn và thị trường quyền chọn. Trên thị trường triển hạn
diễn ra việc mua bán các hợp đồng mà các hợp đồng đã quy định việc giao
hàng nông sản vào một thời điểm trong tương lai những điều khoản trong hợp
đồng được tiêu chuẩn hóa. Sự phát triển cao hơn là thị trường triền hạn là thị
trường kỳ hạn, thị trường này diễn ra tại một địa điểm cố định là Sở giao dịch,
thị trường này nó tiếp thu được những tiến bộ và giải quyết được những
nhược điểm của thị trường triển hạn tại đây người ta có thể mua đi bán lại các
hợp đồng và hàng hóa mua bán trên thị trường này khá đa dạng. Thị trường
kỳ hạn chưa phải là mô hình thị trường lý tưởng nhất vì vậy, người ta tìm đến
thị trường quyền chọn, ở thị trường này họ giải quyết được vấn đề biến động
giá trên thị trường có thể làm ảnh hưởng đến hoạt động mua hoặc bán.
1.1.2. Khái niệm mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa
Mua bán hàng hóa tại những điểm tập trung đã xuất hiện trên thế giới
từ thời Trung cổ dưới hình thức chợ phiên như chợ nô lệ, chợ tơ lụa…hình
thức chợ tập trung này ngày càng phát triển và nhu cầu trao đổi mua bán ngày
càng tăng lên và xuất hiện nhiều loại giao dịch khác nhau, giao dịch sơ khai là
trao đổi hàng lấy hàng, tiền lấy hàng và giao ngay sau đó là những giao dịch
triền hạn rồi đến giao dịch kỳ hạn, quyền chọn. Sự phát triển của hình thức
mua bán như vậy nguyên nhân chủ yếu là kinh doanh luôn mong muốn tìm
kiếm những điều có lợi nhất và hạn chế rủi ro đến mức thấp nhất cho mình để
đảm bảo nguồn vốn đầu tư. Ngay từ thế kỷ 18 đã xuất hiện hoạt động mua
bán có quy mô và quản lý chặt chẽ và hoạt động mua bán qua cái trung gian
gọi là Sở giao dịch hàng hóa trên thế giới ngày càng phát triển và là mô hình

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
8
cho nhiều quốc gia thực hiện. Việt Nam với hình thức mua bán qua Sở giao
dịch này là nước tạm gọi là “sinh sau” Mặc dù từ năm 2002 có Sở giao dịch
hàng hóa đầu tiên ra đời nhưng mãi đến năm 2005 luật Thương mại mới đề
cập đến hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch khi đó khái niệm mua
bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa mới được biết đến trong luật. Khoản
1 Điều 63 Luật Thương mại 2005 định nghĩa: “Mua bán hàng hóa qua Sở giao
dịch hàng hóa là hoạt động thương mại, theo đó các bên thỏa thuận thực hiện
việc mua bán một lượng nhất định của một loại hàng hóa nhất định qua Sở
giao dịch hàng hoá theo những tiêu chuẩn của Sở giao dịch hàng hoá với giá
được thỏa thuận tại thời điểm giao kết hợp đồng và thời gian giao hàng được
xác định tại một thời điểm trong tương lai”. Từ khái niệm này ta nhận thấy
rằng, mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa nó đặt biệt hơn hoạt động
mua bán hàng hóa truyền thống, vai trò trung gian ở đây không phải là một cá
nhân mà là Sở giao dịch hàng hóa – có tư cách pháp nhân, được thành lập và
hoạt động theo những yêu cầu chặt chẽ về mặt pháp lý và được sự giám sát
của Nhà nước, lượng hàng hóa được giao dịch qua sở thường số lượng lớn với
những tiêu chuẩn khắt khe do Sở giao dịch tại nơi giao dịch đặt ra và mặt
hàng được giao dịch qua sở này mức độ biến động giá rất lớn. Mua bán hàng
hóa qua Sở giao dịch hàng hóa có những đặc điểm nổi bật sau:
Thứ nhất : Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa là hoạt động
thương mại, như vậy, có nghĩa là mục đích của các chủ thể tham gia hoạt
động này là sinh ra lợi nhuận. Hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục
đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến
thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác. Như vậy, có nghĩa
là chủ thể tham gia vào hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng
hóa gồm các thương nhân là nhà giao dịch, nhà môi giới và khách hàng. Nhà
giao dịch là những thành viên tham gia vào hoạt động mua bán hàng hóa kỳ

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
9
hạn, quyền chọn cho chính bản thân họ, giao dịch từ chính tài khoản của họ.
Các nhà giao dịch tham gia vào hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch
hàng hóa với mục đích đầu cơ hoặc tự bảo hiểm rủi ro cho mình và thường là
nhà kinh doanh hay nhà sản xuất lớn, có sự am hiểu về mua bán kỳ hạn,
quyền chọn [8]. Hoạt động mua bán hàng hóa chắc chắn sẽ kém phần sôi nổi
nếu thiếu đi vai trò của người môi giới, trong hoạt động mua bán hàng hóa
qua Sở giao dịch hàng hóa thì nhà môi giới theo quy định của pháp luật là
thương nhân, nhiệm vụ của họ là gắn kết những người có nhu cầu mua bán để
hưởng hoa hồng. Nếu chỉ có người giao dịch và người môi giới thì không thể
hình thành nên hoạt động mua bán hàng hóa bởi sẽ thiếu đi người mua, người
bán do đó chủ thể không thể thiếu gọi chung là khách hàng. Vai trò của người
môi giới phát huy khi được khách hàng ủy thác mua hoặc bán hàng hóa qua
Sở giao dịch hàng hóa trên cơ sở hợp đồng giữa khách hàng và người môi
giới.
Thứ hai: Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa là việc mua bán,
thỏa thuận giữa bên mua và bên bán phải qua trung gian đó là Sở giao dịch
hàng hóa. Các bên tham gia phải tuân thủ tất cả các quy định của Sở giao dịch
đặt ra đối với các chủ thể tham gia thị trường này. Có lẻ đây là điểm khác biệt
lớn nhất giữa mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa và mua bán theo
kiểu truyền thống. Mua bán theo kiểu truyền thống các bên có nhu cầu mua
hoặc bán một mặt hàng nào đó họ trực tiếp tìm đối tăc hoặc có thể thông qua
mối giới nhưng môi giới ở đây chỉ đóng vai trò giới thiệu người mua và người
bán gặp nhau, không tham gia vào quá trình thương lượng giữa hai bên. Mọi
thương lượng về số lượng, chất lượng, giá cả, phương thức giao nhận đều do
bên bán và bên mua trực tiếp và trao đổi thống nhất với nhau.
Thứ ba: Với định nghĩa của Luật thương mại 2005 thì không phải tất cả
các mặt hàng hóa mà xã hội có nhu cầu mua bán đều được giao dịch qua Sở

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
10
giao dịch hàng hóa mà chỉ những mặt hàng nằm trong danh mục được phép
giao dịch qua từng thời kỳ do Bộ Thương mại quy định mới được giao dịch
qua sở. Mặt hàng được các bên có nhu cầu mua, bán này không nhất thiết phải
có mặt tại thời điểm đặt lệnh vì tính chất mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch
hàng hóa là mua bán giao sau. Tại thời điểm hợp đồng được ký kết có thể
hàng hóa này chưa được hình thành nhưng đến hạn thực hiện hợp đồng hàng
hóa đã tồn tại. Nó cũng giống mua bán hàng hóa giao sau, việc giao dịch, ký
kết hợp đồng để ấn định thời điểm giao hàng và nhận tiền vào thời điểm trong
tương lai
Thứ tư: Nếu như mua bán truyền thống là giao ngay, như vậy trao tiền
nhận hàng ngay tại thời điểm hai bên ưng thuận giá cả, chất lượng, số lượng
thì hoạt động mua bán qua sở hoàn toàn khác trong hoạt động mua bán hàng
hóa này, Sở giao dịch hàng hóa đóng vai trò trung gian. Giá mua, bán hàng
hóa được hai bên thỏa thuận tại thời điểm mua hoặc bán nhưng hàng hóa (nếu
nhận) sẽ được thực hiện trong tương lai. Theo đó, quyền và nghĩa vụ của các
bên tại thời điểm giao dịch thành công chưa phát sinh mà nó chỉ phát sinh khi
đến hạn hợp đồng. Hình thức để gắn kết trách nhiệm pháp lý giữa bên mua và
bên bán được thể hiện dưới hình thức hợp đồng.
Thứ năm: Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa thường được
thực hiện bằng hai loại hợp đồng gồm hợp đồng kỳ hạn – Hợp đồng kỳ hạn là
sự thỏa thuận, theo đó, bên bán cam kết giao và bên mua cam kết nhận hàng
hóa tại một thời điểm trong tương lai theo hợp đồng [6] và hợp đồng quyền
chọn – Hợp đồng về quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán là thỏa thuận, theo
đó bên mua quyền có quyền được mua hoặc được bán một hàng hóa xác định
với mức giá định trước (gọi là giá giao kết) và phải trả một khoản tiền nhất
định để mua quyền này (gọi là tiền mua quyền). Bên mua quyền có quyền
chọn thực hiện hoặc không thực hiện việc mua hoặc bán hàng hóa đó [6].

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
11
1.1.3. Khái niệm Sở giao dịch hàng hóa
Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố tự nhiên, sự thay đổi
của thời tiết là yếu tố quyết định đến năng suất của mùa vụ. Do tính mùa vụ
nên sản lượng của năm này được sử dụng cho đến khi mùa vụ tiếp theo thu
hoạch, tính mùa vụ này dẫn đến khi mất mùa người nông dân tích trữ hàng
hóa, nâng giá bán sản phẩm lên gây bất lợi cho thương nhân và mặt trái của
nó là khi được mùa bị thương nhân ép giá gây khó khăn cho nông dân. Tình
trạng này đều không có lợi cho hai bên cung cầu do đó thương nhân và nông
dân gặp nhau mua bán trước mùa vụ. Điều này đã được một số thương nhân ở
một số địa phương ở miền Trung áp dụng đối với các sản phẩm cây đào. Theo
mùa vụ cây đào ra hoa vào dịp tết thì vào giữa năm thương nhân đến trang trại
hoặc từng hộ gia đình thỏa thuận giá cả mua bán “vườn cây đào”, thương
nhân đặt cọc một số tiền cho người trồng cây đào. Khi đến mùa thu hoạch
thương nhân đến thu hoạch và thanh toán tiền. Hoặc là hiện tượng “mua bán
lúa non” hình thức này hoàn toàn tự phát.
Việc gặp gỡ giữa người mua và người bán để thương lượng giá cả hàng
hóa trong tương lai trên thế giới đã hình thành từ thời Trung cổ. Trong giai
đoạn sơ khai thì người mua và người bán tự tìm kiếm đối tác, gặp gỡ thương
lượng với nhau, dần dần hình thức này phát triển hơn là có trung gian bởi
không phải người có hàng bán đều biết được người có nhu cầu mua và ngược
lại. Trung gian là cầu nối giữa bên cung và bên cầu họ chuyên làm nhiệm vụ
môi giới cho các bên và nhận tiền hóa hồng. Hoạt động mua bán hàng hóa
tương lai này trên thế giới ngày càng phát triển và dần hình thành nên các khu
mua bán tập trung - các Sở giao dịch hàng hóa hoạt động có quy mô và lượng
giao dịch ngày càng lớn hơn. Trước tình hình đó ở Nhật bản - OSAKA đã
hình thành Sở giao dịch mua bán trao đổi gạo của thương nhân. Sự ra đời của
sở làm cho quá trình lưu thông, tiêu thụ sản phẩm nhanh chóng, tiết kiệm

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
12
được thời gian, chi phí và nhiều nước trên thế giới nhận thấy hoạt động mua
bán qua sở này đạt hiệu quả nên các Sở giao dịch hàng hóa trên thế giới lần
lượt ra đời. Ngày nay trên khắp thế giới đã xuất hiện Sở giao dịch hàng hóa và
có hơn 40 Sở giao dịch hàng hóa nối mạng giao dịch toàn cầu và xu thế hội
nhập kinh tế toàn cầu thì số lượng kết nối với nhau ngày càng tăng. Đáp ứng
yêu cầu Việt Nam cũng bắt đầu có cái nhìn về Sở giao dịch hàng hóa và đưa
ra khái niệm cơ bản về mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa ở Luật
Thương mại 2005. Dựa trên khái niệm về mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch
hàng hóa ta có thể tóm tắt đưa ra các đặc điểm về Sở giao dịch hàng. Sở giao
dịch hàng hóa là nơi tập trung thực hiện các giao dịch bằng hợp đồng kỳ hạn
và hợp đồng quyền chọn đối với hàng hóa được phép giao dịch qua sở. Tuy
luật thương mại 2005 không đưa ra khái niệm Sở giao dịch hàng hóa là gì
song ở Nghị định hướng dẫn thi hành luật về mua bán hàng hóa qua Sở giao
dịch tại Điều 6 chương II đưa ra khái niệm
“Sở giao dịch hàng hóa là pháp nhân được thành lập và hoạt động dưới
hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn, Công ty cổ phần theo quy định của
Luật Doanh nghiệp và quy định của Nghị định”.
Như vậy, theo khái niệm này thì Sở giao dịch hàng hóa trước tiên là pháp
nhân, một tổ chức được gọi là pháp nhân khi có đủ các điều kiện: Được thành
lập hợp pháp, có cơ cầu tổ chức chặt chẽ, có tài sản độc lập với cá nhân, tổ
chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó, nhân danh mình tham gia
các quan hệ pháp luật một cách độc lập [4]. Điều kiện đưa ra cho chủ thể
thành lập Sở giao dịch hàng hóa là Công ty trách nhiệm hữu hạn, Công ty cổ
phần. Bên cạnh đó Sở giao dịch hàng hóa là tổ chức có chức năng tổ chức,
quản lý, điều hành, kiểm tra, giám sát hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở
giao dịch. Sở có chức năng công bố, niêm yết danh sách, tiêu chuẩn của hàng
hóa được phép giao dịch tại sở. Sở giao dịch còn đưa ra nội dung trong lệnh

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
13
mua bán hàng hóa qua sở, trình tự thủ tục bắt buộc đối các chủ thể khi tham
gia mua bán qua sở. Sở giao dịch hàng hóa kiểm tra, giám sát hoạt động của
các thành viên của sở. Cụ thể chức năng của Sở giao dịch hàng hóa:
Sở giao dịch hàng hóa là pháp nhân do đó nó có địa điểm kinh doanh cũng
như cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động của mình. Tại Sở giao dịch các
thành viên của Sở giao dịch tiến hành mua bán các hợp đồng kỳ hạn và quyền
chọn.
Sở giao dịch hàng hóa được pháp luật trao cho quyền đề ra các quy tắc,
quy chế để điều hành hoạt động “kinh doanh” của mình và giám sát, thực thi
các quy tắc đó.
Sở giao dịch hàng hóa không tham gia vào việc mua bán mà chỉ cung cấp
những tiện nghị cho các bên tham gia vào hoạt động mua bán hàng hóa tại Sở
giao dịch hàng hóa, góp phần thúc đẩy hoạt động mua bán hàng hóa của các
thành viên diễn ra sôi động.
1.2. Vai trò của Sở giao dịch hàng hóa
Hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa hiện nay trên thế
giới phát triển rất sôi động, sự phát triển này nhờ vào những đóng góp thiết
thực mà sở mang lại cho nền kinh tế và quản lý kinh tế nói chung và cho
những chủ thể tham gia vào hoạt động mua bán này. Một số thương nhân Việt
Nam đã tham gia thị giao dịch mua bán hàng hóa qua sở tại nước ngoài. Thực
tế cho thấy việc tham gia giao dịch tại các sàn giao dịch hàng hóa ở nước
ngoài đã có những kết quả nhất định và quan trọng hơn là việc tham gia các
sàn giao dịch ở nước ngoài là bước đi phù hợp cho các doanh nghiệp có nhu
cầu giao dịch giao sau trong việc tích lũy kinh nghiệm và bảo hiểm rủi ro
trong hoạt động kinh doanh của mình [3]. Ở nước ta hiện nay tuy chưa phát
triển sôi động như các nước trên thế giới nhưng thị trường này đã được nhiều

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
14
nhà đầu tư quan tâm, thực tế chứng minh là có nhiều Sở giao dịch đã ra đời
tuy còn hoạt động cầm chừng. Trong tương lai không xa chắc chắn hình thức
mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa ở Việt Nam sẽ phát triển sôi
động vì vậy, điều cần phải làm bây giờ là xây dựng mô hình Sở giao dịch
hàng hóa phù hợp với điều kiện của đất nước. Để có mô hình phù hợp điều sự
cần thiết phải có pháp luật điều chỉnh hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở
giao dịch và Sở giao dịch hàng hóa. Hiện nay và tương lai gần việc thành lập
các Sở giao dịch hàng hóa ở Việt Nam nói riêng và các nước trên thế giới nói
chung là rất cần thiết và phù hợp với xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, toàn cầu
hóa
1.2.1. Vai trò của Sở giao dịch hàng hóa đối với Nhà nước
Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa là một bức tranh phản ánh
nên kinh tế của tương lai và nó gần như chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các diễn
biến giá cả của hàng hóa trên thế giới trong tương lai gần. Do đó, Sở giao dịch
hàng hóa trở thành một công cụ để Nhà nước quản lý, quan sát sự biến chuyển
trên thị trường hàng hóa giao qua sở nhằm đưa ra các chiến lược quan trọng
để điều tiết và phát triển kinh tế. Trong xã hội hiện nay khi hoạt động “kinh
doanh”, cạnh tranh không lành mạnh ngày càng phức tạp. Hàng giả, hàng kém
chất lượng là một vấn nạn cần phải được giải quyết triệt để không chỉ đối với
Việt Nam mà cả thế giới nói chung. Một trong những giải pháp hữu hiệu để
quản lý và chống hàng giả, hàng kém chất lượng là thành lập Sở giao dịch
hàng hóa. Hoạt động mua bán qua sở này một mặt loại bỏ được các mặt hàng
giả, kém chất lượng bởi thông qua trung gian là Sở giao dịch hàng hóa thì tất
cả các loại hàng hóa được giao dịch qua sở đều bị kiểm soát nghiêm ngặt về
chất lượng bởi khi hàng hóa được đưa vào kho của Sở giao dịch đều được
giám định cẩn thận và bảo quản hàng hóa đúng tiêu chuẩn mặt khác thông qua
Sở giao dịch Nhà nước có thể kiểm soát được biến động thị trường và việc

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
15
mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch giúp cho thị trường tự điều chỉnh giá.
Trên cơ sở biến động đó dự đoán được chiều hướng kinh tế phát triển thế nào
từ đó đưa ra những giải pháp tối ưu hạn chế tối đa sự tác động xấu đến toàn
bộ nền kinh tế đồng thời có những công cụ, chính sách phòng ngừa sự lạm
phát nền kinh tế. Có những chính sách phù hợp để khuyến khích phát triển
các mặt hàng nông sản mà nước nhà có lợi thế. Không chỉ kiểm soat thị
trường mà thông qua các Sở giao dịch cơ quan chức năng có thẩm quyền thực
hiện việc thống kê các số liệu về số lượng hàng hóa, mặt hàng được ưu
chuộng, đối tượng tham gia chủ yếu hoạt động mua bán qua sở, từ sự thống
kê Nhà nước có những chính sách phát triển các mặt hàng cho phù hợp bên
cạnh đó còn góp phần hoàn thiện khung pháp lý để hoạt động mua bán hàng
hóa qua Sở giao dịch hàng hóa ngày càng phổ biến và có chất lượng tốt, thu
hút được đông đảo sự quan tâm từ phía “xã hội”. Với sự kiểm sát chặt chẽ của
Sở giao dịch về chất lượng hàng hóa, hàng hóa giao dịch ngày càng có chất
lượng tốt hơn, cùng với chính sách của Nhà nước áp dụng cho người dân
trồng nông sản, điều này cũng giúp Nhà nước dần dần tiêu chuẩn hóa hàng
hóa giao dịch qua sở phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế giúp nhà xuất khẩu của
Việt Nam khi tham bán các loại hàng hóa này ra nước ngoài sẽ “được giá” và
cạnh tranh được với hàng các nước không như hiện nay, hàng hóa của Việt
Nam khi xuất ra nước ngoài thường cạnh tranh với hàng các nước bằng cách
giảm giá chứ không cạnh tranh được về mặt chất lượng.
1.2.2. Vai trò của Sở giao dịch hàng hóa với nhà kinh doanh
Bất cứ ai trong quá trình từ sản xuất đến lưu thông phân phối cũng đều
quan tâm đến việc quản lý rủi ro về giá và tiết kiệm chi phí giao dịch. Do đó
sự ra đời tồn tại và phát triển của Sở giao dịch hàng hóa không chỉ giúp Nhà
Nước quản lý thị trường về mặt chất lượng hàng hóa, kiểm soát sự biến động
trong nền kinh tế nói chung và lĩnh vực hàng hóa xuất khẩu nói riêng. Nhờ

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
16
đặc thù của Sở giao dịch hàng hóa mà các nhà đầu tư đều tìm thấy lợi ích thiết
thực để tham gia. Như đã trình bày ở mục vai trò đối với Nhà Nước, các giao
dịch qua Sở giao dịch hàng hóa đêu được diễn ra dưới sự kiểm soát chặt chẽ
của Sở giao dịch về số lượng, chất lượng cũng như phương thức thanh toán,
giao nhận hàng. Nhà Kinh doanh, với họ vốn là vấn đề quan trọng. Nếu như ở
những hợp đồng giao dịch truyền thống khi các bên thỏa thuận được giá cả, số
lượng, chất lượng, phương thức giao hàng thì tùy từng hợp đồng, họ có thể
thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng hoặc là thanh toán theo giai đoạn và hạn
chế của việc mua bán truyền thống này là sự rủi ro ít được “chuyển”. Sở giao
dịch hàng hóa là nơi diễn ra các giao dịch mua bán hàng hóa qua trung gian
với những loại hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng quyền chọn. Để tham gia vào thị
trường này thì nhà kinh doanh chỉ cần ký quỹ theo mức Sở giao dịch họ tham
gia quy định với mức ký quỹ đó họ có thể thực hiện lệnh mua, bán hàng, có
nghĩa là khi họ mua hàng thì không nhất thiết phải có đầy đủ số vốn tương
đương với giá trị hợp đồng họ thực hiện, nhà kinh doanh có thể sang tay ngay
hợp đồng mình đã ký kết để kiếm lợi nhuận, quay vòng vốn. Hình thức hoạt
động của Sở giao dịch hàng hóa nó đáp ứng được nhu cầu lợi nhuận sinh
ngay, bên cạnh đó mua bán qua sở này nó còn đảm bảo cho sự bình ổn giá đối
với các mặt hàng sản xuẩt từ nguyên liệu mua bán qua sở. Các nhà sản xuất ra
sản phẩm sử dụng nguồn nguyên liệu tính toán được giá thành bán hàng để
chào hàng sản phẩm của mình bằng cach ký các hợp đồng kỳ hạn qua Sở giao
dịch, như vậy, giá thanh toán cho nguyên liệu trong tương lại được xác định
cụ thể, cho dù đến thời điểm giao nguyên liệu giá tăng cao cũng không làm
sản phẩm của họ bị đội giá, nếu trong quá trình giữ hợp đồng mà thấy giá
nguyên liệu mình mua ngày càng xuống họ có thể bán ngay để hạn chế rủi ro.
Bênh cạnh, vai trò của Sở giao dịch hàng hóa đối với nhà kinh doanh mua
nguyên liệu thì vai trò tương đối lớn hơn cả là đối với doanh nghiệp xuất

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
17
khẩu. Như ta biết Sở giao dịch hàng hóa kiểm định tất cả các mặt hàng khi
đưa vào kho và có chế độ bảo quản rất tốt với khâu bảo quản và kiểm định
hàng hóa này giúp doanh nghiệp xuất khẩu không phải lo về chất lượng của
hàng mình mua và cũng không phải đi “gom” và lo không đủ số lượng hàng
xuất khẩu. Bởi Sở giao dịch đã làm thay doanh nghiệp xuất khẩu, sở tìm hàng
hóa cho Doanh nghiệp xuất khẩu, khi giao dịch hàng hóa qua sở lượng hàng
hóa luôn lớn doanh nghiệp xuất khẩu chỉ cần đặt lệnh mua và khi có bất kỳ
nhà cung cấp nào bán Sở giao dịch mua ngay cho nhà xuất khẩu. Doanh
nghiệp xuất khẩu không phải lo nguồn vào mà tập trung cho tìm đối tác mua
hàng của mình trên thế giới. Giảm được công đoạn gom hàng Doanh nghiệp
tiết kiệm khá nhiều thời gian và vốn do đó lợi nhuận thu về sẽ cao hơn. Bên
cạnh đó, việc hàng hóa của Doanh nghiệp đã mua được bảo quản đúng tiêu
chuẩn chất lượng mà sở đã đề ra. Mặc khác, trong những lĩnh vực hoạt động
mà người kinh doanh có thói quen dùng đồng tiền thanh toán thường bằng
vàng hoặc ngoại tệ như vậy, khi thị trường vàng hoặc tỉ giá hối đoái biến đổi
thì giá hợp đồng bị đẩy cao, do đó với hợp đồng kỳ hạn hay hợp đồng quyền
chọn sẽ phát huy tác dụng bảo hộ cho nhà kinh doanh. Ví dụ (trường hợp
pháp luật cho phép giao dịch bằng đồng ngoại tệ và ngoại tệ được phép giao
dịch) trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, nhà kinh doanh ký hợp đồng
với giá trị 2.000.000 USD với tỷ giá quy đổi là 18 000VND/USD, nhưng thị
trường USD biến động về tỷ giá đô la so với đồng Việt Nam, tỷ giá đô là
ngày càng biến động mạnh tăng thêm 500 VND/USD và để đảm bảo cho sự
an toàn hạn chế mức rủi ro do hợp đồng đã ký, nhà kinh doanh vào Sở giao
dịch ký hợp đồng mua 2.000 000 USD với giá 18 500 VND/USD và ký đồng
thời bán lại số ngoại tệ này với giá 19 000 VND/USD. Như vậy, với hai hợp
đồng mua bán qua Sở giao dịch về ngoại tệ đã giúp nhà kinh doanh không bị
thua lỗ mặc dù không có lãi. Làm kinh doanh bất kỳ ai cũng muốn kiếm lời

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
18
trên vốn bỏ ra chứ không phải là bảo toàn nguồn vốn, do đó hoạt động của Sở
giao dịch hàng hóa nó giúp cho nhà kinh doanh thực hiện được phần nào tham
vọng của mình. Không chỉ vậy, nó còn thúc đẩy những nhà kinh doanh nhỏ,
nguồn vốn ít tham gia thị trường đầu tư kiếm lợi nhuận. Khi ký hợp đồng kỳ
hạn số vốn bỏ ra chỉ là mức ký quỹ giao dịch, ví dụ ở Sở giao dịch họ tham
gia quy định mức ký quỹ ban đầu là 25 % giá trị của hợp đồng như vậy, giao
dịch qua sở lợi thế hơn giao dịch mua bán truyền thống và ví dụ khi ký hợp
đồng mua hàng giá là 300 triệu nhưng thị trường mặt hàng này ngày càng
tăng giá, đảm bảo kinh doanh có lãi và hạn chế rủi ro nhà đầu tư đã bán với
giá 350 triệu. Như vậy, vốn bỏ ra ít trong khoảng thời gian ngắn đã thu lợi
cao. Tuy nhiên, giá như nếu mặt hàng này giảm giá thì khi giảm đến 290 triệu
hoặc là hơn thì nhà kinh doanh có thể bán đi để đảm bảo mức thua lỗ thấp. Đó
là những lợi ích từ hợp đồng kỳ hạn mang lại còn đối hợp đồng quyền chọn
nó còn có giá trị hơn ở điểm, nếu nhà đầu tư mua quyền chọn, mất một khoản
tiền để mua quyền nhưng lại bảo hộ họ rất lớn, nếu có lời thì họ thực hiện
quyền chọn.
1.2.3. Vai trò đối với Người sản xuất ra hàng hóa giao dịch
Sự ra đời của sở không chỉ giúp ích cho Nhà nước, nhà kinh doanh mà nó
còn có vai trò cực kỳ quan trọng đối với “người” sản xuất ra hàng hóa, trong
luận văn này tác giả gọi là người nông dân và các chủ trang trại. Hoạt động
của Sở giao dịch sẽ làm hạn chế mức tối đa điệp khúc “được mùa mất giá”.
Người nông dân quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” chờ đến
mùa thu hoạch nhưng không phải năm nào niềm vui cũng đến với họ bởi nếu
thời tiết thuận lợi được mùa song giá cả lại mất và thời tiết khắc nghiệt sản
phẩm làm ra có khi không đủ số vốn họ đầu tư. Do đó, hiện tượng người dân
bỏ ruộng, vườn đi tìm những công việc khác khá phổ biến, những người duy
trì thì họ ít đầu tư kỹ thuật tăng năng suốt. Sự ra đời của hoạt động mua bán

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
19
hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa có thể nói là điểm tựa thức đẩy người
nông dân cũng như các chủ trang trại “mặn mà” với việc trồng cây nông sản.
Bởi mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch là mua bán sản phẩm hình thành
trong tương lai, bắt đầu mùa vụ người trồng nông sản đã có thể lên sở để bán
sản phẩm hình thành trong tương lai khi đến vụ thu hoạch, với việc ký được
hợp đồng bán hàng này nó vừa giúp người nông dân không lo đầu ra cho sản
phẩm, lên được kế hoạch sản xuất, mở rộng diện tích canh tác và đầu tư kỹ
thuật để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, với hợp
đồng ký bán hàng có trong tay người nông dân cũng như chủ trang trại có thể
huy động nguồn vốn từ Ngân hàng. Giao dịch qua sở hàng hóa này giúp cho
kinh tế của từng hộ gia đình nông dân vững mạnh hơn, có điều kiện nâng cao
đời sống vật chất cũng như tinh thần. Mặt khác, các hàng hóa được giao dịch
qua Sở giao dịch hàng hóa phải đáp ứng tiều chuẩn chất lượng cao điều này
nó thúc đẩy người nông dân mạnh dạn đầu tư, đổi mới phương thức sản xuất
để tạo ra được những sản phẩm đạt chất lượng, tiêu chuẩn. Nâng cao năng
suất, chất lượng sản phẩm tưởng chừng như là mối quan tâm hàng đầu của
người nông dân tuy nhiên trước đây khi giao dịch mua bán truyển thống ít
người nông dân mạnh dạn đầu tư bởi khó cạnh tranh về giá cả so với các sản
phẩm khác cùng loại.
Sản xuất ra sản phẩm “sạch” không chỉ giải quyết được phần nào vấn đề
mang tính “nóng” của nước ta là an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ môi
trường mà còn đáp ứng được yêu cầu của các nước nhập khẩu về nhãn sinh
thái đối với hàng hóa nhập vào nước họ. Hiện nay, hầu hết các nước trên thế
giới muốn bảo vệ hàng nội họ đưa ra biện pháp phi thuế quan đó là yêu cầu về
nhãn sinh thái. Do vậy khi nhận thức được vấn đề cần phải quản lý rủi ro cho
hoạt động của chính mình, các nhà sản xuất sẽ khắc phục tình trạng làm ăn
manh mún và nếu muốn hoạt động giao dịch qua sở thì họ phải chấp hành

Nguyễn Thị Kim Nhung Luận văn tôt nghiệp
20
những quy định của Nhà nước và của Sở giao dịch. Từ nhận thức trên, để
“được giá” người nông dân phải mạnh dạn đầu tư, nếu không sản phẩm làm ra
của họ bị trượt giá không chỉ trên thị trường nội địa mà cả thị trường bên
ngoài.
Sở giao dịch hàng hóa là trung gian để kết nối thị trường hàng hóa
trong nước và quốc tế và vai trò của Sở giao dịch hàng hóa đối với Nhà Nước,
người kinh doanh, Doanh nghiệp xuất khẩu và người nông dân ta thấy, việc
hình thành, xây dựng các Sở giao dịch hàng hóa là rất cần thiết và cấp bách,
tuy nhiên vấn đề đặt ra phải xây dựng được Sở giao dịch làm sao mà sự vận
hành của Sở giao dịch hàng hóa được phổ biến rộng rãi trong xã hội, đặc biệt
là trong giới nông dân sản xuất ra sản phẩm. Các phương tiện truyền thônng
đại chúng cần tích cực tuyên truyền và tổ chức các hội thảo, diễn đàn về Sở
giao dịch hàng hóa để mọi người nắm bắt được thông tin, qua đó cũng cố
được niềm tin cho Doanh nghiệp và các nhà đầu tư về hình thức kinh doanh
mới mẻ này. Khi xây dựng Sở giao dịch hàng hóa Nhà nước cần có những
chính sách đối với các định chế tài chính, quỹ đầu tư, nhà đầu tư; giúp huy
động vốn hiệu quả, nhanh chóng sản xuất.