bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết tình huống thực tiễn vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ HÀ NỘI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN ỨNG HOÀ
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CAO THÀNH
Địa chỉ: Cao Thành - Ứng Hoà – Hà Nội
Điện thoại: 0982.922.085
Emai:

BÀI DỰ THI
VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MƠN ĐỂ
GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
TÊN TÌNH HUỐNG

“VỆ SINH AN TOÀN THỰC PHẨM
BẢO VỆ SỨC KHOẺ CỘNG ĐỒNG”
Mơn học chính: Sinh học
Các mơn được tích hợp: Ngữ văn, Cơng nghệ, Địa lí.
THƠNG TIN VỀ HỌC SINH

1. Mai Hà Chi . Ngày sinh: 09/6/2001- Lớp 8A
2. Nguyễn Thuý Hằng . Ngày sinh: 30/10/2001- Lớp 8A

1


I. Tên tình huống:

" Vệ sinh an tồn thực phẩm, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng".
Vấn đề vệ sinh an tồn thực phẩm hiện nay đang là vấn đề nóng bỏng, cấp
thiết không phải của một người, một nơi mà ai và ở đâu cũng phải hết sức chú ý.
Sức khoẻ là vốn quý nhất của con người. Muốn có sức khoẻ tốt ai cũng biết
ngoài chế độ luyện tập nghỉ ngơi con người phải chú ý bồi dưỡng cho mình các

loại thực phẩm thiết yếu để bổ sung năng lượng. Hiện nay, do cơ chế thị trường,
nhu cầu tiêu dùng và sản xuất nên thị trường thực phẩm rất đa dạng và phong
phú. Hàng quán mọc lên như nấm, nhu cầu tiêu thụ của con người rất cao. Để
có những hiểu biết về vệ sinh an toàn thực phẩm, và biết cách chọn lựa thực
phẩm sạch các nhà nội trợ nói riêng và người tiêu cùng nói chung rất quan tâm.
Làm thế nào để có sức khoẻ tốt, làm thế nào để không bị nhầm lẫn khi mua thực
phẩm... Mỗi người chúng ta cần phải có những hiểu biết nhất định để tránh
những chuyệnđáng tiếc do ăn uống gây ra.
II. Mục tiêu giải quyết tình huống .
- Hiểu rõ thế nào là vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Hiểu biết về các loại thực phẩm.
- Có kiến thức cơ bản để phòng tránh những hậu quả đáng tiếc do khơng chú ý
đến an tồn thực phẩm.
- Giúp nhau chăm sóc sức khoẻ tốt hơn.
III. Tổng quan về các tình huống liên quan tới giải quyết tình huống.
- Những kiến thức thu thập hàng ngày.
- Tìm hiểu trong sách báo, ti vi.
- Thực tế bản thân.
- Bài học kinh nghiệm.
IV. Giải pháp giải quyết tình huống.
- Viết bài dự thi vận dụng các kiến thức môn học trong nhà trường hiện nay.
- Mơn chính: Sinh học
- Các mơn tích hợp : Công nghệ
- Môn : Ngữ văn
- Môn : Địa lí
V. Thuyết minh tiến trình giải quyết các tình huống.
1.Thực trạng vấn đề.
Trái Đất – nơi bắt đầu và khởi nguồn sự sống của con người. Nơi đem lại cho
loài người những nguồn dinh dưỡng thiết yếu để loài người có thể tồn tại và phát
2

triển. Nhưng với các vấn đề hiện nay thì những nguồn dinh dưỡng cung cấp cho
mỗi chúng ta có được đảm bảo chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
hay khơng? Đó là mối lo ngại của khơng chỉ riêng chúng em mà còn là vấn đề
cấp thiết của tồn nhân loại.
Thế giới quanh chúng ta vơ cùng bao la và rộng lớn gồm nhiều cá thể khác
nhau nhưng thử hỏi xem bản thân ai có thể sống mà không cần ăn uống, không
cần những nguồn thực phẩm để ni lớn cơ thể.Vậy thực phẩm là gì? Và tại sao
không chỉ con người và các sinh vật, tất cả đều cần nguồn thực phẩm đến như
vậy? Bản thân chúng em hiểu về khái niệm này như sau: Thực phẩm là một từ
Hán Việt, gồm hai yếu tố Hán Việt ghép lại với nhau, ở đây thực là thường
ngày, phẩm là thức ăn nên thực phẩm bao gồm các loại thức ăn thường
ngày,cung cấp tới chúng ta tất cả các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Từ thời xa
xưa, loài người nguyên thuỷ đã biết tự kiếm ăn bằng cách săn bắt động vật, tìm
quả trái, lương thực, đó là những nguồn thức ăn có sẵn trong thiên nhiên, trong
các điều kiện thích hợp mà chúng sinh trưởng và phát triển tốt. Còn ngày nay,
với sự tiến bộ của khoa học – kĩ thuật, chúng ta có thể biết tự gây tạo, chăm sóc
các loại cây trồng, động thực vật bằng nhiều hình thức như sử dụng phân bón
hố học, phân hữu cơ để bón cây giúp cây hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng hay sử
dụng những loại thức ăn tinh, thức ăn thô cho động vật. Giờ đây, cùng với sự
phát triển của đất nước, việc con người cần đáp ứng các nhu cầu về mặt vật chất
và tinh thần cũng phát triển theo. An toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề không chỉ
của riêng nước ta mà cịn là một câu hỏi khó đặt ra cho toàn thế giới.

Chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ của
mỗi con người, đến sức khoẻ cộng đồng và lâu dài ảnh hưởng đến giống nịi dân
tộc, nên vấn đề an tồn vệ sinh thực phẩm là vấn đề phức tạp, đặc biệt nhạy cảm,
liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp và tồn xã hội. Chính vì vậy việc đảm bảo
trên thế giới nói chung và đất nước ta nói riêng là một vấn đề hết sức cần thiết.

An toàn vệ sinh thực phẩm cũng như một bộ môn khoa học dùng để mơ tả
việc xử lí, chế biến và lưu trữ thực phẩm bằng nhiều phương pháp phòng ngừa.
Vào ngày 17 tháng 6 năm 2010, Chính phủ ban hành luật an toàn thực phẩm đối
với các cơ quan, tổ chức hay cá nhân người Việt Nam hoặc người nước ngoài
3


đang tham gia sản xuất, kinh doanh thực phẩm tại Việt Nam. Chính vì vậy, tất
cả người già đến trẻ nhỏ, ai ai cũng trú trọng và quan tâm tới chất lượng thực
phẩm tiêu dùng hàng ngày
Như chúng ta đã biết trong ngành chế biến thực phẩm, trong công tác y tế
người ta chia ra nhiều loại và các nhóm khác nhau như:
- Nhóm chất béo gồm các thức ăn giàu chất béo vừa là nguồn cung cấp năng
lượng, vừa là thành phần của màng tế bào và mơ não.Ngồi ra, chất béo cịn
giúp các chất sinh tố hồ tan, hấp thụ vào cơ thể.

( Dầu thực vật )
- Nhóm bột đường là các chất giàu tinh bột, cung cấp năng lượng vào cơ
thể, tham gia vào thành phần cấu tạo nên các tế bào. Chúng chiếm tỉ trọng lớn
trong cơ thể. Ở nước ta gạo là thực phẩm quen thuộc nhất.

( Gạo, ngơ, bánh mì... )
4


- Nhóm chất đạm là vật liệu xây dựng nên các tế bào, tạo dịch hoá hay các nội
tiết tố.

( Cá - thực phẩm giàu chất đạm )
- Nhóm sinh tố cung cấp các chất vitamin, nước và một số khống chất,

chúng có vai trị chính là điều hồ cơ thể.

( Các loại thực phẩm cung cấp vitamin )

Đó là những chất dinh dưỡng rất cần thiết cho mỗi chúng ta hằng ngày
nhưng cần cân đối các chất dinh dưỡng sao cho hợp lí, phù hợp với thể trạng cơ
thể.
Mặc dù, thực phẩm không thể vắng mặt trong sự tồn tại và phát triển của con
người để duy trì sự tồn tại phát triển của xã hội. Nhưng hiện nay một thực tế
đáng báo động là nguy cơ mất an toàn khi sử dụng các loại thực phẩm kém chất
lượng hay thực phẩm không đủ tiêu chuẩn hợp vệ sinh ảnh hưởng xấu tới sức
5


khoẻ con người. Theo thống kê hàng năm nước ta có hàng trăm vụ ngộ độc thực
phẩm. Gần đây nhất là 300 công nhân ở Bắc Ninh phải nhập việt do sử dụng
thực phẩm cá không hợp vệ sinh. Các bạn đã bao giờ hỏi nguyên nhân nào dẫn
đến ngộ độc thực phẩm ở nước ta sao lại trầm trọng như vậy chưa? Theo tơi,
cách phịng chống tốt nhất là mỗi người dân càn có ý thức hơn nữa, có hiểu biết
nhiều hơn nữa trong sản xuất chế biết và khi mua thực phẩm. Tiếp theo là cách
bảo quản và kiểm tra tiêu thu thực phẩm của các nhà chức năng cịn q lỏng
lẻo. Sự quản lí của nhà nước tới địa phương còn chưa chặt chẽ dẫn đến thực
phẩm bị nhiễm vi sinh vật có hại, ơ nhiễm hố chất hay chúng vốn hàm chứa các
độc tố tự nhiên. Nguồn thức ăn chứa các chất hoá học, thuốc trừ sâu giúp thực
phẩm sinh trưởng và phát triển tốt, đem lại thu nhập cao cho bà con, nhưng nào
ai nghĩ đến những tác nhân vô bổ ấy bởi khi sử dụng các chất kích thích tưới
bón cho cây làm ơ nhiễm mơi trường đất, mơi trường nước, mơi trường khí cũng
như cịn tồn dư hố chất trong thực phẩm.
Thực tế cho thấy những năm gần đây ngành Y tế phải đối mặt với những vấn
đề liên quan đến như dịch tiêu chảy cấp, dịch cúm gia cầm, dịch heo tai xanh,

sản phẩm nước tương, dầu hào có hàm lượn g chất bảo quản vượt quá mức quy
định, nước uống đóng chai nhiễm vi sinh vật, thực phẩm biến chất, thực phẩm
nhiểm hoá chất độc như hàn the trong chả lụa, xúc xích, phẩm màu cơng nghiệp
trong chế biến để có màu sáng đẹp, chất tẩy trắng trong bún, dư lượng kháng
sinh, chất tăng trưởng, hoá chất bảo vệ thực vật trong trái cây, rau quả… làm
cho hàng trăm người chết và hàng ngàn người phải vào bệnh viện do ngộ độc
thực phẩm.

( Một số cách bảo quản thực phẩm hợp vệ sinh)

6


(Bán hàng rong không đảm bảo vệ sinh thực phẩm ở gần trường học)

Hiện nay, trào lưu các mặt hàng thực phẩm có xuất xứ khơng rõ nguồn gốc
đã và đang xâm nhập lan tràn vào Việt Nam, các mặt hàng này bày bán rộng rãi
và thu hút khách hàng trong nước. Nhất là tầng lớp học sinh, do sự hiểu biết và
nhận thức còn hạn chế. Hàng thực phẩm không chỉ bày bán ở các khu chợ, khu
trung tâm mà còn được bày bán trước cổng trường - nơi học tập và vui chơi lí
thú của mọi học sinh. Bánh kẹo, nước uống phẩm màu, kem, bim bim, xúc
xích... là những món đồ ăn ưa thích của học sinh nhưng chúng ta lại không hiểu
hết được những tác hại khơn lường của nó.

2. Giải pháp hạn chế và khắc phục thực trạng.
Địa phương em là một vùng nông thôn vì vậy việc sử dụng phân hố học,
thuốc trừ sâu khơng nhiều mà là sự chăn bón, tưới tiêu một cách hợp lí, đảm bảo
chất lượng tới mọi người. Nhưng vẫn cịn tình trạng nhập khẩu thức ăn khơng rõ
nguồn gốc, đó là mối lo ngại của các bà nội trợ. Qua đó, khi đi mua sắm cần lưu
ý chọn thực phẩm rõ ràng, cẩn thận.

Vậy với những tình trạng thực phẩm hiện nay, con người cần phải đề ra biện
pháp khắc phục, điều chỉnh chúng sao cho bảo vệ được sức khoẻ nhân dân,
giảm tỉ lệ mắc bệnh; tăng cường sức lao động, học thức cũng như thúc đẩy sự
tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Chúng em có đưa ra một số biện pháp khắc phục như sau:
1 .Sử dụng phân vi sinh kết hợp với phân hữu cơ để bón cho cây giúp phân
dễ hồ tan, hoai mục đem nhiều dinh dưỡng cho cây trồng.
2. Tích cực trồng rau sạch, rau an toàn để vừa đảm bảo sức khoẻ, vừa bảo vệ
môi trường trong lành.
7


3. Bảo quản thực phẩm nơi khô ráo; tránh tạo điều kiện cho sâu bọ, vi khuẩn
sinh sôi, nảy nở.
4. Không ăn những thức ăn tươi sống chưa qua nấu nướng như tiết canh, gỏi
sống và các thực phẩm chế biến sẵn.
5. Các chủ hàng quán cần đặt vấn đề lương tâm, trách nhiệm và sự phục vụ
đảm bảo lên hàng đầu. Khơng vì lợi nhuận cá nhân mà sẵn sàng bn bán, chế
biến ra những mặt hàng khơng có lợi cho sức khoẻ.
6. Mỗi người nội trợ hãy là một nhà thông thái khi đi mua sắm để tránh mua
phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
7. Là học sinh không nên ăn uống ở vỉa hè, không nên ăn vặt khi đi học vì dó
là ngun nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hoá.
8. Cần đọc sách báo, nghe đài, ti vi để có biện pháp phịng và ngăn ngừa
những biểu hiện về thực phẩm khơng an tồn.
9. Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn uống.

( Trồng rau sạch hợp vệ sinh)
-Bảo quản thực phẩm nơi khô ráo; tránh tạo điều kiện cho sâu bọ, vi khuẩn
sinh sơi, nảy nở. Mỗi gia đình nên dành ít thời gian để trồng rau sạch, thực phẩm

sạch không phun thuốc hoá học, diệt trừ sâu hại. Đối với những gia đình khơng
có thời gian khi đi mua sắm cần lựa chọn những loại thực phẩm cịn tươi, khơng
mùi ơi thiu, khơng có màu sẫm, cịn chưa qua xử lí.

8


( Người tiêu dùng cần lựa chọn rau, củ, quả khi đi chợ cho an toàn chống mua hàng Trung Quốc)

-Với thế hệ học sinh, nhà trường cần giải quyết nhanh gọn tình trạng bn bán
thực phẩm trái phép ngồi lề đường gây mất vẻ đẹp mĩ quan, gây ô nhiễm môi
trường, gây hại tới sức khoẻ học sinh.
-Tuyên truyền những hiểu biết của mình tới mọi người và phóng tránh các mặt
hàng thực phẩm Trung Quốc.
-Không thể không kể đến ý thức của mỗi người. Có thể những nhà buôn, các
cửa hàng biết rõ nguồn gốc không rõ thực phẩm, sử dụng các chất kích thích hố
học nhưng vẫn bày bán và tăng lợi ích thu nhập. Vì vậy trước hết chúng ta cần
tuyên truyền tới người dân tác hại của việc làm đó.
Giờ đây, bùng nổ dân số ngày càng tăng nên con người cần mở rộng diện
tích trồng trọt, phát triển kinh tế nông nghiệp phục vụ đời sống hàng ngày.
Vì vậy, từ ý thức mỗi con người, cần đề ra những biện pháp khắc phục tỉ lệ
ngộ độc thực phẩm thì an tồn vệ sinh thực phẩm sẽ khơng cịn là mối lo ngại
cho tất cả mọi người.

9


VI. Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống.
Có thể nói, vấn đề vệ sinh an tồn thực phẩm là một vấn đề hết sức cấp bách.
Một hành động tưởng chừng như chỉ là duy trì sự sống nhưng với cuộc sống

hiện nay vấn đề này lại có ý nghĩa to lớn.Vì nó là văn hố của quốc gia, là sức
khoẻ của cộng đồng . Đúng như xưa ông cha ta có dạy : Ăn vóc- học hay thì
khơng có nghĩa là chỉ ăn để tồn tại. Con người sống thì phải ăn nhưng ăn khơng
phải ăn để sống mà là để vươn cao vươn xa với tầm vóc phi thường sánh vai
cùng các cường quốc năm châu. Phải chăng đó cũng là cốt lõi của Vệ sinh an
tồn thực phẩm .
XÁC NHẬN CỦA BAN GIÁM HIỆU

Cao Thành, ngày 26 /11 /2014
Người viết

Mai Hà Chi – Nguyễn Thuý Hằng

10


TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
1
2
3

TÊN SÁCH
SGK Công nghệ 6
SGK Sinh học 8
115 món ăn Việt

NXB
Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản GD

Nhà xuất bản TP HCM

PHỤ LỤC
STT
1
2
3
4
5
6
7

NỘI DUNG
BÌA
TÊN TÌNH HUỐNG
MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN
ĐẾN VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH
HUỐNG
Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG

TRANG
1
1
1
1
1
1

9

11