bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp bài đập đá ở côn lôn

HỒ SƠ THI DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP
1. Tên chủ đề dạy học: Đập đá ở Côn Lôn
2. Môn học chính của chủ đề: Ngữ văn
3. Các môn được tích hợp: Ngữ văn, Giáo dục công dân, Địa lý, Lịch sử
PHIẾU THÔNG TIN VỀ GIÁO VIÊN DỰ THI
- Phòng giáo dục và đào tạo huyện Đan Phượng
- Trường THCS Lương Thế Vinh
- Địa chỉ: 216 Phố Phùng Hưng – Thị trấn Phùng - Đan Phượng - Hà Nội
- Điện thoại: 04.33 886 694 Email:
- Thông tin về giáo viên.
Họ và tên: NGUYỄN THỊ THUỶ
- Ngày sinh: 19/11/1978 Môn: Ngữ Văn
- Điện thoai: 0972696089 Email:
BÀI DỰ THI “ DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP”
1.Tên hồ sơ.
Tích hợp môn Giáo dục công dân, môn Địa lý, môn Lịch sử vào môn Ngữ Văn
8 Tiết 58 “Đập đá ở Côn Lôn”.
2.Mục tiêu dạy học
a, Kiến thức.
* Môn giáo dục công dân
- Lớp 6 bài 2 “ Siêng năng, kiên trì”:
+ Học sinh hiểu được biểu hiện của kiên trì là sự quyết tâm làm đến cùng dù có
gặp khó khăn gian khó, trái với kiên trì là nản trí nản lòng…
+ Nếu có tính kiên trì thì sẽ giúp con người thành công trong công việc, trong
cuộc sống.
+ Phác thảo kế hoạch vượt khó, kiên trì, bền bỉ trong học tập, lao động…
- Lớp 6 bài 6 “Biết ơn”:
+ Học sinh hiểu được biết ơn là sự bày tỏ thái độ trân trọng, tình cảm và những
việc làm đền ơn, đáp nghĩa đối với những người đã giúp đỡ mình, với những
người có công với dân tộc, đất nước…Đây là một truyền thống tốt đẹp của dân
tộc Việt Nam.

+ Có những việc làm thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”.
- Lớp 6 bài 11 “Mục đích học tập của học sinh”:
- Học sinh xác định được mục đích học tập đó là phải nỗ lực học tập để trở
thành con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, người công dân tốt đem tài sức
của mình để góp phần xây dựng quê hương, đất nước, bảo vệ Tổ Quốc xã hội
chủ nghĩa.
- Lớp 7 bài “Tự tin”:
+ Học sinh hiểu được tự tin là tin tưởng vào khả năng của bản thân, chủ động
trong mọi việc, dám tự quyết định và hành động một cách chắc chắn, không
hoang mang dao động. Người tự tin cũng là người có hành động cương quyết,
dám nghĩ, dám làm.
+ Ý nghĩa của tự tin trong cuộc sống: giúp con người có thêm sức mạnh, nghị
lực và sức sáng tạo, làm nên sự nghiệp lớn.
- Lớp 7 bài “Bảo vệ di sản văn hoá”:
+ Học sinh có ý thức, hành động bảo vệ, tôn tạo những di sản văn hoá, ngăn
ngừa những hành động vô ý hay cố ý xâm hại đến di sản văn hoá.
* Môn Địa lý.
- Địa lý 8 bài 23 “Vị trí, giới hạn, hình dạng lãnh thổ Việt Nam”.
- Địa lý 8 bài 24 “Vùng biển Việt Nam”
+ Học sinh biết xác định vị trí địa lý của địa danh được nhắc tới trong bài học
đó là Côn Đảo.
* Môn Lịch sử
- Lịch sử 8 bài 30 “Phong trào yêu nước chống pháp từ đầu thế kỷ XX đến
1918”:
+ Học sinh nắm được bối cảnh xã hội Việt Nam ở đầu thế kỷ XX, nội dung, ý
nghĩa của phong trào Duy Tân do Phan Châu Trinh lãnh đạo.
+ Nắm được những nét chính về thân thế, cuộc đời, sự nghiệp của nhà nho, chí
sĩ yêu nước Phan Châu Trinh.
* Môn Ngữ Văn
- Ngữ Văn 8 tiết 57 bài “ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác”:

+ Học sinh hiểu được những đặc điểm của thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật.
+ Đây là một bài thơ ra đời trong cảnh lao tù, tác giả là một chí sĩ cùng thời với
Phan Châu Trinh.
+ Tư thế hiên ngang, ngạo nghễ của người tù cách mạng.
- Ngữ Văn 8 những vần thơ trong “Nhật ký trong tù” của Hồ Chí Minh, những
vần thơ của Tố Hữu.
b, Kĩ năng.
- Đọc, hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật.
- Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ.
- Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ.
-Vận dụng những kiến thức của các môn học khác và kiến thức trong xã hội để
có được kiến thức mới.
- Kỹ năng thu thập thông tin qua sách, báo, tivi, đài truyền thông, internet, tạo
lập những video ngắn.
c, Thái độ.
- Học sinh yêu mến, cảm phục, biết ơn hình tượng người anh hùng yêu nước
đầu thế kỷ XX.
- Kế thừa và phát huy lòng yêu nước của các chí sĩ yêu nước đầu thế kỷ XX
- Bồi dưỡng khả năng vận dụng thực tế vào bài học.
3.Đối tượng dạy học của bài học
- Khối 8 của trường THCS Lương Thế Vinh.
- Gồm 4 lớp gồm 137 học sinh.
+ Lớp 8A có 40 học sinh trong đó số học sinh Nam là 16, số học sinh Nữ là 24.
+ lớp 8B có 37 học sinh trong đó số học sinh Nam là 17, số học sinh Nữ là 20.
+ Lớp 8C có 37 học sinh trong đó số học sinh Nam là 24, số học sinh Nữ là 13.
+ Lớp 8D có 23 học sinh trong đó số học sinh Nam là 11, số học sinh Nữ là 12.
- Trong đó ở lớp 8D có một số học sinh lưu ban từ lớp trên xuống và nhìn chung
một số em vẫn còn chưa hứng thú với môn Ngữ Văn.
4. Ý nghĩa của bài học
- Bài thơ đã dựng lên chân dung của người anh hùng cứu nước dù gặp bước

gian nan vẫn không sờn lòng đổi chí. Nhà tù đế quốc thực dân không thể khuất
phục ý chí, nghị lực và niềm tin lí tưởng của người chí sĩ cách mạng.
- Phan Châu Trinh và các sĩ phu yêu nước thời chống Pháp và sau này là chống
Mỹ đã tạc vào đất trời Côn Đảo một hình tượng bất tử, hiên ngang, sừng sững,
oai phong lẫm liệt về lòng yêu nước về chí khí kiên cường bất khuất của dân tộc
Việt Nam, một dân tộc luôn vững vàng trước mọi phong ba bão táp.
- Học sinh cần có những hành động, việc làm thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ
nguồn” biết ơn những thế hệ anh hùng đã đổ bao xương máu cho cuộc sống
tươi đẹp ngày hôm nay.
- Học sinh có ý thức giữ gìn, bảo vệ, tôn tạo những di tích đã được công nhận là
Di tích lịch sử như Côn Đảo, khu tưởng niệm Phan Châu Trinh ở Thành phố Hồ
Chí Minh.
- Qua bài học học sinh cần rút ra cho mình bài học về thái độ sống của con
người trước hoàn cảnh khó khăn đó là khó khăn không nản chí, gian khổ không
sờn lòng, không lùi bước, giữ vững niềm tin, ý chí, nghị lực của con người
trước mọi hoàn cảnh.
- Học sinh xác định được mục đích học tập đó là phải nỗ lực học tập để trở
thành con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, người công dân tốt đem tài sức
của mình để góp phần xây dựng quê hương, đất nước, bảo vệ Tổ Quốc xã hội
chủ nghĩa.
5.Thiết bị dạy học, học liệu.
- Sử dụng máy chiếu, loa kết nối với máy tính.
- Học liệu:
+ SGK các môn học Giáo dục công dân lớp 6,7, Địa lý 8, Lịch sử 8, Ngữ Văn
8.
+ Tư liệu về Phong trào Duy Tân và Phan Châu Trinh như Video, tranh ảnh
về phong trào Duy Tân, nhà chí sĩ Phan Châu Trinh, địa danh Côn Đảo xưa
và nay.
6.Hoạt động dạy và học.
Ngữ Văn Tiết 58: Đập đá ở Côn Lôn

Phan Châu Trinh
I. Mức độ cần đạt:
- Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền văn
học Việt Nam đầu thế kỷ XX.
- Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc họa
bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác phẩm
tiêu biểu của Phan Châu Trinh.
II. Trọng tâm kiến thức, kỹ năng:
1. Kiến thức:
- Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỷ XX.
- Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàng của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu
Trinh.
- Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ.
2. Kỹ năng:
- Đọc, hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường
luật.
- Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ.
- Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ.
3. Thái độ:
- Yêu mến, cảm phục hình tượng người anh hùng yêu nước ở đầu thế kỷ XX.
- Giữ gìn, kế thừa và phát huy lòng yêu nước của các chí sĩ yêu nước đầu thế kỷ
XX.
III. Chuẩn bị:
- Giáo viên:
+ Soạn bài chu đáo.
+ Tham khảo một số tài liệu có liên quan đến nội dung bài học.
+ Máy chiếu, loa đài, video.
- Học sinh:
+ Chuẩn bị bài tốt.
+Sách giáo khoa môn Ngữ Văn 8, Giáo dục công dân 6,7, Lịch sử 8, Địa lý

8.
IV. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học:
1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra.
3. Lên lớp.
Vào bài: Ở tiết trước chúng ta đã được tìm hiểu một tác phẩm của một chí sĩ yêu
nước ở nửa đàu thế kỷ XX, đó là tác phẩm “Vào nhà ngục quảng Đông cảm tác”
của Phan Bội Châu. Hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu thêm một chí sĩ yêu
nước khác cũng có một tác phẩm nằm trong mảng thơ văn yêu nước. Nhà nho, chí
sĩ yêu nước đó là ai? Mời cả lớp cùng theo dõi clip sau:…
Xem xong: Cả lớp vừa theo dõi clip, hãy cho biết đoạn clip nói về vấn đề gì?
- Bối cảnh xã hội vào đầu thế kỷ XX.
- Một tấm gương yêu nước tiêu biểu ở thời kỳ đó, nhà nho - chí sĩ yêu
nước Phan Châu Trinh.
Gv: Phan Châu Trinh còn gọi là Phan Chu Trinh là tác giả của tác phẩm
“Đập đá ở Côn Lôn mà chúng ta sẽ học hôm nay.
Hoạt động của Giáo viên và học sinh Nội dung
- Giáo viên hướng dẫn cách đọc: Ở bài thơ
này ta cần đọc với giọng tự hào, mạnh mẽ,
sảng khoái thể hiện khẩu khí ngang tang,
hào hung. Chú ý ngắt nhịp thơ:
+ C1,2,3,4: nhịp 2/2/3.
+ C5,6,7,8: nhịp 4/3.
- Giáo viên đọc mẫu.
- Học sinh đọc.
- Hôm trước các nhóm đã nhận nhiệm vụ
sưu tầm những tư liệu về tác giả Phan
Châu Trinh. Mời lớp trưởng lên điều
khiển.
- Học sinh giới thiệu về tác giả bằng video

đã chuẩn bị sẵn.
- Giáo viên chốt ý chính.
- HS: Hôm trước sau khi nhận nhiệm vụ của
cô giáo, các nhóm đã sưu tầm tư liệu, nộp
báo cáo, lớp đã biên tập và xây dựng
thành một video ngắn giới thiệu về cuộc
đời và sự nghiệp của Phan Châu Trinh.
Mời cô giáo và cả lớp cùng theo dõi.
I. Đọc, tìm hiểu
chung
1. Tác giả: SGK
- Giáo viên chốt ý chính.
 GV:Video vừa rồi đã giới thiệu rất chi
tiết về cuộc đời và sự nghiệp của nhà
chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh. Phần
chuẩn bị của lớp rất tốt, mong rằng ở
những bài sau các em sẽ tiếp tục phát
huy.
 Về tác giả các em cần chú ý cho cô hai
ý:
+ Ông là nhà yêu nước, nhà cách mạng
tham gia hoạt động cứu nước rất sôi nổi
những năm đầu thế kỷ XX.
- + Thơ ông thấm đẫm tinh thần yêu nước
và tinh thần dân chủ.
? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào?
GV: Đầu 1908 nhân dân Trung Kì nổi dậy chống
sưu thuế, Phan Châu Trinh bị bắt, bị kết án
chem. Và đày ra Côn Đảo (4/1908). Vài tháng
sau, nhiều thân sĩ yêu nước khắp Trung Kì cũng

bị đày ra đây. Ngày đầu tiên Phan Châu Trinh đã
ném một mảnh giấy vào khám của họ để an ủi,
động viên: “Đây là trường học thiên nhiên, mùi
cay đắng trong ấy làm trai giữa thế kỷ XX này
không thể không nếm cho biết”.
 Bài thơ được làm trong thời gian Phan
Châu Trinh bị đày ở Côn Đảo khi ông
cùng các bạn tù khác bị bắt lao động
khổ sai đập đá.
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
1908
b. Thể thơ: Thất ngôn
bát cú Đường luật.
3. Từ khó: SGK.
II. Đọc, tìm hiểu văn
bản.
1. Hai câu đề: Hình ảnh
? Nhận xét về thể thơ?
? Bố cục của bài thơ thất ngôn bát cú Đường
luật chia làm mấy phần?
- Giáo viên lưu ý một số từ khó.
-> Trong SGK chú thích rất rõ, ở nhà các em
cũng đã tự tìm hiểu. Cô lưu ý thêm với các
em về từ “đập đá” ở nhan đề bài thơ. Đập đá
là một hình thức lao động nặng nhọc, khổ sai
ở Côn Đảo. Bọn cai ngục bắt các tù nhân vào
núi khai thác, đập đá hộc, đá to thành những
mảnh, những viên nhỏ để làm đường, xây
nhà. Các chú thích khác các em xem trong

SGK cô sẽ kết hợp kiểm tra trong bài.
? Hai câu đề trong bài thơ mở ra vấn đề gì?
? Cụm từ “làm trai” mở đầu bài thơ nhấn
mạnh quan niệm sống nào của con người
trong xã hội?
-> Đây là cụm từ thể hiện quan niệm nhân
sinh truyền thống, là long kiêu hãnh, là ý chí
tự kiểm điểm bản thân của người đàn ông,
người con trai trong xã hội.
 Theo quan niệm xưa kẻ làm trai phải
khẳng định được mình bằng những
việc làm lớn lao, có ý nghĩa cho đời, có
ý chí, nghị lực phi thường, có được
công danh sự nghiệp được lưu danh sử
sách.
? Hãy kể ra một số câu ca dao, thơ nói về chí
con người hiên ngang,
ngạo nghễ, mạnh mẽ
trước biển trời.
- “Làm trai đứng
giữa…”: tư thế hiên
ngang, sừng sững…
- “Lừng lẫy…”: tư thế
ngạo nghễ, lẫm liệt.
làm trai?
+ Ca dao:
Làm trai cho đáng lên trai.
Xuống Đông, Đông tĩnh, lên Đoài, Đoài yên.
+ Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn:
Chí làm trai dặm nghìn da ngựa,

Gieo Thái Sơn, nhẹ tựa hồng mao.
+ Nguyễn Công Trứ:
Làm trai đứng ở trong trời đất,
Phải có danh gì với núi sông.
+ Phan Bội Châu:
Làm trai phải lạ trong trời đất,
Há để càn khôn tự chuyển dời.
? Phan Châu Trinh đã thể hiện chí làm trai
của mình như thế nào?
? Tại sao tác giả không chọn từ: đứng tại,
đứng ở, đứng trên mà lại chọn từ “đứng
giữa”?
- >Từ này khắc họa được tư thế hiên ngang,
sừng sững của con người. Đứng giữa trời đất
Côn Lôn, giữa biển trời mênh mông rộng lớn,
bát ngát, núi non hùng vĩ, con người đầu đội
trời, chân đạp đất không cảm thấy mình nhỏ
bé mà có tầm vóc lớn lao mạnh mẽ giữa đất
trời.
 Câu thơ khắc họa một vẻ đẹp hùng
tráng của con người.
- “lở núi non”: sức
mạnh thần kỳ.
2. Hai câu thực: Bức
tượng đài uy nghi về
người anh hùng với
khí phách hiên ngang,
lẫm liệt.
- “Xách búa đánh
tan…”

- “Ra tay đập bể…”
→ Động từ…, đối, bút
pháp khoa trương,…
giọng thơ hào hùng, khẩu
khí ngang tàng, ngạo
nghễ.
? Tư thế và hành động của con người được
khắc họa như thế nào ở câu thơ thứ hai?
? “lừng lẫy” và “lở núi non” gợi cho em hình
dung như thế nào về tư thế và hành động của
con người?
? Em hình dung được gì sau khi đọc xong hai
câu thơ đầu?
+ Không gian: rộng lớn, mênh mông, núi
non, biển trời bát ngát, hung vĩ, có nắng gió,
biển khơi.
+ Trong khung cảnh đó con người không hề
nhỏ bé trước thiên nhiên mà thật ngạo nghễ,
lẫm liệt, hiên ngang, sừng sững giữa biển trời
sông nước với sức mạnh có thể bạt núi ngăn
song.
? Khẩu khí và giọng điệu ở hai câu thơ này có
gì giống và khác với hai câu đầu bài “Vào
nhà ngục Quảng Đông cảm tác”?
+ Giống: giọng điệu, khẩu khí ngang tàng.
+ Khác: 2 câu thơ của Phan Bội Châu có ý vị
vui đùa, hài hước còn 2 câu thơ của Phan
Châu Trinh thể hiện khí phách hiên ngang,
lẫm liệt.
Chuyển: Nếu ở hai câu đầu là tư thế của con

người thì hai câu thơ tiếp theo là hành động
cụ thể của con người. Vậy hành động cụ thể
của con người được thể hiện như thế nào
3. Hai câu luận: Khẩu
khí của người anh
hùng không chịu
khuất phục hoàn cảnh,
luôn giữ vững niềm
tin và ý chí son sắt.
-“Tháng ngày bao
quản…”
-“Mưa nắng càng bền…”
chúng ta cùng chuyển sang phần hai.
? Trong hai câu thực công việc đập đá được
miêu tả cụ thể như thế nào?
? Hai câu thơ này có hai lớp nghĩa, em hãy
chỉ ra?
+ Công việc đập đá.
+ Bức tượng đài uy nghi về người anh hung
với khí phách hiên ngang, lẫm liệt giữa trời
đất.
? Nhận xét về cách sử dụng từ ngữ trong hai
câu thơ này?
-> Sử dụng một loạt những động từ mạnh =>
thể hiện sức mạnh phi thường, hành động
mạnh mẽ, quả quyết, chinh phục thiên nhiên,
ý chí quyết tâm sắt đá của con người.
+ Sử dụng một loạt số từ, lượng từ đi kèm với
danh từ “hòn”, “đống” theo trình tự tăng tiến
dần để chỉ công việc vất vả, nặng nhọc của

con người.
 Các từ “đống”, “hòn” ngoài việc chỉ
công việc mà con người phải làm thì
chúng ta còn có thể hiểu đó những bất
công áp bức, những thế lực hắc ám
trong xã hội mà con người phải đập bỏ,
phá tan để giải phóng gông cùm, xiềng
xích nô lệ.
? Ngoài việc sử dụng những từ loại như trên
 Đối, ẩn dụ, lời thơ
như lắng xuống,
chậm, chắc, khỏe;
giọng điệu tự bộc
bạch như một lời thề
nguyền với lòng
mình.
tác giả còn sử dụng những biện pháp nghệ
thuật nào?
-> Đối, bút pháp khoa trương lãng mạn,
giọng thơ hào hùng, khẩu khí ngang tàng
ngạo nghễ, hình ảnh thơ kì vĩ làm nổi bật tư
thế, khí thế, tinh thần của con người.
? Việc sử dụng các biện pháp nghệ thuật trên
có tác dụng gì?
-> Dựng lên bức tượng đài uy nghi về người
anh hung với khí phách hiên ngang lẫm liệt
giữa trời đất.
Bình: Con người đã biến công việc lao động
cưỡng bức đi đập đá khổ sai hết sức nặng
nhọc thành một cuộc chinh phục thiên nhiên.

Con người từ ở tư thế bị động đã chuyển sang
tư thế chủ động thực hiện công việc lẫy lừng
vang động cả đất trời Côn Lôn. Ở đây không
hề có bóng dáng của người tù bị đi đày mà
chỉ có hình ảnh của một con người tự ý thức
rất rõ về trách nhiệm của kẻ làm trai với đời.
? Hai câu luận trong bài thơ này luận về vấn
đề gì?
-> Khẩu khí người anh hùng.
? Khẩu khí người anh hùng được thể hiện qua
những hình ảnh nào? Bằng những biện pháp
nghệ thuật nào?
-> Ẩn dụ, đối, lời thơ như lắng xuống, chậm,
4. Hai câu kết: ý chí son
sắt, kiên cường, bất
khuất của người chiến
sĩ cách mạng trong
hoàn cảnh tù đày.
- “Những kẻ vá trời…”
- “Gian nan chi kể…”
 Cách nói khoa trương,
ẩn dụ, giọng điệu
ngang tàng đầy khẩu
khí.
chắc khỏe, giọng điệu tự bộc bạch như một
lời thề nguyền với lòng mình.
? Những từ: “tháng ngày”, “mưa nắng”, “thân
sành sỏi”, “dạ sắt son” ngụ ý chỉ điều gì?
+ Tháng, ngày: biểu tượng cho thử thách kéo
dài.

+ Mưa, nắng: biểu tượng cho những gian khổ
ở đời.
 Tháng ngày, mưa nắng chỉ những gian
nan, thử thách, gian khổ phải chịu
đựng không chỉ một sớm một chiều mà
dài dằng dặc qua nhiều năm tháng.
+ Thân sành sỏi: ý nói thân dày dạn, phong
trần, sẵn sang chấp nhận mọi gian khổ. => Sức
chịu đựng dẻo dai, bền bỉ.
+ Dạ sắt son: Ý nói tinh thần cứng cỏi, trung
kiên, không sờn lòng đổi chí => Ý chí chiến đấu
sắt son của người chiến sĩ cách mạng.
? Các từ: “bao quản”, “càng bền” biểu thị thái
độ như thế nào?
-> Thái độ sẵn sang chấp nhận, một quyết
tâm dám thách thức với bạo lực, quân thù.
-> Ở hai câu luận tác giả đã tạo ra thế tương
quan đối lập giữa những thử thách gian nan
với sức chịu đựng dẻo dai, bền bỉ và ý chí
chiến đấu son sắt của người chiến sĩ cách
mạng. Lấy thời gian bị cầm tù (tháng ngày)
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật: SGK.
2. Nội dung: SGK.
đối với gian truân thử thách (mưa nắng), lấy
thân dày dạn phong trần (thân sành sỏi) đối
với tinh thần trung kiên (dạ sắt son). Tất cả đã
làm hiện lên hành ảnh một chiến sĩ cách
mạng có tâm hồn và khí phách cao đẹp.
? Em cảm nhận được điều gì ở hai câu luận?

-> Khẩu khí của người anh hùng không chịu
khuất phục hoàn cảnh, luôn giữ vững niềm tin
và ý chí son sắt. Gian nan không sờn lòng,
khó khăn không nản chí. Tù ngục chỉ là nơi
để thử thách rèn luyện sức bền bỉ, ý chí sắt
son, bản lĩnh, khí phách của kẻ làm trai đối
với đời.
-> Tinh thần ấy trước đấy một thế kỷ Cao Bá
Quát cũng từng dõng dạc khẳng định. Tinh
thần ấy chúng ta lại bắt gặp nhiều trong
“Nhật kí trong tù” của Hồ Chí Minh, trong
những vần thơ của Tố Hữu mà sang kỳ II
chúng ta sẽ học.
? Hai câu kết của bài thơ nói về việc gì?
-> Bản lĩnh phi thường của những người có
chí lớn mưu đồ đại sự không thành, sa cơ lỡ
bước.
? Hình ảnh “kẻ vá trời” gợi cho em nhớ tới
truyền thuyết nào?
-> Bà Nữ Oa đội đá vá trời, biểu tượng cho
sức mạnh thay trời đổi đất sắp xếp lại giang
san.
? Tác giả mượn hình tượng bà Nữ Oa vá trời
để nói điều gì?
 Nhà thơ ngầm ví việc đập đá ở Côn
Lôn - địa ngục cách biệt với đất liền,
đồng bào, đồng chí như việc của Nữ
Oa đang đội đá vá trời. Dù có lỡ bước,
sa cơ có khó khăn tạm thời thất bại, dù
có nếm trải gian nan cay đắng thì với

công việc cỏn con ấy không đáng nói,
không đáng bận tâm.
? Nhận xét về nghệ thuật được sử dụng trong
hai câu thơ này?
-> Ở đây ta thấy có sự đối lập giữa chí lớn
của con người dám mưu đồ sự nghiệp cứu
nước với thử thách gian nan phải gánh chịu
trên bước đường chiến đấu.
 Sự thực thì bản án mà Phan Châu Trinh
đang phải mang và hoàn cảnh khắc
nghiệt mà ông đang phải chịu đâu có
phải là việc cỏn con có điều đặt bên
cạnh cái chí lớn, gan to ấy thì quả thực
nó chẳng có gì đáng phải kể đến.
? Từ “những” khẳng định điều gì?
 Từ “những” khẳng định chí lớn, mưu
đồ đại sự, bản lĩnh của người anh hùng,
tinh thần trung kiên, son sắt với lý
tưởng mà mình đã lựa chọn không phải
chỉ có ở riêng Phan Châu Trinh mà có
ở tất cả những chí sĩ yêu nước đương
thời.
? Nhận xét cách kết thúc bài thơ?
-> Kết thúc bằng dấu chấm than góp phần thể
hiện thái độ thách thức, ngạo nghễ của con
người. Thái độ này chúng ta cũng bắt gặp
trong bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông
cảm tác” của Phan Bội Châu- một chí sĩ yeu
nước đương thời.
? Qua hai câu kết em cảm nhận được điều gì?

-> Ý chí son sắt, kiên cường, bất khuất của
người chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh tù
đày.Xem thường việc tù đày, đối mặt với gian
nguy đầy tự tin, ung dung, lạc quan. Nhà tù
thực dân có thể giam cầm, đày đọa người tù
cả về thể xác lẫn tinh thần nhưng không thể
khuất phục được ý chí, nghị lực và niềm tin
lý tưởng của người chí sĩ cách mạng yêu
nước. Âm mưu của kẻ thù đã thất bại hoàn
toàn trước ý chí của Phan Châu Trinh.
? Ở bài học này chúng ta cần ghi nhớ điều gì
về nội dung và nghệ thuật?
-> GV chiếu sơ đồ tư duy lên máy chiếu.
- Học sinh đọc ghi nhớ trong SGK.
*Bình: Có thể nói bài thơ đã dựng lên chân dung
một người anh hùng cách mạng đẹp lẫm liệt oai
phong giữa đất trời Côn Lôn, một con người có
nhân cách cao thượng, khí tiết hào hùng.Con
người ấy đã vượt lên trên hoàn cảnh, chế ngự
được cả thiên nhiên vũ trụ, con người ấy có bản
lĩnh kiên cường, quyết tâm sắt đá, có niềm tin
mãnh liệt, bất diệt vào sức mạnh tinh thần và
lòng trung kiên son sắt của mình.
- Thảo luận nhóm: Trình bày những cảm
nhận của em về vẻ đẹp hào hùng, lãng
mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và
cách mạng đầu thế kỷ XX qua hai bài thơ:
“Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” và
“Đập đá ở Côn Lôn”.
- Lớp trưởng điều khiển.

- Hs thảo luận, trình bày, lớp trưởng chốt kiến
thức, giới thiệu một video ngắn về du lịch
Côn Đảo.
- Gv nhận xét chung và chốt bài.
* Gv: Có thể nói Phan Châu Trinh và các sĩ
phu yêu nước thời chống Pháp và sau này là
chống Mỹ đã tạc vào đất trời Côn Đảo một
hình tượng bất tử, hiên ngang, sừng sững, oai
phong lẫm liệt về lòng yêu nước, về chí khí
kiên cường bất khuất của dân tộc Việt nam,
một dân tộc luôn vững vàng trước mọi phong
ba bão táp.
Củng cố, dặn dò:
- Sưu tầm tranh ảnh về Côn Đảo.
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Trình bày cảm nhận của em sau khi
học xong bài thơ.
- Soạn bài: Hướng dẫn học thêm: “Muốn
làm thằng Cuội”.
7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập.
- Tiêu chí đánh giá: HS nắm được kiến thức bài học và kiến thức liên môn được
sử dụng trong bài.
- Cách thức đánh giá: Làm phiếu học tập
Họ và tên
Lớp:
PHIẾU HỌC TẬP
I.Trắc nghiệm.
Câu 1.Việc đập đá ở Côn Lôn được tái hiện trong bài thơ của Phan Châu Trinh
là một công việc như thế nào ?
A. Là một công việc chinh phục thiên nhiên.

B. Là một công việc khổ sai nặng nhọc.
C. Là một công việc tầm thường.
D. Là một công việc nhàm chán.
Câu 2. Hai câu thơ đầu thể hiện những phẩm chất đáng quý nào ở con người
Phan Châu Trinh?
A. Lòng kiêu hãnh.
B. Ý chí tự khẳng định mình.
C. Khát vọng hành động mãnh liệt.
D. Cả 3 ý A,B,C.
Câu 3. Những từ “xách”, “đánh”, “ra”, “đập” trong bài thơ thuộc từ loại nào ?
A. Danh từ.
B. Tính từ.
C. Động từ.
D. Số từ.
Câu 4. Những từ đó thể hiện phẩm chất gì của con người trong bài thơ?
A. Khoẻ khoắn và hăng hái. B. Ngùn ngụt căm thù.
C. Khí phách hiên ngang. D. Tài năng lỗi lạc.
Câu 5. Ý nào nói đúng nhất về hình ảnh người tù cách mạng được Phan Châu
Trinh khắc hoạ trong bốn câu thơ đầu?
A. Có tư thế ngạo nghễ, lẫm liệt.
B. Gặp hoàn cảnh khó khăn, trắc trở.
C. Có sức khoẻ vô địch.
D. Có tiếng tăm vang dội khắp nơi.
Câu 6. Trong bốn câu thơ cuối, tác giả đã trực tiếp bộc lộ suy nghĩ và cảm xúc
về việc gì?
A. Sự nghiệp cứu nước của mọi người.
B. Sự nghiệp cứu nước của bản thân.
C. Những ngày khó khăn mà mình trải qua.
D. Về công việc đập đá trong những ngày sắp tới.
Câu 7. Để làm nổi bật chí lớn của người anh hùng, tác giả đã đặt những hình ảnh

trong thế đối lập với những thử thách gian lao mà họ phải chịu đựng. Đúng hay
sai?
A.Đúng.
B.Sai.
Câu 8. Nhận định nào nói đúng nhất vẻ đẹp của người anh hùng được thể hiện qua
bài thơ ?
A . Có tư thế ngạo nghễ lẫm liệt.
B . Không chịu khuất phục trước mọi hoàn cảnh
C. Luôn giữ vững niềm tin và ý chí son sắt.
D.Cả 3 ý trên
II.Tự luận
Câu 1:Trình bày cảm nhận của em sau khi học xong bài thơ “ Đập đá ở Côn
Lôn”
Câu 2:Thế hệ trẻ ngày nay cần thể hiện lòng yêu nước như thế nào?
Câu 3: Sau khi học xong bài thơ em rút ra được bài học gì về thái độ sống của
con người trước hoàn cảnh khó khăn?
KẾT QUẢ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ.
- Học sinh nắm được kiến thức bài học và kiến thức liên môn được sử dụng
trong bài.
- Qua bài học với những kiến thức liên môn đã sử dụng trong bài, học sinh có
hứng thú đối với bài học, thể hiện năng lực tư duy tốt.
- Học sinh được làm việc nhóm, tham gia các hoạt động trong bài học,đặc biệt
là thực hành, ứng dụng, bổ sung để phát huy những năng lực của bản thân.
- Biết vận dụng những kiến thức đã học vào thực tế, biết liên hệ bản thân, xác
định được động cơ học tập đúng đắn, trách nhiệm của bản thân đối với Tổ Quốc
trong thời điểm hiện nay.
-Xác định được những hành động, việc làm thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ
nguồn” biết ơn những thế hệ anh hùng đã đổ bao xương máu cho cuộc sống tươi
đẹp ngày hôm nay.
- Có ý thức giữ gìn, bảo vệ, tôn tạo những di tích đã được công nhận là Di tích lịch

sử như Côn Đảo, khu tưởng niệm Phan Châu Trinh ở Thành phố Hồ Chí Minh…
- Học sinh đã rút ra cho mình bài học về thái độ sống của con người trước hoàn
cảnh khó khăn đó là khó khăn không nản chí, gian khổ không sờn lòng, không lùi
bước, giữ vững niềm tin, ý chí, nghị lực của con người trước mọi hoàn cảnh.
- Kết quả kiểm tra đánh giá là 100/100 trên trung bình , số điểm khá, giỏi tăng lên
đáng kể.
8. Các sản phẩm của học sinh.
- Video, tranh ảnh về cuộc đời và thân thế, sự nghiệp của Phan Châu Trinh và
phong trào Duy Tân.
- Video về du lịch Côn Đảo.