Sáng kiến kinh nghiệm CÔNG TÁC TƯ VẤN SỨC KHỎE SINH SẢN CHO HỌC SINH NỮ Ở TRƯỜNG THPT XUÂN LỘC Năm học 20142015

1
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
Đơn vị: Trường THPT Xuân Lộc
Mã số:
(Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi)
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CÔNG TÁC TƯ VẤN SỨC KHỎE SINH SẢN CHO HỌC
SINH NỮ Ở TRƯỜNG THPT XUÂN LỘC Năm học 2014-2015
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thúy
Lĩnh vực nghiên cứu:
- Quản lý giáo dục 
- Phương pháp dạy học bộ môn: 
(Ghi rõ tên bộ môn)
- Lĩnh vực khác: 
(Ghi rõ tên lĩnh vực)
Có đính kèm: Các sản phẩm không thể hiện trong bản in SKKN
 Mô hình  Đĩa CD (DVD)  Phim ảnh  Hiện vật khác
(các phim, ảnh, sản phẩm phần mềm)
Năm học: 2014 - 2015
BM 01-Bia SKKN
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1. Họ và tên: NGUYỄN THỊ THÚY
2. Ngày tháng năm sinh: 24/02/1974
3. Nam, nữ: Nữ
4. Địa chỉ: Trường THPT Xuân Lộc
5. Điện thoại: 0937 92 92 85
6. E-mail:
7. Chức vụ:
8. Đơn vị công tác: Trường THPT Xuân Lộc Đồng Nai
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO

- Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Cử nhân
- Năm nhận bằng: 2000
- Chuyên ngành đào tạo: Ngữ văn
III.KINH NGHIỆM KHOA HỌC
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giảng dạy
- Số năm có kinh nghiệm: 14
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
Năm 2010-2011:
Đề tài:“ GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM GIÁO DỤC HỌC SINH ƯNG XỬ TRONG CÁC
MỐI QUAN HỆ HỌC SINH-HỌC SINH, HỌC SINH- THẦY CÔ GIÁO”
Năm 2011-2012:
Đề tài: “TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH HỌC TẬP TỐT MÔN
TIẾNG VIỆT LỚP 10 BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐÀM THOẠI”
Năm 2012-2013:
Đề tài:
“HƯỚNG DẪN HỌC SINH SOẠN KĨ BÀI TRƯỚC KHI ĐẾN LỚP”
Năm 2913-2014”
Đề tài:
“MỘT HƯỚNG TÌM HIỂU YẾU TỐ NGÔN NGỮ TRONG
BÀI THƠ TÂY TIẾN CỦA QUANG DŨNG”.
2
BM02-LLKHSKKN
SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI
Trường THPT Xuân Lộc
–––––––––––

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
––––––––––––––––––––––––
Xuân Lộc, ngày 06 tháng 03 năm 2015

PHIẾU NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Năm học: 2014-2015
–––––––––––––––––
Tên sáng kiến kinh nghiệm:
CÔNG TÁC TƯ VẤN SỨC KHỎE SINH SẢN CHO HỌC SINH NỮ Ở TRƯỜNG THPT
XUÂN LỘC Năm học 2014-2015
Họ và tên tác giả: NGUYỄN THỊ THÚY Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị: Trường THPT Xuân Lộc
Lĩnh vực: (Đánh dấu X vào các ô tương ứng, ghi rõ tên bộ môn hoặc lĩnh vực khác)
- Quản lý giáo dục  - Phương pháp dạy học bộ môn: 
- Phương pháp giáo dục  - Lĩnh vực khác: 
Sáng kiến kinh nghiệm đã được triển khai áp dụng: Tại đơn vị  Trong Ngành 
1. Tính mới (Đánh dấu X vào 1 trong 3 ô dưới đây)
- Đề ra giải pháp thay thế hoàn toàn mới, bảo đảm tính khoa học, đúng đắn 
- Đề ra giải pháp thay thế một phần giải pháp đã có, bảo đảm tính khoa học, đúng đắn 
- Giải pháp mới gần đây đã áp dụng ở đơn vị khác nhưng chưa từng áp dụng ở đơn vị mình,
nay tác giả tổ chức thực hiện và có hiệu quả cho đơn vị 
2. Hiệu quả (Đánh dấu X vào 1 trong 5 ô dưới đây)
- Giải pháp thay thế hoàn toàn mới, đã được thực hiện trong toàn ngành có hiệu quả cao 
- Giải pháp thay thế một phần giải pháp đã có, đã được thực hiện trong toàn ngành có hiệu
quả cao 
- Giải pháp thay thế hoàn toàn mới, đã được thực hiện tại đơn vị có hiệu quả cao 
- Giải pháp thay thế một phần giải pháp đã có, đã được thực hiện tại đơn vị có hiệu quả 
- Giải pháp mới gần đây đã áp dụng ở đơn vị khác nhưng chưa từng áp dụng ở đơn vị mình,
nay tác giả tổ chức thực hiện và có hiệu quả cho đơn vị 
3. Khả năng áp dụng (Đánh dấu X vào 1 trong 3 ô mỗi dòng dưới đây)
- Cung cấp được các luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách:
Trong Tổ/Phòng/Ban  Trong cơ quan, đơn vị, cơ sở GD&ĐT  Trong ngành 
- Đưa ra các giải pháp khuyến nghị có khả năng ứng dụng thực tiễn, dễ thực hiện và dễ đi vào cuộc
sống: Trong Tổ/Phòng/Ban  Trong cơ quan, đơn vị, cơ sở GD&ĐT  Trong ngành


- Đã được áp dụng trong thực tế đạt hiệu quả hoặc có khả năng áp dụng đạt hiệu quả trong phạm vi rộng:
Trong Tổ/Phòng/Ban  Trong cơ quan, đơn vị, cơ sở GD&ĐT  Trong ngành 
Xếp loại chung: Xuất sắc  Khá  Đạt  Không xếp loại 
Cá nhân viết sáng kiến kinh nghiệm cam kết và chịu trách nhiệm không sao chép tài liệu của
người khác hoặc sao chép lại nội dung sáng kiến kinh nghiệm cũ của mình.
Tổ trưởng và Thủ trưởng đơn vị xác nhận đã kiểm tra và ghi nhận sáng kiến kinh nghiệm này
đã được tổ chức thực hiện tại đơn vị, được Hội đồng chuyên môn trường xem xét, đánh giá; tác
giả không sao chép tài liệu của người khác hoặc sao chép lại nội dung sáng kiến kinh nghiệm cũ
của chính tác giả.
Phiếu này được đánh dấu X đầy đủ các ô tương ứng, có ký tên xác nhận của tác giả và người
có thẩm quyền, đóng dấu của đơn vị và đóng kèm vào cuối mỗi bản sáng kiến kinh nghiệm.
NGƯỜI THỰC HIỆN SKKN
(Ký tên và ghi rõ họ tên)
XÁC NHẬN CỦA TỔ
CHUYÊN MÔN
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
(Ký tên, ghi rõ
3
BM04-NXĐGSKKN
(Ký tên và ghi rõ họ tên) họ tên và đóng dấu)
Tên SKKN
CÔNG TÁC TƯ VẤN SỨC KHỎE SINH SẢN CHO HỌC SINH
NỮ Ở TRƯỜNG THPT XUÂN LỘC Năm học 2014-2015
I.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Theo số liệu mới nhất từ Trung tâm nghiên cứu, hành động vì cộng đồng
(REACOM), hiện Việt Nam là một trong ba quốc gia có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất
thế giới, với khoảng 400.000 ca phá thai/năm, trong đó phụ nữ trẻ chưa có gia đình
chiếm 20-30% tổng số ca phá thai, vị thành niên phá thai muộn và không an toàn
có 53% Những số liệu trên cho thấy ở tuổi vị thành niên của Việt Nam thiếu kiến

thức về giáo dục giới tính, chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS). Sự thiếu hiểu biết
đó, nhiều trẻ vị thành niên đã phải gánh chịu những hậu quả nặng nề từ việc quan
hệ tình dục trước hôn nhân và nạo phá thai không an toàn.
Theo các bác sĩ, sức khỏe sinh sản ở lứa tuổi vị thành niên lúc này đứng
trước nhiều mối đe dọa. Nếu không được quan tâm, hướng dẫn, chăm sóc một cách
đúng đắn, hai nguy cơ lớn nhất ảnh hưởng đến SKSS của vị thành niên là tình
trạng có thai sớm và tình trạng nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục
(LTQĐTD) do các hành vi quan hệ tình dục không được hướng dẫn hay kiểm soát.
Hiện nay, ở nhà trường, nhiều thầy cô giáo vẫn giữ quan niệm, giáo dục
SKSS, dạy cho trẻ hiểu về tình dục là “vẽ đường cho hươu chạy”. Và việc dạy
SKSS, giáo dục giới tính cho học sinh, chưa được chú trọng đúng mức, chỉ lồng
ghép vào các môn học (Giáo dục công dân, Sinh học). Kết quả là nhiều trẻ vị thành
niên vẫn không thực sự hiểu về nguy cơ lây bệnh qua đường tình dục, biến chứng
sau nạo phá thai, cách phòng tránh thai hoặc thế nào là quan hệ tình dục an toàn…
Còn tại gia đình, nhiều bậc cha mẹ cũng chưa quan tâm, trò chuyện với con
về những biến đổi tâm- sinh lý tuổi dậy thì, về kiến thức SKSS, tình dục an toàn.
Hơn nữa, đối với hầu hết các bậc cha mẹ, việc giáo dục giới tính cho con cái không
phải là việc dễ làm, nhất là những gia đình ở nông thôn.
Bên cạnh đó, chính các em - những người ở lứa tuổi vị thành niên – cũng ít
khi tìm đến cha mẹ, thầy cô hay mạng lưới các trung tâm chăm sóc SKSS của
ngành y tế để tìm hiểu thông tin, cho nên tỷ lệ trẻ vị thành niên có những kiến thức
chính xác về SKSS chưa cao. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tương lai và
cuộc sống của các em sau này.
Từ những thực tế nêu trên và từ nhận thức cũng như khả năng của bản thân,
trong năm học 2014-2015, tôi đã mạnh dạn thực hiện đề tài “Công tác tư vấn sức
khỏe sinh sản cho học sinh nữ ở Trường THPT Xuân Lộc năm học 2014-
4
BM03-TMSKKN
2015” nhằm giáo dục các em ý thức được tầm quan trọng của kiến thức về giới
tính và SKSS, để các em biết tự bảo vệ mình và tránh được những hậu quả đáng

tiếc. Từ đó sẽ hướng các em đến những suy nghĩ, đánh giá, lựa chọn đúng đắn
trong tình bạn, tình yêu để tiến đến hôn nhân khi trưởng thành.
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ HÌNH THỨC TƯ VẤN
1.Phương pháp nghiên cứu lí luận:
Thu thập những thông tin về thực trạng thiếu kiến thức về chăm sóc sức khỏe
của học sinh nữ củaTrường THPT Xuân Lộc và vai trò của người tư vấn SKSS tuổi
Vị thành niên trên các Tạp chí, Tập san giáo dục, Y tế, Sức khỏe, các bài tham
luận về công tác tư vấn SKSS trên Internet, bản thân rút ra được những điểm sau:
1.1: Thực trạng học sinh nữ ở Trường THPT Xuân Lộc hiểu biết về kiến thức
SKSS:
Đa số học sinh nữ của trường đều ở nông thôn, cha mẹ là nông dân nên việc
giáo dục SKSS cho con em mình còn hạn chế, hơn nữa họ cho đây là vấn đề tế nhị,
khó nói nên khi con mình có hỏi thì cũng tìm cách lảng tránh. Cho nên các em rất
mù mờ về kiến thức này. Hơn nữa, hiện nay ngành công nghệ giải trí phát triển
mạnh, các em xem phim tình cảm nhiều, bắt chước theo phim nên đã có nhiều em
đã có hành vi quan hệ tình dục ở tuổi 13,14. Đa số họ tỏ ra là mình đã lớn với
người khác phái, đặc biệt với đối tượng họ muốn hò hẹn. Họ cũng có những ham
muốn tình dục. Trong khi thay đổi sinh lý sáp nhập hành vi tình dục vào hành vi
giới tính thì tình dục trở thành một phần của giới tính. Tuy nhiên, dậy thì cũng góp
phần rất quan trọng bởi vì nó là một dấu hiệu thông báo với những người khác –
cha mẹ, bạn đồng trang lứa, giáo viên - rằng trẻ bắt đầu bước vào thế giới người
lớn. Các em bắt đầu hành xử theo cách giống như khuôn mẫu của người lớn. Xu
hướng phát triển giới tính của trẻ chịu ảnh hưởng từ cha mẹ, bạn đồng trang lứa,
của giáo viên, của truyền thông đại chúng và nhận thức của các em.
Vì vậy trong những năm gần đây ở Trường THPT Xuân Lộc đã thường xuyên tổ
chức tư vấn cho học sinh nữ lớp 11 về kiến thức giới tính và chăm sóc SKSS để
giúp các em có những nhận thức đúng đắn về bản thân và có cách ứng xử tốt trong
cuộc sống.
1.2: Những điểm người tư vấn cần lưu ý khi tư vấn SKSS cho tuổi Vị thành
niên:

- Cần hiểu những đặc điểm phát triển tâm - sinh lí của lứa tuổi này để đảm bảo
tính riêng tư, tế nhị và đồng cảm. Do đó, việc bảo mật và hạn chế chia sẻ thông tin
cá nhân rất quan trọng.
- Cần sử dụng nhiều loại tài liệu truyền thông quảng bá, cung cấp thông tin rõ
ràng, chính xác và phù hợp. Dành nhiều thời gian giải thích cặn kẽ vì các em ít
hiểu biết về sự thay đổi của cơ thể, SKSS và sức khỏe tình dục…
- Cần chú ý hỗ trợ một số kĩ năng sống cần thiết để các em có thái độ, hành vi
đúng mực và thực hành an toàn.
5
1.3: Các bước tư vấn cơ bản:
Có 6 bước: Gặp gỡ, gợi hỏi, giới thiệu, giúp đỡ, giải thích.
1.4: Những kĩ năng tư vấn cơ bản: Gồm kỹ năng lắng nghe, kỹ năng giao tiếp,
kỹ năng khuyến khích, đặc biệt là kỹ năng giải quyết vấn đề để giúp các em xác
định vấn đề và tìm cách giải quyết.
1.5: Những nội dung cần tư vấn:
- Hướng dẫn các em biết cách nhận biết tình cảm của bản thân và học cách tự
kiểm soát và cách xử lí trong những tình huống cụ thể.
- Giúp các em nhận biết những trải nghiệm trong quá khứ, những tác động đến
hành vi ở hiện tại. cách phòng tránh và xử lí trong tương lai.
- Chuẩn bị cho các em hướng đến những thay đổi và ra quyết định tích cực trong
tương lai. Giúp đỡ các em lập kế hoạch cho những thay đổi và thảo luận với các
em về kế hoạch đó.
- Giúp đỡ các em thay đổi nhận thức, thái độ, hành vi và tự giải quyết vấn đề của
mình.
- Hướng dẫn cho các em kỹ năng sống quan trọng trong cuộc sống: kỹ năng ra
quyết định, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng từ chối, kỹ năng thương thuyết…
1.6: Những chủ đề cần tư vấn:
- Đặc điểm phát triển cơ thể, tâm sinh – lí tuổi Vị thành niên.
- Tình bạn, tình yêu và tình dục.
- Kinh nguyệt bình thường và bất thường ở tuổi Vị thành niên.

- Các bệnh lây qua đường tình dục và cách phòng tránh.
- Tự bảo vệ bản thân trước những vấn đề thường gặp trong cuộc sống.
- Hướng dẫn tự chăm sóc bản thân.
2. Hình thức tư vấn: Có 2 hình thức:
2.1: Tư vấn qua thư và Email:
- Qua thư của học sinh từ Hòm thư xanh trước cửa văn phòng Đoàn thanh niên
nhà trường.
- Qua địa chỉ E-mail:
- Thời gian thực hiện: Chiều thứ tư hàng tuần, người phụ trách sẽ trả lời thư của
các em.
2.2: Tư vấn trực tiếp:
- Đối tượng: là học sinh nữ khối 11 của nhà trường năm học 2014-2015
- Thời gian thực hiện: Tổ chức trong 2 ngày: 24-25 tháng 10 năm 2014
6
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Công tác tổ chức:
- Ban giám hiệu nhà trường thành lập Tổ tư vấn học đường (gồm 5 giáo viên
phụ trách) từ năm học 2011-2012.
- Ban chấp hành Đoàn trường và cán bộ phòng Y tế cùng phối hợp thực hiện.
- Chuẩn bị cơ sở vật chất phục vụ cho công tác tư vấn.
- Trước thời gian diễn ra tư vấn một tuần, giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn các em
nếu có câu hỏi cần tư vấn thì ghi ra giấy nộp cho người phụ trách trước buổi tư vấn
để được giải đáp.
2. Tiến trình thực hiện:
2.1: Hoạt động 1:
Để tạo cho các em một tâm thế thoải mái, cởi mở khi tham gia buổi tư vấn,
chúng tôi cho các em xem một đoạn phim về giáo dục SKSS và yêu cầu các em
tìm nội dung đoạn phim thể hiện (DVD kèm theo).
2.2: Hoạt động 2: Thực hiện các chủ đề tư vấn
Chủ đề 1:

ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN CƠ THỂ, TÂM SINH-LÍ TUỔI VỊ THÀNH
NIÊN
Ở chủ đề này các em đã được học ở môn Sinh học nên người tư vấn đưa
ra một số câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Em có biết độ tuổi Vị thành niên là bắt đầu từ tuổi nào, kết thúc ở
tuổi nào?
Câu hỏi 2: Em cảm thấy bản thân mình có gì thay đổi ( về thể chất, tâm lí, tình
cảm…) so với 3 năm trước?
Câu hỏi 3: Trong cuộc sống, em có gặp tình huống nào khó xử không?
Trên 320 em tham gia: ở câu hỏi 1 có khoảng 50 em đưa tay xin trả lời
nhưng chỉ có 12 em trả lời đúng; ở câu hỏi 2 có khoảng 30 em xin trả lời nhưng đa
số trả lời chưa nhận thức rõ về những thay đổi của bản thân; ở câu hỏi 3 các em
ngại nên không ai đưa tay lên.
Sau khi học sinh trả lời người tư vấn cung cấp những vấn đề cần thiết sau:
Ở nhóm tuổi vị thành niên sớm (10-13 tuổi):
Về mặt tâm lý và tình cảm, các em bắt đầu có tư duy trừu tượng; các em ý
thức được mình không còn là trẻ con nữa, và hành động, muốn thử sức mình và
muốn khám phá những điều mới lạ. Các em thường quan tâm, đến những thay đổi
của cơ thể, nhất là các em gái; dễ băn khoăn; lo lắng, buồn rầu về những nhược
7
điểm ở cơ thể mình khi so sánh với các bạn cùng lứa. Các em cũng bắt đầu quan
tâm đến bè bạn, muốn tách khỏi sự bảo hộ của bố mẹ, tuy nhiên các em vẫn còn
quá trẻ, chưa có kinh nghiệm và vẫn phụ thuộc vào bố mẹ và gia đình.
Ở nhóm tuổi vị thành niên giữa (14-16 tuổi):
Các em phát triển mạnh tính độc lập, muốn tách khỏi sự quản lý, kiểm soát
của gia đình, phát triển mạnh cá tính và muốn tìm kiếm những mối quan hệ bạn bè
cùng lứa. Nhu cầu về tình bạn trở nên quan trọng và dễ chịu ảnh hưởng (tốt cũng
như xấu) của nhóm bạn đó; đặc biệt chú ý đến người bạn khác giới và dễ nhầm lẫn
tình bạn với tình yêu. Các em tiếp tục phát triển mạnh về tư duy trừu tượng, tuy
vậy các em lại thường thay đổi tình cảm một cách dễ dàng, khi vui, khi buồn kiểu

“sớm nắng, chiều mưa”. Khi mong muốn điều gì, các em muốn được thoả mãn nhu
cầu ngay và có thể hành động bất chấp hậu quả, trong khi về mặt tư duy các em
chưa phát triển đầy đủ khả năng tự phê phán. Cũng ở nhóm tuổi này các em thường
muốn tìm hiểu về khả năng hoạt động tình dục của mình.
Ở nhóm tuổi vị thành niên muộn (17-19 tuổi):
Cơ thể và chức năng sinh lý của các bộ phận trong cơ thể các em đã gần như
hoàn chỉnh. Về mặt tâm lý, tình cảm đã có cách suy nghĩ, ứng xử khá chín chắn
giống như người trưởng thành. Có suy nghĩ kế hoạch cho tương lai, về sự lựa chọn
nghề nghiệp một cách thực tế hơn. Ảnh hưởng của nhóm bạn bè giảm bớt, thường
kén chọn bạn thích hợp với mình (bạn tâm giao). Tình yêu ở nhóm tuổi này thực tế
hơn, đã phân biệt tình bạn và tình yêu chứ không còn mơ hồ như những năm trước
đó.
Chủ đề 2: TÌNH BẠN, TÌNH YÊU VÀ TÌNH DỤC
Ở chủ đề này, người tư vấn phát 100 phiếu khảo sát nhanh về kiến thức tình
bạn, tình yêu, tình dục và thu được kết quả:
- Về tình bạn: 65% HS trả lời: Tình bạn không phân biệt tuổi tác, giới tính,
hoàn cảnh xuất thân, mà chỉ cần có cùng sở thích, biết quan tâm, chia sẻ và
biết giúp đỡ nhau trong học tập và trong cuộc sống. Nhất là phải biết tôn
trọng và giữ những bí mật của nhau.
- Về tình yêu: 30% HS trả lời: Tình yêu là tình cảm giữa người nam và người
nữ. Xuất phát từ những rung động của tình cảm. 55% HS trả lời: Khi yêu
nhau thì phải tặng quà, phải đưa đi chơi và phải có sự tiếp xúc về mặt cơ thể.
- Về tình dục: 75% HS trả lời: Tình dục để thỏa mãn ham muốn về thể xác
của con người. Nhưng các em không hiểu được tác hại của việc quan hệ tình
dục sớm và hậu quả của nó.
Vấn đề các em băn khoăn là mình đã từng có khao khát được quan hệ tình
dục, các em muốn biết điều đó có hại gì không, có bình thường không? Và khi
bạn trai muốn quan hệ tình dục thì phải làm thế nào?
Qua kết quả khảo sát này người tư vấn đã đưa ra một số vấn đề sau:
8

Tuổi Vị thành niên là tuổi bắt đầu tò mò, suy nghĩ, khám phá và thử
nghiệm tình dục. Ở lứa này, sự phát triển và mối quan tâm đến tình dục là điều
bình thường, các em không cần phải lo lắng hay xấu hổ về những suy nghĩ của
mình.
Ở độ tuổi này, trẻ VTN thường lúng túng khi thể hiện vấn đề tình dục. Nữ
thường liên hệ tình dục với tình yêu. Họ lý luận hành vi tình dục của mình là bị
cuốn theo giây phút đam mê và việc bạn tình ngỏ lời yêu, đó là lý do chính khiến
họ quan hệ tình dục. Một lý do khác không liên quan đến tình yêu là họ bị khuất
phục bởi áp lực của nam giới, đánh cược rằng tình dục là cách để có bạn trai, để
thỏa chí tò mò. Phần lớn mối quan hệ tình dục trong tuổi VTN là nam bày tỏ trước,
nữ đặt giới hạn cho quan hệ lần đầu tiên của nam. Nam giới ham muốn và đòi hỏi
nữ quan hệ tình dục nhưng họ bảo rằng họ không hề ép buộc đối tác. Tuy nhiên, trẻ
VTN là đối tượng ít biết áp dụng những biện pháp phòng ngừa nhất, và nguy cơ
thụ thai ngoài ý muốn và bị lây nhiễm bệnh qua đường tình dục nhất.
Lưu ý các em phải có thái độ và hành vi tình dục lành mạnh, an toàn. Tránh
xem quá nhiều phim tình cảm, tránh đến những nơi kín đáo, riêng tư và nhất là
phải biết kiềm chế cảm xúc và khả năng trì hoãn hành vi tình dục. Nếu không kiềm
chế được bản thân mà để hành vi tình dục xẩy ra thì phải sử dụng bao cao su để
tránh các bệnh lây qua đường tình dục hoặc uống thuốc tránh thai khẩn cấp để
tránh đẻ lại hậu quả đáng tiếc.
Em muốn biết hậu quả của quan hệ tình dục trước hôn nhân?
• Hậu quả về sức khỏe
- Đẻ khó, tăng nguy cơ tử vong ở người mẹ
- Thai kém phát triển, dễ bị chết lưu hoặc khi đẻ thiếu cân, trẻ suy dinh
dưỡng.
- Nạo phá thai không an toàn, gây vô sinh và tử vong cao cho người mẹ
- Dễ mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
• Hậu quả về kinh tế, xã hội:
- Có thai ở tuổi Vị thành niên dẫn đến trẻ phải bỏ học, ảnh hưởng đến tương
lai, nghề nghiệp.

- Làm thiệt hại chi phí đào tạo và chi phí y tế của xã hội
- Làm tăng dân số không có kế hoạch, ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội.
- Gây tổn hại về kinh tế gia đình do phải gánh chịu và giải quyết hậu quả.
9
Làm mẹ khi còn quá trẻ
Tương lai trẻ thơ không đảm bảo
10
Chủ đề 3: KINH NGUYỆT BÌNH THƯỜNG VÀ BẤT THƯỜNG Ở TUỔI
VỊ THÀNH NIÊN
Kinh nguyệt là hiện tượng chảy máu từ buồng tử cung ra ngoài do thay
đổi hormone (còn gọi là nội tiết tố) sinh dục nữ của buồng trứng. Kinh nguyệt
là biểu hiện sự trưởng thành và bắt đầu hoạt động của buồng trứng và người
phụ nữ bắt đầu có khả năng có thai, là một trong những dấu hiệu quan trọng
biểu hiện dậy thì.
Chu kỳ kinh nguyệt

Tuổi có kinh lần đầu của các trẻ gái thường bắt đầu là 13 - 16 tuổi. Những
năm gần đây, xu hướng có kinh sớm hơn, có trẻ hành kinh lúc 11 - 12 tuổi. Nếu có
kinh trước 10 tuổi gọi là hành kinh sớm và thường là bệnh lý. Nếu có kinh sau 16
tuổi là có kinh muộn. Nếu sau 18 tuổi chưa có kinh thì được gọi là vô kinh nguyên
phát. Nếu hành kinh mà thời gian ra huyết kéo dài hơn 7 ngày gọi là rong kinh.
Rong kinh rất hay gặp trong năm đầu khi bắt đầu hành kinh, nguyên nhân thường
là do vòng kinh không phóng noãn. Một vòng kinh hay còn gọi là chu kỳ kinh từ
28 - 30 ngày. Thời gian hành kinh 3 - 4 ngày. Lượng huyết kinh thường nhiều vào
ngày thứ nhất và thứ hai. Tổng số huyết kinh khoảng 60 - 80ml.
Hành kinh muộn
Những trường hợp trên 16 tuổi mới hành kinh lần đầu tiên gọi là hành kinh
muộn. Lượng huyết kinh có thể ít hơn so với những người khác. Nguyên nhân
hành kinh muộn là do dậy thì muộn, buồng trứng kém phát triển, hoặc phát triển
muộn. Thường là do dinh dưỡng kém, người bé nhỏ, gầy yếu hoặc do bệnh tật nên

cơ thể kém phát triển.
Rong kinh tuổi dậy thì
Rong kinh tuổi dậy thì là những trường hợp thời gian hành kinh kéo dài trên
7 ngày, hậu quả làm cho các em xanh xao thiếu máu, người mệt mỏi. Vì ra uyết
kéo dài tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển nên các em dễ bị viêm
đường sinh dục. Viêm nhiễm có thể lan tỏa lên hai vòi tử cung, (vòi trứng) làm hẹp
hoặc tắc gây mang thai ngoài tử cung hoặc vô sinh sau này. Mặt khác, rong kinh có
thể gây rối loạn phóng noãn (rụng trứng), cũng là một nguyên nhân gây vô sinh.
Vô kinh tuổi dậy thì
Vô kinh tuổi dậy thì là khi quá 18 tuổi mà vẫn chưa hành kinh. Nguyên nhân
do rối loạn nội tiết của trục dưới đồi - tuyến yên - buồng trứng và bất thường về
phát triển của bộ phận sinh dục.
Rối loạn nội tiết: Đây là một loạt hội chứng liên quan chặt chẽ từ não đến
buồng trứng rất khó điều trị. Biểu hiện tính chất sinh dục phụ bên ngoài không phát
triển như: vú nhỏ, không có lông mu, lông nách, âm hộ nhỏ.
11
Bất thường về phát triển của bộ phận sinh dục: là những trường hợp không
phát triển một phần hoặc hoàn toàn bộ phận sinh dục. Nếu bộ phận sinh dục không
phát triển hoàn toàn thì không có hiện tượng kinh nguyệt, ví dụ như không có tử
cung hoặc không có buồng trứng.
Một số loại bế kinh thường gặp
- Bế kinh do màng trinh không thủng: là những trường hợp bộ phận sinh dục
phát triển bình thường nhưng màng trinh dày, không thủng nên huyết kinh không
thoát ra ngoài được.
- Bế kinh do âm đạo có vách ngăn: vì trong âm đạo có vách ngăn ngang
hoặc âm đạo không phát triển ở đoạn dưới nên huyết kinh không chảy ra ngoài
được.
- Bế kinh do không có âm đạo: do bộ phận sinh dục chỉ có tử cung và buồng
trứng nhưng không có âm đạo nên huyết kinh bị đọng lại trong tử cung và tràn lên
vòi tử cung.

Những triệu chứng gợi ý bế kinh: đến tuổi dậy thì có đau bụng vùng dưới
đều đặn hàng tháng, mỗi lần đau kéo dài 3 - 4 ngày, sau đó trở lại bình thường.
Những lần đau sau tăng hơn lần đau trước. Năm sáu lần đau như vậy sẽ thấy một
khối ở trên xương mu, nhiều khi đau căng, quằn quại, các cháu kêu khóc do quá
sức chịu đựng. Nếu bế kinh do màng trinh không thủng thì thấy nặng, căng tức ở
âm hộ, khi vạch hai môi bé ở âm hộ thấy huyết kinh làm giãn căng màng trinh và
có màu tím.
Hậu quả của bế kinh: do huyết kinh không thoát ra được, ứ đọng lại sẽ làm căng
phồng tử cung, rồi huyết kinh tràn lên vòi tử cung, làm tử cung và vòi tử cung giãn
căng, phá hủy niêm mạc tử cung và vòi tử cung nên không thể có thai được. Huyết
kinh ứ đọng là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, có thể làm nhiễm
khuẩn rồi vỡ và sẽ gây viêm ổ bụng. Có thể vỡ vòi tử cung do căng giãn quá mức.
Phòng ngừa
Để phòng tránh những bất thường kinh nguyệt tuổi vị thành niên, khi thấy
các em gái tuổi 13 - 16 mà chưa hành kinh hoặc đau bụng hàng tháng có tính chất
chu kỳ mà không hành kinh hay có bất kỳ một băn khoăn nào, bố mẹ và người thân
nên đưa các em đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn. Nếu các cháu bị rong kinh
phải đưa các cháu đến khám bệnh ở những phòng khám huyên khoa để điều trị
sớm, tránh rối loạn phóng noãn sẽ gây vô sinh.
12
Chủ đề 4: CÁC BỆNH LÂY QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC VÀ CÁCH PHÒNG
TRÁNH
Ở chủ đề này người tư vấn cung cấp cho các em một số kiến thức
về các bệnh lây qua đường tình dục thông thường:
* Trùng roi (trichomonas)
Khi nhiễm loại ký sinh trùng này, nam giới thường không có triệu chứng,
chỉ một số ít người thấy dương vật tiết mủ, tiểu buốt. Bệnh ở nam giới thường tự
hết mà không cần chữa trị, nhưng cũng có một số trường hợp trùng roi lan truyền
sang tuyến tiền liệt, thậm chí gây vô sinh.
Đa số phụ nữ khi nhiễm trùng roi thì dịch âm đạo ra nhiều, màu vàng xanh,

hôi, ngứa âm đạo, một số người còn đau khi tiểu tiện, giao hợp. Cũng có người
mang trùng roi mà không có triệu chứng gì. Phụ nữ mang thai nhiễm trùng roi dễ
đẻ non hoặc đẻ con thiếu cân.
Bác sĩ có thể phát hiện trùng roi và điều trị dễ dàng bằng kháng sinh đặc hiệu.
* Lậu và chlamydia
Đây là hai bệnh hay đi kèm với nhau. Lậu và chlmaydia thường nhiễm vào
cổ tử cung phụ nữ và đường tiết niệu nam giới, ngoài ra cũng có thể có ở trực tràng
(bên trong hậu môn) và cổ họng. Đa số nam giới nhiễm các bệnh này đều có hiện
tượng ra mủ ở dương vật, tiểu buốt. Nữ giới kém may mắn hơn, chỉ có một số ít
phụ nữ tiết dịch âm đạo bất thường, tiểu buốt hoặc đau bụng dưới, còn đa số không
có biểu hiện gì nên không biết mình bị bệnh.
Cả hai bệnh đều có thể gây ra những hậu quả tai ác. Nữ giới nhiều người vì
không biết, không điều trị mà bị viêm phần phụ, đến lúc phát hiện thì đã bị tắc ống
dẫn trứng, chửa ngoài tử cung. Nếu đang mang thai mà nhiễm các bệnh này, bạn
nhất thiết cần đi khám bác sĩ chuyên khoa và xin lời khuyên về việc sinh đẻ, vì
bệnh có thể lây sang bé khi bạn sinh. Cả hai bệnh đều có thể làm cho bé bị đau
mắt, mù mắt nếu không điều trị kịp thời. Chlmaydia còn có thể làm cho bé bị viêm
phổi. Nam giới bị một trong hai bệnh này nếu không điều trị sớm thì có thể viêm
ống dẫn tinh và mào tinh, có khi dẫn đến vô sinh. Lậu không được điều trị còn có
thể biến chứng đến các khớp xương, đến tim, đến não.
Không phải tất cả những người bệnh mắc bệnh lậu khi xét nghiệm đều phát
hiện ra bệnh, đặc biệt là nữ giới. Việc xét nghiệm Chlmaydia thì rất tốn kém và
hiếm nơi có điều kiện thực hiện. Do đó, cách chữa phổ biến là chuẩn đoán bệnh
lậu, sau đó điều trị đồng thời cả hai bệnh. Lậu và Chlmaydia có kháng sinh đặc
biệt, nếu phát hiện khi chưa biến chứng thì có thể chữa không mấy khó khăn.
13
* Giang mai
Giang mai là bệnh lây qua đường tình dục nguy hiểm, phát triển theo ba giai đoạn:
- Giai đoạn sớm: Khoảng 10-90 ngày sau khi nhiễm xoắn khuẩn, bạn có một vết
loét dày ở bên ngoài hoặc bên trong cơ quan sinh dục hoặc ở hậu môn (cũng có khi

trên cổ tử cung, miệng và những nơi khác). Vết loét thường không gây đau, không
có mủ nên bạn có thể không để ý. Chúng tự biến mất trong khoảng 2-6 tuần. Bạn
thường thấy hạch vùng bẹn to nhưng không đau.
- Giai đoạn hai: Nhiều tháng sau, bạn có thể có một vài triệu chứng như sốt, suy
nhược cơ thể, người nổi các vết màu hồng đỏ gọi là đào ban (hết trong vòng vài
tháng). Sau đó, các sẩn giang mai nổi cao trên mặt da. Các sẩn trợt, sẩn phì đại
chứa rất nhiều vi trùng, xuất hiện ở các cơ quan sinh dục, hậu môn và miệng. Rất
có thể bạn qua giai đoạn này mà không hề có triệu chứng.
- Giai đoạn muộn: Nếu không chữa trị, nhiều năm, thậm chí hàng chục năm sau,
bệnh có thể biến chứng vào các cơ quan, gây các bệnh nghiêm trọng như bệnh tim,
mù, điếc, liệt và dẫn đến tử vong.
Ngoài đường lây chính là đường tình dục, giang mai còn có thể lây từ mẹ sang con
trong khi mang thai và sinh nở, có thể dẫn đến thai chết lưu, trẻ bị dị tật bẩm sinh
hoặc chết sau khi đẻ.
Có thể chẩn đoán bệnh bằng cách thử máu. Khi đã xác định là có bệnh, bạn phải
chữa bằng thuốc đặc trị, liều lượng phụ thuộc vào mức độ bệnh.
* Mụn rộp sinh dục
Đây là bệnh do virus Herpes gây ra. Herpes có nhiều chủng, gây bệnh ở
nhiều nơi trên cơ thể, như trên môi, trong miệng, ở các khe. Riêng chủng HSV-2
thường nhiễm vào cơ quan sinh dục. Đa số người nhiễm không có biểu hiện gì, chỉ
một số bệnh nhân có triệu chứng. Triệu chứng khi mới nhiễm là sốt, đau đầu, mệt
mỏi, tiểu đau, âm đạo hay đường tiết niệu tiết dịch nhiều, sưng hạch ở háng, cơ
quan sinh dục và hậu môn nổi lên các nốt mụn rộp, rất ngứa và rát.
Sau đó, các triệu chứng tự mất đi, các nốt mụn tự lành, nhưng virus còn tồn
tại trong cơ thể bạn suốt đời. Thỉnh thoảng, bạn lên mụn rộp, sau đó lành, rồi một
thời gian lại xuất hiện mụn mới. Khi bạn làm việc quá căng thẳng, suy nghĩ nhiều,
ốm đau, virus có thể bị kích thích mà tái hoạt động, làm phát sinh các mụn rộp.
Virus ở cơ thể bạn có thể lây sang người khác khi bạn đang có mụn và trong thời
gian một, hai ngày trước và sau khi có mụn.
Ở nam giới, bệnh này chỉ khó chịu chứ không gây tác hại lớn. Nhưng ở nữ

giới, bệnh có thể truyền cho con khi bạn mang thai, sinh đẻ, có thể gây đẻ non.
Đứa trẻ sinh ra sẽ yếu hoặc nhiễm bệnh nặng nguy hiểm đến tính mạng, bị các dị
tật thần kinh bẩm sinh.
14
Bác sĩ có thể cho thuốc để mụn đỡ đau, mau lành, nhưng không có thuốc nào loại
trừ được virus, chữa khỏi bệnh cho bạn được.
* Virus papilloma
Đây là một loại virus thường gặp. Một số chủng papilloma gây mụn cơm ở
tay, chân, một số chủng khác lây qua đường tình dục. Nhiều người nhiễm mà
không có biểu hiện gì, nhưng cũng có nhiều người (cả nam và nữ) phát bệnh sùi
mào gà.
Khoảng 1-6 tháng sau khi nhiễm virus, ở cơ quan sinh dục xuất hiện các nốt
sùi, nếu lớn thì trông như mào gà. Phụ nữ mang thai nếu có sùi trong âm đạo thì
việc sinh nở có thể rất khó khăn vì các nốt sùi cản đường ra của bé, đồng thời bé có
thể nhiễm virus của bạn.
Bác sĩ thường xử lý các nốt sùi bằng cách bôi hoá chất, áp nitơ lỏng, cắt
Đáng buồn là không có thứ thuốc nào giúp bạn loại bỏ được thứ virus này, nên dù
đã chữa rồi, sùi vẫn có thể mọc lên.
Một số chủng papilloma có thể gây ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật,
dù bạn có biểu hiện sùi mào gà hay không.
* Bệnh hạ cam
Bệnh này do trực khuẩn Ducrey gây ra. Triệu chứng là những vết loét đau,
có mủ ở bên ngoài hoặc bên trong cơ quan sinh dục hoặc ở hậu môn, thường kèm
theo nổi hạch ở bẹn. Nếu chỉ bị loét bên trong thì bạn không nhìn thấy vết loét,
nhưng có thể tiểu buốt, đau khi đi ngoài và khi giao hợp, tiết dịch bất thường, chảy
máu ở hậu môn. Bệnh có kháng sinh đặc hiệu.
* Rận mu
Rận mu là ký sinh trùng sống ở lỗ chân lông vùng sinh dục, gây ngứa ngáy
rất khó chịu, và lây qua quan hệ tình dục. Nếu bạn bị rận mu, bạn có thể cạo lông
vùng sinh dục để loại bỏ rận. Bạn sẽ ngứa ngáy khó chịu khi lông mọc trở lại. Một

cách điều trị đơn giản hơn là bôi thuốc DEP, cũng rất hiệu quả.
* Ghẻ
Ghẻ là ký sinh trùng ăn vào da, gây ngứa ngáy. Ghẻ lây qua bất cứ hình thức
tiếp xúc da nào, có thể sinh sống ở bất cứ nơi nào trên da. Nếu bị nhiễm ghẻ ở khu
vực sinh dục, bạn có thể truyền bệnh cho bạn tình. Để điều trị, bạn hãy bôi thuốc
DEP, chú ý vệ sinh quần áo, chăn chiếu, đồng thời điều trị cho những người khác
trong gia đình.
15
• Bệnh không phải ở hệ sinh dục mà lây qua đường tình dục
* Viêm gan B
Virus viêm gan B gây bệnh ở gan nhưng lây qua dịch sinh dục và qua máu.
Bạn có thể nhiễm virus mà không có biểu hiện gì. Cũng có thể sau khi nhiễm từ 6
tuần đến 6 tháng, bạn phát bệnh gan, có các triệu chứng như mệt mỏi, đau đầu, tiểu
sẫm màu. Bệnh có thể trở thành mạn tính, gan yếu dần, có thể dẫn đến xơ gan, ung
thư gan và tử vong.
Tốt nhất, bạn hãy đi thử máu để biết mình có nhiễm virus viêm gan B
không. Nếu không, bạn hãy tiêm vacxin phòng bệnh ngay để không bao giờ mắc
phải căn bệnh tai ác này. Còn nếu bạn là người mang mầm bệnh viêm gan B, hãy
lưu tâm phòng ngừa cho người khác. Bệnh viêm gan B không có thuốc đặc hiệu.
Nếu nhiễm virus này khi đang có thai, bạn hãy cho bác sĩ biết để tiêm chủng cho
con bạn ngay sau khi sinh.
* HIV/AIDS
Căn bệnh này phá hoại sức đề kháng, cướp đi mạng sống con người, hiện y học
còn chưa tìm ra cách chữa trị hiệu quả.
Chủ đề 5:
TỰ BẢO VỆ BẢN THÂN TRƯỚC NHỮNG VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP
TRONG CUỘC SỐNG
Ở chủ đề này người tư vấn khuyến khích các em đặt câu hỏi mình thắc mắc để
được giải đáp.
Những câu hỏi của học sinh và người tư vấn trả lời:

Mỗi tháng khi đến kì hành kinh thì em cảm thấy rất mệt mỏi, đau bụng dữ dội
và ra rất nhiều máu, em rất lo lắng về hiện tượng này?
Mệt mỏi và đau khi hành kinh:
Nếu đau mới bắt đầu trong vòng 3 năm kể từ khi bắt đầu có kinh thì gọi là
đau bụng kinh nguyên phát. Thể đau bụng kinh này được cho là do những thay đổi
bình thường về hormon trong khi hành kinh và có thể tồn tại trong suốt những năm
sinh đẻ của người phụ nữ nhưng đôi khi đau bụng kinh nguyên phát tự nhiên hết
sau khi sinh con.
Đau bụng kinh rất hay gặp nhưng phần lớn nhẹ và không cần điều trị. Với vị
thành niên gái thì đau bụng kinh đôi khi là nguyên nhân khiến các em phải nghỉ
học. Bản thân đau bụng kinh không gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng có thể là
triệu chứng của một bệnh lí nào đó.
16
Dùng thuốc giảm đau thông thường như aspirin có thể có tác dụng; cũng có
thể có những thuốc khác để giảm đau như dùng thuốc tránh thai hoặc một số thuốc
khác có thể làm thay đổi cân bằng hormon để có tác dụng giảm đau. Đối với vô
kinh thứ phát, cần tìm ra nguyên nhân chính đau bụng kinh. Vận động có thể giúp
giảm đau. Cần đi khám nếu bị đau bụng kinh sau nhiều năm vẫn hành kinh không
đau hoặc nay thấy đau hơn so với trước đây.
Ra máu nhiều:
Kinh nguyệt nhiều là sự cố hay gặp ở phụ nữ nói chung, một số thường
xuyên ra kinh nhiều, một số khác chỉ thỉnh thoảng mới ra kinh nhiều. Sự cố này
cũng hay xảy ra ở phụ nữ trẻ là những người chưa hình thành các chu kỳ kinh có
rụng trứng. Khoảng 70% trường hợp chảy máu ở thiếu nữ là do hoạt động nội tiết
kém, chức năng phóng noãn chưa hoạt động tốt chứ không phải do tổn thương hay
có một bệnh thực thể. Có thể ra máu từng đợt, kèm theo đau bụng và đôi khi ra
máu rất nhiều - những kiểu chảy máu này thường bị gọi nhầm là “băng huyết”.
Những biểu hiện ra máu này đôi khi chấm dứt một cách tự nhiên, cũng có
khi tiến triển nhưng không gây thiếu máu, mệt mỏi, chóng mặt. Rong huyết hoặc
ra máu bất thường có thể là do nhiễm khuẩn hoặc bất thường ở cổ tử cung. Khám

và điều trị nếu có nhiễm khuẩn đường sinh sản, và chuyển lên tuyến trên làm phác
đồ âm đạo nếu cần. Các trường hợp rối loạn kinh nguyệt khác cần gửi lên tuyến
trên để chẩn đoán và xử trí.
Vấn đề nhiều em thắc mắc nhiều nhất:
Có những bạn đứng trước mặt bạn cùng giới thì ăn nói dõng dạc, mặt
mày tươi tỉnh, nhưng khi đứng cạnh một bạn khác giới lại cảm thấy xấu hổ,
căng thẳng, không biết làm gì, do đó dẫn đến sợ gặp hoặc né tránh bạn khác
giới. Vì sao lại có hiện tượng này và làm thế nào để khắc phục?
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này, dưới đây là một số nguyên
nhân thường gặp:
Khi đứng cạnh bạn khác giới, một số bạn trẻ thường quá để tâm đến những
nét hình thức của mình. Chẳng hạn: một số bạn gái cho là mình không được xinh
đẹp, một số khác lại cảm giác mình quá cao hoặc quá thấp, ngực quá nhỏ hoặc quá
to; một số bạn trai lại quá để tâm đến giọng nói, đến vẻ bề ngoài như mặt mình có
nhiều trứng cá hay hình thể nhỏ bé so với các bạn khác
Những khác biệt về mặt hình thể của các bạn trẻ trong giai đoạn mới lớn là
tồn tại khách quan, không thể thay đổi, không thể lựa chọn và không thể cho
ngừng lại được. Mỗi người có một sức hấp dẫn riêng, không ai giống ai. Bạn có thể
có những điểm mạnh này, nhưng người khác lại không có giống bạn. Ngược lại,
bạn có thể không có những điểm mạnh mà người khác lại có. Không nên tự ti trước
những gì mình cho là cho là không đẹp. Không một ai trong số chúng ta là hoàn
17
hảo. Mỗi người đều có những chỗ này hoặc chỗ kia chưa đẹp hoặc chưa hấp dẫn.
Chấp nhận bản thân và chú ý đến những điểm mạnh của bản thân sẽ làm bạn cảm
thấy tự nhiên hơn trước những người khác giới.
Một số bạn trẻ khả năng giao tiếp chưa được tốt, nên ngại tiếp xúc với mọi
người đặc biệt là đối với người khác giới. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây nên
tâm lý khép kín, làm giảm khả năng học tập kiến thức, thiếu cơ hội tìm hiểu thế
giới bên ngoài và còn có thể gây nên những hành vi không bình thường.
Một số bạn trẻ chịu ảnh hưởng của truyền thống xã hội hoặc sự gò bó của

gia đình cho rằng giao lưu với những người khác giới sẽ bị chụp mũ là yêu sớm, sẽ
bị bạn học dị nghị, bị thầy cô giáo hiểu lầm và khiển trách cũng làm cản trở việc
tiếp xúc với bạn khác giới.
Chúng em muốn biết một số cách để khắc phục tâm lý ngại ngùng, xấu hổ
trước người khác giới?
Khi đứng trước mặt người khác giới mà thấy căng thẳng, tim đập quá
nhanh, bạn có thể chuyển hướng nhìn, thay đổi tư thế, nói vài câu xã giao, điều đó
có thể giải toả áp lực tâm lý. Khi tự ti mà trở nên nhút nhát, bạn có thể tự điều
chỉnh trong nội tâm của mình, có nghĩa là bạn tự tìm ra những ưu điểm và thế
mạnh của mình, như vậy một ý nghĩ tích cực trong đầu bạn sẽ xuất hiện.
Thường xuyên quan sát và học hỏi những lời nói cử chỉ của những người
bình tĩnh, thoải mái, hoạt bát, tự tin, giỏi giao tiếp, so sánh với mình để tự khắc
phục và sáng tạo ra các giao thiệp của bản thân mình.
Thản nhiên như không phải đứng trước người khác giới mà như đang nói
chuyện với những người cùng giới, như vậy bạn sẽ không căng thẳng, lời ăn tiếng
nói của bạn cũng sẽ tự nhiên hơn, không khí giao tiếp cũng chan hoà hơn.
Học cách giao tiếp với người khác giới là một trong những bài học không
thể thiếu trong mối quan hệ giữa người với người, trong đó có rất nhiều kiến thức
và kỹ năng, kỹ xảo. Chỉ cần bạn tự tin, tôn trọng đối tượng mà mình giao tiếp, giữ
vững phạm vi và mức độ cần giao tiếp như vậy sẽ làm bạn có được nhiều lợi ích
trong suốt cuộc đời.
Em muốn biết một số dấu hiệu của bệnh lây qua đường tình dục?
- Tiết dịch bất thường ở âm đạo hoặc dương vật
- Cảm giác rát bỏng hoặc buốt khi đi tiểu
- Chảy máu sau khi giao hợp, đau trong hoặc sau khi giao hợp
- Có vết loét, trầy xước hoặc sần sùi ở bộ phận sinh dục, hậu môn.
Tuy nhiên hầu hết các bệnh lây qua đường tình dục không có triệu chứng rõ ràng
nào. Vì thế nếu bạn đã từng quan hệ tình dục không an toàn thì bạn nên đến bác sĩ
để kiểm tra.
18

Làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lây qua đường tình dục?
- Không quan hệ tình dục với bất cứ ai không sử dụng bao cao su, đang
nghiện, chích ma túy hoặc mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
- Không nên quan hệ tình dục với nhiều người.
- Sử dụng bao cao su đúng cách.
- Kiểm tra sức khỏe định kì hàng năm, giúp bạn phát hiện, chữa trị sớm và
giảm lây nhiễm cho người khác.
Chúng em muốn biết hiện nay mọi người đánh giá, nhìn nhận như thế nào về
quan hệ tình dục trước hôn nhân?
Các nước phương Đông, trong đó có nước ta, vốn coi trọng trinh tiết, coi
tình dục chỉ là việc trong hôn nhân, thanh thiếu niên nam nữ còn “trong trắng”
không được phép quan tâm đến. Tuy vậy, hiện nay việc quan hệ tình dục trước khi
lập gia đình nay đã có nhiều phần được nới lỏng. Nhưng đối với phái nữ, quan
điểm coi trinh tiết vẫn là chuẩn mực đạo đức, thậm chí là thước đo giá trị người
con gái còn khá nặng nề. Khi người phụ nữ không còn trinh trắng nữa thì bị coi là
người bỏ đi, nếu giấu được thì tốt, nhưng rất khó giấu. Nếu mà mọi người biết
được thì chúng ta không được ai thông cảm, đa số sẽ nghĩ ta là đồ hư hỏng. Em
hiểu rằng việc đó không có gì là xấu xa nhưng xã hội đã vây kín chúng ta bằng
những lời đàm tiếu, khinh rẻ, chúng ta sẽ không sống nổi trong đó. Phụ nữ là người
mang niềm vui đến cho toàn nhân loại nhưng họ luôn phải chịu những đắng cay.
Cho nên các em hãy bảo vệ mình, để khi lập gia đình chúng ta sẽ được tôn trọng,
được yêu thương.
Chúng em phải làm thế nào để tránh bị quấy rối và lạm dụng tình dục?
- Hãy cảnh giác khi có ai đó lai vãng nơi các bạn vui chơi, cho bạn xem phim,
sách báo đồi trụy, động chạm vào chỗ kín trên cơ thể bạn.
- Không đi chơi một mình nơi vắng vẻ, không ăn mặc hở hang và có những cử
chỉ khêu gợi.
- Nếu phải đi vào ban đêm thì hãy đi cùng bạn bè hay người thân.
- Nói không và bỏ đi khi bị người không quen biết dụ dỗ, rủ rê và kể lại cho
người thân biết để được giúp đỡ.

- Nếu gặp trường hợp bất trắc thì tìm mọi cách để chạy thoát.
Chúng em phải làm thế nào để tránh bị viêm nhiễm đường sinh dục?
- Phải giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nhất là những ngày hành kinh, chọn và
sử dụng băng vệ sinh đúng cách ( cần thay băng vệ sinh tối đa 4 giờ/1 lần).
- Mặc quần áo thoáng mát, nhất là đồ lót.
19
- Ăn uống, vui chơi, nghỉ ngơi hợp lí, tránh bị căng thẳng…
Chủ đề 6: HƯỚNG DẪN TỰ CHĂM SÓC BẢN THÂN
Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

20
Tập thể dục đều đặn
21
Tham gia các hoạt động xã hội
22
23
24
Gặp gỡ, chia sẻ với bạn bè, người thân và Thầy, Cô
25