Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Sự nghiệp giáo dục đào tạo có vị trí quan trọng trong chiến lược xây dựng con
người, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã nhấn mạnh
nhiệm vụ của giáo dục và đào tạo trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá là: “Tiếp tục nâng cao giáo dục chất lượng toàn diện, đổi mới nội dung, phương
pháp dạy và học, hệ thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục”. Muốn tạo chuyển
biến cơ bản về chất lượng giáo dục trước hết là nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo.
Bởi vì, đội ngũ nhà giáo là nhân tố hàng đầu quyết định chất lượng giáo dục. Vì vậy,
nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, loại bỏ những giáo viên yếu kém về phẩm chất,
đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ ra khỏi khỏi hệ thống giáo dục là yêu cầu cấp bách
để giáo dục phát triển.
Chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010 được Thủ tướng chính phủ phê duyệt
theo quyết định 201/2001/QĐ-TTg ngày 28/12/2001 đã xác định mục tiêu giáo dục của
nước ta đến năm 2010 là: “ Tạo bước chuyển biến cơ bản về chất lượng giáo dục theo
hướng tiếp cận với trình độ tiên tiến của thế giới ; phù hợp với thực tiễn Việt Nam
phục vụ thiết thực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của từng vùng, từng
địa phương ; hướng tới một xã hội học tập. Phấn đấu đưa nền giáo dục nước ta thoát
khỏi tình trạng tụt hậu trên một số lĩnh vực so với các nước phát triển trong khu vực…
Đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, chương trình giáo dục các cấp bậc học
và trình độ đào tạo ; phát triển đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu vừa tăng quy mô, vừa
nâng cao chất lượng, hiệu quả và đổi mới phương pháp dạy - học ; đổi mới quản lý
giáo dục tạo cơ sở pháp lý và phát huy nội lực phát triển giáo dục”.
Mặt khác, công tác kiểm tra nội bộ trường học là một nội dung quan trọng không
thể thiếu trong kế hoạch, nhiệm vụ năm học hàng năm của người quản lý. Bởi vì, mục
đích của công tác này là đánh giá toàn diện tất cả các mặt hoạt động của cán bộ, giáo
viên, nhân viên, các bộ phận và các tổ chức đoàn thể trong nhà trường trong từng năm
học. Trên cơ sở kiểm tra nội bộ trường học, Hiệu trưởng đối chiếu với các văn bản
pháp quy của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm
học của các cấp ; các hướng dẫn công tác thanh-kiểm tra trong năm học của Sở Giáo
dục và Đào tạo, của Phòng Giáo dục về mục tiêu, kế hoạch, chương trình, nội dung,
phương pháp giáo dục, quy chế chuyên môn ; việc thực hiện các quy định về điều kiện
cần thiết nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục, để thực hiện tốt nhiệm vụ năm học của
nhà trường. Lấy kết quả kiểm tra làm cơ sở đánh giá, xếp loại việc thực hiện nhiệm vụ
được phân công của cán bộ, giáo viên, công nhân viên trong đơn vị mình.
Thực tế cho thấy, công tác kiểm tra nội bộ trường học trong nhiều năm qua của
Hiệu trưởng một số trường còn mang tính hình thức, thực hiện chưa thật đầy đủ theo
tinh thần các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của ngành. Cá biệt, có Hiệu trưởng còn giao
cho các tổ chuyên môn và các bộ phận trong nhà trường tự tổ chức kiểm tra, đánh giá
xếp loại hoạt động của các bộ phận nên chưa có tác dụng tích cực thúc đẩy các hoạt
động trong nhà trường và làm giảm hiệu lực công tác quản lý của Hiệu trưởng.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
1
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Riêng trường Tiểu học Lê Đình Chinh chúng tôi, công tác kiểm tra nội bộ
trường học đã được tiến hành thường xuyên theo kế hoạch năm, tháng, tuần nhưng
hiệu quả chưa cao vì chưa có giải pháp cụ thể sau khi kiểm tra.
Vì vậy tôi chọn đề tài: “Công tác kiểm tra nội bộ trường học ở trường Tiểu học .
Lê Đình Chinh Giải pháp và thực trạng” để làm đề tài nghiên cứu.
1. Mục đích nghiên cứu:
Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích: Xem xét lại việc thực hiện, công tác kiểm tra
nội bộ trường học của Hiệu trưởng tại trường Tiểu học Lê Đình Chinh – Huyện Krông
Buk trong những năm học vừa qua. Từ đó , đưa ra những biện pháp tích cực , nhằm
thực hiện tốt công tác kiểm tra nội bộ trường học để nâng cao hiệu lực quản lý trường
học của Hiệu trưởng.
2. Khách thể và đối tượng nghiên cứu:
2.1. Khách thể nghiên cứu:
Tất cả cán bộ, giáo viên và nhân viên trường Tiểu học Lê Đình Chinh
2.2. Đối tượng nghiên cứu:
Công tác kiểm tra nội bộ trường học ở trường Tiểu học Lê Đình Chinh trong
những năm học vừa qua.
3. Phạm vi nghiên cứu:
Nghiên cứu công tác kiểm tra nội bộ trường học của trường Tiểu học Lê Đình
Chinh – Huyện Krông Buk từ năm học 2009-2010 đến nay.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để nghiên cứu đề tài này một cách khoa học và đạt kết quả chúng tôi đã vạch ra
các nhiệm vụ sau:
-Nghiên cứu lý luận về nghiệp vụ thanh kiểm tra, kiểm tra nội bộ trường học, đi
sâu vào các nội dung có liên quan đến việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch
kiểm tra nội bộ trường học của Hiệu trưởng.
-Xem xét việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch kiểm tra nội bộ trường
học của trường Tiểu học Lê Đình Chinh – Huyện Krông Buk từ năm học 2009-2010
đến nay để rút ra những mặt mạnh và những hạn chế, thiếu sót.
-Tìm hiểu và phân tích thực trạng của những hạn chế, thiếu sót trong công tác
kiểm tra nội bộ trường học của trường Tiểu học Lê Đình Chinh từ năm học 2009-2010
đến nay.
-Trên cơ sơ xác định được nguyên nhân của những hạn chế , thiếu sót để đề ra
những giải pháp tích cực nhằm xây dựng kế hoạch kiểm tra cụ thể và phù hợp với tình
hình thực tế của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên được biên chế trong từng năm
học. Tổ chức thực hiện kế hoạch kiểm tra nội bộ đúng quy trình. Rút ra những bài học
kinh nghiệm cụ thể, thiết thực để tích cực nâng cao hiệu lực quản lý trường học của
Hiệu trưởng.
5. Phương pháp nghiên cứu:
5.1. Phương pháp quan sát:
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
2
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Quan sát thái độ của các thành viên trong ban kiểm tra nội bộ trường học và cán
bộ, giáo viên, nhân viên của trường để thu thập dữ liệu liên quan nhằm bổ sung cho
nhiệm vụ nghiên cứu đề tài.
5.2. Phương pháp trò chuyện :
Tiếp xúc, trao đổi với cán bộ, giáo viên, nhân viên của nhà trường để tìm hiểu,
nắm bắt kịp thời những suy nghĩ ,nhận thức, hiểu biết của đội ngũ về công tác kiểm tra
nội bộ trường học.
5.3. Phương pháp điều tra:
Sử dụng phiếu điều tra ( phiếu thăm dò, phiếu trắc nghiệm, phiếu khảo sát,…)
thu thập thông tin cần thiết để làm căn cứ xác định nguyên nhân những hạn chế, thiếu
sót trong công tác kiểm tra nội bộ trường học của Hiệu trưởng.
II.CƠ SỞ LÝ LUẬN:
1.Các khái niệm liên quan.
Trong thực tiễn quản lý Giáo dục – Đào tạo đang tồn tại các hoạt động:
Thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ trường học, thanh tra nhân dân…
1.1.Thanh tra giáo dục là thanh tra chuyên ngành về giáo dục, đó là hoạt động
kiểm tra và đánh giá chính thức có tính Nhà nước của cơ quan quản lý giáo dục cấp
trên đối với cấp dưới về:
-Việc chấp hành pháp luật về giáo dục.
-Việc thực hiện mục tiêu, chương trình kế hoạch, nội dung, phương pháp giáo
dục, quy chế chuyên môn; quy chế thi cử, cấp văn bằng chứng chỉ; việc thực hiện các
quy định về điều kiện cần thiết bảo đảm chất lượng giáo dục ở các cơ sở giáo dục;
-Xác minh, kết luận, kiến nghị việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo về hoạt động
giáo dục; kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về
giáo dục;
-Kiến nghị các biện pháp bảo đảm thi hành pháp luật về giáo dục; đề nghị sửa
đối, bổ sung các chính sách và quy định của Nhà nước về giáo dục nhằm mục đích
phát triển sự nghiệp giáo dục nói chung, phát triển nhà trường và người giáo viên nói
riêng.
1.2.Kiểm tra là một trong những chức năng cơ bản của quản lý. Đó là công việc
- hoạt động nghiệp vụ mà người quản lý ở bất kỳ cấp nào cũng phải thực hiện để biết
rõ những kế hoạch, mục tiêu đề ra trên thực tế đã đạt đến đâu và như thế nào. Từ đó đề
ra những biện pháp động viên, giúp đỡ, uốn nắn và điều chỉnh nhằm thúc đẩy các cá
nhân và tổ chức phát triển.
1.3.Kiểm tra nội bộ trường học là hoạt động xem xét và đánh giá diễn biến cũng
như kết quả các hoạt động giáo dục trong phạm vi nội bộ nhà trường nhằm mục đích
phát triển sự nghiệp giáo dục nói chung, phát triển nhà trường và người giáo viên nói
riêng.
1.4.Thanh tra giáo dục là là thanh tra chuyên ngành về giáo dục, đó là hoạt động
kiểm tra và đánh giá chính thức có tính Nhà nước của cơ quan quản lý giáo dục cấp
trên đối với cấp dưới về việc chấp hành luật giáo dục; việc thực hiện mục tiêu, chương
trình kế hoạch, nội dung, phương pháp giáo dục, quy chế chuyên môn; quy chế thi cử,
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
3
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
cấp văn bằng chứng chỉ; việc thực hiện các quy định về điêù kiện cần thiết bảo đảm
chất lượng giáo dục ở các cơ sở giáo dục và công tác quản lý của hiệu trưởng.
1.5.Thanh tra nhân dân là hình thức tổ chức để quần chúng tham gia hoạt động
thanh tra thường xuyên, rộng khắp. Thanh tra nhân dân chịu sự chỉ đạo của Ban chấp
hành công đoàn cơ sở có nhiệm vụ giám sát, kiểm tra toàn diện các mặt hoạt động
trong đơn vị.
1.6.Đánh giá: là việc xác định mức độ thực hiện các nhiệm vụ của nhà trường
theo các quy định của cấp trên, trong bối cảnh địa phương và điều kiện thực tế nhà
trường.
1.7.Tư vấn: Cho các lời khuyên phù hợp về những kinh nghiệm và biện pháp
quản lý để đạt được các mục tiêu giáo dục và đào tạo của nhà trường trong bối cảnh cụ
thể.
1.8. Thúc đẩy: là hoạt động nhằm kích thích, phát hiện và phổ biến kinh
nghiệm, đồng thời đề xuất những kiến nghị với nhà trường và các cấp quản lý nhằm
điều chỉnh công tác quản lý, dần dần hoàn thiện công tác quản lý của hiệu trưởng, góp
phần phát triển hệ thống giáo dục.
Tuy các hoạt động trên có những điểm khác nhau, song chúng có mối quan hệ
chặt chẽ với nhau: kiểm tra nội bộ cung cấp thông tin tin cậy cho thanh tra, thanh tra sử
dụng số liệu, kết luận, đánh giá của kiểm tra nội bộ đồng thời lại giúp cho công tác
kiểm tra nội bộ được chính xác hơn, hiệu quả hơn.
III.CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Đặc điểm tình hình nhà trường:
Trường Tiểu học Lê Đình Chinh đóng trên địa bàn xã Pơng Đrang –Huyện
Krông Buk là một xã thuộc cánh nam của Huyện Krông Buk, cách trung tâm Huyện
Krông Buk 4 km . Trãi dọc theo quốc lộ 14. Trường được thành lập từ năm 1992. Với
18 năm xây dựng và phát triển đến nay .Tổng diện tích khuôn viên nhà trường chính có
2.900 m
2
, có 13 phòng học và 17 lớp với 440 học sinh. khuôn viên phân hiệu có 2.300
m
2
, có 07 phòng học và 07 lớp với 142 học sinh. Tất cả học sinh đều học tăng buổi 3,4
buổi/ tuần. Năm học 2009 - 2010 tỷ lệ học sinh khá giỏi đạt 51,9% . học sinh hoàn
thành chương trình tiểu học đat 100% . Học sinh lên lớp đạt 99,4 %. Hai năm qua
trường đều đạt tập thể lao động tiên tiến .
1.1. Tình hình đội ngũ.
* Tổng số đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên : 44
Tổng
số
Ban giám hiệu Giáo viên Nhân viên Trình độ chuyên môn
TS Nữ TS Nữ TS Nữ Đại
học
Cao
đẳng
Trung
cấp
44 3 2 36 35 5 3 14 8 21
* Đội ngũ cán bộ quản lý:
-Mặt mạnh : Lãnh đạo nhà trường, cán bộ quản lý tổ chuyên môn có uy tín, có
phẩm chất đạo đức tư cách tốt, được đào tạo chuẩn và trên chuẩn, trình độ chuyên môn
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
4
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
nghiệp vụ vững vàng. Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng là giáo viên đã từng giảng dạy và
làm công tác quản lý trên 15 năm nên có nhiều kinh nghiệm trong quản lý điều hành.
-Mặt yếu : Các tổ trưởng chuyên môn chưa được bồi dưỡng qua nghiệp vụ quản
lý điều hành tổ chuyên môn. Hằng năm, các tổ trưởng thường được thay đổi nên việc
xử lý công việc chưa linh hoạt, chưa sáng tạo trong việc thực hiện kế hoạch đề ra.
* Đội ngũ giáo viên:
-Mặt mạnh : Đa số giáo viên nhiệt tình công tác, tay nghề vững vàng có nhiều
kinh nghiệm trong chuyên môn, nghiệp vụ đào tạo đúng chuẩn và trên chuẩn ( có 50%
số cán bộ giáo viên có trình độ trên chuẩn ). Có 60% số giáo viên đã biết sử dụng máy
vi tính. Một số giáo viên khác đang theo học các lớp đại học tại chức ; Đội ngũ giáo
viên có tinh thần trách nhiệm xây dựng nội bộ đoàn kết thống nhất.
-Mặt yếu : Đội ngũ giáo viên không đồng đều, giáo viên trẻ nhiệt tình nhưng còn
thiếu kinh nghiệm trong công tác và chưa thực sự mạnh dạn trong việc lập kế hoạch
bài dạy của mình theo hướng đổi mới phương pháp dạy học và số giáo viên soạn giảng
bằng máy vi tính, truy cập mạng internet còn ít; một số giáo viên lớn tuổi tiếp cận với
đổi mới phương pháp còn chậm; trong quá trình kiểm tra còn ngại góp ý, nể nang.
1.2.Tình hình học sinh.
- Số liệu học sinh năm học 2009-2010 :
-Chất lượng học sinh cuối năm học 2009 – 2010 :
Toán 603 108 105 128 148 114
Chia ra: - Giỏi 257 68 55 40 32 62
- Khá 174 15 27 47 50 35
- Trung bình 149 14 19 38 61 17
- Yếu 23 11 4 3 5
Tiếng Việt 603 108 105 128 148 114
Chia ra: - Giỏi 162 39 31 28 23 41
- Khá 201 23 31 44 57 46
- Trung bình 209 26 38 53 65 27
- Yếu 31 20 5 3 3
1.3. Thống kê kết quả kiểm tra nội bộ ( từ năm học 2009 – 2010 )
Năm
học
Tổng
số
Số
Được
Kiểm tra toàn diện Kiểm tra chuyên đề
T.
số
XS Khá ĐYC Chưa
ĐYC
T.
số
XS Khá ĐYC Chưa
ĐYC
2009-
2010
33 30 8 1 7 / / 30 10 20 / /
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
Đơn vị tính Tổng số Lớp 1 Lớp 2 Lớp 3 Lớp 4 Lớp 5
Lớp 24 5 5 5 5 4
Học sinh 603 108 105 128 148 114
5
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
IV.NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
1. Các quan điểm, chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước về phát triển giáo
dục.
- Trong thời kỳ đổi mới của cách mạng nước ta hiện nay, Đảng đã và đang tiếp
tục khẳng định rõ hơn vai trò to lớn của giáo dục đối với sự phát triển kinh tế - xã hội:
“ Giáo dục đóng vai trò then chốt trong toàn bộ sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội
và bảo vệ Tổ quốc, là một động lực đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, vươn
lên trình độ tiên tiến của thế giới” ( Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII,
NXBST, HN, 1991, Trang 70).
- Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung ương khoá VIII : “Phát triển giáo
dục là sự nghiệp của toàn xã hội, của Nhà nước và của mỗi cộng đồng, của từng gia
đình và của mỗi công dân”.
-Trong Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương khoá IX đã
đưa ra các giải pháp để tiếp tục đổi mới giáo dục, trong đó, giải pháp thứ nhất là : “Đổi
mới mạnh mẽ quản lý giáo dục”. Trong giải pháp này đã nêu :
“Nâng cao năng lực quản lý nhà nước về giáo dục. Triệt để khắc phục cách quản
lý giáo dục theo cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, phân cấp mạnh mẽ. Giải quyết có
hiệu quả các vấn đề bức xúc, tăng cường trật tự kỷ cương trong các trường học và toàn
bộ hệ thống giáo dục quốc dân”.
-Chỉ thị 40/CT-TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư, QĐ 09/2005/QĐ-TTg ngày
11/01/2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ
nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, đã nêu :
“Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán
bộ quản lý giáo dục trong các cơ sở giáo dục theo hướng chuyên môn hoá”.
-Chỉ thị số 18/2001/CT-TTg ngày 27/8/2001 của Thủ tướng Chính phủ về một số
biện pháp cấp bách xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục của hệ thống
giáo dục quốc dân có nêu :
“Các trường phổ thông công lập còn thiếu biên chế, được phép xét tuyển không
phải qua thi tuyển công chức đối với những sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc có
ngành đào tạo phù hợp để làm giáo viên”.
“Trường công lập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn,Tây
nguyên, miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa còn thiếu giáo viên nhưng nguồn tuyển
không đủ, trước mắt được phép xét tuyển vào biên chế không qua thi tuyển công chức
đối với những người đủ tiêu chuẩn quy định tại Điều 61 (Điều 70, Luật Giáo dục năm
2005), Điều 67 (Điều 77, Luật Giáo dục năm 2005) của Luật Giáo dục”.
1.1 Mục tiêu:
Công tác kiểm tra nội bộ trong trường học nhằm đánh giá toàn diện tình hình
hoạt động nhà trường trên cơ sở kiểm tra, đối chiếu với quy định của Luật Giáo dục và
các văn bản pháp quy hướng dẫn thực hiện của Bộ Giáo dục và Đào tạo về mục tiêu,
kế hoạch, chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục, quy chế chuyên môn ; quy
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
6
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
chế thi cử, cấp văn bằng, chứng chỉ, việc thực hiện các quy định về điều kiện cần thiết
bảo đảm chất lượng giáo dục.
Qua kiểm tra, đánh giá đúng thực trạng tình hình nhà trường, tư vấn biện pháp
nâng cao hiệu quả hoạt động giảng dạy ; đôn đốc việc tuân thủ quy chế chuyên môn ;
xem xét các hoạt động của cán bộ, giáo viên , nhân viên trong nhà trường, phát hiện
tiềm năng, hạn chế, yếu kém, giúp phát triển các khả năng, sở trường vốn có và khắc
phục hạn chế, thiếu sót, phấn đấu thực hiện phương hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá và
xã hội hoá hoạt động giáo dục.
1.2 Ý nghĩa:
Kiểm tra nội bộ trường học là khâu đặc biệt quan trọng trong chu trình quản lý
đảm bảo tạo lập mối liên hệ ngược thường xuyên, kịp thời giúp hiệu trưởng hình thành
cơ chế điều chỉnh hướng đích trong quá trình quản lý nhà trường. Kiểm tra nội bộ
trường học là một công cụ sắc bén góp phần tăng cường hiệu lực quản lý trường học
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo trong nhà trường. Lãnh đạo mà không
kiểm tra thì coi như không lãnh đạo.
Thực tế cho thấy, nếu kiểm tra đánh giá chính xác, chân thực sẽ giúp hiệu
trưởng có thông tin chính xác về thực trạng của đơn vị mình cũng như xác định các
mức độ, giá trị, các yếu tố ảnh hưởng, từ đó tìm ra nguyên nhân và đề ra các giải pháp
điều chỉnh, uốn nắm có hiệu quả. Như vậy, kiểm tra vừa là tiền đề, vừa là điều kiện để
đảm bảo thực hiện các mục tiêu.
Kiểm tra còn có tác dụng đôn đốc, thúc đẩy, hỗ trợ và giúp đỡ các đối tượng
kiểm tra làm việc tốt hơn, có hiệu quả hơn. Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng
định: Nếu tổ chức việc kiểm tra được chu đáo, thì công việc của chúng ta nhất định
tiến bộ gấp mười, gấp trăm lần.
Kiểm tra nội bộ trường học thực hiện việc xem xét và đánh giá mức độ hoàn
thành nhiệm vụ của các thành viên, bộ phận trong nhà trường, do đó giúp cho việc
động viên, khen thưởng chính xác các cá nhân, đơn vị; khuyến khích cái tốt, truyền bá
kinh nghiệm tiên tiến đồng thời phát hiện ra những lệch lạc, sai sót để uốn nắn, điều
chỉnh kịp thời. Có thể nói, kiểm tra nội bộ là yếu tố tạo nên chất lượng giáo dục đào
tạo trong nhà trường:
Hoạt động dạy học và giáo dục trong nhà trường rất phong phú, phức tạp và
nhiều mặt. Hiệu trưởng có trách nhiệm kiểm tra toàn bộ công việc, hoạt động, mối
quan hệ, kết quả của toàn bộ quá trình dạy học – giáo dục và những điều kiện phương
tiện của nó, không loại trừ mặt nào. Đề xác định nội dung của kiểm tra nội bộ cần căn
cứ vào đối tượng của kiểm tra nội bộ trường học và các cơ sở pháp lý.
Nội dung kiểm tra nội bộ trường học bao gồm:
- Kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên.
- Kiểm tra hoạt động của tổ, khối chuyên môn.
- Kiểm tra hoạt động của bộ phận thư viện, thiết bị.
- Kiểm tra cơ sở vật chất, tài chính.
- Kiểm tra hoạt động của bộ phận văn thư hành chính.
- Kiểm tra hoạt động học tập, rèn luyện của lớp học sinh.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
7
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
- Tự kiểm tra công tác quản lý của hiệu trưởng.
2. Thực trạng công tác kiểm tra nội bộ trường học của trường Tiểu học Lê Đình
Chinh .
Trong những năm qua trường Tiểu học Lê Đình Chinh đã căn cứ các Thông tư
Hướng dẫn của Bộ Giaó dục và Đào tạo như Thông tư 07/2004 ngày 30/3/2004 và
công văn 106/TTr ngày 31/3/2004 về Hướng dẫn nghiệp vụ thanh tra toàn diện trường
phổ thông và thanh tra hoạt động sư phạm của giáo viên phổ thông. Thông tư 43/2006
về thanh tra toàn diện nhà trường và thanh tra hoạt động sư phạm của nhà giáo ngày
20/10/2006, Quyết định số 06/2006 về quy chế đánh giá xếp loại giáo viên mầm non
và giáo viên công lập ngày 21/3/2006 …công văn chỉ đạo của Sở và Phòng Giáo dục
& Đào tạo; Căn cứ vào nhiệm vụ năm học và điều kiện thực tế nhà trường để lên kế
hoạch kiểm tra nội bộ trường học. Kết quả đã đạt được như sau :
Ưu điểm: Trường đã xây dựng được chuẩn kiểm tra dựa trên hệ thống các văn
bản pháp luật, văn bản pháp quy, hướng dẫn của cấp trên, hàng năm kiểm tra toàn diện
1/3 tổng số giáo viên toàn trường; 2/3 số còn lại được kiểm tra chuyên đề.
Công tác kiểm tra nội bộ trường học giúp nhà trường quản lý và động viên, giúp
đỡ giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục, góp phần nâng cao hiệu
quả và chất lượng giáo dục. Mặt khác việc kiểm tra nội bộ trường học còn giúp Ban
giám hiệu nắm rõ việc thực hiện chương trình và kế hoạch dạy học, việc chuẩn bị bài,
lên lớp, đánh giá học sinh, mức độ tiến bộ của học sinh qua từng học kỳ, cả năm không
những thế còn nắm được việc thực hiện công tác chủ nhiệm, các hoạt động giáo dục
khác của và công tác bồi dưỡng tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ của giáo viên.
Hiệu trưởng sử dụng các hình thức và phương pháp kiểm tra linh hoạt, sáng tạo
và tiến hành theo quy trình hợp lý ,có sơ, tổng kết theo từng tháng, học kỳ và năm học.
Tồn tại : Các thành viên của ban kiểm tra nội bộ trường học làm việc chưa đều
tay, một vài thành viên chưa nắm bắt chuyên môn của tất cả các khối lớp nên ít nhiều
gây khó khăn trong việc xếp loại tay nghề giáo viên.
Kế hoạch kiểm tra học kỳ, tháng, tuần có lúc còn chồng chéo, các thành viên của
ban kiểm tra nội bộ trường học tham gia các lớp bồi dưỡng, đi công tác đột xuất … nên
công việc kiểm tra bị tồn đọng, có lúc kiểm tra dồn dập dẫn đến hiệu quả chưa đảm
bảo chính xác.Nhận thức của một số giáo viên còn hạn chế về công tác kiểm tra nội bộ
trường học, chưa thấy được tầm quan trọng của công tác kiểm tra nội bộ trường, một
số giáo viên chỉ chú ý đến việc dạy học trên lớp còn các hoạt động khác chưa thực sự
quan tâm.
2.1 Xây dựng kế hoạch kiểm tra:
Kế hoạch kiểm tra của trường là một bộ phận hữu cơ của kế hoạch năm học
đồng thời là mắt xích trọng yếu của chu trình quản lý.Trên cơ sở Thông tư
43/2006/TT-BGD&ĐT ngày 20/10/2006, Quyết định số 06/2006/QĐ-BNV ngày
21/3/2006 và Hướng dẫn số 3040/BGD&ĐT-TCCB ngày 17/4/2006, Hiệu trưởng đã
xây dựng kế hoạch kiểm tra phù hợp với tình tình, điều kiện cụ thể của trường và có
tính khả thi.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
8
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Ngay từ đầu năm Hiệu trưởng đã chỉ đạo Hiệu phó chuyên môn lên kế hoạch
kiểm tra nội bộ trường học và công khai trước Hội đồng sư phạm. Kế hoạch được thiết
kế bằng biểu bảng và được treo ở văn phòng, trong đó ghi rõ : thời gian. nội dung và
đối tượng được kiểm tra.
Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm trong năm như sau :
-Kế hoạch kiểm tra toàn năm: Kế hoạch kiểm tra trong năm được ghi nhận toàn
bộ các “đầu việc” theo trình tự thời gian từ tháng 8 năm trước đến tháng 5 năm sau
(Phần phụ lục).
- Kế hoạch kiểm tra tháng : Nội dung kế hoạch kiểm tra tháng dựa váo các đầu
việc của kế hoạch kiểm tra cả năm nhưng chi tiết hơn.
- Kế hoạch kiểm tra tuần :
Nội dung được ghi đầy đủ và chi tiết cụ thể :
* Người được kiểm tra toàn diện ( hoặc chuyên đề).
* Nội dung kiểm tra chi tiết.
* Người được tham gia lực lượng kiểm tra.
* Thời gian kiểm tra, thời gian hoàn thành.
Công tác kiểm tra nội bộ trường học bao gồm các nội dung sau:
+ Kiểm tra công tác chuyên môn, thực hiện hồ sơ sổ sách, việc thực hiện nội
dung chương trình, việc đánh giá xếp loại có lưu ý đến năng khiếu học sinh đối với
những môn đánh giá bằng nhận xét; kiểm tra việc thực hiện thiết bị và đồ dùng dạy
học, vận dụng phương pháp và cách thức tổ chức lớp học.
+ Làm tốt công tác tuyên truyền trong phụ huynh học sinh để giúp các bậc phụ
huynh có nhận thức trách nhiệm và phối hợp trong công tác giáo dục.
Để tìm hiểu nhận thực của cán bộ, giáo viên, nhân viên về ý nghĩa của công tác
kiểm tra nội bộ chúng tôi đã khảo sát 40 cán bộ, giáo viên, nhân viên bằng cách thiết
lập 40 phiếu điều tra.Kết quả khảo sát việc xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ như sau:
Bảng 1: Nhận thức của cán bộ, giáo viên, nhân viên về vai trò của công tác kiểm tra
nội bộ trường học trường Tiểu học Lê Đình Chinh
Nội dung câu hỏi Đáp án lựa chọn Số
lượng
Tỷ lệ %
Công tác kiểm tra
a. Tạo lập mối quan hệ ngược thường
xuyên, nhằm nâng cao chất lượng
giáo dục, đào tạo trong nhà trường.
3 7.5
b. Đôn đốc, thúc đẩy, hỗ trợ và giúp
đỡ đối tượng kiểm tra làm việc tốt
hơn, hiệu quả hơn.
3 7.5
c. Thực hiện việc xem xét và đánh
giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của
các thành viên, bộ phận trong nhà
trường.
2 5.0
d. tất cả các ý kiến trên. 32 80.0
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
9
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Qua điều tra đa số cán bộ, giáo viên, nhân viên đã thấy được tầm quan trọng của
công tác kiểm tra nội bộ trong trường học.
Bảng 2: Nhận thức về mục đích tổ chức kiểm tra hoạt động sư phạm nhà giáo.
Nội dung câu hỏi Đáp án lựa chọn Số
lượng
Tỷ lệ %
Kiểm tra hoạt
động sư phạm nhà
a. Đánh giá khách quan toàn diện
chất lượng hoạt động sư phạm của
nhà giáo.
5 12.5
b. Đôn đốc việc tuân thủ quy chế
chuyên môn.
4 10.0
c. Nâng cao hiệu quả của hoạt động
giảng dạy .
2 5.0
d.Tất cả các ý trên 29 72.5
Tỷ lệ giáo viên nắm rõ mục đích chính của công tác kiểm tra nội bộ trường học
chưa cao nhưng phần nhiều giáo viên đã thấy được mục đích của việc kiểm tra nội bộ.
Bảng 3: Ý kiến cán bộ, giáo viên, nhân viên về kế hoạch kiểm tra nội bộ.
Nội dung câu hỏi Đáp án lựa chọn Số
lượng
Tỷ lệ %
Anh chị đồng ý
a. Ban giám hiệu tự xây dựng kế
hoạch kiểm tra
1 2.5
b. Các tổ tự lên kế hoạch kiểm tra,
gửi lên ban giám hiệu tổng hợp.
1 2.5
c. Ban giám hiệu, kết hợp các tổ
trưởng bàn bạc thống nhất kế hoạch
kiểm tra nội bộ
38 95.0
d.Các ý kiến khác. 0 0
Qua khảo sát hầu hết mọi người đều chọn phương án C. Vì trên cơ sở các văn
bản pháp quy, hướng dẫn của ngành và nhiệm vụ năm học, Hiệu trưởng lên kế hoạch
cho phù hợp với đặc điểm của trường sau đó đưa ra hội ý cùng tổ trưởng để thống nhất
kế hoạch kiểm tra nội bộ trong năm. Kế hoạch phải công khai, phổ biến đến tổ, nhóm
chuyên môn, ban ngành đoàn thể ,bộ phận.
Nhìn chung kế hoạch kiểm tra nội bộ trường Tiểu học Lê Đình Chinh đã được
xây dựng đúng với quy định nhưng việc thực hiện kế hoạch trong từng tháng, tuần
chưa đảm bảo. Đặc biệt là thời gian đầu năm học, cuối học kỳ, cuối năm học công việc
nhiều, hội nghị, đại hội chiếm hết thới gian và kế hoạch. Việc thực hiện kế hoạch còn
bị động , thời gian chuẩn bị cập rập. Vì rằng có tuần lên kế hoạch nhưng không thực
hiện được chuyển sang tuần sau, tháng sau dẫn đến tình trạng dồn dập.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
10
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
2.2. Tổ chức kiểm tra:
2.2.1. Xây dựng được lực lượng kiểm tra:
Trường học có nhiều đối tượng phải kiểm tra. Do tính đa dạng và phức tạp,
thường hiệu trưởng không đủ thời gian để trực tiếp kiểm tra trong trường nên Hiệu
trưởng phải phân công nhiều thành viên vào việc kiểm tra. Xây dựng lực lượng kiểm
tra nhiều thành phần đảm bảo tính khoa học, tính dân chủ đó cũng là một yêu cầu để
thực hiện phương châm “ dân biết, dân bàn, dân kiểm tra”.
Yêu cầu khi xây dựng lực lượng kiểm tra:
+ Hiệu trưởng quyết định thành lập ban kiểm tra, trưởng ban kiểm tra là hiệu
trưởng hoăc phó hiệu trưởng.
+ Thành viên ban kiểm tra phải là người thông thạo chuyên môn nghiệp vụ, có
uy tín, sáng suốt và linh hoạt trong công việc.
+ Các thành viên trong ban kiểm tra được phân công cụ thể phần việc được giao,
xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm.
Trong xây dựng lực lượng kiểm tra xác định rõ cơ chế kiểm tra. Có hai loại cơ
chế kiểm tra : cơ chế kiểm tra trực tiếp và cơ chế kiểm tra gián tiếp.
Cơ chế kiểm tra trực tiếp là lực lượng kiểm tra cấp trên trực tiếp kiểm tra cá
nhân, bộ phận, đơn vị cấp dưới.
Cơ chế kiểm tra gián tiếp là cấp dưới tự tổ chức kiểm tra cá nhân, bộ phận của
mình, lực lượng kiểm tra cấp trên kiểm tra công tác tự kiểm tra đó bằng cách kiểm tra
xác suất để thừa nhận hoặc bác bỏ kết quả tự kiểm tra của cấp dưới.
Ví dụ: Hiệu trưởng giao cho các tổ, khối trưởng tổ chức kiểm tra việc quy chế
soạn giảng của giáo viên trong tổ ; báo cáo cho Hiệu trưởng, sau đó tổng hợp lại ; Phó
hiệu trưởng chuyên môn kiểm tra xác suất kết quả kiểm tra của tổ, khối… nếu phù hợp
thì thừa nhận kết quả kiểm tra, nếu không thì phải tổ chức họp lại rút kinh nghiệm hoặc
bác bỏ kiểm tra lại.
Dựa vào các yêu cầu trên, chúng tôi đã điều tra cán bộ, giáo viên, nhân viên với
nội dung sau:
Bảng 4 : Các thành viên trong ban kiểm tra.
Nội dung câu hỏi Đáp án lựa chọn Số
lượng
Tỷ lệ %
Theo anh chị
thành viên trong
a. Nhạy cảm, vui vẻ, hoà đồng 3 7.5
b. Nhiệt tình,. dám nghĩ, dám làm. 3 7.5
c. Thận trọng, thông cảm. 5 12.5
d. Trung thực , thẳng thắn, khách
quan, công bằng, ý thức tổ chức kỷ
luật cao.
29 72.5
Qua số liệu điều tra và trao đổi chúng ta thấy các thành viên trong ban kiểm tra
nội bộ được giáo viên quan tâm bởi chính họ là người trực tiếp làm việc với giáo viên.
Kết quả kiểm tra đạt được hay không là phụ thuộc vào lực lượng này. Giáo viên yêu
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
11
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
cầu thành viên trong ban kiểm tra nội bộ phải là người có trách nhiệm, khách quan,
công bằng, có chuyên môn, có năng lực hiểu biết sâu sắc về môn học mà mình dạy,
phải thật sự chân thành trên tinh thần đồng nghiệp.
Đối với trường Tiểu học Lê Đình Chinh nhà trường đã xây dựng được lực lượng
kiểm tra nội bộ có kinh nghiệm. Hiệu trưởng là người điều hành chung. Phó hiệu
trưởng là phó ban tổ chức thực hiện kế hoạch, còn lại các thành viên là tổ trưởng
chuyên môn, giáo viên cốt cán, tất cả đều là giáo viên có uy tín, có trình độ chuyên
môn vững vàng.
Theo kế hoạch kiểm tra nội bộ đầu năm học thì lực lượng kiểm tra đã kiểm tra
theo đúng kế hoạch. Song các thành viên trong ban kiểm tra nội bộ còn kiêm nhiều quá
nhiều công việc nên ít nhiều ảnh hưởng đến tiến độ kiểm tra cũng như chất lượng kiểm
tra.
2.2.2. Phân cấp trong kiểm tra: Trong nhà trường, Hiệu trưởng có thể kiểm tra
trực tiếp hoặc kiểm tra gián tiếp hay kết hợp cả hai phương thức trực tiếp và gián tiếp.
Ví dụ: Kiểm tra trực tiếp tài chính : Hiệu trưởng, kế toán, thủ quỹ; thanh tra
nhân dân giám sát. Kiểm tra tài sản: Kế toán báo cáo cụ thể bằng văn bản về tất cả các
khoản tài sản nhà trường …so sánh với tài sản đầu năm nếu không phù hợp …phải làm
biên bản thanh lý ( nếu không phải là tài sản cố định)
2.2.3. Xây dựng chuẩn kiểm tra:
Muốn kiểm tra, người kiểm tra phải có chuẩn để theo đó mà so sánh, đánh giá
hoạt động của con người và các điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị. Ví dụ: chuẩn đánh
giá trường học, chuẩn đánh giá giáo viên, chuẩn đánh giá học sinh, chuẩn đánh giá tiết
dạy.
Chuẩn bao gồm hai yếu tố: định lượng và định tính.
Những cơ sở để xây dựng chuẩn kiểm tra nội bộ trường học là:
- Hệ thống các văn bản pháp luật,văn bản pháp quy của nhà nước, hướng dẫn,
chế độ chính sách có liên quan ( Luật giáo dục; Điều lệ trường tiểu học; tiêu chuẩn
đánh giá tiết dạy; chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học…)
- Kế hoạch nhà trường, kế hoạch chuyên môn,…
- Đặc điểm tình hình của nhà trường….để xây dựng chuẩn kiểm tra phù hợp với
đơn vị của mình.
Không những người kiểm tra phải nắm vững chuẩn kiểm tra mà đối tượng kiểm
tra cũng phải nắm được chuẩn đó để tự kiểm tra, phấn đấu nâng cao chất lượng công
tác theo chuẩn
Để xây dựng được chuẩn kiểm tra cần theo một quy trình :
+ Dự thảo
+ Thảo luận.
+ Điều chỉnh.
+ Quyết định.
+ Ban hành.
Tuy nhiên việc áp dụng chuẩn trong kiểm tra còn tuỳ thuộc rất nhiều vào năng
lực, phẩm chất của kiểm tra viên.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
12
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Thực hiện khảo sát tại đơn vị:
Bảng 5 : Về xây dựng chuẩn kiểm tra nội bộ.
Nội dung câu hỏi Đáp án lựa chọn Số
lượng
Tỷ lệ %
Theo anh chị khi
xây dựng chuẩn
kiểm tra nội bộ
cần dựa vào
những yếu tố nào?
a. Văn bản pháp quy của ngành. 9 22.5
b. Dựa vào tình hình thực tế của nhà
trường.
6 15.0
c. Văn bản pháp quy của ngành kết
hợp với tình hình thực tế của trường.
25 62.5
Nhìn chung đa số cán bộ, giáo viên, nhân viên chọn phương án C. Vì văn bản
pháp quy của ngành là chuẩn chung cho cả nước. Còn địa bàn trường, cơ sở vật chất,
đối tượng học sinh ảnh hưởng rất lớn đến việc đánh giá, xếp loại giáo viên.
Ví dụ: Khi kiểm tra hoạt động của một nhà giáo ( Kiểm tra toàn diện): về hồ sơ
sổ sách, quy chế chuyên môn, tiết dạy dựa vào khung chuẩn chung của Bộ Giáo dục để
đánh giá, song các hoạt động khác như kiêm nhiệm, chủ nhiệm phải dựa vào đặc điểm
tình hình của lớp, của trường, địa bàn dân cư.
Mặc dầu vậy, trong quá trình kiểm tra vẫn còn một số điểm thiếu sự thống nhất
về chuẩn đánh giá.
2.2.4. Xây dựng chế độ kiểm tra:
Xây dựng chế độ kiểm tra là một công việc rất quan trọng trong kiểm tra nội bộ
trường học.Chế độ kiểm tra hợp lý sẽ có tác dụng tích cực, thúc đẩy công việc mà
không nặng nề, cản trở công việc. Ở trường Tiểu học Lê Đình Chinh Hiệu trưởng quy
định quy chế làm việc, nhiệm vụ cụ thể, thời gian, quy trình tiến hành, quyền lợi cho
mỗi đợt kiểm tra hoặc mỗi kiểm tra viên …Tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn
còn một số hạn chế như về thời gian, kinh phí, khả năng, sáng tạo của các thành viên
trong ban kiểm tra.
2.3. Chỉ đạo thực hiện nội dung công tác kiểm tra:
Hiệu trưởng đã thực hiện tốt các nhiệm vụ sau :
-Ra các quyết định về kiểm tra ( quyết định thành lập ban kiểm tra, xác định nội
dung, phương pháp, hình thức kiểm tra…).
-Hướng dẫn, động viên, giúp đỡ lực lượng kiểm tra hoàn thành nhiệm vụ : kiểm
tra, đánh giá .
-Điều chỉnh những lệch lạc trong quá trình thực hiện công tác kiểm tra
-Hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ và nhân viên trong trường thực hiện kiểm tra
và tự kiểm tra .
Trên cơ sở kế hoạch kiểm tra nội bộ đã được xây dựng, Hiệu trưởng tổ chức họp
ban kiểm tra nội bộ của nhà trường để triển khai kế hoạch. Giao trách nhiệm cho các
thành viên cụ thể hoá kế hoạch kiểm tra để thực hiện trong từng tuần của mỗi tháng, để
tiến hành công tác kiểm tra theo sự phân công đúng với trình tự, thủ tục kiểm tra.
* Đối với công tác kiểm tra hoạt động sư phạm nhà giáo :
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
13
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
-Chuẩn bị: Đối tượng kiểm tra được thông báo trước theo kế hoạch. Các thành
viên trong ban kiểm tra được thông báo trước, được cung cấp các loại hồ sơ ( biên bản
kiểm tra, phiếu dự giờ, đánh giá, tiêu chuẩn đánh giá, )
-Tiến hành kiểm tra:
+ Kiểm tra dự giờ trên lớp: dự tối đa 3 tiết, nếu dự 2 tiết không xếp cùng loại
thì dự tiết thứ ba. Khi dự giờ thành viên trong ban kiểm tra ghi vào phiếu đánh giá quá
trình diễn biến của tiết dạy đề phân tích tiết dạy theo quyết định số 14/2007/QĐ-
BGDĐT ngày 4 tháng 5 năm 2007.
+ Kiểm tra các loại hồ sơ giảng dạy của giáo viên và hồ sơ khác có liên quan
để đánh giá việc thực hiện các quy chế chuyên môn.
+ Kiểm tra khảo sát chất lượng học sinh ( điểm kiểm tra hoặc kết quả đánh giá
môn học của học sinh…) cần chú ý đến đối tượng học sinh yếu, học sinh dân tộc.
+ Thực hiện các nhiệm vụ khác được giao: chủ nhiệm lớp, kiêm nhiệm khác.
+ Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống.
-Các thành viên trong ban kiểm tra trao đổi với giáo viên được kiểm tra. Các
thành viên cần chuẩn bị kỹ nội dung trao đổi : Đánh giá, tư vấn, thúc đẩy. Cần căn
nhắc nội dung trao đổi để thuận lợi cho việc tiếp thu của giáo viên.
- Kết thúc kiểm tra:
Hoàn thành hồ sơ gồm: Biên bản , phiếu dự giờ, phiếu đánh giá tiết dạy.
. * Đối với kiểm tra hoạt động của tổ chuyên môn:
- Nội dung kiểm tra:
Kiểm tra công tác quản lý của tổ trưởng.
Kiểm tra hồ sơ tổ chuyên môn bao gồm: Sổ kế hoạch, biên bản họp tổ, sổ
theo dõi giáo viên, sổ chuyên đề, các lại báo cáo của tổ, chất lượng học sinh của các
lớp trong tổ, đánh giá các tiết dự giờ và công tác khác.
- Phương pháp kiểm tra:
Dùng phương pháp nghiên cứu tài liệu: xem xét, phân tích, đối chiếu các loại
hồ sơ biên bản họp tổ thao giảng, hoặc trực tiếp dự sinh hoạt tổ chuyên môn.
* Đối với kiểm tra các chuyên đề khác: ( bộ phận khác)
Dựa vào kế hoạch của ban ngành đoàn thể: ban văn thể, chữ thập đỏ, đoàn thanh
niên, Đội thiếu niên, thư viện, thiết bị, tài chính; kết hợp với thực tế thực hiện kế
hoạch, qua báo cáo hàng tháng để kiểm tra.
Bảng 6 : Nội dung kiểm tra toàn diện của giáo viên.
Nội dung câu hỏi Đáp án lựa chọn Số
lượng
Tỷ lệ %
Hoạt động sư
phạm của một nhà
giáo bao gồm
a. Phẩm chất chính trị, đạo đức lối
sống, giảng dạy.
1 2.5
b. Thực hiện nhiệm vụ giảng dạy của
nhà giáo.
2 5.0
c. Phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống;
thực hiện nhiệm vụ giảng dạy của nhà
giáo; thực hiện các nhiệm vụ khác.
37 92.5
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
14
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Qua khảo sát chúng tôi nhận thấy hầu hết giáo viên đều nắm được hoạt động của
một nhà giáo. Nhưng qua thực tế kiểm tra chúng tôi thấy vẫn còn một số giáo viên chỉ
chú ý đến việc giảng dạy trên lớp còn các hoạt động khác của nhà giáo chưa thực sự
quan tâm ( ví dụ như: công tác chủ nhiệm lớp, quan tâm đối tượng học sinh yếu, sự
phối hợp với phụ huynh còn hạn chế), nên tình trạng học yếu, chán học vẫn còn xảy ra.
Đặc biệt đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Quy trình thực hiện kiểm tra nội bộ mà hiệu trưởng chỉ đạo là phù hợp với lý
luận nhưng trong thực tế công tác kiểm tra nội bộ trường học vẫn còn một sồ điểm tồn
tại sau:
- Một số ít thành viên trong ban kiểm tra nghiên cứu yêu cầu, nội dung kiểm tra
chưa thật kỹ, đặc biệt là tiết dự giờ cho nên những ý kiến đóng góp và phân tích của họ
còn mang tính hình thức, sức thuyết phục đối với đối tượng được kiểm tra chưa cao.
Mặt khác, trong thực tế cách đánh giá của các thành viên trong ban kiểm tra chỉ nhằm
mục đích giữ kỷ luật nên mang nặng yếu tố “đánh giá theo chuẩn mực”chỉ quan tâm
đến đối tượng thực hiện đúng hay không đúng các quy định, hướng dẫn, mới chỉ dừng
lại ở chỗ chỉ ra mặt mạnh, mặt hạn chế của đối tượng kiểm tra so với chuẩn và xếp
loại. Hiệu trưởng chưa chú ý đến cách đánh giá, còn kiểm tra viên vận dụng chuẩn còn
lúng túng, không có sự đồng nhất , đặc biệt là các tiết ôn tập, luyện tập, bài tập thực
hành nên việc định lượng để đánh giá tiết dạy ít được các thành viên áp dụng.
- Ngoài ra, do số lượng thành viên trong ban kiểm tra ít, phải kiểm tra nhiều
giáo viên nên việc sắp xếp thời gian để góp ý, phân tích các tiết dạy còn gặp nhiều khó
khăn, việc góp ý còn qua loa, chiếu lệ, nể nang nhau .
2.4. Tổng hợp, điều chỉnh:
Việc tổng kết kiểm tra là một việc làm hết sức cần thiết . Công việc này được
nhà trường tiến hành một cách nghiêm túc thực hiện sơ kết theo từng đợt, từng học kỳ,
tổng kết năm học. Sau khi đã phân tích đầy đủ những mặt mạnh , mặt yếu của hoạt
động này, Hiệu trưởng mời các thành viên trong ban kiểm tra nội bộ họp lại để công
nhận hoặc phủ quyết các kết quả kiểm tra hoặc đề nghị phúc tra nếu thấy vấn đề cần
làm sáng tỏ. Đồng thời qua đó rút kinh nghiệm đối với từng thành viên một.
Hiệu trưởng tổng hợp thông tin về kết quả đánh giá của giáo viên từ báo cáo của
các tổ đưa lên kết hợp với phần kiểm tra của Hiệu trưởng và ban kiểm tra nội bộ để
xây dựng bản tổng hợp chung về xếp loại của giáo viên trong đơn vị mình. Căn cứ vào
bảng tổng hợp này Hiệu trưởng sẽ xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ phù hợp hơn ở
năm học sau.
So với thực trạng kiểm tra nội bộ những năm qua, phần lớn giáo viên cũng đã
nhận thấy được hạn chế chủ yếu là lực lượng kiểm tra viên còn quá ít, thiếu đồng bộ,
chưa đáp ứng được yêu cầu theo kế hoạch đầu năm; chưa chú trọng bồi dưỡng lực
lượng kiểm tra viên nên trong quá trình thực hiện vẫn còn lúng túng, nặng về hình
thức, thiếu tính hiệu quả.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
15
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
3. Một số giải pháp kiểm tra nội bộ trường học
Trên cơ sở lý luận của đề tài, thực trạng công tác kiểm tra nội bộ trường học của
trường Tiểu học Lê Đình Chinh ; các văn bản chỉ đạo của cấp trên, chúng tôi đưa ra
một số giải pháp sau:
3.1. Giáo dục nhận thức cho đội ngũ về công tác kiểm tra nội bộ:
Xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên học tập văn bản theo quy
định.
+ Thông tư 43/2006/TT-BGD&ĐT.V/v Hướng dẫn Thanh tra toàn diện nhà
trường, cơ sở giáo dục khác và Thanh tra hoạt động sư phạm của nhà giáo. Số
06/2006/QĐ-BNV Quyết định về việc ban hành quy chế đánh giá, xếp loại giáo viên
mầm non và giáo viên phổ thông công lập và số 3040/BGD&ĐT-TCCB Hướng dẫn
một số điều trong “ Quy chế đánh giá, xếp loại giáo viên mầm non và giáo viên phổ
thông công lập”.
+ Điều lệ trường tiểu học năm 2007.
+ Nghị quyết Đảng về giáo dục đào tạo và khoa học môi trường.
+ Học tập quy chế dân chủ trong cơ quan trường học.
Quán triệt chỉ thị 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư, v/v xây dựng, nâng
cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
Tổ chức học tập trong đội ngũ nhà giáo về các văn bản của ngành liên quan đến
vấn đề kiểm tra nội bộ thông qua các buổi họp hội đồng và sinh hoạt chuyên môn của
trường .
Quán triệt đường lối chủ trương, chính sách, quan điểm chỉ đạo của Đảng và
Nhà nước về sự nghiệp Giáo dục.
Tăng cường lý tưởng cách mạng của Đảng trong đội ngũ cán bộ giáo viên, công
nhân viên, nêu cao tinh thần trách nhiệm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Giúp đội ngũ nhà giáo nhận thức được vị trí, vai trò, nhiệm vụ, mục đích yêu
cầu của công tác kiểm tra nội bộ trường học. Biến các văn bản pháp quy của ngành,
những nội quy quy định của nhà trường thành ý thức tự giác, tự nguyện, hoàn thành
trách nhiệm cá nhân của nhà giáo.
3.2 Giải pháp xây dựng kế hoạch kiểm tra:
- Phát huy mọi khả năng và điều kiện thuận lợi, khắc phục những điểm hạn chế
như đã phân tích ở thực trạng.
- Xây dựng kế hoạch tư tưởng đến các đoàn thể, tổ khối, kế hoạch tháng, tuần
đầy đủ, kiểm tra theo từng mốc thời gian.
- Xây dựng kế hoạch phải chi tiết phù hợp với tình hình, điều kiện cụ thể của
nhà trường và có tính khả thi.
- Kế hoạch phải được xây dựng sớm vào đầu tháng 9 để niêm yết tại phòng hội
đồng.
- Chú ý cần cụ thể hoá kế hoạch tháng cho phù hợp với tình hình điều kiện cụ thể ở
trường.
- Khi lập kế hoạch kiểm tra nội bộ trường học Hiệu trưởng cần lưu ý đến việc
củng cố, xây dựng tốt tuyến kiểm tra trung gian (Tuyến tổ chuyên môn). Nếu tuyến
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
16
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
trung gian được xây dựng tốt, có năng lực, nhiệt tình thì giúp hiệu trưởng đánh giá khá
chính xác kết quả kiểm tra của giáo viên đặc biệt đối với những bộ môn chuyên như:
Hát nhạc, mỹ thuật, Thể dục.
3.3 Giải pháp về xây dựng lực lượng kiểm tra:
- Thành lập ban kiểm tra nội bộ trường học do hiệu trưởng quyết định đủ về số
lượng và đảm bảo chất lượng .
- Thành viên trong ban kiểm tra là các tổ trưởng, tổ phó và những người có
nhiều kinh nghiệm, nắm vững chuyên môn nghiệp vụ, có uy tín, sáng suốt và linh hoạt
trong công việc.
- Đối với những môn có giáo viên dạy chuyên thì cần bổ sung thành viên có
năng khiếu về bộ môn đó.
- Quan tâm đúng mức công tác bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho đội ngũ kiểm
tra viên của mình để có sự thống nhất trong phương pháp kiểm tra, đánh giá.
- Bồi dưỡng nghiệp vụ đối với lực lượng kiểm tra bằng cách : tổ chức việc học
tập có hệ thống để nâng cao trình độ đội ngũ kiểm tra một cách cơ bản hoặc thông qua
thực tế công tác kiểm tra để hoàn thiện nghiệp vụ. Bồi dưỡng năng lực chuyên môn
các kiểm tra viên bằng nhiều hình thức : tổ chức các tiết dạy theo chuyên đề trường,
tổ, phối hợp trường bạn giao lưu với chuyên môn để giúp họ học tập kinh nghiệm
nhằm nâng cao tay nghề.
- Cần có định mức kinh phí để hỗ trợ cho lực lượng kiểm tra nhằm động viên họ
hoàn thành nhiệm vụ được giao.
- Duy trì và thực hiện tốt nề nếp kiểm tra nội bộ trường học trong từng năm học.
Các thành viên tiến hành theo kế hoạch từng tháng và từng tuần, thực hiện tốt chức
năng được giao.
3.4 Giải pháp về xây dựng chuẩn kiểm tra:
Muốn đánh giá đúng đối tượng kiểm tra thì phải có khung chuẩn, để làm công
cụ so sánh, chuẩn kiểm tra phải được xây dựng trên cơ sở các văn bản pháp luật, pháp
quy của nhà nước, các chỉ tiêu phát động của nhà trường. Khi xây dựng chuẩn kiểm tra
cần kiểm tra theo các bước sau:
Bước 1: Hiệu trưởng thu thập các thông tin từ các văn bản cấp trên, từ tình hình
thực tế của trường, cách đánh giá của các năm học trước.
Bước 2: Chọn lọc, tổng hợp, phân tích các thông tin, từ đó đưa ra dự thảo chuẩn.
Bước 3: Đưa ra tập thể bàn bạc, góp ý, nhằm giúp Hiệu trưởng hoàn thành công
cụ đánh giá của mình đồng thời gây được bầu không khí thoải mái trong quá trình đánh
giá.
Bước 4: Hiệu trưởng bổ sung và điều chỉnh.
Bước 5: Hiệu trưởng ra quyết định chính thức thông báo để mọi người thực hiện
theo chuẩn kiểm tra.
Khi xây dựng chuẩn kiểm tra cần chú ý nhiều đến thực tế của trường, đặc biệt có
lưu ý đến đối tượng học sinh để đánh giá khách quan tránh thiệt thòi cho giáo viên khi
chủ nhiệm cũng như giảng dạy lớp có nhiều học sinh yếu .
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
17
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
3.5 Xây dựng đội ngũ vững vể chuyên môn, nghiệp vụ :
Trong trường học lực lượng chủ yếu tham gia trong quá trình giáo dục là tập thể
sư phạm gồm cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nghiệp vụ trường học. Là người
quản lý Hiệu trưởng cần nhận thức rõ vị trí, vai trò của từng thành viên, đặc biệt là các
thành viên trong phạm vi, nhiệm vụ chức danh của họ. Cần thấy được ý nghĩa các mối
quan hệ giữa cá nhân và tập thể trong việc thực hiện mục tiêu chung của nhà trường.
Từ đó đề ra các biện pháp xây dựng, củng cố và phát triển đội ngũ vững về chuyên
môn, nghiệp vụ đáp ứng được ngày càng cao của ngành giáo dục đào tạo nói riêng, xã
hội nói chung.
- Xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết, thân ái, giúp đỡ lẫn nhau trong công tác,
sinh hoạt, tạo bầu không khí đầm ấm, dư luận lành mạnh trong tập thể.
- Nắm vững và thực hiện tốt đường lối quan điểm giáo dục của Đảng và Nhà
nước, có ý thức tổ chức kỷ luật cao. Nghiêm chỉnh chấp hành luật pháp của Nhà nước,
quy chế của Ngành, nội quy của đơn vị ; luôn có ý chí vươn lên về mọi mặt, đảm bảo
có trình độ đồng đều và ngày càng cao cho đội ngũ.
- Động viên giáo viên học tập nâng cao trình độ như tham gia các lớp nâng
chuẩn cao đẳng, đại học từ xa, đại học tại chức bằng nhiều hình thức v.v. để đảm bảo
đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu. có năng
lực và phẩm chất phù hợp với yêu cầu đổi mới nội dung phương pháp giáo dục.
- Tổ chức nghiên cứu các tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học bằng nhiều
hình thức như : tổ nhóm chuyên môn, toàn trường, tự nghiên cứu.v.v
- Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra giáo viên thực hiện đúng quy chế chuyên
môn, thực hiện đúng nội dung chương trình, đặc biệt kiểm tra việc vận dụng phương
pháp, sử dụng thiết bị dạy học.
- Phối hợp với công đoàn cơ sở thực hiện cuộc vận động “ Dân chủ - Kỷ cương
– Tình thương – Trách nhiệm”, “Học tập và lam theo tấm gương dạo đức Hồ Chí
Minh” và phong trào “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực ” trong đội
ngũ giáo viên, giúp anh chị em rèn luyện, trau dồi đạo đức nhà giáo, bản lĩnh sư phạm,
giữ gìn hình ảnh tốt đẹp về người thầy xứng đáng truyền thống tôn sư trọng đạo của
dân tộc.
- Hằng năm, Ban giám hiệu phải sắp xếp lại đội ngũ giáo viên theo chuyên môn
nghiệp vụ, phân công trách nhiệm cho giáo viên phù hợp với khả năng, nguyện vọng
và thực hiện hoán đổi một số giáo viên theo quy định của Ngành.
3.6 Tạo phong trào dự giờ, thăm lớp:
- Nhà trường đề ra chỉ tiêu dự giờ cho các tổ, giáo viên và chuyên môn.
- Ngay từ đầu năm học, nhà trường lên kế hoạch và có những định hướng về
các chuyên đề cần thực hiện trong năm. Các nôị dung này thường được thể hiện thông
qua hình thức thao giảng ( cụm trường , toàn trường, liên khối, từng khối) để Ban giám
hiệu các trường cũng như giáo viên dự giờ và giáo viên trực tiếp giảng dạy cùng trao
đổi, thảo luận, lưa chọn phương pháp giảng dạy, cách thể hiện tối ưu nhằm phát huy
tính sáng tạo trong đổi mới phương pháp.
- Xây dựng phong trào thi đua Dạy tốt - Học tốt trong toàn trường.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
18
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
- Tăng cường công tác dự giờ, thăm lớp bằng cách phát động phong trào dự giờ,
thăm lớp trong các tổ chuyên môn.
- Xây dựng lịch kiểm tra phù hợp với mỗi giáo viên ở từng thời điểm để huy
động nhiều giáo viên trong tổ cùng tham gia dự giờ, tìm tòi học hỏi những kinh
nghiệm giảng dạy thích hợp với đặc điểm bộ môn, giúp đỡ những giáo viên chưa có
kinh nghiệm để nâng cao tay nghề.
- Tăng cường dự giờ nhiều hơn đối với giáo viên mới ra trường, mới chuyển
trường từ nơi khác về, tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên đầu tư cho công tác
soạn giảng, thực hiện quy chế chuyên môn.
- Sau khi dự giờ phải nhanh chóng góp ý, phân tích những hạn chế, thiếu sót của
giáo viên cần khắc phục trong quá trình lên lớp. Đồng thời, nêu bật những ưu điểm để
biểu dương kịp thời, giúp giáo viên phát huy tốt những tiết dạy sau, tránh tình trạng dự
giờ mà không góp ý chỉ xếp loại.
3.7 Giải pháp chỉ đạo công tác kiểm tra:
- Ra quyết định về ban kiểm tra.
- Giúp đỡ hướng dẫn lực lượng kiểm tra hoàn thành nhiệm vụ.
- Điều chỉnh những lệch lạc trong quá trình kiểm tra.
- Hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ giáo viên, nhân viên dưới quyền về công tác
kiểm tra và tự kiểm tra.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua nghiên cưú về công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học bản thân tôi rút ra
được một số kinh nghiêm sau :
Hiệu trưởng chỉ đạo cho lực lượng kiểm tra, kiểm tra theo nội dung của thông tư
số 43/2006/TT-BGD&ĐT và Quyết định số 14/2007/QĐ-BGDĐT ngày 04 tháng 5
năm 2007 quy định về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học .
1. Kiểm tra toàn diện giáo viên:
Hằng năm, Hiệu trưởng kiểm tra toàn diện 1/3 tổng số giáo viên của trường.
Việc kiểm tra toàn diện giáo viên dựa vào 4 nội dung sau:
1.1 Trình độ nghiệp vụ sư phạm: Xem xét và đánh giá hai mặt:
- Trình độ nắm yêu cầu của nội dung, chương trình, kiến thức, kỹ năng, thái độ
cần xây dựng cho học sinh thể hiện qua việc giảng dạy.
- Trình độ vận dụng phương pháp giảng dạy, giáo dục của giáo viên thông qua
kiểm tra giờ dạy trên lớp.
1.2 . Việc thực hiện quy chế chuyên môn: Kiểm tra các mặt sau:
- Thực hiện chương trình, kế hoạch giảng dạy, giáo dục.
- Thực hiện các yêu cầu về soạn bài theo quy định.
- Kiểm tra và chấm bài, quan tâm giúp đỡ các đối tượng học sinh.
- Tham gia sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn.
- Đảm bảo thực hành, thí nghiệm, sử dụng đồ dùng dạy học sẵn có và làm mới.
Thực hiện các tiết thực hành theo quy định của phân phối chương trình bộ môn.
- Bảo đảm các yêu cầu về hồ sơ và các quy định về chuyên môn
- Tự bồi dưỡng và tham gia các hình thức bồi dưỡng nghiệp vụ.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
19
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
- Tuân thủ quy định về dạy thêm, học thêm.
1.3 . Kết quả giảng dạy, giáo dục: Được thể hiện qua:
- Điểm kiểm tra hoặc kết quả đánh giá môn học ( Đối với những môn đánh giá
bằng nhận xét) của học sinh từ đầu năm học tới thời điểm kiểm tra.
- Kết quả kiểm tra khảo sát chất lượng học sinh của ban kiểm tra.
- Kết quả lên lớp, tốt nghiệp của các bộ môn mà giáo viên dạy.
- Mức độ tiến bộ của học sinh so với lúc giáo viên mới nhận lớp.
1.4 Việc tham gia các công tác khác :
- Công tác chủ nhiệm ( đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm)
- Tham gia giáo dục đạo đức học sinh, nhất là trong lớp mình dạy.
- Thực hiện các công tác khác được phân công.
Ngoài việc kiểm tra tòan diện của giáo viên theo quy định của Ngành, trong
trường tiểu học, tất cả giáo viên đều được kiểm tra đánh giá xếp loại chuyên môn -
nghiệp vụ định kỳ một lần trong năm học nhằm quản lý và động viên, giúp đỡ giáo
viên phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục, góp phần nâng cao hiệu
quả và chất lượng giáo dục. Nội dung đánh giá xếp loại chuyên môn - nghiệp vụ giáo
viên bao gồm: Kết quả thực hiện nhiệm vụ được phân công về giảng dạy, giáo dục và
kết quả đánh giá tiết dạy của giáo viên.
2.Kiểm tra xếp lại chuyên môn - nghiệp vụ giáo viên:
* Kết quả thực hiện nhiệm vụ được phân công về giảng dạy, giáo dục được
kiểm tra và đánh giá theo 3 tiêu chí :
2.1 Thực hiện nhiệm vụ giảng dạy:
- Thực hiện chương trình và kế hoạch dạy học.
- Chuẩn bị bài, lên lớp, đánh giá học sinh.
- Mức độ tiến bộ của học sinhqua từng học kỳ và cả năm căn cứ vào tỷ lệ xếp
loại và hạnh kiểm.
2 .2. Thực hiện công tác chủ nhiệm lớp và các hoạt động giáo dục khác:
- Đảm bảo sĩ số, quản lý việc học tập và rèn luyện của học sinh. Quản lý hồ sơ
sổ sách. Thực hiện việc giáo dục đạo đức cho học sinh, xây dựng nề nếp, rèn luyện
thói quen tốt, giúp đỡ các học sinh cá biệt.
- Phối hợp với gia đình học sinh và cộng đồng xây dựng môi trường giáo dục
lành mạnh.
- Tham gia các công tác khác đã được nhà trường phân công.
2.3. Bồi dưỡng và tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ:
- Tham gia các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ hàng năm theo yêu cầu của cấp
trên.
- Tham gia học tập để đạt chuẩn và nâng cao trình độ đào tạo.
3. Kết quả tiết dạy được kiểm tra, đánh giá theo 4 loại : tốt, khá, trung bình
và chưa đạt . Việc kiểm tra đánh giá tiết dạy của giáo viên dựa trên 4 tiêu chí cụ
thể sau:
3.1 Kiến thức :
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
20
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
- Xác định được vị trí mục tiêu, chuẩn kiến thức và kĩ năng, nội dung cơ
bản,trọng tâm của bài dạy.
- Giảng dạy kiến thức cơ bản, có hệ thống. Nội dung dạy học đảm bảo giáo
dục,toàn diện (về thái đô, tinh thần, thẩm mỹ).
- Nội dung dạy học cập nhật những vấn đề xã hội, nhân văn gần với thực tế,
đời sống xung quanh của học sinh.
- Nội dung dạy học phù hợp với tâm lý lứa tuổi, tác động tới các đối tượng,kể
cả học sinh khuyết tật, học sinh lớp ghép (nếu có).
- Khai thác nội dung dạy học nhằm phát triển năng lục học tập của học sinh.
3.2 Kĩ năng sư phạm
- Dạy học đúng đặc trưng bộ môn, đúng loại bài (lý thuyết, luyện tập, thực
hành, ôn tập…)
- Vận dụng theo phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp với các
đối tượng theo hướng phát huy tính năng động sáng tạo của học sinh.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh đảm bảo chuẩn kiến thức, kĩ
năng môn học và theo hướng đổi mới.
- Xử lý các tình huống sư phạm phù hợp với đối tượng và có tác dụng giáo dục
- Sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học, kể cả ĐDDH tự làm thiết thực, có hiệu quả
- Lời giảng mạch lạc, truyền cảm; chữ viết đúng; trình bày hợp lý.
- Phân bố thời gian đảm bảo tiến trình dạy học, đạt mục tiêu của bài dạy và phù
hợp với thực tế lớp học.
3.3 Thái độ sư phạm
- Tác phong sư phạm chuẩn mực, gần gũi, ân cần với học sinh.
- Tôn trọng và đối xử công bằng với học sinh.
- Kịp thời giúp đỡ học sinh có khó khăn học tập, động viên để mỗi học sinh
đều được phát triển kịp thời năng lực.
3.4 Hiệu quả
- Tiến trình tiết dạy hợp lý,nhẹ nhàng ; các hoạt động học tập diện ra tự nhiên,
hiệu quả và phù hợp với đặc điểm học sinh tiểu học.
- Học sinh tích cực chủ động tiếp thu bài, có tình cảm, có thái độ đúng.
- Học sinh vận dụng kiến thức vào bài học.
4 . Kiểm tra hoạt động sư phạm của tổ, nhóm chuyên môn giáo viên:
Kiểm tra tổ chuyên môn giúp hiệu trưởng thấy được toàn bộ bức tranh hoạt động
sư phạm của tập thể giáo viên, trong đó bộc lộ tất cả các khâu của quá trình giảng dạy
giáo dục, thấy rõ tác động của tập thể đến cá nhân và mối quan hệ tương tác giữa các
thành viên trong tập thể . Nội dung kiểm tra bao gồm:
- Kiểm tra công tác quản lý của tổ trưởng, nhóm trưởng về nhận thức , vai trò,
tác dụng, uy tín, khả năng lãnh đạo chuyên môn…
- Kiểm tra hồ sơ của tổ chuyên môn: kế hoạch, biên bản, chất lượng dạy, các
chuyên đề bồi dưỡng chuyên môn, sáng kiến kinh nghiệm.
- Kiểm tra nề nếp sinh hoạt chuyên môn: soạn bài, chấm bài, dự giờ, giảng
mẫu…
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
21
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
- Kiểm tra kế hoạch bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.
- Kiểm tra việc chỉ đạo phong trào học tập của học sinh theo từng khối: ngoại
khoá, phụ đạo, thực hành, bồi dưỡng học sinh giỏi…
- Kiểm tra chất lượng dạy và học của tổ chuyên môn, tác dụng, uy tín trong
trường.
5. Kiểm tra các chuyên đề khác:
Tập trung kiểm tra những nội dung mà năm học trước giáo viên thực hiện còn
hạn chế như: kiểm tra việc chuẩn bị giờ lên lớp, kiểm tra giờ dạy trên lớp, kiểm tra
việc thực hiên quy chế chuyên môn, kiểm tra hoạt động ngoài lớp, ngoài trường của
giáo viên. Đồng thời đề ra những giải pháp tích cực giúp giáo viên khắc phục những
hạn chế đó để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Trên cơ sở các nội dung đã trình bày ở trên, hiệu trưởng sử dụng các hình thức
và phương pháp kiểm tra linh hoạt, sáng tạo và tiến hành theo quy trình hợp lý
6 . Kiểm tra các bộ phận ban ngành:
Hiệu trưởng sẽ trực tiếp kiểm tra các bộ phận ban ngành và các bộ phận trong
nhà trường như : cơ sở vật chất, thiết bị, thư viện, tài chính, văn thể,…
6.1. Kiểm tra cơ sở vật chất:
* Kiểm tra nhà cửa, phòng làm việc, lớp học nhằm hai mục đích: một là thẩm
định tính hợp lý khoa học, đảm bảo vệ sinh trường lớp, hai là đảm bảo an toàn, thẩm
định giá trị sử dụng nơi làm việc.
Hiệu trưởng quan sát trực tiếp, kết hợp với thăm dò dư luận, ý kiến phát hiện
của đơn vị và cá nhân.
* Kiểm tra bàn ghế, bảng, giá sách, tủ:
Kiểm tra để nắm bắt kịp thời tình trạng mất mát, hư hỏng của các loại đồ dùng
bằng gỗ. Phương pháp kiểm tra chủ yếu là quan sát kết hợp với thăm dò dư luận, ý
kiến phát hiện của đơn vị và cá nhân.
6.2.Kiểm tra thiết bị dạy học:
Thiết bị dạy học bao gồm các đồ dùng dạy học , các phương tiện dạy học. Các
phương pháp kiểm tra chủ yếu là: quan sát, nghiên cứu hồ sơ quản lý và sử dụng thiết
bị dạy học.
6.3. Kiểm tra thư viện:
Hiệu trưởng kiểm tra thư viện, trước hết kiểm tra chức năng hoạt động của cán
bộ thư viện. Thư viện không chỉ là nơi giữ sách mà còn là nơi phổ biến sách báo cho
bạn đọc. Sách báo phải được bảo quản giữ gìn, thống kê, phân loại theo chuyên môn
ngành thư viện. Các sách báo phải được bổ sung kịp thời hàng tháng và đầu năm học.
Hiệu trưởng sử dụng các phương pháp kiểm tra như: quan sát, đàm thoại, nghiên cứu
hồ sơ sổ sách quản lý, sử dụng, phổ biến sách báo, tài liệu của thư viện để kiểm tra
hoạt động của thư viện.
6.4. Kiểm tra tài chính:
Hiệu trưởng kiểm tra việc ghi chép trên chứng từ, trên sổ kế toán, trên báo cáo
tài chính; kiểm tra việc thu chi các nguồn kinh phí trong ngân sách và ngoài ngân sách;
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
22
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
kiểm tra việc chấp hành các thể lệ, chế độ, nguyên tắc kế toán tài chính và thu nộp
ngân sách.
Khi kiểm tra Hiệu trưởng có thể sử dụng các phương pháp như: quan sát, đàm
thoại, nghiên cứu hồ sơ sổ sách để kiểm tra tài chính.
6.5. Kiểm tra học sinh:
Trong công tác quản lý nhà trường, Hiệu trưởng phải tiến hành kiểm tra tập thể
lớp học sinh toàn diện hoặc theo chuyên đề. Từ việc kiểm tra này mà Hiệu trưởng nắm
bắt được tình hình học tập và rèn luyện chung của một lớp, một khối lớp cũng như toàn
trường và thấy được tác động giáo dục đồng bộ của tập thể sư phạm trong giảng dạy,
giáo dục.
Nội dung kiểm tra bao gồm:
- Kiểm tra hoạt động học tập: thái độ, nề nếp, phương pháp, kết quả học tập, sự
tương trợ giúp đỡ nhóm trong học tập.
- Kiểm tra trình độ được giáo dục của học sinh về các mặt: đạo đức, lối sống, ý
thức và kỷ luật lao động, ý thức bảo vệ sức khoẻ - vệ sinh, biết thưởng thức và sáng tạo
cái đẹp, nghệ thuật…
- Sinh hoạt tập thể lớp.
- Việc xây dựng các tổ cá nhân điển hình.
7. Tổng kết công tác kiểm tra:
Sau khi kiểm tra Hiệu trưởng cần thực hiện sơ kết theo từng tháng hoặc từng
đợt, từng học kỳ, tổng kết năm học. Cẩn lưu trữ các thông tin về hoạt động kiểm tra
bằng hồ sơ kiểm tra ( đảm bảo các yêu cầu của hồ sơ kiểm tra: tính chính xác, khách
quan; tính toàn diện; tính rõ ràng, cụ thể; tính nhân văn). Việc xử lý, lưu trữ các thông
tin về hoạt động kiểm tra nên sử dụng trên máy vi tính.
Các kết luận kiểm tra là cơ sở cho hiệu trưởng ra quyết định điều chỉnh nhằm
hoàn thiện dần năng lực sư phạm của giáo viên, hoạt động của cá nhân, bộ phận trong
trường; cải tiến quá trình quản lý; nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác kiểm
tra, nâng cao chất lương dạy học giáo dục của nhà trường, góp phần thúc đẩy sự phát
triển của hệ thống giáo dục quốc dân
VI. KẾT LUẬN :
Công tác kiểm tra nội bộ trường học có tầm quan trọng hết sức đặc biệt, nó tác
động trực tiếp đến quá trình nâng cao chất lượng dạy và học là động lực thúc đẩy sự
phát triển của nhà trường. Chính công tác kiểm tra giúp hiệu trưởng nắm được hoạt
động hàng ngày trên lớp của giáo viên, cán bộ nhân viên, tình hình học tập của học
sinh, đồng thời góp phần ngăn chặn những tiêu cực có thể xảy ra trong nhà trường.
Qua phân tích thực trạng kiểm tra nội bộ trường học ở trường Tiểu học Lê Đình
Chinh bản thân chúng tôi đã nhận thấy nhà trường đã tổ chức kiểm tra nội bộ trường
học đúng với quy trình, với văn bản cấp trên. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện công
tác kiểm tra nội bộ trường học của đơn vị vẫn còn một số hạn chế trong việc tổ chức
kiểm tra còn lúng túng, còn mang tính hình thức, kiểm tra đủ với số lượng kế hoạch đề
ra song thiếu tính hiệu quả.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
23
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
Qua thực hiện đề tài này tôi thấy được tính thực tiễn trong công tác kiểm tra nội
bộ đối với nhà trường, đó là thực hiện tốt các giải pháp kiểm tra nội bộ một cách
nghiêm túc, chắc chắn rằng hoạt động dạy và học ở trường Tiểu học Lê Đình Chinh sẽ
đi vào nề nếp hơn, đạt hiệu quả cao hơn.
VII. KIẾN NGHỊ :
1. Đối với cấp trên.
- Phòng Giáo dục và Đào tạo cần có sự chỉ đạo chung cho các cộng tác viên
thanh tra, khi đến thanh tra các hoạt động sư phạm của nhà giáo tại các đơn vị trường
cần nắm bắt tình thực tế của địa phương, của trường và đối tượng học sinh của lớp
được kiểm tra để có cơ sở đánh giá một cách chính xác quá trình hoạt động của một
nhà giáo.
- Hàng năm cần có kế hoạch hỗ trợ kịp thời các trang thiết bị, đồ dùng dạy học
để giúp giáo phát huy hết khả năng sư phạm thực hiện tốt giờ dạy của mình theo
phương pháp đổi mới.
.2. Đối với cấp trường.
- Hàng tháng nên tổ chức họp rút kinh nghiệm và nhắc nhở các thành viên trong
ban kiểm tra thực hiện tốt kế hoạch.
- Bố trí và sắp xếp thời gian phù hợp để ban kiểm tra làm việc đạt hiệu quả.
- Có thể sử dụng các hình thức, thời điểm thực hiện việc kiểm tra để điều chỉnh
các sai sót một cách kịp thời như :
+ Kiểm tra lường trước.
+ Kiểm tra đồng thời.
+ Kiểm tra phản hồi.
Chính tầm quan trọng của công tác kiểm tra nội bộ trường học đòi hỏi người
Hiệu trưởng phải có kế hoạch, suy nghĩ tìm ra những biện pháp xây dựng công tác
kiểm tra nội bộ trường học nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay của xã hội.
Từ nhận thức của cá nhân, của ban giám hiệu nhà trường, tôi đúc kết được
nhiều kinh nghiệm trong việc chỉ đạo công tác kiểm tra nội bộ nhằm nâng cao chất
lượng dạy học của trường Tiểu học Lê Đình Chinh.
Vì thời gian nghiên cứu có hạn, nên Sáng kiến kinh nghiệm sẽ không tránh khỏi
những thiếu sót, kính mong sự góp ý chân thành của quý vị và các bạn đồng nghiệp để
sáng kiến kinh nghiệm được hoàn thiện và mang tính thực tiển hơn.
Krông Buk, ngày 15 thág 12 năm 2010
Người viết
Đinh Công Hải
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
24
Đinh Công Hải Naêm hoïc 2010-2011
VIII .TÀI LIỆU THAM KHẢO
1)Các Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII, VIII, IX
2)Luật Giáo dục. NXB Chính trị quốc gia. Hà Nội, 2005 Bổ sung sửa đổi năm
2009
3)Chiến lược phát triển giáo dục 2001 – 2010. NXB Giáo dục, 2002.
4)Đề cương bài giảng “ Các chuyên đề thanh tra bậc tiểu học” – Tài liệu bồi
dưỡng cán bộ thanh tra trường học - Trường cán bộ quản lý giáo dục và đào tạo II
Thành phố Hồ Chí Minh.
5)Quản lý chuyên môn ở trường tiểu học theo chương trình và sách giáo khoa
mới ( Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục tiểu học) của Bộ Giáo dục và Đào
tạo, Dự án phát triển giáo viên tiểu học.
6)Nguyễn Duy Trinh – Bài giảng về công tác kiểm tra nội bộ trường học.
7)Trần Thị Tuyết Mai trường cán bộ quản lý giáo dục đào tạo II - Đề cương bài
giảng “ Kiểm tra nội bộ trường học” – Tài liệu phục vụ các lớp bồi dưỡng Cán bộ quản
lý trường phổ thông).
8)Nguyễn Hiếu - Những bài giảng:
- Một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý giáo dục – đào tạo.
- Phương pháp luận nghiên cứu khoa học.
9)Thạc sĩ Đào Thị Việt Hoa – Bài giảng bồi dưỡng Cán bộ quản lý - tập 1 “
Quan điểm cơ bản của Đảng Cộng Sản Việt Nam về định hướng phát triển giáo dục
thời kỳ đổi mới”.
10)Bộ trưởng bộ giáo dục và đào tạo Nguyễn Thiện Nhân – “ Báo cáo về đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và dạy nghề”.
Công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học
25