Nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học ở trường cao đẳng sư phạm tỉnh bình phước

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN THANH TÙNG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC
Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM TỈNH BÌNH PHƯỚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Nghệ An – 2014


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN THANH TÙNG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC
Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM TỈNH BÌNH PHƯỚC

Chuyên ngành:
Mã số:

QUẢN LÝ GIÁO DỤC
60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học
PGS. TS Phạm Minh Hùng

Nghệ An – 2014


i

LỜI CẢM ƠN
Luận văn được hoàn thành với sự giúp đỡ và tạo điều kiện của các nhà
khoa học, các GS, PGS, TS đã đọc luận văn và giảng các chuyên đề. Với tất
cả tình cảm của mình, xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới:
Ban Giám Hiệu trường Đại học Vinh, Phòng đào tạo Sau đại học Vinh
cùng Ban Giám hiệu, Phòng Tổ chức cán bộ Trường Đại học Sài Gòn, Ban
Giám Hiệu trường Cao đẳng sư phạm tỉnh Bình Phước.
Em xin chân thành cảm ơn các Giáo sư, Phó giáo sư, Tiến sĩ trong Hội
đồng bảo vệ luận văn cao học chuyên ngành Quản lý giáo dục Khóa 20 đã
đọc và đóng góp những ý kiến quý báu cho luận văn.
Quý thầy giáo, cô giáo trực tiếp giảng dạy và giúp đỡ em trong suốt quá
trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Phạm Minh Hùng,
đã hết sức tận tình, chu đáo trực tiếp hướng dẫn khoa học và giúp em hoàn
thành luận văn này.
Nhân dịp này xin bày tỏ sự cảm ơn tới:
Các tổ chức đoàn thể và giáo viên, sinh viên Trường Cao đẳng sư phạm
tỉnh Bình Phước.
Xin trân trọng cảm ơn các học viên cao học khoá 20 chuyên ngành Quản
lý giáo dục, bạn bè đồng nghiệp và người thân đã động viên, khích lệ, giúp
đỡ tơi trong q trình học tập và hồn thành luận văn.
Mặc dù đã hết sức cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn không thể tránh
khỏi những khiếm khuyết. Kính mong sự chỉ bảo, góp ý của q thầy giáo, cơ
giáo và đồng nghiệp để đề tài nghiên cứu của tơi được hồn thiện hơn.

Vinh, tháng 06 năm 2014
Tác giả luận văn


ii

MỤC LỤC
NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC.............1
NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC.............2
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................i
MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.........................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................5
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu...........................................................5
4. Giả thuyết khoa học....................................................................................5
5. Nhiệm vụ nghiên cứu..................................................................................5
7. Đóng góp của luận văn ...............................................................................6
Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về quản lý chất lượng nói chung,
quản lý chất lượng dạy học ở Trường CĐSP nói riêng...............................6
CHƯƠNG 1......................................................................................................8
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM .........8
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài...........................................................10
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1...............................................................................37
CHƯƠNG 2....................................................................................................38
CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG CĐSP TỈNH BÌNH PHƯỚC. 38
2.1.2. Cơ cấu tổ chức và nhân sự của Trường...........................................41

iii

Bảng 2.1: Trình độ cán bộ giảng viên Trường CĐSP Bình Phước...........42
Bảng 2.2: Bảng thống kê về độ tuổi và thâm niên cơng tác của giảng viên
CĐSP Bình Phước năm 2013........................................................................42
Bảng 2.3: Các loại hình đào tạo và số lượng sinh viên đang học tại
Trường trong năm học 2012-2013...............................................................44
2.2. Thực trạng chất lượng dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.. .44
2.2.1. Thực trạng chất lượng SV đầu vào...................................................44
2.2.2. Thực trạng kết quả rèn luyện đạo đức của sinh viên Trường
CĐSP tỉnh Bình Phước.................................................................................47
Bảng 2.7: Kết quả rèn luyện đạo đức sinh viên Trường CĐSP Bình
Phước..............................................................................................................47
2.2.3. Thực trạng kết quả học tập của SV Trường CĐSP tỉnh Bình
Phước .............................................................................................................47
Bảng 2.8: Số liệu thống kê kết quả học tập của sinh viên Trường CĐSP
tỉnh Bình Phước.............................................................................................48
2.2.4. Thực trạng chất lượng SV tốt nghiệp...............................................49
2.3. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học ở Trường
CĐSP tỉnh Bình Phước ................................................................................50
2.3.1. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện mục tiêu dạy
học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước..........................................................50
2.3.2. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện nội dung,
chương trình dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước ..........................51
2.3.3. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước ..........................54


iv

2.3.4. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện đổi mới kiểm
tra, đánh giá kết quả dạy học ở trường CĐSP Bình Phước......................56
2.3.5. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý các điều kiện đảm bảo chất
lượng dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước........................................57
Bảng 2.13: Bảng thống kê cơ sở vất chất trường CĐSP Bình Phước.......58
2.4. Nguyên nhân của thực trạng.................................................................60
2.4.1. Nguyên nhân thành công...................................................................60
2.4.2. Nguyên nhân hạn chế thiếu sót.........................................................61
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2...............................................................................63
3.1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp................................................................64
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu.......................................................................64
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn......................................................................64
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP
tỉnh Bình Phước.............................................................................................65
3.2.1. Bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ, giảng viên về sự cần thiết phải
nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.....65
3.2.1.2. Nội dung giải pháp.........................................................................65
3.2.2. Xây dựng quy trình, quy định quản lý CLDH ở Trường CĐSP tỉnh
Bình Phước.....................................................................................................66
3.2.3. Tổ chức, chỉ đạo hoạt động dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình
Phước một cách khoa học.............................................................................70
3.2.5.1. Mục tiêu của giải pháp...................................................................79
3.3. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất........82


v

Bảng 3.1: Kết quả khảo sát mức độ cần thiết và khả thi của các giải pháp
quản lý nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP Bình Phước83
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3..............................................................................84

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................85
1. KẾT LUẬN................................................................................................85
2. KIẾN NGHỊ...............................................................................................87
2.1. Với Bộ GD&ĐT.....................................................................................87
2.2. Với UBND tỉnh Bình Phước..................................................................87
2.3. Với Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Bình Phước.........................................88
2.4. Với Trường Cao đẳng sư phạm tỉnh Bình Phước..............................88
....................................................................................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................89
PHỤ LỤC NGHIÊN CỨU............................................................................93
PHỤ LỤC 1: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.............................................93
PHỤ LỤC 2: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.............................................97
PHỤ LỤC 3: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.............................................99


vi

BẢNG CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Stt

Chữ viết tắt

Đọc là

1

BGH

Ban Giám hiệu
Cán bộ – Giảng viên – Nhân

2

CB-GV-NV

3

CBQL

4

CĐSP

Cao đẳng sư phạm

5

CLĐT

Chất lượng đào tạo

6

CLDH

Chất lượng day học

7

CTĐT

Chương trình đào tạo

8

CSĐT

Cơ sở đào tạo

9

CSVC

Cơ sở vật chất

10

CNH-HĐH

Cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa

11

ĐH-CĐ

Đại học - Cao đẳng

12

GV

Giảng viên

13

GDCN

Giáo dục chuyên nghiệp

14

GD-ĐT

Giáo dục đào tạo

15

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

16

KT-ĐG

Kiểm tra, đánh giá

17

KT-XH

Kinh tế – xã hội

18

NCKH

Nghiên cứu khoa học

viên
Cán bộ quản lý


vii

19

PPDH

Phương pháp dạy học

20

QLCL

Quản lý chất lượng

21

QLĐT

Quản lý đào tạo

22

TCSP

Trung cấp chuyên nghiệp

23

UBND

Ủy ban nhân dân

24

XH

Xã hội
DANH MỤC BẢNG BIỂU

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC.............1
NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC.............2
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................i
MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.........................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................5
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu...........................................................5
4. Giả thuyết khoa học....................................................................................5

5. Nhiệm vụ nghiên cứu..................................................................................5
7. Đóng góp của luận văn ...............................................................................6
Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về quản lý chất lượng nói chung,
quản lý chất lượng dạy học ở Trường CĐSP nói riêng...............................6
CHƯƠNG 1......................................................................................................8
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM .........8
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài...........................................................10


viii

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1...............................................................................37
CHƯƠNG 2....................................................................................................38
CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG CĐSP TỈNH BÌNH PHƯỚC. 38
2.1.2. Cơ cấu tổ chức và nhân sự của Trường...........................................41
Bảng 2.1: Trình độ cán bộ giảng viên Trường CĐSP Bình Phước...........42
Bảng 2.2: Bảng thống kê về độ tuổi và thâm niên công tác của giảng viên
CĐSP Bình Phước năm 2013........................................................................42
Bảng 2.3: Các loại hình đào tạo và số lượng sinh viên đang học tại
Trường trong năm học 2012-2013...............................................................44
2.2. Thực trạng chất lượng dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.. .44
2.2.1. Thực trạng chất lượng SV đầu vào...................................................44
2.2.2. Thực trạng kết quả rèn luyện đạo đức của sinh viên Trường
CĐSP tỉnh Bình Phước.................................................................................47
Bảng 2.7: Kết quả rèn luyện đạo đức sinh viên Trường CĐSP Bình
Phước..............................................................................................................47
2.2.3. Thực trạng kết quả học tập của SV Trường CĐSP tỉnh Bình
Phước .............................................................................................................47

Bảng 2.8: Số liệu thống kê kết quả học tập của sinh viên Trường CĐSP
tỉnh Bình Phước.............................................................................................48
2.2.4. Thực trạng chất lượng SV tốt nghiệp...............................................49
2.3. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học ở Trường
CĐSP tỉnh Bình Phước ................................................................................50


ix

2.3.1. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện mục tiêu dạy
học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước..........................................................50
2.3.2. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện nội dung,
chương trình dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước ..........................51
2.3.3. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước ..........................54
2.3.4. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý việc thực hiện đổi mới kiểm
tra, đánh giá kết quả dạy học ở trường CĐSP Bình Phước......................56
2.3.5. Thực trạng nâng cao hiệu quả quản lý các điều kiện đảm bảo chất
lượng dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước........................................57
Bảng 2.13: Bảng thống kê cơ sở vất chất trường CĐSP Bình Phước.......58
2.4. Nguyên nhân của thực trạng.................................................................60
2.4.1. Nguyên nhân thành công...................................................................60
2.4.2. Nguyên nhân hạn chế thiếu sót.........................................................61
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2...............................................................................63
3.1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp................................................................64
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu.......................................................................64
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn......................................................................64
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP
tỉnh Bình Phước.............................................................................................65
3.2.1. Bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ, giảng viên về sự cần thiết phải

nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.....65
3.2.1.2. Nội dung giải pháp.........................................................................65


x

3.2.2. Xây dựng quy trình, quy định quản lý CLDH ở Trường CĐSP tỉnh
Bình Phước.....................................................................................................66
3.2.3. Tổ chức, chỉ đạo hoạt động dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình
Phước một cách khoa học.............................................................................70
3.2.5.1. Mục tiêu của giải pháp...................................................................79
3.3. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất........82
Bảng 3.1: Kết quả khảo sát mức độ cần thiết và khả thi của các giải pháp
quản lý nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP Bình Phước83
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3..............................................................................84
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................85
1. KẾT LUẬN................................................................................................85
2. KIẾN NGHỊ...............................................................................................87
2.1. Với Bộ GD&ĐT.....................................................................................87
2.2. Với UBND tỉnh Bình Phước..................................................................87
2.3. Với Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Bình Phước.........................................88
2.4. Với Trường Cao đẳng sư phạm tỉnh Bình Phước..............................88
....................................................................................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................89
PHỤ LỤC NGHIÊN CỨU............................................................................93
PHỤ LỤC 1: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.............................................93
PHỤ LỤC 2: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.............................................97
PHỤ LỤC 3: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.............................................99

1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Phát triển GD&ĐT là đòn bẩy phát triển đất nước. Đây là nguyên lý chung
của tất cả các quốc gia, dân tộc. Quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước ta
về phát triển Giáo dục cao đẳng, đại học cũng hoàn toàn thống nhất với
nguyên lý chung này. Theo đó việc nâng cao chất lượng Giáo dục đáp ứng
những nhu cầu xã hội ngày càng cao và tập trung ở những khía cạnh: Nâng
cao CLDH của đội ngũ giảng viên; Bồi dưỡng phẩm chất, năng lực, chuẩn
hố trình độ giảng viên; Chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của đội ngũ
giảng viên; quản lý, sử dụng, đãi ngộ đội ngũ giảng viên. Nghị quyết hội nghị
lần thứ bảy BCHTW Đảng khoá X nhấn mạnh: “Xây dựng đội ngũ trí thức
vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước,
nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và chất lượng hoạt động của hệ thống
chính trị. Đầu tư xây dựng đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững”.
Trong những năm gần đây đã có nhiều cơng trình nghiên cứu sự phát triển
về mọi mặt của các nước có tốc độ phát triển nhảy vọt như Nhật Bản, Hàn
Quốc... Từ kết quả nghiên cứu của nhiều cơng trình khoa học, UNESCO và
các nước phát triển đã đúc rút và khẳng định: Đầu tư cho giáo dục là đầu tư
cho phát triển; Thế kỷ 21 là thế kỷ cạnh tranh về Giáo dục. Trên thực tế điều
đó đã và đang xảy ra với mức độ ngày càng mạnh mẽ. Các quốc gia coi “Phát
triển Giáo dục” là chìa khố vàng đẩy nhanh tốc độ phát triển đất nước, là tiêu
chí quan trọng để đánh giá sự phát triển của một quốc gia.
Đối với nước Việt Nam ta, ngay từ khi thành lập, Đảng và Nhà nước ta đã
chú trọng đến phát triển giáo dục, đặc biệt là Đại hội VI,VII,VIII, IX, X và
Đại hội XI của Đảng. Trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hố,
hiện đại hố đất nước, Đảng ta đã xác định: “Cùng với khoa học công nghệ,

2

giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XI
đã khẳng định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực
quan trọng thúc đẩy sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá, là điều kiện để
phát huy nguồn lực con người – yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng cường
kinh tế nhanh và bền vững”. Đại hội chủ trương: “ Tiếp tục nâng cao chất
lượng toàn diện, đổi mới nội dung phương pháp dạy và học, hệ thống trường
lớp, hệ thống quản lý giáo dục, thực hiện: chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội
hoá...” [23; tr.130-131].
Giáo dục và đào tạo là nền móng để tạo ra nguồn nhân lực có trình độ cao,
đáp ứng u cầu đẩy nhanh tốc độ phát triển đất nước. Đánh giá về Giáo dục,
Đảng ta đã luôn xác định những thành tựu quan trọng của Giáo dục đã góp
phần tích cực vào việc đẩy nhanh tốc độ phát triển đất nước trong thời kỳ đổi
mới. Tuy nhiên Đảng ta cũng thẳng thắn đánh giá: chất lượng giáo dục nói
chung vẫn chưa đáp ứng tốt yêu cầu của thời đại. Điều đó do nhiều nguyên
nhân song cơ bản là do công tác quản lý giáo dục như Nghị quyết Trung ương
II (khoá VIII) đã chỉ: “Cơng tác quản lý giáo dục cịn những mặt yếu kém, bất
cập”. Cho đến nay nguyên nhân này vẫn chưa khắc phục được bao nhiêu.
Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam 2011 - 2020, Đảng và
Nhà nước ta đã nhấn mạnh:
“Đối với mục tiêu, nội dung phương pháp chương trình giáo dục các cấp
bậc học và trình độ đào tạo, phát triển đội ngũ nhà giáo, đáp ứng yêu cầu vừa
tăng quy mô, vừa nâng cao chất lượng giáo dục, hiệu quả và đổi mới phương
pháp dạy học, đổi mới quản lý giáo dục, tạo cơ sở pháp lý và phát huy nội lực
để phát triển giáo dục”.
Mục tiêu và nhiệm vụ của ngành Giáo dục - Đào tạo là: Nâng cao dân trí,
đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Như vậy “bồi dưỡng nhân tài” là một
trong ba nhiệm vụ quan trọng, địi hỏi ba bậc học: phổ thơng, giáo dục nghề

3

nghiệp; giáo dục đại học và sau đại học phải chú trọng. Chiến lược phát triển
Giáo dục 2011 - 2020 cũng đã đề ra bảy nhóm giải pháp lớn để đổi mới và
phát triển Giáo dục, trong đó "đổi mới cơng tác quản lý Giáo dục" là giải pháp
đột phá.
Bình Phước là một tỉnh miền núi khó khăn về giao thông, nghèo về tài
nguyên và tiềm lực, kinh tế chậm phát triển, nguồn nhân lực có trình độ cao
nghèo, nhân tài hiếm và khó thu hút. Để đáp ứng nhu cầu phát triển của tỉnh,
để có thể đi tắt, đón đầu, ngày càng rút ngắn khoảng cách với các tỉnh bạn,
hơn bao giờ hết, Bình Phước cần có một nguồn nhân lực có trình độ và một
đội ngũ nhân tài ngày càng đông đảo để phục vụ nhu cầu phát triển nhanh và
bền vững. Chính vì vậy, nhiệm vụ của ngành GD&ĐT Bình Phước hơn bao
giờ hết đang đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong sự nghiệp đổi mới,
cơng nghiệp hố và hiện đại hố Bình Phước.
Trong những năm gần đây, giáo dục Bình Phước đã có nhiều bước tiến,
nhiều cố gắng trong đổi mới. Tuy nhiên giáo dục Bình Phước vẫn chưa đáp
ứng được yêu cầu ngày càng cấp bách của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện
đại hố. Các nhà trường nói chung, trường CĐSP nói riêng chưa đẩy nhanh
được tốc độ đổi mới. Công tác quản lý giáo dục nói chung, quản lý chất lượng
dạy học ở trường CĐSP nói riêng chậm đổi mới, nghiệp vụ quản lý ở trình độ
khơng chuẩn, ít được đào tạo chính quy.
Trường CĐSP Bình Phước thực hiện nhiệm vụ đào tạo đội ngũ giáo viên
mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, cán bộ quản lý tiểu học, trung học cơ sở
và các ngành sư phạm liên thông cho tỉnh nói riêng và cho đất nước nói
chung. Trường CĐSP Bình Phước được nâng cấp từ trường trung cấp sư
phạm thành CĐSP vào năm 2003, đã trải qua 10 năm phát triển và trưởng
thành, Nhà trường đã đóng góp được nhiều thành tích quan trọng góp phần
phát triển giáo dục Bình Phước. Là một trường CĐSP Bình Phước miền núi,

4

non trẻ, song với sự sáng tạo trong quản lý, nhà trường đã từng bước trưởng
thành, lớn mạnh. Đến nay, nhà trường có hơn hai ngàn sinh viên có 103 cán
bộ, giáo viên làm công tác giảng dạy và phục vụ. Nhà trường có 16 mã ngành
đào tạo hệ trung cấp, cao đẳng. Trường CĐSP Bình Phước chủ yếu đào tạo
đội ngũ giáo viên mầm non, tiểu học, trung học cơ sở cho tỉnh Bình Phước và
các ngành ngồi sư phạm.
Tuy nhiên khi xem xét kết quả đào tạo sinh viên sau khi ra trường thì thấy
rằng: một số năm đầu kết quả thấp, kết quả về chất lượng đào tạo tăng dần ở
vài năm sau đó, song kết quả đó vẫn chưa cao, chưa đáp ứng được nhu cầu xã
hội, sinh viên sau khi ra trường chỉ xin dạy được ở trong tỉnh là chủ yếu, số
sinh viên xin dạy ở các tỉnh khác là rất ít.
Tìm hiểu ngun nhân chúng tơi nhận thấy có nhiều ngun nhân làm cho
chất lượng giáo dục của nhà trường không tăng và khơng bền vững, chưa đáp
ứng được u cầu địi hỏi của tỉnh, của xã hội như: nguyên nhân từ phía người
dạy và khâu dạy, nguyên nhân từ phía người học, nguyên nhân từ cơ sở vật
chất... Song một trong những ngun nhân chính là cơng tác quản lý dạy học
chưa đổi mới kịp thời với yêu cầu chung của sự đổi mới giáo dục.
Vì vậy, nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn công tác quản lý nâng cao
CLDH, đề xuất các giải pháp tăng cường công tác quản dạy học nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục của nhà trường là rất cần thiết trong điều kiện hiện
nay đối với giáo dục tỉnh Bình Phước. Đối với cán bộ quản lý giáo dục, nhất
là những người trực tiếp làm quản lý trong trường CĐSP Bình Phước – nơi
được đặc trách giao nhiệm vụ giáo dục mũi nhọn đào tạo giáo viên cho tỉnh
nhà, việc nghiên cứu thực trạng, tìm ra các giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục nhà trường là cần thiết, cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
Từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả quản lý

chất lượng dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước” để nghiên cứu.


5

2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số giải pháp có cơ
sở khoa học, có tính khả thi để nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học
ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý chất lượng dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học ở Trường
CĐSP tỉnh Bình Phước.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất và thực hiện được các giải pháp có cơ sở khoa học và có tính
khả thi thì có thể nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học ở Trường
CĐSP tỉnh Bình Phước.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý
chất lượng dạy học ở trường CĐSP.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý
chất lượng dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.
5.3. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng
dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.
6. Phương pháp nghiên cứu


6

6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây dựng
cơ sở lý luận của đề tài. Thuộc nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận có các
phương pháp nghiên cứu cụ thể sau đây:
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu.
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thơng tin thực tiễn để xây dựng
cơ sở thực tiễn của đề tài. Thuộc nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn có
các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau đây:
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
6.3. Phương pháp thống kê tốn học
Để xử lí các số liệu các kết quả nghiên cứu, trên cơ sở đó có nhận định,
đánh giá đúng đắn, chính xác các kết quả nghiên cứu.
7. Đóng góp của luận văn
7.1. Về mặt lí luận
Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về quản lý chất lượng nói chung, quản
lý chất lượng dạy học ở Trường CĐSP nói riêng.
7.2. Về mặt thực tiễn


7

Đánh giá được thực trạng quản lý CLDH ở Trường CĐSP tỉnh Bình
Phước; từ đó đề xuất được một số giải pháp có cơ sở khoa học, có tính khả
thi để nâng cao hiệu quả quản lý CLDH ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.

8. Cấu trúc luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, đề tài được
chia thành 3 chương:
Chương 1: Cơ cơ sở lý luận của vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý chất
lượng dạy học ở trường CĐSP.
Chương 2: Cơ sở thực tiễn của vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý chất
lượng dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy
học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước.


8

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngồi
Cơng cuộc đổi mới đất nước đã đem lại những thành tựu đáng kể cho giáo
dục nước ta. Tuy nhiên, so với yêu cầu của thực tiễn phát triển kinh tế - xã
hội, chất lượng giáo dục vẫn cịn nhiều bất cập. Các văn kiện chính thức của
Đảng, Nhà nước và của ngành đều khẳng định: giáo dục - đào tạo nước ta còn
nhiều yếu kém, bất cập cả về quy mô, cơ cấu, chất lượng và hiệu quả, chưa
đáp ứng kịp những đòi hỏi lớn và ngày càng cao về nhân lực của công cuộc
đổi mới kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện cơng nghiệp
hóa - hiện đại hóa đất nước theo định hướng XHCN.
Một trong những nguyên nhân đã được chỉ ra một cách khá nhất quán là:
cơng tác quản lý giáo dục - đào tạo có những mặt yếu kém, bất cập; có nhiều
thiếu sót trong việc quản lý chương trình, nội dung và chất lượng; thiếu những
biện pháp hữu hiệu để kiểm tra, đánh giá chất lượng đào tạo... Nhiều ý kiến

cho rằng, công tác quản lý giáo dục ở nước ta vẫn còn nặng về quản lý hành
chính, vấn đề quản lý chất lượng giáo dục đào tạo chưa thực sự được quan
tâm đúng đắn. Trong quản lý giáo dục phổ thông, việc quản lý chất lượng vẫn
theo kinh nghiệm truyền thống, chưa được soi sáng bằng một tư tưởng quản
lý khoa học và bằng một hệ thống các phương pháp, quy trình quản lý chất
lượng mang tính khoa học và có hiệu quả.


9

Trong thời đại ngày nay, thời đại phát triển siêu tốc của khoa học - công
nghệ và cạnh tranh quyết liệt trong mơi trường tồn cầu hóa, khi vấn đề chất
lượng là yêu cầu khắc nghiệt, là đòi hỏi ngày càng gay gắt của xã hội, là sự
sống còn của bất kỳ một doanh nghiệp, một tổ chức thì việc nghiên cứu và
ứng dụng những thành tựu của khoa học quản lý chất lượng nhằm nâng cao
không ngừng chất lượng sản phẩm ngày càng trở nên có ý nghĩa. Bởi lẽ, một
điều đã từng được chứng minh và khẳng định là: phương thức quản lý quá
trình làm ra một sản phẩm (vật chất hoặc tinh thần) như thế nào sẽ quyết định
chất lượng của sản phẩm như thế ấy. Do vậy, vấn đề quản lý chất lượng đã trở
thành mối quan tâm hàng đầu ở trên 150 quốc gia, đang thực sự mở ra một
thời kỳ mới cho việc nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao chất lượng của
các quá trình sản xuất và dịch vụ.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Ở Việt Nam, vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý CLDH đã thu hút được sự
quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu trong một vài thập niên trở lại đây. Đó là
các tác giả Nguyễn Phương Nga, Lê Đức Ngọc, Nguyễn Quý Thanh, Phạm
Xuân Thanh, Phạm Thành Nghị... Tuy nhiên các cơng trình của những tác giả
này mới chỉ tập trung nghiên cứu quản lý chất lượng giáo dục ĐH.
Những năm gần đây đã xuất hiện một số luận văn thạc sĩ, chuyên ngành
Quản lý giáo dục, đề cập đến vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng

dạy học ở trường phổ thông, trung cấp và cao đẳng. Ngồi ra cịn nhiều tài
liệu khác đề cập đến vấn đề CLDH như: “Đánh giá chất lượng giáo dục
chuyên nghiệp: cơ sở lý luận và thực tiễn”, năm 2005 của Nguyễn Đức Trí;
“Đánh giá chất lượng giáo dục THCN”, năm 2005 của Nguyễn Minh Đường;
“Chất lượng giáo dục THCN – Khái niệm, nội dung, tiêu chí và phương pháp
đo lường”, năm 2005 của Nguyễn Viết Sự; “Tiêu chuẩn trong giáo dục
chuyên nghiệp”, năm 2005 của Hoàng Ngọc Vinh; “Một số vấn đề lý luận và


10

thực tiễn về nâng cao chất lượng GDCN và Cao đẳng ở Việt Nam”, năm 2008
của Nguyễn Đức Trí; v.v…
Nhưng chưa có luận văn nào nghiên cứu trực tiếp vấn đề quản lý chất
lượng dạy học ở trường CĐSP tỉnh Bình Phước.
Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng
dạy học ở Trường CĐSP tỉnh Bình Phước” có vai trị và ý nghĩa hết sức
quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng dạy học ở Trường
Cao đẳng CĐSP tỉnh Bình Phước, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực phục vụ cho sự nghiệp phát triển KT-XH của tỉnh Bình Phước nói riêng
và của cả nước nói chung.
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Chất lượng và chất lượng dạy học
1.2.1.1. Chất lượng
Khoa học QLCL luôn xem xét chất lượng của một sản phẩm trong mối
quan hệ với những yêu cầu, chuẩn mực chất lượng khi thiết kế sản phẩm và
trong sự phù hợp với nhu cầu của người sử dụng. Bộ Tiêu chuẩn QLCL quốc
tế ISO 9000: 1994 đã định nghĩa: "Chất lượng là tập hợp các đặc tính của một
thực thể tạo cho một thực thể đó khả năng thỏa mãn những nhu cầu đã được
cơng bố hoặc còn tiềm ẩn". Như vậy, chất lượng sản phẩm là tập hợp các

thuộc tính bản chất của hàm chứa trong sản phẩm ấy không những đáp ứng
những yêu cầu, những mục tiêu và chuẩn mực chất lượng đã được xác định,
được "cơng bố" rộng rãi mà cịn là sự đáp ứng các nhu cầu sử dụng "tiềm ẩn"
của khách hàng (người sử dụng sản phẩm) trong những điều kiện cụ thể (và
được đo đếm bằng mức độ thỏa mãn khách hàng).


11

Chất lượng là phạm trù triết học biểu thị những thuộc tính bản chất của sự
vật chỉ rõ nó là cái gì, tính ổn định tương đối của sự vật phân biệt nó với các
sự vật khác. Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật. Chất lượng biểu
hiện ra bên ngồi qua các thuộc tính. Nó là cái liên kết các thuộc tính của sự
vật lại làm một, gắn bó các sự vật như một tổng thể, bao qt tồn bộ sự vật
mà khơng tách rời khỏi sự vật. sự vật trong khi vẫn còn là bản thân nó thì
khơng thể mất chất lượng của nó. Sự thay đổi về chất lượng kéo theo sự thay
đổi của vật về căn bản. Chất lượng của sự vật bao giờ cũng gắn liền với thuộc
tính quy luật về số lượng của nó và khơng thể tồn tại ngồi tính quy luật ấy.
Mỗi sự vật bao giờ cũng là sự thống nhất của số lượng và chất lượng.
Theo tác giả Lê Đức Phúc: “Chất lượng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị
của một người, một sự vật, sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính cơ bản
khẳng định sự tồn tại của một sự vật và phân biệt nó với những sự vật
khác”.... [28]
Chất lượng giáo dục là trình độ và khả năng thực hiện mục tiêu giáo dục,
đáp ứng ngày càng cao của người học và sự phát triển ngày càng cao của XH.
1.2.1.2. Chất lượng dạy học
Khái niệm chất lượng được đưa ra để chỉ những giá trị vật chất và giá trị sử
dụng của một vật phẩm, một sản phẩm trong sự qui chiếu với một chuẩn đánh
giá nào đó có tính chất qui ước, có tính chất xã hội, là “cái tạo nên phẩm chất,
giá trị của một con người, một sự vật, sự việc”. Ngồi ra, vì chất lượng được

đánh giá phụ thuộc vào các qui ước xã hội nên chuẩn hay tiêu chuẩn đánh giá
hồn tồn có thể thay đổi. u cầu của cuộc sống được nâng lên thì các sản
phẩm xã hội cũng được đánh giá khác đi, cũng có nghĩa là yêu cầu chất lượng
cần đáp ứng của một sản phẩm cũng thay đổi. Do sự phát triển của chất lượng
cuộc sống, yêu cầu về chỉ số của chất lượng với các sản phẩm, cơng trình xã
hội ngày càng cao.


12

Khác với ngành nghề khác, sản phẩm của quá trình dạy học là con người –
loại sản phẩm không cho phép thứ phẩm, phế phẩm. Giáo dục là một ngành
nghề địi hỏi chất lượng lao động cao nhất cả phía người giáo dục và ở phía
những người được giáo dục. Chất lượng giáo dục nói chung, chất lượng dạy
học nói riêng được đánh giá trong những biểu hiện tài năng, đạo đức - lối
sống, lý tưởng của con người khi mà hoạt động dạy học, hoạt động giáo dục
hoàn thành. Chất lượng dạy học là chất lượng của việc dạy và việc học, là sự
phát huy tối đa năng lực dạy của thầy và năng lực học của trò.
Chất lượng dạy học được đánh giá qua các tiêu chí sau đây:
- Mức độ thực hiện mục tiêu dạy học
- Mức độ thực hiện nội dung dạy học;
- Mức độ sử dụng và phối hợp các phương pháp, hình thức tổ chức DH.
- Mức độ sử dụng và phối hợp các phương pháp đánh giá kết quả học
tập của học sinh;
- Kết quả học tập của học sinh.
Khi xã hội phát triển, nó đặt ra những yêu cầu mới mà sau khi ra trường
phải đáp ứng. Hướng tới những yêu cầu đó là mục tiêu của cơng tác giáo dục
trong nhà trường. Sự chuyển dịch của mục tiêu giáo dục trong nhà trường
nhằm thoả mãn đơn đặt hàng của xã hội khiến cho chuẩn đánh giá hay là giá
trị chất lượng giáo dục phải được nâng lên. Cũng giống như các kết quả lao

động khác, chất lượng giáo dục không phải là một định lượng giá trị khơng
đổi. Nó là thơng số kết quả quá trình dạy học so với mục tiêu GD&ĐT.
1.2.2. Quản lý và quản lý chất lượng dạy học
1.2.2.1. Quản lý
Từ khi xã hội loài người xuất hiện, con người có sự hợp tác với nhau thì
hoạt động quản lí đã được hình thành. Ở đâu có nhóm xã hội, dù đó là nhóm


13

nhỏ, nhóm lớn, nhóm chính thức hay nhóm khơng chính thức thì ở đó cần
đến hoạt động quản lí. Quản lý tồn tại trong mọi xã hội, ở bất cứ lĩnh vực nào
và trong bất cứ giai đoạn phát triển nào. Lao động của con người luôn luôn là
lao động tập thể, mỗi người có một vị trí nhất định trong tập thể nhưng có
quan hệ và có giao tiếp với người khác, tập thể khác trong quá trình lao động.
Vì vậy cần có sự quản lý để duy trì tính tổ chức, sự phân cơng lao động, các
mối quan hệ giữa những người trong một tổ chức xã hội và giữa các tổ chức
xã hội trong quá trình sản xuất vật chất, trong quá trình xã hội nhằm đạt
những mục tiêu nhất định.
Từ thời cổ đại con người đã biết sử dụng quản lí vào trong việc tổ chức
hoạt động của mình. Nhà triết học Socrates (469 - 399 trước Công nguyên) đã
cho rằng: “Những người biết cách sử dụng con người sẽ điều khiển công việc
cá nhân hoặc tập thể một cách sáng suốt, trong khi những người không biết
làm như vậy sẽ mắc sai lầm trong việc điều hành cả hai công việc này”. Cũng
ngay từ thời Trung Hoa cổ đại, người ta đã xác định được 4 chức năng của
quản lý, đó là kế hoạch hố, tổ chức, tác động và kiểm tra.
Tuy tư tưởng về quản lý đã có lịch sử hơn 2.500 năm nhưng mãi đến những
năm cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, cuộc vận động quản lý theo khoa học mới
xuất hiện. Trong đó người đi tiên phong cho cuộc vận động này là Frederich
Winslow Taylor. Năm 1911, ông đã xuất bản cuốn sách “Các nguyên tắc quản

lý theo khoa học”. Sau Cách mạng Tháng Mười Nga, vấn đề quản lý đã được
Đảng Cộng sản Liên Xô (cũ) nhấn mạnh: “Các vấn đề quản lý khơng những
chỉ được một số ít cán bộ quản lý và chuyên gia, mà còn được tất cả các tổ
chức Đảng và Xô Viết, tất cả các cơ quan kinh tế, tất cả những người lao động
đặc biệt quan tâm. Hồn thiện cơng tác quản lý là một bộ phận quan trọng
trong hoạt động kinh tế của Đảng Cộng sản”.
Hiện nay, quản lý theo khoa học là một yêu cầu đặt ra đối với mọi lĩnh vực