Xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế

Website: Email : Tel (: 0918.775.368

a. PHÇN Më ĐầU
Khi nớc ta bị thực dân Pháp xâm lợc nớc ta chúng dùng quyền lực về
chính trị để chèn ép nhân dân ta về kinh tế. Và từ những đặc quyền về kinh tế
chúng quay lại áp bức chúng ta về chính trị. Nguyên nhân căn bản do nớc ta
là một nớc nông nghiệp lạc hậu, việc phát triển kinh tế phải dựa vào bọn thực
dân Pháp. Và thực tế đà chứng minh rằng khi chúng ta giành đợc độc lập,
giành đợc quyền tự chủ, nớc ta đà thoát khỏi ®ãi nghÌo vµ ®i theo con ®êng
x· héi chđ nghi·. Cho đến nay chúng ta đà đạt đợc nhiều thành tựu lớn về
kinh tế đặc biệt khi Việt Nam là một thành viên cuả WTO thì vị thế của
chúng ta trên trờng quốc tế càng đợc khẳng định. Ngày nay, trong xu thÕ héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña thÕ giíi, khi sù phơ thc lÉn nhau vỊ kinh tÕ ngày
càng gia tăng, các nớc trên thế giới đều rất coi trọng đến khả năng độc lập tự
chủ về kinh tế nhằm bảo đảm lợi ích chính đáng của quốc gia, dân tộc mình.
Một quốc gia dù lớn hay nhỏ, độc lập tự chủ về kinh tế luôn cơ sở để giữ
vững độc lập tự chủ về chính trị và tăng cờng độc lập tự chủ của quốc gia.
Không thể có độc lập tự chủ về chính trị trong khi bị lệ thuộc về kinh tế. Điều
đó càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với nớc ta, một nớc bỏ qua giai
đoạn TBCN tiến lên theo con đờng XHCN trong hoàn cảnh quốc tế diễn biến
đầy biến động.
Trớc xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ kinh tÕ và hội nhập kinh tế quốc
tế thì việc nớc ta tham gia là đơng nhiên, nhng để hội nhập có hiệu quả thì
chúng ta phải phân tích đợc mối liên hệ giữa xây dựng nền kinh tế độc lập
tự chủ và hội nhập kinh tế quốc tế. Chính vì tính thời đại và tầm quan
trọng của hai vấn đề này mà em chọn đề tài: Xây dựng nền kinh tế độc
lập tự chủ v quá trình hội nhập kinh tế quèc tÕ” .
Em hi väng r»ng bµi viÕt nµy sÏ đóng góp phần nhỏ vào cách nhìn
nhận về vấn đề xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ và chđ ®éng héi nhËp
kinh tÕ qc tÕ - vÊn ®Ị thùc sù quan träng mang tÝnh cÊp thiÕt cđa níc ta
hiện nay.

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B– -- K45
1-

-1-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

TiÓu luËn gåm các phần:
A. Phần mở đầu.
B. Phần nội dung.

1. Cơ sở lý ln chung vỊ nỊn kinh tÕ ®éc lËp tù chđ vµ héi nhËp
kinh tÕ qc tÕ.
1.1. VỊ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
1.1.1. ThÕ nµo lµ héi nhËp kinh tÕ qc tÕ?
1.1.2. TÝnh tÊt u kh¸ch quan cđa héi nhập kinh tế quốc tế.
1.1.3. Những nguyên tắc cơ bản trong héi nhËp kinh tÕ qc tÕ ë
níc ta hiƯn nay.
1.2. Về xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ định hớng XHCN.
1.2.1. Thế nào là nền kinh tế độc lập tự chủ?
1.2.2. Tính tất yếu phải xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ trong
quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
2. Mối quan hệ giữa xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ với quá
trình héi nhËp kinh tÕ qc tÕ.
2.1. BiƯn chøng gi÷a gi÷ vững độc lập tự chủ về kinh tế với chủ ®éng
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
2.2. Héi nhËp kinh tÕ quốc tế có hiệu quả tạo điều kiện cần thiết để
xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ
2.3. Độc lập tự chủ về kinh tế tạo cơ sở cho héi nhËp kinh tÕ qc tÕ

cã hiƯu qu¶
C. KÕt ln.
D. Danh mục tài liệu tham khảo.

Nguyến Thị Thu Hà - Líp Anh 6 - TCNH B– -- K45
2-

-2-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

B.PhÇn néi dung
1. Cơ sở lý luận chung về nền kinh tế độc lËp tù chđ vµ héi nhËp kinh
tÕ qc tÕ.
1.1. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
1.1.1. ThÕ nµo lµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ?
 Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ là quá trình tham gia của một nớc vào
phân công lao động quốc tế. Thế giới bớc vào kỉ nguyên mới đang chứng
kiến quá trình hội nhập kinh tế quốc tế kinh tế ngày càng phát triển nh
một xu thế khách quan. Đó là quá trình các quan hệ kinh tế vợt qua khỏi
biên giới quốc gia và khu vực, lan toả ra phạm vi toàn cầu và cạnh tranh
với vô số nền kinh tế có sự phát triển mạnh mẽ của lực lợng sản xuất với
trình độ công nghệ rất cao.
Hội nhập kinh tế quốc tế vừa đợc coi là một cơ hội lớn thu hút ngày
càng nhiều nớc tham gia lại vừa đợc coi nh một vấn đề nh một thách thức
đối với nhiều quốc gia đặc biệt là các nớc đang phát triển(có Việt Nam).
Nội dung chđ u cđa héi nhËp kinh tÕ qc tÕ mµ nớc ta cần và có thể
tham gia từng bớc là mở cửa thị trờng về thơng mại, đầu t và dịch vụ.
1.1.2. Tính tất yếu khách quan của hội nhập kinh tế quốc tế.

Trớc đây tính xà hội hoá của quá trình sản xuất chủ yếu mới chỉ
nằm bên trong biên giới của từng quốc gia, nó gắn các quá trình sản xuất,
kinh doanh riêng rẽ lại với nhau, hình thành các tập đoàn kinh tế quốc.
Nhờ vậy, quan hệ sở hữu về t liệu sản xuất đà có sự thay đổi đáng kể v
hình thành nên sở hữu hỗn hợp. Ngày nay, một mặt do trình độ phát triển
cao của lực lợng sản xuất là cho tính xà hội hoá của nó vợt ra khỏi phạm
vi biên giới quốc gia, lan toả sang các quốc gia trong khu vực và trên thế
giới.

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B– -- K45
3-

-3-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

 Nh÷ng quèc gia chËm trÔ trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ thờng phải
trả giá bằng chính sự tụt hậu của mình, ngợc lại với những nớc vội vÃ
không phát huy nội lực, không chủ động hội nhập cũng bị trả giá..
Mặt khác, tự do hoá thơng mại cũng đang trở thành xu hớng tất yếu
và đợc xem là nhân tố quan trọng thúc đẩy buôn bán giao lu giữa các
quốc gia vì thúc đẩy tăng trởng kinh tế và nâng cao mức sống của mọi
quốc gia. Vì vậy, các quốc gia trên thế giới đều sửa chữa các chính sách
theo hớng mở cửa, giảm và tiến tới dỡ bỏ các rào cản thơng mại, tạo điều
kiện cho việc lu chuyển các nguồn lực và hàng hoá tiêu dùng giữa các
quốc gia ngày càng thuận lợi hơn, thông thoáng hơn.
1.1.3. Những nguyên tắc cơ bản trong hội nhập kinh tế quốc tế ở nớc ta.
Phải nắm vững phơng châm chủ động, vừa hợp tác vừa đấu tranh,
vừa kiên quyết vừa mềm dẻo, nhằm bảo vệ đợc lợi ích chính đáng của ta

đồng thời tranh thủ đợc các thời cơ thuận lợi trong hội nhập. Trong bất cứ
tình huống nào cũng phải luôn luôn chủ động, giành thế chủ động
Bảo đảm giữ vững độc lập tự chủ và định hớng XHCN, bảo đảm
vững chắc an ninh quốc gia, giữ yên giá trị truyền thống và bản sắc văn
hoá dân tộc, bảo vệ và cải thiện môi trờng. Trong các mối quan hệ quốc tế
đều phải giữ vững nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và cùng có
lợi: không để thiệt hại đến lợi ích mà nớc ta đợc hởng và chia sẻ lợi ích
nhất định đối với các đối tác tuỳ theo mức đóng góp của các bên tham gia
hợp tác.
Thực hiện nhất quán chủ trơng đa phơng hoá, đa dạng hóa trong
quan hệ kinh tế quốc tế nhằm bảo đảm lợi ích của đất nớc, giữ vững độc
lập tự chủ và sự cân bằng trong các mối quan hệ, tránh sự lệ thuộc một
chiều vào một hoặc một số đối tác.

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B– -- K45
4-

-4-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

 Ph¶i thêng xuyên nâng cao cảnh giác, phải cảnh giác trớc những
âm mu và thủ đoạn của các thế lực thù địch muốn lợi dụng quan hệ kinh
tế thơng mại để thực hiện, xâm nhập phá hoại chế độ ta.
1.2. Xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ định hớng xà hội chủ nghĩa.
1.2.1. Thế nào là nền kinh tế độc lËp tù chđ ?
Quan niƯm vỊ nỊn kinh tÕ ®éc lập tự chủ trong thời gian trớc đây và
hiện nay có những nét khác nhau.
Theo cách hiểu thông thờng và truyền thống, một nền kinh tế độc

lập tự chủ là một nền kinh tế phát triển toàn diện, có thể tự tồn tại không
cần phải dựa vào bất cứ nguồn lự kinh tế bên ngoài nào. Nó có khả năng
tự thoả mÃn những nhu cầu mọi mặt của đời sống xà hội, an ninh quốc
phòng. Nền kinh tế này tồn tại ở các nớc có điều kiện tự nhiên lí tởng và
có trình độ khoa học công nghệ thật sự phát triển.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, nền kinh tế độc lập tự chủ
là nền kinh tế trớc những biến động của tình hình quốc tế có khả năng
hoạt động một cách bình thờng và ít bị tổn thơng trớc những thay đổi của
thế giới; trong bất cứ tình huống nào nó cũng có thể duy trì đợc các hoạt
động bình thờng của xà hội và phục vụ đắc lực cho các mục tiêu an ninh
quốc phòng của đất nớc.
Nh vậy, nền kinh tế độc lập tự chủ là nền kinh tế không bị lệ thuộc
vào nớc khác, một tổ chức kinh tế nào đó về đờng lối chính sách phát
triển, không bị bất cứ ai dùng những điều kiện kinh tế tài chính, thơng
mại viện trợ... để áp đặt, khống chế. Bảo đảm độc lập về kinh tế cũng có
nghĩa là bảo đảm vững chắc định hớng xà hội chủ nghĩa và giá trị truyền
thống, bản sắc văn hoá dân tộc trong công cuộc phát triển kinh tế, tiến
hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc.
1.2.2. Tính tất yếu phải xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ trong quá
trình hội nhập kinh tế quốc tế
Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B– -- K45
5-

-5-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

 NÒn kinh tế độc lập tự chủ trong quá trình hội nhập bảo đảm tính
an toàn cho mỗi nền kinh tế. Bên cạnh những tác động tích cực, hội nhập

kinh tế quốc tế cũng đặt ra những vấn đề buộc ngời ta ngày càng phải
cảnh giác hơn, nó đồng nghĩa với những cuộc khủng hoảng tài chính, tiền
tệ, kinh tế trầm trọng và qui mô lớn. Các nền kinh tế trở nên dễ biến động,
bất ổn định hơn trớc.
Nền kinh tế độc lập tự chủ là nguồn động lực nâng cao néi lùc kinh
tÕ trong níc, chèng l¹i sù can thiƯp ở bên ngoài. Một trong những yếu tố
mang tính quyết định là khoa học kỹ thuật hiện đại. Công nghệ hiện đại
đợc sử dụng nh một thứ công cụ, làm tăng thêm qui mô tập trung quyền
lực cho các công ty đa quốc gia. Để khắc phục đến mức thấp nhất tình
trạng bị rơi vào lệ thuộc, bất cứ nền kinh tế nào bằng mọi cách đều cố
gắng tìm tòi và phát huy nguồn lực bên trong của mình. Chỉ bằng cách
nâng cao sức mạnh kinh tế trong nớc thì mới có thể chống lại sự can thiệp
quá sâu từ bên ngoài. Từ đó mới có thể giữ cho nền kinh tế tăng trởng ổn
định.
Do mục đích của hội nhập kinh tế quốc tế là phục vụ nhu cầu trong
nớc. Để thực hiện mục đích đó cần phải có một nền kinh tế của chính
mình và đủ mạnh. Qúa trình hội nhập kinh tế quốc tế làm cho các nền
kinh tế phụ thuộc nhau. Tuy nhiên trong sự ràng buộc về lợi ích không có
sự ràng buộc vô điều kiện mà phải biết chia sẻ lợi ích một cách hợp lý,
nhằm mục đích cuối cùng là thu đợc nhiều lợi ích cho đất nớc mình, dân
tộc mình. Điều cốt yếu là làm sao giữ đợc độc lập cho nền kinh tÕ trong
mèi quan hƯ rµng bc phơ thc víi các nền kinh tế khác.
2. Mối quan hệ giữa xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ với quá
trình héi nhËp kinh tÕ qc tÕ ë níc ta hiƯn nay.
2.1. Biện chứng giữa giữ vững độc lập tự chủ vỊ kinh tÕ víi chđ ®éng
héi nhËp kinh tÕ qc tế.

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B– -- K45
6-

-6-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

Đại hội IX đà khẳng định: Độc lập tự chủ về kinh tế tạo cơ sở cho
hội nhập kinh tế quốc tế có hiƯu qu¶. Héi nhËp kinh tÕ qc tÕ cã hiƯu
qu¶ tạo điều kiện cần thiết để xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ.
Đây là một tất yếu khách quan hợp lôgíc phát triển lịch sử của nhân
loại. Nãi cơ thĨ, héi nhËp kinh tÕ qc tÕ thùc sự tạo ra những cơ hội phát
triển cho các quốc gia; và đến lợt họ các quốc gia dù lớn hay nhỏ, và sự lỗ
lực ở mức độ này hay khác, đều hớng sự chú ý cần thiết vào sự phối hợp,
đồng trách nhiệm trong việc giải quyết các vấn đề chung của thế giới theo
các chơng trình nghị sự có tính u tiên toàn cầu. Thực tế cũng cho thấy, hội
nhập kinh tế quốc tế là một quá trình vận động tạo ra sự chênh lệch sâu
sắc về khoảng cách trong quá trình phát triển của các quốc gia, dân tộc.
Các cờng quốc kinh tế, nhờ có hội nhập kinh tế quốc tế, thu lợi rất nhiều;
trong khi đó, các nớc đang phát triển, các nớc nghèo lại hứng chịu rất
nhiều hậu quả do các mặt tiêu cực của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
gây ra. Điều cần phải cảnh báo là, một số thế lực t bản chủ nghĩa đà và
đang tận dụng mọi lợi thế vỊ vèn, kü tht… cđa hä r¸o riÕt thùc hiƯn ý
đồ chiến lợc nhằm biến quá trình hội nhập kinh tế quốc tế thành quá trình
tự do hoá kinh tế buộc các nớc nghèo nằm trong vòng khống chế của họ
hoặc bị cuốn vào theo quỹ đạo t bản chủ nghĩa. Do vậy càng phải chú
trọng xây dựng nền kinh tế độc lập và tự chủ
Dù có hội nhập kinh tế quốc tế rộng rÃi, mạnh mẽ và sâu sắc đến
đâu chăng nữa, chắc chắn chẳng có quốc gia nào lại muốn bị lệ thuộc vào
nớc khác. Rõ ràng là quy mô, tốc độ,tính chất hội nhập kinh tế quốc tế
càng phát triển. Mỗi nớc càng hội nhập mạnh mẽ và sâu sắc vào đời sống
toàn cầu thì vấn ®Ị ®éc lËp tù chđ kh«ng chØ vỊ kinh tÕ mà suy rộng hơn,

giữ vững độc lập về chính trị, bảo vệ bản sắc văn hoá... đối với một quốc
gia, dân tộc càng muôn thuở vẫn là vấn đề tiên quyÕt.
 Xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, tríc hết về kinh tế với quy mô
ngày càng rộng lớn, tốc độ ngày càng mạnh mẽ là một quy luật khách
Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B– -- K45
7-

-7-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

quan. XÐt trªn nhiỊu b×nh diƯn, héi nhËp kinh tÕ qc tÕ thùc chất là một
cuộc đấu tranh giữa các nớc với nhau cả về kinh tế- chính trị, kinh tế- xÃ
hội lẫn văn hóa- t tởng. Đảng ta quyết định: chủ động héi nhËp kinh tÕ
quèc tÕ vµ khu vùc theo tinh thần phát huy tối đa nội lực, nâng cao hiệu
quả hợp tác quốc tế, bảo đảm độc lập tự chủ và định hớng xà hội chủ
nghĩa, bảo vệ lợi ích dân tộc, giữ vững an ninh quốc gia, giữ gìn bản sắc
văn hoá dân tộc, bảo vệ môi trờng. Đó là một quyết sách đúng đắn mang
tầm chiến lợc, hoàn toàn phù hợp với quy luật khách quan và xu thế thời
đại, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nớc trên con đờng công nghiệp
hoá, hiện đại hoá.
Thực tiễn đà chứng minh rằng không có sự lựa chọn nào khác ngoài
quá trình chủ động hội nhập kinh tế toàn cầu trên cơ sở không ngừng xây
dựng một nền kinh tế độc lập tự chủ vững mạnh đủ sức đơng đầu, chế ngự
mọi khó khăn, thách thức cũng nhạy cảm, chớp lấy tất cả các thời cơ, tận
dụng các thn lỵi do xu thÕ héi nhËp kinh tÕ qc tế đặt ra hoặc mang lại
nhằm đẩy nhanh tốc độ phát triển rút ngắn trên hành trình tiến tới chủ
nghĩa xà hội.
Đó là sự lựa chọn và là bớc đi hợp lý nhất trong bối cảnh hội nhập

kinh tế quốc tế hiện nay. Hay nói cách khác xây dựng một nền kinh tế độc
lập tự chủ và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế phù hợp với điều kiện và
môi trờng hội nhập kinh tế quốc tế là một tất yếu khách quan trong bớc
quá độ lên chủ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é TBCN cđa chóng ta. Đó cũng
chính là hai mặt song hành của một quá trình phát triển sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá một cách hợp quy luật đòi hỏi nhất thiết phải chủ
động hành xử trên lộ trình đất nớc tiến lên theo định hớng XHCN.
Chỉ có xây dựng một nỊn kinh tÕ ®éc lËp tù chđ chóng ta míi có
đầy đủ t cách và thực lực để chủ động hội nhập đúng hớng và hiệu quả
kinh tế quốc tế; và ngợc lại, chỉ có chủ động hội nhập kinh tÕ qc tÕ
chóng ta míi nhanh chãng bỉ xung søc mạnh nội lực còn khiếm khuyết,

Nguyến Thị Thu Hà - Líp Anh 6 - TCNH B– -- K45
8-

-8-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

thiÕu hơt, rót ngắn con đờng phát triển nhằm không ngừng tự hoàn thiện
mình để giữ vững hơn nền độc lập tự chủ. Chỉ từ nền tảng sức mạnh tổng
thể của một nền kinh tế độc lập tự chủ thì chúng ta mới cã thĨ chđ ®éng
héi nhËp kinh tÕ qc tÕ mét cách đúng đắn và mạnh mẽ . Nếu xây dựng
nền kinh tế độc lập tự chủ là tiền đề, là điều kiện, là bảo đảm cho hội nhập
kinh tế quốc tÕ th× cịng chÝnh héi nhËp kinh tÕ qc tÕ lại là hệ quả, là
động lực, là môi trờng phát triển mới của việc xây dựng nền kinh tế độc
lập tự chủ. Đó là một quá trình biện chứng.
2.2. Hội nhập kinh tế quốc tế có hiệu quả tạo điều kiện cần thiết để xây
dựng nền kinh tế độc lập tự chủ

Hội nhập kinh tế quốc tế tạo động lực để nâng cao hiệu quả và
năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và các doanh nghiệp. Do sự xâm nhập
của máy móc trang thiết bị hiện đại và đội ngũ lao động chất lợng cao của
nớc ngoài buộc chúng ta phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng
của các nớc và giữa các doanh nghiệp. Sự cạnh tranh này là động lực thúc
đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy các doanh nghiệp luôn luôn đổi
mới và hoàn thiện về mọi mặt để phát huy năng lực cạnh tranh của toàn
bộ nền kinh tế và cđa c¸c doanh nghiƯp.
 Héi nhËp kinh tÕ qc tÕ tạo cơ hội để chúng ta tiếp cận, huy động
các nguồn vốn, FDI, các công nghệ mới, chất xám và kỹ năng cao cấp từ
bên ngoài để phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế cần thiết cho việc duy
trì kinh tế độc lập tự chủ. Nó làm gia tăng sự lu chuyển của các nguồn vốn
mà chính phủ không dễ dàng kiểm soát đợc, đồng thời cũng làm cho
những dòng FDI đổ vào các nớc ngày càng nhiều hơn. Ngày nay, FDI chủ
yếu do các công ty xuyên quốc gia cung cÊp.
 Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o điều kiện để mở rộng, đa dạng hoá thị
trờng quốc tế và đối tác quốc tế, tránh bị lệ thuộc tập trung vào một số thị
trờng và đối tác nớc ngoài, giữ độ an toàn cao hơn cho nền kinh tế; tạo cơ
hội để tăng cờng xuất khẩu và tích luỹ, nâng nguồn dự trữ quốc gia, tạo
Nguyến Thị Thu Hµ - Líp Anh 6 - TCNH B– -- K45
9-

-9-


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

khả năng ứng phó cao hơn đối với các biến cố về tài chính có thể xảy ra,
hạn chế việc phải xin viện trợ bên ngoài.
Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế cũng tạo động lực thúc đẩy

chúng ta phải cải cách hệ thống tài chính- ngân hàng, lành mạnh hoá nền
tài chính quốc gia, tạo điều kiện để phát triển kinh tế và từ đó hạn chế bớt
nguy cơ bị lệ thuộc ở bên ngoài về tài chính.
Hội nhập kinh tế quốc tế tạo cơ hội và điều kiện thuận lợi để nắm
bắt thông tin, tri thức mới một cách nhanh chóng, kịp thời và tối đa, từ đó
giúp cho việc phân tích, đánh giá tình hình và hoạch định chính sách kinh
tế một cách phù hợp, nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả của bộ máy
nhà nớc.
Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế còn tạo điều kiện để đào tạo,
nâng cao trình độ của đội ngũ các nhà khoa học, các nhà quản lý doanh
nghiệp và tay nghề chuyên môn của đội ngũ lao động dần dần theo kịp
với trình độ chung của thế giíi.
 Héi nhËp kinh tÕ qc tÕ vµ héi nhËp kinh tế quốc tế thúc đẩy phân
công lao động quốc tế theo hớng mỗi nớc tập trung vào các ngành, lĩnh
vực họ có u thế và hiệu quả kinh tế cao, do vậy, ít chú ý hoặc bỏ rơi những
ngành, lĩnh vực có hiệu quả kinh tế thấp.
Tóm lại, về lâu dài, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế sẽ làm mờ
nhạt đi biên giới giữa các không gian kinh tế giữa các quốc gia và dần dần
hình thành nên các liên minh kinh tế, thậm chí có thể sẽ đến lúc cả thế
giới trở thành một nền kinh tÕ thèng nhÊt. C¸c nỊn kinh tÕ qc gia sẽ mất
dần tính độc lập tơng đối nh hiện nay và trở thành những thực thể kinh tế
giống nh là nh÷ng bé phËn cđa mét “nỊn kinh tÕ qc gia” rộng lớn hơn.
Hội nhập kinh tế quốc tế làm tăng sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc
gia trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là về kinh tế, từ đó làm suy giảm hay hạn
chế sự độc lập tự chủ vỊ kinh tÕ cđa c¸c níc theo quan niƯm trun thống.

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B–- 10 - K45

- 10 -

Website: Email : Tel (: 0918.775.368

 Víi nhËn thức nh trên về chiều hớng phát triển và tác động lâu dài
của hội nhập kinh tế quốc tế, chúng ta cần có sự đổi mới phù hợp hơn về
t duy kinh tÕ ®éc lËp tù chđ trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ héi
nhËp kinh tÕ quốc tế để xác định đúng đắn các chiến lợc phát triển kinh
tế- xà hội trung hạn và dài hạn cũng nh các chính sách kinh tế cụ thể đa
đất nớc ta tiến nhanh, mạnh và vững chắc trên con đờng công nghiệp hoá,
hiện đại hoá theo định hớng XHCN.
2.3. Độc lập tự chủ về kinh tế tạo cơ sở cho hội nhập kinh tế quốc tế có
hiệu quả
Xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ không chỉ xuất phát từ quan
điểm đờng lối chính trị độc lập tự chủ mà còn là đòi hỏi của thực tiễn
nhằm bảo đảm độc lập tự chủ vững chắc về chính trị, bảo đảm phát triển
bền vững và có hiệu quả cho chÝnh nỊn kinh tÕ, cho viƯc më cưa héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ. Khi ®· cã ®éc lËp tù chủ về chính trị thì nội dung cơ bản
của độc lập tự chủ của một quốc gia là có xây dựng đợc nền kinh tế độc
lập tự chủ hay không? Đây là kinh nghiệm của nớc ta và cũng là kinh
nghiệm của nhiều nớc trong khu vực và trên thế giới. Phải chăng nớc ta
phát triển kinh tế để đi lên chủ nghĩa xà hội, bối cảnh quốc tế có nhiều
phức tạp, các lực lợng chống đối chủ nghĩa xà hội thờng xuyên tìm cách
ngăn cản và chống phá sự nghiệp xây dựng chế độ xà hội chủ nghĩa ở nớc
ta. Nếu không xây dựng một nền kinh tế độc lập tự chủ thì dễ bị lệ thuộc
bởi các thế lực xấu, dễ bị các thế lực xấu, thù địch lợi dụng vấn đề kinh tế
để lôi kéo, hoặc khống chÕ Ðp bc chóng ta thay ®ỉi chÕ ®é chÝnh trị, đi
lệch quỹ đạo của chủ nghĩa xà hội.
Hiện nay tất cả các nớc trên thế giới khi tham gia quá trình hội nhập
kinh tế quốc tế kinh tế đều khẳng định mạnh mẽ chủ quyền kinh tế của
mình. ở nớc ta vấn đề này càng đợc nhấn mạnh và đợc coi là một trong

những nội dung chính yếu của đờng lối kinh tế do đại hội IX của Đảng đề

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B–- 11 - K45

- 11 -


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

ra: Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xây dựng nền kinh tế độc
lập tự chủ đa nớc ta trở thành một nớc công nghiệp...
Xây dựng đợc nền kinh tế độc lập tự chủ thì mới tạo đợc cơ sở kinh
tế, cơ sở vật chất kỹ thuật của chế độ chính trị độc lập tự chủ. Độc lập tự
chủ về kinh tế là nền tảng vật chất để đảm bảo cho sự độc lập tự chủ bền
vững về chính trị. Không thể có độc lập tự chủ về chính trị nếu bị lệ thuộc
về kinh tế. Độc lập tự chủ về kinh tế đợc đặt trong mối quan hệ biện
chứng với độc lập tự chủ về các mặt khác sẽ tạo ra sự độc lập tự chủ và
sức mạnh tổng hợp một quốc gia.
Xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ tức là xây dựng đợc nền kinh
tế không bị lệ thuộc vào nớc khác, một tổ chức kinh tế nào đó về đờng lối
chính sách phát triển, không bị bất cứ ai dùng những điều kiện kinh tế tài
chính, thơng mại viện trợ... để áp đặt, khống chế. Tức là có khả năng đứng
vững trớc những khó khăn thách thức của thị trờng tự do thơng mại quốc
tế đặt ra, có thể độc lập đề ra những biện pháp khắc phục những bất cập
mà không phải chịu bất cứ áp lực kinh tế chính trị của bất cứ quốc gia
nào...
Nh vậy, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ đà trở thành chủ trơng
của đảng, là nhiệm vụ quan trọng của sự nghiệp cách mạng nớc ta trong
thời kỳ mới đặc biệt là khi Việt Nam đang trên con tàu tiến ra biển lớn
của thế giới.

c. phần kết luận
Mối liên hệ giữa xây dựng nền kinh tế ®éc lËp tù chđ vµ héi nhËp
kinh tÕ qc tÕ là mối quan hệ biện chứng đúng nh Đại hội IX đà khẳng
định: Độc lập tự chủ về kinh tế tạo cơ sở cho hội nhập kinh tế quốc tế cã
hiƯu qu¶. Héi nhËp kinh tÕ qc tÕ cã hiƯu quả tạo điều kiện cần thiết để

Nguyến Thị Thu Hà - Líp Anh 6 - TCNH B–- 12 - K45

- 12 -


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

x©y dùng nỊn kinh tế độc lập tự chủ. Độc lập tự chủ càng cao thì chủ
động hội nhập càng nhanh và hiệu qủa càng cao. Chủ động hội nhập kinh
tế càng tốt thì càng có cơ sở xây dựng một nền kinh tế độc lập. Mối quan
hệ biện chứng này có tính tơng hỗ với nhau, chúng hỗ trợ phụ thuộc nhau.
Ngày nay, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ qc tÕ lµ mét
xu híng cđa toµn thÕ giới vì thế dù muốn dù không chúng ta cũng phải
tham gia vì lợi ích của đất nớc, vì sự nghiệp dân giàu, nớc mạnh. Vấn đề
đặt ra là chúng ta phải luôn giữ gìn độc lập tự chủ về kinh tế, về chính trị
và bản sắc văn hoá dân tộc trong những mối quan hệ đa phơng, đa chiều
phức tạp. Hội nhập kinh tế là cơ hội nhng cũng đồng thời là thách thức
nên chúng ta phải thực hiện những giải pháp thích hợp nhằm đạt hiệu quả
cao nhất.
Trong thời gian tới khi Việt Nam là một thành viên của WTO thì quá
trình hội nhập kinh tế quốc tế ở nớc ta đợc nâng lên một bớc mới gắn víi
viƯc thùc hiƯn c¸c cam kÕt quan träng. Khi c¸c nguồn lực kinh tế tiến dần
vào thị trờng Việt Nam thì đòi hỏi chúng ta phải nâng cao hiệu quả sức

cạnh tranh và khả năng độc lập tự chủ của nền kinh tế nếu không chúng ta
sẽ đứng trớc nguy cơ lạc hậu, và mất dần vai trò trong chính thị trờng của
mình. Đồng thời phải kết hợp song song giữa xây dựng nền kinh tế độc
lập tự chủ với hội nhập kinh tế quốc tế để khả năng hội nhập ngày càng
vững mạnh. Hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng phát triển cả chiều rộng
và chiều sâu, đảm bảo thành công cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nớc, thực hiện mục tiêu dân giàu, nớc mạnh, xà hội công
bằng, dân chủ, văn minh, vững bớc đi lên con đờng xà hội chủ nghĩa./.

Nguyến Thị Thu Hµ - Líp Anh 6 - TCNH B–- 13 - K45

- 13 -


Website: Email : Tel (: 0918.775.368

D.Danh mơc tµi liệu tham khảo

Giáo trình triết học Mác- Lênin
Xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ theo định hớng XHCNNguyễn Tấn Dũng
Xây dựng nền kinh tế độc lËp tù chđ trong bèi c¶nh héi nhËp
kinh tÕ qc tế- Phạm Quốc Trụ
Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần VII
Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần VIII
Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần IX

Nguyến Thị Thu Hà - Lớp Anh 6 - TCNH B–- 14 - K45

- 14 -