Lời nói đầu
"Các tổng công ty 90, 91 phải có một chiến lợc phát triển lâu dài, ít nhất là
đến năm 2001, không có chiến lợc thì nh là đi mà không nhìn thấy đờng ", đó là
lời phát biểu của thủ tớng Phan Văn Khải tại hội nghị của Thủ tớng Chính phủ với
các Tổng công ty Nhà nớc nhằm tháo gỡ những khó khăn cho các Tổng công ty
diễn ra trong hai ngày 23-24.8.1999, tại Hà Nội. Đây cũng là nhận định đúng đắn
và yêu cầu cấp bách đối với khu vực kinh tế Nhà nớc trong thời hạn thực hiện
AFTA đang đến gần, khi mà cánh cửa vào WTO đang hé mở và hiệp định thơng
mại Việt-Mỹ đợc ký kết. Hội nhập với nền kinh tế trong khu vực nói riêng và nền
kinh tế thế giới nói chung là điều kiện tiên quyết để các doanh nghiệp tồn tại và
phát triển. Vậy,các doanh nghiệp Nhà nớc đã và đang làm gì để thích ứng và vơn
lên trong điều kiện cạnh tranh khốc liệt đồng thời giữ vững vai trò chủ đạo trong
nền kinh tế quốc dân.
Công ty Hoá dầu Petrolimex, trực thuộc Tổng công ty xăng dầu Việt Nam là
một doanh nghiệp Nhà nớc còn non trẻ song đã gặt hái đợc nhiều thành công trong
lĩnh vực kinh doanh xuất nhập khẩu các sản phẩm hoá dầu. Cùng với quá trình tiến
hành các hoạt động sản xuất kinh doanh, mối quan hệ bạn hàng trong và ngoài nớc
của công ty ngày càng mở rộng, uy tín công ty ngày càng tăng và thị trong nớc-
quốc tế cũng ngày càng phát triển. Ngày nay, công ty Hoá dầu Petrolimex đã và
đang khẳng định vai trò và tầm quan trọng của mình trong lĩnh vực kinh doanh các
sản phẩm hoá dầu nói riêng và trong hệ thống các doanh nghiệp Nhà nớc nói
chung.
Đợc sự giúp đỡ của Công ty hoá dầu Petrolimex mà trực tiếp là các cô chú
cán bộ phòng Kinh doanh Dầu mỡ nhờn và đặc biệt là sự hớng dẫn tận tình của cô
giáo: TS Nguyễn Thị Hờng, Ths Nguyễn Thị Thanh Hà, qua Báo cáo thực tập tổng
1
hợp, em xin giới thiệu đôi nét về quá trình hình thành và phát triển của công ty,
thực trạng hoạt động kinh doanh, quản lý và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty trong điều kiện hội nhập quốc tế
hiện nay.
Báo cáo thực tập tổng hợp ngoài phần mở đầu và kết luận, bố cục gồm 3 chơng:
Chơng I : Quá trình hình thành và phát triển của công ty Hoá dầu Petrolimex.
Chơng II: Thực trạng hoạt động kinh doanh, quản lý của công ty.
Chơng III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất
kinh doanh của công ty trong điều kiện hội nhập quốc tế hiện nay.
2
Ch ơng I
Quá trình hình thành và phát triển
của công ty Hoá dầu Petrolimex
"Petrolimex Khởi nguồn của mọi chuyển động ". Đây cũng chính là sự
khẳng định vai trò và tầm quan trọng trong lĩnh vực sản xuất và cung cấp các sản
phẩm xăng dầu của Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam nói chung và công ty Hoá
dầu Petrolimex nói riêng. Ngày nay, với bề dày 40 năm kinh nghiệm và truyền
thống hoạt động, Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đã trở thành một
tổ chức kinh doanh xăng dầu quốc gia. Với sự hiện diện của 49 công ty trực thuộc
và 52 chi nhánh; xí nghiệp thành viên đại diện cho Petrolimex tại 60/61 tỉnh, thành
phố, các trung tâm kinh tế trong cả nớc và sự hợp tác thơng mại với các hãng, các
tổ chức kinh doanh lớn trên thế giới đã khẳng định khả năng đáp ứng toàn diện và
sự phát triển liên tục của Petrolimex.
I. Giới thiệu chung về công ty
1. Lịch sử hình thành công ty:
Ngày 1.9.1994, công ty Dầu nhờn Petrolimex (Petrolimex Lubricant Company)
thành viên thứ 25 của tổng công ty Xăng dầu Việt Nam thành lập theo quyết định
số 745 TM/ TCCB ngày 9.4.1994 của Bộ thơng mại, đánh dâú sự lớn mạnh không
ngừng trong lịch sử hình thành và phát triển 40 năm của PETROLIMEX. Đồng thời,
điều đó cũng khẳng định đờng hớng đúng đắn trong chiến lợc đa dạng hoá các mặt
hàng kinh doanh nhằm xây dựng Petrolimex thành một Tổng công ty mạnh, bảo đảm
đủ sức cạnh tranh với các hãng dầu trong và ngoài nớc, thực sự là một công cụ của
Nhà nớc để điều tiết thị trờng.
Đến năm 1999, công ty đổi tên thành Công ty hoá dầu Petrolimex theo quyết
định số 1191/1998/QD?BTM ngày 13.10.1998
3
2. Chức năng, nhiệm vụ của công ty
Theo giấy phép đăng ký kinh doanh và điều lệ hoạt động của công ty, PLC có
các nhiệm vụ và chức năng sau:
Xuất nhập khẩu kinh doanh dầu mỡ nhờn, các sản phẩm hoá dầu (trừ nhiên
liệu), vật t trang thiết bị chuyên dùng cho xăng dầu, vận tải phục vụ công tác kinh
doanh của công ty.
Theo Quyết định số 567/XD-QD, Tổng công ty xăng dầu Việt Nam bổ
sung nhiệm vụ cho PLC là: "nghiên cứu, sản xuất, pha chế các loại dầu mỡ nhờn
để thay thế các mặt hàng nhập khẩu thuộc phạm vi kinh doanh của công ty ".
Chủ động xây dựng kế hoạch kinh doanh và các hoạt động khác của đơn vị và
tổ chức thực hiện có hiệu quả các kế hoạch đó sau khi đợc Tổng công ty duyệt.
3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty.
Trụ sở văn phòng: Công ty PLC có trụ sở văn phòng tại số 1 Khâm Thiên-
Đống Đa-Hà Nội.
Giám đốc : Điều hành mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty, chịu
trách nhiệm với Tổng công ty Xăng dầu Việt nam về kết quả hoạt động sản xuất
kinh doanh của công ty.
Phó giám đốc công ty: có 2 ngời, trong đó một ngời phụ trách về kỹ thuật,
một ngời kiêm giám đốc chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh.
Hệ thống phòng ban nghiệp vụ và mối quan hệ giữa các bộ phận đó đợc mô
tả qua sơ đồ sau:
4
Sơ đồ: Bộ máy tổ chức công ty Hoá dầu Petrolimex
Các đại diện của công ty: tất cả các chi nhánh trên của công ty hoạt động
kinh doanh đều hạch toán chung với công ty.
4. Trang thiết bị và cơ sở vật chất kỹ thuật.
-Trụ sở văn phòng công ty và các chi nhánh tại Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng
và thành phố Hồ Chí Minh đợc trang bị đầy đủ hệ thống thông tin liên lạc,
cmputer và mạng hệ thống diện rộng trong ngành và nối mạng internet.
- Kho nhựa đờng tại Đà Nẵng,Nhà Bè, Hải Phòng đạt tiêu chuẩn quốc tế.
- Cụm kho chứa hoá chất ở Nhà Bè có sức chứa khoảng 15000 m3 cụm kho
chứa hoá chất thứ hai vừa đợc xây dựng tại Hải Phòng năm 2000 vừa qua.
- Dây chuyền pha chế dầu mỡ nhờn Hải Phòng, Nhà Bè tơng đơng trình độ
công nghệ tiêu chuẩn của G7.
- Đội xe chuyên dụng vận tải nhựa đờng và hoá chất tại các chi nhánh Hải
Phòng, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh.
5
Giám đốc
Phòng
tổ chức
hành
chính
Phòng
tài
chính
kế toán
Phòng
kỹ
thuật
sản
xuất
Phòng
kinh
doanh
dầu
nhờn
Phòng
kinh
doanh
nhựa
đường
Phòng
kinh
doanh
hoá
chất
Chi
nhánh
hoá dầu
Sài Gòn
Chi nhánh
hoá dầu
Hải
Phòng
Chi nhánh
hoá dầu
Đà Nẵng
Xí nghiệp
dầu nhờn
Hà Nội
Một số cửa
hàng kinh
doanh tại Hà
Nôi
- Hai trung tâm thử nghiệm hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc gia TCVN 5958-
1995 tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh có khả năng phân tích hầu hết các chỉ
số cơ lý hoá của các loại dầu mỡ nhờn,nhựa đờng, hoá chất đang đợc lu hành trên
thị trờng Việt Nam.
5. Đội ngũ cán bộ.
Trên cơ sở hớng dẫn của Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam, công ty đã tiến
hành triển khai công tác định biên xuống các đơn vị cơ sở đảm bảo bộ máy gián
tiếp gọn nhẹ nhng hiệu quả, lao động trực tiếp đợc bố trí đúng và đủ ở các khâu
công việc. Công ty hiện có 560 lao động, trong đó : số lao động gián tiếp là 210
ngời ở văn phòng công ty và các chi nhánh, số lao động trực tiếp là 350 ngời làm
việc tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu, công ty Hoá dầu Petrolimex đã kế thừa đợc
truyền thống cũng nh những kinh nghiệm hết sức quý báu. Cùng với một đội ngũ
cán bộ tơng đối trẻ, năng động, giàu nhiệt huyết, công ty đã và đang tự khẳng định
mình trong điều kiện cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Phát huy những thành quả
đạt đợc và không ngừng vơn lên trong mọi khó khăn, thử thách, PLC sẽ vững bớc
tiến ra thị trờng các nớc trong khu vực và trên thế giới.
II. sản phẩm -khách hàng tình hình cạnh tranh của
công ty.
1. Sản phẩm.
Hiện nay, công ty có 3 ngành hàng kinh doanh chính là dầu mỡ nhờn, nhựa
đờng và hoá chất. Là doanh nghiệp nhà nớc duy nhất tham gia vào lĩnh vực kinh
doanh dầu mỡ nhờn, PLC đã đảm bảo cho thị trờng trong nớc và xuất khẩu các
loại dầu nhờn đạt tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế mang các nhãn hiệu nổi tiếng
Petrolimex, BP,ELF, PLC... cho các khách hàng công nghiệp trọng điểm và các hộ
tiêu dùng trong nớc.
Do công tác đầu t vào trang thiết bị kỹ thuật và cơ sở vật chất cho hoạt động
sản xuất kinh doanh đợc xác định là nhiệm vụ cơ bản của chiến lợc phát triển kinh
doanh dài hạn của ngành nhựa đờng nói riêng và của toàn công ty nói chung, PLC
6
đã trở thành nhà cung cấp nhựa đờng nóng đầu tiên ở Việt Nam. Bên cạnh đó, PLC
cũng chiếm thị phần lớn về các sản phẩm nhựa đờng đặc đóng phuy, nhựa đờng
lỏng và nhựa đờng nhũ tơng...
Về ngành hàng hoá chất, PLC là nhà cung cấp các loại dung môi rời nh dung
môi cao su, dung môi pha sơn LAWS, Toluence, Xylene...với phơng thức giao
hàng bằng xe tex đến tận kho của khách hàng hoặc đóng phuy 200 lit. Ngoài ra,
PLC còn là nhà cung cấp các loại chất dẻo cho công nghiệp sản xuất các loại bao
bì nh PP, HDPE, LDPE, các loại hoá chất để sản xuất mút PPG, TDi, các loại hoá
dẻo DOP, DiNP...
Do đặc thù là nguyên liệu đầu vào cơ bản cho các ngành kinh tế khác và th-
ờng đợc mua bán với khối lợng lớn bằng phơng thức đấu thầu nên các sản phẩm
của PLC luôn phải đáp ứng những yêu cầu khắt khe về số lợng, chất lợng và giá
cả. Dù vậy, các sản phẩm của PLC luôn đợc tín nhiệm và đánh giá cao.
2. Khách hàng.
Với mục tiêu ban đầu là nhập khẩu các sản phẩm hoá dầu (chủ yếu là dầu
nhờn chất lợng cao) phục vụ sản xuất và tiêu dùng trong nớc, khách hàng chủ yếu
của PLC là các doanh nghiệp công nghiệp trong và ngoài nớc.
Thị phần của PLC trong khu vực khách hàng quân đội là 10%.PLC đã đáp
ứng đợc 55-60% nhu cầu ngành đờng sắt; khu vực mía đờng là 30%; than 15%;
điện 5%...
Các bạn hàng nớc ngoài chủ yếu của công ty là Nhật Bản, Nam Triều Tiên,
Singapore, Mỹ, Đức, Pháp (việc cung cấp dầu nhờn hàng hải cho các khách hàng
ELF chiếm khoảng 15% doanh số của công ty). Công tác xúc tiến các hoạt động
xuất khẩu sang Lào, Campuchia cũng đã mang lại những hiệu quả nhất định.
3. Tình hình cạnh tranh
a. Ngành hàng dầu nhờn.
Sau 8 năm kể từ khi giấy phép đàu t cho lĩnh vực sản xuất dầu nhờn đợc cấp,
thị trờng Việt Nam đã xuất hiện đầy đủ tên tuổi của các hãng dầu nhờn hàng đầu
7
thế giới. Bên cạnh đó, có thể kể tên các đối thủ cạnh tranh trong nớc của PLC nh-
:APP, Vidamo...các công ty có vốn đầu t nớc ngoài mang nhãn hiệu: BP, Catrol,
Mobil, Caltex, Shell...Với thế mạnh có hệ thống hàng bán lẻ xăng dầu trên toàn
quốc, thị phần sản phẩm dầu nhờn của PLC cho thị trờng công nghiệp và dân
dụng đạt 25%.
b. Ngành hàng nhựa đờng.
Cũng giống nh ngành hàng dầu mỡ nhờn, ngành hàng nhựa đờng của PLC
đang phải chịu sức ép cạnh tranh lớn từ các đối thủ nớc ngoài nh: ADCO, Shell,
Caltex...Dù vậy, PLC vẫn tỏ ra chiếm u thế với 37% thị phần của dung lợng thị tr-
ờng, tức vào khoảng 220 000- 250 000 tấn/năm
c. Ngành hàng hoá chất.
Đây là thị trờng có nhiều tiềm năng song đa dạng về nhu cầu nên cha có
doanh nghiệp nào đủ sức chiếm hoàn toàn u thế. Tại đây, các đối thủ cạnh tranh
lớn vẫn là: Shell, Mobil, Cemaco, Chemco...Riêng các loại hoá chất lỏng (dung
môi cao su,xăng pha sơn, Toluen, Xylene...) PLC hiện chiếm 60% dung lợng thị
trờng.
Nh vậy, chúng ta có thể thấy rằng đối thủ cạnh tranh chính của công ty vẫn là
các công ty nớc ngoài có u thế về vốn, công nghệ, uy tín thơng hiệu trên phạm vi
thế giới. Để tham gia vào hoạt động kinh doanh quốc tế một cách hiệu quả, công
ty cần xây dựng cho mình một chiến lợc cạnh tranh đúng đắn, trên cơ sở lấy nhân
tố con ngời là động lực cho sự phát triển.
III. Vài nét về hoạt động kinh doanh quốc tế của công ty.
1. Nhận định chung về hoạt động xuất nhập khẩu.
Nh đã nói ở trên, mục tiêu thành lập ban đầu của công ty là nhập khẩu các
sản phẩm hoá dầu cao cấp phục vụ sản xuất và tiêu dùng trong nớc. Trong thời
gian đầu mới thành lập với mục tiêu học hỏi, nắm bắt công nghệ, nâng cao uy tín
doanh nghiệp, ngời ta biết đến PLC nh một nhà phân phối chính cho các hãng dầu
nổi tiếng tại thị trờng Việt Nam. Hiện nay, hoạt động nhập khẩu của công ty
chuyển sang việc chỉ nhập khẩu dầu gốc ở dạng rời rồi tự pha chế theo đúng nhu
8
cầu tiêu dùng trong nớc. Đồng thời, công ty chuyển hớng từ nhập khẩu phục vụ
tiêu dùng sang nhập khẩu nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất. Về bản chất,
chiến lợc phát triển kinh doanh của PLC là chiến lợc tự đầu t để nội địa hoá sản
phẩm tiến tơí thay thế hàng nhập khẩu giống nh bất kỳ một liên doanh lắp ráp ô tô,
xe máy hay đồ điện tử dân dụng đang đợc khuyến khích ở Việt Nam. Công ty đã
và đang đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm hoá dầu sang hai nớc láng giềng Lào
và Campuchia. Đây sẽ là tiền đề cần thiết để đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sang
các nớc trong khu vực và trên thế giới. Việc ra đời các nhà máy lọc dầu tại Việt
Nam sẽ mở ra hớng xuất khẩu cho các sản phẩm hoá dầu của công ty. Mặc dù,
hoạt động xuất khẩu các sản phẩm hoá dầu của PLC cha thực sự lớn mạnh song
đây là một chiến lợc phát triển đúng đắn mà công ty đang đẩy mạnh.
2. Các đối tác nớc ngoài.
Là thành viên chính thức thứ 27 của ELF Lub Marine (Cộng hoà Pháp) PLC
không những đã cung cấp dầu nhờn hàng hải cho hàng ngàn lợt tàu biển, thuyền
đánh cá tại các cảng Việt Nam mà còn phát triển các hoạt động của mình tới 80 n-
ớc và 650 cảng trên thế giới. Các bạn hàng chủ yếu của công ty vẫn là các quốc
gia nh: Pháp, Đức, Nhật Bản, Mỹ, Singapore...Cùng với công ty BP- Petrco (Liên
doanh giữa Petrolimex và BP oil của vơng quốc Anh) PLC đã cung cấp các sản
phẩm giàu mỡ nhờn chất lợng cao mang nhãn hiệu BP đến khách hàng...Không
ngừng tăng cờng phát triển các mối quan hệ hợp tác quốc tế luôn là mục tiêu quan
trọng của công ty, là cơ sở của cạnh tranh và thâm nhập vào thị trờng quốc tế.
Ch ơng II
thực trạng hoạt động kinh doanh
và quản lý của công ty
9
I. Những kết quả đạt đợc.
1. Một số kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
Đợc chuyển giao một đội ngũ cán bộ có bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực
kinh doanh xăng dầu, vừa có thực tế hoạt động trong nền kinh tế thị trờng lại đợc
kế tục một cơ sở vật chất tơng đối thuận lợi của Petrolimex, PLC đã trở thành một
trong những doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả nhất của Tổng công ty Xăng dầu
Việt Nam sau gần 5 năm hoạt động. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh năm
sau luôn tăng cao hơn năm trớc (xem bảng):
Bảng: Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
(Đơn vị: tỷ VND)
Năm
Chỉ tiêu
1998 1999 2000
STĐ %KH %97 STĐ %KH %98 STĐ %KH %99
Doanh thu 357,4 110,5 125,4 460 104,3 122,3 520,3 106,3 113,1
Lợi nhuận 15,5 115,6 105,2 17 134 108,6 23 124,3 103,9
Nộp ngân sách 22 118,3 107,1 24 114,2 104,1 27 128,6 106,0
(Nguồn số liệu: Phòng Kế toán- Tài chính)
Tuy tốc độ tăng trởng có xu hớng chậm lại do những tác động khách quan
nhng các chỉ số khác vẫn cho thấy tiềm năng phát triển lớn. Số vòng quay của vốn
là 2,7 vòng/năm, trong khi tỉ suất lợi nhuận/ doanh thu là 4,4% và tỷ suất lợi
nhuận/vốn là 31%, tức là gấp khoảng 2,5 lần lãi suất ngân hàng. Đời sống cán bộ
công nhân viên đợc cải thiện đáng kể với mức lơng bình quân 1 500 000 đ/ng-
ời/tháng.
Trong kế hoạch phát triển dài hạn tới năm 2010, công ty Hoá dầu Petrolimex
tập trung xây dựng và phát triển 3 nhóm ngành hàng chính là dầu mỡ nonfm, nhựa
đờng, hoá chất theo hớng chuyển dần từ nhập khẩu sang sản xuất thay thế hàng
nhập khẩu bằng chiến lợc tăng trởng hội nhập (liên kết) theo chiều dọc, mở rộng
phạm vi hoạt động kinh doanh theo hai hớng: cung ứng và tiêu dùng. Thời gian
10