Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH TM - DV Xây Dựng Phương Nghi
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.77 MB, 113 trang )
i
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI: KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT
QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH TM-DV
XÂY DỰNG PHƢƠNG NGHI
Ngành: KẾ TOÁN
Chuyên Ngành: KẾ TOÁN KIỂM TOÁN
Giảng Viên Hƣớng Dẫn : THS. PHÙNG HỮU HẠNH
Sinh Viên Thực Hiện : CAO THỊ NHUNG
MSSV: 1215181165 Lớp : 12HKT04
Tp. Hồ Chí Minh, 2014
ii
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI: KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT
QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH TM-DV
XÂY DỰNG PHƢƠNG NGHI
Ngành: KẾ TOÁN
Chuyên Ngành: KẾ TOÁN KIỂM TOÁN
Giảng Viên Hƣớng Dẫn : THS. PHÙNG HỮU HẠNH
Sinh Viên Thực Hiện : CAO THỊ NHUNG
MSSV: 1215181165 Lớp : 12HKT04
Tp. Hồ Chí Minh, 2014
i
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong
bài khóa luận tốt nghiệp đƣợc thực hiện tại Công Ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng
Nghi, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trƣớc nhà
trƣờng về sự cam đoan này.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 8 năm 2014
Tác giả
iii
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học tập tại trƣờng Đại Học Công Nghệ TP Hồ Chí Minh, để có
đƣợc thành quả nhƣ ngày hôm nay, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến toàn thể quý
Thầy Cô nói chung, các Thầy Cô khoa Kế Toán – Tài Chính Ngân Hàng nói riêng đã dìu
dắt, tận tình giảng dạy và truyền đạt kiến thức bổ ích cho chúng em trong thời gian học
tập tại trƣờng . Đặc biệt em xin chân thành cám ơn:
Thầy Phùng Hữu Hạnh, ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn, đã tận tình giúp đỡ, chỉ dạy em
trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn tất đề tài này.
Ban Giám đốc Công ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi và toàn thể nhân
viên trong phòng kế toán đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi và truyền đạt
rất nhiều kinh nghiệm, kiến thức thực tế cho em trong thời gian thực tập tại Công Ty để
em có thể hoàn thiện bài khóa luận của mình.
Cuối cùng, em xin kính chúc quý Thầy, Cô, Ban Giám đốc công ty, các anh chị
trong phòng kế toán cùng toàn thể cô chú, anh chị em nhân viên trong Công Ty TNHH
TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi lời chúc sức khoẻ, thành đạt trong công việc và may
mắn trong cuộc sống.
Em xin chân thành cảm ơn!
TP. Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 8 năm 2014
Sinh viên
iv
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
NHẬN XÉT THỰC TẬP
Họ và tên sinh viên:
MSSV:
Khóa:
1. Thời gian thực tập:
2. Bộ phận thực tập:
3. Tinh thần trách nhiệm với công việc và ý thức chấp hành kỷ luật:
4. Kết quả thực tập theo đề tài:
5. Nhận xét chung:
Đơn vị thực tập
v
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN
TP. HCM, Ngày…….Tháng ….… Năm 2014
vi
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
1.Lý do chọn đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 1
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 2
4. Phƣơng pháp nghiên cứu 2
5. Kết cấu đề tài: gồm 3 chƣơng 2
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH 3
1.1 TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH
DOANH 3
1.1.1 Khái niệm kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh 3
1.1.2 Nhiệm vụ và ý nghĩa của kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh 3
1.2 KẾ TOÁN DOANH THU VÀ THU NHẬP KHÁC 4
1.2.1 Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 4
1.2.1.1 Khái niệm 4
1.2.1.2 Chứng từ hạch toán 5
1.2.1.3. Tài khoản sử dụng 5
1.2.1.4. Phƣơng pháp hạch toán 8
1.2.2 Kế toán doanh thu hoạt động tài chính 10
1.2.2.1 Khái niệm 10
1.2.2.2 Chứng từ hạch toán 11
1.2.2.3 Tài khoản sử dụng 11
1.2.2.4 Phƣơng pháp hạch toán 11
1.2.3 Kế toán thu nhập khác 12
1.2.3.1 Khái niệm 12
1.2.3.2 Chứng từ hạch toán 12
1.2.3.3 Tài khoản sử dụng 12
1.2.3.4 Phƣơng pháp hạch toán 13
1.3 CÁC KHOẢN GIẢM TRỪ DOANH THU 14
1.3.1 Chiết khấu thƣơng mại 14
1.3.1.1 Khái niệm 14
vii
1.3.1.2 Chứng từ hạch toán 14
1.3.1.3 Tài khoản sử dụng 14
1.3.1.4 Phƣơng pháp hạch toán 14
1.3.2 Giảm giá hàng bán 15
1.3.2.1 Khái niệm 15
1.3.2.2 Chứng từ hạch toán 15
1.3.2.3 Tài khoản sử dụng 15
1.3.2.4 Phƣơng pháp hạch toán 15
1.3.3 Hàng bán bị trả lại 16
1.3.3.1 Khái niệm 16
1.3.3.2 Chứng từ hạch toán 16
1.3.3.3 Tài khoản sử dụng 16
1.3.3.4 Phƣơng pháp hạch toán 16
1.4 KẾ TOÁN CÁC CHI PHÍ PHÁT SINH TRONG QUÁ TRÌNH BÁN HÀNG 17
1.4.1 Kế toán giá vốn hàng bán 17
1.4.1.1 Khái niệm 17
1.4.1.2 Chứng từ hạch toán 17
1.4.1.3 Tài khoản sử dụng 17
1.4.1.4 Phƣơng pháp hạch toán 18
1.4.2 Kế toán chi phí bán hàng 19
1.4.2.1 Khái niệm 19
1.4.2.2 Chứng từ hạch toán 20
1.4.2.3 Tài khoản sử dụng 20
1.4.2.4 Phƣơng pháp hạch toán 20
1.4.3 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp 21
1.4.3.1 Khái niệm 21
1.4.3.2 Chứng từ hạch toán 21
1.4.3.3 Tài khoản sử dụng 21
1.4.3.4 Phƣơng pháp hạch toán 22
1.4.4.2 Chứng từ hạch toán 23
1.4.4.3 Tài khoản sử dụng 24
1.4.4.4 Phƣơng pháp hạch toán 24
viii
1.4.5 Kế toán chi phí khác 25
1.4.5.1 Khái niệm 25
1.4.5.2 Chứng từ hạch toán 25
1.4.5.3 Tài khoản sử dụng 26
1.4.5.4 Phƣơng pháp hoạch toán 26
1.5 Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp 27
1.5.1 Khái niệm 27
1.5.2 Chứng từ hạch toán 27
1.5.3 Tài khoản sử dụng 27
1.5.4 Phƣơng pháp hạch toán 28
1.6 Kế toán xác định kết quả kinh doanh 30
1.6.1 Khái niệm 30
1.6.2 Chứng từ hạch toán 30
1.6.3 Tài khoản sử dụng 30
1.6.4 Phƣơng pháp hoạch toán 31
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH
DOANH TẠI CÔNG TY TNHH TM-DV XÂY DỰNG PHƢƠNG NGHI 33
2.1 Khái quát chung về Công Ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi 33
2.1.1 Khái quát chung về Công ty 33
2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển của Công Ty 33
2.1.3 Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn 34
2.1.3.1 Chức năng 34
2.1.3.2 Nhiệm vụ 34
2.1.3.3 Quyền hạn 34
2.1.3 Cơ cấu bộ máy quản lý 35
2.1.4 Cơ cấu bộ máy kế toán 37
2.2 Thực trạng tổ chức công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại
công ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi 39
2.2.2 Kế toán doanh thu và thu nhập khác 39
2.2.2.1 Kế toán doanh thu bán hàng 39
2.2.2.1.1 Nội dung 39
2.2.2.1.2 Thực tế kế toán doanh thu bán hàng 40
ix
2.2.2.2 Kế toán doanh thu hoạt động tài chính 42
2.2.2.2.1 Nội dung 42
2.2.2.2.2 Thực tế kế toán doanh thu hoạt động tài chính 43
2.2.3 Kế toán các khoản làm giảm doanh thu thuần 44
2.2.4 Kế toán các khoản chi phí phát sinh trong quá trình tiêu thụ và xác định kết quả
kinh doanh 45
2.2.4.1 Kế toán tập hợp chi phí tính giá thành sản phẩm 45
2.2.4.1.1 Kế toán tập hợp chi phí 45
2.2.4.1 Kế toán giá vốn hàng bán 54
2.2.4.1.1 Nội dung 54
2.2.4.1.2 Thực tế kế toán giá vốn hàng bán 54
2.2.4.2 Kế toán chi phí bán hàng 56
2.2.4.3 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp 56
2.2.4.3.1 Nội dung 56
2.2.4.3.2 Thực tế kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp 56
2.2.5 Kế toán xác định kết quả kinh doanh 59
2.2.5.1 Nội dung 59
2.2.5.2 Thực tế kế toán xác định kết quả kinh doanh 59
2.2.6 Kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp 60
2.2.6.1 Nội dung 60
2.2.6.2 Thực tế kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp 60
2.2.7 Tình hình kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh: 62
2.2.7.1 Nhận xét chung: 63
2.2.7.2 Phân tích chỉ số tài chính 64
Chƣơng 3: NHẬN XÉT – KIẾN NGHỊ 68
3.1 Nhận xét 68
3.1.1 Nhận xét tổng quát về tình hình hoạt động tại công ty 68
3.1.1.1 Ƣu điểm 68
3.1.1.2 Khuyết điểm 68
3.1.2 Nhận xét về công tác kế toán tại công Ty 69
3.1.2.1 Ƣu điểm 69
3.1.2.2 Nhƣợc điểm 70
x
3.2 Kiến nghị 71
3.2.1 Kiến nghị về công tác kế toán 71
3.2.1.1 Nhân sự kế toán 71
3.2.1.2 Phƣơng pháp hạch toán 72
3.2.2 Kiến nghị khác 77
3.2.2.1 Chất lƣợng sản phẩm 77
3.2.2.2 Quản lý chi phí 77
3.2.2.3 Nguồn nhân lực 78
KẾT LUẬN 79
xi
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BHXH
Bảo hiểm xã hội
PLHĐ
Phụ lục hợp đồng
BHYT
Bảo hiểm y tế
PN
Phú Nhuận
CBCNV
Cán bộ công nhân viên
SVĐ
Sân vận động
CN
Chi nhánh
SX
Sản xuất
DT
Doanh thu
SXKD
Sản xuất kinh doanh
DV
Dịch vụ
TB
Tân Bình
ĐH
Đại học
TK
Tài khoản
GTGT
Giá trị gia tăng
TM
Thƣơng mại
HĐTC
Hợp đồng tài chính
TNDN
Thu nhập doanh nghiệp
KQKD
Kết quả kinh doanh
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
KPCĐ
Kinh phí công đoàn
TP
Thành phố
NK
Nhập kho
TSCĐ
Tài sản cố định
NSNN
Ngân sách nhà nƣớc
TTĐB
Tiêu thụ đặc biệt
NVL
Nguyên vật liệu
VPĐD
Văn phòng đại diện
PC
Phiếu chi
XK
Xuất kho
PGD
Phòng giao dịch
xii
DANH MỤC CÁC BẢNG SỬ DỤNG
Bảng 2.1: Sổ cái TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 42
Bảng 2.2: Sổ cái TK 515 – Doanh thu hoạt động tài chính 44
Bảng 2.3: Sổ cái TK 621 - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 47
Bảng 2.4: Sổ cái Tk 622 – Chi phí nhân công trực tiếp 49
Bảng 2.5: Sổ cái TK 627 - Chi phí sản xuất chung 51
Bảng 2.6: Sổ cái Tk 154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 53
Bảng 2.7: Sổ cái TK 632 – giá vốn hàng bán 55
Bảng 2.8: Sổ cái TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp 58
Bảng 2.9: Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh tháng 8 năm 2013 62
xiii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu bộ máy quản lý 35
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ cơ cấu bộ máy kế toán 37
Sơ đồ 2.3: Sơ đồ hạch toán xác định kết quả kinh doanh tháng 8 năm 2013 61
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 1
LỜI MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Trong nền kinh tế thị trƣờng hiện nay, làm thế nào để tồn tại và phát triển đang là
vấn đề thời sự của hầu hết các doanh nghiệp. Sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp vô
cùng gay gắt để tìm cho mình một chỗ đứng vững chắc. Để đứng vững trong quy luật
cạnh tranh khắc nghiệt này doanh nghiệp cần năng động sáng tạotrong kinh doanh, chủ
động nắm bắt, nghiên cứu nhu cầu của khách hàng sau đó đƣa ra quyết định kinh doanh
phù hợp mang lại lợi nhuận cao với chi phí thấp nhất.
Vậy làm thế nào để kết quả sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao nhất, điều này
phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: Xác định rõ phƣơng hƣớng mục tiêu đầu tƣ, kiểm soát
chặt chẽ thu chi, xây dựng hợp lý kế hoạch sản xuất, nắm bắt thông tin ra quyết định kịp
thời chính xác từ đó đƣa ra khối lƣợng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cung ứng đủ cho thị
trƣờng. Bên cạnh đó khâu tiêu thụ giữ vị trí rất quan trọng của quá trình sản xuất kinh
doanh của daonh nghiệp. Đặc biệt trong môi trƣờng cạnh tranh hiện nay, tiêu thụ hàng
hóa đã trở thành vấn đề quan tâm hàng đầu của tất cả các đơn vị sản xuất kinh doanh. Các
doanh nghiệp không ngừng nâng cao chất lƣợng sản phẩm, giảm giá hàng bán và luôn
tìm kiếm các thị trƣờng tiềm năng mới… nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng
đồng thời đem lại hiệu quả hoạt động kinh doanh cao nhất cho bản thân doanh nghiệp.
Ý thức đƣợc vai trò và tầm quan trọng của kế toán tiêu thụ và xác định kết quả
kinh doanh, cùng với những kiến thức đã đƣợc học tại trƣờng và việc tìm hiểu nghiên cứu
thực tế tại Công ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi , em đã chọn và nghiên cứu
đề tài “Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại Công Ty TNHH TM-DV
Xây Dựng Phƣơng Nghi” để làm đề tài khóa luận tốt nghiệp của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Hệ thống hoá cơ sở lý luận chung về công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả
kinh doanh trong các đơn vị sản xuất, kinh doanh.
Đánh giá thực trạng tình hình kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại
Công Ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi.
Đề xuất một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả
kinh doanh tại Công Ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 2
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu là các số liệu thống kê về tình hình tiêu thụ sản phẩm và các
nguồn tài chính của báo cáo tài chính, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công
Ty TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi.
Phạm vi không gian: Khóa luận tốt nghiệp đƣợc thực hiện tại Công Ty TNHH TM-
DV Xây Dựng Phƣơng Nghi
Phạm vi thời gian: Thời gian thực tập từ ngày tháng năm 2014 đến ngày 17
tháng 8 năm 2014
Số liệu lấy trong tháng 8 năm 2013
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phƣơng pháp quan sát thực tế hoạt động kế toán của Công Ty
Phƣơng pháp phân tích tại bàn giấy qua các số liệu thu thập tại các phòng ban
Công Ty nhƣ Phòng Tài Chính Kế Toán, Phòng Nhân Sự, Kho….
Phƣơng pháp thống kê, phỏng vấn, so sánh, đối ứng tài khoản, tổng hợp…
Phƣơng pháp nghiên cứu tổng hợp qua việc quan sát diễn biến thị trƣờng, tình
hình kinh doanh của Công Ty.
Các tài liệu, sách báo tham khảo do Công Ty cung cấp.
Tham khảo qua internet, web Công Ty , từ các Công Ty khác
5. Kết cấu đề tài: gồm 3 chƣơng
Nội dung đề tài bao gồm 3 chƣơng:
Lời mở đầu: Giới thiệu lý do chọn đề tài, mục tiêu, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu,
phƣơng pháp nghiên cứu.
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh
Chƣơng 2: Thực trạng kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại Công Ty
TNHH TM-DV Xây Dựng Phƣơng Nghi.
Chƣơng 3: Nhận xét, kiến nghị
Với thời gian thực tập và kiến thức còn nhiều hạn chế, đề tài sẽ không tránh khỏi
những sai sót. Em mong rằng những nhận định, đề xuất trong quá trình phân tích đề tài
phần nào phản ánh đƣợc thực tế và có ý nghĩa thiết thực. Rất mong nhận đƣợc sự đóng
góp của quý Thầy Cô, Ban Giám Đốc cùng các phòng ban có liên quan của Công Ty để
đề tài ngày càng hoàn thiện hơn
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 3
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH
KẾT QUẢ KINH DOANH
1.1 TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH
DOANH
1.1.1 Khái niệm kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh
Khái niệm tiêu thụ hàng hoá: Tiêu thụ xét trên góc độ kinh tế là việc chuyển quyền
sở hữu về các sản phẩm, lao vụ, dịch vụ do doanh nghiệp sản xuất hoặc cung cấp ra, đồng
thời đƣợc khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. Hoạt động tiêu thụ có thể
tiến hành theo nhiều phƣơng pháp: Bán trực tiếp tại kho của doanh nghiệp, chuyển hàng
theo hợp đồng, bán hàng qua các đại lý… Về nguyên tắc kế toán sẽ ghi nghiệp vụ tiêu thụ
vào sổ sách khi doanh nghiệp không còn quyền sở hữu về sản phẩm, nhƣng đƣợc quyền
sở hữu về tiền do khách hàng thanh toán hoặc đƣợc quyền đòi tiền.
Xác định kết quả kinh doanh: Là quá trình tiếp theo của quá trình tiêu thụ sản
phẩm, là khâu cuối cùng của quá trình sản xuất kinh doanh. Kết quả sản xuất kinh doanh
đƣợc xác định bằng cách so sánh giữa một bên là doanh thu còn bên kia là giá thành sản
xuất, chi phí bán hàng, chi phí quản lý. Kết quả sản xuất kinh doanh đƣợc biểu hiện thông
qua chỉ tiêu lợi nhuận, một chỉ tiêu chất lƣợng tổng hợp phản ánh kết quả kinh tế của mọi
hoạt động sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp.
Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh: là hoạt động mang tính khoa học,
nó theo dõi chặt chẽ quá trình tiêu thụ, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời phụ vụ công
tác quản lý doanh nghiệp, tính toán chính xác kết quả kinh doanh của từng đối tƣợng chi
tiết (sản phẩm, hàng hóa ) giúp đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp.
Từ đó có thể đƣa ra các giải pháp kinh doanh hợp lý.
1.1.2 Nhiệm vụ và ý nghĩa của kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh
Tiêu thụ sản phẩm hàng hoá có vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của
doanh nghiệp, nó liên quan đến nhiều khâu của công tác kế toán vì vậy nhiệm vụ của kế
toán tiêu thụ và xác định kết quả bao gồm:
- Ghi chép số lƣợng, chất lƣợng và chi phí bán hàng, giá mua, phí khác thuế không
đƣợc hoàn trả trên chứng từ đã lập, trên hệ thống sổ thích hợp.
- Phân bổ hợp lý chi phí mua hàng ngoài giá mua cho số hàng đã bán và tồn cuối
kỳ, để từ đó xác định giá vốn hàng hoá đã bán và tồn cuối kỳ.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 4
- Phản ánh kịp thời khối lƣợng hàng, ghi nhận doanh thu bán hàng và các chỉ tiêu
liên quan khác của khối lƣợng hàng bán (giá vốn hàng bán, doanh thu thuần, thuế tiêu
thụ ).
- Kế toán quản lý tình hình biến động và dự trữ kho hàng hoá, phát hiện xử lý kịp
thời hàng hoá ứ đọng (kho, nơi gửi đại lý ).
- Lựa chọn phƣơng pháp và xác định đúng giá vốn hàng xuất bán để đảm bảo báo
cáo tình hình tiêu thụ và kết quả tiêu thụ hàng hoá.
- Theo dõi và thanh toán kịp thời công nợ với nhà cung cấp và khác hàng có liên
quan của từng thƣơng vụ giao dịch.
- Phân tích tình hình tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa , đề xuất các ý kiến, biện pháp để
đẩy mạnh tốc độ tiêu thụ.
Tóm lại: Chỉ khi tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa có hiệu quả thì doanh nghiệp mới có lãi
và có thể tái sản xuất kinh doanh mở rộng nhằm nâng cao lợi nhuận đem lại hiệu quả
kinh tế cao. Chính vì thế việc tổ chức nâng cao hiệu quả công tác kế toán tiêu thụ và xác
định kết quả kinh doanh có ý nghĩa đối với mọi doanh nghiệp.
* Ý nghĩa của kế toán tiêu thụ và xác định kết quả.
Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Nó không chỉ giúp cho ngƣời sử dụng thông tin lý giải
và đánh giá tình hình, khả năng tồn tại và phát triển của doanh nghiệp mà nó còn là sự
quan tâm của rất nhiều ngƣời nhƣ: các nhà quản lý, các nhà đầu tƣ, chủ nợ, công nhân
viên trong công ty, cơ quan thuế… Đối với nhà quản lý, những thông tin từ báo cáo kết
quả hoạt động kinh doanh có thể giúp họ đánh giá đúng đắn các nhân tố ảnh hƣởng đến
kết quả về mức độ, tính chất, xu hƣớng ảnh hƣởng của chúng trong tƣơng lai, từ đó giúp
họ có những quyết định đúng đắn trong quản lý.
1.2 KẾ TOÁN DOANH THU VÀ THU NHẬP KHÁC
1.2.1 Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
1.2.1.1 Khái niệm
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp đã thu đƣợc hoặc sẽ thu
đƣợc trong kỳ kế toán, phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh thông thƣờng của doanh
nghiệp góp phần làm tăng vốn chủ sử hữu
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 5
Doanh thu bao gồm:
- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đƣợc xác định theo giá trị hợp lý của
các khoản tiền đã thu đƣợc, hoặc sẽ thu đƣợc từ các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh
doanh thu nhƣ bán sản phẩm, hàng hoá, cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các
khoản phụ thu và phí thu bên ngoài giá bán (nếu có).
- Doanh thu nội bộ: Là lợi ích kinh tế thu đƣợc từ việc bán hàng hoá, sản phẩm,
cung cấp dịch vụ nội bộ giữa các đơn vị trực thuộc trong cùng một công ty, tổng công ty
theo giá bán nội bộ.
- Doanh thu thuần: Doanh thu thuần là khoản doanh thu bán hàng sau khi trừ các
khoản giảm trừ doanh thu nhƣ: chiết khấu thƣơng mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả
lại (do không đảm bảo điều kiện về quy cách sản phẩm ghi trong hợp đồng kinh tế).
1.2.1.2 Chứng từ hạch toán
-Hóa đơn GTGT, hóa đơn bán hàng thông thƣờng
-Phiếu xuất kho
-Sổ chi tiết bán hàng, bảng tổng hợp nhập – xuất – tồn
-Nhật ký chung, sổ chi tiết TK 511…
1.2.1.3. Tài khoản sử dụng
TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
TK Chi tiết
- TK 5111: Doanh thu bán hàng hóa
- TK 5112: Doanh thu bán các thành phẩm.
- TK 5113: Doanh thu cung cấp dịch vụ.
- TK 5114: Doanh thu trợ cƣớc, trợ giá.
- TK 5117: Doanh thu kinh doanh bất động sản.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 6
TK 511 không có số dƣ cuối kỳ, có kết cấu tài khoản nhƣ sau:
NỢ
TK 511
CÓ
- Thuế TTDDB, thuế XK, thuế
GTGT tính theo phƣơng pháp trực
tiếp phải nộp của sản phẩm, hàng
hóa, dịch vụ đã đƣợc xác định là
tiêu thụ trong kỳ.
-Trị giá khoản chiết khấu thƣơng
mại, giảm giá hàng bán, hàng bán
bị trả lại kết chuyển vào cuối kỳ
- Cuối kỳ, kết chuyển doanh thu
thuần vào bên Có TK 911 để xác
định kết quả kinh doanh
- Doanh thu bán sản phẩm, hàng
hóa và cung cấp dịch vụ của doanh
nghiệp đã thực hiện trong kỳ kế
toán.
Tổng phát sinh Nợ
Tổng phát sinh Có
TK 512: Doanh thu bán hàng nội bộ.
TK Chi tiết
- TK 5121: Doanh thu bán hàng hoá.
- TK 5122: Doanh thu bán các thành phẩm.
- TK 5123: Doanh thu cung cấp dịch vụ .
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 7
TK 512 không có số dƣ cuối kỳ, có kết cấu tài khoản nhƣ sau:
NỢ
TK 511
CÓ
- Thuế TTĐB, thuế XK, thuế
GTGT tính theo phƣơng pháp trực
tiếp phải nộp của sản phẩm, hàng
hóa, dịch vụ đã đƣợc xác định là
tiêu thụ trong kỳ.
-Trị giá khoản chiết khấu thƣơng
mại, giảm giá hàng bán, hàng bán
bị trả lại kết chuyển vào cuối kỳ
- Cuối kỳ, kết chuyển doanh thu
tiêu thụ nội bộ vào bên Có TK 911
để xác định kết quả kinh doanh
- Doanh thu tiêu thụ nội bộ sản
phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch
vụ của doanh nghiệp đã thực hiện
trong kỳ kế toán.
Tổng phát sinh Nợ
Tổng phát sinh Có
Ngoài ra đối với một số công ty xây dựng còn có thêm TK 337 : Thanh toán theo
tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng. Tài khoản này dùng để phản ánh số tiền khách hàng
phải trả theo tiến độ kế hoạch và số tiền phải thu theo doanh thu tƣơng ứng với phần công
việc đã hoàn thành do nhà thầu tự xác nhận của hợp đồng Xây dựng dở dang.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 8
TK 337 có số dƣ ở cả bên Nợ và bên Có, có kết cấu tài khoản nhƣ sau:
NỢ
TK 337
CÓ
- Số tiền phải thu theo doanh thu đã
ghi nhận tƣơng ứng với phần công
việc đã hoàn thành của hợp đồng
xây dựng dở dang.
- Phản ánh số tiền khách hàng phải
trả theo tiến độ kế hoạch của hợp
đồng xây dựng dở dang.
Tổng phát sinh Nợ
Tổng phát sinh Có
Số dƣ bên Nợ: Số tiền chênh lệch
giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp
đồng lớn hơn số tiền khách hàng
phải trả theo hợp đồng xây dựng dở
dang.
Số dƣ bên Có: Số tiền chênh lệch
giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp
đồng nhỏ hơn số tiền khách hàng
phải trả theo tiến độ kế hoạch của
hợp đồng xây dựng dở dang.
1.2.1.4. Phƣơng pháp hạch toán
Phƣơng pháp hạch toán doanh thu bán hàng
Đối với sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tƣ, dịch vụ thuộc đối tƣợng chịu thuế
GTGT , ghi:
Nợ TK 111,112,131…: Tổng giá thanh toán
Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chƣa thuế GTGT
Có TK 3331: Thuế GTGT phải nộp
Đối với sản phẩm, hang hóa, bất động sản đầu tƣ, dịch vụ thuộc đối tƣợng không
chịu thuế GTGT, ghi:
Nợ TK 111,112,131 : Tổng giá thanh toán
Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (Tổng giá thanh toán)
Cuối kỳ kế toán, kết chuyển doanh thu của hàng bán bị trả lại, khoản giảm giá hàng
bán và chiết khấu thƣơng mại phát sinh trong kỳ trừ vào doanh thu thực tế trong kỳ để
xác định doanh thu thuần, ghi:
Nợ TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 521: Chiết khấu thƣơng mại
Có TK 531: Hàng bán bị trả lại
Có TK 532: Giảm giá hàng bán
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 9
Sau khi xác định doanh thu thuần, kết chuyển doanh thu thuần sang TK 911 để xác
định kết quả kinh doanh, ghi:
Nợ TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
Phƣơng pháp hoạch toán doanh thu của hợp đồng xây dựng
Trƣờng hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu đƣợc thanh toán theo tiến độ kế
hoạch, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng đƣợc ƣớc tính một cách đáng tin cậy, thì
kế toán căn cứ vào chứng từ phản ánh doanh thu tƣơng ứng với phần công việc đã hoàn
thành (không phải hóa đơn) do nhà thầu tự xác định tại thời điểm lập báo cáo tài chính,
ghi:
Nợ TK 331: Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng
Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Căn cứ vào hóa đơn GTGT đƣợc lập theo tiến độ kế hoạch để phản ánh số tiền
khách hàng phải thanh toán theo tiến độ kế hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi:
Nợ TK 131: Phải thu khách hàng
Có TK 337: Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng
Có TK 3331: Thuế GTGT phải nộp
Khi nhận đƣợc tiền do khách hàng thanh toán hoặc nhận tiền khách hàng ứng trƣớc,
ghi:
Nợ Tk 111, 112: Số tiền khách hàng thanh toán
Có TK 131: Phải thu khách hàng (số tiền khách hàng thanh toán)
Trƣờng hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu đƣợc thanh toán theo giá trị khối
lƣợng thực hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng đƣợc xác định một cách đáng
tin cậy và đƣợc khách hàng xác nhận, thì kế toán lập hóa đơn GTGT trên cơ sở phần công
việc đã hoàn thành đƣợc khách hàng xác nhận, căn cứ hóa đơn GTGT, ghi:
Nợ TK 111,112,131…:Tổng giá thanh toán
Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chƣa thuế GTGT
Có TK 3331: Thuế GTGT phải nộp
Khoản tiền thƣởng thu đƣợc từ khách hàng trả phụ thêm cho nhà thầu khi thực hiện
hợp đồng đạt hoặc vƣợt một số chỉ tiêu cụ thể đã đƣợc ghi trong hợp đồng Ghi:
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 10
Nợ TK 111, 112, 131 : Tổng giá trị thanh toán
Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chƣa thuế GTGT
Có TK 3331: Thuế GTGT phải nộp
Khoản bồi thƣờng thu từ khách hàng hay bên khác để bù đắp cho các chi phí không
bao gồm trong giá trị hợp đồng, ghi:
Nợ TK 111, 112, 131…: Tổng giá trị thanh toán
Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chƣa thuế GTGT
Có TK 3331: Thuế GTGT phải nộp
Khi nhận đƣợc tiền thanh toán khối lƣợng công trình hoàn thành hoặc khoản ứng
trƣớc từ khách hàng, ghi:
Nợ TK 111,112 : Tổng giá trị thanh toán
Có TK 131: Phải thu khách hàng (Tổng giá trị thanh toán)
Cuối kỳ kế toán, kết chuyển doanh thu của hàng bán bị trả lại, khoản giảm giá hàng bán
và chiết khấu thƣơng mại phát sinh trong kỳ trừ vào doanh thu thực tế trong kỳ để xác
định doanh thu thuần, ghi:
Nợ TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 521: Chiết khấu thƣơng mại
Có TK 531: Hàng bán bị trả lại
Có TK 532: Giảm giá hàng bán
Sau khi xác định doanh thu thuần, kết chuyển doanh thu thuần sang TK 911 để xác
định kết quả kinh doanh, ghi:
Nợ TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
1.2.2 Kế toán doanh thu hoạt động tài chính
1.2.2.1 Khái niệm
Doanh thu hoạt động tài chính: bao gồm các khoản doanh thu tiền lãi, tiền bản
quyền, cổ tức, lợi nhuận đƣợc chia và doanh thu hoạt động tài chính khác đƣợc coi là
thực hiện trong kỳ, không phân biệt các khoản doanh thu đó thực tế đã thu đƣợc tiền hay
sẽ thu đƣợc tiền.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Phùng Hữu Hạnh
SVTH: Cao Thị Nhung 11
1.2.2.2 Chứng từ hạch toán
Chứng từ xác nhận quyền sở hữu cổ phiếu, trái phiếu…
Thông báo cổ tức, bảng tính lãi
Phiếu thu hoặc giấy báo có của ngân hàng.
1.2.2.3 Tài khoản sử dụng
TK 515: Doanh thu hoạt động tài chính.
TK 515 không có số dƣ cuối kỳ, có kết cấu tài khoản nhƣ sau:
NỢ
TK 515
CÓ
- Số thuế GTGT phải nộp tính
theo phƣơng pháp trực tiếp
(nếu có)
- Kết chuyển doanh thu hoạt
động tài chính sang TK 911
- Tiền lãi, cổ tức và lợi nhuận đƣợc
chia.
- Lãi do nhƣợng bán các khoản đẩu tƣ
vào công ty con, công ty liên doanh,
công ty liên kết.
- Chiết khấu thanh toán đƣợc hƣởng.
- Lãi, tỷ giá phát sinh khi bán ngoại tệ
- Doanh thu hoạt động tài chính khác
phát sinh trong kỳ
Tổng phát sinh Nợ
Tổng phát sinh Có
1.2.2.4 Phƣơng pháp hạch toán
Lãi do chênh lệch tỷ giá, ghi:
Nợ TK 331: Số nợ phải trả
Có TK 111,112: Số tiền xuất đi
Có TK 515: Số tiền chênh lệch
Khi nhận đƣợc thông báo chia cổ tức, kinh doanh có lãi, hoặc nhận đƣợc khoản lãi
chia từ công ty con, công ty liên kết, góp vốn kinh doanh, ghi:
Nợ TK 111,112: Nếu nhận đƣợc bằng tiền mặt, tiền gửi ngân hàng
Nợ TK 138: Nhận đƣợc thông báo chia cổ tức
Nợ TK 221: Đẩu tƣ vào công ty con
Nợ TK 222: Góp vốn liên doanh
Có TK 515: Doanh thu hoạt động tài chính
