Đề thi học sinh giỏi Văn 10 trường Cao Lãnh năm 2010-2011

S GIÁO D C – À O T O N G THÁPỞ Ụ Đ Ạ ĐỒ
Tr ng THPT Thành ph Cao Lãnhườ ố
KÌ THI H C SINH GI I VÒNG TR N GỌ Ỏ ƯỜ
N m h c 2010 – 2011ă ọ
Môn : Ngữ văn
Ngày thi : 06/9/2010
Th i gian làm bài : 180 phút.ờ
( Không kể thời gian phát đề )
Câu 1: ( 8 điểm)
Trong truy n ng nệ ắ Đời thừa, nhà v n Nam Cao vi t:ă ế
“ Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai kẻ khác để thỏa
mãn lòng ích kỉ. Kẻ mạnh chính là kẻ giúp đỡ kẻ khác trên đôi
vai mình”
Hãy trình bày suy ngh c a anh/ ch v quan ni m trên.ĩ ủ ị ề ệ
Câu 2: ( 12 điểm)
“ … Tôi để lòng tôi trong những câu, những tiếng, tôi
đã ghi nhịp máu trong nhịp thơ, đã gói ghém hơi thở của tôi
trong ít nhiều âm điệu”.

( Xuân Di u)ệ
Qua bài thơ Vội vàng, anh/ ch hãy làm sáng t ý ki nị ỏ ế
trên.
HƯỚNG DẪN CHẤM
Câu 1:
C n có các ý sau:ầ
1. Gi i thích:ả
+ Quan ni m v “ệ ề kẻ mạnh”; c di n t qua cách nóiđượ ễ đạ
hình nh :ả
· không ph i là “ả giẫm lên vai kẻ khác” : s c m nh c a conứ ạ ủ
ng i không ch o b ng s c m nh c b p, vào s c m nh cườ ỉ đ ằ ứ ạ ơ ắ ỷ ứ ạ ơ
b p mà l n ép, chà p ng i khác.ắ ấ đạ ườ

· mà là “ giúp đỡ kẻ khác trên đôi vai mình”: S c m nh conứ ạ
ng i c o b ng chính tình yêu th ng, b ng hành ngườ đượ đ ằ ươ ằ độ
cao p c a lòng v tha.đẹ ủ ị
+ Ý ngh a câu nói: “ĩ Kẻ mạnh”, theo Nam Cao là ng iườ
bi t giúp ng i khác, nâng ng i khác v n lên, luônế đỡ ườ đỡ ườ ươ
s ng vì ng i khác… ó là ng i có nhân cách áng quý,ố ườ Đ ườ đ
áng c trân tr ng.đ đượ ọ
2. Bàn luận về những biểu hiện c a “ủ kẻ mạnh” trong cu cộ
s ng:ố
+ Trong quan h gia ình: yêu th ng, trách nhi m, hyệ đ ươ ệ
sinh ( d/c)
+ Trong quan h b n bè: giúp cùng ti n b , chia sệ ạ đỡ ế ộ ẻ
khó kh n, i m t a tinh th n… ( d/c)ă để ự ầ
+ Trong quan h xã h i: bênh v c k y u, giúp ng iệ ộ ự ẻ ế đỡ ườ
ho n n n, hành ng ngh a hi p ch ng cái ác… (d/c)ạ ạ độ ĩ ệ ố
+ V i b n thân: dám ng u v i khó kh n, th thách,ớ ả đươ đầ ớ ă ử
v t lên ngh ch c nh…( d/c)ượ ị ả
3. Bình lu n:ậ
+ Câu nói ch a ng m t quan ni m úng n và sâu s cứ đự ộ ệ đ đắ ắ
v nhân cách, v l s ng; t ra v n trách nhi m c a m iề ề ẽ ố đặ ấ đề ệ ủ ỗ
ng i i v i ng lo i, v i cu c s ng.ườ đố ớ đồ ạ ớ ộ ố
+ t trong b i c nh cu c s ng ngày nay, câu nói trênĐặ ố ả ộ ố
càng có ý ngh a – khi mà n n b o hành trong gia ình, n nĩ ạ ạ đ ạ
b o l c trong h c ng, n n côn hoành hành … ang làạ ự ọ đườ ạ đồ đ
nh ng v n b c xúc c a xã h i.ữ ấ đề ứ ủ ộ
+ Phê phán l i s ng ích k , gi m p lên cu c s ng ng iố ố ỉ ẫ đạ ộ ố ườ
khác th a mãn lòng ích k , hi u th ng c a mình.để ỏ ỉ ế ắ ủ
4. Bài học:
+ Bi t yêu th ng, giúp , c m thông m i ng i xungế ươ đỡ ả ọ ườ
quanh; nh h ng cho mình m t quan ni m s ng t t p.đị ướ ộ ệ ố ố đẹ

+ Có ý th c rèn luy n ý chí, ngh l c, s c m nh… b nứ ệ ị ự ứ ạ để ả
thân có th v t qua nh ng khó kh n th thách trong cu cể ượ ữ ă ử ộ
s ng.T ó, có th hoàn thi n nhân cách, có kh n ng giúp ố ừ đ ể ệ ả ă đỡ
ng i khác, s c m i ng i yêu m n vàườ ẽ đượ ọ ườ ế tôn tr ng.ọ
Câu 2:
C n có các ý sau:ầ
1. Gi i thích:ả
- V n h c không ch là t m g ng ph n chi u cu c s ng màă ọ ỉ ấ ươ ả ế ộ ố
còn là s n ph m tâm h n c a ng i ngh s .ả ẩ ồ ủ ườ ệ ĩ
- V i Xuân Di u, th tr thành ph ng ti n giãi bày, b c lớ ệ ơ ở ươ ệ để ộ ộ
nh ng c m xúc chân th t nh t: “ữ ả ậ ấ Tôi để lòng tôi trong những
câu, những tiếng…” ; và ó c ng th hi n d u n riêng vở đ ũ ể ệ ấ ấ ề
ngh thu t c a m t h n th qua: “ệ ậ ủ ộ ồ ơ tôi đã ghi nhịp máu trong
nhịp thơ, đã gói ghém hơi thở của tôi trong ít nhiều âm điệu”.
2. Phân tích để chứng minh:
a. “ Tôi để lòng tôi trong những câu, những tiếng ” – Vội
vàng thể hiện tiếng lòng thiết tha của Xuân Diệu :
- Ni m khát khao giao c m v i i, c mu n v nh c u hóaề ả ớ đờ ướ ố ĩ ử
thiên nhiên, s s ng.(ự ố Tôi muốn…)
- Ý th c v s h u h n c a cá nhân: d c m âu lo v th i gianứ ề ự ữ ạ ủ ự ả ề ờ
và s ng n ng i c a tu i tr c ng là cách b c l lòng yêu cu cự ắ ủ ủ ổ ẻ ũ ộ ộ ộ
s ng thi t tha.(ố ế Lòng tôi rộng…)
- Quan ni m s ng v i vàng, cu ng quýt t n h ng nh ngệ ố ộ ố để ậ ưở ữ
h nh phúc mà cu c s ng tr n th ang ban s n tr c m t àạ ộ ố ầ ế đ ẵ ướ ắ
quan ni m nhân sinh m i m . (ệ ớ ẻ Mau đi thôi…Của ong bướm…
này đây…)
- Lòng yêu i, yêu cu c s ng n cu ng nhi t à tình t v iđờ ộ ố đế ồ ệ ự ớ
thiên nhiên, ái ân cùng s s ng.(ự ố Ta muốn ôm…)
b. “… tôi đã ghi nhịp máu trong nhịp thơ, đã gói ghém hơi
thở của tôi trong ít nhiều âm điệu ” – Vội vàng mang dấu ấn

riêng của của một hồn thơ, một phong cách nghệ thuật:
- Cái tôi c a Xuân Di u tràn y c m xúc, sôi n i, m nh m ,ủ ệ đầ ả ổ ạ ẽ
m say n cu ng si.( m t cái tôi kh ng nh tr c t tr i,đắ đế ồ ộ ẳ đị ướ đấ ờ
cu c i…ộ đờ Tôi muốn…, Lòng tôi rộng…Ta muốn…)
- C m quan ngh thu t m i m , c áo: nhìn i, c m nh nả ệ ậ ớ ẻ độ đ đờ ả ậ
thiên nhiên b ng cái nhìn “ằ xanh non biếc rờn”, b ng “ằ lăng
kính tình yêu”…
- Ngôn ng , gi ng i u th , th pháp ngh thu t: cách tân táoữ ọ đệ ơ ủ ệ ậ
b o.ạ
3. Đánh giá:
- Vội vàng nh m t th t b ch, t h a c a Xuân Di u. Thiênư ộ ứ ự ạ ự ọ ủ ệ
nhiên và cu c s ng th t tuy t v i, th t áng yêu, áng s ngộ ố ậ ệ ờ ậ đ đ ố
qua tâm h n a c m và tài n ng, cá tính sáng t o c a ng iồ đ ả ă ạ ủ ườ
ngh s tài hoa.ệ ĩ
- Bài th nh là m t thông i p g i n tu i tr : ph i s ngơ ư ộ đệ ử đế ổ ẻ ả ố
chân thành, tích c c t n h ng cu c s ng tuy t v i mà t oự để ậ ưở ộ ố ệ ờ ạ
hóa ban t ng cho con ng i, không ch p nh n cách s ng mặ ườ ấ ậ ố ờ
nh t, lay l t trong cái “ạ ắ ao đời phẳng lặng”.