DẠY HỌC NGỮ VĂN BẰNG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ

Phần I : ĐặT VấN Đề
I. LờI Mở ĐầU
Ngày nay, vực là một điều tất yếu. Trong lĩnh vực giáo dục đào tạo,
CNTT bớc đầu đã đợc ứng dụng vào giảng dạy, học tập. Tuy nhiên, so với nhu
cầu thực tiễn hiện nay, việc ứng dụng CNTT trong giáo dục còn rất hạn chế.
Thực tế đó đòi hỏi cần phải nhanh chóng nâng cao chất lợng giảng dạy bằng
cách phát huy những u thế của lĩnh vực CNTT, phải biết tận dụng nó, biến nó
thành công cụ hiệu quả phục vụ cho sự nghiệp giáo dục.
Thực tế cho thấy trong lĩnh vực giáo dục đào tạo (GD-ĐT), công nghệ
thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội dung, phơng pháp dạy học,.
CNTT là phơng tiện để tiến tới xã hội học tập. Mặt khác, giáo dục và đào tạo
đóng vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển của CNTT thông qua việc cung
cấp nguồn nhân lực cho CNTT. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu đẩy
mạnh ứng dụng CNTT trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học,
ngành học theo hớng dẫn học CNTT nh là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho
đổi mới phơng pháp dạy học ở các môn.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo trên, nhận thức đợc rằng, việc ứng dụng
CNTT phục vụ cho việc đổi mới phơng pháp dạy học là một trong những hớng
tích cực nhất, hiệu quả nhất trong việc đổi mới phơng pháp dạy học và chắc
chắn sẽ đợc sử dụng rộng rãi trong nhà trờng phổ thông trong một vài năm tới,
tôi đã mạnh dạn tìm hiểu và đa CNTT vào giảng dạy thí điểm một số tiết trong
năm học trong các đợt sinh hoạt chuyên đề.
Tuy nhiên, trong quá trình ứng dụng CNTT trong dạy học - nhất là đối
với môn Ngữ văn - vẫn còn gặp không ít những khó khăn. Chính vì thế, trong đề
tài này tôi xin trình bày một số biện pháp nhằm nâng cao chất lợng dạy học
Ngữ văn có sự hỗ trợ của CNTT mà cụ thể là Dạy học Ngữ văn bằng giáo án
điện tử để cùng trao đổi, thảo luận và đi đến những ý kiến thống nhất nhằm
nâng cao chất lợng dạy học nói chung và dạy học Ngữ văn nói riêng trong thời
gian tới. Mong nhận đợc sự động viên và góp ý của các thầy cô đồng nghiệp.
1
II. THựC TRạNG CủA VấN Đề NGHIÊN CứU:

1. Thực trạng:
1. 1. Có thể nói khó khăn lớn nhất khi thực hiện giáo án điện tử (GAĐT)
đó là trang thiết bị, phơng tiện. Mặc dù trong xu thế CNTT phát triển nh vũ bão
hiện nay nhng việc trang bị những phơng tiện giảng dạy nh máy tính xách tay,
máy chiếu đa chức năng (Multimedia projector) vẫn còn là một yêu cầu rất khó
khăn với các nhà trờng.
1.2. Phần lớn các giáo viên ngại sử dụng GAĐT vì cho rằng mất nhiều
thời gian để chuẩn bị một bài giảng. Việc thực hiện bài giảng một cách công
phu bằng các dẫn chứng sống động trên các slide là một điều không phải dễ
dàng với nhiều giáo viên. Để có một bài giảng nh thế đòi hỏi phải mất nhiều
thời gian chuẩn bị trong khi số tiết của mỗi giáo viên trong tuần là khá lớn,
trang thiết bị còn thiếu nên giáo viên ít khi nghĩ đến điều này. Giáo viên còn
ngại sử dụng GAĐT thì nhà quản lí giáo dục cũng cha mặn mà lắm với việc đầu
t những trang bị đắt tiền trên cho dạy học.
1.3. Ngoài kiến thức chuyên môn, để thực hiện đợc GAĐT, giáo viên cần
phải trang bị đợc cho mình những kiến thức căn bản về vi tính, sử dụng thành
thạo phần mềm Power Point, biết khai thác tài liệu phục vụ giảng dạy từ nhiều
nguồn khác nhau nh su tầm trên Internet, từ các đĩa phim tài liệu Công việc
này đòi hỏi giáo viên phải có niềm đam mê thật sự với công việc, sự sáng tạo,
sự nhạy bén, tính thẩm mỹ để săn tìm t liệu từ nhiều nguồn. Trong khi trình độ
sử dụng máy vi tính, sử dụng các phần mềm tiện ích và khai thác thông tin từ
mạng internet của đa số giáo viên còn hạn chế thì đây cũng là một trở ngại
không nhỏ đến việc dạy học bằng GAĐT.
1.4. Một số giáo viên bớc đầu làm quen với việc soạn giảng bằng GAĐT
nên cha có những kinh nghiệm xử lí sao cho bài giảng tốt nhất. Nhiều bài dạy
đang còn quá rờm rà, xa rời nội dung hoặc làm gián đoạn bài học do sử dụng
quá nhiều hiệu ứng hoặc hình ảnh, phim minh họa cho nên giờ dạy lại thiên về
việc trình diễn những kỹ xảo tin học. Ngợc lại, nhiều bài giảng lại quá đơn điệu,
sơ sài do đó không nâng cao đợc chất lợng giờ dạy.
2

- Nhiều trờng học trên địa bàn huyện đã đợc trang bị phòng máy vi tính,
tuy nhiên hầu nh cha có trờng nào mạnh dạn kết nối internet - mặc dù giá cớc
hiện nay rất rẻ - vì rất nhiều cái sợ. Vì thế không nhận thấy đợc hiệu quả của
việc giảng dạy ở những địa phơng khác, giáo viên cũng không có điều kiện để
tìm hiểu về kỹ năng sử dụng GAĐT
Chính vì những khó khăn trên mà việc sử dụng GAĐT trong dạy học trên
địa bàn huyện Hà Trung còn rất hạn chế. Với số lợng máy chiếu đa năng trong
địa bàn huyện ít ỏi nh hiện nay thì việc đa số giáo viên sử dụng thành thạo
GAĐT để dạy học là một mục tiêu mà cần phải một thời gian nữa mới có thể
đạt đợc.
2. Kết quả (hiệu quả của thực trạng trên):
Xuất phát từ những thực tế trên, trong quá trình dạy học, tôi nhận thấy có
một số kết quả sau:
- Giáo viên rất ngại sử dụng GAĐT. Nhiều giáo viên tỏ ra bi quan khi
nhắc đến việc ứng dụng CNTT trong dạy học, thậm chí có ngời còn cho rằng
không thể làm đợc. Chính vì thế không phát huy đợc tính u việt của GAĐT
trong dạy học.
- Việc vận dụng những phơng pháp dạy học mới trong những năm vừa
qua cũng đã đem lại những kết quả cao, song nhìn chung chất lợng học sinh cha
thật sự tốt, học sinh nhanh nhớ nhng cũng nhanh quên và trong môn Ngữ văn,
các em chỉ học đợc những gì cơ bản nhất chứ cha có sự đầu t, tìm tòi những tri
thức mới, cha thực sự hiểu và cảm đợc nội dung văn bản.
- Rất nhiều học sinh cha đợc tiếp cận với cách học tập mới và rất hứng
thú này. Có thể nói đây là một thiệt thòi của các em.
Khảo sát hiệu quả từ phía HS cho thấy, nếu sử dụng phơng pháp dạy học
truyền thống với phấn trắng bảng đen thì hiệu quả mang lại dù có cao song
cũng không đồng đều giữa các lớp, hứng thú học tập của học sinh cũng không
cao. Đây là kết quả thu đợc từ học sinh lớp 8A, 8B trờng THCS Hà Châu sau
khi học xong văn bản Bài toán dân số :
Lớp Sĩ số

Giỏi Khá Trung bình Yếu - kém
3
SL % SL % SL % SL %
8A
36 9
25
11
31
14
39
2
6
8B
37 7
19
8
22
18
49
4
11
Rõ ràng không thể phủ nhận thành công của các phơng pháp dạy học
truyền thống song kết quả khảo sát nh trên là cha thực sự đồng đều.
4
Phần ii : GIảI QUYếT VấN Đề
I. CáC GIảI PHáP THựC HIệN
1. Tham mu cùng Tổ chuyên môn và Ban giám hiệu, đề nghị các cấp
quản lí giáo dục tạo điều kiện trang bị những thiết bị cần thiết cho việc thực
hiện GAĐT nh máy tính, máy chiếu đa năng (Multimedia projector).
2. Tổ chức một số buổi học tập về cách sử dụng máy chiếu, thiết lập các

hiệu ứng trong PowerPoint cho giáo viên để họ có thể tự thiết kế GAĐT cho
mình.
3. Tìm hiểu và nghiên cứu thêm những kỹ năng cơ bản và nâng cao trong
việc sử dụng GAĐT để làm phong phú thêm những dạng bài tập khác nhau.
4. Tham gia các buổi thao giảng để thu nhận những góp ý chân thành từ
đồng nghiệp, từ đó nâng cao chất lợng giảng dạy theo phơng pháp mới.
5. Thăm dò và đánh giá chất lợng học sinh sau giờ học để nắm bắt đợc
thực chất chất lợng của các em.
Tôi nghĩ rằng, với khả năng s phạm vốn có cộng thêm một ít bồi dỡng về
kiến thức tin học, các giáo viên hoàn toàn có thể thiết kế đợc bài giảng điện tử
để thể hiện tốt hơn phơng pháp s phạm, góp phần đổi mới phơng pháp giảng
dạy.
II. các biện pháp tổ chức thực hiện
Biện pháp 1: Ngoài kiến thức chuyên môn cần phải trang bị những
kiến thức tin học cơ bản nhất:
Mặc dù GAĐT cha đợc các trờng học đón nhận rộng rãi, cha thực sự phổ
biến nhng bớc đầu nó đã tạo ra một không khí học tập và làm việc khác hẳn
cách học và cách giảng dạy truyền thống. Phải chăng việc dạy bằng giáo án
điện tử sẽ giúp ngời thầy đỡ vất vả bởi vì chỉ cần click chuột? Thực ra, muốn
click chuột để tiết dạy thực sự hiệu quả thì ngời dạy cũng phải bỏ công tìm
hiểu, làm quen với cách giảng bài mới này. Cụ thể, ngời thầy cần phải:
- Có kiến thức cơ bản về sử dụng máy tính
- Biết sử dụng phần mềm trình diễn PowerPoint
5