Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán trong các doanh nghiệp tại TPHCM

B O
I HC KINH T TP.HCM


 NI

NH N HIU
QU CA H TH 
P
T H 





INH T






 4


B O
I HC KINH T TP.HCM


 NI

NH N HIU
QU CA H TH 
P
T H 

  
: 60340301


K 



NG DN KHOA H

 


L
Tôi xin cam đoan nghiên cu này là ca riêng tôi, các s liu hoàn toàn trung
thc và kt qu nghiên cu trong lun vn cha tng đc công b trong bt k tài
liu nào.
Tác gi
Lê Th Ni

MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC

DANH MC CỄC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC BNG BIU, HÌNH NH
 1
1. p thit c  1
2. u 2
3. u 2
4. i c  3
5. Kt cu d kin ca lu 4

 5
1.1 y 5
1.1.1 Nghiên cu trên th gii 5
1.1.2 Nghiên cu ti Vit Nam 8
1.2 u c  8
 11
2.1 H th 11
2.1.1 nh ngha h thng thông tin 11
2.1.2 Phân loi h thng thông tin 12
2.1.3 ánh giá h thng thông tin 13
2.2 H th  14
2.2.1 Tng quan v h thng thông tin k toán 14
2.2.1.1 nh ngha 14
2.2.1.2 ChẾ nng Ếa h thng thông tin Ệ toán 14
2.2.1.3 Phân ệoi h thng thông tin Ệ toán 15
2.2.1.4 Yêu Ếu ca h thng thông tin Ệ toán 17
2.2.1.5 Vai trò Ếa HTTTKT trong chui giá tr ca DN 17
2.2.1.6 CáẾ đi tng s dng HTTTKT 17
2.2.2 T chc h thng thông tin k toán 18
2.2.2.1 Ni dung t chc 18

2.2.2.2 Quy trình t chc 18
t v hiu qu ca h th  20
t nn tu 23
2.4.1 LỦ thuyt khuch tán công ngh 23
2.4.2 LỦ thuyt xem xét doanh nghip theo ngun lc 23
 25
3.1 u 25
3.2 Gi thuyu 26
3u 29
3.4 Thit k u 29
3.4.1 o lng các bin 29
3.4.2 Chn mu 31
3.4.3 Thu thp d liu 32
3.4.3.1 Công Ế thu thp d liu 32
3.4.3.2 Quá trình thu thp d liu 33
  liu 33
3.5.1 Làm sch và mã hóa d liu 33
3.5.2 Kim đnh đ tin cy ca thang đo 35
3.5.3 H s tng quan và phân tích hi quy tuyn tính 35
 37
4.1 Kt qu u 37
4.1.1 Mô t mu 37
4.1.2 Phân tích đ tin cy và đ phù hp ca thang đo 38
4.1.3 Phân tích nhân t khám phá 41
4.1.4 Phân tích hi quy tuyn tính 44
4.1.4.1 Kim đnh h s tng quan 44
4.1.4.2 Phân tíẾh hi quy 46
4.1.5 Kt qu thng kê v hiu qu và các nhân t nh hng ca h thng
thông tin k toán trong các doanh nghip ti TP. HCM 48
4.2 Mt s n 49

4.2.1 V kt qu ca h s tin cy Cronbach’s Alpha 49
4.2.2 V kt qu ca phân tích nhân t khám phá 50
4.2.3 V kt qu ca phân tích hi quy tuyn tính 51
4.2.4 V kt qu thng kê v hiu qu và các nhân t nh hng ca h thng
thông tin k toán trong các doanh nghip ti TP. HCM 52
 56
5.1 Kt lun 56
5.2 Mt s kin ngh 57
5.2.1 i vi nhà qun lỦ doanh nghip 57
5.2.2 i vi nhà t vn 60
5.2 Hn ch c ng ngu tip theo 61
PHN KT LUN 63
DANH MU THAM KHO
TÀI LIU TING VIT
TÀI LIU TING ANH
PH LC



DANH MC VIT TT
1. Danh mc vit tt ting Vit
Vit tt
Ni dung
BQL
Ban qun lỦ
CNTT
Công ngh thông tin
DN
Doanh nghip
HTTT

H thng thông tin
HTTTKT
H thng thông tin k toán

2. Danh mc vit tt ting Anh
Ch vit tt
Ging Anh
Ging Vit
AIS
Accounting Information
Systems
H thng thông tin k toán
IT
Information Technology
Công ngh thông tin

DANH MC BNG BINH
Danh mc bng

Ni dung
Trang
Bng 4.1
Thng kê s lng bin quan sát và h s Cronbach’s
Alpha ca tng thang đo
39
Bng 4.2
Kim đnh KMO và Bartlett
42
Bng 4.3
Bng tng hp phng sai tích ly

43
Bng 4.4
Bng ma trn nhân t sau khi xoay
44
Bng 4.5
Ma trn h s tng quan
45
Bng 4.6
Kt qu đánh giá đ phù hp ca mô hình
47
Bng 4.7
Kt qu kim đnh đ phù hp ca mô hình
47
Bng 4.8
H s hi quy
48
Bng 4.9
Kt qu thng kê mc đ hiu qu
48
Bng 4.10
Kt qu thng kê chung theo tng nhóm nhân t
49
Danh m
Hình 2.1
Các b phn cu thành h thng thông tin
11
Hình 2.2
Phân loi HTTT theo cp đ qun lỦ
13
Hình 2.3

H thng thông tin k toán
14
Hình 2.4
HTTT k toán tài chính
15
Hình 2.5
HTTT k toán qun tr
15
Hình 2.6
Mi quan h gia k toán tài chính và k toán qun tr
trong quá trình thu thp, x lỦ và cung cp thông tin
16
Hình 2.7
HTTT k toán th công
16
Hình 2.8
HTTT k toán da trên nn máy tính
17
Hình 3.1
Mô hình nghiên cu
26
1

PHN M U
1. p thit c 
Ngày nay, vi s phát trin ca công ngh thông tin, đã góp phn làm cho
con ngi có th qun lỦ công vic có hiu qu, nhanh chóng, cung cp thông tin
kp thi và đáng tin cy. K toán là mt b phn quan trng ca h thng công c
qun lỦ kinh t tài chính, có vai trò tích cc trong vic qun lỦ, điu hành và kim
soát các hot đng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. Bên cnh đó, h thng

thông tin k toán cung cp thông tin k toán cho nhà qun lỦ các cp trong doanh
nghip, hi đng qun tr và nhng ngi s dng bên ngoài doanh nghip đ h ra
quyt đnh phù hp. H thng thông tin k toán có hiu qu s cung cp thông tin k
toán có cht lng, giúp doanh nghip vn hành hiu qu, cng nh giúp ngi s
dng thông tin đa ra các quyt đnh chính xác. Vì vy, hiu qu ca h thng
thông tin k toán đc quan tâm hàng đu.
Trong bi cnh Vit Nam đang m ca ra th gii và nhu cu bc thit phi
hi nhp vi kinh t toàn cu, các doanh nghip cn phi nâng cao hiu qu hot
đng và tng sc cnh tranh trên th trng. iu đó đòi hi các doanh nghip phi
ng dng công ngh thông tin vào vic t chc thc hin công tác k toán nhm to
ra mt h thng thông tin k toán hp lỦ, đc kim soát cht ch, cung cp thông
tin trung thc, đáng tin cy vi nhng k thut x lỦ thông tin k toán mi, góp
phn vào vic gia tng kh nng cnh tranh và hiu qu hot đng ca doanh nghip
mình. Vì l đó, các doanh nghip cn phi hiu và bit đc hiu qu ca h thng
thông tin k toán ti doanh nghip mình cng nh các nhân t nào tác đng mnh
nht đn hiu qu ca h thng thông tin k toán. Trên c s đó s giúp cho doanh
nghip t chc h thng thông tin k toán phù hp và t đó có th đa ra nhng
quyt đnh chính xác, kp thi trong giai đon hi nhp kinh t hin nay.
Vi nhng lỦ do nêu trên, ngi vit chn đ tài nghiên cu cho lun vn
thc s ca mình là “Nhng nhân t nh hng đn hiu qu ca h thng thông
tin k toán trong các doanh nghip ti thành ph H Chí Minh”.
2

2. Mu
Mc tiêu chính ca đ tài: Thông qua vic xác đnh các nhân t chính nh
hng đn hiu qu ca h thng thông tin k toán, nghiên cu đ xut các gii
pháp nâng cao hiu qu thông tin k toán trong các doanh nghip ti TP. HCM.
 đt đc mc tiêu chính nêu trên, cn thc hin các mc tiêu c th sau:
Th nht, tìm hiu các nghiên cu liên quan trên th gii cng nh  Vit
Nam, h thng li c s lỦ thuyt v h thng thông tin, h thng thông tin k toán

và hiu qu ca h thng thng tin k toán, đ trên c s đó đ xut mô hình nghiên
cu.
Th hai, đo lng mc đ hiu qu ca h thng thông tin k toán trong các
doanh nghip ti TP. HCM.
Th ba, nhn din nhng nhân t chính nh hng đn hiu qu ca h thng
thông tin k toán và đánh giá mc đ nh hng ca mi nhân t đn hiu qu
thông tin k toán tng th.
Th t, đ xut nhng gii pháp nhm nâng cao hiu qu ca h thng thông
tin k toán trong các doanh nghip ti TP. HCM.
3. u
- i tng nghiên cu: là hiu qu ca h thng thông tin k toán trong các
doanh nghip ti TP. HCM.
- Phm vi nghiên cu: các doanh nghip trên đa bàn TP. HCM.
- Thi gian thc hin kho sát: t 01 tháng 06 nm 2014 đn 15 tháng 08 nm
2014.
4. u
Phng pháp nghiên cu đc s dng là phng pháp nghiên cu đnh tính
kt hp đnh lng, trong đó nghiên cu đnh lng đóng vai trò ch đo.
- Nghiên cu đnh tính dùng đ khám phá, điu chnh và b sung các thành
phn ca hiu qu h thng thông tin k toán, các thang đo đi vi các nhân t này.
Nghiên cu đnh tính đc thc hin thông qua vic tìm hiu các lỦ thuyt v h
3

thng thông tin k toán, lỦ thuyt khuch tán công ngh, các nghiên cu trc đây,
đng thi tham kho Ủ kin ca các chuyên viên đang làm vic trong lnh vc t
vn h thng thông tin k toán cho doanh nghip.
- Nghiên cu đnh lng đ đánh giá, kim đnh các thang đo v hiu qu ca
h thng thông tin k toán, s phù hp ca mô hình nghiên cu vi d liu th
trng. Nghiên cu đnh lng đc thc hin thông qua phng pháp phng vn
trc tip các nhà qun lỦ trong các doanh nghip trên đa bàn TP. HCM và đc s

dng đ kim đnh li mô hình và các gi thuyt.
5. i c 
- H thng li các lỦ thuyt v h thng thông tin k toán, giúp ngi đc có
cái nhìn tng quan v h thng thông tin k toán.
- Nghiên cu này s rt hu ích cho các t chc mun áp dng h thng thông
tin k toán trong t chc ca h và cng nh s quan tâm ca mt thc th ngi s
dng. Nghiên cu này s giúp ch ra các yu t và các bin nh hng đn s thành
công ca h thng thông tin k toán trong các t chc khác nhau, ni nó đc s
dng. Nó cng s giúp các t chc mun áp dng h thng thông tin k toán ln đu
tiên trong t chc ca h, bng cách xem xét các yu t nh hng đn h thng
thông tin k toán đc xác đnh trong nghiên cu này.
- Trong giai đon hi nhp kinh t và th trng cnh tranh mnh m hin nay,
đ tài nghiên cu hiu qu ca h thng thông tin k toán đóng mt vai trò quan
trng. Mc tiêu chung ca nghiên cu này là giúp các t chc nhn thc v tm
quan trng ca h thng thông tin k toán và cng đ nâng cao hiu qu ca h
thng thông tin k toán trong các t chc, ni nó đang đc s dng. T đó, to nn
tng cho vic xây dng và t chc h thng thông tin k toán đt hiu qu đ cung
cp thông tin chính xác, kp thi và giúp nhà qun tr đa ra quyt đnh đúng đn.
- Hu ht các nghiên cu trong nc v h thng thông tin k toán ch yu là
đnh tính, nên đ tài chn phng pháp nghiên cu đnh lng, đ kt qu nghiên
cu chính xác và đáng tin cy. Do đó, v mt thc tin, nghiên cu này s là mt
4

tham kho hu ích cho các nhà qun lỦ doanh nghip t chc h thng thông tin k
toán cho doanh nghip phù hp và hiu qu nht.
6. Kt cu d kin ca lu
Ngoài phn m đu, nghiên cu gm nm chng:
Chng 1 ậ Tng quan nghiên cu
Chng 2 ậ C s lỦ thuyt
Chng 3 ậ Phng pháp nghiên cu

Chng 4 ậ Kt qu nghiên cu và bàn lun
Chng 5 ậ Kt lun và kin ngh

5

1: TNG QUAN U
Chng này s trình bày các vn đ tng quát v nghiên cu, nhng nghiên
cu liên quan trên th gii và ti Vit Nam và đa ra hng phát trin ca lun vn
này.
1.1 
1.1.1 
H thng thông tin cung cp c hi đ nâng cao hiu qu và giá tr ca doanh
nghip, và thm chí đ có đc li th cnh tranh, (Kimberly & Evanisko, nm
1981, Porter và Millar, 1985). Vi s phát trin mnh m ca máy tính thân thin
vi ngi dùng và các gói phn mm tiên tin, li th ca h thng thông tin to ra
là có th truy cp đn tin trình kinh doanh nh nht (Thong, 1999).
Ismail và King (2007) lp lun rng vic thiu hiu bit ca các nhà qun lỦ
thông tin k toán cn tr chin lc kinh doanh ca công ty khi sp xp chúng vi
yêu cu v kh nng ca AIS. Marriot và Marriot (2000) cng tìm ra rng các hiu
bit ca nhà qun lỦ v k toán, tài chính có nh hng đn vic thc hin h thng
thông tin k toán ti doanh nghip. Mc dù các nhà qun lỦ doanh nghip có th
cung cp chuyên môn trong lnh vc hot đng ca h, mt hn hp ca rt nhiu
li khuyên t các chuyên gia t vn bên ngoài có th cung cp thông tin có liên
quan đ thc hin có hiu qu AIS (de Guinea et al., 2005). Thong và cng s
(1996), Yap và Thong (1997), Thong (2001) đã cho rng các t chc bên ngoài nh
các nhà cung cp phn mm, các nhà t vn, c quan chính ph s đóng vai trò
quan trng trong vic thc hin h thng thông tin k toán.
Các công ty k toán cng có th đóng mt vai trò quan trng trong vic thc
hin AIS ti các doanh nghip (Davis, 1997; Mitchell và cng s, 2000; Berry và
cng s., 2006) bi vì các công ty k toán có th t vn cho doanh nghip trong lnh

vc chi phí kinh doanh, nghip v kinh t phát sinh, đ h tr vic theo dõi và kim
soát.
6

Trong khi đó, chuyên gia t vn và các nhà cung cp có th to điu kin cho
doanh nghip la chn công ngh phù hp vi đúng nhu cu v thông tin kinh
doanh (de Guinea và cng s, 2005). Do đó, s h tr này làm gim s vng mt
ca bt k thông tin chuyên môn bên ngoài và thông tin k thut liên quan đn vic
thc hin ca AIS mà quá trình kinh doanh ca công ty có th phi đi mt.
Sau đó, lỦ thuyt da trên ngun lc ca công ty (Wernerfelt , 1995) ch ra
rng các công ty là tp hp các ngun lc, trong đó giá tr ca ngun tài nguyên là
mt phn ph thuc vào s hin din ca các ngun tài nguyên khác nhau. K t
khi doanh nghip nh thng hot đng theo thi gian cht ch, tài chính, và hn
ch ca kinh nghim (Cragg & King, 1993; Berry và cng s, 2006), h có xu
hng điu chnh kinh phí hn ch ca h đ thc hin AIS (Alasadi & Abdelrahim,
2007). Tuy nhiên, các nhà qun lỦ các doanh nghip nh có kh nng cam kt
ngun lc trong vic thc hin AIS. Vì vy, vic ph bin các công ngh và lỦ
thuyt da vào ngun lc, mô hình khái nim cho nghiên cu gi đnh rng, đi vi
các DN mà nhà qun lỦ ít kinh nghim, thiu thông tin và chi phí ít s là nhng tr
ngi đ s dng và thc hin AIS. Thong (2001) đã chng minh rng các nhà qun
lỦ chính là yu t quan trng đ s dng ngun lc vào vic thc thi h thng thông
tin k toán. Thong và cng s (1996) và De Guinea và cng s (2005) đã kt lun
rng s tham gia ca các nhà qun lỦ và kin thc h thng thông tin k toán ca h
nh hng đn vic s dng ngun lc vào h thng thông tin k toán và t đó nh
hng đn hiu qu ca h thng thông tin k toán. Bên cnh đó, Lai (1994), Magal
và Lewis (1994), Foong (1999) đã đo lng hiu qu ca h thng thông tin k toán
da trên vic s dng h thng thông tin k toán.
Tm quan trng ca cam kt qun lỦ v hiu qu ca AIS trong doanh nghip
đã luôn luôn đc công nhn trong các tài liu AIS (Cragg & King, 1993; Igbaria
và cng s, 1997; Thông, 1999; Seyal & Abdul Rahman, 2003; de Guinea và cng

s, 2005 ; Ismail & King, 2007).
7

Phù hp vi Yap (1989), có hai lỦ do ti sao các nhà qun lỦ h tr thc hin
AIS. u tiên, các nhà qun lỦ hàng đu nhn bit đc c hi kinh doanh t vic
khai thác AIS. LỦ do là các nhà qun lỦ là nhng ngi hiu rõ doanh nghip mình
nht (Thong et al., 1996). Do đó, nhà qun lỦ s t chc AIS phù hp vi mc tiêu
và chin lc ca công ty (Jarvenpaa & Ives, 1991). Th hai, vic thc hin AIS
cn đu t m rng và có nh hng đn tt c các thành phn ca t chc (Yap,
1989). Ngoài ra, cam kt qun lỦ trong nhiu loi thông tin và tham gia vào vic
thc hin AIS s khuyn khích ngi dùng phát trin thái đ tích cc đi vi vic
s dng AIS và do đó, có th xây dng quá trình làm vic thun li, d dàng t
không có AIS chuyn sang có AIS (Thong et al, 1996). Hn na, bng chng thc
nghim (Igbaria và cng s, 1997; Foong, 1999; De Guinea và cng s, 2005) đã
chng minh rng cam kt qun lỦ là tích cc liên quan đn vic nhn thc v tính
d dàng s dng và nhn thc v tính hu dng ca AIS trong doanh nghip.
Vì vy, cam kt qun lỦ cho AIS s thit lp s khác bit gia thc hin
thành công và không thành công AIS (De Guinea và cng s, 2005). Hiu qu ca
AIS là mt trong nhng bin ph thuc chính ph bin trong nghiên cu AIS
(DeLone & McLean nm 1992; Thông và cng s, 1996; Seddon nm 1997; Foong,
1999). Raymond (1990) mô t hiu qu ca AIS, bi vì nó góp phn vào vic đt
đc các mc tiêu kinh doanh. Nhng các nhà nghiên cu vn đang đu tranh đ
tìm đnh ngha và khái nim v hiu qu AIS, bi vì hiu qu thay đi đáng k gia
các nghiên cu (De Guinea et al, 2005).
Nghiên cu quan trng cui cùng mà nghiên cu này da vào là Ismail
(2009). Tác gi tin hành mt cuc kho sát ti Malaysia s dng mu ca 232
doanh nghip va và nh. Nghiên cu tp trung vào tính hiu qu ca AIS bng
cách s dng thang đo Likert nm đim. Xây dng tám bin đc lp điu khin hiu
qu AIS da trên tài liu và sau đó kim tra mi quan h ca chúng vi hiu qu
AIS. Các bin này là S phc tp ca AIS; Kin thc ca nhà qun lỦ v AIS; S

tham gia ca nhà qun lỦ trong vic thc hin AIS; Hiu qu t vn t nhà t vn;
Hiu qu t vn t nhà cung cp phn mm; Hiu qu t vn t c quan chính ph
8

và Hiu qu t vn t công ty k toán. Nghiên cu s dng Cronbach’s alpha và
nguyên tc phân tích thành phn đ kim tra tính nht quán và hiu lc ca công c
nghiên cu ca mình đ mang li kt qu đáng tin cy. Kt qu cho thy kin thc
k toán ca nhà qun lỦ, và hiu qu t vn t các nhà cung cp phn mm và các
công ty k toán đóng góp đáng k vào hiu qu AIS.
1.1.2 
Vi nghiên cu ắXây dng h thng thông tin k toán trong các doanh
nghip ti Vit Nam hin nay” ca Nguyn Th Phng Tho (2014), qua kho sát
đã cho kt qu: đa s các DN Vit Nam có áp dng h thng thông tin k toán phc
v qun lỦ, tuy  nhng mc đ khác nhau nhng phn nào đã đáp ng đc nhu
cu thông tin cho qun tr ni b công ty. ng thi, các DN t chc công tác k
toán bao hàm nhng ni dung c bn, cn thit bng nhng phng pháp, k thut
tng đi phù hp vi công tác qun tr ca đn v. Qua đó to điu kin trong vic
cung cp thông tin phc v cho nhà qun tr thc hin tt các chc nng ca mình.
Ni dung và nghip v k thut c bn biu hin  các công ty nh sau: Phân loi,
kim soát, đánh giá chi phí theo tng phm vi chuyên môn, hoc cp bc qun tr;
Xác đnh, kim soát, đánh giá các ch tiêu kinh t phát sinh. Tuy nhiên, vic thc
hin công tác k toán và h thng thông tin  các DN Vit Nam còn nhiu hn ch
nh: vic thc hin cha có tính h thng, ni dung lc hu, nhiu ni dung trùng
lp, các phng pháp k thut vn dng rt đn gin, cha chú Ủ đn khai thác các
phng tin, k thut x lỦ thông tin hin đi, cha to đc s kt ni, tính n
đnh, đnh hng gia thông tin phc v qun lỦ vi nhu cu thông tin thc hin các
chc nng qun tr ca nhà qun lỦ trong ni b công ty. Vi nghiên cu trên,
chúng ta cng ch thy đc thc trng HTTTKT ti các DN Vit Nam, cha thy
đc thc s nhân t nào tác đng ti hiu qu ca HTTTKT cng nh đánh giá
hiu qu ca HTTTKT trong các doanh nghip.

Nh phn gii thiu đã nói, hiu qu ca AIS th hin qua cht lng thông
tin k toán t AIS. Vi nghiên cu “Xác đnh và kim soát các nhân t nh hng
9

cht lng thông tin k toán trong môi trng ng dng ERP ti các doanh nghip
VN” ca Nguyn BíẾh Liên (2012), đã s dng cách tip cn mi trong xác đnh
nhân t nh hng, đó là phân tích da trên mô hình ắh thng hot đng”, đa ra
có tt c 13 nhóm chi tit thành phn nhân t nh hng ti cht lng thông tin k
toán trong môi trng ng dng ERP ti các doanh nghip Vit Nam. Mc đ nh
hng ca các nhóm chi tit thành phn này ti cht lng thông tin k toán đc
xp theo mc đ gim dn nh sau: (1) Tm nhìn, cam kt và s h tr ca BQL
cp cao doanh nghip; (2) Nng lc, kinh nghim và s h tr ca nhà t vn trin
khai; (3) Nng lc đi d án doanh nghip; (4) Cht lng d liu; (5) Hun
luyn và s tham gia ca nhân viên doanh nghip; (6) Th nghim h thng; (7)
Cht lng thit b, c s h tng; (8) Qui trình x lỦ và cht lng phn mm
ERP; (9) Chính sách qun lỦ thay đi; (10) Chính sách cht lng và kim soát;
(11) Môi trng vn hóa doanh nghip; (12) Môi trng giám sát, kim tra; (13)
Chính sách nhân s.
1.2 
Nhng đim k tha ẾáẾ nghiên Ếu trẾ đây
Nghiên cu này xem xét li các nhân t quyt đnh đn hiu qu ca AIS và
sau đó đo lng chúng trong bi cnh ti Vit Nam.  thc hin mc đích này,
bng câu hi đc đ xut bi Ismail (2009) đc s dng đ đo lng các bin.
Kho sát ca Ismail da trên chín bin. Vi tám bin đc lp là: (1) S phc tp ca
AIS; (2) S tham gia ca nhà qun lỦ trong vic thc hin AIS; (3) Kin thc AIS
ca nhà qun lỦ; (4) Kin thc k toán ca nhà qun lỦ; (5) Hiu qu t vn t nhà
t vn; (6) Hiu qu t vn t nhà cung cp phn mm; (7) Hiu qu t vn t c
quan chính ph và (8) Hiu qu t vn t công ty k toán. Bin ph thuc là hiu
qu AIS. Vi nghiên cu này, ngi vit vn da trên mô hình nghiên cu và bng
câu hi ca Ismail (2009), tuy nhiên, đ phù hp vi bi cnh nghiên cu, ngi

vit đã gp các bin hiu qu t vn t nhà t vn, hiu qu t vn t nhà cung cp
phn mm, hiu qu t vn t c quan chính ph và hiu qu t vn t công ty k
toán thành mt bin chung đó là ắhiu qu t vn t chuyên gia bên ngoài”.
10

Vi nghiên cu ca Nguyn Bích Liên (2012), ngi vit chn k tha nhân
t ắS cam kt ca BQL cp cao DN”, bi vì rõ ràng nhn thy rng BQL có nh
hng đáng k đn quá trình thc hin AIS ca DN. Và nh  phn tng quan
nghiên cu, các nghiên cu cng đã ch ra rng s cam kt ca nhà qun lỦ s
khuyn khích ngi dùng phát trin thái đ tích cc đi vi vic s dng AIS và do
đó, có th xây dng quá trình làm vic thun li, d dàng t vic không có AIS
chuyn sang có AIS. Cam kt ca nhà qun lỦ v vic thc hin AIS s thit lp s
khác bit gia thc hin thành công và không thành công AIS. Do đó, chúng ta
nhn thy rng s cam kt ca nhà qun lỦ s nh hng đn hiu qu AIS ca DN.
im ỆháẾ ẽit ca đ tài nghiên Ếu
Th nht, giai đon din ra nghiên cu là thi k nn kinh t khó khn và
cng là thi k các doanh nghip phi cnh tranh khc lit đ tn ti. Do vy, đ tài
nghiên cu các nhân t nh hng đn hiu qu h thng thông tin k toán giúp tìm
ra nhng nhân t nào là nhân t quyt đnh nht ti h thng thông tin k toán có
hiu qu, đ giúp doanh nghip nâng cao hiu qu hot đng, tng sc cnh tranh
trên th trng th gii. Và nghiên cu này cng là đ kim nghim li mô hình
nghiên cu ca Ismail (2009) ti Vit Nam, c th là ti TP H Chí Minh.
Th hai, hu nh có rt ít nghiên cu trong nc v vn đ các nhân t nh
hng đn hiu qu h thng thông tin k toán, mà các nghiên cu này ch yu là
đnh tính, nên đ tài chn phng pháp nghiên cu đnh lng, đ kt qu nghiên
cu chính xác và đáng tin cy. Do đó, v mt thc tin, kt qu nghiên cu ca lun
vn này s là mt tham kho hu ích giúp các nhà qun lỦ doanh nghip lp k
hoch trin khai và s dng cng nh giám sát, kim soát h thng thông tin k toán
phù hp và hiu qu nht. Nghiên cu này s là mt tham kho hu ích cho DN ln
đu tiên ng dng AIS.

Tóm tt chng 1
Chng này trình bày gii thiu tng quát v vn đ nghiên cu v hiu qu
ca h thng thông tin k toán thông qua nhng nghiên cu liên quan trên th gii
11

và  Vit Nam, làm c s xây dng mô hình nghiên cu và đa ra các gi thuyt
nghiên cu. Vi các nghiên cu trc đây, đã ch ra rng hiu bit ca nhà qun lỦ
v AIS và k toán, chi phí thc hin AIS, cam kt ca nhà qun lỦ s nh hng đn
vic thc hin AIS cng nh hiu qu ca AIS. Các t chc bên ngoài nh các nhà
cung cp phn mm, các nhà t vn, c quan chính ph s đóng vai trò quan trng
trong vic thc hin h thng thông tin k toán. Nhng nghiên cu quan trng mà
nghiên cu này da vào và s dng mô hình nghiên cu đ làm mô hình nghiên cu
cho lun vn này đó chính là nghiên cu ca Ismail (2009).
Ngoài ra, chng này cng đã trình bày đim khác bit ca đ tài, đó chính là
các nghiên cu trc đây ti Vit Nam v vn đ hiu qu ca h thng thông tin k
toán đa s là đnh tính, đ tài này chn phng pháp đnh lng, s có Ủ ngha v
mt thc tin hn. Ngoài ra, vi đ tài nghiên cu này, s là kim nghim li mô
hình nghiên cu ca Ismail (2009) trong bi cnh ti Vit Nam, c th là TP H Chí
Minh, thì có cho kt qu nh là nghiên cu ban đu hay không.
12

 T

2.1 H th
2.1.1  th
H thlà tp hp các ngun lc và phng thc đ thu thp,
x lỦ, truyn ti d liu và thông tin đ giúp ngi s dng ra quyt đnh phù hp,
đt đc mc tiêu đnh trc.
Các b phn cu thành h thng thông tin:

Hình 2.1: Các b phn cu thành h thng thông tin
a h th
• HTTT phi đc thit k, t chc phc v nhiu lnh vc hoc nhim
v tng th ca mt t chc.
• t mc tiêu là h tr ra quyt đnh.
• Da trên k thut tiên tin v x lỦ thông tin.
• Có kt cu mm do, phát trin đc (h thng m).
a h th
• T đng hóa và tích hp nhng quy trình kinh doanh, sn xut chính
• Chia s d liu, thông tin trong phm vi doanh nghip
• Cung cp và truy vn thông tin trc tuyn
Ngun
Thu thp
X  
Kho d liu


13

n ca HTTT:
CáẾ thành phn nhìn theo ẾhẾ nng:
• B phn thu thp thông tin

• B phn kt xut thông tin
• B phn x lỦ
• B phn lu tr
• B phn truyn nhn tin
CáẾ thành phn nhìn theo Ếu trúẾ vt ệý
• C s vt cht, phn cng máy tính, vin thông và mng
• Quy trình nghip v giao dch
• Môi trng
• Con ngi
• Phn mm máy tính, h điu hành, phn mm ng dng, h qun tr
CSDL
2.1.2 i h th
2.1.2.1 i HTTT theo c qu
- H thng x lỦ giao dch (Transaction Processing Systems): Thc hin t
đng và ghi vt các giao dch.
- H thng thông tin qun lỦ (Management Information Systems): Gm nhiu
các kênh thông tin cung cp thông tin cho ngi qun lỦ cp trung.
- H thng h tr ra quyt đnh (Decision Support Systems): Tr giúp gii
quyt vn đ, mà phn ln là da vào kinh nghim phán đoán ca chuyên
gia.
- H thng h tr điu hành (Executive Support Systems): Cung cp thông tin
toàn din v t chc, phn ánh môi trng bên ngoài cho CEO.
14


Hình 2.2: Phân loi HTTT theo cp đ qun lỦ
(Ngun: TáẾ gi tng hp t bài ging v HTTTKT trng H Kinh
t Lut)
2.1.2.2 i HTTT theo ch
- HTTT tip th - bán hàng: Xác đnh khách hàng cho sn phm, cách phát

trin sn phm, khuyn mãi, bán sn phm, và duy trì quan h vi khách
hàng.
- HTTT qun lỦ sn xut: Qun lỦ dây chuyn sn xut: mua vt t, nguyên
liu, lu kho, sn xut, phân phi.
- HTTT tài chính ậ k toán: phn ánh mi din bin ca ngun vn, tài sn do
quá trình hot đng.
- HTTT qun lỦ nhân lc: gii quyt tt c các vn đ liên quan đn quyn li
và trách nhim ca nhân viên trong t chc.
2.1.3  th
2.1.3.1 T
Các tiêu chun đ đánh giá HTTT gm:
  tin cy
 Tính đy đ
 Tính thích hp, d hiu
 Tính đc bo v
15

 úng thi đim
2.1.3.2 L ca HTTT
Giá thành thông tin =  Các khon chi to ra thông tin
Giá tr ca thông tin: bng li ích thu đc ca vic thay đi quyt đnh do
thông tin to ra.
Giá tr ca h thng thông tin: là s th hin bng tin tp hp nhng ri ro
mà t chc tránh đc và nhng c hi thun li mà t chc có đc nh h thng
thông tin.
2.2 H th 
2.2.1 Tng quan v h th 
2.2
H thng thông tin k toán (Accounting Information Systems ậ là mt h
thng thu thp, x lỦ, tng hp và lu tr d liu nhm cung cp d liu, thông tin

liên quan đn k toán, tài chính, hu ích phc v cho vic ra quyt đnh.

Hình 2.3: H thng thông tin k toán
2.2.1.2 Cha h th :
H thng thông tin k toán có các chc nng ch yu:
 Chp, tng h d liu ca các hot đng
hng ngày ca doanh nghip.
 X  thông tin tài chính cho đi tng
bên ngoài DN; thông tin cho vic lp k hoch và h tr ra quyt đnh
cho nhà qun lỦ DN; thông tin cho vic kim soát thc hin k hoch;
thông tin cho vic điu hành hot đng hàng ngày ca DN.
16

 Ki tuân th quy trình hot đng kinh doanh ca DN; bo v
tài sn, vt cht thông tin; hot đng x lỦ thông tin, đm bo cht
lng thông tin; thit lp mt h thng kim soát ni b.
2.2.1.3 i h th 
- Phân loi theo mc tiêu cung cp thông tin: gm 2 loi
 HTTT k toán tài chính:

Hình 2.4: HTTT k toán tài chính
 HTTT k toán qun tr:

Hình 2.5: HTTT k toán qun tr
17

Mi quan h gia k toán tài Ếhính và Ệ toán qun tr trong quá trình thu
thp, x ệý và Ếung Ếp thông tin:

Hình 2.6: Mi quan h gia k toán tài chính và k toán qun tr trong quá

trình thu thp, x lỦ và cung cp thông tin
(Ngun: Xây ếng h thng thông tin Ệ toán ếoanh nghip ti Vit Nam
hin nay - Tp Ếhí tài Ếhính s 4)
- Phân loi theo phng thc x lý:
 HTTT k toán th công

Hình 2.7: HTTT k toán th công
 HTTT k toán da trên nn máy tính