Tải bản đầy đủ (.pdf) (119 trang)
  1. Trang chủ
    2. >>
  2. Thạc sĩ - Cao học
    3. >>
  3. Kinh tế

Hoàn thiện kế toán quản trị tại công ty cổ phần bao bì nhựa tân tiến

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (846.63 KB, 119 trang )


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH




TRN TH THANH TIN



HOÀN THIN K TOÁN QUN TR TI
CÔNG TY C PHN BAO BÌ NHA TÂN TIN




LUN VN THC S KINH T





TP.H CHÍ MINH - NM 2013


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH





TRN TH THANH TIN



HOÀN THIN K TOÁN QUN TR TI
CÔNG TY C PHN BAO BÌ NHA TÂN TIN

Chuyên ngành: K toán
Mã s: 60340301



LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc
PGS.TS Phm Vn Dc


TP.H CHÍ MINH - NM 2013


LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn “Hoàn thin k toán qun tr ti công ty c phn bao bì
nha Tân Tin” là công trình nghiên cu ca riêng tôi, các s liu trong lun vn đc s
dng trung thc. Kt qu nghiên cu trong lun vn này cha đc công b ti bt k
công trình nào. Ni dung ca lun vn có tham kho và s dng các tài liu trong danh
mc tài liu tham kho.



Tác gi lun vn

Trn Th Thanh Tin


























Mc lc



Trang
ph


bìa


L

i cam đoan


M

c l

c


Danh m

c các ký hi

u vi

t t

t



Danh m

c b

ng bi

u


Danh m

c s đ



L

i m


đ

u









1

CHNG 1: C S


LÝ LU

N V


K


TOÁN QU

N TR


C

A DOANH
NGHIP SN XUT

5
1.1 T

ng quan v



k


toán qu

n tr







5


1.1.1 

nh ngh
a







5



1.1.2 V
ai trò c

a k


toán qu

n tr







6


1.1.3


c đi

m c

a k



toán qu

n tr







7

1.2 K


toán qu

n tr


đ

i v

i doanh nghi

p s

n xu


t





8


1.2.1 Khái quát doanh nghi

p s

n xu

t






8


1.2.2
i

u ki


n đ


th

c hi

n k


toán qu

n tr


t

i
DNSX





10


1.2.2.1


Nh

n di

n và p
hân lo

i chi phí theo cách

ng x


trong DNSX




10



1.2.
2.2

Chi phí theo cách

ng x


và báo cáo k


t qu


ho

t đ

ng kinh doanh




11


1.2.3

N

i dung k


toán qu

n tr


trong DNSX






11




1.
2.3.1 D


toán

ngân sách






11



1.
2.3.2 H



th

ng k


toán chi phí và giá thành s

n ph

m





13


1.
2.3.3 K


toán trách nhi

m







14



1.
2.3.4 Thi

t l

p thông tin thích h

p cho vi

c ra quy

t đ

nh



16

K

t lu

n chng 1








18

CHNG 2: TH

C TR

NG K


TOÁN
QU

N TR


T

I CÔNG TY C


PH

N
BAO BÌ NHA TÂN TIN


19
2.1 Gi

i thi

u v


công ty c


ph

n bao bì nh

a Tân Ti

n





19


2.1.1 L

ch s



hình thành và phát tri

n






19


2.1.2 Ch

c nng, quy tr
ình s

n xu

t






20



2.1.3 C c

u t


ch

c






21


2.1.4

T


ch

c công tác k


toán t


i công ty





22

2.2 N

i dung

k


toán qu

n tr


t

i công ty





25



2.2.1 D


toán ngân sách






25


2.2.2
H


th

ng k


toán chi phí và giá thành s

n ph

m






26


2.2.3 K


toán trách nhi

m






29



2.2.4

Thông tin thích h

p cho vi

c ra quy


t đ

nh





33

2.3 ánh giá th

c tr

ng k


toán qu

n tr


t

i công ty






35


2.3.1 Nh

ng h

n ch


v


k


toán qu

n tr


t

i công ty




35



2.3.2 Nguyên nhân v


nh

ng h

n ch


trong vi

c v

n d

ng KTQT




38


2.3.2.1 Nguyên nhân ch


quan







38


2.3.2.2 Nguyên nhân khách quan






39

K

t lu

n chng 2







40


CHNG 3: HOÀN THI

N

K


TOÁN QU

N TR


T

I CÔNG TY

CP BAO BÌ
NHA TÂN TIN
41

3.1 Quan đi

m, quy trình hòan thi

n k


toán


qu

n tr


t

i công ty




41


3.1.1 Quan đi

m hoàn thi

n
k


toán qu

n tr






41


3.1.2

Quy trình hoàn thi

n

k


toán qu

n tr


t

i công ty





42

3.2 Gi


i pháp hoàn thi

n

k


toán qu

n tr


t

i công ty





43


3.2.1
Gi

i pháp v


t



ch

c b


máy k


toán





43


3.2.2 Gi

i pháp v


phân lo

i chi phí







45


3.2.3

Gi

i pháp hoàn thi

n
n

i dung k


toán qu

n tr


t

i công ty





47


3.2.3.1 D


toán ngân sách






47


3.2.3.2

H


th

ng k


toán chi phí và giá thành s

n ph


m





60


3.2.3.3 K


toán trách nhi

m






64


3.2.3.4

Thông tin thích h

p cho vi


c ra quy

t đ

nh





72

3.3 M

t s


ki

n ngh


đ


hoàn thi

n k



toán qu

n tr


t

i công ty


.


79


3.3.1 Nâng cao nh

n th

c c

a các c

p đ


qu

n tr



trong vi

c

ng d

ng KTQT




7
9


3.3.2 C

u trúc b


máy theo h

ng t

o đi

u ki


n v

n d

ng KTQT vào công ty




79


3.3.3
Nâng cao nng l

c nhân viên k


toán qu

n tr






80



3.3.4

ng d

ng ph

n m

m k


toán






80

K

t lu

n chng 3








82

K

t lu

n chung







83

Danh m

c tài li

u
tham kh

o





Ph


l

c


Ph


l

c 1: Quy trình s

n xu

t c

a công ty Tân Ti

n


Ph


l

c 2 : H



th

ng tài kho

n chi phí


Ph


l

c 3: H


th

ng ch

ng t


c

a các trung tâm trách nhi

m



Ph


l

c 4: H


th

ng báo cáo c

a các trung tâm trách nhi

m


Ph


l

c 5: H


th

ng s



sách c

a các trung tâm trách nhi

m


Ph


l

c 6: D


toán ngân sách

























DANH MC CÁC T VIT TT

CP SXC: chi phí sn xut chung
CP: C phn
DN: doanh nghip
DNSX: doanh nghip sn xut
VT: đn v tính
KTQT: k toán qun tr
KTTC: k toán tài chính
NCTT: nhân công trc tip
NVLTT: nguyên vt liu trc tip
TNDN: thu nhp doanh nghip




























DANH MC CÁC BNG

B

ng 2.1
: Báo cáo k

t qu



th

c hi

n doanh thu bán hàng 2012






31

B

ng 2.2
: Báo cáo tình hình kinh doanh 2012







33

B

ng 2.3
: Báo cáo tình hình tài chính 2012







34

B

ng 2.4
: M

t s


ch


tiêu tài chính c b

n






35


B

ng 3.1: B

ng h


th

ng tài kho

n chi phí






46

B

ng 3.2
: 

nh m

c giá NVL s

n xu


t 1m
2

bao bì s

n ph

m cà phê




49

B

ng 3.3
: 

nh m

c l

ng NVL s

n xu

t 1 m
2


bao bì cà phê





49

B

ng 3.4
: 

nh m

c chi phí NVL s

n xu

t 1m
2

bao bì cà phê





50


B

ng 3.
5
: 

nh m

c chi phí nhân công tr

c ti

p s

n xu

t 1m
2

bao bì s

n ph

m




51


B

ng 3.6
: t

p h

p chi phí theo các nhóm ho

t đ

ng





62

B

ng 3.7
: S đ


trung tâm trách nhi

m c


a công ty





66

B

ng 3.8
: Mã hóa tên ngành hàng






67

B

ng 3.9
: Danh m

c tài kho

n k



toán qu

n tr





.


68

B

ng 3.10: Phi

u đ

nh giá bán s

n ph

m







73
















DANH MC CÁC S 

S đ


2.1: B


máy qu

n lý c

a công ty














21

S đ


2.2: S đ


t


ch

c b


máy k



toán t

i công ty





24

S đ


2.3: Trình t


ghi s


k


toán t

i công ty







24

S đ


2.4: s đ


t


ch

c công ty d

ng thu g

n






30

S đ



3.1: B


máy k


toán








44

S đ


3.2
: Mô hình l

p d


toán







53

S đ


3.3
:M

i quan h


gi

a các d


toán b


ph

n trong h


th


ng d


toán ngân sách



54

S đ


3.4
: H


th

ng các trung tâm trách nhi

m



.


64






1

Li m đu
1. Tính cp thit ca đ tài
Ngày nay, các doanh nghip luôn phi đi mt vi nhng vn đ cnh tranh
gay gt. Nhng thông tin mà nhà qun tr mong mun t k toán không ch là nhng
d liu trong quá kh mà là nhng d báo trong tng lai. Nhng thông tin này đòi
hi phi nhanh chóng, kp thi, hu ích cho nhà qun tr. Do đó, k toán qun tr đã
ra đi và ngày càng hoàn thin đ có th đáp ng nhng nhu cu đt ra.
Ngoài nhng áp lc cnh tranh nói chung mà doanh nghip nào cng phi
đi mt, công ty c phn bao bì nha Tân Tin (tên còn gi là Tapack) luôn đng
trc nhng thách thc đ tn ti và phát trin khi mà:
Ngành nha hin nay là mt trong nhng ngành đã và đang thu hút nhiu
doanh nghip gia nhp, chu áp lc cnh tranh không nhng trong nc mà c
nhng doanh nghip nc ngoài. Hin nay, phn ln nguyên vt liu ca các doanh
nghip nha phi nhp khu t nc ngoài. Doanh nghip nha khó ch đng đu
vào nu không d toán đc s lng nguyên vt liu cn thit và tìm nhng nhà
cung cp uy tín có giá bán hp lý, thu nhp khu và chi phí vn chuyn thp.
Doanh nghip nha phi đu t máy móc thit b hin đi, kp thi đ đáp ng nng
sut và cht lng sn phm, tng tính t đng hóa trong dây chuyn sn xut. Sn
phm to ra phi đa dng, phong phú mu mã t đn gin đn phc tp. Khi vn đ
an toàn thc phm đc đt ra thì các bao bì sn phm dùng cho thc phm, m
phm yêu cu phi đc sn xut trong môi trng cách ly, đm bo tiêu chun v
sinh an toàn thc phm.
Hot đng sn xut kinh doanh trong ngành bao bì nha liên quan trc tip
đn vn đ môi trng và sc khe cng đng. Do đó, môt s thay đi v chính

sách ca chính ph có th nh hng đn công tác qun tr và hiu qu hot đng
sn xut kinh doanh ca công ty. Có hiu lc t ngày 01/01/2012, lut thu bo v
môi trng tác đng trc tip ti hot đng sn xut kinh doanh ca ngành nha khi
2

mà giá thành sn phm ca doanh nghip nha trong nc tng cao, khách hàng tìm
đn nhng ngun nhp khu giá r, không b đánh thu này, làm hn ch nng lc
cnh tranh ca các doanh nghip trong nc.
Tân Tin là doanh nghip hot đng trong lnh vc gia công bán thành sn
phm làm t liu sn xut cho các doanh nghip sn xut khác nên kt qu hot
đng sn xut kinh doanh ca Tân Tin ph thuc hoàn toàn vào hiu qu kinh
doanh ca các doanh nghip này. ng thi s phát trin ca các doanh nghip này
li ph thuc rt nhiu vào s phát trin ca nn kinh t, do đó s tng trng ca
nn kinh t s gây nh hng gián tip đn hiu qu hot đng sn xut kinh doanh
ca công ty.
Trong khi doanh nghip trong nc lao đao thì h thng siêu th bán buôn,
bán l nc ngoài không ngng m rng, bành trng khp ni: công ty Lotte Mart
đã tng vn đu t vào Vit Nam vi s vn lên đn 50 triu USD. Còn t đu nm
2012 đn nay, Metro Cash&Carry m thêm 7 trung tâm phân phi ti Vit Nam.
Gn đây nht ngày 4/10/2012 đã khai trng thêm trung tâm th 18 ti Rch Giá,
Kiên Giang. Còn Parkson m thêm 5 trung tâm mua sm trong nm 2012. Big C m
thêm 13 trong s 18 đi siêu th d kin s đa vào hot đng…Ngoài ra, còn có rt
nhiu tp đoàn bán l xâm nhp th trng bán l xâm nhp Vit Nam nh
Takashimaya-tp đoàn bán l hàng đu Hàn Quc, tp đoàn bán l Aeon (Nht
Bn), iu đáng nói là các tp đoàn bán l nc ngoài m kênh phân phi ti Vit
Nam nhng hu nh các sn phm đóng gói bày bán trong h thng siêu th đu
đc nhp t nc ngoài v, điu này làm cho t l tiêu th sn phm có s dng
bao bì đóng gói ti Vit Nam (các nhà sn xut sn phm tiêu dùng ti Vit Nam) s
gim do s chia s th phn vô hình chung s nh hng ln đn các nhà sn xut
bao bì trong đó có Tân Tin.

ng trc nhng thách thc đt ra, đ tn ti và phát trin công ty cn có
mt b máy k toán qun tr chuyên trách đáp ng nhu cu thong tin nhanh chóng,
kp thi cho nhà qun tr, h tr cho nhà qun tr trong công tác hoch đnh, điu
3

hành và kim soát cng nh đa ra nhng quyt đnh đúng đn, phù hp vi mc
tiêu công ty đt ra.  giái quyt vn đ này, tác gi chn đ tài: “Hoàn thin k
toán qun tr ti công ty c phn bao bì nha Tân Tin” làm lun vn thc s kinh t.
Bên cnh nhng công trình nghiên cu v k toán qun tr trên th gii, 
Vit Nam có nhng công trình nghiên cu mang tính ng dng cao, t tng quát
(Phng hng xây dng ni dung t chc vn dng k toán qun tr vào các doanh
nghip Vit Nam - 1997 ca PGS.TS Phm Vn Dc, Xây dng k toán qun tr
trong doanh nghip sn xut  Vit Nam -2008 ca TS.Hunh Li, Xây dng ni
dung và t chc k toán qun tr cho các doanh nghip nh và va  Vit Nam -
2010 ca TS.Phm Ngc Toàn,…) cho tng ngành, lnh vc (Vn dng k toán
qun tr trong các doanh nghip sn xut gch ngói tnh Bình Dng-2011 ca Ths.
H Nam Phng,…) đn c th ti công ty (Xây dng h thng k toán qun tr ti
công ty Samyang Vit Nam -2005 ca Ths.Hunh Tn Dng, Hoàn thin h thng
k toán qun tr ti công ty c phn ng Tâm-2011 ca Ths.Trn Tun Phong,…)
phù hp vi môi trng pháp lý cng nh môi trng kinh doanh trong nc.
 tài: “Hoàn thin k toán qun tr ti công ty c phn bao bì nha Tân
Tin” k tha nhng thành tu nghiên cu ca các tác gi đ có cái nhìn tng quát
khi tin hành thc hin đ tài và áp dng lý thuyt, kt qu đt đc vào thc t ca
công ty mt cách phù hp.
2. Ni dung nghiên cu
 H thng hóa c s lý lun v k toán qun tr
 Tìm hiu công tác t chc k toán qun tr ti công ty
 Nhn din đc nhng hn ch và hoàn thin k toán qun tr ti công ty
3. Phm vi nghiên cu
 tài tp trung tìm hiu thc trng ni dung, quy trình k toán qun tr và công

tác k toán ti công ty c phn bao bì nha Tân Tin trong nm 2012.
4. Phng pháp nghiên cu
4

Tác gi ch yu s dng phng pháp đnh tính đ h tr quá trình thc hin đ
tài. C th tác gi s dng:
Phng pháp duy vt bin chng khi xem xét hot đng ca công ty trong trng
thái đng, không ngng phát trin.
Phng pháp thu thp, nghiên cu, phân tích tài liu đ h thng hóa nhng ni
dung v k toán qun tr nói chung và k toán qun tr đi vi doanh nghip sn xut
nói riêng phù hp vi đ tài làm c s lý lun.
Phng pháp kho sát, tìm hiu thc t công ty khi tìm hiu thc t hot đng ti
công ty nói chung và thc trng công tác k toán qun tr ti công ty.
Phng pháp phân tích, x lý s liu, so sánh, đánh giá đ x lý kt qu thu thp
đc, đa ra quan đim, đánh giá tình hình thc t ti công ty và phng pháp đ xut
đa ra các gii pháp, kin ngh hoàn thin công tác t chc k toán qun tr.
5. Kt cu đ tài gm:
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn gm ba chng và sáu ph lc:
Chng 1: C s lý lun v k toán qun tr ca doanh nghip sn xut
Chng 2: Thc trng k toán qun tr ti công ty C Phn Bao Bì Nha Tân
Tin
Chng 3: Hoàn thin k toán qun tr ti công ty C Phn Bao Bì Nha Tân
Tin.




5

CHNG 1

C S LÝ LUN V K TOÁN
QUN TR CA DOANH NGHIP SN XUT
1.1 TNG QUAN V K TOÁN QUN TR
1.1.1 nh ngha
Theo Lut k toán Vit nam đc Quc hi khóa 11 thông qua ngày 17
tháng 06 nm 2003: “K toán qun tr là vic thu thp, x lý, phân tích và cung cp
thông tin kinh t, tài chính theo yêu cu qun tr và quyt đnh kinh t, tài chính
trong ni b đn v k toán”.
Theo đnh ngha ca Vin k toán viên qun tr Hoa K thì KTQT “là quá
trình nhn din, đo lng, phân tích, din gii và truyn đt thông tin trong quá
trình thc hin các mc đích ca t chc. K toán qun tr là mt b phn thng
nht trong quá trình qun lý, và nhân viên k toán qun tr là nhng đi tác chin
lc quan trng trong đi ng qun lý ca t chc”. (Charles T.Horngren et
al.,2002)
Nhn din: là s ghi nhn và đánh giá các nghip v kinh t phát sinh nhm
có hành đng k toán thích hp.
o lng: là s đnh lng, gm c c tính, các nghip v kinh t đã xy ra
hoc d báo các s kin kinh t có th xy ra.
Phân tích: là s xác đnh nguyên nhân ca các kt qu trên báo cáo và mi
quan h ca các nguyên nhân đó vi các s kin kinh t.
Din gii: là s liên kt các s liu k toán hay s liu k hoch nhm trình
bày thông tin mt cách hp lý, đng thi đa ra các kt lun rút ra t các s liu đó.
6

Truyn đt: là s báo cáo các thông tin thích hp cho nhà qun tr và nhng
ngi khác trong t chc.
1.1.2 Vai trò ca k toán qun tr
K toán qun tr ra đi, phát trin nhm đáp ng yêu cu thông tin đ nhà
qun tr thc hin toàn din nhng chc nng ca nhà qun tr. Do đó, vai trò ca k
toán qun tr là cung cp thông tin hu ích liên quan đn vic hoch đnh; t chc,

điu hành hot đng; kim tra và ra quyt đnh ca nhà qun tr.
 Vai trò ca k toán qun tr phc v chc nng hoch đnh:
Nhm cung cp thông tin v tình hình tài chính, tình hình hot đng ca đn
v, ca đi th cnh tranh, điu kin th trng, th hiu khách hàng và sáng kin k
thut… Thông tin do k toán qun tr cung cp rt quan trng trong vic truyn đt
và hng dn nhà qun tr xây dng k hoch ngn hn và dài hn.
 Vai trò ca k toán qun tr phc v chc nng t chc điu hành:
K toán qun tr cung cp thông tin cho vic xây dng và phát trin mt c
cu ngun lc hp lý trong doanh nghip và nhng thông tin phát sinh hàng ngày
trong doanh nghip. Thông tin do k toán qun tr cung cp phi có tác dng phn
hi v hiu qu và cht lng ca các hot đn đã và đang thc hin đ giúp nhà
qun tr có th kp thi điu chnh và t chc li hot đng ca doanh nghip.
 Vai trò ca k toán qun tr phc v chc nng kim soát:
 thc hin vai trò này, k toán qun tr cung cp thông tin v tình hình
thc t, thông tin chênh lch gia thc t và d toán ca tng b phn trong doanh
nghip, giúp cho nhà qun tr kim soát đc vic thc hin các ch tiêu d toán và
đa ra các bin pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng trong tng lai.
 Vai trò ca k toán qun tr phc v chc nng ra quyt đnh:
K toán qun tr thu thp, x lý và cung cp các thông tin liên quan đn các
phng án kinh doanh nhm giúp cho nhà qun tr la chn phng án ti u nht.
i vi các quyt đnh có tính chin lc, thông tin do k toán qun tr cung cp
phi h tr cho nhà qun tr xác đnh các mc tiêu ca t chc và đánh giá các mc
7

tiêu đó có th thc hin trên thc t hay không. i vi các quyt đnh tác nghip,
k toán qun tr cung cp nhng thông tin đ giúp nhà qun tr ra quyt đnh v s
dng các ngun lc ca t chc và giám sát các ngun lc đó đã và đang đc s
dng nh th nào.
Vai trò ca k toán qun tr đc th hin khác nhau  mi cp đ qun tr
trong t chc:

i vi cp qun tr cp c s, k toán qun tr cung cp thông tin phc v
cho nhà qun tr cp c s kim soát và ci tin hot đng ti b phn do h qun lý.
i vi cp qun tr cp trung gian, k toán qun tr cung cp thông tin phc
v cho nhà qun tr cp trung gian giám sát và đa ra quyt đnh v các ngun lc
nh nguyên vt liu, vn đu t, sn phm, dch v và khách hàng…
i vi cp qun tr cp cao, k toán qun tr cung cp thông tin đã đc
tng hp t các nghip v, s kin đã xy ra theo tng ngi điu hành, tng khách
hàng và tng b phn phc v cho nhà qun tr cp cao đ h tr cho h đa ra các
quyt đnh trong ngn hn và dài hn.
1.1.3 c đim k toán qun tr
K toán qun tr có nhng đc đim chung ca k toán, to nên s khác bit
gia k toán qun tr vi các chuyên ngành kinh t khác, nh cùng s dng thông
tin đu vào t h thng thông tin ban đu trên chng t k toán; gn lin vi nhng
quan h kinh t, tài chính, trách nhim trong hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip; tuân th nhng quy chun trong phn nh và cung cp thông tin kinh
t, tài chính hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Bên cnh nhng đc đim chung, k toán qun tr có nhng đc đim riêng
hình thành theo đnh hng cung cp thông tin qun tr cho nhng nhà qun tr
trong ni b doanh nghip nh:
8

- Thông tin th hin các vn đ kinh t, tài chính quá kh, hin ti, tng lai
nhng thng hng đn tng lai; đc đo lng bng bt k đn v nào và
thông tin phi linh hot, kp thi, phù hp theo yêu cu qun tr.
- Báo cáo th hin thông tin kinh t, tài chính theo quy chun ni b, không
nht thit phi tuân th nhng nguyên tc, chun mc, quy đnh ca chính
sách k toán nói chung.
- Quy trình x lý thông tin linh hot theo đc đim k thut-kinh t-qun lý
riêng ca tng hot đng, tng doanh nghip.
-  cao tính trách nhim, h thng trách nhim trong t chc, qun tr ni b

doanh nghip.
1.2 K TOÁN QUN TR I VI DOANH NGHIP SN XUT
K toán qun tr có ngun gc t doanh nghip sn xut và doanh nghip sn
xut chi phi quyt đnh đn s hình thành, phát trin k toán qun tr, th hin toàn
din k toán qun tr. Quá kh đã chng minh k toán qun tr hình thành, phát trin
t doanh nghip sn xut sau đó nh hng sâu rng đn các loi hình doanh nghip
khác, các t chc khác.
1.2.1 Khái quát doanh nghip sn xut
Theo chng 1, điu 4 ca Lut Doanh nghip đc Quc hi nc Cng
hòa Xã hi Ch ngha Vit Nam thông qua ngày 29/11/2005, “Doanh nghip là t
chc kinh t có tên riêng, có tài sn, có tr s giao dch n đnh, đc đng ký kinh
doanh theo quy đnh ca pháp lut nhm mc đích thc hin các hot đng kinh
doanh. Hot đng kinh doanh là vic thc hin liên tc mt, mt s hoc tt c các
công đon ca quá trình đu t, t sn xut đn tiêu th sn phm hoc cung ng
dch v trên th trng vi mc đích sinh li.”
Doanh nghip sn xut đc quyt đnh bi hot đng đc trng, sn xut, là
quy trình to giá tr thông qua bin đi hình thái vt cht, tính cht ca sn phm
9

đu vào thành mt sn phm mi vi hình thái vt cht, tính cht khác. Doanh
nghip sn xut tn ti di nhiu hình thc khác nhau trong xã hi nh công ty c
phn, công ty trách nhim hu hn, công ty hp danh, doanh nghip t nhân,… hot
đng trong các lnh vc sn xut công nghip, nông nghip, xây lp  quy mô khác
nhau nh tp toàn kinh t đa quc gia, doanh nghip có quy mô ln, doanh nghip
nh và va.
Doanh nghip sn xut luôn gn lin vi nhng quan h vt cht – pháp lý –
trách nhim gia doanh nghip vi nhng cá nhân, t chc bên ngoài doanh nghip
nh Nhà nc, nhà đu t, khách hàng, công chúng và gia doanh nghip vi cá
nhân bên trong ni b ca doanh nghip nh nhà qun tr, ngi lao đng trong
doanh nghip. Quan h gia doanh nghip vi các cá nhân, t chc bên ngoài đt

nhà qun tr vào nhng quy phm pháp lut phi tuân th và v mt kinh t, hình
thành nên quan h vt cht – pháp lý. Vì vy, nhng vn đ quan trng trong mi
quan h gia doanh nghip vi các đi tng bên ngoài đc th hin qua nhng
quy đnh ca lut pháp mà doanh nghip phi đáp ng nhng quy đnh này, không
có s la chn, ngay c điu đó có khi không hp lý, gim li ích kinh t đi vi
doanh nghip do không đng nht gia li ích kinh t ca doanh nghip vi li ích
kinh t ca nhng đi tng bên ngoài, nht là khi môi trng sn xut kinh doanh
nhanh chóng thay đi, khi h thng lut pháp li thi. Quan h gia doanh nghip
vi các đi tng bên trong ni b doanh nghip, v mt kinh t, đt nhà qun tr
vào quan h vt cht - trách nhim, hình thành nên h thng trách nhim ni b v
các hot đng qun tr ca h. ó là trách nhim ca nhà qun tr v hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Quan h bên trong ni b doanh nghip to nên
đc đim qun tr, kim soát hot đng sn xut kinh doanh riêng ca mi doanh
nghip và nh hng quyt đnh đn k toán qun tr. Vì vy, khi đc đim qun tr,
kim soát hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip và ni bt là quyn
quyt đnh, quyn kim soát, tính t ch kinh doanh, tính cnh tranh b hn ch, ch
còn là hình thc hoc nghiêm trng hn có th b trit tiêu dn đn k toán qun tr
10

ch còn là hình thc hay bin mt trong h thng k toán ca doanh nghip. (Hunh
Li, 2008)
1.2.2 iu kin đ thc hin k toán qun tr ti DNSX
1.2.2.1 Nhn din và phân loi chi phí theo cách ng x trong DNSX
Chi phí có th đc hiu là giá tr ca mt ngun lc b tiêu dùng trong hot
đng sn xut kinh doanh ca t chc đ đt đc mt mc đích nào đó. Bn cht
ca chi phí là phi mt đi đ đi ly mt kt qu. Kt qu có th di dng vt cht
nh: sn phm, tin, nhà xng…hoc không có dng vt cht nh kin thc, dch
v đc phc v…
Da trên cách ng x ca chi phí đi vi s thay đi ca mc đ hot đng
có th chia toàn b chi phí thành ba loi: bin phí, đnh phí, chi phí hn hp.

Bin phí là nhng chi phí mà giá tr ca nó s tng, gim theo s tng gim
v mc đ hot đng tng. Tng s ca bin phí s tng khi mc đ hot đng tng
và ngc li. Tuy nhiên nu tính trên mt đn v ca mc đ hot đng thì bin phí
li không đi trong phm vi phù hp. Bin phí ch phát sinh khi có hot đng. Bin
phí có th chia thành ba loi: bin phí tuyn tính, bin phí cp bc, bin phí phi
tuyn.
nh phí là nhng chi phí mà tng s ca nó không thay đi khi mc đ hot
đng thay đi. Vì tng đnh phí không thay đi nên khi mc đ hot đng tng thì
phn đnh phí tính trên mt đn v hot đng s gim đi và ngc li. nh phí có
th chia thành hai loi: đnh phí bt buc, đnh phí không bt buc.
Chi phí hn hp là chi phí mà thành phn ca nó bao gm c yu t bt bin
và yu t kh bin.  mc đ hot đng cn bn, chi phí hn hp thng th hin
các đc đim ca đnh phí,  mc đ hot đng vt quá mc cn bn, nó thng
th hin các đc đim ca bin phí. S pha trn gia phn bt bin và kh bin có
th theo nhng t l nht đnh.
11

1.2.2.2 Chi phí theo cách ng x và báo cáo kt qu hot đng kinh
doanh
Mt khi chi phí sn xut kinh doanh đc chia thành yu t kh bin và bt
bin, nhà qun tr s vn dng cách phân loi này đ lp ra mt báo cáo kt qu
hot đng kinh doanh và chính dng báo cáo này s đc s dng rng rãi nh mt
công c phc v cho quá trình phân tích đ ra quyt đnh. Báo cáo kt qu hot
đng kinh doanh đc lp theo mc đích trên đc gi là báo cáo kt qu hot đng
kinh doanh lp theo phng pháp trc tip.
Lp báo cáo kt qu hot đng kinh doanh theo phng pháp trc tip rt cn
thit đi vi doanh nghip sn xut, đem li thông tin hu ích, kp thi cho nhà
qun tr:
Cung cp trc tip d liu phc v cho vic phân tích mi quan h chi phí-
khi lng-li nhun (C-V-P). Cung cp thông tin v bin phí, đnh phí thích hp

cho vic kim soát chi phí thông qua h thng chi phí đnh mc, d toán linh hot.
S liu li nhun t báo cáo gn vi s bin đng ca dòng tin.
Trong điu kin s lng sn phm tiêu th, giá bán, chi phí, kt cu hàng
bán gia các k không đi, li nhun trên báo cáo không b nh hng bi s thay
đi ca lng hàng tn kho gia các k lp báo cáo và li nhun gia các k lp
báo cáo s bng nhau.
1.2.3 Ni dung k toán qun tr trong DNSX
1.2.3.1 D toán ngân sách
Mc đích c bn ca d toán ngân sách là phc v cho chc nng hoch đnh
và kim soát hot đng kinh doanh ca nhà qun tr. Thông qua hai chc nng này
mà nhà qun tr đt đc mc tiêu ca doanh nghip là ti đa hóa li nhun.
Các mô hình d toán:
12

 Mô hình n đnh thông tin t trên xung:
Các ch tiêu d toán đc đnh ra t ban qun lý cp cao ca t chc, sau đó
truyn xung cho qun lý cp trung gian, sau khi qun lý cp trung gian xem xét s
chuyn xung cho qun lý cp c s làm mc tiêu, k hoch trong vic t chc hot
đng ti tng b phn trong doanh nghip.
Lp d toán theo mô hình này mang nng tính áp đt t qun lý cp cao
xung nên rt d làm cho cp di không thc hin đc, to ra s bt bình. Khi áp
dng mô hình này đòi hi các nhà qun lý cp cao phi xem xét kh nng thc hin,
nng lc ca các b phn so vi ch tiêu do áp đt xung nhm tng tính thc tin.
 Mô hình thông tin phn hi:
Mô hình thông tin phn hi khác mô hình n đnh thông tin t trên xung 
ch nhà qun lý cp trung gian và nhà qun tr cp c s sau khi nhn đc ch tiêu
d toán t cp qun lý cao hn s cn c vào nng lc thc t ti b phn mình đ
xác đnh li ch tiêu d toán và bo v d toán vi cp trên. Sau khi d toán đc
duyt s tr thành d toán chính thc, đc s dng nh đnh hng hot đng ca
k k hoch.

 Mô hình thông tin t di lên:
Các ch tiêu d toán ban đu đc lp bi b phn cp thp nht da trên kh
nng, nng lc hin có ca b phn. Qun lý cp trung gian tng hp s liu ca cp
c s và cn c vào nng lc và tính thc tin ca b phn mình đ tin hành lp d
toán và trình lên qun lý cp cao. Qun lý cp cao s tng hp s liu ca qun lý
cp trung gian và kt hp vi tính kh thi, mc tiêu ca t chc đ xét duyt và đa
ra d toán chính thc làm cn c thc hin k hoch trong k.
H thng d toán ngân sách hot đng hng nm ca doanh nghip bao gm các
b phn d toán nh sau:
- D toán tiêu th và lch thu tin
13

- D toán sn xut
- D toán nguyên vt liu trc tip và lch thanh toán tin
- D toán chi phí nhân công trc tip
- D toán chi phí bán hàng
- D toán chi phí qun lý doanh nghip
- D toán kt qu kinh doanh
- D toán thu, chi tin mt
- D toán bng cân đi k toán
1.2.3.2 H thng k toán chi phí và giá thành sn phm
Chi phí sn xut là biu hin bng tin toàn b các hao phí phát sinh trong
khâu sn xut. Chi phí sn xut gn lin vi mt kt qu hoàn thành nht đnh là giá
thành sn xut. Mc đích ca k toán chi phí và giá thành sn xut là phn ánh chi
phí sn xut thc t phát sinh cng nh tính đúng tính đ giá thành sn xut sn
phm, dch v hoàn thành đng thi phân tích các sai bit v chi phí đ kp thi
chn chnh.
Chi phí đc tp hp theo mt trong hai phng pháp: phng pháp trc tip
và phng pháp phân b. Trong đó, phng pháp trc tip đc áp dng cho trng
hp chi phí phát sinh ch liên quan đn mt đi tng chu chi phí.; phng pháp

phân b: Áp dng cho trng hp chi phí phát sinh liên quan đn nhiu đi tng
chu chi phí.
Mô hình k toán chi phí sn xut và giá thành sn phm gm mô hình k
toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm theo chi phí thc t, mô hình k
toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm theo chi phí thc t kt hp vi chi
phí c tính và mô hình k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm theo chi
phí đnh mc. Mi mô hình k toán chi phí sn xut và tính giá thành s có nhng
phm vi, tác dng nht đnh. ng dng mô hình k toán chi phí sn xut và tính giá
thành nào là tùy thuc vào đc đim kinh t k thut, yêu cu qun lý, yêu cu v
14

thông tin chi phí giá thành cng nh trình đ và phng tin x lý thông tin mi
doanh nghip.
1.2.3.3 K toán trách nhim
K toán trách nhim là h thng k toán tp hp kt qu theo tng lnh vc
thuc trách nhim cá nhân nhm giám sát và đánh giá kt qu ca tng b phn
trong t chc.
Mc tiêu ca h thng k toán trách nhim là nhm đm bo s dng hu
hiu và hiu qu các ngun lc ca t chc. Tính hu hiu bao gm vic hoàn thành
nhng gì t chc mun làm. Tính hiu qu bao gm vic hoàn thành các mc tiêu
ca t chc vi chi phí thp, th hin bng lng đu ra đt đc trên mt đn v
đu vào. Tính hiu qu đc đo lng mà không tính ti vic đu ra có phù hp vi
mc tiêu.
 Các loi trung tâm trách nhim
Trung tâm trách nhim là mt chc nng hay mt b phn trong t chc, đt
di s lãnh đo ca mt nhà qun tr chu trách nhim trc tip vi kt qu ca
chc nng đó hay b phn đó. Có ba loi trung tâm trách nhimtrung tâm chi phí,
trung tâm li nhun và trung tâm đu t.
Trung tâm chi phí
Trung tâm chi phí là trung tâm trách nhim mà ngi qun lý ch chu trách

nhim hoc ch có quyn kim soát đi vi chi phí phát sinh  trung tâm, không có
quyn hn đi vi vic tiêu th và đu t vn. c xp vào loi trung tâm chi phí
là các phân xng sn xut, các phòng ban chc nng.
Trung tâm chi phí là phm vi c bn ca h thng xác đnh chi phí, là đim
xut phát ca các hot đng:
Phân loi chi phí thc t phát sinh
15

Lp d toán chi phí
So sánh chi phí thc t vi đnh mc chi phí tiêu chun
Trung tâm chi phí đc chia thành 2 nhóm: trung tâm chi phí tiêu chun,
trung tâm chi phí d toán.
Trung tâm li nhun
Trung tâm li nhun là trung tâm trách nhim mà nhà qun tr phi chu trách
nhim vi kt qu sn xut và tiêu th ca trung tâm. Do vy, nhà qun tr đc
quyn quyt đnh v nhng vn đ nh đnh giá, marketing, sn lng sn xut,
ngun cung cp, c cu bán hàng,…Nhà qun lý trung tâm li nhun còn đc giao
qun lý và s dng mt s vn ca t chc cùng vi nhim v to ra li nhun t
vic s dng hiu qu ngun vn đó. Mi s đu t thêm vn cho trung tâm đu
nm ngoài phm vi quyn hn và trách nhim ca nhà qun lý trung tâm li nhun.
c xp vào loi trung tâm li nhun là các đn v kinh doanh trong t chc nh
các công ty ph thuc, các chi nhánh,…
Trung tâm đu t
Trung tâm đu t là trung tâm trách nhim mà nhà qun tr ngoài vic phi
chu trách nhim vi chi phí, doanh thu, li nhun ca trung tâm còn phi chu trách
nhim vi vn đu t và kh nng huy đng các ngun tài tr. Do vy, nhà qun tr
trung tâm đu t đc quyn ra quyt đnh v đu t vn và s dng vn lu đng.
c xp vào loi trung tâm đu t là Hi đng qun tr, các công ty con đc lp…
Vic la chn mt trung tâm thích hp nht cho mt đn v trong t chc là
điu không d dàng. C s đ xác đnh mt b phn trong t chc là trung tâm gì là

cn c trên loi ngun lc hoc trách nhim mà nhà qun lý trung tâm trách nhim
đó đc giao. Trên thc t vic phân bit rõ ràng loi trung tâm trách nhim cho các
b phn, đn v trong mt t chc ch mang tính tng đi và ph thuc vào quan
đim ca nhà qun tr cp cao nht.  phân bit các b phn, đn v trong t chc
16

vào các loi trung tâm trách nhim hp lý nht thì nên cn c vào nhim v chính
ca b phn, đn v đó.
1.2.3.4 Thit lp thông tin thích hp cho vic ra quyt đnh
 Nhn din, phân tích thông tin thích hp ca quyt đnh ngn hn, dài hn.
Tiêu chun chn quyt đnh ngn hn đn gin là chn hành đng đc d
tính là s mang li thu nhp cao nht (hoc có chi phí thp nht) cho doanh nghip.
Vic vn dng nguyên tc này đ chn quyt đnh đúng đn không phi lúc nào
cng đn gin nên còn có 2 nguyên tc b sung đ chn các khon thu và chi thích
hp cho quá trình ra quyt đnh. Mt s ng dng khái nim thông tin thích hp đ
ra quyt đnh kinh doanh: quyt đnh loi b hoc tip tc kinh doanh mt b phn;
quyt đnh nên làm hay nên mua; quyt đnh nên bán ngay bán thành phm hay nên
tip tc sn xut thành thành phm ri mi bán; quyt đnh trong điu kin nng lc
sn xut có gii hn.
Ngi ta thng s dng 5 phng pháp đ phân tích vn đu t dài hn. Nm
phng pháp này đc chia làm hai nhóm:
Nhóm không s dng hin giá ca dòng tin gm: phng pháp t sut thu bình
quân, phng pháp k hoàn vn. Nhóm phng pháp này b qua các k thut tính
toán chit khu các dòng tin qua các thi gian đu t, là các phng pháp c đin.
Trong đó phng pháp t sut thu bình quân ch quan tâm đn tin li thu đc so
vi vn đu t bình quân hàng nm mà không quan tâm đn thi gian bao lâu mi
thu đ. Còn phng pháp k hoàn vn, là thi gian d kin bt đu t ngày đu t
đn ngày hoàn tr toàn b vn là bao lâu, phng pháp này ch quan tâm đn thi
gian thu hi vn đu t, mà không quan tâm đn li tc ca vn sinh li là bao
nhiêu. Hai phng pháp này đc đa ra đ sàng lc các phng án v tính tha

mãn t sut sinh li và thi gian d án ca nhà đu t.

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×