B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.H CHÍ MINH
THI DIM LAN
KH NNGăVN DNG MÔ HÌNH NGÂN
HÀNGăUăTăTI CÔNG TY TRÁCH
NHIM HU HN CHNG KHOÁN
NGÂNăHÀNGăTHNGăMI C PHN
NGOIăTHNGăVIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.H CHÍ MINH – Nmă2015
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.H CHÍ MINH
THI DIM LAN
KH NNGăVN DNG MÔ HÌNH NGÂN
HÀNGăUăTăTI CÔNG TY TRÁCH
NHIM HU HN CHNG KHOÁN
NGÂNăHÀNGăTHNGăMI C PHN
NGOIăTHNGăVIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính-Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS.TRN HOÀNG NGÂN
TP.H CHÍ MINH – Nmă2015
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Lun vn này là công trình nghiên cu ca tôi, có s
hng dn h tr t ngi hng dn khoa hc là PGS.TS. Trn Hoàng Ngân. Các
s liu và kt qu trong lun vn này là trung thc, do chính tác gi thc hin và có
ngun gc rõ ràng.
Tp. H Chí Minh, ngày tháng nm
Hc viên ký tên
Thi Dim Lan
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC HÌNH, BNG BIU
DANH MC T NG VIT TT
LI M U 1
1.Tính cp thit ca đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài 2
3. i tng và phm vi nghiên cu ca đ tài 3
4. Phng pháp nghiên cu và tip cn vn đ 3
5. Kt cu lun vn 3
6. ụ ngha khoa hc và ý ngha thc tin ca đ tài 3
CHNGă1:ăNHNG LÝ LUNăCăBN V NGÂNăHÀNGăUăTầầầầ 4
1.1 Tng quan ngân hàng đu t 4
1.1.1 Khái nim c bn ngân hàng đu t 4
1.1.2 Phân loi ngân hàng đu t 4
1.1.3 Các nghip v ngân hàng đu t 7
1.1.3.1 Nghip v ngân hàng đu t 7
1.1.3.2 Nghip v đu t 7
1.1.3.3 Nghip v nghiên cu 8
1.1.3.4 Nghip v ngân hàng bán buôn 8
1.1.3.5 Nghip v qun lý đu t 9
1.1.3.6 Nghip v nhà môi gii chính 9
1.1.4 Các dòng sn phm đu t 10
1.1.4.1 Phân theo tính cht thanh toán 10
1.1.4.2 Phân theo tính cht bin đng giá 10
1.1.4.3 Phân theo lch s phát trin 11
1.1.5 Phân bit ngân hàng đu t và các đnh ch tài chính khác 11
1.1.5.1 Phân bit ngân hàng đu t và ngân hàng thng mi 11
1.1.5.2 Phân bit ngân hàng đu t và công ty chng khoán 13
1.2 Lý do chuyn đi mô hình t công ty chng khoán sang ngân hàng đu t 15
1.3 Kinh nghim xây dng ngân hàng đu t ti các nc 17
1.3.1 Kinh nghim xây dng ngân hàng đu t các nc .17
1.3.1.1Kinh nghim xây dng ngân hàng đu t c 17
1.3.1.2 Kinh nghim xây dng ngân hàng đu t Anh 17
1.3.1.3 Kinh nghim xây dng ngân hàng đu t M 18
1.3.2 Bài hckinh nghim ng dng mô hình ngân hàng đu t ti Vit Nam 19
1.3.2.1 Cuc khng hong tài chính M giai đon 2007 – 2009 20
1.3.2.2 Hu qu đi vi ngành ngân hàng đu t 21
1.3.2.3 Mt s gi ý choVit Nam 21
Kt lun chng . 1 22
CHNGă2:ăNHNăNH KH NNGăVN DNG MÔ HÌNH NGÂN HÀNG
UăTăTI CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN CHNG KHOÁN NGÂN
HÀNG THNGăMI C PHN NGOIăTHNGăVIT NAM 23
2.1 Gii thiu công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c
phn Ngoi Thng Vit Nam 23
2.1.1 Lch s hình thành 23
2.1.2 Mng li hot đng 23
2.1.3 Kt qu kinh doanh giai đon 2010- 2013 24
2.2 Thc trng hot đng ca công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng
thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam 28
2.2.1 Thc trng hot đng dch v ngân hàng đu t ca các công ty chng khoán ti
Vit Nam 28
2.2.2 Thc trng hot đng ca công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng
thng mi c phn ti ngoi thngVit Nam 31
2.2.2.1 Dch v môi gii trái phiu và chng ch qu 31
2.2.2.2 Dch v môi gii c phiu 32
2.2.2.3 Hot đng huy đng vn 33
2.2.2.4 Hot đng sáp nhp và mua li 34
2.2.2.5 T vn chuyn đi 36
2.2.2.6 T vn niêm yt 37
2.2.2.7 T vn tái cu trúc, đnh giá 37
2.2.2.8 Hot đng nghiên cu 38
2.2.2.9 Hot đng khác 38
2.2.3 Phân tích Swot ti Công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng
mi c phn Ngoi Thng Vit Nam 39
2.3 Nhng điu kin tin đ vn dng mô hình ngân hàng đu t ti công ty trách
nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit
Nam 40
2.3.1 C s pháp lý cho vic ng dng mô hình ngân hàng đu t ti công ty trách nhim
hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam 40
2.3.2 Ngun vn hot đng 42
2.3.3 Trình đ nhân s 43
2.3.4 Mng li hot đng 44
2.3.5 H tng k thut-công ngh thông tin 44
2.4 Nhn đnh kh nng vn dng mô hình ngân hàng đu t ti công ty trách
nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit
Nam 45
2.4.1 Kt qu kho sát kh nng vn dng mô hình ngân hàng đu t ti công ty trách
nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam 49
2.4.2 Nhng thun li và khó khn khi vn dng mô hình ngân hàng đu t ti công ty
trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit
Nam 49
2.4.2.1 Thun li 49
2.4.2.2 Khó khn 53
2.4.3 Nhn đnh kh nng vn dng mô hình ngân hàng đu t ti công ty trách nhim
hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam 56
Kt lun chngă2 57
CHNGă 3: GII PHÁP VN DNGă MÔăHÌNHă NGÂNă HÀNGă Uă Tă TI
CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN CHNG KHOÁN NGÂN HÀNG
THNGăMI C PHN NGOIăTHNGăVIT NAM 59
3.1 nhă hng phát trin ca công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân
hƠngăthngă mi c phn Ngoiă Thngă Vită NamăvƠă ngơnă hƠngă thngă mi c
phn NgoiăThngăVit Nam 59
3.1.1 nh hng và mc tiêu phát trin ca th trng chng khoán Vit Nam 59
3.1.2 nh hng phát trin ca công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng
thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam .60
3.1.3 nh hng ca ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam 60
3.2ă xutămôăhìnhăngơnăhƠngăđuătăvn dng ti công ty trách nhim hu hn
chngăkhoánăngơnăhƠngăthngămi c phn NgoiăThngăVit Nam 61
3.2.1 T cách pháp nhân 61
3.2.2 L trình thc hin 61
3.2.2.1 Giai đonchun b t 2015 đn nm 2017 62
3.2.2.2 Giai đon sau nm 2017 62
3.2.3 Mô hình t chc 62
3.2.3.1 Theo chiu ngang 62
3.2.3.2 Theo chiu dc 67
3.3 Gii pháp nhm vn dngămôăhìnhăngơnăhƠngăđuătăti công ty trách nhim
hu hn chngăkhoánăngơnăhƠngăthngămi c phn NgoiăThngăVit Namầ.70
3.3.1 Gii pháp đi vi công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi
c phn Ngoi Thng Vit Nam 70
3.3.1.1 Tng vn đ vn dng mô hình ngân hàng đu t 70
3.3.1.2 Nâng cao c s vt cht, k thut công ngh 70
3.3.1.3 Ngun nhân lc phc v 70
3.3.1.4 C ch lng thng cao 71
3.3.2 Mt s đ xut đi vi Chính Ph 72
3.3.2.1 xut thay đi và hoàn thin khung pháp lý cho phép s hình thành và hot
đng ca mô hình ngân hàng đu t ti Vit Nam 72
3.3.2.2 Gia tng t l s hu đi vi nhà đu t nc ngoài 73
3.3.3 Mt s đ xut đi vi y Ban Chng Khoán Nhà Nc 73
3.3.3.1 C ch qun lý ri ro và an toàn vn 73
3.3.3.2 Hot đng đnh mc tín nhim 74
3.3.3.3 Hot đng giám sát, hn ch ri ro 75
Kt lun chngă3 77
Kt lun 78
Tài liu tham kho
Ph lc
DANHăMCăTăNGăVITăTT
CTCK: Công ty chng khoán
CTCP: Công ty c phn
DNNN: Doanh nghip nhà nc
GDP: Tng sn phm quc ni
HKD: Hot đng kinh doanh
HKD: Hot đng kinh doanh
HNX: S Giao Dch Chng Khoán Hà Ni
HOSE: S Giao Dch Chng Khoán Thành Ph H Chí Minh
IPO: Phát hành ln đu ra công chúng
M&A: Sáp nhp và mua li
NHT: Ngân hàng đu t
NHNN: Ngân Hàng Nhà Nc
NHTM: Ngân hàng thng mi
NHT: Ngân hàng trung ng
OTC: Th trng phi tp trung
ROA: T sut sinh li trên tng tài sn
ROE: T sut sinh li trên vn ch s hu
SGDCK: S Giao Dch Chng Khoán
SWOT: im mnh-im yu-C hi-Thách thc
TCTD: T chc tài chính
TMCP: Thng mi c phn
TNDN: Thu nhp doanh nghip
TPP: Hip đnh đi tác xuyên Thái Bình Dng
TTCK: Th trng chng khoán
UBCKNN: y Ban Chng Khoán Nhà Nc
UPCOM: Th trng giao dch chng khoán ca công ty đi chúng cha niêm yt
VCB: Ngân hàng thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam
VCBS: Công ty trách nhim hu hn chng khoán ngân hàng thng mi c
phn Ngoi Thng Vit Nam
DANHăMCăCÁCăHÌNHăV
Hình 1.1: Mô hình ngân hàng đu t đc lp 5
Hình 1.2: Mô hình ngân hàng đu t tng hp 6
Hình 1.3: Mô hình ngân hàng thng mi 12
Hình 1.4: Mô hình ngân hàng đu t 12
Hình 2.1: Doanh thu hot đng kinh doanh thun ca VCBS giai đon
2010-2013 27
Hình 2.2: Li nhun sau thu ca VCBS giai đon 2010-2013 28
Hình 2.3: Th phn c phiu, chng ch qu và th phn trái phiu giai đon
2010-2013 ca VCBS 31
Hình 2.4: Doanh thu hot đng môi gii VCBS giai đon 2010-2013 32
Hình 2.5 Tng trng s lng tài khon chng khoán ca VCBS giai
đon 2010-2013 33
Hình 2.6: C cu doanh thu ca VCBS giai đon 2010-2013 38
Hình 2.7: Kho sát nhu cu s dng ngân hàng đu t ca nhà đu t khi lut cho
phép đc trin khai 47
Hình 2.8: T l phn trm doanh thu d đoán giai đon 2015-2020 ca VCBS
48
Hình 2.9: Kh nng vn dng mô hình ngn hàng đu t ti VCBS 48
Hình 2.10: Tng giá tr và tng s lng các giao dch M&A hoàn tt giai
đon 2010-2013 50
Hình 2.11: Các lnh vc thu hút s chú ý ca hot đng M&A trong giai đon
2015-2020 50
Hình 2.12: Giá tr vn hóa th trng chng khoán giai đon 2010-2013 56
Hình 3.1: Mô hình t chc ngân hàng đu t theo chiu ngang 62
Hình 3.2: S đ t chc VCBS 69
DANHăMCăBNG BIU
Bng 1.1 Mng kinh doanh chính ca ba ngân hàng đu t tng hp 6
Bng 1.2 Các chc nng chính ca ngân hàng đu t 13
Bng 2.1: Kt qu kinh doanh ca VCBS giai đon 2010-2013 24
Bng 2.2: Mt s giao dch M&A ln trong giai đon 2007 – 2013 29
Bng 2.3: Các thng v thc hin huy đng vn ca VCBS giai đon
2011-2013 24
Bng 2.4: Các thng v thc hin t vn sáp nhp và mua li do
VCBS thc hin giai đon 2011-2013 36
Bng 2.5: Bng kt qu thm dò ý kin ca các cán b ca VCBS 45
Bng 3.1: C cu b phn kinh doanh 63
Bng 3.2: C cu b phn điu hành 65
- 1 -
LI M U
Nn kinh t Vit Nam t nm 2006 cho đn nay đư có chiu hng thay đi tích
cc, đin hình là s phát trin mnh m ca hot đng ngân hàng, các t chc tài chính
và th trng tài chính đc bit là th trng chng khoán. Th trng chng khoán
Vit Nam đư có nhng bc phát trin nhanh chóng c v quy mô ln chiu sâu vi
105 công ty chng khoán thành viên. Tham gia hot đng trên th trng chng khoán
luôn có hai đi tng ch yu là doanh nghip cn huy đng vn cho hot đng kinh
doanh ca mình và nhà đu t có lng tin nhàn ri. Th trng vn ca nc ta trc
gi vn quá ph thuc vào kênh tín dng ca ngân hàng thng mi. các nc đang
phát trin cho thy rng trong hot đng ca th trng vn các nc phát trin thì
ngân hàng đu t là ch th quan trng nht. Ti Vit Nam, khái nim ngân hàng đu
t còn tng đi mi m, song đư xut hin mt s công ty chng khoán, công ty qun
lý qu,ngân hàng thng mi ln vi các hot đng phôi thai theo hng các nghip
v ngân hàng đu t. ây là s phát trin tt yu mà các nc phát trin đư tri qua và
là mt hng đi đúng đn các nc đang phát trin.
1. Tính cp thit caăđ tài.
Th trng chng khoán Vit Nam ra đi vào ngày 20/07/2000 cho đn nay đư tri
qua nhiu giai đon phát trin khác nhau. c bit là s tng trng cha tng có ca
th trng chng khoán vào nhng nm cui 2006 và đu nm 2007 vi ch s VN-
Index tng t 500 đim lên đn 1000 đim, đt đnh cao nht là 1170,67 vào ngày
12/03/2007. Tuy nhiên, s thành công ca th trng chng khoán không duy trì qua
nm 2008. Nm 2008 chu s tác đng chung ca khng hong kinh t toàn cu, ch s
VN-Indexvà HNX-Index gim mnh liên tc. Trong nm 2010, VN-Index vào phiên
giao dch ngày 31/12/2010 đc khép li mc 481,66 đim. HNX-Index đt 114,24
đim, khin hu ht nhà đu t đu thua l t 70-80%. Trc tình hình đó, mt s công
ty đư dn đn phá sn vì không tìm ra đc hng đi mi trên th trng. Do đó, các
công ty chng khoán đư phôi thai hình thành mô hình ngân hàng đu t đ t cu
mình.
- 2 -
Ti Vit Nam, khái nim ngân hàng đu t còn khá mi m, các nghip v ngân
hàng đu t ti Vit Nam ch tn ti dng s khai. Nhìn chung, đây là s phát trin
ban đu, th hin mt đnh hng đúng ca nn kinh t Vit Nam. Dù đư có nhng
thành công ban đu trong vic chuyn đi và thit lp mô hình hot đng, cung cp các
sn phm và dch v ngân hàng đu t c bn. Tuy nhiên, thc t đt đc vn còn
thp so vi nhu cu và mong đi.
Sau khng hong nm 2008, các ngân hàng đu t còn li đư có nhng điu chnh
chin lc và đt đc nhng kt qu hot đng ht sc n tng. iu này nh mt
minh chng cho vai trò và tính hiu qu ca mô hình. Vn đ nhn ra là không phi mô
hình có còn phù hp hay không, mà là điu hành và qun tr ri ro nó di c góc đ
ca c quan qun lý v mô nh th nào?
Các công ty chng khoán trong nc tuy đư phôi thai hình thành theo mô hình ngân
hàng đu t, tuy nhiên còn khá non tr cha th hot đng và đáp ng cho các giao
dch ln mà các giao dch này thng ri vào các tp đoàn ngân hàng đu t nuc
ngoài nhiu tim lc, kinh nghim. Do đó, xut hin nhu cu phát trin và nâng tm
các công ty chng khoán lên thành các ngân hàng đu t thc th. T nhn đnh này,
tác gi mnh dn nghiên cu và thc hin lun vn vi đ tài: “Kh nngăvn dng
môăhìnhăngơnăhƠngăđuătăti Công ty trách nhim hu hn Chng khoán Ngân
HƠngăThngăMi C Phn NgoiăThngăVităNam.”
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài
Tìm hiu lý lun c bn v ngân hàng đu t, các nghip v ca ngân hàng đu t,
các dòng sn phm ca ngân hàng đu t, mô hình ngân hàng đu t trên th gii.
Phân tích thc trng hot đng ca Công ty trách nhim hu hn Chng Khoán
Ngân Hàng Thng Mi C Phn Ngoi Thng Vit Nam, t đó nhn đnh kh nng
vn dng mô hình ngân hàng đu t. xut các gii pháp nhm vn dng mô hình
ngân hàng đu t ti Công ty trách nhim hu hn Chng Khoán Ngân Hàng Thng
Mi C Phn Ngoi Thng Vit Nam.
3. iătng và phm vi nghiên cu caăđ tài
- 3 -
i tng nghiên cu: kh nng vn dng mô hình ngân hàng đu t ti Công ty
trách nhim hu hn Chng Khoán Ngân Hàng Thng Mi C Phn Ngoi Thng
Vit Nam.
Phm vi nghiên cu:nhn đnh các điu kin tin đ và kh nng vn dng mô hình
ngân hàng đu t, t đó đ xut mô hình ngân hàng đu t vn dng ti Công ty trách
nhim hu hn Chng Khoán Ngân Hàng Thng Mi C Phn Ngoi Thng Vit
Nam, thi gian nghiên cu là giai đon 2010-2013
4. Phngăphápănghiênăcu và tip cn vnăđ
Phng pháp nghiên cu đc vn dng trong đ tài bao gm phng pháp nghiên
cu đnh tính gm phng pháp thng kê, phng pháp so sánh, phng pháp mô t.
5. Kt cu lunăvn
Kt cu lun vn đc chia thành 03 chng:
Chng 1: Nhng lý lun c bn v ngân hàng đu t.
Chng 2: Nhn đnh kh nng vn dng mô hình ngân hàng đu t ti Công ty
trách nhim hu hn Chng Khoán Ngân Hàng Thng Mi C Phn Ngoi Thng
Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp nhm vn dng mô hình ngân hàng đu t ti Công ty trách
nhim hu hn Chng Khoán Ngân Hàng Thng Mi C Phn Ngoi Thng Vit
Nam.
6. ụănghaăkhoaăhcăvƠăýănghaăthc tin caăđ tài.
Mô hình ngân hàng đu t đư phát trin t lâu đi trên th gii và đn nay vn ch
rõ tính u vit vi nhng đóng góp quan trng cho s phát tin ca th trng tài chính
các nc. Vit Nam, mt s công ty chng khoán ln và các ngân hàng đư tuyên b
đnh hng hot đng theo mô hình này. Tuy nhiên, nhiu thành phn trong nn kinh
t vn còn xa l vi khái nim mô hình này. Lun vn s khái quát mô hình ngân hàng
đu t và kinh nghim hot đng trên th gii. Do đó, các đnh ch tài chính, các nhà
đu t và t chc khác có th dùng lun vn đ tham kho cho các đnh hng hot
đng.
- 4 -
CHNGă1:ăNHNGăLụăLUNăCăBNăVăNGÂNăHÀNGăUăT
1.1ăTngăquanăngơnăhƠngăđuăt
1.1.1ăKháiănimăcăbnăngơnăhƠngăđuăt
Trong nn kinh t, nhu cu v vn đ đu t và các ngun tit kim có th phát sinh
t nhiu ngun khác nhau. Nhng ngi có c hi đu t sinh li thì thiu vn, trái li
nhng ngi có vn nhàn ri li ít có c hi đu t. Do đó hình thành c ch chuyn
đi t tit kim sang đu t. Thay vì tìm kim các ngun vay ngn hn trên th trng
tin t qua kênh ngân hàng thng mi vi điu kin vay vn khó khn và lưi sut cao.
Ngi thiu vn có th tìm kim ngun vn trung dài hn trên th trng vn, c ch
đó đc thc hin trong khuôn kh th trng tài chính. Nhng ngi thiu vn huy
đng vn bng cách phát hành ra các công c tài chính nh c phiu, trái phiu.
Ngân hàng đu t xut hin làm nhim v giúp cho ch th thiu vn phát hành ra
các loi chng khoán ra th trng nhm huy đng vn. Các loi chng khoán c
phiu, trái phiu. Do đó, ngân hàng đu t đóng vai trò là mt ch th trung gian quan
trng trong nn kinh t trên th trng vn.
Nh vy, ngân hàng đu t thc cht là mt đnh ch trung gian tài chính, đc
phát trin mt mc đ cao hn t công ty chng khoán vi các nghip v đa dng và
phc tp. Nghip v ca ngân hàng đu t hin đi bao gm nhiu nghip v nh phát
hành chng khoán, bo lưnh phát hành, t vn và sáp nhp doanh nghip, hot đng
đu t, môi gii, nghiên cu
1.1.2 Phơnăloiămôăhố
nhăngơnăhƠngăđuăt
Vit Nam cha thc s có các ngân hàng đu t song có các đnh ch tài chính thc
hin mt s chc nng ca ngân hàng đu t, đó là các công ty chng khoán và công ty
qun lý qu
Mô hình ngân hàng đu t tn ti di hai hình thc là ngân hàng đu t đc lp,
ngân hàng tng hp.
- 5 -
Ngân hàng đu t đc lp gm: các công ty chng khoán và công ty qun lý qu
không trc thuc ngân hàng thng mi đc coi là các ngân hàng đu t đc lp.
Ngân hàng đu t đc lp đc phân ra hai loi là ngân hàng đu t toàn din và ngân
hàng đu t chuyên sâu
Hìnhă1.1:ăMôăhìnhăngơnăhƠngăđuătăđc lp
(Ngun: The business of investment banking: a coprehensive overview)
+Ngân hàng đu t toàn din: cung cp các dch v đa dng bao gm bo lãnh phát
hành chng khoán, đu t chng khoán, cung cp các khon tín dng, sáp nhp và mua
li doanh nghip, môi gii chng khoán, qun lý đu t và nghiên cu.
+ Ngân hàng đu t chuyên sâu: không cung cp đy đ các loi dch v ca ngân
hàng đu t và thng không b ri vào tình hung xung đt li ích nh các ngân hàng
đu t toàn din, mà ch cung cp mt s mng dch v la chn nht đnh hoc tp
trung khai thác mt mng th trng nht đnh. Mt s ngân hàng chuyên v t vn sáp
nhp và mua li doanh nghip, mt s tp trung phc v các khách hàng đnh ch tài
chính, mt s tp trung vào đu t mo him.
Ngân hàng tng hp: các công ty chng khoán và công ty qun lý qu trc thuc
ngân hàng thng mi đc coi là mt b phn ca ngân hàng tng hp.
- 6 -
Hìnhă1.2:ăMôăhìnhăngơnăhƠngăđuătătng hp
(Ngun: The business of investment banking: a coprehensive overview)
Trong thp k gn đây, hàng lot các tên tui ln Credit Suisse, JP.Morgan Chase,
HSBC chuyn mình mnh m sang lnh vc ngân hàng đu t. Dòng sn phm ca
ngân hàng này đư thay đi nhiu nm trc đây và tr nên phong phú hn rt nhiu.
Trên th gii có th k đn ba ngân hàng tng hp tiêu biu Citigroup, J.P Morgan và
UBS.
Bng 1.1 Mng kinh doanh chính caăbaăngơnăhƠngăđuătătng hp
(Ngun: Trang ch ca các ngân hàng)
Citigroup
J.P.Morgan
UBS
Ngân hàng tiêu dùng
toàn cu
Ngân hàng đu t
toàn cu
Th trng vn toàn
cu
Ngân hàng thng
mi
Qun lý tài sn toàn
cu
Qun lý tài sn
Ngân hàng thng
mi
Ngân hàng đu t
Dch v ngân hàng cá
nhân
Dch v ngân qu
Dch v chng khoán
Dch v khách hàng
doanh nghip
Dch v khách hàng
t chc
Dch v khách hàng
qu đu c
Dch v khách hàng
chính ph
Dch v khách hàng
cá nhân
- 7 -
1.1.3ăCácănghipăvăngơnăhƠngăđuăt
1.1.3.1ăNghipăvăngơnăhƠngăđuăt
ây là nghip v truyn thng, lâu đi nht và cng là nghip v ct lõi hình thành
nên ngân hàng đu t. Nghip v này bao gm dch v t vn, bo lãnh phát hành
chng khoán. Các loi chng khoán đó bao gm phát hành c phiu, trái phiu chuyn
đi (chng khoán vn) và trái phiu (phát hành chng khoán n). Các nghip v này
thc hin ch yu trên th trng s cp.
Nghip v này dn đc m rng ra bao gm dch v t vn sáp nhp và mua li
(M&A), t vn tái cu trúc doanh nghip hay tái cu trúc công ty, thoái vn đu t, t
vn chin lc. Nghip v này đòi hi kin thc chuyên môn sâu rng trong lnh vc
tài chính doanh nghip và là cánh tay ni dài ca nghip v huy đng vn.
Nghip v này đóng góp doanh thu tng đi cao thông qua các hot đng t vn
và bo lãnh phát hành trái phiu. Thông thng khon phí thu v t 2%-3% tng giá
tr hp đng. Còn đi vi dch v t vn sáp nhp và mua li, khon phí thng dao
đng t 1% -1,5%. Khi giá tr hp đng càng cao thì khon phí thng thp li vì trong
mi trng hp thì ngân hàng đu t đu mang v mt khon phí nht đnh nên đây là
mt lnh vc thu hút không ch ngân hàng đu t mà còn nhiu công ty t vn tài chính
ln. Dch v ngân hàng đu t đc coi là giá tr ct lõi ca ngân hàng đu t.
1.1.3.2 Nghipăvăđơ
uătă
Nu nh nghip v ngân hàng đu t din ra trên th trng s cp thì nghip v
đu t hu nh din ra trên th trng th cp, bao gm môi gii và đu t. Nghip v
đu t bao gm môi gii và đu t. Nghip v môi gii ch yu đc áp dng cho các
chng khoán niêm yt, trong đó ngân hàng đu t đóng vai trò trung gian nhn lnh,
truyn lnh và tr lnh khp v cho khách hàng.
Nghip v đu t bao gm nghip v đu t cho khách hàng vi chc nng to
thanh khon trên th trng. Nghip v t doanh vi mc tiêu đu c bin đng giá
chng khoán, hot đng này mang tính ri ro cao vì ngân hàng đu t đem vn mình ra
đ t doanh. Nghip v này hot đng c trên th trng phi chính thc, th trng
- 8 -
niêm yt. Chính vì th nghip v đu t t doanh mang tính ri ro cao hn nghip v
đu t mang tính thanh khon .
Hot đng đu t cho khách hàng thng đc gn lin vi nhân viên bán hàng.
Các nhân viên bán hàng là ngi tìm kim và duy trì quan h vi các khách hàng ln
đ gii thiu h vi các nhân viên t vn.
1.1.3.3ăNghipăvănghiênăcuă
Nghip v nghiên cu đc thc hin bi các nhân viên nghiên cu, nhm phân
tích tình hình ca các loi chng khoán trên th trng, giúp cho nhà đu t có th ra
quyt đnh mua bán ca mình mt cách linh hot, kp thi. Các nghip v này rt đa
dng bao gm: phân tích tình hình kinh t v mô, kinh t ngành, doanh nghip, phân
tích chin lc đu t.
Nghip v nghiên cu không to ra doanh thu trc tip song có tác dng tng
cng cht lng dch v, tng kh nng cnh tranh gia các ngân hàng đu t. Vic
nghiên cu có tác dng tng tính thanh khon cho hot đng mua bán chng khoán,
tng tính thanh khon cho c phiu. Bên cnh đó hot đng này cng giúp vic phát
hành chng khoán trên th trng s cp tr nên d dàng hn.
1.1.3.4ăNghipăvăngơnăhƠngăbánăbuônă
Bn cht ca nghip v này là vic ngân hàng đu t vào các doanh nghip cha
niêm yt có tim nng đ phát trin làm tng giá tr thông qua tái c cu tài chính và
hot đng. Vic đu t vào các doanh nghip vn t nhân có th thc hin t giai đon
khi nghip đn các giai đon trng thành và phát trin ca doanh nghip. Hai hình
thc thông dng ca nghip v đu t vn t nhân là đu t mo him hoc đu t
mua doanh nghip thông qua đòn by tài chính. Quá trình đu t s kt thúc bng vic
thoái vn thông qua niêm yt doanh nghip đc đu t lên th trng chng khoán
hoc bán cho mt bên th ba. Mt cách ít thông dng hn, ngân hàng đu t vào công
ty niêm yt và thoái sàn đ tr thành doanh nghip t nhân nhm hn ch s quan tâm
ca công chúng và các c quan giám sát th trng. Sau quá trình phát trin và tái c
cu li, ngân hàng s thoái vn đu t theo cách thông thng là tái niêm yt lên th
- 9 -
trng chng khoán. Ngân hàng đu t va thc hin hot đng đu t vn t nhân
cho bn thân ngân hàng và cho khách hàng thông qua nghip v qun lý qu đu t
vn t nhân.
Nghip v ngân hàng bán buôn là mt hot đng t doanh mang tính ri ro cao.
Vi đi tng đu t là các sn phm thay th, thi hn nm gi sn phm thng dài
hn so vi nghip v đu t các sn phm chng khoán truyn thng.
1.1.3.5ăNghipăvăqunălýăđuătă
Qun lý đu t có th phân thành nghip v qun lý tài sn và nghip v qun lý
gia sn.
Qun lý tài sn bao gm qun lý qu đu t, qun lý danh mc đu t cho các
khách hàng t chc. Ngày nay, qu đu t đư phát trin đa dng hình thành các loi
qu đu t khác nhau vi mc tiêu đu t và mc đ ri ro khác nhau đ đáp ng nhu
cu đa dng ca khách hàng. Các loi qu đu t thông dng bao gm qu h tng,
qu hu trí, qu đu c, qu đu t vn t nhân, qu đu t mo him và mt s loi
qu khác.
Qun lý gia sn hay dch v ngân hàng cá nhân: là dch v qun lý tài sn cho các
cá nhân hay các gia đình giàu có
1.1.3.6ăNghipăvănhƠămôiăgiiăchính
ụ tng hình thành nghip v nhà môi gii chính xut phát t s bt tin ca vic
s dng cùng mt lúc nhiu nhà môi gii ca các qu đu c dn đn s phân tán các
ngun lc trong vic thc hin các hot đng h tr. Nhn thy điu này, các ngân
hàng đu t ln đư nhanh chóng tn dng th mnh ca mình vi h thng c s h
tng sn có đ cung cp mt lot hình dch t đu đn cui cho các qu đu c, thm
chí cung cp mt s dch v h tr min phí. Vic tp hp các ngun lc này to ra s
tin li trong hot đng, hn ch phân tán ngun lc, giúp các qu đu t có th tp
trungvào công vic kinh doanh chính là đu t. Vic s dng nhà môi gii chính không
có ngha là các qu đu t tin hành thuê ngoài các hot đng không c bn và tp
- 10 -
trung hóa vic x lý giao dch cho nhà môi gii chính đ h thay mt ký kt thc hin
các giao dch vi các nhà môi gii khác.
Ngày nay, dch v nhà môi gii chính tr nên rt đa dng và không ch bao gm
các dch v môi gii đu t mà bao gm rt nhiu dch v h tr hot đng, t vn cho
toàn b vòng đi hot đng ca mt qu đu c. Các dch v này bao gm t vic xin
giy phép, thit lp c s h tng, cho thuê vn phòng, kêu gi nhà đu t, thu xp vn,
cung cp các gii pháp công ngh, môi gii đu t, lu ký chng khoán.
1.1.4.ăCácădòngăsnăphmăđuăt
1.1.4.1 Phơnătheoătínhăchtăthanhătoán
Theo tính cht, sn phm đu t c bn đc phân thành sn phm tin mt và sn
phm phái sinh, ngoài ra còn có sn phm va tin mt, va phái sinh
- Sn phm tin mt: là vic mua bán các sn phm này cn s thanh toán bng
tin mt cho toàn b phn gc ca sn phm. Ví d nh c phiu, trái phiu.
- Sn phm phái sinh: hu ht không có vic thanh toán tin mt ti thi đim
thc hin hp đng.
1.1.4.2ăăPhơnătheoătínhăchtăbinăđngăgiá
Theo tính cht bin đng giá, sn phm đu t đc phân thành dòng sn phm có
thu nhp c đnh và dòng chng khoán vn.
Dòng sn phm có thu nhp c đnh: tc là hng nm s thu đc mt khon
tin n đnh. Bao gm trái phiu chính ph, trái phiu chính quyn đa phng, trái
phiu doanh nghip, trái phiu li sut cao, các chng khoán n có tài sn làm đm
bo phát hành theo nghip v chng khoán hóa, các sn phm th trng tin t, các
sn phm tài tr vn, các hot đng tín dng, đu t bt đng sn, đu t n xu. Các
sn phm này đc gi là các sn phm tin mt thuc dòng sn phm có thu nhp c
đnh.
Dòng sn phm chng khoán vn: là nhng sn phm mà giá tr ca chúng
bin đng theo th giá c phiu. Các sn phm này bao gm c phiu ph thông, c
- 11 -
phiu u đưi, trái phiu chuyn đi, chng quyn c phiu, các sn phm phái sinh có
gc phái sinh liên quan đn c phiu.
1.1.4.3ăăPhơnătheoălchăsăphátătrin
Các sn phm đu t truyn thng: đc hình thành t lâu đi nh các loi c
phiu và trái phiu cng nh các sn phm phái sinh tài chính gn vi các gc phái
sinh lãi sut, t giá, lm phát và ri ro tín dng
Các sn phm đu t thay th: bao gm đu t bt đng sn, đu t vn t nhân,
cho vay đng tài tr, tài tr d án, tài tr vn s dng đòn by tài chính và phái sinh
hàng hóa c bn. Nhng sn phm đu t thay th thông thng nm trong phm vi
ca ngân hàng bán buôn. Cng nh các sn phm đu t truyn thng cng phân ra là
có thu nhp c đnh và có chng khoán vn
1.1.5ăăPhơnăbităngơnăhƠngăđuătăvƠăcácăđnhăchătƠiăchínhăkhác
1.1.5.1ăPhơnăbităngơnăhƠngăđuătăvƠăngơnăhƠngăthngămi
Trong nn kinh t luôn có nhng ch th tha vn và nhng ch th thiu vn,
ngân hàng thng mi và ngân hàng đu t đu có chc nng trung gian kt ni các
ch th này đn vi nhau thông qua nhng cách thc khác nhau.
Mô hình hotăđng
Ngân hàng thng mi là ch th hot đng trên th trng tin t. Nghip v chính
ca ngân hàng thng mi là nhn tin gi (vãng lai, tit kim, có k hn) và dùng
ngun vn này cho vay nn kinh t. Vi đc đim là ch th trên th trng tin t, các
hot đng ngân hàng thng mi phn ln tp trung vào các ngun lc ngn hn. Ngân
hàng thng mi đóng vai trò ch th trung gian và hng phn chênh lch lãi sut
gia chi phí lãi sut tr cho khách hàng và thu nhp lãi sut t các khon vay.