B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
TRN TH THANH THÚY
QUN LÝ TÀI CHÍNH
THEO C CH T CH TI BNH VIN
Y HC C TRUYNTNH BN TRE
Chuyên ngành: Chính sách công
Mã s: 60340402
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN HU HUY NHT
Thành ph H Chí Minh - Nm 2015
LI CAM OAN
Tôi xin cam oan các s liu, tài liu c s dng trong lun vn này
c thu thp t các ngun thc t, hp pháp và c công b công khai trên
các báo cáo ca n v và c quan ch qun ti a phng.
Các xut, gii pháp và kin ngh c bn thân rút ra t quá trình hc
tp, nghiên cu lý lun và thc tin ti bnh vin Y Hc C Truyn tnh Bn Tre.
Thành ph H Chí Minh, tháng 01 nm 2015
Trn Th Thanh Thúy
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG, HÌNH V
CHNG 1: GII THIU 1
1. Lý do chn tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Câu hi nghiên cu 2
4. i tng và phm vi nghiên cu 2
5. Phng pháp nghiên cu 3
6. Kt cu ca tài nghiên cu 3
CHNG 2 5
C S LÝ THUYT V QUN LÝ TÀI CHÍNH TRONG BNH VIN CÔNG
LP 5
2.1 LÝ LUN C BN V QUN LÝ TÀI CHÍNH CÔNG 5
2.1.1 Khái nim Tài chính công 5
2.1.2 Chc nng ca tài chính công 7
2.2 KHÁI NIM CHUNG V BNH VIN CÔNG LP 8
2.2.1 c im và vai trò ca bnh vin công lp 8
2.2.2 Phân loi các bnh vin công lp 10
2.3 CÁC CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH I VI BNH VIN CÔNG LP 10
2.3.1 Chính sách phân cp, phân b tài chính cho y t 11
2.3.2 Chính sách thu mt phn vin phí 12
2.3.3 Chính sách Bo him y t 12
2.3.4 Chính sách tr cp cho ngi s dng dch v y t 13
2.3.5 Chính sách t ch tài chính 13
2.4 CÔNG TÁC QUN LÝ TÀI CHÍNH TRONG BNH VIN CÔNG LP 15
2.4.1 Mc tiêu và nguyên tc qun lý tài chính i vi bnh vin công lp 16
2.4.1.1 Mc tiêu qun lý tài chính ca bnh vin 16
2.4.1.2 Nguyên tc qun lý tài chính 17
2.4.2 Ni dung qun lý tài chính i vi bnh vin công lp 18
2.4.2.1 Các ngun tài chính ca bnh vin 18
2.4.2.2 Ni dung chi 19
KT LUN CHNG 2 22
CHNG 3 23
THC TRNG CÔNG TÁC QUN LÝ TÀI CHÍNH TI BNH VIN Y HC
C TRUYN TNH BN TRE 23
3.1 KHÁI QUÁT V BNH VIN Y HC C TRUYN TNH BN TRE 23
3.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca bnh vin Y Hc C Truyn tnh Bn
Tre 23
3.1.2 C cu t chc, chc nng, nhim v ca Bnh vin Y hc c truyn tnh
Bn Tre 24
3.1.2.1 C cu t chc ca Bnh vin 24
3.1.2.2 Quy mô và các hot ng khám cha bnh t nm 2009 n nm 2013 26
3.2 THC TRNG C CH QUN LÝ TÀI CHÍNH TI BNH VIN Y HC
C TRUYN TNH BN TRE 27
3.2.1 S hình thành c ch t ch tài chính ti bnh vin Y hc c truyn tnh Bn
Tre 27
3.2.2 Thc trng c ch qun lý t ch tài chính ti bnh vin Y hc c truyn tnh
Bn Tre 28
3.2.2.1 Thc trng ngun tài chính ca bnh vin YHCT 29
3.2.2.2 Thc trng s dng các ngun tài chính ca bnh vin Y hc c truyn
tnh Bn Tre 35
3.3 ÁNH GIÁ THC TRNG C CH QUN LÝ TÀI CHÍNH TI BNH
VIN Y HC C TRUYN TNH BN TRE 42
3.3.1 Nhng kt qu t c 42
3.3.2 Nhng tn ti, hn ch 44
3.3.3 Nguyên nhân 45
KT LUN CHNG 3 47
CHNG 4 48
KT QU KHO SÁT 48
4.1 I TNG KHO SÁT LÀ BNH NHÂN ANG IU TR TI BNH
VIN YHCT 48
4.2 I TNG KHO SÁT LÀ CÁN B, VIÊN CHC CÔNG TÁC TI BNH
VIN YHCT 52
4.3 ÁNH GIÁ T KT QU KHO SÁT 56
KT LUN CHNG 4 58
CHNG 5 59
MT S GII PHÁP HOÀN THIN C CH T CH TÀI CHÍNH TI
BNH VIN Y HC C TRUYN TNH BN TRE 59
5.1 NH HNG PHÁT TRIN CA BNH VIN Y HC C TRUYN TNH
BN TRE 59
5.2 GII PHÁP HOÀN THIN C CH T CH TÀI CHÍNH I VI BNH
VIN Y HC C TRUYN TNH BN TRE 60
5.2.1 Gii pháp hoàn thin c ch qun lý tài chính i vi bnh vin Y hc c
truyn tnh Bn Tre 60
5.2.1.1 Nhóm gii pháp v ngun thu 60
5.2.1.2 Nhóm gii pháp v khon chi 63
5.3 MT S KIN NGH 64
KT LUN CHNG 5 67
KT LUN CHUNG 68
TÀI LIU THAM KHO 70
PH LC 72
DANH MC CÁC CH VIT TT
T vit tt
Din gii
UBND
: y ban nhân dân
NSNN
: Ngân sách Nhà nc
CNTT
: công ngh thông tin
KCB
: Khám cha bnh
YHCT Tnh
: Y hc c truyn tnh
BHYT
: Bo him y t
HCTC
: Hành chính t chc
KHTH
: K hoch tng hp
TCKT
: Tài chính k toán
P. Khám T-M-H
: Phòng khám tai- mi- hng
Liên khoa N.Nhi
: Liên khoa Ni Nhi
Liên khoa N.Ph
: Liên khoa Ngoi Ph
Khoa D& TCB
: Khoa iu dng và iu tr cán b
Khoa VLTL-PHCN
: Khoa vt lý tr liu- Phc hi chc nng
Khoa KSNK
: Khoa kim soát nhim khun
DANH MC BNG, HÌNH V
I. BNG
Bng 3.2 Tng hp tình hình thc hin các ch tiêu ca nhim v c bn t nm 2009
n nm 2013 266
Bng 3.3 Tng hp các ngun thu giai on t 2009 2013 29
Bng 3.4 So sánh c ch qun lý tài chính theo d toán nm và c ch t ch tài chính
32
Bng 3.5 Tng hp tình hình thc hin các ch tiêu v phng pháp tr bnh không
dùng thuc t nm 2009 n nm 2013 344
Bng 3.6 Tng hp nhóm chi cho cán b viên chc t nm 2009 n nm 2013 366
Bng 3.7 Bng tng hp chi cho chuyên môn nghip v t nm 2009 n nm 2013 .37
Bng 3.8 Tng hp chi cho TSC và các khon chi thng xuyên khác t nm 2009
n nm 2013 38
Bng 3.9 Tng hp chi phí khám cha bnh ca bnh vin ngh quyt toán 40
Bng 3.10 Tng hp chi phí khám cha bnh ca BHXH chp nhn thanh toán 40
II. HÌNH V
Hình 3.1 S t chc qun lý ca bnh vin YHCT 25
1
CHNG 1: GII THIU
1. Lý do chn tài
u t cho phát trin con ngi, c nhiu nc xem là u t cho s phát
trin kinh t và xã hi mt cách lâu dài. ng thi, u t cho sc khe là u t cho
phát trin, góp phn xây dng ngun nhân lc có cht lng y nhanh công nghip
hóa, hin i hóa t nc, cng nh góp phn nâng cao an sinh xã hi.
Con ngi là ngun tài nguyên quý báu nht quyt nh s phát trin ca t
nc, trong ó sc khe là vn quý nht ca mi con ngi và là mt trong nhng iu
kin c bn em li giá tr cuc sng cho con ngi. Ti Vit Nam, Chin lc
chm sóc và bo v sc khe nhân dân là mt trong nhng ch trng ln ca ng,
Nhà nc và coi ây là mt mc tiêu quan trng ca tin trình phát trin. T nn kinh
t k hoch hóa sang nn kinh t th trng, cng là thi im dn i mi ci cách c
ch qun lý tài chính theo hng giao quyn t ch v tài chính cho các n v công
lp (n v s nghip) nhm thúc y các hot ng mang li hiu qu cao hn.
giúp các n v s nghip công lp ch ng phát huy kh nng cung cp
dch v công vi cht lng cao, Chính ph ã ban hành Ngh nh s 10/2002/N-CP
v ch tài chính áp dng cho n v s nghip có thu, nhng khi trin khai thc hin
thì có nhng im cha phù hp cn b sung, iu chnh. Ngày 25 tháng 4 nm 2006
Chính ph ã ban hành Ngh nh s 43/2006/N-CP quy nh quyn t ch, t chu
trách nhim v thc hin nhim v, t chc b máy, biên ch và tài chính i vi n
v s nghip công lp.
Hin ti vi ngun kinh phí có hn t ngân sách nhà nc và mt phn ng chi
tr ca bo him y t, thì làm th nào duy trì và phát huy hiu qu vic khám, iu
tr bnh cho ngi dân ti a phng, hoàn thành tt các nhim v c giao, cùng
vi vic u t, nâng cp trang b c s vt cht, nâng cao trình chuyên môn, thì
công tác qun lý tài chính ca bnh vin chính là yu t quyt nh s thành công hay
tht bi ca qun lý c s y t trong quá trình hot ng ti a phng.
2
Do ó tài: Qun lý tài chính theo c ch t ch ti Bnh vin Y Hc C
Truyn tnh Bn Tre c tác gi chn làm ni dung nghiên cu cho lun vn tt
nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu tng quát ca tài là nghiên cu c ch t ch tài chính trong n v
s nghip có thu (bnh vin).
H thng hóa và làm rõ lý lun c bn v qun lý tài chính i vi bnh vin
công lp.
Phân tích ánh giá thc trng công tác qun lý tài chính ti bnh vin Y hc c
truyn tnh Bn Tre. T ó, xác nh tn ti v c ch qun lý tài chính ti n v và
xut các gii pháp hoàn thin c ch qun lý tài chính theo hng t ch, t chu
trách nhim.
Trong khuôn kh nghiên cu ca lun vn, tác gi ch cp và chú trng vào
tình hình qun lý tài chính trong công tác khám và iu tr bnh hin nay ti Bnh vin
Y Hc C Truyn tnh Bn Tre.
3. Câu hi nghiên cu
T mc tiêu ra, làm rõ vn nghiên cu này tác gi s phi thc hin tìm
li gii nhm tr li cho các câu hi:
a) Th nào là t ch tài chính, thc hin công tác qun lý tài chính theo c ch
t ch có gì khác bit so vi c ch cp phát?
b) T vic thc hin c ch t ch trong qun lý tài chính, có làm tng thêm
quyn li cho ngi dân khi n khám và iu tr bnh ti bnh vin, cng nh ngun
thu nhp ca cán b, công chc có c ci thin?
4. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu trong tài là h thng t chc qun lý tài chính ti c s
khám, cha bnh ông y ca tnh Bn Tre.
3
Phm vi nghiên cu là ti bnh vin Y Hc C Truyn tnh Bn Tre. S liu thu
thp phc v trong quá trình nghiên cu bt u t nm 2009 n nm 2013 (05 nm).
5. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp thng kê mô t, kho sát thc t công tác khám
và iu tr bnh ti bnh vin, phân tích so sánh kt qu và a ra mt s xut, kin
ngh nhm hoàn thin c ch qun lý tài chính thc hin quyn t ch. D liu s dng
phc v cho vic phân tích bao gm c d liu s cp và th cp, d liu s cp c
thu thp bng cách phát phiu iu tra các bnh nhân ang iu tr bnh ti bnh vin
và i ng cán b y, bác s công tác ti bnh vin; d liu th cp c thu thp và x
lý t các báo cáo tài chính ca bnh vin qua các nm.
6. Kt cu ca tài nghiên cu
Vi nhng mc tiêu và phng pháp nghiên cu nêu trên, kt cu tài gm
nm chng và phn kt lun chung.
Chng 1: Gii thiu khái quát v lý do chn tài, mc tiêu nghiên cu, i
tng và phm vi nghiên cu, phng pháp nghiên cu và kt cu tài nghiên cu.
Chng 2: C s lý thuyt v qun lý tài chính trong bnh vin công lp
2.1 Lý lun c bn v qun lý tài chính công
2.2 Khái nim chung v bnh vin công lp
2.3 Các chính sách tài chính i vi bnh vin công lp
2.4 Công tác qun lý tài chính trong bnh vin công lp
Chng 3: Thc trng công tác qun lý tài chính ti bnh vin Y Hc C
Truyn tnh Bn Tre.
3.1 Khái quát v bnh vin Y hc c truyn tnh Bn Tre
3.2 Thc trng c ch qun lý tài chính ti Bnh vin Y hc c truyn tnh Bn
Tre
3.3 ánh giá thc trng c ch qun lý tài chính ti Bnh vin Y hc c truyn
tnh Bn Tre
4
Chng 4: Kt qu kho sát.
4.1 i tng kho sát là bnh nhân ang iu tr ti bnh vin YHCT
4.2 i tng kho sát là cán b, viên chc công tác ti bnh vin YHCT
4.3 ánh giá t kt qu kho sát
Chng 5: Mt s gii pháp hoàn thin c ch t ch tài chính ti bnh vin Y
hc c truyn tnh Bn Tre.
5.1 nh hng phát trin ca bnh vin Y hc c truyn tnh Bn Tre
5.2 Gii pháp hoàn thin c ch t ch tài chính i vi bnh vin Y hc c
truyn tnh Bn Tre
5.3 Mt s kin ngh
Kt lun: Tóm tt ngn gn kt qu ni dung nghiên cu ca tài; kin ngh
chính sách và phn ánh mt s hn ch cn khc phc cho các nghiên cu tip theo.
5
CHNG 2
C S LÝ THUYT V QUN LÝ TÀI CHÍNH TRONG BNH VIN
CÔNG LP
2.1 LÝ LUN C BN V QUN LÝ TÀI CHÍNH CÔNG
2.1.1 Khái nim Tài chính công
Vit Nam, khái nim tài chính công xut hin trong thi k i mi kinh t t
nm 1989 cho n nay và gn lin vi quá trình i mi qun lý tài chính v mô, i
mi hot ng ca khu vc công. Tài chính công là mt khái nim hin i xác nh
các mi quan h kinh t và tài chính phát sinh trong h thng kinh t gia các ch th
công quyn và các ch th khác.
Ngày nay, trong mi quan h hp tác kinh t quc t có th xem xét khái nim
tài chính công t mt s giác sau:
- Xét theo quan h gia quc gia và quc t: Tài chính công bao gm các b
phn cu thành nh Ngân sách Nhà nc tín dng Nhà nc, các qu quc gia còn
ng trên giác quc t, thuc vào khái nim tài chính công ngi ta còn có th k
ti ngân sách Nhà nc ca các nc trong khi liên minh trên th gii nh Liên minh
Châu Âu
- Xét theo tính ch th trong quan h tài chính công: xét trên giác ch th ca
Tài chính, có th thy khái nim Tài chính công c t trng: các ch th ca tài
chính công và gia các pháp nhân là ch th ca tài chính công phi bo m theo
chun mc ca k toán quc gia.
- Xét theo tính pháp lý trong quan h tài chính công: xét t giác lut pháp, tài
chính công hot ng da trên các Lut mà Nhà nc quy nh và chu s chi phi ca
các lut công pháp và t pháp nm trong các lnh vc có liên quan n tài chính công.
Do ó vic tuân th lut pháp và các hot ng ca tài chính công din ra trong khuôn
kh hành lang pháp lý mà lut pháp ã quy nh là yêu cu cn thit.
6
- Xét theo tính cht kinh t: tài chính công tác ng ti các hot ng không ch
ca kinh t v mô mà c kinh t vi mô thông qua thu và các khon chi tiêu công nhm
thúc y tng trng kinh t.
- Xét theo tính cht v tài chính và k toán: tài chính công phi thc hin vic
qun lý, giám sát các khon thu, chi ca Nhà nc; phi thc hin các chng trình,
các mc tiêu c th; k hoch hóa thu, chi và phi có h thng tài khon áp ng cho
yêu cu qun lý. Tài chính công là công c quan trng cung cp thông tin cho các ch
th lp pháp và qun lý.
- Xét theo tính cht v hành chính và t chc: tài chính công duy trì s hot
ng ca các c quan qun lý Nhà nc và các n v cung ng dch v công cng.
- Xét theo biu hin bên ngoài ca tài chính công: là các hot ng thu, chi ca
Nhà nc, ca các ch th công quyn th hin di hình thc tin t và gn vi các
qu tin t. Trong nn kinh t quc dân tn ti các li qu tin t khác nhau, các qu
này c hình thành và s dng nhm áp ng yêu cu hot ng ca các ch th
trong các lnh vc kinh t xã hi. Các qu tin t ca Nhà nc, ca các ch th công
quyn. Gia các qu tin t này luôn phát sinh các mi quan h hu c khi Nhà nc
và các pháp nhân công quyn tham gia vào quá trình phân phi các ngun lc tài chính
công. Trên c s phân tích và xem xét các quan im khác nhau v tài chính công, có
th rút ra khái nim v tài chính công nh sau:
Tài chính công là các hot ng thu chi bng tin ca Nhà nc; phn ánh h
thng quan h kinh t di hình thc giá tr trong quá trình hình thành và s dng các
qu tin t ca Nhà nc nhm phc v vic thc hin các chc nng vn có không
nhm mc tiêu thu li nhun ca Nhà nc i vi xã hi. T khái nim trên cho thy
rng:
- Tài chính công gn lin vi các hot ng thu chi bng tin ca Nhà nc.
- Ch th thc hin phân phi ngun lc tài chính quc gia.
- Tài chính công phn ánh h thng quan h kinh t di hình thc giá tr.
7
- Tài chính công phn ánh quá trình hình thành và s dng các qu tin t ca
Nhà nc
- Tài chính công cung cp hàng hóa công, dch v công phc v cho li ích cng
ng và xã hi không vì mc ích li nhun.
- Tài chính công là công c quan trng cung cp thông tin cho các ch th lp
pháp và qun lý.
2.1.2 Chc nng ca tài chính công
Tài chính vn có hai chc nng là phân phi và giám c. là mt b phn ca tài
chính nói chung, tài chính công cng có nhng chc nng khách quan nh vy. Tuy
nhiên, do tính c thù ca nó là luôn gn lin vi nhà nc và phát huy vai trò ca Nhà
nc trong qun lý v mô nn kinh t, tài chính công li biu l kh nng khách quan
phát huy tác dng xã hi ca nó trên các khía cnh c th phù hp vi tính c thù ó.
ó là ba chc nng: Phân b ngun lc, tái phân phi thu nhp, iu chnh và kim
soát.
a) Chc nng phân b ngun lc: chc nng phân b ngun lc ca tài chính
công là kh nng khách quan ca tài chính công mà nh vào ó các ngun tài lc thuc
quyn chi phi ca các ch th công c t chc, sp xp, phân phi mt cách có tính
toán, cân nhc theo nhng t l hp lý nhm nâng cao tính hiu qu kinh t - xã hi ca
vic s dng các ngun tài lc ó m bo cho nn kinh t phát trin vng chc và n
nh theo các t l cân i ã nh ca chin lc và k hoch phát trin kinh t - xã
hi.
b) Chc nng tái phân phi thu nhp: chc nng tái phân phi thu nhp ca tài
chính công là kh nng khách quan ca tài chính công mà nh vào ó tài chính công
c s dng vào vic phân phi và phân phi li các ngun tài chính trong xã hi
nhm thc hin mc tiêu công bng xa hi trong phân phi và hng th kt qu ca
sn xut xã hi.
8
c) Chc nng iu chnh và kim soát: chc nng iu chnh và kim soát ca
tài chính công là kh nng khách quan ca tài chính công có th thc hin vic iu
chnh li quá trình phân phi các ngun lc tài chính và xem xét li tính úng n, tính
hp lý ca các quá trình phân phi ó trong mi lnh vc khác ca nn kinh t quc
dân.
* Qun lý tài chính công thc cht là qun lý các qu công, qun lý các hot
ng to lp và s dng các qu công, do ó s kt hp cht ch gia qun lý yu t
con ngi vi qun lý yu t hot ng tài chính là c im quan trng nht ca qun
lý tài chính công.
2.2 KHÁI NIM CHUNG V BNH VIN CÔNG LP
2.2.1 c im và vai trò ca bnh vin công lp
Bnh vin là mt c s y t trong khu dân c, gm có ging bnh, trang thit
b, c s h tng phù hp và mt i ng y, bác s có trình chuyên môn c b trí
ti các khoa, phòng thc hin nhim v chm sóc, cung cp các dch v y t n cho
ngi bnh (bnh nhân). Theo T chc Y t Th gii Bnh vin là mt b phn không
th tách ri ca t chc xã hi y t, chc nng ca nó là chm sóc sc khe toàn din
cho nhân dân, c phòng bnh và cha bnh, dch v ngoi trú ca bnh vin phi vn
ti gia ình và môi trng c trú. Bnh vin còn là trung tâm ào to cán b y t và
nghiên cu khoa hc
Bnh vin là mt h thng bao gm: Ban giám c, các phòng nghip v, khi
khoa lâm sàng và cn lâm sàng. Có nhiu yu t liên quan t khám bnh, chun oán,
iu tr, chm sóc.
Bnh vin là mt t chc lao ng gm có u vào là ngi bnh, cán b y, bác
s, trang thit b y t, dc liu, hóa cht cn thit chun oán, iu tr. u ra là
ngi bnh ã khe sau khi c iu tr hay ã c phc hi chc nng phc hi sc
khe hoc trng hp các ca t vong.
9
Bnh vin công do c quan có thm quyn thành lp và chu s qun lý ca Nhà
nc trong mi hot ng theo chc nng nhim v, ây là mt loi hình n v s
nghip thc hin nghip v chuyên môn v y t và cung cp dch v công. c im
ca n v s nghip y t là thc hin công bng trong chm sóc sc khe nhân dân,
hot ng ca n v s nghip y t không vì mc tiêu li nhun là chính mà vì li ích
cng ng, gi vai trò quan trng trong h thng y t quc gia v lnh vc khám cha
bnh, phc hi sc khe và cha bnh cho ngi dân. H thng bnh vin công c
phân cp qun lý hành chính và phân tuyn k thut. Theo h thng hành chính bnh
vin phân thành 03 tuyn: tuyn Trung ng, tuyn tnh, thành ph và tuyn qun,
huyn.
Tuyn Trung ng gm các bnh vin t tiêu chun hng 1 hoc hng c bit,
thng c gi là bnh vin a khoa, chuyên khoa, là nhng bnh vin tuyn cui
cùng trong bc thang iu tr, cung cp các dch v chuyên khoa sâu, phc tp òi hi
k thut cao, trang thit b hin i, có cán b y t chuyên khoa giàu kinh nghim.
Tuyn Tnh, thành ph gm các hot ng y t thuc S Y t qun lý, S Y t là
c quan chuyên môn thuc y ban nhân dân tnh, thành ph trc thuc Trung ng có
chc nng tham mu giúp UBND tnh, thành ph thc hin chc nng qun lý Nhà
nc trên a bàn tnh v công tác chm sóc bo v sc kho cho nhân dân.
Tuyn Qun, huyn là c quan chuyên môn thuc UBND qun, huyn thc hin
chc nng qun lý Nhà nc v công tác bo v sc khe, chm sóc nâng cao sc khe
ngi dân ti a phng, thc hin nhim v quyn hn theo phân cp.
Ngoài ra, cp xã - phng là c s u tiên ón tip ngi bnh, h thng c s
này chu trách nhim trc Phòng Y t huyn, UBND xã có trách nhim v thc hin
các dch v chm sóc sc khe ban u cho nhân dân, thc hin các bin pháp k
hoch hóa gia ình, v sinh phòng dch bnh ti a phng.
Hin nay, khi t nc ã có nhiu i mi, vi nhiu thành phn kinh t tham
gia vào quá trình phát trin kinh t- xã hi, nhiu nhà u t quan tâm n lnh vc y
10
t, thì các bnh vin công lp s phi ng trc nhiu thách thc nu không n lc i
mi và hoàn thin các hot ng trong c ch qun lý.
2.2.2 Phân loi các bnh vin công lp
Ngày 30/8/2005, B Y t ã ban hành Quyt nh s 23/2005/Q-BYT v phân
tuyn k thut và danh mc k thut khám bnh, qua ó các c s khám cha bnh
c phân thành 04 tuyn c th: tuyn Trung ng; tuyn tnh; tuyn huyn và tuyn
xã.
Theo Quy ch bnh vin ca B Y t, bnh vin công lp c chia theo 04
hng:
- Bnh vin hng c bit là c s khám, cha bnh trc thuc B Y t, vi các
chuyên khoa u ngành c trang b các thit b y t và máy móc hin i, vi ng
cán b chuyên khoa có trình chuyên môn cao, có kh nng h tr cho bnh vin
hng I.
- Bnh vin hng I là c s khám bnh, cha bnh trc thuc B Y t hoc
UBND tnh, thành ph trc thuc Trung ng. Có i ng cán b chuyên khoa có trình
chuyên môn c bn và có trang b thích hp kh nng h tr cho BV hng II.
- Bnh vin hng II là c s khám bnh, cha bnh ca tnh, thành ph trc
thuc Trung ng hoc khu vc các huyn trong tnh. Có i ng cán b chuyên khoa
có trình chuyên môn c bn và có trang b thích hp kh nng h tr cho BV
hng III.
- Bnh vin hng III là c s khám bnh, cha bnh ca qun, huyn trc thuc
S Y t tnh, thành ph trc thuc Trung ng.
2.3 CÁC CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH I VI BNH VIN CÔNG LP
Chính sách tài chính y t ang c tip tc phát huy nhm hng ti công
bng, hiu qu và phát trin là mc tiêu chung ca ngành y t, nhng thay i ca tài
chính y t vào giai on 2000 2005 có liên quan n s thay i t vic cp ngân
sách nhà nc trc tip cho các c s y t công lp bng hình thc cp trc tip cho
11
ngi s dng các dch v y t nh chính sách khám cha bnh cho ngi nghèo, cho
tr em di sáu (06) tui. Mt s chính sách i vi công tác tài chính y t:
2.3.1 Chính sách phân cp, phân b tài chính cho y t
Ngân sách Nhà nc u t cho y t c phân cp, qun lý theo Lut ngân
sách và ã c Quc hi sa i vào ngày 16 tháng 12 nm 2002. Theo quy nh ca
Lut ngân sách thì các khon cân i b sung là nhng khon b sung không iu kin,
c xác nh d toán vào công thc và giá tr danh ngha không thay i trong thi k
n nh.
nh mc phân b ngân sách nhà nc gm các khon chi thng xuyên, chi
chng trình mc tiêu quc gia v y t, mt phn chi u t phát trin. Trên c s k
hoch phát trin kinh t xã hi hàng nm c Th tng Chính ph phê duyt, nh
mc phân b ngân sách cho ngành y t c quy nh ti Quyt nh s 139/2003/Q-
TTg ngày 11/7/2004 ca Th tng Chính ph quy nh v nh mc phân b d toán
chi ngân sách nm 2004, và sau ó là Quyt nh s 151/Q-TTg ngày 29/6/2006 ca
Th tng Chính ph v vic ban hành nh mc phân b d toán chi thng xuyên
ngân sách Nhà nc nm 2007. Ngun lc tài chính cho y t còn c th hin qua các
ch trng, chính sách ca ng, Nhà nc nh chính sách khám cha bnh cho ngi
nghèo ti Quyt nh s 139/2002/Q-TTg ngày 15/10/2002 ca Th tng Chính
ph; chính sách khám cha bnh cho tr em di 06 tui theo ni dung Ngh nh s
36/2005/N-CP ngày 17/3/2005 ca Chính ph.
Ngân sách nhà nc chi cho y t c phân b theo phân cp ngân sách trung
ng và a phng, ngân sách trung ng do B Y t qun lý; ngân sách a phng
do Hi ng nhân dân tnh quyt nh. nh mc phân b vn u t xây dng c bn
c ban hành ti quyt nh s 210/2006/Q-TTg ngày 12/9/2006 ca Th tng
Chính ph v vic ban hành các nguyên tc và nh mc phân b chi u t phát trin
bng ngun ngân sách nhà nc giai on 2007-2010.
12
2.3.2 Chính sách thu mt phn vin phí
Trong khi nhu cu u t cho y t là rt ln, ngân sách nhà nc còn hn hp thì
ch trng huy ng mi ngun lc ca toàn xã hi u t cho y t là rt cn thit,
phát huy ti a các ngun lc trong xã hi nh các t chc chính tr xã hi, các cá nhân
tp trung u t phát trin h thng y t nhm áp ng mi nhu cu chm sóc sc
khe nhân dân trong giai on hin nay, m bo a dng hóa các loi hình cung cp
dch v y t, to mi iu kin thun li nhân dân có th tip cn vi các dch v y
t. ây cng là mt trong nhng chính sách khuyn khích cho các t chc, cá nhân
trong và ngoài nc tham gia vào hot ng cung cp các dch v y t.
Chính sách thu mt phn vin phí nc ta c thc hin t nm 1989. Nm
1994 Chính ph có Ngh nh s 95/1994/N-CP ngày 27/8/1994 v vic thu mt phn
vin phí, ti Thông t liên tch s 14/TTLB ngày 30/9/1995 ca B Y t- Tài chính-
Lao ng thng binh xã hi- Ban vt giá Chính ph hng dn thc hin vic thu mt
phn vin phí, có kèm theo danh mc, khung giá cho tng dch v. n nm 2006 liên
B ban hành Thông t liên tch s 13/2006/TTLT-BYT-BTC-BLTB&XH sa i,
b sung mt s im Thông t liên b s 14/TTLB ngày 30/9/2005 ca liên B Y t-
Tài chính- Lao ng thng binh và xã hi-Ban vt giá Chính ph. Vào ngày
01/12/2012 Ngh nh s 95 ht hiu lc và c thay th bng Ngh nh s 85/2012
/N-CP ngày 15/10/2012 ca Chính ph v c ch hot ng, c ch tài chính i vi
các n v s nghip y t công lp và giá dch v khám bnh, cha bnh ca các c s
khám bnh, cha bnh công lp. Chính sách này, ã gii quyt mt phn khó khn cho
các c s y t v kinh phí hot ng thng xuyên khi ngân sách Nhà nc còn hn
ch trong u t, cha áp ng c nhu cu chi thc t.
2.3.3 Chính sách Bo him y t
Nm 2005 Chính ph ã ban hành Ngh nh s 63/2005/N-CP ngày 16 tháng
5 nm 2005 ca Chính ph v vic ban hành iu l bo him y t, cp nht và chnh
sa nhng im cha phù hp ca iu l BHYT ã c ban hành t nm 1998.
13
Thông t hng dn thc hin BHYT bt buc và BHYT t nguyn cng c ban
hành c th hóa cách thc hin BHYT theo iu l mi.
iu l BHYT mi và các vn bn hng dn ã m rng i tng tham gia
BHYT, giúp ngành y t huy ng thêm ngun lc tài chính, ng thi m rng s
ngi cùng chia s ri ro y t. Ngh nh 63 cho phép s dng nhng phng thc
thanh toán hiu qu hn nh theo nh sut và theo ca bnh thay i cho phng
thc thu phí theo dch v.
2.3.4 Chính sách tr cp cho ngi s dng dch v y t
Ngày 15/10/2002, Th tng Chính ph ã ban hành Quyt nh s 139/Q-
TTg v vic khám cha bnh cho ngi nghèo, xác nh c th ngun tài chính mua
th khám cha bnh cho ngi nghèo, m rng i tng th hng và m rng din
cung cp dch v (ngun NSNN).
Nm 2005 khi Lut bo v, Chm sóc và Giáo dc tr có có hiu lc, Chính ph
ban hành Ngh nh s 36/N-CP ngày 17/3/2005 quy nh chi tit thi hành mt s
iu ca Lut có quy nh v tr em di 06 tui c khám cha bnh không phi tr
tin ti các c s y t công lp. Vi chính sách này, Nhà nc m bo kinh phí
thc hin và cp kinh phí cho các c s y t công lp cung cp dch v y t. Hin nay
ã thay i vic cp kinh phí cho c s y t công lp bng vic mua th khám cha
bnh cho tr em di 06 tui và có theo dõi, iu chnh kp thi. Trm y t xã (phng)
có trách nhim theo dõi và chm sóc sc khe cho i tng là ngi cao tui ti a
phng, phù hp vi iu kin có th kinh phí do ngân sách a phng h tr. Nhà
nc quy nh cp th BHYT min phí cho ngi t 100 tui tr lên (nm 2002) và
vào nm 2003 có s iu chnh tui c cp th BHYT min phí là t 90 tui tr
lên, kinh phí thc hin t ngun ngân sách a phng cân i.
2.3.5 Chính sách t ch tài chính
Theo tinh thn Ngh quyt i hi ng IX v hoàn thin th ch kinh t, Th
tng Chính ph ã ban hành Quyt nh s 136/2001/Q-TTg ngày 17/9/2001 phê
14
duyt chng trình tng th ci cách hành chính nhà nc giai on 2001-2010 vi 04
ni dung ln là ci cách th ch, ci cách b máy, i mi và nâng cao cht lng i
ng cán b công chc và ci cách tài chính công. Chính ph ã ban hành Ngh nh s
10/2002/N-CP ngày 16/01/2002 v ch tài chính áp dng cho n v s nghip có
thu nói chung, B Y t - B Tài chính và B Ni v ã ban hành thông t liên tch s
13/2004/TTLT-BTC-BYT-BNV ngày 27/2/2004 hng dn thc hin trong ngành y t
phù hp vi c thù ca các n v s nghip y t nh các bnh vin, vin có
ging bnh. Vi c ch tài chính này, n v c giao ngân sách chi thng xuyên
trong thi k n nh 03 nm và hàng nm c tng thêm t l do cp có thm quyn
quyt nh; các nhà qun lý c giao thm quyn rng hn trong qun lý tài chính ca
n v; các khon tin tit kim chi, chênh lch thu, chi t hot ng thu vin phí, phí,
l phí và các khon thu s nghip ca n v c phép chi tng thu nhp cho ngi
lao ng và trích lp các qu theo quy nh. Thi gian này các n v s nghip y t có
thm quyn ln hn trong vic quyt nh mc phí i vi các dch v y t, khám cha
bnh theo yêu cu và các dch v có thu (phí dch v git i, gi xe, cn tin)
n ngày 25 tháng 4 nm 2006, Chính ph ban hành Ngh nh s 43/2006/N-
CP ngày 25 tháng 4 nm 2006 quy nh quyn t ch, t chu trách nhim v thc hin
nhim v, t chc b máy, biên ch và tài chính i vi các n v s nghip công lp.
Vào ngày 09 tháng 8 nm 2006, B Tài chính ã ban hành Thông t 71/2006/TT-BTC
hng dn chi tit thc hin Ngh nh 43/2006/N-CP. Vi c ch tài chính này, có
mt s im khác vi Ngh nh s 10 là Ngh nh 43 ã m rng thm quyn t ch
hn, nh quyn c thành lp các n v trc thuc t chc các hot ng dch v
phù hp vi chc nng, nhim v; vay vn các t chc tín dng u t; liên doanh
liên kt
T ch tài chính là c trao quyn ch ng s dng các ngun tài chính, bao
gm ngun thu t ngân sách nhà nc, hot ng dch v s nghip công , ngun thu
phí theo quy nh c li chi và ngun thu hp pháp khác, chi thng xuyên.
15
c t xác nh giá dch v theo nguyên tc th trng i vi loi dch v s nghip
công không s dng kinh phí ngân sách Nhà nc. i vi loi dch v s nghip công
s dng kinh phí NSNN, n v c quyt nh mc thu theo l trình tính giá do Nhà
nc công b.
2.4 CÔNG TÁC QUN LÝ TÀI CHÍNH TRONG BNH VIN CÔNG
LP
Qun lý tài chính là vic s dng các thông tin phn ánh chính xác tình trng tài
chính ca mt n v phân tích im mnh, im yu ca nó và lp k hot hot
ng.
Qun lý tài chính là mt khâu qun lý kinh t xã hi mang tính tng hp. Qun
lý tài chính c xem là hp lý, có hiu qu nu nó to ra c mt c ch qun lý
thích hp, có tác ng tích cc n quá trình phát trin theo quy hoch ã ra.
Qun lý tài chính ti n v s nghip công lp là vic qun lý ngun tài chính
góp phn qun lý cht ch các ngun thu t ngân sách Nhà nc, t vin tr hay t sn
xut kinh doanh ca n v, trên c s ó ánh giá c hiu qu hot ng ca n
v. Công tác này cng góp phn to khuôn kh chi tiêu phù hp vi tình hình tài chính,
vic qun lý cng giúp cho các khon chi c thc hin theo úng k hoch, t hiu
qu cao trong hot ng, ng thi tit kim chi phí, to iu kin tng thu nhp cho
cán b nhân viên, phát huy tính ch ng, sáng to, hoàn thành tt nhim v c giao
Qun lý tài chính ca bnh vin là mt ni dung ca chính sách kinh t- tài
chính y t do B y t ch trng vi trng tâm là s dng các ngun lc u t cho
ngành y t cung cp các dch v y t mt cách hiu qu và công bng. i vi tính
hiu qu, chú trng n vic u t, nâng cp trang thit b k thut, hiu lc qun lý
hành chính và cht lng dch v y t cung cp cho nhân dân. Riêng tính công bng là
òi hi vic cung cp các dch v y t nh nhau cho nhng bnh nhân có mc bnh
tt ging nhau, áp ng nhu cu khám cha bnh ca mi ngi khi gp phi vn v
sc khe theo mt khung giá chi phí nht nh là iu kin hàng u.
16
C ch qun lý tài chính là nhng quy nh mang tính ràng buc pháp lý i vi
vic huy ng và s dng ngun lc tài chính cho các hot ng ca t chc, n v
s nghip y t có nhng quy nh liên quan n các ngun thu theo lut nh, vic s
dng các ngun thu ó cho nhng hot ng theo úng chc nng nhim v c giao
và kim soát tình hình thu chi tng cng tính tuân th và nâng cao tính hiu qu.
Ngh nh 43/2006/N-CP ã to hành lang pháp lý cho các n v s nghip,
c bit là bnh vin công lp hoàn toàn c ch ng v ngun thu - chi tài chính,
c t ch trong vic trích lp các qu nh: qu phát trin hot ng s nghip, qu
phúc li, qu khen thng n nh thu nhp và chi tr tng thêm cho ngi lao ng,
ch ng u t mi máy móc trang thit b phc v hot ng dch v úng vi chc
nng ca n v theo quy nh ca pháp lut
2.4.1 Mc tiêu và nguyên tc qun lý tài chính i vi bnh vin công lp.
2.4.1.1 Mc tiêu qun lý tài chính ca bnh vin
Hiu qu thc hin tài chính k toán là mc tiêu quan trng ca qun lý tài
chính bnh vin, gm các yu t sau:
- m bo cán cân thu, chi. ây là iu kin hàng u và bt buc trong qun lý
tài chính bnh vin.
- Bnh vin ci thin và phát trin c s vt cht trang thit b y t, nâng cao các
dch v y t.
- i sng ca cán b công chc c n nh và có ci thin; trong công vic,
c trang b y phng tin phc v tt công tác chuyên môn.
- Duy trì công bng y t, cht lng phc v cho các i tng u nh nhau,
tránh hin tng phân bit i x trong quá trình cung cp dch v y t.
Nh vy, hiu qu ca vic qun lý tài chính bnh vin là phi áp ng c các
yu t trên trong cùng mt lúc, mà c th là áp ng cho các i tng nh là bnh
nhân; nhân viên ca bnh vin; Giám c bnh vin và Nhà nc (cht lng phc v
và công bng y t - áp ng cho bnh nhân; i sng c ci thin, an tâm công tác
17
áp ng cho nhân viên; cân i thu chi cho hot ng ca bnh vin áp ng cho
Giám c bnh vin và i vi Nhà nc là bnh vin c phát trin và các hot ng
luôn tuân th úng theo quy nh.
t c mc tiêu ã ra trong qun lý tài chính, thì yêu cu
* i vi ngun thu phi:
- Qun lý t hình thc, quy mô n các yu t quyt nh s thu, nu không
qun lý nh th s nh hng n hiu qu qun lý tài chính. Bi tht thoát khon thu
làm nh hng n các hot ng ca bnh vin;
- m bo thu úng, thu .
* i vi các khon chi:
- m bo tài chính và b trí kinh phí phù hp cho các hot ng ca bnh vin,
nhm hoàn thành các nhim v c giao;
- Các khon chi phi m bo yêu cu tit kim và hiu qu;
- Qun lý cht ch i vi các khon chi t lúc xây dng k hoch, d toán
nhm xác nh tính có thc, ngn nga và kp thi phát hin sai sót trong vic s dng
kinh phí phc v cho chuyên môn cng nh các nhu cu khác.
2.4.1.2 Nguyên tc qun lý tài chính
Trong qun lý tài chính, n v luôn thc hin theo các nguyên tc sau:
* S dng ngun kinh phí ngân sách nhà nc cp và các ngun khác c xem
nh là ngân sách nhà nc nh vin phí, bo him y t, vin tr theo úng quy nh
ca Nhà nc.
* Tng ngun thu hp pháp, cân i thu chi, s dng các khon chi có hiu qu,
chng lãng phí, thc hành tit kim.
* Thc hin công khai, dân ch theo úng quy nh ca pháp lut.
* Thc hin quyn t ch phi gn lin vi t chu trách nhim trc c quan
qun lý cp trên và trc pháp lut v nhng quyt nh ca mình; ng thi chu s
kim tra, giám sát ca c quan Nhà nc có thm quyn.