Sự tồn tại của hành vi bầy đàn trên thị trường chứng khoán việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH


VŨ THỊ MINH THÊU





SỰ TỒN TẠI CỦA HÀNH VI BẦY ĐÀN
TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
VIỆT NAM




LUẬN VĂN THẠC SĨ




TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2014

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH


VŨ THỊ MINH THÊU

SỰ TỒN TẠI CỦA HÀNH VI BẦY ĐÀN
TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
VIỆT NAM

Chuyên ngành : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Mã số : 60340201

LUẬN VĂN THẠC SĨ


NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS.LÊ ĐẠT CHÍ


TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2014


L


 



Nu có bt kì sai sót gian ln nào tôi xin chu trách nhic H
kt qu lua mình.
TP. H 
Tác gi

 Minh Thêu



MC LC


TRANG PH BÌA
L
MC LC
DANH MC VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH
TÓM TT
I THIU CHUNG 1
1.1. Lý do ch tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 3
ng và phm vi nghiên cu 3
1.4. Câu hi nghiên cu 3
u 4
1.6. Kt cu lu 4
a vic nghiên cu 5
 LÝ LUN 6
c v tài chính hành vi 6
2.2. Hành vi b ng tài chính 7
2.2.1.  hành vi b ng tài chính 7
2.2.2. Ngun gc hình thành nên hành vi b ng tài chính 9

2.3. Các nghiên cu thc nghim v hành vi b 11
2.3.1. Các nghiên cu trên th gii 11
2.3.2. Nhng nghiên cu  Vit Nam 15
 LIU 17


3.1. Mu nghiên cu 17
3.1.1. D liu quan sát 17
3.1.2. Nguyên tc la chn d liu 18
3.1.3. Mu nghiên cu 19
3.1.4. Quá trình x lý d liu 21
3.2. Mô hình nghiên cnh các bin nghiên cu 21
3.2.1. Quy trình nghiên cu 21
3.2.2. Mô hình nghiên cu 22
 lch chun d liu chéo ca t sut sinh li (CSSD) 23
 lch tuyi d liu chéo ca t sut sinh li (CSAD)
26
3.2.3. nh các bin nghiên cu 28
3.3. Các kinh và các gi thuyt 33
3.3.1. Kinh tính dng 33
3.3.2. Kinh t  33
3.3.3. King tuyn 33
3.3.4. Kii 33
3.3.5. Các gi thin câu hi nghiên cu 34
T QU NGHIÊN CU 37
4.1. Thng kê mô t: 37
4.2. Các ki 41
4.2.1. Kinh tính dng 41
4.2.2. Kinh hing t  46
4.2.3. Kinh hing tuyn 48

4.2.4. Kinh hii: 49
4.3. Kt qu phân tích hi quy 51


4.3.1. Phân tích h lch chun d liu chéo ca t sut
sinh li CSSD 51
4.3.2. Phân tích hi quy t sut sinh l lch tuyi d liu
chéo 56
T LUN 62
 62
 63
5.2.1. 63
5.2.2. Kin ngh ng nghiên c 63
TÀI LIU THAM KHO
PH LC




HOSE Th ng chng khoán Thành ph H Chí Minh
HNX Th ng chng khoán Hà Ni
CSSD  lch chun d liu chéo
CSAD  lch tuyi d liu chéo
VN-index Ch s chng khoán trên th ng chng khoán TP.HCM
HN-index Ch s chng khoán trên th ng chng khoán Hà Ni
TTCK Th ng chng khoán
HO_large Nhóm c phiu VN30
HO_small Nhóm c phiu VN_small
HN_large Nhóm c phiu HNX_large cap
HN_small Nhóm c phiu HNX Mid/Small cap



Bng 3.1: Tng hp mu quan sát b loi 19
Bng 3.2: Thng kê la chn mu nghiên cu 20
Bng 3.3: Mô t d liu nghiên cu 21
Bu th 29
Bng 4.1: Thng kê mô t R
mt
, CSSD và CSAD ca th trng HOSE và HNX theo d
liu ngày: 37
Bng 4.2: Thng kê mô t R
mt
, CSSD và CSAD ca th trng HOSE và HNX theo d
liu tun: 38
Bng 4.3: Thng kê mô t R
mt
, CSSD và CSAD ca nhóm HO_large và HO_small theo
d liu ngày: 39
Bng 4.4: Thng kê mô t R
mt
, CSSD và CSAD ca nhóm HO_large và HO_small theo
d liu tun: 40
Bng 4.5: Thng kê mô t Rmt, CSSD và CSAD ca nhóm HN_large và HN_small
theo d liu ngày: 40
Bng 4.6: Thng kê mô t Rmt, CSSD và CSAD ca nhóm HN_large và HN_small
theo d liu tun: 41
Bng 4.7: Kinh Dickey Fuller v tính dng theo d liu ngày: 41

Bng 4.8: Kinh Dickey Fuller v tính dng theo d liu tun: 44
Bng 4.9: Kinh Durbin Watson v hin tng t tng quan theo d liu ngày: 46
Bng 4.10: Kinh Durbin Watson v hin tng t tng quan theo d liu tun:
47
Bng 4.11: Kinh h s VIF v hin tng tuyn theo d liu ngày: 48
Bng 4.12: Kinh h s VIF v hin tng tuyn theo d liu tun: 49
Bng 4.13: Kinh White v hin tng t phi theo d liu ngày:
50


Bng 4.14: Kinh White v hin tng t phi theo d liu tun: 51
Bng 4.15: Kt qu hi quy theo ph lch chun d liu chéo ca t sut
sinh li vi d liu ngày và tun ca hai th trng HOSE và HNX 52
Bng 4.16: Kt qu hi quy theo ph lch chun d liu chéo ca t sut
sinh li vi d liu ngày và tun ca hai nhóm HO_large và HO_small 54
Bng 4.17: Kt qu hi quy theo ph lch chun d liu chéo ca t sut
sinh li vi d liu ngày và tun ca hai nhóm HN_large và HN_small 55
Bng 4.18: Kt qu hi quy theo ph lch tuyi d liu chéo ca t
sut sinh li vi d liu ngày và tun ca hai th trng HOSE và HNX 58
Bng 4.19: Kt qu hi quy theo ph lch tuyi d liu chéo ca t
sut sinh li vi d liu ngày và tun ca hai nhóm HO_large và HO_small 59
Bng 4.20: Kt qu hi quy theo ph lch tuyi d liu chéo ca t
sut sinh li vi d liu ngày và tun ca hai nhóm HN_large và HN_small 60




Hình 3.1: Cu trúc bin gi 25

TÓM TT
Bài nghiên cu nhm m  m chng hành vi b    ng chng
khoán Vit Nam  ng tip cn th ng r   n t ngày
02/01/2009 n ngày 31/03/2014. Vic phát hin hành vi bc kinh qua
2 mô hình, mt là mô hình ca Christie và Huang (1995) s d lch
chun d liu chéo ca t sut sinh li (CSSD) và hai là mô hình ca Chang, Cheng và
Khorana (2000) s d lch tuyi d liu chéo (CSAD). Da trên
d liu chnh hàng ngày, hàng tun ca 303 c phiu niêm yt trên
s giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh (HOSE) và 371 c phiu niêm yt
trên s giao dch chng khoán Hà Ni (HNX); ch s VN-index và HN-a
hàng ngày, hàng tun và d liu giá tr vn hóa, tính thanh khon ca các c phiu
n nghiên cu. Bài lu: thứ nhất, hành vi by
c s tn ti trên th ng chng khoán Vit Nam mà c th là trên hai th
ng HOSE và HNX hay không?; thứ hai, hành vi b ng hp khi
th  ng ging nhau; thứ ba; kinh hành vi
bi d liu ngày và d liu tun nhnh hành vi b
bao lâu; thứ tư, hành vi b ng bi quy mô công ty hay không?
Các kt qu thc nghim cho thy, hành vi b  c s tn ti trên th ng
chng khoán Vit Nam khi th  ng gim theo c d
liu ngày và tun v    lch tuy i d liu chéo. Tuy nhiên, vi
 lch chun d liu chéo li không tìm thy chng c cho thy s tn
ti ca hành vi b hai sàn giao dch. Hành vi b tn ti
trong chc lát mà nó còn tn ti trong khong thn, d liu vi
tn sut th Kt qu nghiên cu vi d liu ngày cho thy hành vi b
th ng ng vi khi th . Hành vi bn ti trong
c nhóm c phiu có giá tr vn hóa ln, tính thanh khon cao và nhóm c phiu có giá

tr vn hóa nh, tính thanh khon thp. M ba nhóm c phiu có giá tr
vn hoá ln và nhóm c phiu vn hoá nh trên th ng nhau.
 liu trên th ng HNX cho thy m ba nhóm c phiu có giá
tr vn hoá nh l    so vi nhóm c phiu có giá tr vn hoá ln.
1

 GII THIU CHUNG

1.1. Lý do ch tài
Th ng chng khoán Vit Nam gm hai th ng: HOSE và HNX. Th ng
HOSE gm nhng c phiu niêm yt ti s giao dch chng khoán thành ph H Chí
Minh, tin thân là trung tâm giao dch chng khoán thành ph H c hình
thành t tháng 07/2000. Th ng HNX gm nhng c phiu niêm yt ti s giao
dch chng khoán Hà Ni, tin thân là trung tâm giao dch chng khoán Hà Nc
chính thng t .
K t khi bc thành lvào hong, trong mt thi gian ngn th
ng chng khoán Vi phát trin nóng bng và không nh gây nên
t chng khoán o. N s VN-n ngày
              ht sc ngc
nhiên và bt ng, song nó không tn tc lâu và nhanh chóng gim xui
m2003, 150-
- 
               
  
-
    






2

                





àn tòan 

Các nhà nghiên c lc rt nhiu trong vic tìm hiu a các ch
th trên th ng cn giá chng khoán. Hành vi này chng
ca các yu t ng hiu qu ng
ca các ch th khác, m bt n ca th ng, s xut hin ca hing nht
th c bing bt
ng cc là hành vi b
Hành vi     trong  ngành,   trong xã  và tác   
           chi    phân tích trên,
   tính có   tâm lý     trong   hàng ngày 
 các   trên    khoán khi nhà    theo phong trào
   khoán (2006-2007)  ra các bong bóng    chi   các 
  xúc  lòng tham và  hãi, các nhà   có  tham gia mua và bán 
 theo phong trào  cách    ra  bong bóng kinh  và làm 
    khoán. Hành vi        các    
 chí ngay   các   phát  thì  có  giai    hành vi
  h  kinh          bong bóng và  
      Florida-  (1920-1922),  suy thoái   1929,
3

  1987,   tài chính châu Á 1997,   Dotcom,  
 do tâm lý  n gây nên.
Do   nghiên  tâm lý   có tác   tích     và 
   ro trong các   kinh  nói chung và  khoán nói riêng. Vì


 
- - 
xe   
không?
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu c tài là tìm hiu mi quan h gia t sut sinh li ca tng
c phiu vi t sut sinh li ca toàn th  t t xem hành vi b
có tn ti trên th ng chng khoán Vit Nam hay không.
1.3. ng và phm vi nghiên cu
ng nghiên cu: a hàng ngày, hàng tuu chnh ca các c
phiu và ch s VN-index, ch s HN-index hàng ngày, hàng tun.
Phm vi nghiên cu: th ng chng khoán thành ph H Chí Minh (HOSE) và th
ng chng khoán Hà Ni (HNX).
Thi gian nghiên cu: n t ngày 02/01/2009 n ngày 31/03/2014.
1.4. Câu hi nghiên cu
Bài nghiên cu c thc hin vi mong mun tr lc các câu hi sau:
Thứ nhất, hành vi bc s tn ti trên th ng chng khoán Vit Nam mà
c th là trên hai th ng HOSE và HNX hay không?
4

Thứ hai, hành vi bng hp khi th  ng
gim có ng nhau hay không?
Thứ ba, bn cht ca hành vi bn hn, nht thi vi d liu ngày.
Vy, liu vi d liu tun, d liu có tn sut thn

ti hay không?
Thứ tư, hành vi b ng bi quy mô công ty hay không?
1.5. u
Bài nghiên cu s dhi quy tuyn tính d liu chéo.  m bo tính
vng và tính hiu qu ca mô hình tác gi thc hin các kinh tính
dng, king tuyn, kinh tính dng và kinh t u
có bt kì hing bng nào, tác gi tin hành x lý, khc ph ng
ng vng và hiu qu nht.
D lic s dng là s liu th cp thu thc t các website v chng khoán,
tài chính. Kì quan sát theo ngày và theo tun.
Các bic tính toán, x lý be Excel 2007 và phn
mm th phân tích và chy hi quy.
1.6. Kt cu lu
Bài nghiên cm:
Gii thiu chung,  làm rõ lý do ch  t
nh mc tiêu nghiên cng và phm vi nghiên cu, câu hi nghiên cu
u, bên c
 tht nghiên cu có giá tr thc t  Vit Nam.
 2:   lý lun  xây dng nn tng lý thuyt cho bài nghiên cu ca
  lý thuyt v tài chính hành vi và gii
5

thiu hành vi b          c li mt s các
nghiên cu  gii và  Vit Nam.
 3: D li     u, nhm thc hi c mc tiêu
nghiên c d li th 
pháp, mô hình nghiên c lý lun hình thành các bing.
: Kt qu nghiên cu, tt c kt qu c t quá trình phân tích s c
tác gi trình bày c th .
5: Kt lun, mt li kt qu nghiên cu

ca tác gi và khnh li v nghiên cu, nhng m còn hn ch ca nghiên
cu  xut cho nhng nghiên cu tip theo.
1.7. a vic nghiên cu
 tài nghiên cu này nhm 






iu bit v hành vi by  c nó có tn ti trên th ng hay
không là mt yu t quan tru qu th ng và hành vi ca nhà


6

  LÝ LUN

2.1. c v tài chính hành vi
Thuyt tài chính c ng tng thc t  d dàng trong
phân tích. Tuy nhiên ving gng các t s, giá, li
sut ho ng dn phn hóa thc t vì s liu
ca các tham s gii thích trong mô hình b gii hn. Kiu phân tích  qua mt
s m quan tri sau nhng con s.
Trong sut thp niên 90, nhiu nghiên cn t thuyt tài chính c n sang
mô hình có yu t i vi hành vi ca th ng tài chính. T huyt
i. ó là s kt hp ca tài chính, khoa hc xã hi và tâm lý. Nó
phn bác li thuyt tài chính c n và thuyt th ng hiu qu  nn tn
ca nhiu mô hình tài chính. Barber và Odean (1999) xem thuyt Tài chính hành vi là
mt b lý thuyt mng bt hp lý và th ng là

không hiu qu, nh  hi th ng tài chính.
Thuyt th ng hiu qu ng là ti quan trng c hình
thành ca hu ht các thuyt tài chính truyn th thuyt vi
gi nh là giá c phiu hoàn toàn phn ánh ht các thông tin có sn bao gm c thông
tin ni b, tt c c tip cng hp lý, hay
có th hiu là không th i th ng.
Th ng thc t c chia ra thành 3 loi khác nhau tùy thuc vào m ng
các yêu cu ca th ng hiu qu là th ng hiu qu dng yu, dng trung bình và
dng mnh. V mt lý thuyt thì trong th ng hiu qu dng y
kim thêm thu nhp thng cách phân tích lch s giá và li sut. Vi dng
trung bình thì cho phép kim thêm thu nhp da vào thông tin ni b.  th ng hiu
7

qu thc s thì giá c phià không th d c nu da trên giá
hin tn ánh toàn b thông tin và gi nh nó theo mng ngu nhiên
vì tt c thông tin mc phn ánh ngay lp tgiá c phiu
có th lên hoc gim. Theo Fama (1970), mng ca th ng hiu
qu mt cách hoàn hnh các chim hiu là s t
nu nm gi danh mc th ng mt cách th ng. Vii th u
ng. Mc dù hu ht các th trc xem là cc k hiu qu 
lý thuyt tài chính truyn thng vc xây dng trên gi thuyt th ng hiu qu
này.
m v s hp lý cn tng chính ca Tài chính hành vi và là
m khác bit ch yu vi gi nh ca thuyt th ng hiu qu. Tuy nhiên, mt th
ng hp lý hoàn ho khó có th x
ng chy theo  ng thay vì theo chic th 
trong gi nh ca thuyt th ng hiu qu (EHM). Có rt nhiu ví d v lý do ti sao
ng hp lý. Khi có thông tin mi thì r phân tích hoc
không d dàng tip nhn nó, tt c  không chp nhn thông tin mi
vào vinh giá c phiu ca h. Kt qu là giá c phiu trên th ng không còn

phn ánh tt c 
Shiller (1984) cho r ng có lý, bi lòng tham
và ni s  phiu gia mc cao và thp không thc t.
 lng bi c ng
co thành k vng bt hp lý cho vic thc hia các
công ty và nn kinh t tng th.
2.2. Hành vi b ng chng khoán
2.2.1.  hành vi b ng chng khoán
Có rt nhi hành vi b ng chng khoán:
8

Banerjee (1992) nh bng
cách ba vào thông tin ca cá nhân mình. Tuy
        ng này. Mt s
nghiên cu khoa hc cho rng hing này là hp lý và ni ti, trong khi s khác nói
rng nó vi phm hc thuynh giá tài sn hp lý.
u nhà nghiên cp trung áp dng các bin pháp kinh t 
phát hin hành vi b
pháp ca h vn còn ph bin và s dn tn ngày nay. Nghiên cu ca h là nn
tng nghiên cu ra Chang, Cheng và Khorana (2000).
Hành vi bc tho lun trong bi cnh ca th ng hiu qu. Theo
Hwang và Salmon (2004) thì s xut hin ca b c vi
gi nh ca thuyt th ng hiu qu. H lp lun rng hành vi b y giá
chng khoán ra xa khi giá tr cân bng mà thuyt tài chính truyn th
nh giá tài sn vn, t n giá c phiu s không còn phn ánh giá tr
thc s ci sao hành vi bt trong bi cnh
hành vi th ng cc bit khi th ng s hoc có bong bóng.
Mc dù thut ng c s dn là mt khái
ni. Ngoài th gii hc thut thì t này vc s dng mà không có mt
p. Ngun gc ca thut ng này xut phát t vic so sánh hành vi ca

i tính cách cng vt, t i khác
mng con cu hoc con chut lemmut khi có hing by
. Trong các nghiên cu hc thut, ma
Banerjee (1992) phát bi        i khác dù cho
thông tin cá nhân ca h li cho bit h 
gii thích r ng theo mng th ng hoc nhng tín hiu
khác v ng trên th ng. Nh
9

 c thu th
i khác.
Tuy nhit t chút,  cp
trc tip v 1 cách ph bi ng hành vi bc phát biu
 phân tán t sut sinh li ca c phiu gim hoi t
tha t sut sinh li ca th  cn cách
xut hin hành vi bc cho là s ng. Nó ch 
thun tt phát hin hành vi b
Bài nghiên cu này s dng c  d
vi ca Saastamoinen nên a ông là thích hp nht.
2.2.2. Ngun gc hình thành nên hành vi b ng chng khoán
 hin hình thành nên hành vi b th th c chia
thành hai hi chuyên
nghin tit kic v
kim li nhun t th ng c phi chc
 . C hai u có kh i nhng lý do
khác nhau.
m thy h có ít thông tin và kin th
ng kinh t c công c nh giá vn. 
nghi li th v thông tin và nhiu công c h tr 
vcá nhân d dàng b ng bp vì

h tin rng các công ty ln này có nhip có
th tham gia bi h ng b so sánh vi các chuyên nghip khác.
Devenowa và Welch (1996) phát biu rng nhng nghiên cu v v ch - i din
cho thp có th bc nhau vì ri ro b sai hoàn toàn
10

khi so sánh vng nghip ca mình. Li ích ca vii 
không ln bng ri sai duy nht.
Lakonishok (1992) mô t ng này bng vic trích li câu nói ca 1 nhà qun lý
qu  chc bc hành
vi bcng vt. Chúng ta xem cùng 1 ch s và nghe cùng 1 thông tin d báo.
Ging con chung vào
cùng 1 thm. và tt nhiên dn giá bi
Các nhà nghiên cn ca hành vi b
hành vi hp lý và bt hc gi là hành vi b ý và hành vi
ng hp lý tin rng vic làm theo s t nht vì h b
thuyt phc rng nhi khác có nhic là c
tt này thì h nh
hp lý khi làm theo s 4). Trái li, hành vi bt hp lý là
 ch nhp lý. Ví d, 
hong lon khi th t ngt gim và ch ct l. Tc là, nhà
c thu thp thông tin mà làm theo s ng th
ng hin tng mà
ng va
Hwang và Salmon (2004) cho phép phân bit 2 loi hành vi b
c s hiu qu c xây dng trên gi nh r ng
khi mà thông tin v  tip cc.
Mt cách khác ph bi qua nguyên nhân ca hành vi bp trung
ng c
dng tip cn này. Câu hi v tính hp lý giy

ng trong hu ht các nghiên cu v hành vi này nng
11

cn th ng vi và không có s khác bit gì khi phát hin hành vi
b
, bài nghiên cu này tn ch không phân bit
a tng cá nhân. Vn có nhng tho lun v nguyên nhân ca nó
 yu tp trung vào vic phát hin hành vi bi liên h
cn th ng. Mi liên h này ch yu kin th ng mà
không th gic bi thuyt tài chính truyn thng. Hành vi bn
vic sai lch giá c phiu, vì vy mc giá không còn phn ánh giá tr thc ca công ty.
Ngoài ra, nó còn gây ra bi s bt hng theo s y ch
không tin hành phân tích. Hành vi bt nguyên nhân cu kin th
ng không hiu qu.
Các nghiên c yu tp trung  th ng mi ni và mi liên h này li
c tho lun trong các nghiên cu thc nghim. Mt trong nhng nghiên cu
a Devenowa và Welch (1996), h phát biu rng hành vi bt yu t
góp phn to nên bong bóng tài chính. Mt nghiên cu khác là ca Hwang và Salmon
(2004) có vi thng tr và ng ca nó làm sai lêch giá
có th dn bong bóng và hu qu là th trng s. Vì vy, hành vi b
không th b kim soát bi nhng phân tích lý thuyt và chúng ta cn phi da vào
bng chng thc nghi nh m quan trng ca hành vi b
thc t
2.3. Các nghiên cu thc nghim v hành vi b trên th ng chng khoán
2.3.1. Các nghiên cu trên th gii
m 1995, Christies và Huang vi bài nghiên cu “Following the pied piper: Do
individual returns herd around the market?” (Bầy đàn có làm cho lợi suất cổ phiếu
biến động xung quanh lợi suất thị trường”)    t  phát hin
hành vi b ng chng khoán Ma h d lch
12

chun d liu chéo ca t sut sinh li c phiu ch ra liu li sut c phing
xuyên bing xung quanh t sut sinh li th ng hay không. Mô hình này phân
bit gia th ng chng và bing mnh (c) và gi
nh rng theo bng hp sau. H cho rng khi
có b tyi khác mà b qua quan
m hoc thông tin cá nhân  t sut sinh li ca tng c phiu s không ch
k so vi t sut sinh li ca toàn th ng, th hin  giá tr  lch chun d liu
chéo nh    ng. Christies và Huang áp dng mô hình này lên th
ng chng khóan M  thy chng c chng có có s hin din
ca hành vi b ng này. i tiên phong trong
vic s dng phân tích kinh t vng tip cn th tng r phát hin hành vi
b ng chng khoán. Hu ht các nghiên cu mi nht vn s dng
c m rng thêm da trên lý thuyt
ca Christies và Huang.
2000, Chang, Cheng và Khorana  nghiên cu bài “An examination of herd
behavior in equity markets: An international perspective” (“Một kiểm định về hành vi
bầy đàn trên thị trường vốn: xét trên phạm vi quốc tế”)  rng nghiên cu ca
Christie và Huang (1995) ít nht  m. Th nht, thay vì s d
lch chun d liu chéo, h dùng  lch tuyi d liu chéo ca t
sut sinh l ng s tn ti ca hành vi bng chính c
 lch tuyi d liu chéo là tính toán  lch t sut sinh li ca th ng
và t sut sinh li ca tng c phiu. Th hai, h c hi quy phi tuy
mô t hing bc mnh. Mô hình mi này phc t phát
hin hành vi b vào nhng ngày t sut sinh li th ng bing
mnh nht. Chang, Cheng và Khorana áp dng mô hình này và phân tích th ng c
phiu  M, Hong Kong, Hàn Qut Bn t n 1997.
Kt qu c cho thy không có hing b th ng M và Hong
13

Kong, mt vài bng chng ca hing này  Nht và du hiu rõ ràng trên các th
ng mi ni Hàn Qu
Mt mô hình thay th khác do Hwang và Salmon (2004) phát trin trong bài nghiên
cu “Market stress and herding” (“Căng thẳng thị trường và hành vi bầy đàn”). Trái
vi Christies và Huang và trong mt m nhm ca Chang, Cheng
và Khorana, h a trên gi nh là hành vi b trên th
ng c phi cho rng hành
vi b có th i mà không th tuyi. Mô hình h 
b ng bi da trên giá
tr tham s beta. Hwang và Salmon s dng li sut c phiu hàng ngày t 
n 2002 và thy du hiu rõ ràng v hành vi b ng Hàn Quc.
Kallinterakis (2007) trình bày mt nghiên cu v th ng mi ni Vit Nam
trong bài nghiên cu “Herding and the thin trading bias in a start-up market: evidence
from Vietnam” (“Hành vi bầy đàn và thiên về khối lượng giao dịch nhở ơ thị trường
mới nối: bằng chứng từ Việt Nam”) ch yu tp trung vào ng ca c phiu giao
dt qu nghiên cu theo pha Hwang
và Salmon (2004) cho thy các c phiu giao dch ít bin thiên cùng chiu vi hành vi
ba, ông nhn mnh rng hu ht các nghiên cu phát hin hành vi by
p trung vào th ng mi ni. Ông gii thích rng các th ng
i h thng pháp lung có nhin và
s lôi kéo.
ng nghip (2008) nghiên cu hành vi b ng chng
khoán Athens ca Hi Lp t n 2007 trong bài nghiên cu “Herd behavior in
extreme market conditions: the case of the Athens stock exchange” (“Hành vi bầy đàn
trong điều kiện thị trường cực đoan: trường hợp của thị trường chứng khoán Athen”).
H s da Christies và Huang, và Chang, Cheng và Khorana, kim
14

nh d liu hàng ngày, hàng tun và hàng tháng. Nghiên cu này chú trn tính
cht ngn hn ca v vì h hu hc kt lun v hành vi bi d

lii toàn b khong thi gian nghiên ca, h nh
khong thi gian ra thành nhin nh và thy rng có hành vi b
sut cuc khng hong th ng ch kt luu
ng h t i mi ca các t chc
và vi hin din c chc ngoài.
Th ng c phiu Phn Lan  Helsinki, nm  khu vc gn Th c
Saastamoinen (2008) nghiên cu trong bài vit “Quantile regression analysis of
dispersion of stock returns – evidence of herding?” (“Phân tích hồi quy về độ phân tán
của tỷ suất sinh lợi cổ phiếu – chứng cứ của hành vi bầy đàn”). Ông s d
pháp cng th
ra mô hình hi quy b phát hin hành vi bm ca mô hình này là
xem xét toàn b phân phng s hin din ca nhng nguyên tc chung và d
liu không bt buc phi là phân phi chun. Mc dù mô hình này rt thú v
còn khá mc chng thc và cn nhiu
ca Saastamoinen s dng d liu ca các công ty có vn hóa ln và không thy có
hành vi bn hành kin th ng ri lon thì li phát
hin ra hành vi b ng. Saastamoi
t nguyên nhân ca hing này có th n quan sát trùng vi thi
m phát trin kinh t mnh và th  ng c phiu có th d 
mt cách hiu qu thu nho s v vic chu kì kinh t chuyn sang giai
n suy thoái khin gây ra tình trng bán tháo c phi
Trong bài nghiên cu “An examination of herd behavior in the Indonesian Stock
Market” (“Kiểm tra hành vi bầy đàn trên thị trường chứng khoán Indonesia”) ca
Purba và Faradynawatti (2012). Các tác gi nh hành vi b