Mối quan hệ giữa biến động thị trường chứng khoán và biến động kinh tế vĩ mô ở thị trường các nước mới nổi

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp.HCM




VIÊN TH THANH VÂN






MI QUAN H GIA BIN
NG TH TRNG CHNG
KHOÁN VÀ BIN NG KINH
T V MÔ  TH TRNG CÁC
NC MI NI





LUN VN THC S KINH T





TP.H Chí Minh ậ Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T Tp.HCM





VIÊN TH THANH VÂN





MI QUAN H GIA BIN NG
TH TRNG CHNG KHOÁN VÀ
BIN NG KINH T V MÔ  TH
TRNG CÁC NC MI NI


Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mư s: 60340201



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:

PGS.TS. NGUYN NGC NH

TP.H Chí Minh ậ Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đ tài “Mi quan h gia bin đng th trng chng
khoán và bin đng kinh t v mô  th trng các nc mi ni” là đ tài
nghiên cu ca riêng tôi di s hng dn ca ngi hng dn khoa hc.
Các s liu, kt qu nêu trong lun vn là trung thc và có ngun gc rõ ràng.
Tôi xin cam đoan nhng li nêu trên đây là hoàn toàn đúng s tht.


Tp.HCM, ngày tháng nm 2014
Tác gi


VIÊN TH THANH VÂN
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc bng biu
Danh mc hình v
Tóm tt
CHNG 1: GII THIU 1
1.1. Lý do thc hin đ tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu 2
1.2.1. Mc tiêu nghiên cu 2
1.2.2. Câu hi nghiên cu 2
1.3. Phm vi nghiên cu 2

1.4. Phng pháp nghiên cu 3
1.5. óng góp ca đ tài 3
1.6. Kt cu ca đ tài 3
CHNG 2: TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY 4
2.1. Tng quan kt qu các nghiên cu trc đây 4
2.1.1. Mt s nghiên cu thc nghim  các nc phát trin 6
2.1.2. Mt s nghiên cu thc nghim  các nc đang phát trin và th
trng mi ni 8
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 15
3.1. C s d liu 15
3.2. Mô hình nghiên cu 16
3.2.1. Mô t bin 16
3.2.2. Mô hình nghiên cu 16
3.2.3. Mô hình GARCH 17
3.2.4. Mô hình VAR 21
3.3. Phng pháp kim đnh mô hình 22
3.3.1. Thng kê mô t các bin nghiên cu 22
3.3.2. Kim đnh tính dng 22
3.3.3. S dng mô hình GARCH c lng bin đng các bin nghiên
cu 23
3.3.4. Xác đnh đ tr ti u cho mô hình VAR 23
3.3.5. Kim đnh nhân qa Granger 24
3.3.6. Kim tra tính n đnh ca mô hình 24
3.3.7. Hàm phn ng đy (IRF) và k thut phân rư phng sai 25
CHNG 4: PHÂN TÍCH D LIU VÀ KT QU NGHIÊN CU
26
4.1. Thng kê mô t 26
4.2. Kim đnh tính dng 28
4.3. c lng đ bin đng ca th trng chng khoán và các bin
kinh t v mô bng mô hình GARCH 29

4.3.1. c lng đ bin đng ca th trng chng khoán 29
4.3.2. c lng đ bin đng ca các bin s kinh t v mô 43
4.4. Mi quan h gia bin đng th trng chng khoán và các bin
kinh t v mô 47
4.4.1. c lng mô hình VAR 47
4.4.2. Tng hp kt qu nghiên cu 31
CHNG 5: KT LUN 58
5.1. Kt qu nghiên cu và kin ngh 58
5.2. Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 59
5.2.1. Hn ch ca đ tài 59
5.2.2. Hng nghiên cu tip theo 60
Tài liu tham kho
Ph lc

DANH MC T VIT TT

T vit
tt
Ting Anh
Ting Vit
ARCH
AutoRegressive Conditional
Heteroscedasticity

ARIMA
Autoregressive integrated
moving average
T hi quy trung bình trt
CPI
Consumer Price Index

Ch s giá tiêu dùng
ECM
Error Correction Model
Mô hình hiu chnh sai s
EXC
Exchange rate
T giá hi đoái
GDP
Gross Domestic Product
Tng sn phm quc ni
GARCH
Generalised AutoRegressive
Conditional Heteroscedasticity

GARCH-
M
Generalised AutoRegressive
Conditional Heteroscedasticity-
Moving

HOSE
Ho Chi Minh Stock Exchange
S Giao dch Chng khoán Thành
Ph H Chí Minh
IM
Import
Nhp khu
IMF
International Monetary Fund
Qu tin t quc t

IP
Industrial Production index
Ch s sn xut công nghip
IRF
Impulse Reponse Function
Hàm phn ng đy
MS
Money Supply
Cung tin
OLS
Ordinary Least Squares
Bình phng bé nht
RS
Stock Return
T sut sinh li th trng chng
khoán
SVAR
Structural Vector
AutoRegression
T hi quy véct cu trúc
SVECM
Structural Vector Error
Correction Model
εô hình Véct hiu chnh sai s
cu trúc
TGARCH
Threshold Generalised
AutoRegressive Conditional
Heteroscedasticity

VAR
Vector AutoRegression
T hi quy véct
VECM
Vector Error Correction Model
Mô hình hiu chnh sai s trong dài
hn
WB
World Bank
Ngân hàng Th gii

DANH MC BNG BIU
Trang
Bng 2.1. K vng v du trong nghiên cu ca đ tài 14
Bng 3.1. D liu nghiên cu 15
Bng 3.2. Mô t và đo lng các bin 16
Bng 4.1. Thng kê mô t các bin nghiên cu  Vit Nam 26
Bng 4.2. Thng kê mô t các bin nghiên cu  Hàn Quc 26
Bng 4.3. Thng kê mô t các bin nghiên cu  Thái Lan 27
Bng 4.4. Thng kê mô t các bin nghiên cu  Hungari 27
Bng 4.5. Kim đnh tính dng các bin ca Vit Nam 28
Bng 4.6. Kim đnh tính dng các bin ca Hàn Quc 28
Bng 4.7. Kim đnh tính dng các bin ca Thái Lan 29
Bng 4.8. Kim đnh tính dng các bin ca Hungari 29
Bng 4.9. Kt qu c lng đ bin đng ca th trng chng khoán 30
Bng 4.10. Kt qu kim đnh tính dng ca phn d_c lng đ bin đng
th trng chng khoán 31
Bng 4.11. c lng đ bin đng ca các bin s kinh t v mô ca Vit
Nam 31
Bng 4.12. Kt qu kim đnh tính dng phn d_ s bin đng các bin s

kinh t v mô ca Vit Nam 32
Bng 4.13. c lng đ bin đng ca các bin s kinh t v mô ca Hàn
Quc 32
Bng 4.14. Kt qu kim đnh tính dng phn d_ s bin đng các bin s
kinh t v mô ca Hàn Quc 33
Bng 4.15. c lng đ bin đng ca các bin s kinh t v mô ca Thái
Lan 33
Bng 4.16. Kt qu kim đnh tính dng phn d_ s bin đng các bin s
kinh t v mô ca Thái Lan 34
Bng 4.17. c lng đ bin đng ca các bin s kinh t v mô ca Hungari
34
Bng 4.18. Kt qu kim đnh tính dng phn d_ s bin đng các bin s
kinh t v mô ca Hungari 35
Bng 4.19. Kim đnh tính dng ca các chui phng sai có điu kin ca
Vit Nam 36
Bng 4.20. Kim đnh tính dng ca các chui phng sai có điu kin ca
Thái Lan 36
Bng 4.21. Kim đnh tính dng ca các chui phng sai có điu kin ca
Hàn Quc 36
Bng 4.22. Kim đnh tính dng ca các chui phng sai có điu kin ca
Hungari 37
Bng 4.23.  tr ti u ca các mô hình VAR ca các nc nghiên cu 37
Bng 4.24. Kt qu kim đnh nhân qu Granger 38
Bng 4.25. Kt qu c lng mô hình VAR cho trng hp Vit Nam 41
Bng 4.26. Kt qu c lng mô hình VAR cho trng hp Hàn Quc 43
Bng 4.27. Kt qu c lng mô hình VAR cho trng hp Thái Lan 45
Bng 4.28. Kt qu c lng mô hình VAR cho trng hp Hungari 47
Bng 4.29. Kt qu phân rư phng sai ca t sut sinh li chng khoán 53
Bng 4.30. Phân rư phng sai theo mô hình thay th th nht 54
Bng 4.31. Phân rư phng sai theo mô hình thay th th hai 55

Bng 4.32.Tng hp kt qu nghiên cu 56

DANH MC HÌNH V
Trang
Hình 4.1.Kim tra tính n đnh ca mô hình 40
Hình 4.2.Phn ng ca th trng chng khoán trc các cú sc 49
Hình 4.3.Phn ng ca các bin v mô trc cú sc chng khoán 51





TÓM TT
 tài nghiên cu mi quan h gia s bin đng trong th trng chng
khoán và s bin đng ca các bin s kinh t v mô ca các nc th trng
mi ni: Thái Lan, Hàn Quc, Hungari và Vit Nam, theo đó đ tài s dng
mô hình GARCH đ đo lng s bin đng ca các bin s kinh t v mô và
th trng chng khoán các nc, k đó đ tài s dng mô hình VAR đ xem
xét mi quan h gia s bin đng th trng chng khoán và các bin s
kinh t v mô theo nghiên cu ca Zakaria và Shamsuddin (2012). Vi chui
d liu nghiên cu t tháng 1 nm 2008 đn tháng 12 nm 2013 đ tài tìm
thy mi quan h gia s bin đng th trng chng khoán và ch s giá tiêu
dùng  Vit Nam, Thái Lan, Hungari nhng không tìm thy  Hàn Quc, có
mt mi quan h gia s bin đng trong cung tin và th trng chng khoán
ch đc tìm thy  Hàn Quc, có mi quan h gia s bin đng trong th
trng chng khoán và s bin đng trong lãi sut kt qu đc tìm thy 
Vit Nam, Thái Lan, có mi quan h gia s bin đng trong t giá hi đoái
và th trng chng khoán mi quan h này không đc tìm thy Hungari
nhng tìm thy  các nc còn li, có mi quan h gia s bin đng trong
ch s sn xut công nghip và th trng chng khoán kt qu này tìm thy 

Thái Lan, Hungari.
Vi kt qu tìm đc đ tài cho rng đ th trng chng khoán phát trin và
là mt ch báo cho nn kinh t thì các nhà điu hành chính sách nên quan tâm
đn mi quan h gia s bin đng trong th trng chng khoán và s bin
đng các bin s kinh t v mô.
1



CHNG 1: GII THIU
1.1. Lý do chn đ tài
Giá c chng khoán là hình nh phn chiu nhng vn đ c bn ca nn kinh
t v mô, mà đc bit là sc khe ca doanh nghip. Giá c chng khoán phn
ng vi các tin tc và đy nhng s kin bt ng mà chúng ta khó có th đoán
trc đc và nó cng là mt đi lng ngu nhiên mà chúng ta không th
đón bit chc chn mc dù có đy đ các thông tin liên quan. Giá c chng
khoán là mt vn đ mà các nhà đu t, các nhà điu hành chính sách, các nhà
nghiên cu nói riêng và xã hi nói chung rt quan tâm.
Giá c chng khoán là mt ch tiêu rt nhy cm trong môi trng tng th
ca h thng kinh t xã hi mà trc ht là đ an toàn ca nn kinh t quc
gia. Hn na theo nghiên cu tháng 4/2010 ca Lukas Mankhoff đc trích
trong bài nghiên cu ca Nguyn Trng Sn và cng s (2011), tác gi cho
rng 100% nhà đu t và chuyên gia qun lý qu cho bit phân tích c bn
chim t trng hn 60% trong các quyt đnh ca h, bên cnh đó phân tích
k thut chim khong 30% và phân tích dòng tin khong 10%, khi xem xét
trong dài hn thì t trng này còn chim nhiu hn. Có đc ch đng nh
vy là do phân tích c bn mang trong nó ý ngha kinh t cao và đã đc kim
đnh trong thc t. Trên th gii và Vit Nam, phân tích c bn v mô đóng
vai trò quyt đnh; do đó vic nghiên cu mi quan h gia bin đng trong
các bin kinh t v mô và bin đng trong th trng chng khoán là cn thit.

Hn th na kt qu các nghiên cu trên th gii v tác đng ca các bin
kinh t v mô đn th trng chng khoán thì các kt qu này cho thy có
nhiu khác bit gia các th trng. Phn ln các lý gii cho vn đ này là do
s khác bit trong quy mô th trng, c ch vn hành nn kinh t ca các
quc gia là khác nhau, s nhy cm ca nhà đu t trc các thông tin kinh t
2



v mô. Xut phát t các thc t trên tác gi quyt đnh chn đ tài “ Mi quan
h gia bin đng th trng chng khoán và bin đng kinh t v mô 
th trng các nc mi ni” làm đ tài lun vn.
1.2. Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu
1.2.1. Mc tiêu nghiên cu
Trong phm vi nghiên cu ca mình, đ tài tp trung làm rõ có hay không
mi quan h gia bin đng th trng chng khoán và bin đng các yu t
kinh t v mô: Ch s sn xut công nghip, ch s giá tiêu dùng, lãi sut, cung
tin, t giá hi đoái  th trng các nc mi ni.
1.2.2. Câu hi nghiên cu
Nhm làm rõ mc tiêu nghiên cu ca mình, ni dung ca đ tài s tp trung
tr li cho câu hi nghiên cu:
Có s tác đng qua li gia s bin đng trong các yu t kinh t v mô: Ch
s sn xut công nghip, ch s giá tiêu dùng, t giá hi đoái, cung tin, lãi
sut vi s bin đng trong th trng chng khoán không và ngc li?
1.3. Phm vi nghiên cu
V không gian các yu t kinh t v mô đc nghiên cu trong phm vi ca
đ tài là các yu t kinh t v mô c bn nht gm: Ch s sn sut công
nghip, ch s giá tiêu dùng, cung tin, lãi sut, t giá hi đi ca các nc th
trng mi ni gm: Vit Nam, Hàn Quc, Thái Lan, và Hungari và th
trng chng khoán ca các nc đc nghiên cu.

 tài tin hành la chn các nc có các th trng chng khoán không quá
khác bit so vi Vit Nam, và c ch vn hành nn kinh t, các mc tiêu kinh
t cng tng đng vi Vit Nam. Theo đó các nc đc chn nghiên cu
trong đ tài là: Vit Nam, Thái Lan, Hàn Quc, Hungari.
3



V thi gian đ tài thu thp và x lý d liu theo tháng t tháng 1 nm 2008
đn tháng 12 nm 2013.
1.4. Phng pháp nghiên cu
 phù hp vi ni dung, vn đ nghiên cu và gii đáp cho các câu hi
nghiên cu ca mình đ tài s dng phng pháp đnh lng vi mô hình
nghiên cu là GARCH và VAR vi s h tr ca phn mm Eviews 6.0.
1.5. óng góp ca đ tài
Vi cách tip cn da trên mô hình GARCH, kt qu nghiên cu tìm đc đ
tài k vng đóng góp thêm mt bng chng thc nghim v mi quan h gia
bin đng th trng chng khoán và bin đng kinh t v mô. Kt qu này
đa ra các gi ý chính sách cho các quc gia, trong đó có Vit Nam trong vic
n đnh th trng chng khoán nhm h tr cho tng trng và phát trin
kinh t.
1.6. Kt cu ca đ tài
Nhm tr li cho các vn đ nghiên cu ca mình, đ tài chia b cc bài vit
làm 5 chng:
Chng 1: Gii thiu
Chng 2: Tng quan các nghiên cu trc đây
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu và tho lun
Chng 5: Kt lun

4



CHNG 2: TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY
2.1. Tng quan kt qu các nghiên cu trc đây
u tiên, mt du hiu st gim trong tng trng nn kinh t s đc phn
ánh hu ht vào giá chng khoán do đó có th dùng giá chng khoán làm mt
ch báo quan trng cho nn kinh t. Nhng thay đi trong sn lng công
nghip s th hin gián tip thông qua li nhun ca doanh nghip do đó nu
các ch s này cho mt cái nhìn lc quan thì cng đng ngha th trng chng
khoán cng s lc quan.
Bên cnh đó, mt s thay đi trong cung tin s cung cp thông tin cho nhu
cu v tin. Nu cung tin tng có ngha là nhu cu v tin t tng dn đn tín
hiu tng cho hot đng kinh t. Hot đng kinh t càng cao có ngha là dòng
tin càng cao dn đn giá chng khoán cng tng, ngha là cung tin tng s
đa đn s tng trng và n đnh hn cho th trng chng khoán.
Ngoài ra, khi lãi sut thp nhiu nhà đu t trc đây đư mua trái phiu nhm
tìm kim s an toàn thng có xu hng bán trái phiu đ tìm kim thu nhp
cao hn t th trng chng khoán, ngc li khi nhà đu t cm nhn đc
là h có th nhn đc mc thu nhp cao hn t trái phiu thì dòng tin s
chy khi th trng chng khoán. S dao đng trong lãi sut không phi lúc
nào cng nhn đc s phn ng trái ngc mà đôi khi nó là mt đng thái
cùng chiu hoc cng có th là không phn ng gì c, ch khi nào lãi sut
phn ánh đúng xu hng ch đo ca lm phát trong nn kinh t. Thông
thng lãi sut gim khi lm phát gim khin giá c phiu tng cao hn và

ngc li. Nhng nu lm phát không phi là mt vn đ nghiêm trng và lãi
sut tng, đu t vào th trng chng khoán mang li nhiu lãi bi vì trong
trng hp này lãi sut tng là do nn kinh t tng trng.
5



Ngoài ra, lãi sut trong nc tng cng có tác đng thu hút lung ngoi t đ
vào tác đng đn t giá và đn lt mình t giá s tác đng đn th trng
chng khoán.
Lm phát và giá chng khoán có mi quan h nghch chiu, bi l xu hng
ca lm phát xác đnh tính cht tng trng. Lm phát cao luôn là du hiu
ca mt nn kinh t đang tng trng nóng, báo hiu s tng trng kém bn
vng trong khi đó th trng chng khoán nh mt chic nhit k đo sc khe
ca nn kinh t. Khi lm phát tng cao, đng tin mt giá ngi dân s không
mun gi tin mt hoc gi trong ngân hàng mà chuyn sang nm gi các tài
sn ít ri ro hn nh vàng, bt đng sn hay ngoi t mnh,…. Khin mt
lng ln vn nhàn ri đáng k ca xã hi nm di dng tài sn cht. Thiu
vn đu t, không tích ly đ m rng sn xut, s tng trng ca doanh
nghip nói riêng và ca c nn kinh t nói chung s chm li. Lm phát tng
cao còn nh hng trc tip đn doanh nghip dù hot đng kinh doanh vn
din ra bình thng, chi c tc nhng t l c tc khó gi là hp dn đi vi
nhà đu t khi lm phát cao. iu này khin chng khoán không còn là kênh
đu t sinh li hp dn.
Trong nn kinh t toàn cu hóa hin nay thì các rào cn ngày càng đc g b
nhiu hn nên to nhiu c hi cho các tp đoàn, các công ty đa quc gia. Bt
k doanh nghip nào khi hot đng đu phi chu ba ri ro: đ nhy cm kinh
doanh, nhy cm chuyn đi và nhy cm giao dch đi vi ri ro t giá. iu
này đư to ra mt nhu cu tìm hiu mi quan h gia t giá và giá chng
khoán đ phòng nga ri ro danh mc. lý thuyt danh mc đu t εarkovit

cho rng danh mc đu t cn phi đc xem xét li khi t giá hi đoái tng
hay gim. Chng hn mt s gim giá ca VND s dn đn vic mt danh
mc đu t ca nc ngoài chuyn t các tài sn ni đa, chng hn chng
khoán sang các tài sn bên ngoài do s gim giá đng tin đư làm gim thu
6



nhp ca các nhà đu t nc ngoài khi nhng dòng tin này đc chuyn đi
sang đng tin chính quc, s rút lui ca các nhà đu t nc ngoài có th gây
ra mt st gim trong giá chng khoán. Tuy nhiên, đi vi các nhà đu t
trong nc, s st gim ca VND làm cho giá chng khoán nc ngoài tr
nên đt hn, to mt hiu ng thay th sang các tài sn ni đa, do đó làm
tng giá chng khoán.
2.1.1. Mt s nghiên cu thc nghim  các nc phát trin
Canova và Nicolo (1994) thc hin nghiên cu mi quan h gia t sut sinh
li chng khoán và các hot đng kinh t thc cho th trng M. Bài nghiên
cu tp trung phân tích mi quan h gia t sut sinh li ca c phiu vi các
hot đng kinh t thc trong tng quan ca mô hình tng th và mô hình
công ty đa quc gia cng nh trong chu k kinh doanh ca doanh nghip. Kt
qu nghiên cu cho thy có mt mi quan h cht ch gia tng trng sn
lng trong nc và li nhun ca các công ty trong nc, quan h này càng
cht ch hn khi có s tham gia ca các yu t nc ngoài, theo đó mi quan
h này s tùy thuc vào cách thc lu chuyn dòng tin trong tng lai. Tip
tc vi ch đ này nm 1997 nhóm tác gi li cho ra đi mt nghiên cu v
mi quan h gia t sut sinh li chng khoán, cu trúc k hn ca lãi sut,
lm phát và các hot đng kinh t thc. Kt qu bài nghiên cu li mt ln
na khng đnh li tm quan trong ca các hot đng kinh t thc có liên quan
đn s bin đng trong th trng chng khoán. Bên cnh đó nghiên cu cng
cho thy có s bin đng trong t sut sinh li danh ngha ca chng khoán

có liên quan mt thit vi lm phát, cu trúc k hn ca lãi sut ca M. Kt
qu cng hàm ý các nhà điu hành chính sách cn quan tâm đn mi quan h
này.
Du (2002) nghiên cu mi quan h gia lm phát và t sut sinh li chng
khoán cho th trng M. Bài nghiên cu s dng d liu nghiên cu theo
7



quý trong giai đon t nm 1926 đn nm 1999 vi các bin lm phát đc
tính t ch s giá tiêu dùng (CPI- Consumer Price Index) sau khi điu chnh
yu t mùa v, ch s chng khoán đc trích xut t COMPUSTAT vi mô
hình VAR đc s dng. Kt qu bài nghiên cu cho thy s thay đi trong
c ch chính sách tin t và các cú sc kinh t thc có liên quan mt thit vi
nhng bin đng trong th trng chng khoán. Trong đó tác gi lu ý nhng
thay đi trong chính sách tin t có liên quan đn lm phát gii thích tt cho
các bin đng trong th trng chng khoán M.
Binswanger (2004) thc hin nghiên cu mi quan h gia nhng hot đng
kinh t thc và s bin đng trong th trng chng khoán cho th trng M,
và các nhóm nc khác thuc G7. Trong đó tác gi s dng mô hình VAR,
ECM và hi quy OLS vi các bin đc s dng là GDP, sn lng công
nghip đi din cho hot đng kinh t thc, và ch s chng khoán đi din 
các th trng ca các nc nghiên cu. Kt qu nghiên cu cho thy có mt
mi quan h cùng chiu mnh m gia các hot đng kinh t thc vi s bin
đng trong th trng chng khoán  M và Nht, Canada tuy nhiên kt qu
li cho thy có mt mi quan h yu gia hai bin s này  Pháp, Ý, và Anh.
Dopke, Hartmann và Pierdzioch (2006) d báo s bin đng ca th trng
chng khoán trc các bin đng kinh t v mô, bài nghiên cu đc thc
hin nghiên cu cho th trng c. Nghiên cu s dng bin VDAX –NEW
đc thu thp theo tháng đc tính toán t danh mc DAX30 đi din cho s

bin đng ca th trng chng khoán c, sn lng công nghip đi đin
cho s bin đng ca các hot đng kinh t thc, lãi sut trái phiu kho bc,
bin gi đi din cho hiu ng tháng giêng, d liu đc thu thp theo tháng
t tháng 1 nm 1995 đn tháng 12 nm 2005 vi mô hình GARCH (1,1)
nhóm tác gi đã cho thy nhng bin đng trong các hot đng kinh t v mô
có th đc s dng đ d báo các bin đng trong th trng chng khoán.
8



Kt qu bài nghiên cu cng đa ra hai hàm ý da trên kt qu ca mình: Th
nht, đi vi các nhà đu t có th s dng d liu kinh t v mô đ d báo
cho xu hng bin đng trong th trng chng khoán. Th hai, đi vi các
nhà nghiên cu, điu hành chính sách có th s dng các d liu kinh t v mô
đ to ra các mi quan h cân bng trong dài hn gia các bin đng kinh t
thc và bin đng trên th trng chng khoán.
2.1.2. Mt s nghiên cu thc nghim  các nc đang phát trin và th
trng mi ni
Nu  các nc phát trin vic nghiên cu v ch đ này đã đc nghiên cu
rt nhiu t thp niên nhng nm 80 thì ch đ trong thi gian gn đây mi
tht s đc quan tâm ca các nhà nghiên cu  các nc đang phát trin, đc
bit các nc th trng mi ni. Trong phn này đ tài s tin hành h thng
li mt s nghiên cu ni bt trong thi gian gn đây v mi quan h gia
bin đng trong th trng chng khoán vi bin đng các yu t v mô.
Mukhopadhyay và Sarkar (2003) thc hin nghiên cu nh hng ca các yu
t kinh t v mô c bn trong vic gii thích s khác bit v t sut sinh li
trên th trng chng khoán n . Bài nghiên cu s dng các k thut
kim tra t tng quan và cho thy rng t sut sinh li ca k sau ph thuc
vào t sut sinh li ca ít nht hai k trc đó và bác b nhng gi đnh ca lý
thuyt th trng hiu qu dng yu cho th trng ca n , k đn bài

nghiên cu s dng các kim đnh Hansen và Chow đ phát hin ra đim gãy
cu trúc và cui cùng tác gi s dng mô hình phi tuyn tính ARCH và
GARCH đ đo lng s bin đng. Kt qu cui cùng cho thy các thay đi
trong các bin: Sn lng công nghip, cung tin, lm phát, hot đng th
trng vn nc ngoài và đu t trc tip nc ngoài có nh hng đáng k
đn t sut sinh li ca chng khoán trong thi k hu ci cách nhng nm
90. Tuy nhiên trong giai đon tin ci cách đu nhng nm 90 thì ch có yu
9



t t giá hi đoái là nh hng đáng k đn t sut sinh li ca các chng
khoán  th trng n .
Tabak (2006) thc hin nghiên cu mi quan h gia bin đng trong th
trng chng khoán và t giá hi đoái  Brazil. Tác gi s dng mô hình hi
quy hai bc theo Engle và Granger (1987), Gregory và Hansen (1996) và mô
hình GARCH (1,1) và c ch hàm phn ng thúc đy (Impulse response
function). Kt qu nghiên cu cho thy không có mi quan h gia s bin
đng trong th trng chng khoán Brazil và t giá hi đoái. Tuy nhiên tác gi
cng gi ý rng các nhà qun lý qu nên quan tâm đn s chuyn đng ca t
giá đ s dng nhng chin lc phòng nga phù hp nhm tránh ri ro t giá
cho danh mc ca mình.
Nghiên cu ca Acikalin, Aktas và Unal (2008) nghiên cu mi quan h gia
th trng chng khoán và các bin kinh t v mô  Th Nh K. Nghiên cu
s dng mô hình VECM vi các bin đc s dng trong mô hình gm: t
sut sinh li ca th trng chng khoán Istanbul, GDP, lãi sut, t giá hi
đoái và thâm ht cán cân tài khon vãng lai, d liu đc thu thp theo quý t
nm 1991 đn nm 2006. Kt qu nghiên cu cho thy có mi quan h trong
dài hn gia bin đng th trng chng khoán đc gii thích bi bn bin
kinh t v mô là: GDP, t giá hi đoái, lãi sut, thâm ht tài khon vãng lai và

mi quan h này là mi quan h ngc chiu. Có mt mi quan h mt chiu
lãi sut gây ra s bin đng trong th trng chng khoán và mi quan h
cùng chiu đc tìm thy là yu. Thông qua kt qu nghiên cu ca mình
nhóm tác gi cng ch rng các nhà đu t có th s dng nhng thông tin liên
quan đn các bin đng kinh t v mô đ d đoán xu hng bin đng ca th
trng chng khoán Th Nh K. Ngoài ra, nhà đu t cng ci thin li
nhun ca danh mc cá nhân bng cách tp trung vào ý ngha khác nhau ca
10



các bin kinh t v mô. Bên cnh đó nhóm tác gi cng đ xut nên nghiên
cu thêm các yu t bên ngoài tác đng đn th trng chng khoán.
Gay (2008) thc hin nghiên cu nh hng ca các bin s kinh t v mô đn
t sut sinh li ca các chng khoán th trng mi ni: Brazil, Nga, n ,
Trung Quc. Bài nghiên cu s dng mô hình ARIMA, kt qu nghiên cu
cho thy không có mi quan h gia s bin đng trong giá du và t giá hi
đoái đn s bin đng trên th trng chng khoán ca các nc th trng
mi ni, theo đó s bin đng ca t sut sinh li ca th trng chng khoán
các nc mi ni ch yu đc gii thích bi s bin đng ca các bin s
kinh t v mô trong nc nh: Lm phát, lãi sut, lãi sut trái phiu, sn lng
công nghip, cán cân thng mi và cu trúc k hn ca lãi sut. Qua đó, tác
gi hàm ý rng các nhà đu t có th s dng các d liu kinh t v mô trong
nc đ d báo các bin đng trong th trng chng khoán và kt qu là rt
có ý ngha cho các nhà điu hành chính sách.
Rahman, Sidek và Tafri (2009) thc hin nghiên cu các nhân t v mô quyt
đnh t sut sinh li trên th trng chng khoán Malaysia trên c s mô hình
VECε theo đó, nhóm tác gi chn ra các nhân t v mô gm: Cung tin, lãi
sut, t giá hi đoái thc song phng, d tr ngoi hi, ch s sn xut công
nghip. Kt qu nghiên cu cho thy có mt mi quan h nghch chiu gia

các bin nghiên cu vi s bin đng ca t sut sinh li trên th trng
chng khoán εalaysia. Trong đó, s tác đng ca các bin d tr ngoi hi
và ch s sn xut công nghip đn t sut sinh li trên th trng chng
khoán là mnh hn so vi các yu t cung tin, lãi sut và t giá hi đoái. Mt
kt qu tng t cng đc tìm thy trong nghiên cu ca Perreault (2012)
khi thc hin nghiên cu cho th trng Indonesia, theo đó bài nghiên cu
cng cho thy các nhà đu t có th s dng các bin đng trong kinh t v
11



mô nh: Cung tin, sn lng công nghip, lm phát, t giá, lãi sut đ d báo
cho s bin đng trên th trng chng khoán.
Oseni và Nwosa (2011) nghiên cu mi quan h gia bin đng th trng
chng khoán vi bin đng các nhân t v mô  Nigeria vi cách tip cn mô
hình EGARCH đ phân tích s bin đng trong th trng chng khoán và s
bin đng trong các bin kinh t v mô, tip theo đó tác gi s dng mô hình
VAR đ xem xét mi quan h gia các bin v mô vi s bin đông trong th
trng chng khoán. Kt qu nghiên cu cho thy có mi quan h tác đng
qua li gia bin đng trong GDP và s bin đng trong th trng chng
khoán Nigeria. Tuy nhiên, bài nghiên cu li không tìm thy mi quan h
gia bin đng trong th trng chng khoán vi bin đng trong lãi sut và
lm phát. Thông qua kt qu nghiên cu nhóm tác gi cho rng đ d báo s
bin đng trong th trng chng khoán Nigeria bng nhng bin đng trong
các yu t kinh t v mô trong nc s không chính xác và cho rng phn ln
các bin đng trong th trng chng khoán là do s tác đng ca các yu t
bên ngoài. Vi cùng phng pháp và mô hình nghiên cu thì Attari và Safdar
(2013) li cho thy có mt mi quan h cht ch gia s bin đng ca các
yu t v mô và bin đng th trng chng khoán Pakistan, theo đó các bin
đng trong th trng chng khoán có th làm ch báo cho nn kinh t và

ngc li các bin đng trong các yu t v mô ca nn kinh t có th đc s
dng đ d báo cho s thay đi trong t sut sinh li ca th trng chng
khoán, kt qu này cng đng nht vi kt qu nghiên cu Mushtaq, Ali Shah
và Rehman (2012) thc hin  th trng Pakistan.
Auret và Golding (2011) ch ra rng s bin đng trong giá chng khoán là
mt ch báo quan trng cho các hot đng kinh t thc  Nam Phi. Nghiên
cu s dng chui d liu theo quý t tháng 12 nm 1969 đn tháng 9 nm
2010 vi các bin gm: Ch s chng khoán (JSE), sn lng công nghip
12



thc, GDP thc đc tính toán t b lc HP filter. Kt qu nghiên cu cho
thy chu k ca giá c phiu thc s dn dt chu k ca GDP thc và sn
lng công nghip thc  Nam Phi, kt qu này là không đi khi s dng d
liu theo quý hay theo nm. Ngoài ra, bài nghiên cu cng cho thy s bin
đng trong th trng chng khoán Nam Phi có th là mt ch báo quan trng
cho vic d đoán xu hng bin đng ca các yu t v mô khác nh: giá du,
cung tin, lãi sut,…. T đó to điu kin cho các nhà điu hành chính sách
trong vic thit lp các mc tiêu cân bng và hoch đnh k hoch tng trng
(GDP) cho nn kinh t Nam Phi.
Wang (2012) nghiên cu v mi quan h gia th trng chng khoán Trung
Quc và th trng chng khoán phng Tây. Bài nghiên cu s dng mô
hình GARCH-BEKK. Tác gi s dng ch s chng khoán SHCOMP
(Shanghai) và SIASA (Shenzhen) đi din cho th trng chng khoán Trung
Quc và FTSE100 (London) đi din cho th trng chng khoán Châu Âu,
S&P500 (US) đi din cho th trng chng khoán M d liu đc thu thp
theo tháng t tháng 1 nm 2008 đn tháng 3 nm 2012. Kt qu nghiên cu
cho thy có mt s lan truyn nh hng t các th trng chng khoán Châu
Âu và M sang th trng chng khoán Trung Quc, trong đó tác đng lan ta

t th trng chng khoán Châu Âu và M sang th trng SIASA là mnh
hn th trng SHCOMP và s lan t ca th trng M đn th trng Trung
Quc là mnh hn th trng Châu Âu. Ngoài ra, cng có mt s tng tác
ngc li t th trng chng khoán Trung Quc sang th trng chng khoán
phng Tây t đó cho thy kinh t tài chính ca Trung Quc là mt phn ca
nn kinh t th gii. T kt qu này tác gi cng hàm ý rng các công ty nên
quan tâm nhiu đn các ri ro đn t th trng M hn là th trng Châu
Âu.
13



Zakaria và Shamsuddin (2012) thc hin nghiên cu mi quan h gia bin
đng trong th trng chng khoán Malaysia và bin đng trong các bin s
kinh t v mô. Bài nghiên cu s dng d liu theo tháng t tháng 1 nm 2000
đn tháng 12 nm 2011 vi các bin s đc s dng trong mô hình gm: t
sut sinh li ca th trng (Bursa Malaysia Composite Index), ch s sn
xut công nghip đi din cho thu nhp thc (GDP), ch s giá tiêu dùng,
cung tin, lãi sut cho vay đi din cho lãi sut ngn hn , t giá hi đoái vi
mô hình nghiên cu là mô hình GARCH (1,1) đ tính toán s bin đng trong
th trng chng khoán và các bin s kinh t v mô, mô hình VAR đc tác
gi s dng nhm kim tra mi quan h gia s bin đng trong th trng
chng khoán và các bin đng trong các bin s kinh t v mô ca Malaysia.
Kt qu nghiên cu cho thy ch có cung tin và lm phát là gii thích tt cho
s bin đng ca th trng chng khoán, bin đng ca các bin s khác ít
có mi quan h đn s bin đng li nhun trên th trng chng khoán.
Nguyên nhân đc tác gi đa ra là do có quá ít nhà đu t t chc và có s
bt cân xng thông tin trong đu t  Malaysia. Cng trong thi gian này mt
nghiên cu tng t cng đc thc hin bi Hussin và cng s (2012),
nghiên cu mi liên h gia các bin s kinh t v mô và t sut sinh li th

trng chng khoán Malaysia vi mô hình nghiên cu là mô hình VAR.
Nghiên cu ca Mukit (2012) thc hin nghiên cu nh hng ca t giá hi
đoái và lưi sut lên s bin đng ca th trng chng khoán Bangladesh. Bài
nghiên cu s dng mô hình hiu chnh sai s (ECM-Error Correction
Model), kim đnh đng liên kt và phân tích phân rã phng sai. Kt qu
nghiên cu cho thy trong dài hn mt s tng lên trong t giá và lãi sut s
làm cho th trng chng khoán bin đng theo hng gim 1.04% và 1.71%,
còn trong ngn hn thì hai yu t này làm gim trong th trng chng khoán
là 7.8%. Cui cùng kim đnh nhân qu Granger đc thc hin và cho thy
14



rng s bin đng trong th trng chng khoán là do s bin đng ca t giá
hi đoái và lưi sut.
Nói tóm li, có rt nhiu nghiên cu trong lnh vc này tuy nhiên tu chung
li phn ln các nghiên cu đu cho thy có mt mi quan h cht ch gia s
bin đng trong th trng chng khoán vi s bin đng ca các nhân t v
mô c bn. Phn ln các nghiên cu đu s dng các mô hình c bn nh:
GARCH, EGARCH, ARCH, VAR, ECε, VECε đ đo lng các bin đng
và mi quan h gia s bin đng trong th trng chng khoán và các bin
đng trong các yu t v mô. Trên c s da trên các nghiên cu trc đây đ
tài cng thc hin nghiên cu mi quan h này cho các nc th trng mi
ni vi hy vng đóng góp mt bng chng thc nghim v ch đ này.
Nghiên cu ca đ tài là da trên nn tng nghiên cu ca Zakaria và
Shamsuddin (2012).
Bng 2.1 k vng v du trong nghiên cu ca đ tài
Nhân t
RS
Các nghiên cu trc đây

CPI
-
Fama và Schwert (1977), Chen, Ross và
Roll (1986)
IP
+
Fama và Schwert (1977), Fama (1970),
Geske và Roll (1983)
EXC
+
Solnick (1987)
R
-
Zakaria và Shamsuddin (2012)
MS
+
Friedman và Schwart (1963), Jiranyakul
(2009), Zakaria và Shamsuddin (2012)