Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại cổ phần công thương việt nam địa bàn thành phố hồ chí minh

B GIÁO DC VÀ ĨOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ
MINH










NGUYN TH HUY HI




CÁC NHÂN T NHăHNGăN QUYTăNH
S DNG TH TÍN DNG CA NGÂN HÀNG
THNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ
A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH

LUNăVNăTHCăSăKINHăT






THÀNH PH H CHÍ MINH ậ NMă2014

B GIÁO DC VÀ ĨOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ
MINH






NGUYN TH HUY HI




CÁC NHÂN T NHăHNGăN QUYTăNH
S DNG TH TÍN DNG CA NGÂN HÀNG
THNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ
A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH

Chuyên ngành: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Mã s: 60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT



NGIăHNG DN KHOA HC: PGS TS. HoƠngăc




THÀNH PH H CHÍ MINH ậ NMă2014



LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan rng Lun vn vi đ tài “Các nhân t nh hng
đn quyt đnh s dng th tín dng quc t ti Ngân Hàng TMCP Công Thng
Vit Nam – a bàn Thành ph H Chí Minh” là công trình nghiên cu khoa hc
ca cá nhân tôi, đc đúc kt t quá trình hc tp và nghiên cu ca tôi trong sut
thi gian qua. S liu trong lun vn đc thu thp t nhng ngun đáng tin cy và
trung thc.
Thành ph H Chí Minh, ngày tháng nm 2014
Tác gi lun vn

Nguyn Th Huy Hi



MC LC

CHNGă1:ăTNG QUAN V CÁC NHÂN T NHăHNGăN QUYT
NH S DNG TH TÍN DNG CA KHÁCH HÀNG TI CÁC NHTM
VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 1
1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca th tín dng. 1
1.2 Th tín dng. 4
1.2.1 Khái nim. 4
1.2.2 c đim ca th tín dng : 6
1.2.3. Phân loi th tín dng: 8
1.2.3.1. Theo t chc phát hành : 8
1.2.3.2. Theo hng th: 8
1.2.3.3. Theo công ngh sn xut: 9
1.2.4 Quy trình thanh toán th tín dng 11
1.2.4.1 Các bên tham gia thanh toán 11
1.2.4.2 Quy trình thanh toán th 12
1.2.5 Vai trò ca th tín dng. 13
1.2.6. iu kin phát hành th tín dng 15
1.2.6.1 iu kin đng ký phát hành th: (i tng là khách hàng cá nhân) 15
1.2.6.2. iu kin cp th tín dng: 15
1.2.7. Nhng ri ro thng xy ra đi vi vic s dng th tín dng. 16
1.2.7.1. i vi ch th. 16
1.2.7.2. i vi Ngân hàng : 17
1.2.7.3. i vi đn v chp nhn th : 18
1.2.7.4. i vi nn kinh t : 19

1.3 Các yu t nh hng đn s phát trin th trng th tín dng ti Vit Nam 19
1.4 Mô hình nghiên cu. 20
1.4.1 Gi thit và mô hình nghiên cu 20
1.4.1.1 Các nghiên cu trc đây 20
1.4.1.2 Gii thiu v mô hình 24
Mô hình nghiên cu : 28



1.4.1.3 Quy mô mu 30
1.4.1.4 Phng pháp chn mu: 31
1.4.1.5 D liu nghiên cu : 31
Kt lun chng I 32
CHNGă2:ăTHC TRNG V CÁC NHÂN T NHăHNGăN
QUYTăNH S DNG TH TÍN DNG CA KHÁCH HÀNG TI NGÂN
HĨNGăTMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ A BÀN THÀNH PH H
CHÍ MINH. 33
2.1 Tng quan v Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam – a bàn Thành ph
H Chí Minh. 33
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin. 33
2.1.1.1 Tng quan v Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam – a bàn Thành
ph H Chí Minh. 33
2.1.1.2 Các hot đng chính Huy đng vn 34
2.1.2 C cu t chc hot đng kinh doanh. 37
2.1.3 Kt qu hot đng kinh doanh. 39
2.2 Thc trng v các nhân t nh hng đn quyt đnh s dng th tín dng ca
khách hàng ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam – a bàn Thành ph H
Chí Minh. 42
2.2.1 Thc trng v th trng th tín dng ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam. 43
2.2.1.1 Các loi th tín dng ca Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam 44

2.2.1.2 V sn phm 45
2.2.1.3 V mng li 47
2.2.1.4 V thu nhp 49
2.2.2 Kho sát các nhân t nh hng đn quyt đnh s dng th tín dng ca khách hàng ti
Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam. 50
2.2.2.1 Thng kê mô t 50
2.2.2.2 Kt qu phân tích mô hình 58
2.2.2.3 Kt qu hi quy ca mô hình 59
2.2.2.4 Phng trình hi quy mô hình 60
2.2.2.5 Kim đnh đ phù hp ca mô hình 60



2.2.3 Nhn xét v các nhân t nh hng đn quyt đnh s dng th tín dng ca khách hàng
ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam. 61
2.2.3.1 Nhng nhân t có nh hng đn quyt đnh s dng th tín dng. 61
2.2.3.2 Nhng hn ch và nguyên nhân. 64
Kt lun chng 2 69
CHNGă3:ăCỄCăGII PHÁP PHÁT TRIN TH TÍN DNG TI NGÂN
HĨNGăTMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ A BÀN THÀNH PH H
CHÍ MINH. 70
3.1 nh hng phát trin ca Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam đn nm
2020 và tm nhìn đn nm 2020. 70
3.1.1 nh hng phát trin chung. 70
3.1.2 nh hng phát trin v th tín dng. 71
3.2 Gii pháp phát trin th tín dng 72
3.2.1 Nhóm gii pháp do Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam t chc thc hin. 72
3.2.1.1. Nhóm gii pháp v phía ngân hàng 72
3.2.1.1 Nhóm gii pháp đi vi ngi s dng th tín dng. 78
3.2.1.1 Nhóm gii pháp đi vi nhng đn v chp nhn thanh toán. 81

3.2.2 Nhóm gii pháp có tính cht kin ngh. 82
3.2.2.1 i vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 82
3.2.2.2 i vi Chính Ph 85
3.2.2.3 i vi Hip hi th 87
Kt lun chng 3 88
Kt lun 89
TÀI LIU THAM KHO 91
Ph lc 1: 94
Ph lc 2: 97




DANH MC CH VIT TT
ACB : Ngân hàng Thng mi c phn Á Châu
Agribank : Ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn
ATM : Automated Teller Machine (Máy rút tin t đng)
CNPH : Chi nhánh phát hành
VCNT : n v chp nhn th
IMF : International Monetary Fund (Qu tin t quc t)
NH : Ngân hàng
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHTTT : Ngân hàng thanh toán th
NHPH : Ngân hàng phát hành
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
POS : Point Of Sale (im chp nhn th)
TCTQT : T chc th quc t
TCPHT : T chc phát hành th
TDQT : Tín dng quc t

TMCP : Thng mi c phn
TPHCM : Thành ph H Chí Minh
TTT : Trung tâm th
VN : Vit Nam ng
Vietinbank : Ngân hàng Thng mi c phn Công Thng Vit
Nam



DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 1.1 Các ngân hàng phát hành th tín dng ti Vit Nam…….…………… 10
Bng 1.2: Mô t các bin………………………………………………….………26
Bng 2.1: Các ch s tng trng ca Vietinbank giai đon 2010-2013…… ….39
Bng 2.2: Th phn các ngân hàng thng mi phát trin th tín dng nm 2010-
2013………………………………………………………………… ….…….….46
Bng 2.3: Thu nhp t th tín dng ca Vietinbank giai đon 2010-2013.… …49
Bng 2.4: Quyt đnh s dng th tín dng ca ngi đc phng vn…….…….50
Bng 2.5: Gii tính ca ngi đc phng vn……………………………….… 51
Bng 2.6 : Tình trng hôn nhân ca ngi đc phng vn………………… … 52
Bng 2.7:  tui ca ngi đc phng vn………… …………… …………53
Bng 2.8: in thc chung ca ngi đc phng vn…………… ……… 55
Bng 2.9 Ngi gii thiu v th tín dng ca ngi đc phng vn…….…… 55
Bng 2.10 ánh giá v th tín dng ca ngi đc phng vn…………… … 56
Bng 2.11: Bng h s tng quan gia các bin đc lp vi nhau và gia các bin
đc lp và các bin ph thuc…………………………………………… ………59
Bng 2.12: Kt qu kim đnh đ phù hp ca các bin gii thích ………… … 60



DANH MC CÁC BIUă, HÌNH V

Hình 1.1: Khái quát quy trình thanh toán, thu n th tín dng……….…….…….12
Hình 1.2: Mô t các bin……………………………………………… … 29
Hình 2.1: C cu hot đng ca Vietinbank……………………………… …….37
Hình 2.2: C cu qun tr ca Vietinbank……………………………………… 38
Hình 2.3: Biu đ din bin tng trng ngun vn huy đng ca Vietinbank giai
đon 2010 – 2013…………………………………………………………………39
Hình 2.4: Biu đ tng trng tng tài sn ca Vietinbank giai đon 2010 –
2013…….………………………………………………………………….…… 40
Hình 2.5: Biu đ tng trng li nhun ròng ca Vietinbank giai đon 2010 –
2013……….……………………………………………………………….… …41
Hình 2.6: S lng th tín dng phát hành ca Vietinbank trong giai đon 2010-
2013………….…………………………………………………………….…… 45
Hình 2.7: Biu đ t l phát hành th tín dng ca h thng các NHTM tháng
9/2013…….……………………………………………………………… ….… 47
Hình 2.8: Biu đ s lng máy chp nhn thanh toán POS t nm 2010-2013 48
Hình 2.9: Quyt đnh s dng th tín dng ca ngi đc phng vn 51
Hình 2.10: Gii tính ca ngi đc phng vn……………………… …… ….52
Hình 2.11: Trình đ hc vn ca ngi đc phng vn……….…………….… 54
Hình 2.12: Thu nhp ca ngi đc phng vn………………………….… ….56
Hình 2.13: Ngh nghip ca ngi đc phng vn… …57
Hình 2.14: Mc đích s dng th tín dng ca ngi đc phng vn… ….58
Hình 3.1: Nhng ngi gii thiu th tín dng đn ngi đc tr li 73
Hình 3.2: Mc đích s dng th tín dng ca ngi đc phng vn 76
Hình 3.3: Các nhân t tác đng đn quyt đnh chi tiêu ca ngi đc phng vn.
….……………………………………………………… 77




Li m đu

1/. Lý do chnăđ tài
Th tín dng là mt sn phm dch v Ngân hàng hin đi, đa tin ích, vic
th Ngân hàng ra đi đã làm thay đi cách thc chi tiêu, giao dch thanh toán ca
cng đng xã hi. Vi tính linh hot và các tin ích ca nó mang li cho mi ch th
liên quan, th tín dng đã và đang thu hút đc s quan tâm ca c cng đng và
ngày càng khng đnh v trí trong hot đng kinh doanh ca Ngân hàng. Do vy
vic phát trin các sn phm - dch v Ngân hàng, trong đó có sn phm th tín
dng là mt trong nhng sn phm có nhiu trin vng đem li ngun li nhun ch
yu cho các Ngân hàng thng mi ti Vit Nam trong tng lai.
ng thi s phát trin ca khoa hc công ngh trong nhng nm gn đây
cng đã to ra nn tng cho s phát trin các sn phm – dch v ca Ngân hàng.
Trong xu hng phát trin các hình thc thanh toán không dùng tin mt, th thanh
toán nói chung và th tín dng nói riêng đã tr thành mt trong nhng thc đo
đánh giá s phát trin ca xã hi. Vic thanh toán bng th hin nay không ch
mang li s tin li cho khách hàng mà còn đem li cho ngân hàng và mt s đi
tác khác ngun thu không nh, góp phn thúc đy s phát trin kinh t xã hi. Vi
nhng tin ích rõ rt nh vy, vic thanh toán bng th tín dng ha hn s ngày
càng phát trin và đc s dng ph bin trên khp th gii vi nhng tin ích và
công ngh ngày càng tiên tin hn.
Nm 1991, ln đu tiên th tín dng đc chp nhn thanh toán ti Vit
Nam, trên h thng máy ca Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam. Cho đn
nay, Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam vn tip tc đu t và phát trin th
tín dng và đã đt đc nhng thành công nht đnh trong lnh vc mi m này.
Vi li th đc thù xut phát t tính cht ph bin rng rãi dch v thanh toán th tín
dng đang dn th hin các đóng góp quan trng trong vic to thói quen và nâng
cao nhn thc ca ngi dân v phng tin thanh toán hin đi, đy mnh hot



đng thanh toán không dùng tin mt trong dân c. Vi xu th đó, vic s dng th

tín dng ca ngi dân s tr nên ph bin bi nó rt thun tin trong thanh toán
thay vì h phi mang theo tin mt. Tuy nhiên theo cuc kho sát ca mt s t
chc trên th gii thì th trng th tín dng Vit Nam vn cha đc khai thác ht
tim nng ca nó.  tìm hiu v nguyên nhân mà khách hàng cha có nhu cu s
dng th tín dng quc đng thi đa ra mt s kin ngh cho các Ngân hàng
thng mi ti Vit Nam trong vic phát trin loi sn phm – dch v này, lun vn
tin hành nghiên cu v vn đ “Các nhân t nh hng đn quyt đnh s dng
th tín dng ti Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam – a bàn Thành
ph H Chí Minh”.
2/. Câu hi và mc tiêu nghiên cu
 Câu hi nghiên cu
Câu hi 1: Nhng nhân t nào nh hng đn quyt đnh la chn s dng th tín
dng ti Vit Nam?
Câu hi 2: Trong nhng nhân t nh hng đn quyt đnh la chn s dng th tín
dng ti ti Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam, nhng nhân t có nào nh
hng đáng k đn s phát trin này?
Câu hi 3: Nhng gii pháp nào đc đa ra nhm giúp sn phm th tín dng phát
trin ti ti Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam?
 Mc tiêu nghiên cu
Lun vn nghiên cu đc thc hin nhm hng đn mc tiêu tìm kim
nhng nhân t nh hng đn quyt đnh la chn s dng th tín dng ti Vit
Nam và nhng nhân t nào có nh hng đáng k đn s phát trin này. T đó, đ
ra mt s gii pháp tham kho nhm thúc đy th trng th tín dng ti Vit Nam
phát trin hn na.
3/.ăiătng và phm vi nghiên cu



 V điătng nghiên cu:
i tng nghiên cu ca lun vn là các nhân t nh hng đn quyt đnh

la chn s dng th tín dng ca ngi dân ti Ngân hàng Công Thng Vit Nam
đa bàn thành ph H Chí Minh.
 V phm vi không gian:
Do b gii hn v mt thi gian nên đ tài ch tin hành kho sát d liu,
nghiên cu trong phm vi Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam trên đa bàn
Thành ph H Chí Minh. Tin hành kho sát 150 khách hàng (bao gm c khách
hàng đang s dng dch v ca Vietinbank và khách hành không s dng dch v
ca Vietinbank) ti Thành ph H Chí Minh.
 V phm vi thi gian:
Lun vn nghiên cu s dng s liu ca các báo cáo tài chính nm 2010,
2011, 2012 và 2013.
4/. Phngăphápănghiênăcu
Lun vn s dng phng pháp nghiên cu đnh tính và đnh lng. Bng
câu hi nghiên cu đc xây dng da trên c s lý thuyt v th tín dng trên th
gii. ng thi, lun vn s dng s dng phng pháp đnh lng bng cách c
lng Probit trên phn mm Stata (Phiên bn 11) và s dng phng pháp thng kê
mô t đ nghiên cu nhng nhân t nh hng đn quyt đnh la chn s dng th
tín dng ca khách hàng ti Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam.
5/. Kt cuăđ tài
Ngoài phn m đu và kt lun, Lun vn đc kt cu gm ba chng:
Chng I: Tng quan v các nhân t nh hng đn quyt đnh s dng th tín
dng ca khách hàng ti các NHTM và mô hình nghiên cu.



Chng II: Thc trng v các nhân t nh hng đn quyt đnh s dng th tín
dng ca khách hàng ti Ngân Hàng TMCP Công Thng Vit Nam – a bàn TP
H Chí Minh.
Chng III: Các gii pháp phát trin th tín dng ti Ngân Hàng TMCP Công
Thng Vit Nam – a bàn TP H Chí Minh.

1



CHNGă1:ăTNGăQUANăV CỄCăNHỂNăTăNHăHNGăNăQUYTă
NHăSăDNGăTHăTệNăDNGăCAăKHỄCHăHĨNGăTIăCỄCăNHTM
VĨăMỌăHỊNHăNGHIểNăCU
1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca th tín dng.
So vi các sn phm – dch v khác trong lnh vc Tài chính – Ngân hàng, th
tín dng là mt sn phm tng đi mi, ra đi và bt đu phát trin t nhng nm
đu th k 20 cho đn nay.
Th tín dng đc phát trin ti M, bt đu t vic các ca hàng bán l chp
nhn cho các khách hàng ca h thanh toán chm da trên c s uy tín ca khách
hàng đi vi ca hàng. Thông thng, các ca hàng ghi chép s sách đy đ các
khon n phát sinh ca tng khách hàng riêng bit và ch chp nhn cho khách hàng
thanh toán chm nu h tin tng vào kh nng thanh toán ca khách hàng đó. Tuy
nhiên, vn ca các ca hàng thng không đ ln, dn dn các ch ca hàng nhn
thy h không có đ kh nng cho nhiu khách hàng thanh toán chm. Chính yu t
này đã góp phn thúc đy các t chc tài chính hình thành ý tng v sn phm th
tín dng. Vi nng lc v tài chính, kh nng quay vòng vn nhanh và kinh nghim
kinh doanh trong lnh vc tín dng, các t chc tài chính có đ kh nng cung cp
cho khách hàng nhng khon tín dng này.
Trên th gii, có th nói ý tng v mt chic th đc s dng đ mua hàng
hoá ln đu tiên xut hin trong cun tiu thuyt Looking Backward ca nhà vn
ngi M - Bellamy (1887). Bellamy đã s dng thut ng th tín dng tng cng
là mi mt ln trong cun tiu thuyt này. Mc dù thut ng này ch đ cp đn
mt loi th đc s dng nhm vào mc đích chi tiêu hn là mc đích vay mn.

Theo Sienkiewicz (2001), vào đu nhng nm 1900, các công ty
xng du và
các ca hàng bán l đã phát hành nhng chic th tín dng đc quyn ca riêng h.
Nhng chic th này ch đc chp nhn  nhng ca hàng ca các t chc phát
hành ra chúng. Trong khi nhng chic th tín dng hin đi ngày nay đc s dng
2



vì nhiu mc đích khác nhau, thì nhng chic th đu tiên này đc phát hành ch
vi ý ngha là
to lp khách hàng trung thành và ci tin dch v khách hàng.
Ln đu tiên vào nm 1914, t chc chuyn tin Western Union


(corporate.westernunion.com ) đã
gii thiu th tín dng đn các khách hàng ca h
nhm cung cp thêm mt dch v thanh toán tr chm. Và đn nm 1921, t chc
này bt đu phát hành th tín dng di hình thc nhng tm kim loi có cha các
thông tin in ni nhm nhn din khách hàng và cung cp các thông tin v tài khon
và các giao dch thc hin ca khách hàng.
Các t chc khác cng nhn ra giá tr ca sn phm th này và ch trong mt
thi gian ngn sau đó rt nhiu đn v nh
nhà ga, khách sn cng nh các ca hàng
trên khp nc M đã cung cp dch v tr chm cho khách hàng ca mình. Chng
hn, tp đoàn xng du ca M đã phát hành tm th mua xng đu tiên vào nm
1924, cho phép khách hàng có th mua xng du ti các ca hàng ca công ty trên
toàn nc M.
Theo Woolsey và Gerson (2009), đn nm 1946, mt loi th do ngân hàng
phát hành có tên là Charg-it ra đi, đây là mt hình thc s khai ca th tín dng do

mt ngi ch ngân hàng  Brooklyn, New York - ông John Biggins sáng lp. Loi
th này áp dng cho các giao dch mua bán l ti đa phng. Các c s chp nhn
th np biên lai bán hàng vào ngân hàng ca Biggins, ngân hàng này s tr tin cho
h và thu tin li t khách hàng đã s dng th Charg-it.
Nm 1951, loi th tín dng ngân hàng đu tiên chính thc ra đi do Ngân
hàng Franklin National Bank  NewYork phát hành. Ti đây các khách hàng np
đn xin vay và đc thm đnh kh nng thanh toán. Các khách hàng có đ tiêu
chun s đc duyt cp th. Th này dùng cho các giao dch bán l hàng hoá và
dch v. Khi thanh toán, c s cung ng hàng hoá dch v s ghi các thông tin v
khách hàng trên th vào hoá đn bán hàng. Sau đó t chc phát hành th tín dng
chit khu cho c s cung ng hàng hoá dch v mt t l nht đnh. Trong nhng
nm sau đó, ngày càng có nhiu t chc tham gia vào th trng th tín dng. Chng
hn nh :
3



- Nm 1950, tm th nha đu tiên đc phát hành bi công ty Dinners Club

(www.dinersclub.com) – mt công ty do McNamara và Ralph Schneider sáng lp.
- Sau Diners Club, vào nm 1958, công ty American Express
(about.americanexpress.com) cng tham gia vào th trng th ngân hàng.
American Express la chn hng đi riêng ca mình là phát trin th tín dng trong
lnh vc gii trí và du lch, hai lnh vc có tc đ phát trin nhanh chóng ti M và
châu Âu trong thi k sau chin tranh th gii. Vào nm 1959, American Express
gii thiu loi th làm bng nha đu tiên.
- Và cng vào nm 1958, Bank of America phát hành th BankAmericard
(corporate.visa.com) - loi th tín dng có đc tính tín dng tun hoàn đu tiên đc
phát hành ti Fresno, California. Cuc th nghim mi đc thc hin trên mt tm
th bng giy đn gin có hn mc 300USD. Nm 1966, ngân hàng Bank of

America chính thc trao quyn phát hành th BankAmericard ca mình cho các
ngân hàng khác thông qua vic ký các hp đng đi lý, khi đu cho giai đon tng
tc phát trin dch v th tín dng. n nm 1976, BankAmericard đi tên thành
Visa, mt cái tên đn gin, d nh và có th đc phát âm nh nhau bng mi ngôn
ng.
- Nm 1961, ti Nht Bn ln đu tiên phát hành hai loi th tín dng mang
thng hiu là JCB (Japan Credit Bureau) và OCB (Osaka Credit Bureau). Nhng
đn nm 1968, hai thng hiu này sáp nhp li thành thng hiu chung là th
JCB

(www.jcbcorporate.com) và tip tc gi vng thng hiu này cho đn ngày
nay.
- Nm 1966 : ti M xut hin thêm mt loi th tín dng mi có tên là Master
Charge

(www.mastercard.com)

do Hip hi th quc t (vit tt là ICA) phát hành.
ICA ban hành các quy đnh v cp phép giao dch, thanh toán bù tr, các bin pháp
marketing, bo mt và các vn đ liên quan ti lut pháp nhm kinh doanh mt cách
có hiu qu. Vào nm 1979, th tín dng Master Charge đã đc đi tên thành
MasterCard.
4



- Sau cuc suy thoái nhng nm 1990, vic s dng th tín dng đã gia tng
nhanh chóng, làm gim vic s dng tin mt và séc trong thanh toán. iu này cho
thy mt xu th mi trong tng lai là th có th thay th hai công c thanh toán
ph bin là tin mt và séc (Humphrey, 2004).

Hin nay cùng vi s ra đi ca nhiu thng hiu th tín dng trên th gii,
vic cnh tranh trên th trng th này ngày càng gay gt hn. Nhng phát trin
mnh nht và chim lnh th trng nhiu nht vn là 2 thng hiu th Visa và
MasterCard. Theo t chc th quc t Visa

(corporate.visa.com), tính đn
31/12/2012 trên toàn th gii có 2,1 t chic th Visa vi trên 10 triu đim chp
nhn th và đc chp nhn thanh toán ti 2 triu máy ATM trên 200 quc gia và
vùng lãnh th trên th gii. Và cng theo t chc th MasterCard

(www.mastercard.com)

tính đn 31/12/2012 trên th gii đã phát hành hn 1,9 t
th MasterCard đc chp nhn thanh toán ti 35,9 triu đn v chp nhn th thuc
210 quc gia và vùng lãnh th trên th gii.
Nh vy, th tín dng ra đi t nhu cu thanh toán hin đi, phát trin da trên
nn tng công ngh tiên tin và phc v mc tiêu thay th tin mt trong lu thông
ca các quc gia trên th gii. Thc t đã chng minh, th tín dng là s phát trin
tt yu trong lnh vc Tài chính - Ngân hàng, đng thi đã và đang phn ánh s phát
trin cao ca khoa hc k thut và vn minh nhân loi. Tip thu và ng dng nhng
thành tu ca th gii v khoa hc k thut, h thng th tín dng ngày càng hoàn
thin và phát trin. Cùng vi mng li thành viên và khách hàng phát trin không
ngng, các t chc th quc t đã xây dng h thng x lý giao dch và trao đi
thông tin toàn cu v phát hành, thanh toán, cp phép, tra soát, khiu kin và qun
lý ri ro. Vi doanh s giao dch hàng trm t USD mi nm, th tín dng đang
cnh tranh quyt lit vi tin mt, séc và nhiu loi th thanh toán khác trong h
thng thanh toán toàn cu. ây là th thách đáng k đi vi mt ngành kinh doanh
mi ch có vài thp k hình thành và phát trin.
1.2 Th tín dng.
1.2.1 Khái nim.

5



Th tín dng là mt phng tin thanh toán đc s dng ph bin ngày nay
ti các quc gia trên th gii.  M, th tín dng là mt phng tin thanh toán
không dùng tin mt ph bin th hai. Trong thng mi hin đi, th tín dng đc
xem nh là mt công c thanh toán thay th cho tin mt và séc ca hàng triu vic
mua hàng thông thng cng nh nhiu giao dch không thun tin hoc không th
thc hin đc (Durkin, 2000). Nhng thay đi v khoa hc k thut đã giúp thay
đi cuc sng ca con ngi, mt trong s đó là s ra đi ca th tín dng - mt
công c thanh toán ca cuc sng hin đi (Erdem, 2008).
i vi ngi s dng th, th tín dng là mt loi th ngân hàng đc bit, bi
nó đi din cho ngun tín dng (Scholnick và cng s, 2008).
- Khái nim th tín dng đã xut hin trong vn bn pháp lut Vit Nam t
nm 1994 mc dù cha đc đnh ngha chính thc. C th ti Th l thanh toán
không dùng tin mt, đc ban hành kèm theo Quyt đnh s 22/Q-NH1 ngày 21
tháng 02 nm 1994 ca Thng đc Ngân hàng Nhà nc, th tín dng đã đc mô
t ti Khon 24.2, iu 24 nh sau: “Th tín dng áp dng đi vi khách hàng có
đ điu kin đc Ngân hàng đng ý cho vay tin. Khách hàng ch đc thanh toán
s tin trong phm vi hn mc tín dng đã đc Ngân hàng chp thun bng vn
bn”.
- Sau đó th tín dng đã đc quy đnh c th hn ti Khon 1 iu 3 trong
Quy ch phát hành, s dng và thanh toán th ngân hàng ban hành kèm theo Quyt
đnh s 371/1999/Q-NHNN1 ngày 19 tháng 10 nm 1999 ca Thng đc Ngân
hàng nh sau “Th tín dng : Là loi th cho phép Ch th thanh toán tin hàng hoá,
dch v, rút tin mt trong hn mc tín dng đc NHPHT chp thun theo hp
đng”.
- Tuy nhiên vào nm 2007, khái nim v th tín dng đã đc sa đi li
trong Quy ch phát hành, thanh toán, s dng và cung cp dch v h tr hot đng

th ngân hàng, đc ban hành kèm theo Quyt đnh s 20/2007/Q-NHNN ngày 15
tháng 05 nm 2007 ca Thng đc Ngân hàng Nhà nc. Theo đó, ti Khon 5
iu 2 Quy ch này thì “Th tín dng (credit card): Là th cho phép Ch th thc
6



hin giao dch th trong phm vi hn mc tín dng đc cp theo tha thun vi t
chc phát hành th”.
- T nhng quy đnh trên v th tín dng, có th hiu th tín dng là mt
phng tin thanh toán đc s dng trong c nc và có th trên phm vi toàn th
gii, do ngân hàng hoc t chc phi ngân hàng phát hành theo tha thun vi ch
th, đáp ng c nhu cu tín dng và thanh toán cho ch th trong phm vi hn mc
tín dng do t chc phát hành th cp. Trong đó, th hin hai mi quan h pháp lý
gia ba đi tng tham gia là quan h v thanh toán gia ch th vi đn v chp
nhn th, và quan h tín dng gia ch th vi t chc phát hành th. Th tín dng
là loi th đc s dng khá ph bin ti nhiu nc trên th gii, theo đó ch th
đc TCPHT cp cho mt hn mc tín dng tun hoàn đ mua sm hàng hóa, dch
v ti nhng c s chp nhn th trên toàn th gii. Vic cp hn mc này đng
ngha vi vic TCPHT cho phép ch th chi tiêu trc trong hn mc tín dng đc
cp mà không phi tr tin ngay. Hn mc tín dng cp cho ch th tùy thuc vào
kh nng tài chính ca ch th hoc tài sn bo đm ca ch th và nhu cu chi tiêu
ca h. Hình thc thanh toán d n th tín dng cng to thun li cho ch th
trong vic chi tr hàng tháng.
1.2.2ăcăđim ca th tín dng :
- Tính cht vay mn: Là đc đim ni bt nht ca th tín dng. Ch th có
th chi tiêu trc – tr tin sau da trên hn mc tín dng đc TCPHT cp. Vi
đc đim này, ch th có th mua hàng mà không cn phi có tin ngay vào thi
đim đó. Vic này giúp cho ch th ch đng đc trong chi tiêu, đc bit khi có
nhng nhu cu cn thit phát sinh mà cha ti thi đim nhn lng. Vic thanh

toán chm này đc các TCPHT quy đnh thng là không quá 45 ngày và trong
khong thi gian này TCPHT không thc hin tính lãi. ng thi TCPHT còn cho
phép ch th chn mt trong hai hình thc thanh toán: thanh toán toàn b hoc
thanh toán ti thiu d n th ghi trên sao kê th tín dng hàng tháng. iu này giúp
ch th gim đc áp lc tr n.
7



- Tính tin li: Ch th có th thanh toán hàng hóa, dch v, đt vé máy bay,
đt khách sn, thanh toán trc tuyn qua internet,… ti các đim chp nhn thanh
toán ca TCPHT và có các biu tng nh Visa, MasterCard, JCB,…  khp ni
trên th gii mà không cn mang theo tin mt. Ngoài ra, ch th có th phát hành
th ph đ kim soát chi tiêu và qun lý tài chính trong trng hp có con đi du
hc; đáp ng nhu cu rút tin mt ti các máy ATM ca các TCPHT hoc có biu
tng ca t chc th quc t,…
- Tính an toàn: Th tín dng đc thit k vi phng thc bo mt ngày
càng cao nhm đáp ng vic thanh toán trên phm vi toàn cu, cho phép ch th có
th yên tâm thanh toán hàng hóa dch v, đc bit là nhng giao dch thng mi
đin t xuyên biên gii.
- i tng khách hàng đa dng: Theo quy đnh ca các TCPHT, đi tng
khách hàng có th s dng th tín dng vô cùng phong phú t lãnh đo, ch doanh
nghip đn các cá nhân có thu nhp trung bình trong xã hi bi th tín dng hin
nay có nhiu hng th khác nhau tng ng vi nhiu mc thu nhp khác nhau. c
bit, vi các t chc, cá nhân đang có quan h tin gi tit kim, tin gi thanh toán
vi các TCPHT là ngân hàng hoc cá nhân công tác ti các đn v quc doanh có
thu nhp n đnh hoc các c quan s dng dch v chi lng qua tài khon th ca
các t chc tín dng vi mc lng hàng tháng tng đi thp cng đc phát hành
th tín dng mà không cn tài sn đm bo. ây là điu kin phát hành th tín dng
tng đi d dàng đc nhiu t chc tín dng áp dng ti Vit Nam hin nay.

- Giá tr gia tng: Ch th có th thanh toán d n phát sinh hàng tháng thun
li qua nhiu kênh nh thanh toán tin mt ti quy, trích n t đng, chuyn
khon,… ng thi, ch th còn đc hng nhiu giá tr gia tng khác nh : đc
tng bo him y t toàn cu vi giá tr bo him tùy vào quy đnh ca TCPHT, đc
tích ly đim thng, đc cung cp dch v t vn và h tr toàn cu cùng vi
nhiu chng trình khuyn mãi hp dn ca TCPHT và các đn v chp nhn th
dành cho ch th tín dng.
8



1.2.3. Phân loi th tín dng:
1.2.3.1. Theo t chc phát hành :
- Th do ngân hàng phát hành: Là loi th tín dng đc phát hành bi ngân
hàng, giúp cho ch th s dng linh hot s tin trong hn mc tín dng đc ngân
hàng phát hành cp. Trên th va có biu tng ca t chc th nh Visa, Master,
JCB,… va có biu tng ca chính ngân hàng phát hành th nh VCB,
Vietinbank, ACB,…
- Th do t chc phi ngân hàng phát hành: là loi th tín dng do các tp
đoàn du lch và gii trí ln hoc các công ty xng du ln hoc các ca hiu ln,
phát hành nh Diner's Club, American Express, Marathon Credit Card, Gulf's
Cards, Shell MasterCard.
1.2.3.2. Theo hng th:
- Th thng: ây là loi th tín dng cn bn nht. Loi th này mang tính
cht ph bin, có đy đ các đc đim c bn ca mt chic th tín dng nh chi
tiêu trc - tr tin sau vi thi hn u đãi min lãi ti đa lên đn 45 ngày; thanh
toán hàng hoá, dch v hoc rút tin mt ti hàng chc triu VCNT hoc hàng
triu ATM có biu tng chp nhn th Visa/Mastercard/JCB,… ti các quc gia
trên toàn th gii; thanh toán tin hàng hóa, dch v qua Internet; phng thc thanh
toán linh hot; đc hng u đãi ti hàng trm VCNT ca TCPHT. Hn mc tín

dng ca hng th chun tùy theo Ngân hàng phát hành qui đnh.
- Th vàng: Là loi th tín dng đc phát hành cho nhng đi tng khách
hàng có mc sng, thu nhp và nhu cu tài chính tng đi cao. Hng th này ngoài
các đc đim ca th tín dng hng thng thì có hn mc tín dng cao hn th
thng và thêm mt s u đãi khác so vi th hng thng do tng TCPHT quy
đnh.
- Th Platinum: Là loi th tín dng có hn mc tín dng cao nht so vi các
sn phm th khác, thuc dòng th tín dng cao cp nht trên th trng, tp trung
vào nhng u đãi chuyên bit nh tích ly đim thng đc hng quà tng; sinh
nht vàng và các đc quyn vt tri nht trong các lnh vc ngân hàng, bo him,
9



du lch và gii trí. Vi nhng tính nng ni bt, loi th Platinum đem đn cho ch
th nhng tri nghim đng cp và sang trng nht.
1.2.3.3. Theo công ngh sn xut:
- Th khc ch ni: Là loi th tín dng đc làm da trên k thut khc ch
ni các thông tin cn thit. Nhng sn phm th tín dng đu tiên đc sn xut
theo công ngh này. Hin nay, loi th này không còn đc s dng na vì k thut
sn xut thô s, tính bo mt kém và d b làm gi.
- Th bng t: n nhng nm 1980, t chc th Visa và MasterCard đã s
dng th tín dng da trên k thut th tín vi hai bng cha thông tin  mt sau
ca th đ nhng máy tính tin có th đc đc th. Loi này đc s dng ph
bin trong vòng 20 nm nay, nhng đã bc l mt s nhc đim nh kh nng b
li dng cao do thông tin ghi trên th không t mã hóa đc, ngi khác có th đc
th d dàng bng thit b đc gn vi máy vi tính; th t ch mang thông tin c đnh,
khu vc cha tin hp, không áp dng đc các k thut mã đm bo an toàn, th ch
đc ngi tính tin xem xét bng th giác, s PIN ch đc yêu cu trong các giao
dch trc tuyn. Do nhng nhc đim trên, th bng t nhng nm gn đây đã b

ly cp thông tin rt nhiu.
- Th thông minh: Là th h mi nht ca th tín dng đc phát hành trên
nn tng th chip. Trên th đc gn chip đin t vi b vi x lý nh mt máy tính
thu nh đa chc nng và ng dng. Th có kh nng lu tr các thông tin quan
trng đc mã hóa vi đ bo mt cao, d liu th đc bo mt nhiu tng bng
các lp mã hóa và khóa h thng. Các th chip này có cha hàng ngàn ký t  đnh
dng ch đc hoc có th đc vit đc. ây là đc đim khác vi th t khi dãy t
ch cha vài trm ký t và ch có  dng ch đc. Do đó loi th này th hin đc
tính công ngh, hin đi và rt an toàn khi khách hàng chi tiêu và thanh toán cn
tuyt đi bo mt thông tin th.
Hin nay, th thông minh đc s dng rt ph bin trên th gii vì có u
đim v mt k thut đ an toàn cao, khó làm gi đc, ngoài ra còn làm cho quá
10



trình thanh toán thun tin, an toàn và nhanh chóng hn. Tuy nhiên, ti Vit Nam
loi th thông minh vn cha phát trin rng rãi bi vn đ v vn và k thut.
Bng 1.1 Các ngân hàng phát hành th tín dng ti Vit Nam
Ngân hàng phát
hành
Tên sn phm
Ghi chú
Vietcombank
Vietcombank Visa, MasterCard;
MasterCard ci ngun;
American Express, JCB
Phát hành c 3 thng
hiu th Visa, Mastercard
và Amex

ACB
ACB Visa/MasterCard;
Phát hành c 2 Visa và
MasterCard, tp trung
ch yu vào th ghi n
Vietinbank
Visa/MasterCard/JCB Cremium
Ngân hàng đu tiên ti
Vit Nam phát hành th
JCB
Eximbank
Eximbank Visa và MasterCard;
Là mt trong nhng ngân
hang đu tiên trin khai
phát hành 2 dòng th này
Sacombank
Sacombank Visa Credit; Ladies
first
Ch phát hành th tín
dng quc t Visa, đc
bit đn là ngân hang đu
tiên có th tín dng dành
cho n gii.
Techcombank
Techcombank Credit Visa

VPBank
VPBank Platinum MasterCard;
VPBank MC2 MasterCard

VIBank
VIB Chip MasterCard

HSBC
HSBC Visa Credit

ANZ
ANZ Visa Credit

(Ngun: Tng hp t các trang web ca các ngân hàng)
11




1.2.4 Quy trình thanh toán th tín dng
1.2.4.1 Các bên tham gia thanh toán
 Ngân hàng phát hành (Issuing Bank): là ngân hàng đc Ngân hàng nhà
nc (NHNN) cho phép thc hin nghip v phát hành th và phi là thành
viên ca T chc th quc t. Ngân hàng phát hành chu trách nhim tip
nhn h s xin cp th, x lý và phát hành th, m và qun lý tài khon th,
thc hin cung cp các dch v th cho khách hàng, gii quyt khiu ni,
qun lý ri ro và thu hi n th. Ngân hàng phát hành thng là ngân hàng
có uy tín trong nc cng nh quc t.
 Ch th (Cardholder): là ngi có tên trên th, đc ngân hàng phát hành
cp th đ s dng. Ch th là ngi duy nht đc quyn s dng th ca
mình đ mua hàng hóa ti đn v chp nhn th và rút tin mt ti máy ATM
hay ng tin mt ti các đim ng tin mt.
 n v chp nhn th (Merchant): là các t chc cá nhân cung ng hàng hóa,
dch v chp nhn th làm công c thanh toán, bao gm: nhà hàng, khách

sn, siêu th, trung tâm thng mi, công ty du lch, các đn v này s đc
các ngân hàng thanh toán th cung cp máy mc, thit b chuyên dùng đ
thc hin các dch v th.
 Ngân hàng thanh toán (Acquiring Bank): là ngân hàng trc tip kí hp đng
vi đn v chp nhn th và thanh toán các chng t giao dch do đn v
chp nhn th xut trình. Mt ngân hàng có th va đóng vai trò là ngân
hàng thanh toán và ngân hàng phát hành th tín dng.
 Ngân hàng đi lý (Correspondent Bank): là ngân hàng đc ngân hàng thanh
toán th y quyn đ thc hin mt s dch v chp nhn thanh toán th
thông qua hp đng đi lý, các dch v thanh toán liên quan nh nh thu,
thanh toán vi đn v chp nhn th, ng tin mt cho ch th,
 T chc th quc t (Credit Card Association): là hip hi các t chc tài
chính, tín dng tham gia trên th trng th, có trách nhim cp giy phép
12



hot đng thanh toán và phát hành th cho các thành viên có nhu cu thc
hin dch v thanh toán và phát hành các sn phm mang thng hiu ca
h. Gm có: t chc th Visa, t chc th MasterCard, công ty th American
Express, Công ty th JCB.
1.2.4.2 Quy trình thanh toán th
Hình 1.1: Khái quát quy trình thanh toán, thu n th tín dng

(Ngun: T trang web Hip hi Ngân hàng)

Bc 1: Ch th s dng th tín dng đ mua hàng hóa hoc rút tin ti đn v chp
nhn th hoc ngân hàng đi lý thanh toán.
Bc 2: Các đn v chp nhn th hoc ngân hàng đi lý thanh toán cung cp hàng
hóa, dch v theo quy đnh trong hp đng chp nhn th ký kt vi ngân hàng
thanh toán.
(1)
(1)
(2)
(3)

(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)