SKKN Hướng dẫn học sinh lớp 8, 9 khai thác một số hình ảnh trong sách giáo khoa lịch sử 8, 9

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LỜI MỞ ĐẦU
Xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ, đặc trưng của bộ môn Lịch sử và yêu
cầu đổi mới giáo dục, cũng như thực tiễn dạy học bộ môn, việc biên soạn sách
giáo khoa lịch sử trung học cơ sở có nhiều đổi mới về nội dung và phương
pháp. Sách giáo khoa lịch sử hiện nay được biên soạn không chỉ là tài liệu
giảng dạy của giáo viên mà còn là tài liệu học tập ở lớp và ở nhà của học sinh
theo định hướng mới. Đó là, học sinh không phải học thuộc lòng sách giáo
khoa mà cần phải tìm tòi, nghiên cứu những sự kiện có trong sách giáo khoa
dưới sự tổ chức, hướng dẫn, giúp đỡ của giáo viên. Từ đó, các em tự hình thành
cho mình những hiểu biết mới về Lịch sử. Do đó, những thông tin trong sách
giáo khoa một mặt được trình bày dưới dạng nêu vấn đề để học sinh suy nghĩ.
Mặt khác, kèm theo những thông tin là những câu hỏi, bài tập yêu cầu học sinh
thực hiện các hoạt động học tập khác nhau, trong đó đặc biệt là sự giảm tải
kênh chữ, tăng đáng kể số lượng kênh hình. Kênh hình trong sách giáo khoa
không chỉ minh họa, làm cơ sở cho việc tạo biểu tượng Lịch sử mà còn là một
nguồn cung cấp kiến thức cho học sinh. Bên cạnh đó, một số bài viết trong sách
giáo khoa còn có nhiều nội dung để ngỏ, chưa viết hết, yêu cầu học sinh thông
qua làm việc với tranh ảnh, sơ đồ, bản đồ, sẽ tìm tòi, khám phá những kiến thức
cần thiết liên quan đến nội dung bài học mà tác giả sách giáo khoa muốn truyền
tải đến học sinh .
Kênh hình trong sách giáo khoa Lịch sử gồm nhiều loại: bản đồ, sơ đồ,
hình vẽ, tranh ảnh Lịch sử. Mỗi loại có một phương pháp lịch sử riêng. Song
tựu chung lại có thể sử dụng trong trình bày kiến thức mới, cũng cố kiến thức
đã học, ra bài tập về nhà và trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh. Riêng đối với hình ảnh, tranh ảnh Lịch sử có hai dạng dùng để minh họa
cho kênh chữ hoặc với tư cách là nguồn cung cấp thông tin, kiến thức cho
người học.
1
Với việc đổi mới nội dung, chương trình và phương pháp biên soạn sách
giáo khoa Lịch sử như vậy, đòi hỏi giáo viên và học sinh phải đổi mới phương

pháp dạy học. Trong đó, giáo viên với tư cách là người tổ chức, hướng dẫn,
phát huy tính tích cực, độc lập của học sinh trong quá trình học tập, cần nắm
được những điểm mới của sách giáo khoa nói chung, hệ thống kênh hình – một
nguồn kiến thức quan trọng trong sách giáo khoa nói riêng. Qua những năm
trực tiếp giảng dạy môn lịch sử trung học cơ sở theo tinh thần đổi mới, bằng
những phương pháp đã thực hiện trong quá trình giảng dạy tôi mạnh dạn đưa
ra sáng kiến: “Hướng dẫn học sinh lớp 8, 9 khai thác một số hình ảnh trong
sách giáo khoa lịch sử 8, 9”. Do thời gian, khuôn khổ của sáng kiến vì vậy tác
giả không trình bày hết được nội dung và phương pháp khai thác, sử dụng hết
tranh ảnh trong sách giáo khoa lịch sử 8, 9 .Sáng kiến này chỉ đưa ra những
định hướng chung về phương pháp và và giới thiệu phương pháp sử dụng một
số hình ảnh mới được đưa vào ở một số bài bên cạnh những hình ảnh đã có từ
trước. Nếu có điều kiện tôi xin được trình bày tiếp. Tôi hy vọng những sáng
kiến nhỏ này sẽ giúp ít được phần nào cho giáo viên giảng dạy môn Lịch sử ở
trường trung học cơ sở, phần nào giảm bớt khó khăn khi khai thác, sử dụng hệ
thống kênh hình trong sách giáo khoa.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.
1. Thực trạng
Để đáp ứng yêu cầu về nhận thức lý luận nắm vững nội dung khoa học
các loại tài liệu trực quan, phương pháp sử dụng kênh hình trong dạy học lịch
sử, cần thiết phải có một chuyên khảo ngắn gọn, có chất lượng – vừa nâng trình
độ về lịch sử và nghiệp vụ cho giáo viên mà lại thiết thực, cụ thể. Đã có một số
bài viết, một số tài liệu cung cấp cho giáo viên và học sinh những hiểu biết cần
thiết như vậy, song còn ít và chưa đủ, chưa có hệ thống.
Đã có nhiều cách giải đáp khác nhau trong việc sử dụng sách giáo khoa
trong dạy học Lịch sử ở trường trung học cơ sở nhằm nâng cao hiệu hiệu quả
2
giờ học. Hầu hết chúng ta đều thống nhất rằng; chỉ có thể sử dụng sách giáo
khoa có hiệu quả khi cả giáo viên và học sinh hiểu sâu sắc bài viết (kênh chữ)
cũng như tranh, ảnh, biểu đồ, sơ đồ của sách giáo khoa. Tuy nhiên, việc khai

thác nội dung kênh hình trong sách giáo khoa là biện pháp quan trọng để nâng
cao chất lượng dạy học lại chưa được quan tâm một cách đầy đủ. Trong giờ dạy
Lịch sử THCS vẫn còn có giáo viên coi việc sử dụng kênh hình là nhằm minh
họa cho giờ dạy thêm sinh động, hoặc nếu có sử dụng khai thác thì phương
pháp và nội dung khai thác chưa phù hợp. Vì vậy việc khai thác kiến thức
trong kênh hình chưa được chú trọng phát huy. Qua các lần dự giờ tại một số
trường tôi thấy nguyên nhân của tình trạng đó có nhiều, song chủ yếu là:
Một là: Chúng ta mới chỉ chú ý đến kênh chữ của sách giáo khoa, coi
đây là nguồn cung cấp kiến thức Lịch sử duy nhất trong dạy học mà không thấy
rằng kênh hình không chỉ là nguồn kiến thức quan trọng, cung cấp một lượng
thông tin đáng kể, mà còn là phương tiện trực quan có giá trị giúp bài học Lịch
sử trở nên sinh động hơn, hấp dẫn hơn, gây hứng thú học tập hơn cho học sinh.
Hai là: Không ít giáo viên chưa hiểu rõ xuất xứ, nội dung ý nghĩa của
kênh hình trong sách giáo khoa. Trong khi đó lần đổi mới sách giáo khoa lần
này số lượng kênh hình đã được tăng lên đáng kể so với trước. Riêng tranh ảnh
đã có 65 tranh ảnh, ngoài ra còn sơ đồ, lược đồ
Ba là: Có những giáo viên nhận thức đầy đủ giá trị, nội dung kênh hình
nhưng lại ngại sử dụng, sợ mất thời gian, hoặc sử dụng mang tính hình thức,
minh họa cho bài giảng.
2. Kết quả, hiệu quả thực trạng trên.
Từ việc nhận thức và xác định về vị trí, ý nghĩa của việc sử dụng đồ
dùng trực quan trong dạy học lịch sử chưa đúng đã dẫn đến tình trạng tranh
ảnh, bản đồ được cấp nhiều nhưng có nơi tranh ảnh vẫn còn nằm im lìm trong
thư viện của nhà trường từ nguyên nhân trên, hoặc nếu tranh ảnh có được sử
dụng thì đó là các tiết thao giảng có người dự giờ, khi sử dụng thì còn mang
tính chất minh họa. Vì thế trong giờ giảng, giáo viên không khai thác hết nội
3
dung kiến thức lịch sử mà bức tranh, ảnh chứa đựng, trong khi đó kênh chữ
không đề cập đến. Từ đó dẫn đến không tạo được biểu tượng cho học sinh,
không cụ thể hóa các sự kiện, không khắc phục được tình trạng “hiện đại hóa”

Lịch sử của học sinh. Học sinh học song một sự kiện lịch sử chỉ là thuộc lòng
kiểu học gạo, không hiểu bản chất sâu sắc sự kiện lịch sử, không nắm vững các
quy luật của sự phát triển xã hội. Kết quả của những giờ học trên dẫn đến
không giúp học sinh nhớ kỹ, hiểu sâu những hình ảnh, những kiến thức lịch sử,
đồng thời không hình thành được khái niệm lịch sử, không giúp các em phát
triển khả năng quan sát, trí tưởng tượng, tư duy về ngôn ngữ của học sinh.
Những giờ học như vậy cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến học
sinh không thích học Lịch sử, chất lượng điểm thi môn lịch sử những năm gần
đây chưa cao.
Qua khao sát một số học sinh ở một số trường, khi tôi hỏi các em hãy
mô tả hay em hiểu biết gì về các bức tranh, ảnh ở những bài các em đã học thì
hầu hết nhận được câu trả lời đó là: Các em đọc lại phần ghi chú ở dưới bức
tranh chứ chưa nêu được nội dung bức tranh phản ánh nội dung gì về Lịch sử.
Qua đó thấy rằng đã đến lúc chúng ta cần phải nghiêm túc xem xét lại việc xác
định vị trí, ý kiến, phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học lịch
sử ở trường THCS hiện nay.
Từ thực trạng trên, để công việc sử dụng đồ dùng trực quan tạo hình
trong dạy học lịch sử 9 THCS đạt hiệu quả tốt hơn, tôi mạnh dạn cải tiến nội
dung đưa ra:“Hướng dẫn học sinh lớp 8, 9 khai thác một số hình ảnh trong
sách giáo khoa lịch sử 8, 9” như sau.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.
Trước hết, giáo viên phải xác định vị trí, ý nghĩa của đồ dùng trực quan
nói chung và đồ dùng trực quan tạo hình nói riêng trong dạy học lịch sử. Bởi vì
nguyên tắc trực quan là một trong những nguyên tắc cơ bản của lý luận dạy
học, nhằm tạo cho học sinh những biểu tượng và hình thành khái niệm. Sử
4
dụng đồ dùng trực quan là góp phần quan trọng tạo biểu tượng cho học sinh, là
chỗ dựa để học sinh hiểu biết sâu sắc bản chất của sách giáo khoa lịch sử, là
phương tiện có hiệu lực để hình thành khái niệm lịch sử.

Giáo viên phải phân loại được các nhóm đồ dùng trực quan. Đâu là đồ
dùng trực quan hiện vật, đồ dùng trực quan tạo hình, đồ dùng trực quan quy
ước. Bởi có phân loại được các nhóm đồ dùng trực quan này thì giáo viên mới
lựa chọn được các phương pháp phù hợp để khai thác và khi sử dụng mới linh
hoạt và sáng tạo. Đồng thời để sử dụng tốt, giáo viên phải xác định rõ nội dung
lịch sử được phản ánh qua đồ dùng trực quan. Phải dự kiến và xác định sử dụng
chúng trong từng bài cụ thể.
Giáo viên phải tổ chức, hướng dẫn, phát huy tính tích cực, độc lập của
học sinh trong quá trình quan sát, tìm hiểu nội dung lịch sử được phản ánh qua
tranh, ảnh lịch sử. Muốn vậy trong kế hoạch bài giảng của giáo viên phải có sự
chuẩn bị chu đáo các thao tác, hệ thống câu hỏi để nhằm phát huy tính tích cực
chủ động sáng tạo của học sinh. Làm sao để học sinh hiểu đồ dùng trực quan
nhằm nâng cao chất lượng dạy học lịch sử, gây hứng thú học tập cho học sinh.
Nó là chiếc “cầu nối” giữa quá khứ với hiện tại.

II . CÁC BIỆN PHÁP ĐỂ TỔ CHỨC THỰC HIỆN.
1. Các nguyên tắc khi sử dụng.
Đồ dùng trực quan tạo hình trong dạy học lịch sử 9 có nhiều loại: đồ
phục chế, mô hình, sa bàn, tranh ảnh lịch sử, mỗi loại có một phương pháp sử
dụng riêng. Song tựu chung lại có thể sử dụng trong trình bày kiến thức mới,
cũng cố kiến thức đã học, ra bài tập về nhà và trong kiểm tra, riêng đối với hình
vẽ, tranh ảnh lịch sử lại có hai dạng: dùng để minh họa cho kênh chữ hoặc với
tư cách là nguồn cung cấp thông tin, kiến thức cho người đọc.
Khi sử dụng những kênh hình được trình bày với tư cách để minh họa
cho kênh chữ thì việc sử dụng chúng chỉ dừng lại ở việc nhằm minh họa làm
cho nội dung bài giảng sinh động, phong phú, hấp dẫn hơn. Giáo viên không sử
5
dụng chúng trong cũng cố bài hay trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh. Khi sử dụng những kênh hình loại này, giáo viên không đặt vấn đề
bằng các câu hỏi gợi mở để học sinh giải quyết vấn đề. Giáo viên cũng không

nên cho học sinh đứng lên thuyết trình về nội dung của kênh hình đó, vì nó
vượt quá sức của các em. Giáo viên có thể giao nhiệm vụ cho học sinh về nhà
tìm hiểu trước nội dung của chúng để các em có biểu tượng ban đầu về các sự
kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử, thể hiện trong kênh hình. Tuy nhiên, đây là
một việc làm khó khăn đối với học sinh vùng nông thôn, miền núi. Do vậy khi
giao nhiệm vụ cho học sinh, giáo viên phải tùy vào từng điều kiện, hoàn cảnh
học tập của học sinh để vận dụng cho phù hợp.
Trong giờ giảng bài mới, vì điều kiện thời gian không cho phép nên giáo
viên chỉ tập chung giới thiệu, thuyết minh một số hình ảnh, tranh ảnh, tranh vẽ,
còn những hình ảnh khác, giáo viên chỉ nên dừng lại ở việc giới thiệu cho học
sinh quan sát sơ lược vài nét chính để học sinh nắm được biểu tượng ban đầu
về chúng mà thôi. Tránh tình trạng ôm đồm, hình vẽ nào, tranh ảnh nào cũng
giới thiệu mô tả thì không đủ thời gian. Ví như bài 33: Việt Nam trên đường
đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội (từ năm 1986 đến năm 2000). Đây là bài có rất
nhiều tranh, ảnh. Nếu tranh ảnh nào cũng khai thác kỹ sẽ không đủ thời gian.
Đây chỉ là một bài trong số rất nhiều bài tương tự như vậy.
Nội dung thuyết minh kênh hình phải phong phú, sinh động hấp dẫn, kết
hợp với lời nói truyền cảm sẽ có sức thuyết phục cao đối với học sinh, tạo nên
ở các em cảm xúc thực sự, nội dung bài giảng vì thế cũng sinh động, hấp dẫn
hơn, học sinh sẽ trở nên yêu thích học tập môn Lịch sử hơn.
Thông thường, kênh hình nói chung và hình vẽ, tranh ảnh nói riêng được
trình bày với tư cách là nguồn cung cấp thông tin, kiến thức được in kèm theo
câu hỏi để học sinh tự “làm việc” với sách giáo khoa dưới sự hướng dẫn của
giáo viên, nhằm rút ra những kiến thức Lịch sử nhất định. Để sử dụng tốt trước
hết giáo viên phải xác định rõ được nội dung Lịch sử được phản ánh qua tranh
ảnh .Tiếp theo giáo viên phải dự kiến và xác định phương pháp sẽ sử dụng
chúng trong từng bài cụ thể. Phương pháp sử dụng trong dạy học loại kênh hình
6
này là giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát. Đầu tiên là quan sát tổng thể rồi
mới quan sát chi tiết kết hợp với miêu tả, phân tích, đàm thoại thông qua hệ

thống câu hỏi gợi mở của giáo viên để học sinh rút ra được những kết luận. Khi
tìm hiểu nội dung kênh hình qua các câu hỏi gợi mở giáo viên có thể tổ chức
cho các em làm việc cá nhân hoặc theo nhóm hoặc toàn lớp.
2. Cách khai thác, tiếp cận Lịch sử qua tranh ảnh.
Trước hết giáo viên phải xác định nguồn gốc và thời điểm xuất hiện tài liệu.
Có nghĩa là nội dung xuất sứ của bức ảnh, bức ảnh phản ánh toàn diện hay một
mặt, một khía cạnh nào đó của Lịch sử. Nội dung của tranh ảnh phản ánh sự
kiện, hiện tượng, tiến trình lịch sử nào, ở khía cạnh nào, trung thành đến đâu.
Tranh hay ảnh gốc bao giờ cũng là loại tài liệu có giá trị bậc nhất.
Sau khi xác định nguồn gốc, thời điểm như trên, ta có thể gợi ý cho học
sinh nội dung và cách thể hiện những nội dung đó của tác giả trên tranh ảnh.
- Những nhân vật chính trong tranh ảnh họ là ai? Họ đại diện cho ai?
- Tiếp theo nhằm giáo dục học sinh đi sâu vào nội dung tranh ảnh.
3. Những kỹ năng khi khai thác tranh ảnh.
Hình thành kỹ năng quan sát, nhận xét
Hình thành kỹ năng mô tả tường thuật.
Hình thành kỹ năng phân tích, nhận định, đánh giá.
4. Các bước làm việc với đồ dùng trực quan tạo hình.
Bước 1. Cho học sinh quan sát tranh, ảnh để học sinh xác định một cách
khái quát nội dung tranh ảnh cần khai thác.
Bước 2. Giáo viên nêu câu hỏi gợi mở, nêu vấn đề, tổ chức cho học sinh
tìm hiểu nội dung của tranh ảnh.
Bước 3. Học sinh trình bày những kết quả tìm hiểu của mình về tranh ảnh,
học sinh khác bổ sung hoàn thiện.
Bước 4. Giáo viên nhận xét, bổ sung, học sinh trả lời và hoàn thiện nội
dung khai thác tranh ảnh cung cấp cho học sinh về kiến thức Lịch sử.
7
5 . Hướng dẫn khai thác một số tranh ảnh cụ thể:
A. Trong SGK Lịch sử lớp 8.
BÀI 29 CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN

PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.
Phần II Mục 1 Các vùng nông thôn : Hình 99. Nông dân Việt nam trong thời kì
Pháp thuộc.
Hướng dẫn học sinh khai thác kiến thức bằng cách đặt câu hỏi gợi mở như
sau:
Cho học sinh quan sát hình 99.
Giáo viên dặt câu hỏi:
Những người nông dân trong bức ảnh này đang làm gì? ( Đang cày ruộng.)
Việc cày ruộng ở đây có gì đặc biệt? ( Hai người phải kéo cày thay trâu.)
Họ có trang phục và thân hình như thế nào?( Đầu đội nón mê, mặc quần cộc,
thân hình gầy còm)
Qua đó em có nhận xét gì về đời sống của người nông dân trong thời kì này?
( Vô cùng khổ cực.)
BÀI 29 CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN
PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.
8
Phần II Mục 2. Đô thị phát triển, sự xuất hiện các giai cấp, tầng lớp mới.
Hình 100. Công nhân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc.
Hướng dẫn học sinh khai thác kiến thức bằng cách đặt câu hỏi gợi mở như
sau:
Cho học sinh quan sát hình 99.Giáo viên dặt câu hỏi:
Những người công nhân trong bức ảnh làm việc trong lĩnh vực nào?( Khai thác
khoáng sản)
Họ ăn mặc như thế nào? ( cởi trần, mặc quần đùi)
Họ được trang bị công cụ lao động như thế nào? ( Thô sơ, quang gánh, quốc,
xẻng )
Em có nhận xét gì về môi trường làm việc của họ( Trong hầm mỏ chật hẹp,
dưới trời nắng chang chang, tai nạn lao động sẩy ra bất cứ lúc nào)
Qua bức ảnh này em biết gì về công việc của giai cấp công nhân trong thời kì
này? (Hết sức vất vả.)

B. Trong SGK Lịch sử Lớp 9
9
Bài 1: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA
NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỶ XX.
Hình 1: Vệ tinh nhân tạo đầu tiên của Liên Xô.
* Phương pháp sử dụng:
Đây là bức ảnh chụp vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người do Liên Xô
phóng lên vũ trụ thành công năm 1957. Giáo viên sử dụng kênh hình này để
dạy mục: I. Ý 2 – Tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ
nghĩa xã hội (1950 đến nữa đầu những năm70 của thế kỷ XX).
Hoạt động 1: Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát toàn bộ bức tranh
gợi ý bằng một số câu hỏi như sau:
Em biết gì về vệ tinh nhân tạo do Liên Xô phóng lên vũ trụ?
Việc Liên Xô là nước đầu tên phóng thành công vệ tinh nhân tạo lên vũ
trụ cho chúng ta biết điều gì ?
Hoạt động 2: Giáo viên tổ chức cho học sinh quan sát và trả lời những
câu hỏi trên bằng khả năng hiểu biết của các em.
Hoạt động 3: Giáo viên tập chung sự chú ý của các em vào bức ảnh,
giáo viên tiến hành miêu tả:
10
“ Trong kế hoạch 5 năm và 7 năm về xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật
của chủ nghĩa xã hội. Liên Xô đã thu được những thắng lợi to lớn, đạt được
những thành tựu về kinh tế , khoa học – kỹ thuật và vũ trụ".
Trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật, vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh
của Xiômcốpxki (ông tổ của ngành khoa học vũ trụ). Ngày 4/10/1957, Liên Xô
đã phóng thành công vệ tinh nhân tạo đầu tiên của trái đất mang tên "Xpútnic -
1" mở ra kỷ nguyên con người chinh phục vũ trụ.
Vệ tinh được phóng lên bởi một tên lửa do Colô- lép chế tạo, bay quanh
trái đất theo một quỹ đạo hình bầu dục, điểm thấp nhất cánh mặt đất 227km,
điểm cao nhất cách mặt đất 94km, thời gian vệ tinh được phóng lên bay quanh

trái đất hết 1giờ 36 phút. Trải qua 92 ngày đêm , "Xpútnic-1"( nặng 83,6kg) đã
quay 1400 vòng quanh trái đất, bay được 60 triệu km và tự bốc cháy trong khí
quyển ngày 1/4/1958. Những số liệu thu được khi vệ tinh bay quanh trái đất là
những tài liệu khoa học có giá trị về những lớp khí quyển trên cao , về cấu tạo
của tầng điện ly và những hiện tượng vật lý địa cầu khác.
Hoạt động 4: Cuối cùng giáo viên đặt câu hỏi cho cả lớp: các em có
nhận xét gì về những thành tựu khoa học kỹ thuật (vũ trụ) mà nhân dân Liên
Xô đạt được trong công cuộc XDCNXH?
Bài 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NHỮNG NĂM 70 ĐẾN
ĐẦU NHỮNG NĂM 90 CỦA THẾ KỶ XX.
Hình 3: Cuộc biểu tình đòi li khai và độc lập ở Lít va.
11
* Phương pháp sử dụng:
Đây là bức ảnh chụp về một cuộc biểu tình đòi độc lập của nhân dân Lít
va muốn tách ra khỏi Liên bang Xô Viết năm 1991. Giáo viên sử dụng bức ảnh
này để dạy mục: I - Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô Viết (từ nửa
sau những năm 70 đến những năm 90 của thế kyXX).
Hoạt động 1: Giáo viên cho học sinh quan sát bức ảnh và đặt một số câu
hỏi gợi mở:
- Những người dân Lít va trong bức ảnh đang làm gì ?
- Nét mặt của họ như thế nào ?
- Bức ảnh cho ta biết thông tin gì về đát nước Liên Xô trong những năm
90 của thế kỷ XX.
- Tại sao lại có cuộc biểu tình này ?
Hoạt động 2: Giáo viên tổ chức cho các em tìm hiểu bức ảnh và trả lời
những câu hỏi trên bằng hiểu biết của các em .
Hoạt động 3: Giáo viên tập trung sự chú ý của các em vào bức ảnh, giáo
viên tiến hành miêu tả. Bức ảnh chụp đoàn người tham gia cuộc biểu tình của
người dân Lít-va, có cả người lớn, trẻ em, đàn ông, đàn bà. Họ mang theo biểu
ngữ, cờ và bản đồ, họ đòi tách khỏi Liên Xô để trở thành một nước độc lập.

Ước muốn đòi độc lập của họ được thể hiện trong bức tranh mà họ mang theo
khi đi biểu tình. Cụm từ viết tắt "CCCP " nghĩa là Liên Xô, hình chiếc kéo cắt
12
đôi làm hai phần : một phần có chữ "CCCP" Biểu thị cho việc tách khỏi Liên
bang Xô Viết để thành lập một nhà nước riêng. Đó là Lít-va. Bức ảnh cũng
diễn tả lại không khí tham gia biểu tình của người Lít-va đòi độc lập trong bối
cảnh chung lúc bấy giờ của Liên Xô, góp phần thúc đẩy nhanh chóng sự tan rã
của đất nước gần 70 năm tồn tại của Liên bang cộng hoà XHCN Xô Viết. Ngày
11/3/1990 Lít va tuyên bố độc lập. Quốc hội Lít va vừa được bầu đã quyết định
tạm thời áp dụng Hiền pháp 1938. Vitautat Lanxbơgit, người đứng đầu phong
trào Mặt trân Nhân dân Saiudit được bầu làm Chủ tịch Quốc hội. Lít va là nước
đầu tiên trong số 15 nước cộng hòa tuyên bố thành lập. Tuy nhiên, kỳ họp bất
thường của Đại hội đại biểu nhân dân Liên Xô ngày 15 - 3 - 1990 đã ra tuyên
bố không công nhận Tuyên ngôn của Quốc hội Lít va .
Hoạt động 4: Giáo viên kết luận: Bức ảnh đã phản ánh được phần nào sự
khủng hoảng chế độ xã hội ở Liên Xô và sự tan rã của Liên bang cộng hòa
XHCN Xô Viết.
Bài 4: CÁC NƯỚC CHÂU Á.
Hình 7: Thành Phố Thượng Hải ngày nay.
* Phương pháp sử dụng:
Đây là bức ảnh chụp một góc thành phố Thượng Hải của Trung Quốc sau hơn
20 năm đất nước này tiến hành công cuộc cải cách - mở cửa (1978 – 2001)
Giáo viên sử dụng bức ảnh này để dạy mục: II, Ý 4 - Công cuộc cải cách - mở
cửa (1978 đến nay) trong bài.
13
Hoạt động 1: Giáo viên tổ chức cho học sinh quan sát toàn diện bức ảnh
một cách khái quát, rồi đặt câu hỏi gợi mở, kích thích sự suy nghĩ của học sinh.
Nhìn vào bức ảnh, em có nhận xét gì về thành phố Thượng Hải ?
Thành Phố này nằm ở đâu ?
Thượng Hải có ý nghĩa như thế nào đối với việc thúc đẩy sự phát triển

nền kinh tế của Trung Quốc ?
Hoạt động 2: Giáo viên tập trung sự chú ý của các em vào bức ảnh và
tiến hành miêu tả.
Trong ảnh là một góc nhỏ của thành phố Thượng Hải sau hơn 20 năm
Trung Quốc tiến hành công cuộc cải cách - mở cửa. Thành phố Thượng Hải
nằm ở vĩ độ 31
0
14
'
Bắc và kinh độ 121
0
,29
0
Đông đúng điểm giữa tuyến bờ biển
của Trung Quốc, là nơi sông Trường Giang đổ ra biển. Phía đông Thượng Hải
giáp với Đông Hải, phía bắc giáp sông Trường Giang, phía nam giáp vịnh Hàng
Châu, phía tây giáp tỉnh Giang Tô và Chiết Giang. Diện tích toàn thành phố là
6341km
2
, dân số13,04 triệu người (số liệu thống kê năm 2001). Nhìn vào ảnh ta
thấy những tòa nhà lớn, kéo dài suốt thành phố chính là những trung tâm công
nghiệp, thương mại, khu tiền tệ ,văn hóa mọc lên san sát. Đặc biệt, ở đây có hệ
thống giao thông dày đặc với nhiều làn đường dành cho các loại xe ôtô, xe
máy, tất cả đều toát lên sự sầm uất và nhộn nhịp của thành phố.
Hiện nay, với việc mở rộng thành phố ra ngoại vi, xây dựng kinh tế tổng
hợp phố Đông, chắc chắn không lâu nữa, Thượng Hải sẽ tạo thành một trung
tâm kinh tế tài chính có tầm cỡ bậc nhất của Trung Quốc và ven bờ biển Thái
Bình Dương .
Bài 5. CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á
Hình11. - Hội nghị cấp cao ASEAN VI họp tại Hà Nội

14
*Phương pháp sử dụng.
Đây là bức ảnh chụp chín đại biểu đại diện cho chín nước tham gia Hội
nghị cấp cao ASEAN VI họp tại Hà Nội (Việt Nam). Giáo viên sử dụng bức
ảnh này để dạy mục III - Từ "ASEAN 6"phát triển thành "ASEAN 10".
Hoạt động 1: Trước khi tiến khai thác bức ảnh, giáo viên cho học sinh
quan sát toàn cảnh bức ảnh, tập trung sự chú ý của các em bằng một số câu hỏi:
- Có bao nhiêu đại biểu trong bức ảnh này?
- Họ đại diện cho những quốc gia nào?
- Bức ảnh này được chụp khi nào, tại đâu? Và nói lên điều gì?
Hoạt động2: Giáo viên tổ chức cho các em quan sát, tìm hiểu bức ảnh và
trả lời câu hỏi trên bằng sự hiểu biết của các em.
Hoạt động 3: Giáo viên tập trung sự chú ý của các em váo bức ảnh và
tiến hành miêu tả.
Hội nghị cấp cao ASEAN VI được tổ chức tại Hà Nội (Việt Nam), từ
ngày 15 đến 16/12/1998. Dưới sự chủ tọa của Thủ tướng nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam - Phan Văn Khải. Tham gia hội nghị gồm có nước chủ nhà
Việt Nam, Bru- nây, Thái Lan, In-đô-nê-xi a, Sin-ga-po, Ma-lai-xi- a, Mi-an-
ma, Phi-líp - pin và Lào.
Hội nghị đã tổng kết 31 năm phát triển của ASEAN, đề ra các biện pháp
để đối phó với những thách thức trong khu vực khi bước vào thế kỷ XXI.
15
Chủ đề của Hội nghị cấp cao lần này là" Đoàn kết và hợp tác vì một
ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển đồng đều". Hội nghị cũng đưa ra
Tuyên bố Hà Nội cùng một số văn kiện quan trọng, được các nguyên thủ quốc
gia ASEAN thông qua "Chương trình Hà Nội - bước triển khai cụ thể của
tầm nhìn ASEAN năm 2020".
Ngày 15/12/1998, tại Hội nghị VI, các nhà lãnh đạo ASEAN đã nhất trí
kết nạp Cam - pu - chia trở thành thành viên thứ 10 của hiệp hội. Như vậy, quá
trình phát triển từ ASEAN 6 đến ASEAN 10 đã được lịch sử ghi nhận. Trong

ảnh là chín thành viên đại diện cho chín nước tham dự Hội nghị, (Thủ tướng
Phan Văn Khải - người đứng thứ năm từ trái sang), cùng nắm tay nhau giơ lên
cao thể hiện một tinh thần hợp tác, hòa bình và cùng phát triển, vì một ASEAN
" Hòa bình, ổn định và phát triển đồng đều". Những thành viên của Hội nghị
cấp cao lần thứ VI một lần nữa đã khẳng định vai trò, vị trí của nước Việt Nam
Trong khu vực Đông Nam Á. Điều đáng lưu ý ở đây là trong Hội nghị này,
Việt Nam đã bước đầu cho thấy khả năng tập hợp và dàn xếp những vấn đề nội
bộ của Hiệp hội các nước Đông Nam Á.
Bài 6: CÁC NƯỚC CHÂU PHI
13: Hình Nen-xơn Manđêlala.
* Phương pháp sử dụng.
16
Đây là bức ảnh chụp ông Nen - xơn Man - đê - la, Tổng thống người da
đen đầu tiên trong lịch sử Cộng hòa Nam Phi. Bức ảnh này được sử dụng dạy
mục: II - Cộng hòa Nam Phi.
Hoạt động 1: Giáo viên cho học sinh quan sát bức ảnh để thấy được
gương mặt Nen - xơn Man - đê - la, một người đấu tranh không mệt mỏi để
chống lại chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai ở Nam Phi.
Hoạt động 2: Giáo viên tổ chức cho các em tìm hiểu bức ảnh và trả lời
các câu hỏi sau bằng hiểu biết của mình.
- Nhìn vào bức ảnh, em thấy Nen-xơn Man-đê-la là người như thế nào ?
- Các em biết gì về Nen-xơn Man-đê-la?
Hoạt động 3: Sau khi học sinh trả lời những nội dung trên, giáo viên tập
trung sự chú ý vào hình ảnh và mô tả.
Nen-xơn Man-đê-la là nhà hoạt động chính trị ở Nam Phi. Ông sinh năm
1918 ở Tơ-ran-xcây - Khu tự trị dành riêng cho người Phi (một tổ chức chính
trị được thành lập 8/1/1912, viết tắt là ANC), sau đó ông giữ chức Tổng thư ký
ANC. Mục tiêu chủ yếu của đại hội là đấu tranh đòi thủ tiêu chế độ phân biệt
chủng tộc A-pác-thai, xây dựng một xã hội dân chủ và bình đẳng. Dưới sự lãnh
của ANC, phong trào đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi

diễn ra ngày càng mạnh mẽ, vì vậy nhà cầm quyền Prê-tô-ri-a đã bắt giam Nen-
xơn Man-đê-la và kết án ông tù chung thân.
Sau hơn 27 năm bị giam giữ, trước áp lực đấu tranh của nhân dân tiến bộ
trong và ngoài nước, ngày 11/2/1990 chính quyền Nam Phi buộc phải trả tự do
cho ông. Sau khi ra tù, ông được tổ chức ANC bầu làm Phó chủ tịch và ngày
7/5/1991 Hội nghị toàn quốc ANC đã nhất trí bầu Nen-xơn Man-đê-la làm Chủ
tịch.Sau cuộc bầu cử toàn quốc đa sắc tộc năm 1994, ngày 10/5/1994 Chủ tịch
ANC Nen-xơn Man-đê-la tuyên bố nhận chức Tổng thống nước Cộng hòa Nam
Phi, trở thành Tổng thống da đen đầu tiên trong lịch sử đấu tranh chống chế độ
phân biệt chủng tộc A-pác-thai ở Nam Phi, Nen-xơn Man-đê-la là người đấu
tranh không mệt mỏi, góp phần vào thắng lợi của cuộc đấu tranh này. Với
17
những cống hiến của ông vào sự nghiệp giải phóng con người khỏi sự kì thị,
phân biệt chủng tộc Nen-xơn Man-đê-la đã được nhận giải thưởng thế giới "Nô
ben" về "Hũa bỡnh" (1993).
Bài 8. NƯỚC MĨ
Hỡnh 16. Tàu con thoi của Mĩ đang được phóng lờn .
* Phương pháp sử dụng.
Đây là bức ảnh chụp tàu con thoi của Mĩ đang được phóng lên vũ trụ.
Giáo viên sử dụng bức ảnh này để minh họa khi giảng dạy mục: II - Sự phỏt
triển về khoa học kỹ thuật Mĩ sau chiến tranh.
Hoạt động 1: Giáo viên cho học sinh quan sát bức ảnh, gợi mở câu hỏi
để phát triển tư duy, suy nghĩ của các em.
- Nhỡn vào bức ảnh tàu con thoi của Mĩ đang được phóng lên, các em
biết gỡ về lĩnh vực khoa học kỹ thuật của nước Mĩ sau triến tranh thế giới thứ
hai ?
- Tàu con thoi được phóng lên vũ trụ vào thời gian nào và trọng lượng
của nó là bao nhiêu?.
18
Hoạt động 2: Giỏo viờn tổ chức cho học sinh trả lời những cõu hỏi trờn

bằng sự hiểu biết của mỡnh.
Hoạt động 3: Giỏo viờn tập chung sự chỳ ý của học sinh vào bức ảnh và
miờu tả .
Trong ảnh tàu con thoi của Mĩ được phóng lên vũ trụ năm 1981, khẳng
định sự phát triển trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật của nước Mĩ.
Ngày12/4/1981 đúng 20 năm sau chuyến bay đầu tiên vào vũ trụ, cơ quan
nghiên cứu hàng không và vũ trụ của Mĩ (NASA), đó phúng thành cụng Tàu
con thoi mang tờn Cụ-lum-pi- a cựng vời hai nhà du hành vũ trụ.
Tàu con thoi là tàu vũ trụ đầu tiên có thể thu hồi và sử dụng lại thiết bị
cho các chuyến bay sau. Đó là tàu hàng không vũ trụ thực sự, nặng hơn 2000
tấn, cất cánh như một tên lửa (thẳng đứng) và phần chính của nó (O-rơ-bít-ta)
là một loại máy bay có cánh tam giác nặng khoảng 100 tấn được đặt lên qũy
đạo ở một độ cao ( từ 160 tới 1100km) quanh trái đất. O - rơ - bít - ta sau đó
lượn trở về khí quyển để rồi hạ cánh xuống đường băng như một chiếc máy
bay. Tàu con thoi này có thể trở được 30 tấn và một đội bay từ 4 đến 7 phi công
vũ trụ, trong đó có hai người lái.
Điều này cho thấy, cùng với Liên Xô, Mĩ là một trong những nước đi
đầu trên thế giới về vĩnh vực khoa học - kỹ thuật vũ trụ.
Bài 9. NHẬT BẢN
Hỡnh 18. Tàu chạy trên đệm từ của Nhật Bản đó đạt tốc độ
400km/giờ.
19
* Phương pháp sử dụng.
Đây là bức ảnh giáo viên sử dụng để dạy mục: II - Nhật Bản khụi phục
và phỏt triển kinh tế sau chiến tranh.
Hoạt động 1: Giỏo viên tổ chức cho học sinh quan sỏt bức ảnh về con
tàu, gợi mở bằng cỏc cõu hỏi sau:
- Nhỡn bức ảnh cỏc em nhỡn thấy hỡnh dỏng của con tàu này như thế
nào và nó chạy trên đường bay gỡ ?
- Nó có thể chạy trên đường bay như các con tàu bỡnh thường khác

không ?
- Vỡ sao người ta gọi con tàu này là " đoàn tàu biết bay".
Hoạt động 3: Giỏo viờn tập trung sự chỳ ý của học sinh vào bức ảnh và
tiến hành miờu tả.
Đây là hỡnh ảnh tàu chạy trờn đệm từ của Nhật bản có tốc độ
400km/giờ, nó thể hiện thành tựu kỡ diệu về lĩnh vực khoa học - kỹ thuật mà
Nhật Bản đó đạt được trong những năm cuối thế kỷ XX.
Cỏc em hóy tưởng tượng, nếu chúng ta ngồi trên đoàn tàu này, chỉ cần 1
giờ có thể đi du lịch ở một thành phố cách điểm xuất phỏt 400km, nhanh hơn
cả máy bay. Vỡ vậy người ta gọi đây là " đoàn tàu biết bay".
Tàu chạy bằng đệm từ lợi dụng từ lực làm cho thân tàu lướt trên đường
bay, không những tốc độ nhanh hơn, mà do thân tàu nổi, nên độ lắc và tiếng ồn
giảm đến mức thấp nhất, không " ồn ào" và "náo động" như các con tàu khác
20
mà chúng ta đó nhỡn thấy. Loại tàu này chạy bằng điện từ IR, do các chuyên
gia Nhật Bản nghiên cứu năm 1960. Đến nay, các chuyên gia đó hoàn thành
việc thớ nghiệm vận chuyển siờu cao tốc một cỏch thành cụng trờn tuyến
đường thực nghiệm và đang tiến tới sử dụng để chạy tàu trong thế kỷ XXI.
Nhỡn vào bức ảnh cỏc em thấy, tạo hỡnh của con tàu chạy bằng điện từ
MLUOO X2 xinh đẹp như máy bay phản lực trở khách. Trong toa tàu, hành
khách ngồi thoải mái rộng rói. Ngoài ra tàu cũn cú ti vi, điện thoại hành khách
có thể sử dụng điện thoại di động, máy tính cá nhân, soạn thảo văn bản như
đang ngồi trong phũng làm việc của mỡnh Núi chung, khi ngồi trờn con tàu
này, hành khỏch thấy rất thoải mỏi và thuận tiện.
Bài 11. TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ HAI
Hình 22: Sớc sin, Ru- dơ- ven và Xta-lin tại Hội nghị I - an - ta.
Đây là bức ảnh chụp ba nguyên thủ quốc gia của các cường quốc: Liên
xô, Mĩ và Anh tại Hội nghị I- an- ta diễn ra từ ngày 4 đến 12/2/1945 tại lâu đài
Li va di a, gần thành phố I an ta trên bán đảo Crưm ( Liên Xụ - nay thuộc

Ucraina). Sử dụng bức ảnh này để dạy mục: I - Sự hỡnh thành trật tự thế giới
mới.
21
Hoạt động 1: Giáo viên giới thiệu bức ảnh và cho học sinh quan sát ,đặt
câu hỏi gợi mở, định hướng để học sinh trả lời.
- Những nhõn vật trong bức ảnh này là ai?
- Họ đến hội nghị I - an - ta để làm gỡ?
- Những ai được tham gia và quyết định các vấn đề của hội nghị?
- Không khí của hội nghị thể hiện như thế nào? Kết quả ra sao?
Hoạt động 2: Giỏo viờn tổ chức cho học sinh tỡm hiểu khai thỏc bức
ảnh và trả lời những cõu hỏi trờn bằng sự hiểu biết của cỏc em.
Hoạt động 3: Giỏo viờn tập trung sự chỳ ý của học sinh vào bức ảnh và
tiến hành miờu tả.
Bức ảnh chụp nguyên thủ của ba cường quốc Liên Xô, Mĩ, Anh tại hội
nghị quốc tế quan trọng nhất trong chiến tranh thế giới thứ hai. Hội nghị được
tổ chức trên bán đảo Crưm trong lâu đài Li va di a gần thành phố I-an-ta, từ
ngày 4 đến
12/2/1945.Tham gia hội nghị có Chủ tịch hội đồng bộ trưởng Liên Xô - X ta
lin, Tổng thống Mĩ Ru - dơ - ven và thủ tướng Anh - Síc - sin.
Hội nghị I an ta được triệu tập khi chiến sự ở châu Âu sắp kết thúc. Lúc
này công việc trọng tâm mà ba nguyên thủ quốc gia chú ý là tỡnh hỡnh thế giới
sẽ được sắp xếp như thế nào sau chiến tranh.Vỡ vậy khụng khớ của hội nghị
hết sức căng thẳng thể hiện trên gương mặt của ba nguyên thủ ,tổng thống Mĩ
Ru - dơ - ven và thủ tướng Anh - Sớc - sin vẽ mặt tươi cười quay lại với nhau.
Còn Xta- lin vẽ mặt nghiêm nghị. Nhưng cuối cùng sau 9 ngày tranh luận, hội
nghị cũng đó nhất trớ phõn chia phạm vi ảnh hưởng của các nước và khu vực
sau chiến tranh (GV nờu phần chữ nhỏ trong SGK về sự phân chia khu vực ảnh
hưởng).
Như vậy, hội nghị I an ta nhằm giải quyết các vấn đề có liên quan đến
quyền lợi của ba nước Liên Xô, Mĩ, Anh. Hội nghị đó đóng góp một vai trũ

tớch cực trong việc giải quyết vấn đề nước Đức, Nhật Bản và thành lập một tổ
22
chức quốc tế sau chiến tranh (Liên hợp quốc). Đồng thời, hội nghị cũng dẫn
đến sự hỡnh thành trật tự hai cực sau chiến tranh:" Trật tự hai cực I - an - ta "
do Mĩ và Liờn Xụ đứng đầu, sau đó tiến hành cuộc "Chiến tranh lạnh"( kéo dài
từ 1947 đến 1989).
Hình 25: Năng lượng xanh (điện mặt trời) ở Nhật Bản.
* Phương pháp sử dụng.
Đây là hình ảnh năng lượng xanh (điện mặt trời) ở Nhật bản - một thành
quả của cách mạng khoa học – kỹ thuật. Giáo viên sử dụng kênh hình này để
dạy mục: I- những thành tựu chủ yếu và ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách
mạng khoa học - kỹ thuật.
Hoạt động 1: Trước khi khai thác, giáo viên tổ chức cho học sinh quan
sát bức ảnh chụp đồng thời tập trung sự chú ý của các em bằng một số câu hỏi:
- Vì sao người ta sử dụng năng lượng mặt trời để thay thế năng lượng
trước đây?
- Việc sử dụng năng lượng mặt trời có từ khi nào ?
- Người ta sử dụng năng lượng mặt trời như thế nào? Nó có đặc điểm gì
khác so với các nguồn năng lượng trước đây?
Hoạt động 2: Giáo viên tổ chức cho học sinh quan sát và trình bày
những hiểu biết của các em thông qua những câu hỏi trên?
Hoạt động3: Giáo viên tiến hành miêu tả cho học sinh.
23
Người ta dùng một cái hộp, bên trên đậy một tấm kính, dưới đáy có một
tấm tôn sơn đen. Khi ánh nắng mặt trời chiếu sáng, bức xạ mặt trời sẽ chiếu qua
kính, ánh sáng có thể nhìn thấy được và tấm tôn sẽ hấp thụ một phần năng
lượng, còn một phần bị phản xạ lai dưới dạng bức xạ hồng ngoại. Bức xạ hồng
ngoại bị “cầm tù” qua tấm kính và tấm tôn đen. Hiện tượng này gọi là “Hiệu
ứng lồng kính” và nó sẽ tự cho phát điện.
Điều đặc biệt hơn nữa là nguồn điện năng này liên tục được “tích luỹ”

cho phép người ta sử dụng điện trong nhiều ngày, ngay cả khi thời tiết thay đổi,
không có ánh nắng mặt trời. Việc sử dụng nguồn năng lượng xanh này không
hề gây độc hại, ô nhiễm cho môi trường, ngược lại nó rất tiện dụng.
C. KẾT LUẬN
I. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THỬ NGHIỆM SÁNG KIẾN.
Để khảo sát chất lương và hiệu quả của đề tài “:“Hướng dẫn học sinh
lớp 8, 9 khai thác một số hình ảnh trong sách giáo khoa lịch sử 8, 9” tôi tiến
hành thử nghiệm ở 2 khối lớp 8, 9 trong đó mỗi khối có 2 lớp do tôi trực tiếp
giảng dạy năm học 2008-2009 và hiện nay được tổ chuyên môn đề xuấtvà sự
nhất trí của Ban Giám hiệu nhà trường đang kết hợp với đ/c Nguyễn Thị Huệ
và đ/c Bùi Thị Bình dạy 2 lớp 8A, 8B tiếp tục áp dụng trong năm học 2009-
2010.
* Kết quả khảo sát như sau:
- Khi chưa áp dụng sáng kiến:(2007-2008)
* Kết quả:
Kết quả
Lớp
Học sinh vận dụng
kiến thức
Học sinh khắc sâu
sự kiện
Học sinh rèn kỹ
năng thực hành
Tỉ lệ% Tỉ lệ% Tỉ lệ%
8A 28% 18% 30%
8B 19% 15% 28%
24
- Khi áp dụng sáng kiến(năm 2008-2009)
Kết quả
Lớp

Học sinh vận
dụng kiến thức
Học sinh khắc sâu
sự kiện
Học sinh rèn kỹ
năng thực hành
Tỉ lệ% Tỉ lệ% Tỉ lệ%
8A 80% 87% 86%
8B 75% 79% 76%
* Kết quả:
Kết quả
Lớp
Học sinh vận dụng
kiến thức
Học sinh khắc sâu
sự kiện
Học sinh rèn kỹ
năng thực hành
Tỉ lệ% Tỉ lệ% Tỉ lệ%
9A 20% 22% 18%
9B 25% 27% 20%
- Khi áp dụng sáng kiến(năm 2008-2009)
Kết quả
Lớp
Học sinh vận
dụng kiến thức
Học sinh khắc sâu
sự kiện
Học sinh rèn kỹ
năng thực hành

Tỉ lệ% Tỉ lệ% Tỉ lệ%
9A 82% 87% 85%
9B 87% 83% 78%
Qua kết quả khảo sát trên tôi thấy
* Ở khối lớp 8
Các lớp 8A, 8B năm học 2008-2009 áp dụng phương pháp trên cho thấy
kết quả học sinh vận dụng kiến thức, khắc sâu sự kiện, rèn kỹ năng thực hành
cao hơn rất nhiều so với 2 lớp 8A, 8B năm học 2007-2008. Tỷ lệ bình quân chỉ
còn có 22,5% học sinh chưa vận dụng được kiến thức, 12% học sinh chưa khắc
sâu được sự kiện, 16% học sinh chưa rèn được kỹ năng thực hành. Còn đối với
2 lớp 8A, 8B, dạy bình thường năm học 2007-2008 thì bình quân có tới 67%
25