ĐÁNH GIÁ SỰ TÁC ĐỘNG ĐẦU TƯ CÔNG ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TPHCM.PDF

BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHệăMINH





PHMăTHăNGCăDUNG




ỄNHăGIỄăSăTỄCăNGăCAăUăTăCỌNGăNă
TNGăTRNGăKINHăTăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH




LUNăVNăTHCăSăKINHăT







Tp.ăHăChíăMinhă- Nmă2012

BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHệăMINH

PHMăTHăNGCăDUNG



ỄNHăGIỄăSăTỄCăNGăCAăUăTăCỌNGăNă
TNGăTRNGăKINHăTăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH



ChuyênăngƠnh:ăTƠiăchínhăậ NgơnăhƠng
Mưăs:ă60340201


LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ăPGS.TS.ăNGUYNăNGCăHỐNG




Tp.ăHăChíăMinhă- Nmă2012
LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các d
liu, kt qu nêu trong lun vn là hoàn toàn trung thc và có ngun gc rõ ràng.

Hc viên: Phm Th Ngc Dung
Lp: TCNNK18





















DANH MC BNG S LIU
STT
TểNăBNG
TRANG
1
Bng 1.1. H s ICOR ca các nc qua các nm
23

2
Bng 1.2. H s ICOR ca Vit Nam thi k 1995- 2011
24
3
Bng 2.1. Giá tr gia tng tng trng kinh t Thành ph HCM
31
4
Bng 2.2. Vn đu t qua các giai đon ti Thành ph HCM
35
5
Bng 2.3. C cu vn đu t công ca thành ph HCM qua các
giai đon
38
6
Bng 2.4: C cu vn đu t xây dng c bn thuc ngân sách đa
phng
38


DANH MC BIUă
STT
TểNăBIUă
TRANG
1
Biu đ 2.1. Tc đ tng trng kinh t TP.HCM qua các nm
30
2
Biu đ 2.2. Tc đ tng trng GDP bình quân qua các giai
đon ca các khu vc
32

3
Biu đ 2.3. Tc đ tng trng GDP các ngành kinh t
33
4
Biu đ 2.4: C cu kinh t ca Thành ph HCM theo ngành
qua các nm
34
5
Biu đ 2.5: T l vn đu t trên GDP ca thành ph HCM
36
6
Biu đ 2.6. C cu vn đu t giai đon 2001-2005
40
7
Biu đ 2.7. C cu vn đu t giai đon 2006-2010
41






MC LC
Li m đu 1
LỦ do chn đ tài 1
Mc tiêu nghiên cu 1
Phng pháp nghiên cu 2
i tng và phm v nghiên cu 2
ụ ngha thc tin ca đ tài 2
Kt cu đ tài 2

Chngă1:ăTNG QUAN V TNGăTRNG KINH T VẨăUăTă
CỌNG 3
1.1.ăLỦăthuytăcăbn v tngătrng kinh t 3
1.1.1. Các khái nim 3
1.1.2. Các lỦ thuyt v tng trng kinh t 5
1.2.ăLỦăthuytăcăbn v đuătăcông 9
1.2.1. Các khái nim 9
1.2.2. Quan đim v đu t công 14
1.2.3. c đim, vai trò ca đu t công 16
1.3. MiătngăquanăgiaăđuătăcôngăvƠătngătrng kinh t 19
Kt lun chng 1 26
Chngă2:ăỄNHăGIỄăTỄCăNG CAăUăTăCỌNGăNăTNGă
TRNG KINH T THẨNHăPH H CHệăMINH 27
2.1. Gii thiu tng quan v ThƠnhăph H ChíăMinh 27
2.2. Thc trngătngătrng kinh t vƠăđuătăcôngăti ThƠnhăph H Chíă
Minh t nmă1990ăđnănmă2011 29
2.2.1. Tình hình tng trng kinh t Thành ph H Chí Minh t nm 1990 đn
nm 2011 29
2.2.2. Thc trng đu t công trên đa bàn Thành ph H Chí Minh t nm 1990
đn nm 2011 34
2.2.2.1. Tng vn đu t trên đa bàn Thành ph H Chí Minh 34
2.2.2.2. C cu đu t công trên đa bàn Thành ph H Chí Minh 37
2.2.3. Kt qu và tn ti ca đu t công trên đa bàn thành ph 41
2.3. ánhăgiáătácăđng caăđuătăcôngăđnătngătrng kinh t ThƠnhăph H
ChíăMinhăt nmă1990ăđnănmă2011 51
2.3.1. ng dng mô hình Harrod-Domar trong phân tích tác đng đu t công đn
tng trng kinh t TP.H Chí Minh 51
2.3.2. Khung phân tích tác đng đu t công đn tng trng kinh t
TP.H Chí Minh 52
2.3.3. Kt qu tính toán 53

Kt lun chng 2 57
Chngă3: MT S KIN NGH V UăTăCỌNGăCA THẨNHăPH
H CHệăMINH TRONG THI GIAN TI 58
3.1. nh hng đu t công ca Thành ph H Chí Minh đn nm 2020 58
3.2. Mt s kin ngh nâng cao hiu qu đu t công trên đa bàn thành ph 60
Kt lun chng 3 66
Kt lun 67
TƠiăliu tham kho
Ph lc






1

LI MăU
1. LụăDOăCHNăăTẨI:
Thành ph H Chí Minh là trung tâm kinh t - xã hi ln nht nc, có vai
trò quan trng trong đóng góp vào tng trng kinh t, thu ngân sách quc gia.
ng thi thành ph H Chí Minh có mt v trí đa lỦ, kinh t đc bit quan trng
nh có h thng mng li c s h tng kinh t k thut và xã hi đng b; là ni
kt ni giao thông thun li v đng b, đng sông, đng bin và hàng không
gia 2 min ông và Tây Nam b vi khu vc ông Nam Á, liên thông vào mng
li chung v giao thông vi Châu Á và th gii;  gia khu vc ông Nam Á có
các điu kin thun li đ phát trin kinh t, vn hoá, trong đó Thành ph có tc đ
phát trin kinh t hàng hoá, dch v nhanh nht và n đnh nht. Vì vy, thành ph
đc xem là đu tàu kinh t thúc đy phát trin Vùng Kinh t trng đim phía Nam
và c nc. Trong nhng nm va qua, nn kinh t ca thành ph H Chí Minh đã

đt đc nhiu bc phát trin đáng k. Kt qu ca công cuc đi mi đã nâng cao
thu nhp, cht lng đi sng ca ngi dân, ci thin b mt chung ca c xã hi.
 đt đc nhng thành tu này, bên cnh kt qu sn xut kinh doanh ca các
thành phn kinh t còn có s đóng góp rt ln t các chính sách điu hành ca chính
quyn thành ph thông qua các hot đng qun lỦ nhà nc ca các c quan hành
chính, hot đng đu t bng ngun vn ngân sách vào các lnh vc phát trin h
tng kinh t - xã hi. Trong đó, đu t công chim vai trò vô cùng quan trng và rt
cn thit vì đây là công c khc phc các hn ch ca nn kinh t th trng, là đòn
by kinh t, to điu kin cho đu t t các khu vc còn li phát huy hiu qu cao
thông qua vic xây dng kt cu h tng kinh t, đng thi còn giúp phát trin v
vn hoá xã hi mà các thành phn kinh t t nhân thng ít tham gia vào.
 tìm hiu s tác đng ca đu t công ti tng trng kinh t ca Thành
ph trong thi gian qua, tôi đã la chn đ tài: “ánh giá s tác đng ca đu t
công đn tng trng kinh t thành ph H Chí Minh”.
2. MCăTIểUăNGHIểNăCU
2

 tài đc nghiên cu nhm đánh giá s tác đng đu t công đn tng
trng kinh t ca thành ph H Chí Minh trong thi gian qua. T đó đa ra các
gii pháp, khuyn ngh nhm giúp lãnh đo Thành ph có chính sách đu t hp lỦ
đ thúc đy tng trng kinh t trong dài hn.
3. PHNGăPHỄPăNGHIểNăCU
S dng phng pháp nghiên cu đnh lng: t mô hình nghiên cu, thu
thp s liu và s dng phn mm SPSS đ kim đnh mi tng quan gia t l
đu t công trên GDP và tc đ tng trng GDP ca Thành ph H Chí Minh.
Ngoài ra, lun vn còn s dng phng pháp nghiên cu đnh tính đ đa ra mt s
kin ngh nâng cao hiu qu đu t công trên đa bàn thành ph.
4. IăTNGăVẨăPHMăVIăNGHIểNăCU
- i tng nghiên cu: Thc trng đu t công và tác đng ca đu t
công đn tng trng kinh t thành ph H Chí Minh

- Phm vi nghiên cu: da vào mô hình Harrod – Domar, đánh giá s tác
đng ca vn đu t đn tc đng tng trng kinh t trong giai đon 1990 – 2011
5. ụăNGHAăTHCăTINăCAăăTẨI
- Góp phn đánh giá đúng tác đng ca đu t công đn tng trng kinh t
trên đa bàn Thành ph HCM.
-  xut ra các gii pháp, khuyn ngh đ đu t công có hiu qu hn
nhm thúc đy tng trng kinh t cao và bn vng trong dài hn.
- ây là tài liu tham kho hu ích cho lãnh đo Thành ph HCM trong quá
trình hoch đnh chính sách đu t và phân b vn đu t công trong thi gian ti.
6. KTăCUăăTẨI
 tài đc kt cu thành 3 chng, bao gm:
Chng 1: Tng quan v tng trng kinh t và đu t công.
Chng 2: ánh giá tác đng ca đu t công ti tng trng kinh t Thành
ph H Chí Minh
Chng 3: Mt s kin ngh v đu t công ca thành ph H Chí Minh
trong thi gian ti
3

Chngă 1:ă TNGă QUANă Vă TNGă TRNGă KINHă Tă VẨă Uă Tă
CỌNG
1.1. LỦăthuytăcăbnăvătngătrngăkinhăt
1.1.1. Cácăkháiănim
1.1.1.1. Tngătrngăkinhăt
Tng trng kinh t là s gia tng thu nhp ca nn kinh t trong mt khong
thi gian nht đnh (thng là mt nm), bn cht ca tng trng là phn ánh s
gia tng v mt lng ca mt nn kinh t. Nó đc đo bng nhiu ch tiêu khác
nhau, nh tng sn phm quc ni (GDP), tng sn phm quc dân (GNP) hay thu
nhp bình quân đu ngi trên nm (GDP/ngi/nm, GNP/ngi/nm). Tc đ
tng trng kinh t là mc (%) đc tng thêm ca sn lng GNP, GDP,
GDP/ngi hay GNP/ngi ca nm này so vi nm trc hay giai đon này so vi

giai đon trc. Vi Ủ ngha này, tng trng kinh t là mc tiêu theo đui ca mi
quc gia, mi nn kinh t trc yêu cu tn ti và phát trin.
1.1.1.2. Tngăsnăphmăqucăniă(GDP)
Tng sn phm quc ni là giá tr th trng ca tt c hàng hóa và dch v
cui cùng đc sn xut ra trong phm vi mt lãnh th quc gia trong mt thi k
nht đnh (thng là mt nm).
Tng sn phm quc ni có th đc tính theo ba phng pháp sau:
- Phng pháp sn xut:
GDP = ∑ VA
j
(j = 1, 2, 3, , m)
Trong đó:
VA
j
là giá tr gia tng ca ngành j
m là s ngành trong nn kinh t
vi VA = GO – CPTG
GO: tng giá tr sn lng đu ra, là toàn b giá tr sn lng hàng
hóa và dch v mà mt nn kinh t có th sn xut ra đc trên lãnh th ca mình
trong mt khong thi gian nht đnh (thng là mt nm).
4

CPTG: chi phí trung gian, là chi phí cho hàng hóa và dch v trung
gian – là nhng hàng hóa và dch v dùng làm đu vào cho quá trình sn xut ra
hàng hóa, dch v khác và đc s dng ht mt ln cho quá trình đó.
- Phng pháp chi tiêu:
GDP = C + I + G + X – M
Trong đó:
C: tiêu dùng ca h gia đình
I: chi tiêu đu t t nhân (đu t TSC, TSL)

G: tiêu dùng ca Chính ph
X – M: xut khu ròng trong nm
- Phng pháp thu nhp:
GDP = W + R + i + Pr + Te + Dep
Trong đó:
W : tin lng
R : tin cho thuê mt bng, máy móc hay phát minh khoa hc
i : tin lãi
Pr: li nhun ca doanh nghip
Te: thu gián thu
Dep: khu hao tài sn c đnh
1.1.2. Ngunăgcătngătrngăkinhăt
Tng trng kinh t là s gia tng tng sn lng quc gia trong mt thi k
nht đnh. Sn lng đc to ra t sn xut, nh vy ngun gc ca tng trng
xut phát t quá trình sn xut. Quá trình sn xut là quá trình mà trong đó các yu
t đu vào đc phi hp theo nhng cách thc tt nht đ to ra khi lng sn
phm. Nu xét  góc đ phm vi toàn b nn kinh t thì vic to ra tng sn lng
quc gia s có quan h ph thuc vào các ngun lc đu vào ca quc gia. Tng sn
lng quc gia s thay đi khi có s thay đi các ngun lc đu vào.
5

Các lỦ thuyt tng trng ra đi phân tích ngun gc ca tng trng vi
nhiu quan đim khác nhau, mi lỦ thuyt đu có s khám phá mi, nhng trên cn
bn vn là phân tích mi quan h đu ra vi đu vào.
Mi quan h đu ra (GDP, GNP) vi đu vào đc khái quát qua hàm sn xut:
Y = F(X
i
) vi i = 1, 2, 3, , n
X
i

là yu t đu vào
Hu ht các nhà kinh t hc thng nht các yu t đu vào c bn ca nn
kinh t, bao gm:
(1) Vn sn xut: yu t tham gia trc tip vào quá trình sn xut đ to ra
tng sn lng quc gia,
(2) Lao đng: yu t sn xut đc bit có nh hng quan trng đn gia tng
sn lng quc gia.
(3) t đai nông nghip và tài nguyên thiên nhiên khác: t liu sn xut góp
phn làm gia tng sn lng quc gia
(4) Công ngh: yu t làm thay đi phng thc sn xut, tng nng sut lao
đng, tng sn lng quc gia.
Nh vy hàm sn xut tng hp đc th hin:
Y = F (K, L, R, T)
Hàm sn xut cho thy tng sn lng ph thuc vào quy mô, cht lng ca
các yu t đu vào và cách thc phi hp chúng. Mi yu t có mt vai trò nht
đnh và có tác đng ln nhau, tùy theo mi giai đon phát trin kinh t mà có th
yu t nào đó s đc đ cao hn yu t khác, nhng không có ngha là ch ph
thuc suy nht vào mt yu t. Ngoài các yu t trên, tng trng kinh t còn ph
thuc vào các yu t khác nh: th ch kinh t chính tr, đc đim vn hóa – xã hi,
tôn giáo,
1.1.3. CácălỦăthuytăvătngătrngăkinh t
1.1.3.1. LỦăthuytătngătrngăcăđin
Theo Adam Smith (1723 – 1790): lao đng là ngun gc to ra ca ci cho
đt nc ch không phi đt đai và tin bc. Ông cho rng: “mi cá nhân không có
6

Ủ đnh thúc đy li ích công cng mà ch nhm vào li ích riêng ca mình, và  đây
cng nh nhiu trng hp khác, ngi đó đc bàn tay vô hình dn dt đ phc v
mt mc đích không nm trong Ủ đnh ca mình”.
Theo Ricardo (1772 – 1823): nông nghip là ngành kinh t quan trng nht,

t đó ông cho rng các yu t c bn ca tng trng kinh t là đt đai, lao đng và
vn. Ông cho rng gii hn ca đt đai làm cho li nhun ca ngi sn xut có xu
hng gim do chi phí sn xut lng thc thc phm cao, giá hàng hoá tng, tin
lng danh ngha tng và gii hn ca đt cng làm cho nng sut lao đng nông
nghip thp, xut hin tha lao đng trong nông nghip do đó hiu sut s dng lao
đng thp làm nh hng đn tng trng kinh t.
Theo Karl – Mark (1818 – 1883): Quá trình tái sn xut bao gm các yu t:
đt đai, lao đng, vn và tin b khoa hc k thut. Ông đc bit quan tâm đn vai
trò ca lao đng trong vic to ra giá tr thng d. Theo Mark, gia cung và cu ca
th trng luôn có mt khong cách.  gii quyt vn đ này cn phi có tích ly
sn xut, tích ly hàng hóa. ây cng là hot đng đu t hàng tn tr. Cng theo
ông, sau khi tri qua giai đon khng hong có chu k, đ tip tc phát trin, các
nhà t bn phi tin hành đi mi t bn c đnh vi quy mô ln làm cho nn kinh
t tin đn phc hi, hng thnh.  đi mi đc t bn c đnh, các nhà t bn
cng nht thit cn có hot đng đu t đi mi công ngh.
1.1.3.2. LỦăthuytătngătrngăcaătrngăpháiătơnăcăđin
Mô hình J. Maynard Keynes (1883 – 1946)
Vi lỦ thuyt chung v vic làm, lãi sut và tin t (1936) thì nn kinh t có 2
đng tng cung: mt đng cung phn ánh mc sn lng tim nng và mt
đng cung phn ánh mc thc t. Cân bng ca nn kinh t không nht thit 
mc sn lng tim nng mà thông thng  mc thp hn.
Ông ch ra xu hng thu nhp tng thì tiêu dùng biên gim (tiêu dùng trung
bình gim) và tit kim biên tng (tit kim trung bình tng). ây là nguyên nhân
c bn ca trì tr kinh t. Chính vì th, đu t đóng vai trò quyt đnh quy mô vic
làm, nhng khi lng đu t ph thuc vào lãi sut cho vay và hiu sut biên ca
7

vn. Mun thoát khng hong và tht nghip thì nhà nc phi thc hin điu tit
bng các chính sách kinh t, bng cách tng cu tiêu dùng. S dng ngân sách nhà
nc đ kích thích đu t thông qua các đn đt hàng ca nhà nc và tr cp vn

cho các doanh nghip. Nhà nc cn tng khi lng tin t gim lãi sut, phát trin
h thng thu đ b sung ngân sách, xem đu t công cng ca Chính ph là lc
đy.
Mô hình Harrod - Domar
Mô hình này gii thích mi quan h gia tc đ tng trng kinh t vi yu
t tit kim và đu t.
 xây dng mô hình, các tác gi đa ra 2 gi đnh:
- Lao đng đy đ vic làm, không có hn ch vi cung lao đng.
- Sn xut t l vi khi lng máy móc.
Nu gi: Y là sn lng nm t
g =
Yt
Y
: Tc đ tng trng kinh t

Y
: Sn lng gia tng trong k
S : Tng tit kim trong nm
s =
Yt
S
: T l tit kim/GDP
ICOR : T l gia tng ca vn so vi sn lng
T công thc: ICOR =
Y
K



Nu

IK 
, ta có : ICOR =
Y
I


Ta li có: I = S =s *Y. Thay vào công thc tính ICOR,ta có:
ICOR =
Y
Ys
Y
K



 *
T đây suy ra:
R
*
ICO
Ys
Y 

Phng trình phn ánh tc đ tng trng kinh t:

Y
ICO
Ys
Y
Y

g :
R
*




8

Cui cùng ta có:
RICO
s
g


Nh vy, theo Harrod - Domar, tit kim là ngun gc ca tng trng kinh
t. Mun gia tng sn lng vi tc đ g thì cn duy trì t l tích ly đ đu t trên
GDP là s vi h s ICOR không đi. Mô hình th hin S là ngun vn ca I, đu t
làm gia tng vn sn xut (

K), gia tng vn sn xut s trc tip gia tng

Y.
Mô hình này cho thy tc đ tng trng GDP t l thun vi t l tit kim
(s) và t l nghch vi ICOR. Khó khn ca các nc đang phát trin là kh nng
huy đng vn do thu nhp thp nên t l tit kim thp, và vn đ tip theo sau đó là
hiu qu đu t. Vì vy, mô hình này yêu cu Chính ph cn can thip đ thúc đy
tit kim cho đu t và đa ra các gii pháp đu t sao cho có hiu qu.
Tóm li, các mô hình tng trng trong giai đon này đu chú trng rt nhiu
vào tác đng ca yu t vn và vai trò ca Chính ph trong quá trình tng trng

kinh t.
1.1.3.3. LỦăthuytătngătrngăhinăđi
Paul Samuelson (1948) đi biu ca trng phái kinh t hc v mô tng hp,
theo ông s cân bng ca nn kinh t nm di sn lng tim nng (Keynes) và
các yu t tác đng đn tng trng kinh t là tp hp:
- Quan đim ca Tân c đin v t l lao đng và vn (có th la chn k
thut s dng nhiu vn hoc k thut s dng nhiu lao đng đ tng trng kinh
t)
- Quan đim ca Harrod- Domar v vai trò ca vn đi vi tng trng kinh
t.
- Quan đim ca Keynes v vai trò ca tng cu đi vi tng trng kinh t.
Theo ông, vai trò ca Chính ph trong tng trng kinh t là rt quan trng.
Nhà nc cn xác đnh t l tht nghip t nhiên và lm phát chp nhn đc, bên
cnh đó th trng là yu t c bn điu tit hot đng kinh t, tác đng qua li gia
tng cung và tng cu to ra mc thu nhp thc t; vic làm- tht nghip; mc giá-
lm phát,
9

Tóm li, các lỦ thuyt tng trng kinh t ch yu tp trung làm rõ các bin
s làm nên s gia tng v sn lng trong nn kinh t, đng thi cho bit tác đng
ca Chính ph là bao nhiêu trong sn lng gia tng đó.
1.2. LỦăthuytăcăbnăvăđuătăcông
1.2.1. Cácăkháiănim
1.2.1.1. Kháiănimăđuăt
 Kháiănimăđuăt
u t là s hy sinh các ngun lc  hin ti đ tin hành các hot đng nào
đó nhm thu v các kt qu nht đnh trong tng lai ln hn các ngun lc đã b
ra. Nh vy, mc tiêu ca đu t là đt đc các kt qu ln hn so vi nhng hy
sinh v ngun lc mà nhà đu t phi gánh chu khi tin hành đu t.
Ngun lc đc nói đn  đây có th là tin, tài nguyên, công ngh, nhà

xng, sc lao đng, trí tu… và các mc đích hng ti chính là s tng lên v tài
sn tài chính (tin vn), tài sn vt cht (nhà máy, đng sá, bnh vin, máy
móc…), tài sn trí tu (trình đ chuyên môn, k nng tay ngh, nng sut lao đng,
trình đ qun lỦ…) và ngun nhân lc có đ điu kin làm vic vi nng sut cao
hn trong nn sn xut xã hi.
Theo cách hiu thông thng nht trong xã hi, đu t là vic b vn ra bng
các tài sn hu hình (tin, nhà xng, máy móc, ) hoc vô hình (phát minh, sáng
ch, thng hiu, ) đ kinh doanh nhm đt đc li ích nào đó trong tng lai.
Còn theo kinh t hc v mô thì đu t đc hiu là tng vn t bn nhm tng
cng sc sn xut trong tng lai. Có ngha là đu t là vic b t bn đ đt đc
mc đích kinh t, là hot đng mang li li nhun cho ch đu t. u t còn đc
gi là hình thành t bn hoc tích ly t bn. Ch có tng t bn làm tng nng lc
sn xut vt cht mi đc tính là đu t, còn tng t bn trong lnh vc tài chính
tin t và kinh doanh bt đng sn không đc coi là đu t.
 Kháiănimăđuătăcông:
Vic gia tng t bn t nhân đc gi là đu t t nhân, còn gia tng t bn
xã hi đc gi là đu t công. Vic làm gia tng t bn xã hi thuc chc nng ca
10

Chính ph, vì vy đu t công thng đc đng nht vi đu t mà Chính ph
thc hin.
i vi Vit Nam, trong thi k kinh t k hoch hóa tp trung thì đu t ca
Nhà nc là ch yu, và lúc đó trong quá trình qun lỦ kinh t và thng kê ch s
dng khái nim “đu t xây dng c bn ca Nhà nc”. Thut ng “đu t công”
đc s dng t khi chuyn sang c ch th trng, bên cnh các thut ng khác
nh “đu t ca khu vc kinh t ngoài quc doanh” và “đu t trc tip nc
ngoài”. Các khái nim “đu t công” và “đu t ca Nhà nc (hay Chính ph)”
đc s dng vi Ủ ngha ging nh nhau. Theo thng kê hin nay, đu t công 
nc ta bao gm (V Tun Anh và Nguyn Quang Thái, 2011):
- u t t ngân sách;

- u t theo các chng trình h tr có mc tiêu (thng là các chng
trình mc tiêu trung và dài hn);
- Tín dng đu t (vn cho vay) ca Nhà nc có mc đ u đãi nht đnh;
- u t ca các doanh nghip Nhà nc, mà phn vn quan trng ca doanh
nghip có ngun gc t ngân sách Nhà nc.
Khái nim “đu t công” còn đc hiu là vic s dng ngun vn Nhà nc
đ đu t vào các chng trình, d án phc v phát trin kinh t - xã hi không
nhm mc đích kinh doanh. Theo D tho Lut đu t công ca Vit Nam 2007 thì
lnh vc đu t công gm:
- Chng trình mc tiêu, d án phát trin kt cu h tng k thut, kinh t, xã
hi, môi trng, quc phòng, an ninh; các d án đu t không có điu kin xã hi
hoá thuc các lnh vc kinh t, vn hoá, xã hi, y t, khoa hc, giáo dc, đào to và
các lnh vc khác.
- Chng trình mc tiêu, d án phc v hot đng ca các c quan nhà nc,
đn v s nghip, t chc chính tr, t chc chính tr - xã hi, k c vic mua sm,
sa cha tài sn c đnh bng vn s nghip.
11

- Các d án đu t ca cng đng dân c, t chc chính tr - xã hi - ngh
nghip, t chc xã hi - ngh nghip đc h tr t vn nhà nc theo quy đnh ca
pháp lut.
- Chng trình mc tiêu, d án đu t công khác theo quyt đnh ca Chính
ph.
Nh vy,  cách quan nim này, đu t nhm mc đích kinh doanh ca các
doanh nghip thuc s hu nhà nc không nm trong đu t công. Song cng
không th coi nó là đu t t nhân, bi vì đây là tài sn thuc s hu nhà nc. Vì
vy, vic s dng quan nim này thc ra không làm đn gin hn cách phân loi và
qun lỦ đu t ca Nhà nc. Trc ht, nó đòi hi phi b sung thêm khái nim
“đu t nhm mc đích kinh doanh ca các đn v thuc khu vc nhà nc”, bên
cnh các khái nim “đu t t nhân” và “đu t công”. Sau na, nó làm cho quá

trình phân loi đ thng kê tr nên phc tp hn. Chng hn, mt con đng, nu
đc đu t bng vn ngân sách thì s thuc loi đu t công, nhng nu thc hin
bng vn “xã hi hóa” - tc là do cng đng hoc t nhân b vn đu t - s thuc
đu t t nhân, còn nu có c s h tr vn ca chính ph thì s rt khó phân đnh
đó là đu t công hay đu t t nhân (V Tun Anh và Nguyn Quang Thái, 2011).
Hin ti “đu t công” vn đc quan nim mt cách đn gin hn: đó là bao
gm tt c các khon đu t do chính ph và các doanh nghip thuc khu vc kinh t
nhà nc tin hành. Trong quan nim này, đu t công đc xét không phi t góc đ
mc đích (có sn xut hàng hóa công cng hay không, có mang tính kinh doanh hay
là phi li nhun) mà t góc đ tính s hu ca ngun vn dùng đ đu t. C th là
đu t công là đu t bng ngun vn nhà nc theo quy đnh ca pháp lut hin
hành, bao gm: Vn ngân sách nhà nc, vn tín dng do Nhà nc bo lãnh, vn
tín dng đu t phát trin ca Nhà nc, vn đu t phát trin ca các doanh nghip
nhà nc và các vn khác do Nhà nc qun lý (V Tun Anh và Nguyn Quang
Thái, 2011).
1.2.1.2. Ngun vnăđuăt
12

Nu xét trên tng th nn kinh t thì ngun vn đu t bao gm hai loi sau:
ngun trong nc tit kim đc và ngun t nc ngoài đa vào. Ngun t nc
ngoài đa vào có th di dng: đu t trc tip, đu t gián tip, các khon vay n
và vin tr, tin kiu hi và thu nhp do nhân t t nc ngoài chuyn v. Có th
chia vn đu t làm 2 loi là đu t ca khu vc doanh nghip và cá nhân (khu vc
t) và đu t ca khu vc nhà nc (khu vc công).
Ngun vnăđuătăca khu vcăt: trên lỦ thuyt thì ngun vn đu t ca
khu vc (Ip) đc hình thành t tit kim ca khu vc doanh nghip và ca cá nhân
(Sp) và lung vn ca nc ngoài đ vào khu vc này (Fp):
Ip = Sp + Fp
Sp = Yp
d

– Cp
Trong đó: Yp
d
là thu nhp kh dng;
Cp là tiêu dùng cá nhân và h gia đình
Ngun tit kim ca khu vc doanh nghip và cá nhân thng là ngun ch
yu trong nn kinh t. Ngun vn ca nc ngoài đ vào khu vc t thng  các
dng nh đu t trc tip (FDI) và các khon n.
Ngun vnăđuătăca khu vcăcông: ngun đu t ca nhà nc (Ig) đc
xác đnh theo công thc sau:
Ig = (T – Cg) + Fg
Trong đó: T là các khon thu ca khu vc nhà nc;
Cg là các khon chi tiêu ca khu vc nhà nc không k chi đu t.
Chênh lch gia khon thu và chi này là tit kim ca khu vc nhà nc;
Fg là các khon vin tr và vay n t nc ngoài vào khu vc nhà nc.
Da vào đng thc trên, ta thy đu t ca khu vc nhà nc đc tài tr bi
ba ngun vn:
Th nht là kh nng huy đng vn ca khu vc nhà nc t khu vc doanh
nghip và cá nhân hoc t chc tài chính trung gian. Hình thc huy đng này đc
thc hin vic phát hành trái phiu, k phiu ca nhà nc.
13

Th hai là tit kim ca khu vc nhà nc, bng các khon thu v ngân sách
nhà nc tr cho các khon chi thng xuyên. Trong trng hp các nc kém phát
trin thì khon tit kim này rt khiêm tn, không đ đáp ng ngun vn đu t ln
cho phát trin, nht là vào lnh vc kt cu h tng.
Th ba là ngun vn giúp đ t nc ngoài. Ngun này có vai trò khá quan
trng đi vi các nc kém phát trin. Các ngun t nc ngoài thng di dng
vin tr hoc n.
1.2.1.3. iătngăđuăt

Trong mt nn kinh t, t bn tn ti di nhiu hình thc và vì vy cng có
nhiu loi đu t. Có 2 loi đu t chính sau:
- u t vào tài sn c đnh: là đu t vào nhà xng, máy móc, thit b,
phng tin vn ti… u t di dng này chính là đu t nâng cao nng lc sn
xut. Kh nng đt đc tc đ tng trng kinh t cao hay thp ph thuc nhiu
đu t loi này.
- u t vào tài sn lu đng: tài sn lu đng là nhng nguyên vt liu thô,
bán thành sn phm đc s dng ht sau mi quá trình sn xut. Ngoài ra, tài sn
lu đng cng có th là thành phm đc đn v sn xut đó sn xut ra mà cha
đem đi tiêu th ht. Nh vy, lng đu t vào loi tài sn này chính là s thay đi
v khi lng ca các hàng hóa này trong thi gian nht đnh. Và khi đn v sn
xut, kinh doanh đu t vào loi tài sn này, s tit kim chi phí sn xut bng cách:
(1) đu tiên đ tit kim thi gian và chi phí qun lỦ, giao tip và phân phi; (2)
đng thi nhm đm bo vt t sn xut luôn sn có khi cn.

Xét trên tng th nn kinh t thì có mt dng đu t vào các tài sn c đnh rt
quan trng, đóălƠăđuătăvƠoăcăs h tng, phn ln lng đu t vào c s h
tng do nhà nc đm nhn. Tuy nhiên, trong nn kinh t nhiu thành phn thì khu
vc t nhân và khu vc nc ngoài cng tham gia vào đu t, kinh doanh c s h
tng bng các hình thc thích hp (ví d nh BOT, BTO, BT,…). c đim ca đu
t vào các loi hàng hóa công là nhu cu vn ln, lâu thu hi vn nên thng do
14

nhà nc đm trách. Tuy nhiên, đu t vào kt cu h tng có tác đng thúc đy đu
t ca các thành phn kinh t khác phát trin.

1.2.2. Cácăquanăđim v đuătăcông
1.2.2.1. Quanăđim caătrngăpháiăTơnăc đin
Quan đim ca trng phái này cho rng nhà nc không nên can thip vào nn
kinh t trong quá trình phân b ngun lc nh vn và lao đng mà s vn đng ca

th trng s thc hin tt hn vai trò này. Trng phái này khng đnh mt trong các
u đim kinh t th trng là s phân b ngun lc mt cách t đng. u t là mt
hình thc phân b ngun lc trong các hình thc đó – phân b vn trong nn kinh t.
Theo lỦ thuyt này, trong nn kinh t các đn v sn xut trong quá trình tìm đn
đim ti đa hóa li nhun s tìm kim c hi đu t tt nht cho chính mình, chính vì
th nhà nc không cn can thip đ to ra mt c cu đu t hp lỦ cho doanh nghip
vì bn thân doanh nghip bit rõ hn ai ht là cn phi làm gì đ đt li ích tt nht cho
chính doanh nghip. Tng hp tt c các đn v sn xut này trong nn kinh t s hình
thành mt c cu đu t ca mt nn kinh t và đây là c cu hp lỦ theo lp lun trên.
Nh vy trong trng hp này vai trò ca nhà nc ch dng li  mc là cung cp các
hàng hóa công cng cn thit cho nn kinh t nh kt cu h tng k thut và kt cu
h tng xã hi, vì đây là loi hàng hóa mà khi th trng t vn đng s không đáp ng
đc. Gi đnh ca trng phái Tân c đin là th trng cnh tranh hoàn ho. ây là
th trng mà ngi bán và ngi mua không có kh nng kim soát giá và h không
có đy đ thông tin v th trng không nhng trong hin ti mà c  tng lai.
1.2.2.2. Quanăđim ng h s can thip caănhƠănc
Quan đim này cho rng do s không hoàn ho ca th trng, nht là các nc
đang phát trin, nên s t thân vn đng ca th trng s không mang li kt qu ti
u. Thông tin không hoàn ho có th dn đn sn xut và đu t quá mc. Trong
trng hp này, nhà nc phi là ngi t chc cung cp thông tin đáng tin cy đ th
trng hot đng tt hn. Mt khác,  hu ht các nc đang phát trin, nn kinh t
còn lc hu, ph thuc nhiu vào nông nghip, nu đ th trng t thân vn đng thì
s không th to ra s phát trin công nghip mnh m đc, mà chuyn dch c cu là
15

ni dung ca tin trình công nghip hóa, do đó nhà nc cn phi to ra s khi đng
ban đu đ các thành phn kinh t phát trin, tránh nhng ri ro, mt cân đi trong nn
kinh t, và s can thip ca nhà nc, nht là trong vic phân b các ngun lc trong
nn kinh t là rt cn thit.
1.2.2.3. Quanăđim v s phátătrinăcơnăđiăhayăkhôngăcơnăđi

- Thuytătngătrngăcơnăđi
Theo Rosenstain - Rodan, khái nim tng trng cân đi mô t s tng trng
cân đi gia các ngành trong nn kinh t. Ông đ xut nên hng đu t cùng lúc vào
nhiu ngành đ tng cung đng thi tng cu cho nhiu sn phm bng cách tng thu
nhp ca lao đng trong nhng ngành này. S phát trin ca các ngành công nghip
ch bin đòi hi lng đu t ln trong mt thi gian dài, t đó phát sinh nhu cu phát
trin song song c hàng hóa phc v sn xut ln phc v tiêu dùng. ụ tng v “cú
huỦch” lp lun rng, mt s gia tng đt ngt v đu t có th làm cho mc tit kim
tng lên bi vì s gia tng đt ngt ca thu nhp. “Cú huỦch” này biu hin thông qua
các hot đng ca chính ph và mc tiêu ca vin tr nc ngoài.
- Thuytătngătrngăkhôngăcơnăđi
Hirchman (1958) đa ra mô hình trái ngc vi thuyt tng trng cân đi, ông
cho rng s mt cân đi gia cung và cu to ra đng lc cho nhiu d án mi. Theo
đó, cách tip cn này yêu cu phn ln vn đu t đc phân phi bi nhà nc cho
nhng ngành công nghip trng đim, nhm to ra nhng c hi  nhng ngành trong
nn kinh t, t đó khuyn khích làn sóng đu t th hai. Nhng ngành đc chn ra đ
đu t nên đc đánh giá theo mi liên h gia ngành đó vi các ngành liên quan theo
“chui giá tr”, điu này nói đn kh nng to ra nhng ngành mi làm đu ra hay cung
cp đu vào cho nhng ngành đc chn đ đu t.
Hirchman chp nhn có s can thip ca nhà nc nhng ông cho rng Ủ tng
“cú huỦch” là không kh thi mà thay vào đó, s phát trin tt nht là đc to ra t
nhng mt cân đi nh th. Do ngun vn có hn, chính ph không th bo đm đu t
mt cách ri đu cho tt c các ngành khác đ đm bo phát trin ngành này cng là to
điu kin đ ngành khác phát trin.
16

Mt khác, nn kinh t nc ta đang  trình đ thp, c bn là nn kinh t nông
nghip, trình đ khoa hc k thut lc hu đòi hi phi có vai trò ch đng ca nhà
nc trong vic đnh hng phát trin các ngành kinh t, nhà nc phi to nhng tin
đ nht đnh nh h tng k thut, ngun nhân lc đ thúc đy phát trin kinh t.

1.2.3. căđim,ăvaiătròăcaăđuătăcông điăviăsăphátătrinăkinhătă- xưăhi
1.2.3.1. căđimăcaăđuătăcông
 uătăcôngătoănênăhƠngăhoáăcông
Hàng hoá công là loi hàng hoá không có tính cnh tranh trong tiêu dùng, có
th đc mt hoc nhiu ngi s dng cùng mt lúc, ngi này s dng cng
không gây tr ngi cho ngi khác, phc v cho cho bt c ai nu có nhu cu s
dng. Chính vì th, phn ln hàng hoá công do Chính ph cung cp, còn khu vc t
cng có th cung cp hàng hoá công nhng s gp khó khn trong vn đ hng th
t do.
Bên cnh đó, khi Chính ph đu t vào kt cu h tng, nâng cao phúc li xã
hi s giúp nâng cao mc sng dân c, to s n đnh và phát trin kinh t - xã hi,
vì vy Chính ph có vai trò là mt trung tâm tái phân phi thu nhp, s dng ngun
vn t ngân sách nhà nc trong đu t nhm to ra nhng tin đ, nhng bc đt
phá phát trin đt nc. Tuy nhiên, vi nn kinh t nhiu thành phn, Nhà nc
cng nên kêu gi s tham gia đu t và cung cp hàng hoá công ca khu vc t
nhân trong nc và khu vc nc ngoài bng các hình thc thích hp nh BOT,
BTO, BT,
 uătăcôngăcaăngơnăsáchănhƠăncălƠăkhonăchiătíchălu
Chi đu t công ca nhà nc vào xây dng c s h tng kinh t - xã hi
nh các công trình giao thông, y t, giáo dc, đã làm gia tng điu kin c s vt
cht đm bo cho s phát trin kinh t - xã hi, làm tng sn phm quc ni. Do đó,
s đu t ca ngân sách nhà nc to điu kin cho s phát trin kinh t nhiu
thành phn, thu hút s đu t trong nc và nc ngoài, to đng lc cho s tng
trng kinh t trong tng lai. Chính vì th khon chi đu t công là khon chi tích
ly ca Nhà nc.
17

 QuyămôăvƠăcăcuăchiăđuătăcôngăcaăngơnăsáchănhƠăncăphăthucă
vƠoăchinălcăphátătrinăkinhătă- xưăhiăcaănhƠăncătrongătngăthiăkăvƠă
mcăđăphátătrinăcaăkhuăvcăkinhătătănhơn.

Trong thi k đu thc hin chin lc công nghip hoá, hin đi hoá thì quy
mô đu t công ca ngân sách nhà nc chim t l khá ln so vi tng đu t xã
hi. Nguyên nhân ch yu do khu vc t nhân còn yu, chính sách thu hút vn đu
t cha hoàn thin nên Nhà nc phi tng cng quy mô đu t t ngân sách nhà
nc đ to đà cho tin trình công nghip hoá đt nc.
Không ch tng cng quy mô đu t mà Nhà nc còn phi chú trng đn
c cu đu t đa dng sao cho đáp ng vi nhu cu thc tin nh chi chng trình
mc tiêu, chi h tr Quy mô chi đu t công ca Nhà nc s gim dn theo mc
đ thành công ca chin lc công nghip hoá và mc đ phát trin ca khu vc t
nhân. Khi đó chi đu t phát trin ca Nhà nc ch yu tp trung h tr cho
chng trình mc tiêu quc gia nh an sinh xã hi, xóa đói gim nghèo nhm n
đnh kinh t v mô và các khon chi cho vay ch đnh, chi thc hin chng trình
mc tiêu kinh t - xã hi s đc ct gim.
 Chiăđuătăcôngăphiăgnălinăviăchiăthngăxuyênănhmănơngăcaoăhiuă
quăvnăđuăt.
S phi hp không đng b gia chi đu t và chi thng xuyên s dn ti
tình trng thiu kinh phí cho vic duy tu, sa cha, bo dng c s h tng. iu
này s làm gim hiu qu khai thác và s dng ca tài sn đc đu t. Chính vì
vy, s gn kt ca hai nhóm chi tiêu này s khc phc tình trng đu t tràn lan,
không tính đn hiu qu khai thác.
1.2.3.2. Vaiătròăcaăđuătăcôngăđiăviăsăphátătrinăkinhătă- xưăhi
u t công có Ủ ngha rt ln trong đnh hng phát trin chung ca đt
nc, do đó nu ch tính hiu qu kinh t đn thun thì không chính xác, mà phi
tính đn hiu qu trong công tác xoá đói gim nghèo, an sinh xã hi,
u t công ca Nhà nc tp trung vào bn lnh vc: chi xây dng các
công trình kt cu h tng kinh t xã hi không có kh nng thu hi vn; chi h tr
18

vn cho các doanh nghip nhà nc; chi cho qu h tr phát trin đ thc hin tín
dng đu t phát trin ca đt nc; chi d tr nhà nc. Trong đó, chi đu t xây

dng kt cu h tng là khon chi chim t trng ln nht và đc thc hin theo
phng thc không hoàn tr. Chi đu t xây dng c bn t ngun tài chính ca
nhà nc hng vào cng c và phát trin h thng c s h tng ca nn kinh t,
các ngành công nghip c bn, các công trình kinh t có tính chin lc, các công
trình trng đim phc v phát trin vn hoá xã hi, phúc li công cng. Chính vì
vy, kt cu h tng là đi tng chính ca đu t công, đc đnh ngha là tng th
các c s vt cht, k thut, kin trúc và đóng vai trò nn tng cho các hot đng
kinh t - xã hi đc din ra mt cách bình thng.
Kt cu h tng đc phân chia thành hai loi c bn: kt cu h tng kinh t
và kt cu h tng xã hi.
 Kt cu h tng kinh t: bao gm các công trình h tng k thut nh nng
lng (đin, than, du khí) phc v sn xut và đi sng; các công trình giao thông
vn ti nh đng b, đng st, đng bin, đng sông, đng hàng không,
đng ng; bu chính vin thông; các công trình thy li phc v sn xut nông -
lâm - ng nghip Kt cu h tng kinh t là b phn quan trng trong h thng
kinh t, đm bo cho nn kinh t phát trin nhanh, n đnh, bn vng và là đng lc
thúc đy tng trng nhanh hn, to điu kin ci thin ci thin cuc sng dân c.
 Kt cu h tng xã hi: trng hc, bnh vin, các công trình vn hóa, th
thao, cùng vi các trang thit b đng b. ây là điu kin thit yu phc v và
nâng cao mc sng dân c, bi dng và phát trin ngun nhân lc phù hp vi
tin trình công nghip hóa - hin đi hóa đt nc. Vì vy, kt cu h tng xã hi
chính là tp hp mt s ngành có tính cht phc v xã hi, sn phm do chúng to
ra th hin di hình thc dch v và thng mang tính cht cng đng, gn lin vi
s phát trin con ngi c v th cht ln tinh thn.
Vi tính cht đa dng và thit thc, kt cu h tng là nn tng vt cht có
vai trò quan trng trong quá trình phát trin kinh t - xã hi ca mi quc gia cng
19

nh vùng lãnh th.  nn kinh t có điu kin phát trin nhanh, n đnh và bn
vng đòi hi nn kinh t đó phi có mt kt cu h tng đng b và hin đi.

Tóm li, đu t công có vai trò quan trng đi vi s phát trin kinh t - xã
hi ca mt quc gia, to đng lc cho s phát trin, mà c th là s đu t vào xây
dng kt cu h tng. Mt quc gia hay mt vùng lãnh th có mt h thng kt cu
h tng phát trin đng b và hin đi s thúc đy tng trng kinh t, nâng cao
nng sut, hiu qu ca nn kinh t và góp phn gii quyt các vn đ xã hi.
Ngc li, mt h thng kt cu h tng lc hu, cha hoàn thin s là mt lc cn,
tr ngi đi vi s phát trin ca nn kinh t.
1.3. MiătngăquanăgiaăđuătăcôngăvƠătngătrngăkinhăt
u t có vai trò quan trng đi vi s phát trin ca quc gia, là mt yu t
nhm to ra và duy trì s hot đng ca các c s vt cht, k thut cho nn kinh t.
Bên cnh đy chúng ta cng bit rng tng trng kinh t là mc tiêu hàng đu ca
các quc gia trong quá trình phát trin kinh t - xã hi.Vì vy các nhà kinh t đã tp
trung nghiên cu các nhân t tác đng đn quá trình tng trng và phát trin ca
mi quc gia. Mt trong nhng nhân t quan trng đc chú Ủ đn đó là đu t, và
mi quan h gia đu t vi tng trng kinh t đc th hin nh sau:
1.3.1. uătătácăđngăđnătngăcungăvƠătngăcuăcaănnăkinhăt
Tng trng kinh t là s gia tng tng sn lng quc gia trong mt thi k
nht đnh. u t tác đng lên tng trng kinh t c hai mt: tng cung và tng
cu. Vi hàm tng cu: Y = C + I + G + X – M
Trong đó Y là sn lng hay thu nhp quc dân
C là tiêu dùng ca dân c
I là đu t
G là chi tiêu ca Chính ph
X là xut khu
M là nhp khu
T công thc trên cho thy khi tng giá tr đu t I thì trc tip làm cho thu
nhp quc dân Y cng tng lên trong điu kin các yu t khác không đi.