B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYNăANHăTH
ẩả V DÒẩẢ Sẩ PảẨ Iẩ TảOI
TảÔẩẢ ẨIẩả ầUẨIA CA CÔẩẢ TY
TRÁCả ẩảIẨ ảU ảẩ NOKIA VIT
ẩAẨ TI TảÀẩả Pả ả CảÍ ẨIẩả
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Thành ph H Chí Minh - nmă2014
B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYNăANHăTH
ẩả V DÒẩẢ Sẩ PảẨ Iẩ TảOI
TảÔẩẢ ẨIẩả ầUẨIA CA CÔẩẢ TY
TRÁCả ẩảIẨ ảU ảẩ ẩOKIA VIT
ẩAẨ TI TảÀẩả Pả ả CảÍ ẨIẩả
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC:
TS. TRN HÀ MINH QUÂN
Thành ph H Chí Minh - nmă2014
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Lun vn thc s kinh t: “nh v dòng sn phm LUMIA
ca Công ty trách nhim hu hn NOKIA Vit Nam trên th trng thƠnh ph H
Chí Minh” là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên cu khoa hc đc lp và nghiêm
túc. Các s liu trong lun vn đc thu thp t thc t có ngun gc rõ rƠng, đáng
tin cy, đc x lý trung thc và khách quan.
Nguyn Anh Th
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
M U 1
Chng 1: C S LÝ THUYT 2
1.1. Lý do nghiên cu 2
1.2. Phát biu vn đ 4
1.3. Mc tiêu nghiên cu 4
1.4. ụ ngha thc tin ca nghiên cu 5
1.5. i tng và phm vi nghiên cu 5
1.6. Phng pháp nghiên cu 5
1.6.1. Gii thiu 5
1.6.2. Danh mc thông tin cn tìm 6
1.6.3. Cách tip cn và chin lc nghiên cu 9
1.6.4. Phng pháp thu thp d liu 10
1.6.5. Phng pháp chn mu 11
1.6.6. K hoch phân tích: 12
1.7. C s lý thuyt 13
1.7.1. Khái nim thng hiu 13
1.7.2. Tm quan trng ca thng hiu 13
1.7.3. nh v thng hiu 14
1.7.4. Quy trình xây dng chin lc đnh v thng hiu 17
1.7.5. Các chin lc đnh v thng hiu 19
1.7.6. nh v đi vi sn phm công ngh cao 22
1.7.7. Nhng yu t nh hng đn quá trình đnh v thng hiu 23
1.7.8. Mô hình “4P” 24
1.8. Các kt qu nghiên cu trc đơy 33
1.9. Kt cu ca báo cáo nghiên cu 34
Chng 2: PHÂN TÍCH VÀ KT QU NGHIÊN CU 35
2.1. Tình hình th trng đin thoi thông minh ti Vit Nam 35
2.2. Phân tích và kt qu nghiên cu 36
2.2.1. Thông tin chung v mu nghiên cu 36
2.2.2. Phân tích cm (Cluster Analysis) 39
2.2.3. Lp bn đ nhn thc vi k thut phơn tích tng hp CA (Correlation
Analysis) 51
2.2.4. Mc đ nhn bit 71
2.2.5. Mi tng quan gia cht lng vi thng hiu và giá c 73
2.2.6. Nhn đnh chung v dòng sn phm LUMIA ca NOKIA 74
2.2.7. Mc đ nh hng ca phng tin truyn thông 75
2.2.8. ánh giá hin trng 76
CHNG III: GII PHÁP 77
3.1. xut gii pháp 77
3.1.1. Nâng cao các thuc tính đư đc đnh v 78
3.1.2. M rng đnh v đi vi mt s thuc tính khác (Tái đnh v) 82
3.2. Mt s đ xut đi vi công ty NOKIA 84
KT LUN
86
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: c đim mu nghiên cu
Bng 2.2: ANOVA(vi k = 2)
Bng 2.3: ANOVA(vi k = 3)
Bng 2.4: ANOVA(vi k = 4)
Bng 2.5: S lng quan sát thuc 4 cm
Bng 2.6: Kt qu tính toán trung bình ca các bin theo tng cm
Bng 2.7: c đim ca phân khúc s 1
Bng 2.8: Bng tn s - tn sut
Bng 2.9: Binomial Test
Bng 2.10: Binomial Test
Bng 2.11: Kim đnh t l
Bng 2.12: So sánh các thuc tính ca NOKIA và SAMSUNG
Bng 2.13: So sánh các thuc tính ca NOKIA và SONY
Bng 2.14: So sánh các thuc tính đc đnh v ca LUMIA vi các dòng sn phm
cnh tranh
Bng 2.15: So sánh các thuc tính khác thuc phân khúc mc tiêu ca LUMIA vi
các dòng sn phm cnh tranh
Bng 2.16: Thi gian s dng đin thoi thông minh thuc dòng sn phm LUMIA
DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH
Hình 2.1: T l quan sát gia 4 cm
Hình 2.2: Bn đ nhn thc
Hình 2.3: Bn đ các thuc tính
Hình 2.4: Mc đ nhn bit có tr giúp
Hình 2.5: Thng hiu ậ Cht lng
Hình 2.6: Giá c ậ Cht lng
Hình 2.7: Kh nng mua sn phm LUMIA trong tng lai
Hình 2.8: Mc đ nh hng ca phng tin truyn thông
1
MăU
Ngày nay, nhu cu ca con ngi trong thông tin liên lc không ch dng li
các chc nng nghe, gi; mƠ đư tin đn các mong mun cao hn nh: kim tra th
đin t bt k đơu, chp nh, truy cp internet mi lúc mi ni. Do đó, đin thoi
thông minh ra đi vƠ nó đư đáp ng hu ht các nhu cu ca con ngi t các tính
nng dành cho công vic đn các tính nng phc v gii trí.
Trong thi gian gn đơy, th trng đin thoi thông minh ti Vit Nam nói
chung và th trng ti thành ph H Chí Minh nói riêng rt sôi đng. Các ông ln
trong ngƠnh nh: SAMSUNG, SONY, NOKIA, HTCầ đư gii thiu hàng lot các
sn phm mi ti th trng Vit Nam.
Vi dân s gn 8 triu dân vi c cu dân s tr, th trng thành ph H Chí
Minh đc xác đnh là th trng giàu tim nng nht Vit Nam, chính vì vy, s cnh
tranh th trng này là vô cùng khc lit nhng cng vô cùng hp dn vi các công
ty sn xut đin thoi. Vi s thành công ca dòng sn phm đin thoi bàn phím
qwerty, NOKIA đư chuyn sang nghiên cu, sn xut dòng sn phm đin thoi thông
minh, nhng nó đư gp không ít khó khn vi dòng sn phm này. Dòng sn phm
LUMIA là dòng sn phm đin thoi thông minh mƠ NOKIA cho ra đi đu tiên, đơy
lƠ thng hiu đin thoi thông minh xut hin đu tiên vƠo nm 2011, đn thi đim
nghiên cu, dòng sn phm đin thoi thông minh LUMIA hay thng hiu đin thoi
thông minh LUMIA ca NOKIA đư có 20 sn phm trên toàn cu và 15 sn phm
đc bán rng rãi trên th trng Vit Nam nhng theo ý kin ca mt s chuyên gia
trong ngƠnh, nó cha thc s thành công vi thng hiu đin thoi thông minh này.
Vì vy, nghiên cu khoa hc này s giúp kim tra đnh v ca NOKIA cho dòng sn
phm LUMIA ti th trng thành ph H Chí Minh, t đó s đ xut mt s gii pháp
ci thin và cng c đnh v ca NOKIA dành cho dòng sn phm đin thoi thông
minh thng hiu LUMIA ti th trng thành ph H Chí Minh.
2
Chngă1:ăCăSăLụăTHUYT
1.1. Lý do nghiên cu
Lch s phát trin ca con ngi gn lin vi s phát trin ca khoa hc công
ngh, bc tin ni tri ca con ngi đó lƠ sn xut ra đin thoi di dng, nó giúp
con ngi gn nhau hn, khong cách đa lý b thu hp. Nhng không ch dng li
đó, con ngi t t ci tin đin thoi di đng không ch đ liên lc mƠ phc v
nhiu mc đích khác ca con ngi trong cuc sng nh: hc tp, lƠm vic, gii trí,
các nhu cu khác trong cuc sng. T đó, đin thoi thông minh ra đi, vi nhiu
tính nng, kiu dáng hin đi, tng tác vi ngi dùng. Theo đnh ngha ca
Wikipedia thì đin thoi thông minh là chic đin thoi tích hp mt nn tng h
điu hƠnh di đng vi nhiu tính nng h tr tiên tin v đin toán vƠ kt ni da
trên nn tng c bn ca đin thoi di đng thông minh, còn theo cách hiu thông
thng thì đơy lƠ th h đin thoi mi, có phn cng vt tri, có h điu hƠnh, kt
hp nhiu tính nng nh mƠn hình cm ng, camera phơn gii cao, kt ni internet
wifi vƠ 3G Trên th gii ngƠy nay có nhiu nhƠ sn xut đư cho ra đi nhng dòng
sn phm đin thoi thông minh nh: Apple, Samsung, Sonyầ
NOKIA đc bit đn lƠ công ty sn xut đin thoi ni ting th gii, vi các
sn phm đin thoi bƠn phím qwerty có đ bn cao, đư có thi k doanh thu ca
NOKIA đng đu trong s các công ty sn xut đin thoi trên th gii. Tuy nhiên,
nhu cu ca ngi tiêu dùng ngƠy cƠng phát trin, vì vy, đ duy trì đc v th vn
có ca mình, NOKIA cn hiu đc điu nƠy vƠ c gng đáp ng đc nhu cu ca
khách hƠng. Nhng dng nh NOKIA đư ng quên trên chin thng ca dòng sn
phm đin thoi bƠn phím qwerty khá lơu nên đư có nhng bc phát trin chm hn
so vi các hưng sn xut đin thoi khác đi vi phơn khúc sn phm đin thoi
thông minh. Nm 2011, NOKIA cho ra đi chic đin thoi thông minh đu tiên
thuc dòng sn phm LUMIA nhng thi đim nƠy lƠ đư chm hn so vi nhiu đi
th. NOKIA đư xem LUMIA chính lƠ thng hiu cho dòng sn phm đin thoi
thông minh ca mình đc đa ra th trng nhm cnh tranh vi các thng hiu
đin thoi thông mình ca các đi th cnh tranh khác. n ngày hôm nay, NOKIA
đư b rt nhiu đi th vt mt nh SAMSUNG, SONYầ trên phơn khúc đin thoi
3
thông minh. Theo công b ca nhiu công ty nghiên cu th trng nh công ty
nghiên cu th trng IDC thì th trng đin thoi thông minh trong quý I nm 2014
tuy có gim nhng th trng Vit Nam vn lƠ mt th trng hp dn dƠnh cho sn
phm đin thoi thông minh, vì th vn có c hi dƠnh cho NOKIA vi dòng sn
phm đin thoi thông minh mang thng hiu LUMIA.
NOKIA cho ra đi dòng sn phm đin thoi thông minh mang thng hiu
LUMIA sau các đi th cnh tranh thì bc đnh v thng hiu ca NOKIA phi tt
hn các đi th, các thuc tính mƠ NOKIA mun ngi tiêu dùng ghi nh v thng
hiu LUMIA phi tht đc sc. Hin nay, NOKIA đư có đnh v cho dòng sn phm
thng hiu LUMIA nhng đnh v nƠy dng nh cha tha mưn ht mong mun
ca khách hƠng. Theo s liu ca hưng nghiên cu th trng IDC công b tình hình
th trng đin thoi thông minh th gii vi NOKIA tiêu th đc 50,5 triu máy vƠ
chim 11,3% th phn trong quý I/2014, so vi 80 triu máy tng ng 30,2% th
phn ca SAMSUNG lƠ mt s thua kém khá xa vƠ th phn ca SONY lƠ 10%,
chim th phn ngang nga NOKIA. Vì vy, đơy có th đc xem lƠ hai đi th đáng
đ NOKIA đa ra mt chin lc đnh v thng hiu thích hp cho dòng sn phm
đin thoi thông minh LUMIA.
Chính vì vy, đ tƠi “nh v dòng sn phm LUMIA ca Công ty trách
nhim hu hn NOKIA Vit Nam trên th trng thƠnh ph H Chí Minh” ra đi vi
mong mun kim tra đnh v ca NOKIA dành cho thng hiu đin thoi thông
minh LUMIA, có đnh v đúng cm nhn ca khách hƠng đi vi dòng sn phm
mang thng hiu LUMIA ca NOKIA trên th trng thƠnh ph H Chí Minh, t
đó s có nhng gii pháp phù hp cho dòng sn phm nƠy. Da trên khúc th trng
mc tiêu ca dòng đin thoi thông minh nƠy, đ t đó đ xut chin lc tip th vƠ
truyn thông cho phù hp. Vì dòng sn phm đin thoi thông minh mang thng
hiu LUMIA hng đn đi tng khách hƠng tr tui, vƠ theo nghiên cu ca hàng
nghiên cu th trng TNS công b thì khách hƠng có kh nng s dng các sn
phm đin thoi thông minh có mc thu nhp trung bình khá tr lên, ngoƠi ra, vì hn
ch v kh nng nghiên cu vƠ chi phí thc hin nên đ tƠi ch thc hin trên th
trng thƠnh ph H Chí Minh vƠ nhm đn đi tng khách hƠng thuc tng lp
trung bình khá tr lên, có đ tui t 20 tui đn 45 tui.
4
1.2. Phát biu vnăđ
Dòng sn phm LUMIA đc đnh v nh lƠ mt thng hiu dành cho gii
tr vi nhiu chc nng phc v công vic và gii trí vƠ đc bit lƠ đ bn, đ nhy
ca màn hình cm ng. Thông đip ca dòng sn phm đin thoi thông minh mang
thng hiu LUMIA đó lƠ “t nhng đin thoi chp nh hàng đu hay dòng sn
phm đin thoi thông minh dành cho công vic, các sn phm LUMIA luôn đáp ng
mi nhu cu ca bn”. Tuy nhiên thi gian gn đơy, th trng có rt nhiu công ty
uy tín đư cho ra th trng các loi sn phm đin thoi thông minh cng có đnh v
tng t nhm đáp ng ti đa nhu cu ca ngi tiêu dùng đư yêu cu NOKIA phi
kim tra li đnh v sn phm LUMIA ca mình có còn thc s tn ti đúng ý ngha
nh vy trong tơm trí ngi tiêu dùng hay không, vƠ đnh v sn phm ca NOKIA
cho dòng sn phm LUMIA có đim gì ni tri hn vƠ đim gì yu kém hn so vi
các đi th cnh tranh. Theo đó, vì th phn ca SAMSUNG là dn đu th trng
nên tt nhiên đơy s lƠ đi th mà NOKIA phi tìm cách vt qua, còn SONY li là
đi th có th phn gn bng vi NOKIA chính vì th SONY s lƠ đi th mà
NOKIA phi luôn dè chng. Vì vy, hai đi th cnh tranh chính mà bài nghiên cu
la chn nghiên cu chính là SAMSUNG và SONY vi hai thng hiu đin thoi
thông minh có đnh v tng t vi thng hiu LUMIA ca NOKIA là SAMSUNG
GALAXY và SONY XPERIA.
1.3. Mc tiêu nghiên cu
Nhm mc tiêu gii quyt đc 2 mc tiêu chính lƠ: (1) đnh v đc thng
hiu sn phm đin thoi thông minh LUMIA trên th trng thƠnh ph H Chí
Minh; (2) gii pháp đ nơng cao v trí cng nh cng c đnh v ca khách hƠng dƠnh
cho thng hiu ca dòng sn phm đin thoi thông minh LUMIA ca NOKIA , đ
tƠi cn tìm ra các thông tin cn thit sau đ tr li các cơu hi ca nhƠ qun tr:
- Hiu v nhn thc nhưn hiu, hƠnh vi mua vƠ s dng, nhu cu ca ngi
tiêu dùng.
- Phơn khúc hin ti ca dòng sn phm đin thoi thông minh LUMIA trên
th trng thƠnh ph H Chí Minh.
5
- Bit đc nhng thuc tính trong tơm trí ngi tiêu dùng mƠ dòng sn phm
LUMIA ni tri hn hoc yu kém hn so vi các nhưn hiu khác.
- nh hng chin lc đnh v thng hiu, nhn din thng hiu vƠ chin
lc truyn thông tip th phù hp cho thng hiu.
1.4.ăụănghaăthc tin ca nghiên cu
Qua nghiên cu, chúng ta s bit đc hin ti thng hiu LUMIA đang
đc khách hƠng đnh v nhng đc tính nƠo vƠ nhng đc tính đó có phù hp vi
đnh v ban đu ca công ty hay không. T đó, chúng ta có th xác đnh đc v trí
th trng cha b xơm chim bi các đi th cnh tranh đ tn công, đng thi, hiu
rõ hn v hƠnh vi ca nhóm ngi tiêu dùng hin ti nhm nơng cao cht lng ca
các chin lc truyn thông tip th vƠ xơy dng thng hiu trong tng lai, hoc
thm chí đnh v li đ cnh tranh có hiu qu.
1.5.ăiătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: đnh v hin ti ca khách hƠng dƠnh cho thng hiu
ca dòng sn phm đin thoi thông minh LUMIA trên th trng thƠnh ph H Chí
Minh.
Phm vi nghiên cu: tp trung nghiên cu, phơn tích khía cnh Thng hiu
ca dòng sn phm đin thoi thông minh LUMIA.
Phm vi kho sát: thƠnh ph H Chí Minh.
i tng kho sát: Khách hƠng có đ tui t 20 tui đn 45 tui.
1.6.ăPhngăphápănghiênăcu
1.6.1.ăGiiăthiu
Nhm mc đích gii thiu phng pháp nghiên cu đc s dng đ xây
dng, đánh giá các thang đo lng nhng khái nim nghiên cu và kim đnh mô
hình lý thuyt cùng các gi thuyt đư đ ra. Trong phn này gm 02 phn chính là:
(1) Thit k nghiên cu, trong đó trình bƠy chi tit quy trình nghiên cu, nghiên cu
khám phá và nghiên cu chính thc, và (2) Xây dng thang đo, trình bƠy các thang
đo lng khái nim nghiên cu.
6
1.6.2. Danhămcăthôngătinăcnătìm
1.6.2.1.ăăThôngătinătngăquanăvăthătrngăvăsnăphmăvƠăkháchăhƠng
- Mc đ nhn bit (nhc nh), mc đ mua s dng đi vi các loi đin
thoi thông minh hin có trên th trng.
- V trí các thng hiu đi th cnh tranh chính (SAMSUNG, SONY) trên
th trng.
- Nhng thuc tính ca thng hiu mà h tìm kim.
- Nhng thuc tính mà LUMIA yu kém hn/ ni tri hn trong tơm trí ngi
tiêu dùng.
- Nhng s khác bit ln nht gia công ty vƠ đi th cnh tranh?
- Nhng yu t ni bt nƠo đang b các đi th cnh tranh chim gi?
- Nhng yu t nào có giá tr nht đi vi phân khúc th trng mc tiêu?
- Nhng yu t chung ca các đi th cnh tranh đang có?
- Nhng yu t nào không thuc v đi th cnh tranh?
- Nhng ngun cung ng nào tt nht cho chin lc đnh v sn phm?
- Nhng ngun thông tin nh hng chính trong quá trình mua hàng.
T đó, xác đnh đc v trí th trng cha b xâm chim bi các đi th cnh
tranh đ tn công, hiu rõ hn v hành vi ca nhóm ngi tiêu dùng hin ti nhm
nâng cao cht lng ca các chin lc truyn thông và xây dng thng hiu trong
tng lai, có th phi đnh v li đ cnh tranh có hiu qu.
1.6.2.2.ăThôngătinăchiătităcnăthuăthpăchoădăán nghiênăcuănƠyăbaoăgm
Nhng nghiên cu trc đơy ca các công ty nghiên cu th trng v các sn
phm đin thoi thông minh đư hình thƠnh nên nhng yu t tác đng đn quyt đnh
mua và s dng sn phm đin thoi thông minh. Bài nghiên cu đư hc hi các
nghiên cu ca các công ty nƠy đ hình thành các yu t nh hng đn khách hàng
s dng dòng sn phm đin thoi thông minh.
Thôngătinăcnăthit
Ngunăthuăthpă
thông tin
Thông tin tng quát v th trng đin thoi thông minh và
các sn phm đin thoi thông minh hin nay:
Thông tin th cp
7
Thôngătinăcnăthit
Ngunăthuăthpă
thông tin
- nh ngha v đin thoi thông minh vƠ th trng đin
thoi thông minh
- Phơn loi các loi đin thoi thông minh hin nay
- Cht lng các loi đin thoi thông minh
- Tình hình cung, cu ca các loi đin thoi thông minh
ti TP.H Chí Minh
Thông tin v nhng khách hƠng đang s dng vƠ có nhu cu
mua đin thoi thông minh đ s dng:
- tui
- Thu nhp
- Trình đ hc vn
- Tình trng hôn nhơn
- Tình trng c trú
- Tình trng s dng các thit b liên lc
- H tr tƠi chính trong vic mua đin thoi thông minh đ
s dng
- Mc chi tiêu mƠ khách hƠng có th chi tr cho vic mua
đin thoi thông minh đ s dng
- Loi đin thoi thông minh nƠo thng đc la chn
mua
- Khách hàng mua đin thoi thông minh thông qua trung
gian lƠ trung tơm phơn phi thit b đin t, vin thông hay
các ca hƠng ca chính hưng
Thông tin s cp
iu tra ly thông tin
Các yu t nh hng chính đn quyt đnh đin thoi thông minh
đ s dng
* Nhưn hiu:
- Nhưn hiu nng đng
- Nhưn hiu sáng to
Thông tin s cp
8
Thôngătinăcnăthit
Ngunăthuăthpă
thông tin
- Nhưn hiu đc đáo
- Nhưn hiu hoƠn toƠn khác bit so vi nhưn hiu khác
- Nhưn hiu đáng đc coi trng
- Nhưn hiu phù hp vi tôi
- Nhưn hiu đáng tin cy
- Nhưn hiu thông minh
- Nhưn hiu hp thi trang
- Nhưn hiu cun hút
- Nhưn hiu có truyn thng lơu đi
- Nhưn hiu tr trung
- Nhưn hiu cao cp
- Nhưn hiu dn đu v công ngh
- Dn đu v kho ng dng
- Nhưn hiu đáng giá đng tin
- Nhưn hiu ngƠy cƠng ph bin
- Nhưn hiu dn đu ngƠnh hƠng
- Nhưn hiu truyn cm hng
- Nhưn hiu to ra xu hng
* Sn phm:
- Sn phm có kiu dáng đp
- Sn phm có trng lng va phi
- Sn phm có kích thc mƠn hình va phi
- Sn phm có tui th pin cao
- Sn phm có đ bn cao (Tui th & đ mnh s dng
bình thng, chu đc va chm, ri rt, thm nc, có lp
chng bi & du vơn tay)
- Sn phm có cht lng ơm thanh tt (rõ & ln )
- Sn phm có hin th mƠn hình tt (mƠu sc/đ
9
Thôngătinăcnăthit
Ngunăthuăthpă
thông tin
sáng đp)
- Sn phm d s dng
- Sn phm có chc nng hp dn
* Giá c - Khuyn mưi ậ Bo hƠnh
- Có giá hp lý
- Có nhiu sn phm đ la chn ( các mc giá khác nhau)
- Khuyn mưi hp dn
- Thi gian bo hƠnh sn phm lơu
* Qung cáo nhưn hiu:
- Qung cáo hp dn
- c ngi bán khuyên dùng
- c bn bè/ngi thơn khuyên dùng
- Trng bƠy hp dn trong ca hƠng
1.6.3.ăCáchătipăcnăvƠăchinălcănghiênăcu
Nghiên cu nƠy đc tin hành thc hin qua hai bc: nghiên cu s b và
nghiên cu chính thc.
Bc 1: Nghiên cu s b đc thc hin thông qua phng pháp đnh tính vi
tho lun nhóm trên mu là nhng ngi có kinh nghim v lnh vc marketing sn
phm đin thoi thông minh nh: NOKIA, SAMSUNG, SONYầ đ xây dng các yu
t nh hng ti quyt đnh mua đin thoi thông minh đ s dng, ngoài ra, bài
nghiên cu cng tham kho bng câu hi đư đc công ty nghiên cu th trng ln,
có uy tín đư s dng đ kim tra các yu t tác đng đn quyt đnh mua đin thoi
thông minh ca khách hàng nhm xây dng bng câu hi nháp, sau đó bng câu hi
đc s dng đ tho lun tay đôi vi nhng khách hàng hin đang s dng thng
hiu LUMIA ca NOKIA và mt s thng hiu đin thoi thông minh khác ca
SONY và SAMSUNG đ phát hin nhng sai sót trong bng câu hi và kim tra thang
đo.
Bc 2: Nghiên cu chính thc đc thc hin bng phng pháp nghiên cu
10
đnh lng. Nghiên cu đnh lng này tin hành ngay khi có bng câu hi đc
chnh sa t kt qu nghiên cu s b, đc thc hin thông qua phng pháp phát
bng câu hi cho ngi tiêu dùng t tr li nhm đánh giá các thang đo vƠ kim đnh
mô hình lý thuyt cùng các gi thuyt đư đc đt ra.
1.6.4.ăPhngăphápăthuăthpădăliu
1.6.4.1.ăNghiênăcuăsăbă(đnhătính)
u tiên, tin hành thu thp d liu th cp trên các din đƠn v đin thoi
thông minh và tham kho ý kin ca nhng ngi có chuyên môn nh: nhơn viên t
vn khách hƠng vƠ chm sóc khách hƠng v đin thoi thông minh nh Th gii di
dng, Vin thông Aầ đ có đc nhng thông tin nh ý kin ca ngi tiêu dùng v
vic chn mua đin thoi thông minh đ s dng. Bên cnh đó, tìm kim thông tin
nh: các bƠi báo nghiên cu v sn phm công ngh nh đin thoi thông minh, các
cuc phng vn, bng câu hi v ch đ tng t ca các công ty nghiên cu th
trng có uy tín đ phc v cho cuc nghiên cu. Nhng thông tin này s đc tp
hp li đ xây dng bng câu hi nháp. Bng câu hi nháp này s đc chnh sa cho
phù hp trc khi tin hành phng vn th.
Trong giai đon này, mi mi ngi tham gia là các khách hàng hin đang s
dng đin thoi thông minh thng hiu LUMIA và thng hiu tng t ca
SAMSUNG và SONY trong khong thi gian ti thiu là 5 tháng, nam và n, trong đ
tui t 20 đn 45, có s dng đin thoi thông minh, ngh nghip ca h là nhân viên
vn phòng, buôn bán nh vƠ giáo viên đ thc hin phng vn th nhm kim tra bng
câu hi. Các đáp viên nƠy lƠ nhng ngi mua và quyt đnh mua đin thoi thông minh
đ s dng nên có kh nng nhn đnh vn đ và phát biu ý kin đ hoàn chnh bng
câu hi.
1.6.4.2.ăNghiênăcuăchínhăthcă(đnhălng)
Sau khi đư có bng câu hi chính thc, tin hành phng vn các khách hàng
hin đang s dng đin thoi thông minh. H phi tha mãn tt c các điu kin sau:
- Là nhng ngi hin đang s dng đin thoi thông minh và nu có ý đnh
đi đin thoi thì vn s s dng đin thoi thông minh hoc cha s dng đin thoi
thông minh đang có ý đnh chuyn sang s dng đin thoi thông minh.
- LƠ ngi mua vƠ cng lƠ ngi quyt đnh chính trong vic chn mua đin
11
thoi thông minh đ s dng.
-
Thuc đ tui t 20 - 45 tui
- Thuc tng lp kinh t A+ABC (thu nhp hàng tháng ca cá nhân t
6.000.000 VND tr lên, thu nhp đơy bao gm tt c các ngun thu vƠo nh lng,
thng, tr cp, tin gi t nc ngoài v, vv., vƠ cha tr các khon phi chi).
- Bn thơn, ngi thơn trong gia đình hay bn bè không làm trong ngành nghiên
cu th trng, qung cáo, tip th, truyn thông, quan h công chúng hay các ngành
ngh liên quan đn sn xut, buôn bán các sn phm đin thoi thông minh.
- Không tham gia nghiên cu th trng v sn phm đin thoi thông minh
trong 06 tháng qua.
-
C trú ti thành ph H Chí Minh.
1.6.5.ăPhngăphápăchnămu
*ăGiaiăđon: Nghiên cuăsăb (đnh tính):
Trong giai đon này, tin hành phng vn ngu nhiên mi khách hƠng đang
s dng đin thoi thông minh. Các đáp viên nƠy lƠ nhng ngi mua và quyt đnh
sn phm đin thoi thông minh ca h nên có kh nng nhn đnh vn đ và phát
biu ý kin đ hoàn chnh bng câu hi.
*ăGiaiăđon: Nghiên cu chính thcă(đnhălng):
Dùng k thut thu thp d liu là phng vn qua bng câu hi đư đc xác
đnh t nghiên cu thm dò.
Nh nhiu nghiên cu khác, nghiên cu này s dng phng pháp ly mu
thun tin (phi xác sut). Nói chung, kích c mu càng ln thì càng tt nhng bao
nhiêu lƠ đ trong ly mu thun tin là câu hi không có li đáp rõ rƠng. Kích c mu
ph thuc vƠo phng pháp phơn tích. Nhiu nghiên cu cho rng kích c mu
không nên ít hn 100. Vì bƠi nghiên cu thc hin phân tích cm và phép phân tích
tng hp CA nên kích thc mu theo nhiu nhà nghiên cu đ xut ít nht phi đt
là 150 quan sát, 250 bng câu hi đc đem ra phng vn ngi tiêu dùng nhm đt
đc yêu cu phân tích.
i vi nhng phơn tích nƠy đòi hi phi có mt c mu đ ln. Có nhà
nghiên cu cho rng kích thc mu ti thiu phi t 100 đn 150 (Hair, 1998), cng
12
có nhà nghiên cu cho rng kích thc mu ti hn phi là 200 (Hoelter, hay
Gorsuch) (Nguyn ình Th, 2004), có tác gi cho là phi 300 (Norusis, 2005). Vì
các phép phân tích ca đ tài khá phc tp, đng thi theo các nghiên cu tng t
vi đ tài nghiên cu cng s dng c mu t 150 tr lên nên đ tài này s dng c
mu là 200.
Trong khuôn kh đ tài có thc hin phép phân tích cm và kim đnh các gi
thuyt thng kê v t l , vì vy c mu bng 200 là phù hp đ phơn tích trong điu
kin cho phép.
1.6.6.ăKăhochăphơnătích:
D liu đc nhp thô, làm sch và x lý bng phn mm SPSS 20.0 vi các
công c thng kê mô t và kim đnh gi thuyt, phân tích cm, lp bn đ nhn thc
vi k thut phơn tích tng hp CA. Ngoài ra, mt s kt qu kt xut t SPSS
cng đc đnh dng li và v biu đ bng phn mm Excel.
Phng pháp phơn tích d liu ch yu đc s dng trong nghiên cu này là
phng pháp phơn tích cm và k thut phơn tích tng hp CA.
Phân tích cm là mt nhóm các k thut đa bin có mc tiêu chính là phân
loi các đi tng khách hàng da vào mt s các đc tính ca h, các k thut này
nhn din và phân loi các đi tng khách hàng sao cho các khách hàng trong cùng
mt cm tng t nhau xét theo các đc tính đc chn đ nghiên cu. Có 02 k
thut phân cm là: phân cm th bc và phân cm không th bc. tit kim thi
gian tính toán, chúng ta có th s dng phng pháp phơn cm không th bc vi
phng pháp phơn chia ti u (optimizing partitioning) đ phân tích cm. Trong lý
thuyt v phân tích cm thì có nhiu tiêu chun đ phân cm, chúng ta có th s
dng tiêu chun v: t s gia phng sai ni b nhóm vƠ phng sai gia các
nhóm, quy mô tng đi ca các cm đ quyt đnh s cm.
Tip theo các thuc tính s đc đa vƠo lp bn đ nhn thc bng k thut
phơn tích tng hp CA, k thut này s giúp phân tích và th hin s tng hp ca
các thng hiu vi các thuc tính nhm phát hin ra nhng thuc tính đc trng ca
thng hiu LUMIA so vi hai thng hiu ca đi th cnh tranh chính là
SAMSUNG, SONY T đó đa ra chin lc đnh v phù hp cho LUMIA.
Cui cùng, các kt qu trên đc kt hp vi các phép kim đnh và các phép
13
thng kê mô t.
Tip theo, đ thc hin đc đ tài chúng ta cn hiu đc các đnh ngha v
các khía nim và nn tng lý thuyt ca đ tƠi nh thng hiu là gì, ti sao ta phi
đnh v thng hiu vƠ đnh v thng hiu đc hiu nh th nào mi đúngầ
1.7.ăCăs lý thuyt
1.7.1.ăKháiănimăthngăhiu
Thngăhiu lƠ “mt cái tên, t ng, ký hiu, biu tng hoc hình v kiu
thit k, hoc tp hp ca các yu t trên nhm xác đnh và phân bit hàng hóa hay
dch v ca mt ngi bán hoc nhóm ngi bán vi hàng hóa và dch v ca đi
th cnh tranh” (Theo Hip hi Marketing Hoa K).
Thng hiu có th là bt k cái gì đc gn lin vi sn phm hoc dch v
nhm lƠm cho chúng đc nhn bit d dàng và khác bit vi các sn phm cùng
loi. Vic đu tiên trong quá trình to dng thng hiu là la chn và thit k cho
sn phm hoc dch v mt tên gi, logo, biu tng, màu sc, kiu dáng thit k,
bao bì và các yu t phân bit khác trên c s phân tích thuc tính ca các sn phm,
th hiu và hành vi tiêu dùng ca khách hàng mc tiêu và các yu t khác nh pháp
lut, vn hóa, tín ngng .v.vầ Chúng ta có th gi các thành phn khác nhau đó
ca mt thng hiu là các yu t thng hiu.
Các yu t thng hiu ca mt sn phm hoc dch v có th đc lut pháp bo
h di dng lƠ các đi tng ca s hu trí tu nh: nhưn hiu hƠng hóa, tên thng mi,
tên gi xut x hàng hóa, ch dn đa lý, kiu dáng công nghip và bn quyn.
1.7.2.ăTmăquanătrngăcaăthngăhiuă
Vai trò quan trng ca thng hiu đi vi c khách hàng và bn thân các
công ty đc th hin trên nhiu khía cnh. Thng hiu giúp cho khách hàng và
công ty có đc các li ích sau:
i vi khách hàng: Xác đnh ngun gc xut x ca sn phm, qui trách
nhim cho nhà sn xut sn phm, gim thiu ri ro trong tiêu dùng, tit kim chi phí
tìm kim, khng đnh giá tr bn thân, yên tâm v cht lng.
i vi nhà sn xut: Công c đ nhn din và khác bit hóa sn phm, là
phng tin bo v hp pháp các li th vƠ đc đim riêng ca sn phm, khng đnh
14
đng cp cht lng trc khách hƠng, đa sn phm n sơu vƠo tơm trí khách hƠng,
ngun gc ca li th cnh tranh, ngun gc ca li nhun.
i vi khách hàng, ý ngha đc bit ca thng hiu là có th lƠm thay đi
nhn thc và kinh nghim ca h v các sn phm. Vi ngi tiêu dùng, thng hiu
làm cho sinh hot hƠng ngƠy cng nh cuc sng ca h tr nên thun tin và phong
phú hn.
i vi công ty, thng hiu đc coi là mt tài sn có giá tr rt ln, bi nó
có kh nng tác đng đn thái đ và hành vi ca ngi tiêu dùng.
1.7.3.ănhăvăthngăhiu
Thng hiu là mt yu t vô cùng quan trng ca mt công ty, thng hiu
có mnh thì công ty mi có th bán đc nhiu sn phm, to ra doanh thu, nhng đ
có mt thng hiu đc khách hàng ghi nh công ty phi to ra đc mt chin
lc đnh v vng chc cho thng hiu đó. Chin lc đnh v thng hiu ca mt
công ty ph thuc vào khá nhiu yu t, t yu t bên ngoƠi công ty đn các yu t
xut phát t ni b công ty.
1.7.3.1. Khái nim v đnh v thngăhiu
Có rt nhiu đnh ngha khác nhau v “đnh v”. Khái nim “đnh v” ngha lƠ
làm cho sn phm chim mt “v trí” nht đnh trong tâm thc khách hàng tim
nng. Các công ty thng áp dng mt chin lc đnh v nhm phân bit sn phm
do công ty h cung cp vi sn phm ca đi th, đng thi tin hành các hot đng
truyn thông hng đn “v trí” nh mong mun (Boone và Kurz, 2001).
“nh v thng hiu là thit k sn phm và hình nh ca doanh nghip
nhm chim đc mt v trí đc bit và có giá tr trong tâm trí khách hàng mc tiêu.
nh v thng hiu đòi hi doanh nghip phi quyt đnh khuych trng bao nhiêu
đim khác bit và nhng đim khác bit nào giành đc khách hàng mc tiêu”
(Patricia F. Nicolino, 2009).
Thc cht ca vic trin khai mt chin lc đnh v thng hiu chính là xác
đnh cho sn phm và doanh nghip mt v trí nht đnh trên th trng mc tiêu sao
cho nó có mt hình nh riêng trong tâm trí khách hàng (khách hàng có th nhn bit
và đnh giá đc v sn phm ca doanh nghip) và có th cnh tranh vi các đi
th trên cùng mt th trng mc tiêu.
15
thành công vi mt thng hiu đó lƠ công ty phi xây dng đc mt
chin lc đnh v thng hiu hoàn chnh, đó lƠ mt trong s các lý do bt buc
doanh nghip cn phi đnh v thng hiu. Ngoài ra, xut phát t mt s lý do khác
mà t đó, yêu cu công ty phi đnh v thng hiu đ to mt thng hiu đc
khách hàng ghi nh.
1.7.3.2. Lý do phiăđnh v thngăhiu
Th nht, quá trình nhn thc ca khách hàng
Có th khng đnh rng, kh nng nhn thc và ghi nhn thông tin ca con
ngi là có gii hn. Vì vy, cn phi có nhng thông đip rõ ràng, xúc tích, gây n
tng cùng vi vic chào bán các sn phm, dch v có v th tt mi có kh nng
thâm nhp vào nhn thc ca khách hàng.
Th hai, yêu cu tt yỐ đ cnh tranh
Mc đ cnh tranh ngày càng gay gt va là mt thc t, va là mt thách
thc đi vi bt kì mt doanh nghip nào mun tn ti và phát trin. Xác đnh v th
là mt phng pháp đc s dng nhm to ra cho sn phm mt hình nh đc đáo
và khác bit so vi sn phm ca đi th cnh tranh. Bài hc ln rút ra t thc tin
ca mt doanh nghip thành công chính là h đư to ra đc mt v th có giá tr trên
th trng mc tiêu, va có kh nng gia tng s a chung ca khách hàng, va có
kh nng tng cnh tranh.
Th ba, hiu qu ca hot đng truyn thông
Dung lng quá ln ca thông đip qung cáo làm cho khách hàng khó lòng
tip cn đc tt c nhng gì h thy, nghe, nhìn, đc. thu hút đc s chú ý ca
khách hàng khi h b ngp trong s hn lon ca nhng hot đng truyn thông cách
tt nht ch có th lƠ đnh v có hiu qu. Khi đnh v tt, thông đip qung cáo có th
s gơy đc s chú ý ca khách hàng nh truyn ti đc ý tng rõ rang v tính khác
bit, đc đáo ca sn phm phù hp vi nhng li ích mƠ khách hƠng mong đi.
1.7.3.3. Các hotăđng trng tâm ca mt chinălcăđnh v thngăhiu
a. Toăđc mt hình nh c th choăthngăhiu trong tâm trí khách
hàng th trng mc tiêu
Khi đu ca mt chin lc đnh v là to ra đc mt hình nh c th v
thng hiu ca doanh nghip trong tâm trí khách hàng th trng mc tiêu.
16
Hình nh trong tâm trí khách hàng là s kt hp gia nhn thc vƠ đánh giá ca
khách hàng v doanh nghip và các sn phm mà doanh nghip cung ng. Nó là mt tp
hp các n tng cm giác và khái nim khách hƠng có đc v thng hiu đó.
Hình nh ca mt thng hiu đc hình thành da trên:
- S thit k và truyn bá nhng hình nh mà doanh nghip la chn.
- Kinh nghim ca khách hàng qua tiêu dùng sn phm.
Mt đnh v thành công ch khi tìm ra đc cu ni gia nim tin thm kín ca
khách hàng vi các đc tính đc đáo ca thng hiu.
b.ăLaăchnăvăthăcaăthngăhiuătrênăthătrngămcătiêu
Hình nh đc khc ha trong tâm trí khách hàng không ch do bn thân
thng hiu và hot đng marketing ca doanh nghip to dng mƠ còn do tng
quan so sánh vi các thng hiu cnh tranh. Vì vy, công vic ca mt chin lc
đnh v không ch dng li vic to dng mt hình nh mà còn phi la chn cho
hình nh đó mt v th trên th trng mc tiêu.
V th ca mt thng hiu trên th trng tm c nào là do khách hàng
nhìn nhn vƠ hình thƠnh thái đ vi thng hiu đó ra sao (a chung, ty chay,
bàng quan,… ) khi khách hàng tip cn vi các thng hiu cnh tranh.
Mt v th c th đc la chn, trc tip liên quan đn vic doanh nghip la
chn chin lc cnh tranh trc tip (vi các thng hiu có sn trên th trng) hay
chim lnh nhng vùng th trng mƠ đi th cnh tranh cha “s hu” (chim lnh
mt v trí mi).
c.ăToăđcăsăkhácăbităchoăsnăphm,ăthngăhiuă
Mt v th trên th trng mà doanh nghip la chn ch tr thành hin thc
nu nó đc hu thun bi nhng đc tính ni tri ca sn phm, thng hiu và các
hot đng marketing khác khi khách hàng so sánh vi các sn phm, thng hiu
cnh tranh.
To ra s khác bit hay d bit cho sn phm là thit k mt lot nhng đim
khác bit có ý ngha đ khách hàng có th phân bit sn phm ca doanh nghip vi
sn phm cnh tranh.
Có bn nhóm công c chính đc marketing s dng đ to ra s khác bit:
Nhóm 1: To đim khác bit cho sn phm vt cht
17
Nhóm 2: To đim khác bit cho dch v
Nhóm 3: To đim khác bit v nhân s
Nhóm 4: To s khác bit v hình nh
d.ăLaăchnăvƠăkhuychătrngănhngăđimăkhácăbităcóăỦănghaă
N lc cui cùng ca chin lc đnh v là tr li câu hi: “doanh nghip phi
khuych trng bao nhiêu đim khác bit và nhng đim khác bit nào là có ý ngha
(hay giá tr đi vi khách hàng mc tiêu)?”.
Vn đ này xut phát t thc tin mà vic hoch đnh chin lc đnh v phi
đi mt lƠ: các đim khác bit mà doanh nghip to ra có th rt nhiu nhng không
phi tt c các đim khác bit đu có giá tr (truyn ti đc li ích mà khách hàng
mong đi). Hn na vic khuych trng đim khác bit còn liên quan trc tip đn
vic la chn các phng tin và chi phí b ra.
Mt ch dn có tính nguyên tc ca vic tìm kim nhng đim khác bit có giá
tr đi vi khách hàng là nhng đim khác bit đc la chn vƠ đc khuych
trng phi gn vi li ích mƠ khách hƠng mong đi sn phm, đng thi d dàng
biu đt, to kh nng cho hot đng truyn thông cung cp nhng thông tin rõ ràng,
xác thc và n tng vi khách hàng mc tiêu.
1.7.4.ăQuyătrìnhăxơyădngăchinălcăđnhăvăthngăhiuă
Vic xây dng mt phng án đnh v thng hiu phi qua 5 bc c bn:
* Bc 1: Nhn dng khách hàng mc tiêu
Khách hàng mc tiêu (hay th trng mc tiêu) đc hiu là tp hp các cá
nhơn hay nhóm ngi mà sn phm hng ti. Nói cách khác h lƠ ngi có th b
tin ra mua sn phm. Vì vy vic xác đnh đúng đi tng này s giúp cho công tác
đnh v chính xác hn. Ví d mt loi sa ra mt cao cp đc ch to bng nhng
hot cht chit xut t c cây s có khách hàng mc tiêu là ph n trong đ tui t
25-45, sng thành th, thu nhp khá, nng đng có hc thc và nhy cmầ Nhng
chi tit đó s giúp cho doanh nghip d dƠng hn cho vic xác đnh tiêu thc đnh v
các bc sau này.
Mun bit chân dung khách hàng mc tiêu ca mình, nhà thit k có th đnh
v da trên công tác phân tích 5W.
Who: Ai s lƠ ngi mua? Ai s dng? Ai gây nh hng?
18
What: H tìm kim điu gì sn phm?
Why: Ti sao h li quan tâm ti điu đó? H mua đ làm gì?
Where: H mua đơu? Thuc tng lp nƠo? a đim mua sm nào gn gi
vi h?
When: H mua khi nào? Vào dp nào?
* Bc 2: Phân tích đi th cnh tranh
Khách hàng mc tiêu ca doanh nghip nƠy cng có th lƠ đi tng ca doanh
nghip khác. Mà bn cht ca đnh v là to “cá tính” cho sn phm trong tâm trí ca
ngi tiêu th. Vì vy doanh nghip cn phi tìm hiu phng án đnh v ca đi th
trc khi đi th trc khi quyt đnh la chn hng đi ca riêng mình. Các nghiên
cu có th tp trung vƠo đo lng s cm nhn ca khách hàng v các sn phm hin
có, so sánh toàn din các đc tính thng mi, k thutầ vƠ xác đnh s khác bit ca
mình trong mi tng quan đó. Gi s mt công ty d đnh tung ra mt loi kem đánh
rng mi chng hn, ngi xây dng phng án đnh v s phi tìm hiu tt c các sn
phm cùng loi trên th trng, thm dò xem khách hƠng ngh v các sn phm đó nh
th nƠoầ lƠm c s đ lp s đ đnh v sau này.
* Bc 3: Nghiên cu các thuc tính ca sn phm
Tt c nhng thuc tính nào có nh hng ti quyt đnh mua ca khách hàng
đu cn phi đc nghiên cu cn thn, t đó doanh nghip s tìm ra “k h” đ tin
hƠnh đnh v. Có th phân tích các thuc tính da vào hai trc chính: công dng ậ cu
to (hiu qu ni bt, thành phn nguyên liu, công ngh sn xut…) và dch v
thng mi (ch đ bo hành, điu kin thanh toán, chính sách hu mãi…). T kt qu
này, nhà thit k chin lc s lp s đ đnh v và tìm kim phng án ti u.
* Bc 4: Lị s đ đnh v ốà ồác đnh tiêu thc đnh v
S đ đnh v là nhng trc ta đ th hin giá tr ca các thuc tính khác
nhau mà nhà nghiên cu có th da vƠo đó xác đnh v trí sn phm ca mình trong
tng quan vi đi th cnh tranh.
Thng ngi ta lp s đ đnh v ch yu da trên hai trc: giá c và cht lng,
có th đc c th hóa bng mt thuc tính nƠo đó lƠm cho s so sánh rõ rƠng hn.
S đ đnh v giúp mô t v th các thng hiu hoc sn phm hin có và là
cn c đ la chn mt v th cho sn phm trên th trng mc tiêu trong mi tng