Thâm hụt tài khóa và lạm phát Bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam thông qua phương kiểm định biên Luận văn thạc sĩ

B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
_______________________



THÁI HOÀNG LÂM



THÂM HT TÀI KHÓA VÀ LM PHÁT: BNG CHNG
THC NGHIM TI VI
KINH BIÊN





LU




TP.H CHÍ MINH  



B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

_______________________

THÁI HOÀNG LÂM



THÂM HT TÀI KHÓA VÀ LM PHÁT: BNG CHNG THC
NGHIM TI VIM
NH BIÊN

LU

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201



GVHD: TS. NGUYN HU HUY NHT



TP.H CHÍ MINH  




L

Thâm ht tài khóa và lm phát: bng chng thc
nghim ti Vinh biên

cu ca chính tôi.
Ngoài nhng tài liu tham khc trích dn trong lu
ng mi s liu và kt qu nghiên cu ca luc công
b hoc s di bt k hình thc nào.
TP. H 
Tác gi


Thái Hoàng Lâm













MC LC
TÓM TT 1
 GII THIU 2
1.1. Lý do nghiên cu 2
1.2. Mc tiêu nghiên cu 3
1.3. Câu hi nghiên cu 3
ng và phm vi nghiên cu 3
u 3

1. va nghiên cu 3
1.7. Cu trúc ca bài nghiên cu 4
     LÝ THUYT VÀ TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU
 5
 lý thuyt 5
2.1.1. Lm phát 5
 lm phát 5
2.1.1.2. Các nhân t n lm phát 5
ng phái kinh t v nguyên nhân lm phát 8
2.1.2.1. Lm phát là mt hing tin t 8
2.1.2.2. Lm phát không phi là mt hing tin t 10
2.1.2.3. Lm phát là do k vng 10
2.1.3. Din bin lm phát  Vit Nam trong thi gian qua 11
2.2. Tng quan các nghiên c 13
 U 26
3.1. Mô hình nghiên cu 26
3.2. D liu 31
 KT QU NGHIÊN CU VÀ THO LUN 41
4.1. Kt qu kinh tính dng 41
4.2. King liên kt bng kinh F 42
4.3. Các kinh tính vng chc mô hình ARDL 43



4.4. Kt qu ng mô hình dài hn 49
4.5. Kt qu ng mô hình ngn hn 50
 KT LUN 57

DANH MC T VIT TT

ADF (Augmented Dickey  nh nghi theo
Augmented Dickey  Fuller.
AIC (Akaike Information Criterion): tiêu chun thông tin Akaike
CPI (Consumer Price Index): ch s giá tiêu dùng
c tic ngoài.
GSO (General Statistics Office): Tng cc thng kê
IMF (International Moneytary Fund): Qu tin t quc t
M2: cung tin M2
t

SBC (Schwarz Information Criterion): tiêu chun thông tin Schwart
VECM (Vector Error Correction Model): mô hình vector t hi quy













DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1: Tng hp các kt qu nghiên cu 20
 Thng kê mô t các bin trong bài nghiên cu 39
Kt qu kinh tính dng b 41
Kt qu kinh tính dng b 41
Giá tr kinh F theo  43
 Giá tr kinh biên cho F-ng hp có h s chn và
không có bing theo Pesaran (2001) 43
 Kt qu kim tra tính vng chc 44
 Kt qu ng mô hình dài hn 50
 Kt qu ng mô hình ngn hn c 51
 Kt qu ng mô hình ngn hn c 52
 Kt qu ng mô hình ngn hn c 53
 Kt qu ng mô hình ngn hn ch 4 54

 Kt qu ng mô hình ngn hn c 55










DANH MC CÁC HÌNH V

 Ch s giá tiêu dùng t  32
 Thâm ht ngân sách t  33
3 Lãi sut cho vay t  34
  m ci t  35
 T giá h  36
 Cung tin M2 t i Quý  37
 Ch s giá nhp khu IMP t  38
 Giá du th gii t  39
 Kt qu kinh CUSUM c 45
 Kt qu kinh CUSUMSQ c 45
 Kt qu kinh CUSUM c 46
 Kt qu kinh CUSUMSQ c 46
 Kt qu kinh CUSUM c 47
 Kt qu kinh CUSUMSQ c 47
 Kt qu kinh CUSUM c 48
 Kt qu kinh CUSUMSQ c 48
 Kt qu kinh CUSUM c 49

 Kt qu kinh CUSUMSQ c 49



1



TÓM TT

Bài nghiên cu này kinh mi quan h trong dài hn và ngn hn gia
thâm ht ngân sách và lm phát  Vin t 
2013. Bài nghiên cu s dng d lic tng hp t các ngun ca B
Tài Chính, Tng Cc Th
ARDL, tác gi kinh các nhân t bao gm thâm ht ngân sách, lãi sut cho vay,
 m i, giá du, t giá h s giá nhp khu và cung tin M2
n lm phát. Vi mô hình ARDL và vi ngun d liu thc t ti Vit
Nam tác gi t qu nghiên cu y mia thâm
ht ngân sách và lm phát trong dài hn, tuy nhiên trong ngn hn thâm ht ngân
sách, lãi sut  m i và cung tin M2 n lm phát.
C th, thâm ht ngân sách, lãi sut cho vay và  m 
 vi lm phát, cung tii lm pháti vi các bin
giá du, ch s giá nhp khu, t giá hu lc, kt qu kim
nh i liên quan vi lm phát. Vi kt qu này, nghiên cc
u cung cp cho các nhà quc các nhân t n lm phát
 Vit Nam. T  có th vn dng phi hp vi tình hình thc t  có th 
ra nhng chính sách phù hp vi tng mc tiêu, tn mà h c
hin.

2



1  GII THIU
 1 cung c   c m   ng nghiên cu, và ý
a nghiên cu này.
1.1. Lý do nghiên cu









                







,  
khác 
 , 
-  thì



,

3







1.2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu ca bài nghiên cu là kinh mi quan h gia thâm ht ngân
sách và lm phát ti Vit Nam trong giai n 1995-2013. ng thi kinh vai
trò ca các nhân t n lm phát.
1.3. Câu hi nghiên cu
 tài nghiên ct ra nhng câu h
 Thâm ht ngân sách có n lm phát  Vit Nam trong dài hn và
ngn hn hay không?
 Ngoài thâm ht ngân sách, còn có nhân t nào n lm phát 
Vit Nam hay không?
1.4. ng và phm vi nghiên cu
Mu nghiên cu ch yu là ch s giá tiêu dùng, thâm ht ngân sách chính

ph, cung tin, lãi su m i, t giá hu, ch s
giá nhp khu n t 1995-2013 ti Vit Nam.
1.5. 
            
ARDL.
1.6. 
Bài nghiên cu không nhng làm rõ mi quan h gia thâm ht ngân sách
 nh các nhân t  ng n lm phát  Vi   t 
Chính ph có th ng chính sách phù hp trong tn nhm u
chnh lm phát theo m ra. Vic gim thâm ht ngân sách không nhng
giúp gim áp lc v tài chính, ng thi còn giúp Chính ph u tit tình hình kinh
t 

4



1.7. bài 
Nghiên cc thc hin vi cu trúc g
i thiu
c v mng phm vi nghiên
ck vng a nghiên cu này.
 lý thuyt và tng quan các nghiên c
p  lý thuyt nn tng v lng thi khái quát
li nhng nghiên c các nhân t  nào ti lm phát
c bit là mi quan h gia thâm ht ngân sách và lm phát. Mi bài nghiên cu s
dng nhng loi mô hình khác nhau, t nhn
mô hình d liu bng, VECM hay mô hình VAR.
u
p nn tng lý thuyt v mô hình nghiên cc

thc hin kinh. Bài nghiên cu s dng theo mô hình phân phi tr t hi quy
ARDL theo tác gi Abdul Jalil, Rabbia Tariq, Nazia Bibi (2013).
i dung và các kt qu nghiên cu
c thc hin các mô hình nghiên ct
qu và tho lun v kt qu nghiên cu.
t lun
t lun mi quan h gia thâm ht ngân sách và lm phát ti Vit
ng thi xác nh trong ngn hn mi quan h gia các nhân t n
lm phát.


5



 S LÝ THUYT VÀ TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU

p lý thuyt nn tng v lm phát, tình hình lm phát trong
thi gian qua  Vit Nam và nhng nghiên c các nhân t ng
 nào ti lm phát mi quan h gia thâm ht ngân sách và lm
phát.
2.1.  
2.1.1. Lm phát
2.1.1.1.  lm phát
m phát là s a mc giá chung theo th (Mankiw, 2003).
ng lm phát không phi là hi giá ca mt vài
hàng hoá, hay mt m         i là hin
ng giá c t ln duy nht. Lm phát hàm ý rng giá c ph
lên mt cách liên tc. Nu s t ln ca giá c thì hi ng này ch
dng lt cú sc v giá ch i lm phát.

 hn ch các tranh lun không cn thit, các nhà kinh t nh
     m phát c n (core inflation) hay l   
(underlying inflation). Vi cách tính các ch s lm phát này, bng nhi
pháp thng kê khác nhau, các nhà thi tr c các bing nht thi
c v giá du, yu t thi ti thn và n
nh ca giá.
2.1.1.2. Các nhân t n lm phát
 Thâm ht ngân sách
Bc  mm phát bi vì
bi chi có th p bng phát hành tin hoc vay n u gây nên lm phát

Th nht, vic phát hành tin trc tin t trên th ng
gây lc bit khi vic tài tr thâm ht ln và din ra liên tc thì nn
kinh t s trn lm phát cao và kéo dài. S n có th
6



m phát nu nn kinh t ng, mc cu tin giao
dp vi mng hp khu vc
a mãn vng tin h m gi (mc cu tii n
nh) thì s a cung tin làm cho lãi sut th ng gim, nhu cu tiêu
dùng v hàng hóa dch v và nhu c  a
tng cu nn kinh t, giá c s m phát. i ta gng hp khi
chính ph tài tr thâm ht bng cách phát hành tin là hing chính ph 
thu thu lm phát t nhm gi tin mt.
Th hai, p thâm ht bng ngun vay n c hoc ngoài,
vic vay n bng hình thc phát hành trái phiu ra th ng vn. Nu vic phát
hành din ra liên tc s  ng cu qu    t th
  gim lãi sut nhm h tr ng kinh t, Ngân hàng trung

i can thip bng cách mua các trái phing ti
gây nên lm phát. Hoc nu Chính ph vay n t c ngoài, phi t ngoi t ra
ni t  n gây lm phát.
 T giá h
 ng ca t giá h  n l  c khái nim rng ra là s
chuyn dch t giá hn dn t n lm phát. c
th hin thông qua ba kênh truyn dn sau:
Kênh th nhng ca t giá ti lm phát qua xut nhp khu ròng.
ó là khi ng ni t gim giá so vng tic ngoài, xut kh
lên, cán cân i có th c ci thin; do xut khu ròng là mt thành phn
ca tng cu nên khi xut kh
Kênh th ng ca t giá ti lm phát qua cán cân thanh toán. Khi
t t nhp khu ròng s n ci thin tình trng cán cân
i. ng thi, lãi sun hn lung v
vào trong  t  cân thanh toán tng th
c ci thin. Khi cán cân thanh toán tng th thc là lung vc
 vào trong  có hai kh y ra: hoc Ngân
7



 s phi cung ng thêm ti mua ngoi t nhm gi t giá không
b gim xu khuyn khích xut khu và hn ch nhp khu, m 
ng d tr ngoi hi qung không mong mun là cung tin
m phát s . Hoc nu  không vì mc tiêu
gi ng ni t nh giá th khuyn khích xut khu và gi nh rng
d tr ngoi h mc cn thit và không cn ng hp cán
cân tng th th thì vn có mng ngoi t n kinh t. Vi
nhc có nn kinh t b  m cao, tn thanh toán
ca nn kinh t ng hp này v.

Kênh th ng ca t giá ti lm phát qua giá hàng nhp khu. Giá
hàng nhp khu b ng bi hai thành phn là giá nhp khu trên th ng th
gii và t giá  Khi t gp kh
Nu là hàng nhp khu phc v sn xut, khi t n chi phí các yu t
n phu là hàng nhp khu tiêu dùng,
khi t   n giá ca hàng hóa tính bng ni t    t
nguyên nhân gây ra lm phát. Tuy nhiên, ng ca giá hàng nhp khn
lm phát s biu hic gia có t l nhp khu/GDP ln.
 Lãi sut
Lãi sut là bin s kinh t nhy cm, mt s i ca lãi sut s làm thay
i hành vi sn xut, tiêu dùng ca xã hi. Lãi su làm gim sc hp
dn ca vic nm gi tin trong hin ti làm tng cu gim xung t 
n lm phát. c li, mt s st gim trong lãi sut s khuyn khích mi
i tiêu dùng nhi n lm phát.
Vì vt là mt kênh quan trng ca chính sách
tin t  u hành kinh t nhu tit lm phát theo m ra.
 Cung tin
Lý thuyt s ng tin t cho r ng tin hin có trong nn kinh t
quynh giá tr ca tin và s ng tin t là nguyên nhân ch yu
8



gây ra lm phát. Vic chính ph n s ng cu v hàng hóa
và dch v, t  m phát.
2.1.ng phái kinh t v nguyên nhân lm phát
V lý thuyt, giá c hàng hoá trong nn kinh t là giá c cân bng gia tng
cung và tng cu hàng hoá và dch vy, mt s liên tc ca giá có
th bt ngun tng cung hoc tng cu hoc c hai. Nu giá c t ngun t
s   a phía c      i là lm phát do cu kéo

   c li nu chi phí doanh nghi    n
t, thu hoc giá c ng cung b st gim, hàng hoá
thiu hi là ly (cost-push inflation).
Trên thc t r nh s a lm phát là do bt ngun t
chi phy hay do cu kéo. Mt nguyên nhân khác na, lm phát trong hu ht các
ng hp là do s kt qu ng tng hp t phía cung ln phía c
là nguyên nhân dn s cn thit phi phân tích nhân t to ra lm phát  các
ng có tính kh m phc v t honh chính
sách cc nhm kim soát lm phát.
ng phái kinh t khác nhau thì có cách tip cn khác nhau khi nghiên
cu v lm phát. Ví d  khác bit gia lm phát trong ngn hn và dài
hn; lm phát trong nn kinh t i nn kinh t m; lu
th ng cnh tranh hoàn hc quyn; lý thuyt lm phát vi gi nh là
thông tin hoàn ho hay không hoàn h
Tng quát li có bn nhóm tip c gii thích lm phát. Nhóm th nht,
lm phát bt ngun ch yu là t tin t; Nhóm th hai, lm phát bt ngun t
nhng nhân t phi tin t; Nhóm th ba, lm phát bt ngun t k vng và Nhóm
th , lm phát bt ngun t các yu t chính tr.
2.1.2.1. Lm phát là mt hing tin t
Nhng nhà kinh t hc c n và tân c n s dng thuyt s ng tin
 gii thích cho lm phát. Thuyt s ng tin da trên

9



M.V = P.T (1.1)
ng cung tin, V là vòng quay ca tin, P là mc giá
chung trong nn kinh t và T là khng giao dch thc t. Lý thuyt này cho
rng tc  m toàn dng, hay nói mt cách khác là

s tình trng cân bng trong dài hn.
AS = Y (1.2)
Vi Y là tng sng thnh bi hàm sn xut trong dài hn.
ng c
AD = (M.V)/P (1.3)
Th ng hàng hoá và dch v xy ra khi AD = AS hay nói cách khác tng
mua (P.Y) phi bng tng chi (M.V)
MV = P.Y (1.4)
Vi gi nh rng V là mt hng s, bi vì giá tr này ph thuc vào s phát
trin ca mt h th u này không th i trong ngn hn.
 nh rng Y là mt hng s khi st c mc
toàn dng (trong dài hn). 1.4) có th vit l
P = (V/Y).M (1.5)
y, nu các yu t i thì mt bi s
 t bi s ng. Logarit hoá các giá tr
trên theo cách tính giá tr xp x ca t i), ta có:
p = (v - g) + m (1.6)
i ca P, V, Y và M, trong cách tính
này thì v, g là bng không (vì gi thuyi  trên), nên u
này chng t phi ca giá (t l lm phát) s ng ph
a cung tin trong dài hn. T  hc thung phái
này kt lun rng lm phát là mt hing tin t.
  i sáng l  ng phái tin t kt lun rng tin
i dân gi tin vì ngoài vic dùng ti i h còn
xem tit tài sn và thu nhng xuyên, ch không phi là thu nhp
10



thc, là bin s n cu tin. Hay nói cách khác, vin s

kéo theo lm phát trong dài hn.
2.1.2.2. Lm phát không phi là mt hing tin t
John Maynard Keynes cho rng lm phát hon
thu nhp t nh ng tit
kim biên l thu là thp, sang khu vc doanh nghip  
ng tit kim biên l thu y, lm phát  c
hi  tái phân phi thu nhp. Trong nh0
i lên nhng lp lun khác t các nhà kinh t hc thuu.
ng chính cng phái này cho rng lm phát bt ngun t quá trình chuyn
u ca các khu vc trong nn kinh t p, công nghip, khu
vc xut kh ng trong khu vc nông nghin
c này trong ngn hn. Khi tia khu v
theo tng cu v hàng hoá khu vc công nghi
vp phn ng hoc  tr do vy thay vì tng cung bên khu vc
nông nghi ng s  phía cu thì giá c s c.
Quá trình này li tip tc din ra, giá c  c nông
nghip và mt ln na lu trong khu vc công nghip. Quá trình
này lp lt vòng xoáy và do s ng nhp ca hai khu vc là
lý do to ra lm phát trong nn kinh t.
ng phái hm khác v quá trình hình
thành lng phái này kt lun rng s bing ca giá tu thuc vào
t sut li nhun mong mun ca ch doanh nghip và tic ca i
y, lm phát bing tu thuc vào mc tiêu li nhun ca doanh
nghip, tic tiêu ci lao ng hoi gia các yu
t sn xut, ví d  bing ca ca t giá, giá d
2.1.2.3. Lm phát là do k vng
Yu t k v ng bi các nhà kinh t h
Thomas J. Sargent. Các nhà kinh t hc thuc trp lu
11

sau, gi s các nhà honh chính sách ra thông báo s n trong
nn kinh t, lp ti dân s d ng giá s c dù d liu trong quá
kh cho thy rng giá c  ng gim. Da trên thc t này, nhóm
nhà kinh t này kt lun rng, nu  thì vi
không n sng thc trong ngn hn bi vì giá c s 
theo k vng ca dân chúng.
2.1.3. Din bin lm phát  Vit Nam trong thi gian qua

K t t Nam thc hii mi, chuyn t nn
kinh t k hoch tp trung sang nn kinh t th   ng. Kt qu ca
c t l ng cao, cao nht là 9.3% vào
Tuy nhiên, l thành mt v kinh t i vi Vit
Nam và Vii qua nhin t siêu ln gim phát.
n siêu lm phát sau chin tranh là nhân t chính d 
i mêu lm phát vn tip t
c thc hin mt chính sách rút tin kh
bt tin gi ngn hn 12% mt tháng t 
1989. M  c duy trì ch trong  ng tin
m mt cách nhanh chóng làm cho lm phát gim mt cách
. Trong nh nhng n lc nh trong thc
hin chính sách tht cht tin t và chính sách tài khóa là mt trong nhng nhân t
chính dn lm phát hp lý t 
n này có mn gim phát nh t ng ca
cuc khng hong  ng cung và giá c hàng
hóa st gim.
S gim sút trong hong kinh t sau khng hoc các
chính ph ng kinh t thay vì nh lm phát bng cách thc
hin chính sách ni lng v tin ta, t i din vi mng

ln vn tràn vào trong c phi duy trì nh t
ng ngoi hi dn cung ti
12



và d n l       n 9.5% t 
u so vi lm phát mc tiêu 5% mà Quc h ra và lm phát
vn còn tip t
(mc cao nht t  i tp
trung vào mc tiêu nh lng n
t tht chc thc hin. Nhng n lc này gim cung ti
2008 và nhng hong kinh t toàn c
nhng n lc cc tr nên kém hiu qu. Chính sách tht cht
tin t và hiu ng tiêu cc t khng hong kinh t toàn c
nhiu công ty phi phá sn, sn xuc tr nên chm chp. Kt qu, lm
phát không gim mà vn gi  mc cao.
Tình hình l       n  mc cao l t là
11,75% và 18,13%. Nguyên nhân ca tình trng lm phát cao v n là do tin t
c ni lng trong mt thi gian dài. 
. Do cung ti l cung tin M2 trên
GDP ca Vic tình hình trên,  nh kinh t 
ng thi không chy theo áp lng, Chính ph  ra nhiu ch
i các bin pháp mnh c bit là vic tht cht tín dng nhm kim hãm
áp lc gia a lm phát. C th, l mc 18.13% thì
m xung mc 6.81%. Mt nguyên nhân quan trng ca kt
qu nêu trên là vic nn ra th ng bng các kênh
chính th tr  c trái phiu chính ph, h tr thanh khon cho
i qua th ng mng các bin pháp nghip v
n v nhanh, làm cho vic cung ti

tin (nht là tin mt) thc s  
m phát  mc xem là mc
thp nht k t  l lm phát thp do thiu lc kéo t phía cu và s
qun lý cht ch ci vi các mt hàng thit yu.
13



Tình hình lm phát t c gi  mc thp, c
th CPI tháng 6/2014 ca c 
vi tháng 12/2013. Vic gi lm phát theo m t nhng thành tu
nhnh. Tuy nhiên, Chính ph cn phi có bin pháp ci thin sc mua ci
tiêu dùng nhc mng hp lý.
2.2. 
Lm phát luôn là v c các nhà nghiên cc bit là vic
nghiên cu các nhân t  n lm phát. Nhiu nghiên cu c
thc hin  nhiu quc gia, qua nhibng nhi
 kinh các nhân t n lm phát i bt là nghiên cu v
mi quan h gia lm phát và thâm ht ngân sách.
Mt s lý thuyt c n cung cp mt s gii thích cho s bing giá c.
Ví d Fisher (1911) cho thy rng bi vì t  tin t c kim soát
mt cách ngoi sinh i trong cung tin s gây ra nhng i v
giá và bt k s  tng cu làm giá c   yu t
quynh chính ca lm phát c coi là mt tin t và chính sách tài khóa không
ng c lp v mc giá. Lý thuyt Keynes c xem xét áp dng trong ngn
hn. Không gi lý thuyt c n, chính sách phía cu c coi là có hiu
qu trong vii mc sng. Thâm ht ngân sách phát sinh t s 
chi tiêu hoc gim thu s dn s  tng cu. Nhu c này s
ng ch khi nn kinh t là i mng toàn dng. Nu nn kinh t
 hong  mc toàn dng kt qu s là s  trong mc giá.

Trong lý thuyt ca Keynes, có hai kênh tài tr cho thâm h
c s  in thêm tin. Và c hai kênh cho
thy rng thâm ht tài khóa s  lm phát.
Lý thuyt gt trong vinh mc giá cho rng mc giá không
c nh mc lp bi chính sách tin t mà là kt qu ca s ph
thuc ln nhau ca các chính sách tài khóa và chính sách tin t (Leeper, 1991,
Sims, 1994). Các c c gng các ràng buc ngân sách qua
14



thi gian và trong quá trình lm phát. Trong ch  áp ch tài chính,
chính sách tin t hong phù hp  tài tr cho các yêu cu tài chính 
n mc giá. Bây gi nu có s chi phi tin t và 
c lp trong vi các chính sách, nó s t mt hn ch v vic tài tr ca
chính ph thông qua vic in tin. có th cng c tài khóa và lm phát có th
c giá tr mc tiêu. Bi vì trong h thng chi phi tài chính mc giá ch yu
b ng bi v th ngân sách c.  s áp ch i ca các
chính sách tài khóa và tin t ng ca thâm ht ngân sách ti
lm phát.  c phát trin do s áp ch tài chính và i d dàng tài tr
bi vic quyn thu li t n, lm phát t hing tài
chính. Các k vng v lm phát c da trên các quynh tài chính ca chính
ph n vào lm phát.
Có mt s yu t khác   n m  lm phát theo các tài liu
  Ví d, chi phí vn vay, mà  c gi là lãi sut, là mt trong
nhng ngun quan trng ca lm phát t phía y. C th, Hasan (1999) 
kinh hiu ng Fisher ng hp ca Pakistan và n kt lun rng lãi
sut phn ng vi lm phát  không phi theo t l 1-1 và lãi sut thc không
còn c nh  d  a gi thuyt ca Fisher.    y, Kandil
(2005), Boschi và Girardi (2007) và Kose et al. (2012)  ghi nhn rng lãi sut

c là nhng yu t quynh lm phát.
 Romer (1993) cho th m c i nhiu  d n
mc lm phát th  u này  c ki nh thc nghim bi Catao và
Terrones (2005). Kt lun là  m ci ch n lm phát  các
  phát trin và không phi vi tt c  c. Bowdler và Nunziata
(2006) nhn thy r m ci càng ln s làm gim kh  lm
phát trong các quc gia thành viên thuc OECD. Lin và Chu (2013) y
mt mi quan h c chiu mnh gi m ci và lm phát trong
thi k lm phát cao t mi quan h yu trong ng hp lm phát
thp. na, Samimi et al. (2012)  ch ra rng mng ng
15



c m ci c s dng trong nghiên cu này  th hin
mt mi quan h cùng chiu gia lm phát và  m ci và càng m
c làm gm phát nu ng b m ca
i này. u này c quan sát bi Zakariya (2010).
Khng i có th  bi vì s  nhp khu. Do
 giá nhp khu là mt yu t quan trng có th d  m lm phát. C th,
Deme và Fayissa (1995), Darrat (1997) và Boujelbene và Boujelbene (2010) kim
tra ng ca giá nhp khu n m lm phát và tìm thy mt m
 gia hai bin s.
          eji (2000),
Boschi và Girardi (2007), El-Sakka và Ghali (2005), Pelipas (2006) và Boujelbene
u t t giá h gii thích cho lm
phát.
Trong mt s ng hp các quc gia, ví d Naqvi et al. (1994), Hasan và
cng s (1995) và Bokil và Schimmmelpfenning (2005) nghiên cu ti Pakistan,
Callen và Chang (1999) nghiên cu ti , Leigh và Rossi (2002) nghiên cu

ti Th , Chauvet (2000) nghiên cu ti Brazil, Sun (2004) nghiên cu ti
Thái Lan, Simone (2000) nghiên cu ti Chile và Boujelbene và Boujelbene (2010)
nghiên cu ti Tunisia, lm phát cung cp các mô hình thc nghim mà kt hp c
hai nhân t cung cu cùng vi các bin chính sách và k vng hp lý. Mt s
nghiên cu tiêu bi
Romer (1993): tác gi s dng d liu bình quân t a 114 quc
 kinh mi quan h gi m i và lm phát. Tác gi cho rng
tn ti m m i và lm phát  hu ht các quc
gia ngoi tr nhóm nh các quc gia phát trim phát thp.
Shabbir and Ahmed (1994): bng cách s dng d lia Pakistant
t -1988, tác gi s d kinh mi quan h
gia thâm ht ngân sách và lm phát thông qua vic kinh các nhân t 
thâm ht ngân sách, tín dng ca ngân hàng, d tr ngoi hn cung
16



ting thâm ht ngân sách có mt  và nh
ng  lên lc lp vi ng gián tip ca nó thông qua cung
ting hp này rt ít ho. Tc là thâm ht ngân sách
c giá c -7%.
Bên cnh nhng nghiên cu trc tip và gián tip ca thâm ht ngân sách,
tác gi còn làm sáng t vinh mc giá chung và mi quan h gia cung tin
 mc giá chung h ng bi cung tin tr mt k. Cung tin b tác
ng cùng chiu bi tín dng ngân hàng hoc d tr ngoi hi  ng ca thâm
ht ngân sách là cùng chiu 
Chaudhary và Ahmad (1995): da trên lý thuyt s ng ca các nhà kinh
t tin t, tác gi s dng d li       n: 1973-
1992,1973-1982, 1982-1992 ca Pakistan. Thông qua vic s d  
OLS tác gi nhn thy rng ving v p thâm ht ngân

c bit là t h thng ngân hàng, s gây lm phát trong dài hn. Bài nghiên
cu còn ch ra mt ma thâm ht ngân sách và lm phát
trong sut thi k lc bit là trong thp niên 1970. Bên c
gi còn ch ra rng cung tin không còn là bin ngoi sinh na mà nó ph thuc vào
v th d tr quc t và thâm ht ngân sách, và nó ni bt bin ni
sinh.
Kt lun chung ni lên t nhng nghiên cu thc nghim là vic thc thi
chính sách tin t có th c thc hin b
cách thc thc hin chính sách ph thuc rt ln t các quynh tài chính ca
Chính ph kim soát áp lc lm phát, Chính ph cn phi ct gim thâm ht
ngân sách. Vic ct gic thc hin thông qua viu hóa s ng
ln hong ca khu vt gi quy mô th tc hành
chính. Bi vì có quá nhiu dch v công ích mà mc c nh
hoc ít nhi theo lm phát.
17



Durevall (1998): phân tích quá trình lm phát  Brazil t  1985
thông qua mô hình ECM. Tác gi cho thy rng l gim
giá ca t giá hn và lm phát gim khi có s u ra.
CaTao và Terrones (2003): s dng mô hình d liu bng tác gi 
thit lp mô hình phi tuyn (da trên nn tng thu lm phát) v mi quan h gia
lm phát và thâm ht ngân sách thông qua d liu ca 107 quc gia trong thi gian
 -2001.
Bài nghiên cu không phát hin ra mng mnh
gia thâm ht ngân sách và lm phát  nhóm các quc gia phát trin và lm phát
thp. Tuy nhiên, tn ti mi quan h này gia thâm ht ngân sách và lm phát qua
nhóm các quc gia phát trin và lng thi tác gi không tìm thy
bin gii thích nào làm suy yu mô hình vi ngoi l duy nht là bin giá du. Bin

 m c phát trii là tt c
c.
Tekin-Koru và Erdal (2003): Trong bài vit này tác gi s d
 ng các mi quan h dài hn gia thâm ht ngân sách, lm
ng tin t (bao gm c tng tin hp và rng)  Th 
n t . Các kt qu ng
liên kt Johansen cho rng cung tin và lm phát có mnh. Các
phân tích không cung cp s h tr cho gi thuyt lý thuyt s ng rng lm phát
là kt qu ca mt chính sách tin t tích cc. Các bin ni sinh cng tin
t và lm phát h tr cho lp lun rng chính ph  gng gi cho doanh thu phát
hành tin nh bi chính sách tin t b ng ca thu nh  ng
chng không h tr lý thuyt tài chính - mc giá (FTPL), vì có v 
liên kt trc tip gia thâm ht ngân sách và lm phát.
Sahan (2010): tác gi s dng d liu bng s liu cc Châu Âu và
Th  n 1990 -  kinh mi quan h gia thâm ht
ngân sách và lm phát thông qua kinh Pedroni Test và kinh Larsson.
nh Pedroni Test cho rng không có mi quan h dài hn gia thâm