SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC NẮM GIỮ TIỀN MẶT LÊN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG VÀ GIÁ TRỊ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2009 - 2012.PDF

B GIÁO DCă&ăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH



HÀ TH THANH XUÂN

S NHăHNG CA VIC NM GI TIN
MT LÊN HIU QU HOTăNG VÀ GIÁ
TR CA CÁC DOANH NGHIP TI VIT
NAMăGIAIăON 2009 ậ 2012


LUNăVNăTHCăSăKINHăT




TP. H Chí Minh ậ Nmă2014ă
B GIÁO DCă&ăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH



HÀ TH THANH XUÂN

S NHăHNG CA VIC NM GI TIN
MT LÊN HIU QU HOTăNG VÀ GIÁ
TR CA CÁC DOANH NGHIP TI VIT
NAMăGIAIăON 2009 ậ 2012
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG

MÃ S: 60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGI HNG DN KHOA HC:
TINăSăLểăTH KHOA NGUYÊN

TP. H Chí Minh ậ Nmă2014


LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t ắS NHăHNG CA VIC NM
GI TIN MT LÊN HIU QU HOTă NG VÀ GIÁ TR CA CÁC
DOANH NGHIP TI VITă NAMă GIAIă ON 2009 ậ 2012” lƠ công trình
nghiên cu ca chính tác gi, ni dung đc xây dng da trên quá trình hc tp và
các kt qu nghiên cu thc tin trong thi gian qua, s liu s dng trong lun vn
là trung thc, đc thu thp t nhng ngun đáng tin cy, có trích dn ngun gc rõ
ràng.

Thành ph H Chí Minh, tháng 09 nm 2014


Hà Th Thanh Xuân

MCăLC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC HÌNH VÀ BNG BIU
TÓM TT 1
CHNG 1: GII THIU 2
1.1. Lý do chn đ tài: 2
1.2. Mc tiêu nghiên cu: 3
1.3. Ngun d liu ậ Mô hình - Phng pháp nghiên cu: 4
1.4. Ni dung nghiên cu: 7
CHNG 2: TNG QUAN LÝ THUYT VÀ KT QU CÁC NGHIÊN CU
TRC ỂY 8
2.1. Tng quan lý thuyt: 9
2.1.1. ng c nm gi tin mt ca doanh nghip: 9
2.1.2. Lý thuyt đánh đi: 11
2.1.3. Lý thuyt trt t phân hng: 12
2.1.4. Lý thuyt Dòng tin mt t do: 12
2. 2. Kt qu các nghiên cu trc đơy: 13
2.2.1. Các nghiên cu trc đơy v nm gi tin mt: 13
2.2.2. Các nghiên cu v nh hng ca vic nm gi tin mt đi vi hiu qu
và giá tr doanh nghip: 16
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 22
3.1. D liu: 23
3.2. Mô hình vƠ phng pháp nghiên cu: 24
3.2.1. Các yu t tác đng đn vic nm gi tin mt ca doanh nghip: 24

3.2.1.1. Gi thuyt và mô hình: 24
3.2.1.2. Phng pháp nghiên cu: 28
3.2.1.2.1. Thng kê mô t: 28
3.2.1.2.2. Các phng pháp hi quy cho mô hình các nhân t tác đng đn
lng tin mt nm gi: 29
3.2.2. Tác đng ca nm gi tin mt lên hiu qu hot đng và giá tr ca
doanh nghip: 30
3.2.2.1. Gi thuyt và mô hình: 30
3.2.2.2. Phng pháp nghiên cu: 32
CHNG 4: KT QU NGHIÊN CU: 36
4.1. Thng kê mô t: 37
4.2. Ma trn các h s tng quan gia các bin: 40
4.3. Kt qu hi quy cho mô hình các nhân t tác đng đn lng tin mt nm
gi: 42
4.3.1. Hi quy Pooled OLS vi bin gi nm: 42
4.3.2. Hi quy Pooled OLS vi bin gi nm vƠ ngƠnh: 43
4.3.3. Hi quy các nh hng c đnh (Fixed Effects) 45
4.3.4. Mô hình Fama ậ Macbeth: 46
4.3.5. Tng hp các kt qu hi quy: 48
4.4. Kt qu hi quy cho mô hình tác đng ca nm gi tin mt lên hiu qu hot
đng và giá tr ca doanh nghip: 52
4.4.1. Kt qu hi quy cho mô hình tác đng ca nm gi tin mt lên hiu qu
hot đng doanh nghip: 52
4.4.2. Kt qu hi quy cho mô hình tác đng ca nm gi tin mt lên giá tr
doanh nghip 55
CHNG 5: KT LUN 59
5.1. Kt lun: 60

5.2. Mt s khuyn ngh giúp doanh nghip Vit Nam qun lý tin mt hiu qu,
tránh các chi phí phát sinh khi nm gi: 62
5.3. Hn ch ca đ tài: 63
5.4. Hng phát trin cho nhng nghiên cu tip theo: 63
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC




DANHăMCăHỊNHăVÀăBNGăBIU
Hình 1: T l nm gi tin mt trung bình trong giai đon 2009 -2012 38
Bng 1: Tng hp cách tính các bin s dng trong bài nghiên cu 31
Bng 2: Tóm tt các kt qu thng kê mô t 37
Bng 3 : T l nm gi tin mt trung bình theo ngành 39
Bngă4: Ma trn h s tng quan gia các bin 40
Bngă5: Kt qu hi quy Pooled OLS vi bin gi nm 42
Bngă6: Kt qu hi quy Pooled OLS vi bin gi nm vƠ ngƠnh 43
Bngă7: Kt qu hi các yu t c đnh (Fixed Effects) 45
Bngă8: Kt qu hi quy Fama ậ Macbeth: 46
Bngă9: Tng hp các kt qu hi quy: 48
Bng 10: Kt qu hi quy và kim đnh la chn mô hình phù hp cho tác đng ca
nm gi tin mt lên hiu qu hot đng doanh nghip
(c hi đu t  mc thp) 52
Bng 11: Kt qu hi quy và kim đnh la chn mô hình phù hp cho tác đng ca
nm gi tin mt lên hiu qu hot đng doanh nghip (c hi đu t  mc trung
bình) 53
Bng 12: Kt qu hi quy và kim đnh la chn mô hình phù hp cho tác đng ca
nm gi tin mt lên hiu qu hot đng doanh nghip
(c hi đu t  mc cao) 53

Bng 13: Tác đng ca nm gi tin mt (LIQ) đi vi hiu qu hot đng ca
doanh nghip thông qua bin ROA trong giai đon 2009 ậ 2012 54


Bng 14: Kt qu hi quy và kim đnh la chn mô hình phù hp cho tác đng ca
nm gi tin mt lên giá tr doanh nghip (c hi đu t  mc thp) 55
Bng 15: Kt qu hi quy và kim đnh la chn mô hình phù hp cho tác đng ca
nm gi tin mt lên giá tr doanh nghip (c hi đu t  mc trung bình) 56
Bng 16: Kt qu hi quy và kim đnh la chn mô hình phù hp cho tác đng ca
nm gi tin mt lên giá tr doanh nghip (c hi đu t  mc cao) 56
Bng 17: Tác đng ca nm gi tin mt (LIQ) đi vi giá tr doanh nghip thông
qua bin PRB 57



1


TịMăTT
Bài vit nhm nghiên cu các yu t tác đng đn lng tin mt nm gi và s nh
hng ca vic nm gi tin mt đi vi hiu qu hot đng và giá tr ca các
doanh nghip Vit Nam niêm yt trên S giao dch chng khoán Thành ph H Chí
Minh trong giai đon 2009 ậ 2012 s dng d liu bng vƠ các phng pháp hi
quy.
Mô hình đo lng các nhân t đc trng ca doanh nghip tác đng đn lng tin
mt nm gi s dng mô hình hi quy kt hp tt c các quan sát (Pooled OLS) vi
bin gi lƠ nm, nm vƠ ngƠnh, hi quy các yu t c đnh (Fixed Effects) và
phng pháp Fama ậ Macbeth. Kt qu hi quy cho thy t l đòn by, vn lu
đng ròng tác đng ngc chiu đn lng tin mt nm gi, phù hp vi Lý thuyt
đánh đi và Lý thuyt trt t phân hng. Yu t dòng tin thun hot đng kinh

doanh, tính bin đng dòng tin, hiu qu hot đng tài chính và hot đng đu t
có tng quan dng vi lng tin mt nm gi.
Mô hình đo lng tác đng ca nm gi tin mt lên hiu qu hot đng và giá tr
doanh nghip đc thc hin trên các mô hình hi quy c bn Pooled OLS, FEM,
REM và s dng các kim đnh phù hp la chn mô hình ti u cho tng nhóm
doanh nghip có trung bình c hi đu t so vi trung bình đu t ca mu nghiên
cu  mc thp, trung bình, cao. Kt qu cha đ bng chng cho thy vic nm
gi tin mt có tác đng đn giá tr ca doanh nghip và có ít bng chng cho thy
doanh nghip càng nm gi tin mt càng có hiu qu hot đng cao. Ch có bng
chng rng doanh nghip có c hi đu t  mc trung bình, càng gi nhiu tin
mt, cƠng gia tng hiu qu hot đng. Mô hình không có ý ngha thng kê đi vi
các doanh nghip có c hi đu t cao hoc thp.
2


CHNGă1:ăăGIIăTHIU
1.1. LỦădoăchnăđătƠi:
Tin mt là mt phn quan trng ca doanh nghip, là mch máu ca doanh nghip.
Nhiu nghiên cu đư cho thy rng trong tng tài sn ca doanh nghip thì tin và
các khon tng đng tin chim t trng khá đáng k dao đng t mc 5% đn
22%, đn c nh nghiên cu ca Kim, Mauer và Sherman (1998), Opler,
Pinkowitz, Stulz và Williamson (1999), Ferreira và Vilela (2004), Ozkan và Ozkan
(2004). Các tác gi nƠy đư nghiên cu xem các yu t bên trong doanh nghip nh
quy mô doanh nghip, t l n, dòng tin ca doanh nghip, đ bin đng dòng tin,
c hi đu t vƠ các tài sn thanh khon khác có nh hng cùng chiu hay ngc
chiu đn lng tin mt nm gi ca các doanh nghip không hot đng trong
ngành tài chính ti các công ty ti M, Anh, ụ, c, Nht Bn và các quc gia
trong khi Liên minh Kinh t và Tin t Châu Âu. Mi quan h gia bin ph thuc
(lng tin mt nm gi) và các yu t đc lp (các yu t bên trong doanh nghip)
đc da trên ba mô hình lý thuyt: lý thuyt đánh đi ca (Myers,1977), lý thuyt

trt t phân hng (Myers và Majluf, 1984), lý thuyt dòng tin t do (Jensen, 1986).
Là s ít quc gia trong s các nn kinh t mi ni  khu vc ông Nam Á không
ri vƠo tình trng suy thái kinh t và khng hong toàn cu nm 2007-2008, tuy
nhiên là mt quc gia nm trong khi WTO, các ch tiêu kinh t v mô đư cho thy
cuc khng hong toàn cu đư nh hng đn kinh t Vit Nam. Sau khng hong
và trong bi cnh khó khn chung ca nn kinh t toàn cu, vic nm gi tin mt
đc các doanh nghip Vit Nam quan tơm hn trong vic nâng cao hiu qu hot
đng và giá tr doanh nghip. Vy nhng nhân t nƠo đư tác đng đn vic nm gi
tin mt ca các doanh nghipVit Nam? Mi quan h ca chúng đi vi lng tin
mt nm gi ti các doanh nghip là cùng chiu hay ngc chiu? Và s nm gi
nhiu tin mt có giúp cho doanh nghip gia tng giá tr và hiu qu hot đng hay
không? Do đó, ngi vit quyt đnh thc hin đ tài: “S nh hng ca vic
3


nm gi tin mt lên hiu qu hot đng và giá tr ca các doanh nghip ti Vit
Nam giai đon 2009 – 2012”
 tƠi nƠy đc thc hin trên 131 công ty không hot đng trong lnh vc tài
chính, ngơn hƠng đc niêm yt trên sàn giao dch chng khoán thành ph H Chí
Minh (HoSE) trong giai đon 2009 -2012 nhm tìm dn chng đ gii đáp cho ba
câu hi nêu trên.
1.2. Mcătiêuănghiênăcu vƠăcơuăhiănghiênăcu:
Mc tiêu nghiên cu:
- Nhn bit các nhân t nƠo tác đng đn vic nm gi tin mt ca các doanh
nghip không hot đng trong ngành tài chính, ngân hàng niêm yt trên S giao
dch chng khoán Thành ph H Chí Minh trong giai đon 2009 ậ 2012. Xem xét
tác đng ca các nhân t đó đi vi vic nm gi tin mt.
- Xem xét tác đng ca vic nm gi tin mt lên hiu qu hot đng và giá tr
doanh nghip nh th nào vi mc đ khác nhau v c hi đu t ca mi doanh
nghip.

Câu hi nghiên cu:
- Nhng nhân t nƠo đư tác đng đn vic nm gi tin mt ca các doanh
nghipVit Nam?
- Mi quan h các nhân t tác đng vi lng tin mt nm gi ti các doanh
nghip là cùng chiu hay ngc chiu?
- Vi mc đ khác nhau v c hi đu t ca mi doanh nghip, s nm gi nhiu
tin mt có giúp cho doanh nghip gia tng giá tr và hiu qu hot đng hay
không?

4


1.3. Ngunădăliuăậ Mô hình - Phngăphápănghiênăcu:
 Ngun d liu:
S liu ca đ tƠi đc trình bày theo d liu bng ca 524 quan sát đi din cho
131 công ty không hot đng trong lnh vc tƠi chính, ngơn hƠng đc niêm yt trên
S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh (HoSE) trong giai đon 2009-
2012.  đơy d liu ca các đnh ch tƠi chính nh ngơn hƠng, công ty chng
khoán, công ty bo him không đc đa vƠo do có s khác bit khá ln ca chúng
so vi các doanh nghip thông thng theo Gary và Andrew (2002).
 Mô hình:
 tài này da vào mô hình ca bài nghiên cu ắExcess cash holdings and share
holder value” ca tác gi Edward Lee và Ronan Powell hoàn thành vào ngày 7
tháng 10 nm 2010 đ xác đnh các yu t có kh nng tác đng đn vic nm gi
tin mt ca doanh nghip Vit Nam trong điu kin các bin này có th thu thp
đc ti các ngun cung cp thông tin đáng tin cy trong nc. VƠ sau đó s dng
bài nghiên cu ắFirm’s Cash Holdings and Performance: Evidence from Japanese
Corporate Finance” ca Shinada Naoki đ xem xét nh hng ca nm gi tin mt
lên hiu qu hot đng và giá tr doanh nghip.
 Mô hình đo lng các yu t tác đng đn vic nm gi tin mt ca các doanh

nghip:
LIQ
i,t
=  + 
1
MTB
i,t
+ 
2
RSIZE
i,t
+ 
3
LEV
i,t
+ 
4
OCF
i,t
+ 
5
NWC
i,t
+ 
6
CAPEX
i,t
+

7

ICF
i,t
+ 
8
FIN
i,t
+ 
9
VAROCF
i,t
+ 
i,t
(1)
Trong đó:

LIQ: là bin ph thuc đo lng lng tin mt đang nm gi ca doanh nghip i
trong nm t

5


Các bin đc lp:
MTB: Giá th trng trên giá ghi s đi din cho c hi tng trng hay s bt cân
xng thông tin gia nhà qun lý và các c đông ca doanh nghip i trong nm t
RSIZE: Quy mô thc ca doanh nghip i trong nm t
LEV: T l đòn by ca doanh nghip i trong nm t
OCF: Dòng tin mt ca doanh nghip i trong nm t
NWC: Vn lu đng ròng ca doanh nghip i trong nm t
CAPEX: Chi tiêu vn đi din cho c hi đu t ca doanh nghip i trong nm t
ICF: Lu chuyn tin thun t hot đng đu t ca doanh nghip i trong nm t

FIN: Lu chuyn thun t hot đng tài chính ca doanh nghip i trong nm t
VAROCF: Tính bin đng dòng tin 3 nm ca doanh nghip i trong nm t
Trong bài nghiên cu gc ca Edward Lee vƠ Ronan Powell có đa bin CONFID
đi din cho mc đ t tin trong kinh doanh ca doanh nghip đc ly t ch s t
tin trong kinh doanh đc xut bn trong cuc kho sát kinh doanh hàng quý ca
Phòng nghiên cu kinh t - Ngân hàng quc gia Úc. Xét thy điu kin thc t 
Vit Nam không th thu thp bin CONFID đc mt cách chính xác, do đó ngi
vit đư loi b bin này ra khi mô hình áp dng đ tránh s gây nhiu và làm nh
hng ca bin nƠy đi vi kt qu nghiên cu.
 Mô hình đo lng nh hng ca nm gi tin mt lên hiu qu và giá tr doanh
nghip:

Pt =  + a*

LIQ
t -1
+ b*YD + c*ID (2)
Trong đó:
P: biu hin mt trong 2 yu t: ROA hoc PBR.
6


ROA là t sut sinh li trên tng tài sn
PBR là t l giá tr vn hóa th trng trên tng tài sn ca doanh nghip.
YD và ID ln lt là bin gi đi din nm vƠ ngƠnh.
 Phngăphápănghiênăcu:
 tài này da theo các phng pháp nghiên cu t công trình nghiên cu ca
Adward Lee và Ronan Powell (2010), các phng pháp sau đc vn dng đ xem
xét mi quan h gia các yu t đc xác đnh lƠ có tác đng đn vic nm gi tin
mt ca doanh nghip:

- Mô hình hi quy kt hp tt c các quan sát (Pooled OLS) vi bin gi lƠ nm
- Mô hình hi quy Pooled OLS vi bin gi lƠ nm vƠ ngƠnh
- Mô hình nh hng c đnh (Fixed Effects ậ FEM)
- Phng pháp hi quy Fama ậ Macbeth
Theo công trình nghiên cu ca Shinada Naoki đ xem xét nh hng ca nm gi
tin mt lên hiu qu hot đng và giá tr doanh nghip, mu gm 131 công ty đc
chia thành ba nhóm theo mc đ v c hi đu t thp ( các doanh nghip có trung
bình c hi đu t so vi trung bình c hi đu t toƠn mu nh hn bách phơn v
th 33) , c hi đu t  mc trung bình (các doanh nghip có trung bình c hi
đu t so vi trung bình c hi đu t toƠn mu t bách phân v 33 đn bách phân v
66), c hi đu t  mc cao (các doanh nghip có trung bình c hi đu t so vi
trung bình c hi đu t toƠn mu ln hn bách phơn v 66).
 tài s dng các phng pháp hi quy sau đ xem xét mi quan h gia nm gi
tin mt đi vi hiu qu hot đng và giá tr doanh nghip:
- Mô hình hi quy kt hp tt c các quan sát (Pooled OLS)
- Mô hình nh hng c đnh (FEM)
7


- Và mô hình nh hng ngu nhiên (REM)
 tìm hiu xem phng pháp hi quy nào là phù hp nht trong ba phng pháp
trên, các kim đnh là F test, kim đnh Breusch - Pagan và kim đnh Hausman
đc đa vƠo s dng.
1.4. Niădungănghiênăcu:ă
Phơn tích đnh lng các nhân t nh hng đn vic nm gi tin mt ca doanh
nghip và xem xét tác đng ca gi tin mt đn hiu qu hot đng và giá tr
doanh nghip bng cách ly s liu ca 131 công ty niêm yt ti HoSE giai đon
2009-2012.
Bài nghiên cu gm 5 phn nh sau:
Chng 1: Gii thiu

Chng 2: Tng quan các lý thuyt và kt qu nghiên cu trc đơy
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng 4: Kt qu nghiên cu:
Chng 5: Kt lun

8


CHNGă2:ăTNGăQUANăLụăTHUYTăVÀă
KTăQUăCÁCăNGHIểNăCUăTRCăỂY
Nm gi tin mt là mt ch đ không quá mi m trong các nghiên cu v doanh
nghip. Nhiu nghiên cu cho rng doanh nghip có nhiu đng c nm gi tin
mt, có th là do các điu kin qun lý doanh nghip, hn ch tài chính hay do tài
tr bên ngoài tn kém. Ngoài ra, mt s nghiên cu cng đã chng minh mi quan
h gia vic nm gi tin mt đi vi hiu qu hot đng và giá tr doanh nghip.
Ni dung ca phn này s trình bày li các lý thuyt cng nh kt qu nghiên cu
thc nghim ca nhiu tác gi nhm làm c s cho đ tài và cng giúp cho chúng ta
có cái nhìn khái quát v vic nm gi tin mt ca các doanh nghip và nhng tác
đng ca nó đi vi hiu qu hot đng và giá tr ca doanh nghip.
9


2.1. TngăquanălỦăthuyt:
2.1.1. ngăcănmăgiătinămtăcaădoanhănghip:
Lng tin mt nm gi đóng vai trò rt quan trng vi mt doanh nghip vì nó
cung cp kh nng thanh toán bng tin mt ca doanh nghip. Lng tin mt công
ty nm gi đc hiu là tin mt và các khon tng đng tin nh tin gi ngân
hàng, các chng khoán, trái phiu ngn hn có kh nng quy đi thành tin nhanh
(Ferreira & Vilela, 2004) (Opler, Pinkowitz, Stulz, & William, 1999) (Bates, Kahle,
& Stulze, 2009).

Vic nm gi tin mt có nhng thun li nht đnh. Theo Chen và Chuang (2009),
các công ty có xu hng nm gi nhiu tin mt nhm gim chi phí giao dch và
ngn chn các tn tht cho vic đu t kém do thiu ngun qu đ thc hin. Mi
doanh nghip có nhng lý do rt khác nhau đ nm gi tin mt, và theo các nghiên
cu trc đơy thì có 4 đng c chính nh sau đ mt doanh nghip nm gi tin:
- ng c giao dch: Vì tin lƠ phng tin trao đi nên các doanh nghip cn
có tin đ tin hành các giao dch hng ngày, Doanh nghip cn tin mt đ chi tr
cho các hot đng kinh doanh ca mình (Opler và các cng s, 1999), (Damodaran,
2008), (Bates và các cng s, 2009), (Custodio, Ferreira, và Raposo, 2005). Tuy
nhiên, nhu cu tin mt ti các doanh nghip thì không ging nhau. Các doanh
nghip hot đng trong các ngành sn xut phn mm và dch v, gii trí và truyn
thng thng không b đòi hi v chi tiêu vn nhiu nh các công ty trong các
ngành thâm dng vn nh các doanh nghip hot đng trong lnh vc công nghip
nng, sn xut đòi hi phi đu t c s vt cht, trang thit b, dây chuyn và
nguyên vt liu sn xut (Custodio, Ferreira, và Raposo, 2005).
- ng c d phòng: Ngoài vic gi tin đ tin hành các giao dch hàng
ngày, các doanh nghip còn có nhu cu d tr tin cho các nhu cu chi tiêu bt ng
trong tng lai. Theo Ferreira vƠ Vilela vƠ Raposo (2004) thì doanh nghip nm gi
tin mt đ tài tr cho các hot đng tƠi chính hay đu t khi các ngun lc tài
chính không có sn hoc có chi phí rt cao. Mi doanh nghip s có nhu cu nm
10


gi tin mt cho mc tiêu d phòng khác nhau tùy theo tng tình hung khác nhau.
Trong nn kinh t không n đnh, các doanh nghip nên nm gi nhiu tin mt hn
đ đm bo có đ kh nng chi tr khi cn thit. Và theo nghiên cu ca
Damodaran, 2008 thì các doanh nghip trong mt nn kinh t có nhiu cú sc thì có
xu hng nm gi nhiu tin mt. Chi phí ca vic nm gi tin mt ch yu là chi
phí c hi ca vn đc đu t vƠo các loi tài sn có tính thanh khon cao
(Custodio, Ferreira, Raposo, 2005).

- ng c đi din: Các nhà qun lý có th quyt đnh công ty s gi li tin
mt hay chi tr c tc cho các c đông.Các nhƠ qun lý mun gi tin mt hn lƠ
chia nó cho các c đông (Jesen, 1986). Các nhƠ qun lý có th gia tng các khon
qu đ nm gi tin mt. Mt s nghiên cu thc nghim đư kim chng rng các
doanh nghip nm gi nhiu tin mt thì có xu hng tiêu nhiu tin đ tin hành
nhiu phi v thơu tóm các công ty khác ( Harford, 1999). Hn th na, nghiên cu
ca Blanchard và cng s (1994) đư tìm thy các dn chng cho thy các doanh
nhip trong mt thi gian không chi tr c tc cho c đông, nu h không đu t
vào các phi v thơu tóm thì cng đu t tin mt dàn tri vào nhiu hot đng khác,
thm chí là bt k t sut sinh li ca các khon đu t nƠy. VƠ các c đông cng có
th gây sc ép đi vi các nhà qun lý đ tránh vic đu t tin mt dàn tri và
không hiu qu bng cách yêu cu h thanh toán các ngha v n, chi phí lãi vay
hay các khon n ln thay vì s dng tin mt đ mua c phiu qu (Jensen, 1986)
- ng c tín hiu: Do có s bt cân xng thông tin gia nhng nhà qun lý
và các c đông nên các nhà qun lý s phát mt tín hiu v trin vng ca công ty
đi vi các nhƠ đu t thông qua chính sách chi tr c tc ca h. Các nhà qun lý
có xu hng thc hin đng tác gi chi tr các khon lưi vay vƠ do đó s gi li tin
mt trong bi cnh trin vng ca công ty đang tt đ có th chi tr c tc trong giai
đon khó khn ca công ty nhm đ phát tín hiu tt đánh la nhƠ đu t (Al-Najjar
& Belghitar, 2011). VƠ theo Harford vƠ các đng nghip (2008) thì vic chi tr c
tc có tín hiu tín cc hn lƠ vic doanh nghip mua c phiu qu bng tin mt bi
l chi tr c tc phát mt tín hiu ca mt cam kt rng c tc s có th đc tr
11


nhiu hn trong tng lai, trong khi đó, mua li c phiu qu đc xem là mt s
kin ca nm nay, không đc tip din trong nm ti.
Vi hai đng c đu thì s đc gii thích c th hn vi lý thuyt đánh đi và lý
thuyt trt t phân hng trong ni dung bƠi đ tài.
2.1.2. LỦăthuytăđánhăđi:

Phn trên đư cho chúng ta cái nhìn toƠn vn v các đng c nm gi tin mt ca
doanh nghip. Và phn này s đi sơu v ba lý thuyt chính đ phơn tích c s lý
lun ca vic nm gi tin mt ca các doanh nghip. Trên c s đó tìm ra các bin
có tác đng đn vic nm gi tin mt ca doanh nghip cho phn sau.
Doanh nghip có th tài tr bng cách vay n hay gi li tin mt, và dù bng cách
nƠo thì chúng đu có mt li và chi phí ca nó. Vi lý thuyt đánh đi, hay còn gi
là mô hình chi phí giao dch ca Opler và cng s (1999) thì doanh nghip có th
xác đnh mt mc nm gi tin mt bng cách cân bng chi phí biên ca vic nm
gi tài sn có tính thanh khon cao và li nhun biên ca vic nm gi tin mt. Li
nhun biên ca vic nm gi tin mt s làm gim kh nng kit qu tài chính, cho
phép doanh nghip thc hin đu t ti u, tránh các chi phí phát sinh ca vic tài
tr t bên ngoài hay thanh lý các tài sn ca doanh nghip. Bi vì doanh nghip
hot đng trong mt th trng không hoàn ho (ch yu là do bt cân xng thông
tin) nên doanh nghip gp khó khn trong vic tip cn th trng vn hoc chu
nhiu chi phí ca vic tài tr t bên ngoài. Chi phí biên ca vic nm gi tin mt là
chi phí c hi ca vic nm gi tin mt khi nó mang li ít li ích hn lƠ thc hin
đu t trong mt điu kin ri ro ngang nhau (Opler và cng s, 1999) (Ferreira &
Vilela, 2004). Doanh nghip cn tin mt đ đáp ng nhu cu chi tiêu ca h, do đó
h cn ngun tài tr bên ngoài t th trng vn hoc s thanh lý tài sn. Do th
trng vn là không hoàn ho nên chi phí giao dch có th đc tránh bng cách
nm gi mt mc ti u tin mt.
12


2.1.3. LỦăthuytătrtătăphơnăhng:
Lý thuyt trt t phân hng ca Myers và Majluf (1984) cho rng các nhà qun lý
có th quyt đnh th t tài tr vn sao cho gim ti thiu chi phí bt cân xng
thông tin và các chi phí tài chính khác.
Lý thuyt này có hàm ý rng các doanh nghip thích tài tr ni b hn. Các giám
đc điu chnh t l chi tr c tc đ tránh vic bán c phn thng ra bên ngoài

nhm tránh các thay đi ln trong s lng c phn. Nu có tài tr t bên ngoài,
Myers cho rng các chng khoán an toàn nht nên đc phát hƠnh trc. C th n
thng là chng khoán đu tiên đc phát hành và vn c phn bán ra bên ngoài là
gii pháp cui cùng. Tuy nhiên Myers vƠ Majluf cng cho rng s không có mt
mc đ nm gi tin mt nào ti u, nhng vic nm gi tin mt nên đóng vai trò
là vt đm gia vic gi li li nhun và các nhu cu đu t.
2.1.4. LỦăthuytăDòngătinămtătădo:
Lý thuyt Dòng tin mt t do cho rng các nhà qun lý nm gi tin mt đ phc
v cho li ích ca h, do đó gia tng mơu thun gia nhƠ đu t vƠ nhng ngi
qun lý công ty. (Jensen, 1986; Harford, 1999).
Lý thuyt Dòng tin mt t do còn nêu bt lên chi phí đi din trong nm gi tin
mt ca doanh nghip. Nhng công ty vi c hi tng trng cao thì có chi phí đi
din cao, do đó, đ ch đng trong ngun vn, h s có khuynh hng d tr thêm
tin mt.
Nu có xung đt gia ban qun tr và c đông, ban qun tr có khuynh hng d tr
càng nhiu tin mt nu có th đ theo đui mc tiêu ca h. Tin mt có th đc
chi tr cho li nhun, nhng cng có th cho nhng d án mƠ nhƠ đu t không sn
sƠng huy đng vn na. Hn na, ban qun tr cng có th nm gi tin mt bi vì
không thích ri ro.
Nhng nhà qun tr t li có khuynh hng nm gi nhiu tin mt hn vì h có th
tránh quy lut th trng và gim kh nng xy ra mt vic. Tuy nhiên nhng lý
13


thuyt ca Fama và Jensen (1983) và các bng chng thc nghim v s hu và vn
hành (Morck và các cng s, 1988; Mac Connell và Servaes, 1995; Lafer, 2004;
Mura, 2007) th hin tác đng phi tuyn gia nm gi tin mt vi gia tng s hu
ca ban qun tr.
Nghiên cu ca Dittmar, Mahrt-Smith và Servae (2003) vi các doanh nghip trên
45 nc mà có s bo h quyn li ca c đông thp có xu hng nm gi nhiu

tin mt hn. Nghiên cu ca h cng phát hin ra rng ti các quc gia nào, vn đ
chi phí đi din càng ln thì các doanh nghip li cƠng có xu hng nm gi nhiu
tin mt hn.
2. 2. Ktăquăcácănghiênăcuătrcăđơy:
2.2.1. Cácănghiênăcuătrcăđơyăvănmăgiătinămt:
Chang Soo Kim, David C. Mauer và Ann E. Sherman – “Các yu t tác đng đn
thanh khon ca doanh nghip theo lý thuyt và thc nghim” 1998 :
Tác gi s dng d liu bng ca 452 doanh nghip M trong giai đon 1975 ậ
1994 đ nghiên cu các yu t tác đng đn thanh khon ca doanh nghip. Bin
ph thuc là t s tin trên tng tài sn.
Kt qu bài nghiên cu cho thy t s giá th trng so vi giá tr s sách càng cao
thì doanh nghip nm gi càng nhiu tài sn thanh khon. Khi dòng tin có tính
bin đng cao và t sut sinh li trên tài sn thp thì lng nm gi tài sn thanh
khon càng ln. Quy mô doanh nghip có tng quan ngc chiu vi tài sn thanh
khon. Ngoài ra, bài nghiên cu cng cho thy các điu kin kinh t trong tng lai
có tác đng cùng chiu đi vi tài sn thanh khon nm gi ti doanh nghip.
Tim Opler, Lee Pinkowitz, René Stulz và Rohan Williamson – “ Các yu t quyt
đnh và tác đng đn lng tin nm gi ca doanh nghip” – 1999:
Tác gi s dng d liu bng ca các doanh nghip niêm yt trên th trng chng
khoán M trong giai đon 1971 ậ 1994 đ nghiên cu nhng yu t quyt đnh và
14


nh hng đn vic nm gi tin mt và chng khoán ngn hn ca doanh nghip
theo thi gian nh th nào.
Kt qu nghiên cu h tr cho lý thuyt đánh đi liên quan đn lng tin nm gi.
Kt qu bài nghiên cu cho thy nhóm các doanh nghip có c hi tng trng cao,
các doanh nghip có ít ri ro kinh doanh và các doanh nghip nh s nm gi nhiu
tin mt hn các doanh nghip khác (th hin qua yu t quy mô doanh nghip và
ngành ngh kinh doanh). ng thi, các doanh nghip nào d dàng tip cn vi th

trng vn s nm gi ít tin hn (th hin qua yu t đòn by và n ngân hàng).
Kt qu nghiên cu ca Opler và các cng s h tr rt hn ch cho quan đim là
doanh nghip s s dng tin thng d đ đu t, mua bán vƠ sáp nhp. Ngoài ra
nghiên cu ca Opler không gii thích đc doanh nghip gi nhiu tin hn mc
ti u.
Miguel A.Ferreira và Antonio S. Vilela – “Ti sao doanh nghip li gi nhiu
tin mt? Bng chng ti các quc gia nm trong khi kinh t và đng tin
chung Châu Âu” – 2004:
Tác gi đư kim tra các yu t quyt đnh đn nm gi tin mt ca các công ty đi
chúng  các nc trong khi đng tin chung chơu Ểu (EMU) trong giai đon 1987
-2000. Các quc gia nm trong khi EMU bào gm: c, Pháp, Hà Lan, Phn Lan,
Tây Ban Nha, B, Áo, Ireland, Luxembourg, Hy Lp và B Ơo Nha.
Kt qu nghiên cu cho thy nm gi tin mt có mi quan h tng quan cùng
chiu vi các c hi đu t vƠ dòng tin vƠ có tng quan nghch chiu vi tính
thanh khon ca tài sn, đòn by và qui mô công ty. N ngân hàng và nm gi tin
mt có liên quan âm, mi quan h cht ch vi các ngân hàng cho phép các công ty
nm gi ít tin mt vì lý do phòng nga. Theo gi đnh ca thuyt trn t phân
hng, kt qu nghiên cu cho thy các công ty không có mc tin mt mc tiêu, tin
mt đc s dng nh lƠ b đm gia li nhun gi li và nhu cu đu t. Theo gi
đnh ca lý thuyt đánh đi, các công ty càng ln càng nm gi tin mt ít hn so
vi công ty nh, vì ngun tài tr bên ngoƠi thng ít tn kém hn cho các công ty
15


ln. Tuy nhiên, theo lý thuyt trt t phân hng, các công ty ln d dàng thành công
hn t các hot đng đa dng hóa đu t, vƠ do đó nên gi nhiu tin mt hn.
Cláudia Custodio, Miguel. A Ferreira và Clara Raposo – “Lng tin nm gi và
nhng điu kin kinh doanh” – 2005:
Tác gi nghiên cu d liu bng các doanh nghip đi chúng phi tài chính ca M
trong giai đon 1971 ậ 2000. Tác gi xem điu kin kinh doanh nh lƠ mt trong

nhng yu t quyt đnh lng tin mt nm gi ca doanh nghip và kim tra xem
liu điu kin kinh doanh có ý ngha gì đn quyt đnh nm gi ca doanh nghip
hay không.
Nhiu bng chng cho thy rng mc đ nm gi tin mt tng lên trong sut giai
đon suy thoái kinh t, đc bit là các doanh nghip b hn ch v tài chính, hay nói
cách khác điu kin kinh doanh có tác đng đn quyt đnh nm gi tin mt ca
các doanh nghip b hn ch tài chính. Các doanh nghip có xu hng tng mc đ
thanh khon trong sut thi k tht cht tín dng. Các phát hin này nht quán vi
lý thuyt trt t phân hng và lý thuyt đánh đi.
Aydin Ozkan và Neslihan Ozkan – “Lng tin mt nm gi: Nghiên cu thc
nghim ti các doanh nghip thuc Vng quc Anh” – 2004:
Tác gi s dng s liu ca các doanh nghip ti Vng quc Anh trong giai đon
t nm 1984 ậ 1999 đ nghiên cu các yu t quyt đnh đn lng tin nm gi
ca doanh nghip. Ngoài vic phân tích nhng yu t đc thù ca doanh nghip kt
hp vi cu trúc s hu ca doanh nghip vi lng tin nm gi, kt qu nghiên
cu cho rng c cu s hu ca doanh nghip đóng vai trò quan trng đn vic nm
gi tin.
Tác gi tìm ra bng chng cho mi quan h ngc chiu gia c cu s hu ca ban
qun tr vƠ lng tin nm gi, tc là doanh nghip có mc đ s hu cao s ít nm
gi tin mt vƠ ngc li. Tuy nhiên bài nghiên cu cha tìm thy mi quan h gi
c cu s hu ca doanh nghip vi lng tin mt đang nm gi trong trng hp
16


doanh nghip chu s qun lý ca bc cao hn t công ty m. Kt qu nghiên cu
cho thy lng tin mt nm gi có tác đng cùng chiu vi c hi tng trng và
dòng tin hot đng kinh doanh, tuy nhiên li có tác đông ngc chiu vi tài sn
lu đng. Ngoài ra, nghiên cu còn cho thy t l n ngân hàng càng thp thì lng
tin mt nm gi càng cao.
Edward Lee và Ronan Powell - “Vic nm gi nhiu tin mt và giá tr c đông”

– 2010:
Tác gi s dng s liu ca các doanh nghip hot đng trong ngành phi tài chính
ca Úc đ nghiên cu các nhân t tác đng đn lng tin nm gi ti Úc và xem
xét giá tr c đông có đc ca các doanh nghip gi quá nhiu tin. Bài nghiên cu
cho thy rng mô hình lý thuyt đánh đi gii thích lng tin mt nm gi ca các
công ty ti Úc. Nm gi tin mt có mi tng quan cùng chiu vi c hi tng
trng, bin đng dòng tin, c hi đu t, lu chuyn tin thun t hot đng đu
t vƠ tƠi chính, trong khi đó vn lu đng ròng vƠ đòn by ca doanh nghip li có
tác đng ngc chiu vi lng tin mt đang nm gi. Kt qu còn cho thy các
công ty nm gi quá nhiu tin trong thi gian ngn s có t sut sinh li hiu chnh
cao theo ri ro cao hn các doanh nghip nm gi tin trong thi gian dƠi, điu này
cho thy rng th trng trng tr các công ty tích tr tin mt. Giá tr biên ca tin
mt gim khi doanh nghip tn tr nhiu tin trong thi gian dài.
2.2.2. Cácănghiênăcuăvănhăhngăcaăvicănmăgiătinămtăđiăviăhiuăquă
vƠăgiáătrădoanhănghip:
Nghiên cu nƠy điu tra không ch v các nguyên nhân nm gi tin mt mà còn v
hiu qu và giá tr ca các doanh nghip t quan đim nm gi tin mt.
Ngoài mt s ý kin cho rng, các công ty nm gi lng tin mt ln không đc
đánh giá cao bi các bên có liên quan nh c đông chng hn vì theo Jensen (1986)
điu nƠy lƠm tng chi phí đi din. Tng t nh vy, Harford (1999) cng gii
thích rng các công ty nm gi lng tin mt ln có xu hng thc hin đu t sáp
nhp và mua li (M&A), điu mà làm gim đi giá tr ca doanh nghip. Còn vi
17


Myers và Majluf (1984), nu mt công ty phi đi mt vi mt c hi đu t sinh
li, nhng các thông tin bt cân xng đư ngn chn đi ngun tài tr thêm t các c
đông, các vn đ đu t di mc s phát sinh. Chúng ta có th hiu là h s tp
trung đu t vƠo nhng d án ri ro cao, to ra giá tr thp trong tng lai.
Mt s các nghiên cu khác đi sơu vƠo nghiên cu s tác đng ca nm gi tin mt

lên hiu qu hot đng và giá tr ca doanh nghip, xem xét các đc đim v hot
đng tƠi chính, c hi đu t vƠ c hi phát trin ca doanh nghip đó.
Lee F. Pinkowitz và Rohan Williamson – “ Mt ô la có giá tr gì? Giá th trng
ca vic nm gi tin mt “ – 2005:
Trong nghiên cu thc nghim v nm gi tin mt và hiu qu hot đng doanh
nghip, Pinkowitz và Williamson (2005), bng cách s dng d liu các công ty M
giai đon 1950-1999, các tác gi tính toán đc rng trung bình thì giá tr th
trng ca mt đô la tin mt nm gi lƠ 0.97 đô la. Có mt s khác bit đáng k
v giá tr th trng ca các công ty thuc các ngành ngh khác nhau. Kt qu cho
thy các công ty có c hi phát trin tt s có mt mc li nhun trên mt đô la nm
gi cao hn so vi công ty ít có c hi phát trin. Tác gi cng cung cp nhng
bng chng rng nhng công ty có th lâm vào tình trng kit qu tài chính có giá
tr ca vic nm gi tin mt gim đáng k đn gn mc mt đô la. NgoƠi ra, các
phát hin trong bài nghiên cu c súy cho ý tng rng doanh nghip có các
chng trình đu t có tính ri ro cao thì s có giá tr trên lng tin mt đang nm
gi cao hn. Cui cùng, bài nghiên cu tìm thy các bng chng rng vic gia nhp
vào th trng vn có nh hng đn giá tr ca vic nm gi tin mt và các doanh
nghip không theo đui chinh sách nm gi tin mt dài hn s có giá tr doanh
nghip cao hn. Nhìn chung, khi các doanh nghip nm gi tin mt, các yu t v
c hi đu t có vƠi trò quyt đnh đn giá tr ca doanh nghip hn lƠ các yu t v
c hi tài chính.
Khaoula Saddour - “ Các yu t tác đng đn nm gi tin mt và giá tr ca
vic nm gi tin mt: bng chng t các doanh nghip Pháp” – 2006: