ẢNH HƯỞNG CỦA QUẢN TRỊ CÔNG TY LÊN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG VÀ GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT TRÊN SÀN HOSE.PDF
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (929.17 KB, 100 trang )
B GIÁO DO
I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
CÔNG TY
LU
TP. H CHÍ MINH
B GIÁO DO
I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
CÔNG TY
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201
LU
NG DN KHOA HC:
PGS. TS. PHAN TH BÍCH NGUYT
TP. H CHÍ MINH
,
.
c tiên, tôi xin chân thành c
n tình ch bo,
ng viên tôi trong sut quá trình thc hin lut nghip này.
i li cn Quý Thy Cô, nhn tình
truyt kin thc cao hc va qua.
Nhng li c tôi xin c,
t lòng quan tâm và
tu kin tt nh c lut nghip này.
Trang
1:
1
1.1 . 4
1.2 .
4
1.3 .
5
1.4 .
5
2:
7
2.1.
7
2.2.
8
2.3.
9
2.3.1.
, 10
2.3.2.
, 12
2.3.3.
,
13
2.3.4. ,
14
2.3.5
16
NG 3:
20
3.1.
20
3.1.1.
20
3.1.2.
20
3.1.3. 20
3.1.4.
23
3.2. 24
3.3.
28
3.3.1.
28
3.3.2. Thu
28
4:
34
4.1.
,
34
4.2.
37
4.3
39
4.4.
50
5:
55
5.1.
55
5.2. theo 57
5.2.1. H 57
5.2.2.
57
CTCP
DNNN
ETF
Exchange traded fund
FDI
Foreign direct investment
HOSE
Hochiminh city Securities
Exchange
IRRC
Investor Responsibility
Research Center
ISS
International Shareholder
Services
GLS
General least square
OECD
Organisation for
Economic Co-operation
and Development
.
ROA
Return on assets
ROE
Return on equity
TNHH
TTCK
D
Trang
3.1:
29
4.1:
,
34
Bng 4.2: Ma tra các bin nghiên cu 38
Bng 4.3: Kt qu h
40
Bng 4.4: Kt qu h
doanh ng
41
4.5: Kinh t c 1 cho mô hình 1a, 1c, 2a, 2c. 42
4.6: Ki
c 1 cho mô hình 1b,
2b 43
Bng 4.7: Kt qu khc phc mô hình 1a, 1b, 1c b 44
Bng 4.8: Kt qu khc phc mô hình 2a, 2b, 2c b 45
,
?
246 công ty niêm
2010
. HCM (HOSE),
2010-2013.
(panel data)
3 : pooled OLS, random effect, (
)
effect (
).
3
trên,
,
kinh Likelihood, LM.
GLS (General least square - )
. ng,
, nh
ln nht, t
,
, _ SCORE
.
,
.
1
: GII THIU
tài này nghiên cu mi quan h gia
(corporate
governance) hiu qu hong, p niêm
y
, i Vit
Nam.
,
nhau.
: Bauer và cng s (2004)
Drobetz (2004)
(2003),
m chng
m
a mc xp hng và hiu qu hong công ty ti
cán cho th
a hai bin trên.
Ví d M
ng nh
n tr tt trong thp niên 90 có hiu qu ho cao
th ng chng khoán.
Nhóm nghiên cu th hai tp trung vào xem xét mi quan h gia cu trúc s
hu và hiu qu hong minh rng các
bo v c u s tt, s có mt ca c o ra tác
ng tích cn hiu qu ho c mà cu trúc s hu tp
trung là ph bin li phát sinh v mâu thun v li ích gia c n và c
u sc bit khi c u nhà nghiên cu
orta, Lopez Di Silanes và Shleifer (1999), Claessens và các cng s (2000)
nh. Các tác gi trên cho rng s hin din ca c
ng
tiêu ci vi giá tr công ty c có cu trúc s hu t
bo v c hiu s n.
Nhóm nghiên cu th ba t
n hiu qu
ho
các tính cht ca hng qun tr c
lp, tính chuyên nghip, uy tín, hu c phn ca các thành viên hng,
T
2
(). Tuy nhiên kt qu ca các nghiên cc thc hin cho t
thng nh
i quan h rõ ràng gia các tính cht c hiu qu hot
ng ca công ty, ngoi tr ng tiêu cn hiu qu
n.
Nhóm nghiên cu th p trung nghiên cu v i din, tc là xem xét
ng t các tính cht c quan trng nht là t
l s hu c phn cn hiu qu hong ca công
ty. Jensen và Meckling(1976) cho rng t l s hu c phn ca các thành viên Ban
c càng ln, h càng cng ra quynh nhm t tài
sn ch s hi t tài sn ca chính h.
gi c gi là hiu i t l
c li, các nhà nghiên cDemsetz (1983), Fama và Jensen (1983)
cho rng vi mt m s hu c phnh, ving th nh
n
n bù h t quá
nhng thua l mà h phi gánh ch
công ty b st gic xem
là hiu u nghiên c
c tin hành t kim chng s tn ti
ca hai hiu
(1988) Mc Connel và Servaes
(1990), Hermalin và Weisback (1991), Ram Mudambi và Carmela Nicosia (1998),
Christina (2002), nhìn chung kt qu nghiên cu thng nht có s tn ti ca
hai hiu ng trên.
t Nam, u nghiên cu v tài này,
p
quá trình
.
(2011),
.
trên.
59.1%.
59.1%,
3
. a
,
,
.
,
,
.
Duc Vo, Thuy Phan (2013)
quá
trình :
,
,
,
,
,
, nh cho
,
2006 2011 77
, . Ngh
,
,
.
trên
quá trình
.
.
ch chng khoán TP.H Chí Minh
20/07/2000
8/3/2005.
.
121/2012/TT-BTC ba
26/7/2012
.
.
, Vi
t qun vi nn kinh t
i
kinh t th ng v
4
thin, phn ln các doanh nghip ti Vit Nam có quy mô va và nh vi m
tp trung s h
. Ngoài
ra, mô hình qun tr ca các công ty c phn Vit Nam khá ging vi mô hình qun
tr ca các công ty các nn kinh t mi ni vi thông tin công b
.
o v c
thiu s .
nghi
quá trình
chn
nghiên cu “nh hng ca qun tr công ty lên hiê
u qua
hoa
t đô
ng va
giá tr
doanh nghiê
p ti các doanh nghip niêm yt trên s̀n HOSE ”
.
1.1 Mc tiêu và các v nghiên cu
Mc tiêu ca
này là tìm hi
công ty
. Vi mc tiêu này
các v nghiên ct ra là:
, ng c
:
,
,
, ,
l
.
,
-
.
1.2.
pháp nghiên cu
Bài nghiên cu s dng mô hình h
.
D liu nghiên cu ca luc thu thp t các công ty c phn ca
Vit Nam không bao gm các công ty hoc tài chính,
5
c niêm yt trên sàn chng khoán Thành ph H Chí Minh t
2013. Sau khi loi b các công ty không có d liu, kt qu còn li, lu
thc hin nghiên cu trên 246 công ty vi 984 quan sát. D liu nghiên cu c
thu thp t ng niên, báo cáo tài chính, báo cáo qun tr u l công
ty. Cc công b chính thc, website ca các công ty, website ca S
giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh. Các bin ph thuc, bic lp,
bin kic tính toán tp hp vào bng tính Excel và t chc thành d liu
bng (panel data) theo tng công ty phân b theo tt qu thng kê và
hc thc hin vi s h tr ca phn mm Stata 12.0.
1.3. a lu
Lu
u s ng c
:
,
,
,
,
. ,
-
.
Nhng phát hin trong lu
giúp cho Ban qun
tr
i v
da
vào nhng kt qu ca bài nghiên cu này
,
,
.
1.4. B cc ca lu
Kt cu ca lu
6
: Gii thi
nêu lý do ch tài, mc
tiêu nghiên cu,
iu,
N
m nhng nghiên cu v ca
trên th gii.
hông nhng cung cp thông tin tng quát
v nhiu nghiên cc , n cp ti nhng xu
ng khác bit trong kt qu nghiên cu ca ch trên th gii.
D li trình bày
chi tiu, các gi thit nghiên cu, mô hình nghiên cu và
d liu.
C Kt qu nghiên cu,
t qu hi quy, kinh
các gi thit nghiên cu và tho lun v ca
.
Kt lun,
a bài nghiên cu, các hn ch và
ng nghiên c
7
2: LÝ LUN
2.1. Công ty c phn
Tu 77 lut doanh nghip 2005, công ty c phn (CTCP) là doanh nghip
u l c chia thành nhiu phn bng nhau
(c phn) và có t ba thành viên tr lên (c chu trách nhim
v n tài sn khác ca công ty trong phm vi s v
m khác bit gia CTCP và các công ty (TNHH) là
quyn t do chuyng phn vn góp ca ch s hu, tr mt s ng hp
c bit b hn ch nh ca pháp lut (chng h p, c
c), do vy danh sách c nh theo thi gian. Chính t
m này mà tt c c c tiu hành công ty, mà s bu ra mt
i din quyn li ca h c th là Hng qun tr m
sát, l u l i giao quy u hành ho ng
ng xuyên cho m c qun lý g c
y, trong công ty c phn có s tách bit gia quyn s hu v vn
và quyn s dng vn, ch s h n thoái vn có th chuyn
i khác mà không chu ràng buc t phía các ch s hu khác,
i hình công ty này rt thun l
n vi.
Bên cm nói trên, s tách bit gia quyn s hu v vn và quyn s
ng vn gây ra v
i dii s dng v
th nhng cam kt vi ch s hu v vn (các c u chnh
quan h gia c c
.
, Charreaux (1997)
. Th
(1997),
.
8
.
Theo tác gi Viet Phan (2011) qun tr công ty là mt h thng, bao gm ch
th qun lý là c qu vn hành,
giám sát và kim soát ca h thc thc hin theo các giao kt dân s c
xác lp gia c i din ca h c. H
thc lp nên nhm gim thiu nhng thua l tim tàng do mâu thun v
li ích gia c và các nhà qun lý. H thng này là mt h thng m
tác v thn pháp quy v qun tr công ty,
tính cht ca các loi th ng ngun nhân lc, tài chính hàng hóa, dch v.
2.2. Hiu qu hong
Hiu qu hong (operating performance hay corporate performance)
là
ch tiêu rt quan trng trong mt
. Nó giúp các
bên liên quan trong
nh quan trng. Trong các
nghiên cu khoa hc hai ch ng b nhiu thông s khác nhau.
Hult và các cng s (2008) cho thng hiu qu hong
c s dng là hiu qu tài chính (financial performance), hiu qu kinh doanh
(operation performance) hoc hiu qu tng hp (overall performance).
Hiu qu tài chính trong nhiu nghiên cu bao gm t sut li nhun trên vn
sut li nhun trên doanh thu, t sut li nhun trên tài sn, t sut li
nhun trên vn
, li nhun biên, thu nhp c phng, th giá c phiu,
ng doanh thu.
Hiu qu ng bi th phn, tn sut gii thiu sn phm
mi và sáng ch, ch
/dch vng, m hài lòng,
và duy trì lng.
9
Hiu qu tng hng bao gm uy tín, kh n ti, m c
mc tiêu, so sánh vi th cnh tranh.
James Tobin
Sami s li nhun trên tài sn (ROA)
s
(ROE)
. Bin
giá tr th
doanh
2.3. Các nghiên cu v ng ca n hiu qu hong
.
các tc Worldcom,
công ty c s quan tâm ngày càng ln t
ng tài chính và các nhà
nghiên cu. Vì c xem là mt trong nhng nhân t giúp hoàn
thin hiu qu hong ca công ty. Theo Jensen và Meckling (1976) mt công ty
c tng hong hiu qu o ra dòng ti
v
Các nghiên cu v ng ca n hiu qu hong
c thc hing
nghiên cu th nhi ta thit lp công thnh mc xp hng
công ty và s dng mc xp hng này làm bic lp trong mô hình nghiên cu.
Tuy nhiên, ti nhiu nn kinh t khác nhau, vic thiu thông tin th cp, hoc khó
thu thp t các công ty làm cho vic xp hng ng ty tr
y mt s nhà nghiên cu kinh riêng r m
gia các bin cu thành lên h thng vi hiu qu hong
phát hin các nhân t ng ni tri. các bin cu thànc
10
xem xét ph bin nay là cu trúc s hu, tính cht ca
và tính cht ca B.
2.3.1. Cu trúc s hu và hiu qu hong, .
Trong công ty, ng cu s hn hiu qu hong
c s t các hc gi tài chính và cng
là ch quan tr
p tc tranh lun trong các
anh nghip.
Sami (2009),
lên
2001-2004. H:
, 10
h
.
.
c ngoài,
các t chc tài chín
ng t
ng công ty thuc s hc.
Theo Shleifer và Vishny (1997), trong nhng công ty có cu trúc s hu
phân tán, s hin hu ca các c n to ra hiu ng tích cc lên hiu
qu hong, bi vì các c quyn lc và k vng thu thp thông
t kim soát lên các nhà qut gii din.
Nhng kt qu nghiên cng trên th ng M do Agrawal và
Mandelker thc hic hi
chng minh cho lp lun này khi cho thy li ích ca vic giám sách ca c
ln hiu qu hong ca công ty. Joh (2003) nhn thy rng nhng công ty
có t l s hu tp trung thp s có li nhun th th ng chng khoán
Hàn quc. Gedajlovic và Shapiro (2002) nhn thy có mt m
gia s s hu tp trung và kt qu tài ci vi 334 tn t
11
ng kt qu ng vi nh
thuyt v i ding nhng c n có th ct gim chi phí
i din bi vì h có th giám sát nhng nhà qun lý hiu qu ng c
nh lng bng chng cho thy rng c
ngoài
ln có th làm gim i din bng vic
giám sát cht ch th ng chng khoán . Kt qu t nghiên
cu cy rng nhc ngoài có nh
ng tt lên li nhun c ng công ty thuc s h c.
u ca Weigand (2000) cho thy s
ca c n trong vic ci thin hong ca công ty t
khi c
n là các t chc tài chính.
Theo Bethel J. E., Liebeskind J.F. và Opler T. (1998), c n tham gia vào
công ty nhm tìm kim li ích tim tàng bng vào chính sách chin
ci thin hiu qu hong ca công ty, t làm gia
tc và lãi vn. Các tác gi này chia c n thành 3 nhóm: nhóm nhà
ng (activist shareholders) là nhng c ng
gm ngân hàng, qu
c (strategic investors). Thông qua nghiên cu mu
d liu g trên
rút ra nhn xét:
- Nh
dng hoá quá mc và có hiu qu hong kém, và hot ng
i và giá tr c phn;
-
nhng công ty có hiu qu hong không cao, m ng hoá không cao.
iu qu hong cc ci thin.
Morck và cng s (1988) có nhng trong nghiên cu
v cu trúc s hu và giá tr doanh nghip. Trong nghiên cu này h u tra mi
12
quan h gia quyn s hu hành công ty và giá tr th ng ca doanh
nghip. Ch s ng b u
c lc t 500 công ty ln nht M. H ng mi liên h
Ch s m xung và cui khi
quyn s hu ca hng qun tr ng kt qu i vi
s hu cá nhân co cp cao ca doanh nghip và ca thành viên ngoài
hng qun tr. S gii thích cho nhng kt qu này là via ch s
i quyn s hu phn ánh s hi t ca li ích gia nhà qun tr và c
c gin ánh s c th ca ban qun tr.
ra ri vi nhi, có bng chng cho rng ch s
thp khi doanh nghiu hành bi thành viên c
u hành bi mt thành viên không có liên quan tp.
nhng , s s hu tp trung
s làm gim thii din gia ch s hi qun lý ti th ng
Ving tích cc lên giá tr doanh nghip.
2.3.2. S hc và hiu qu hong, .
Mng nghiên cu v a cu trúc s hu và hiu qu hot
ng, ng ca cu trúc s hn hiu qu
hong c
có phn vn chi phi ca
c.
Doanh nghic hiu là t chc kinh t c s
hu toàn b vu l hoc có c phn, vn góp chi phc t chi hình
thc công ty c phn, công ty trách nhim hu hn.
m cng phái kinh t hc c n do A. Smith khng,
c không trc tip can thip vào nn kinh t vì kinh t th ng có
kh u chnh. Tuy nhiên, cui suy thoái 1929 nhn lý
thuyt nà i vm ch o là dùng
13
un nu chnh nhng khuyt tt
ca kinh t th ng. Mt trong nhng công c can thip trc tip cc
vào nn kinh t n vào các doanh nghip, hình thành nên nhng
doanh nghip có vc. Phn ln DNNN hong trong
c quan trng, thit yu ca nn kinh t quc gia.
Mi quan h gia cu trúc s hu, can thip chính tr và hiu qu hong
ca CTCP có phn vn chi phi cc mt s nghiên cu
khoa hc thc hin. Chng hn, bên c ng phái
Keynes, các nhà nghiên cu Sapplington và Stiglitz (1987), Shleifer (1998),
Boycko và các cng s xut gi thit v
a can thip chính tr, gây ra s khác bit v hiu qu hong
gia CTCP có phn vn chi phi cc và các doanh nghip mà nhà
c không s hu (NSOEs non-state-owned enterprises), xut phát t vic các
nhà chính tr và các quan chng s dng CTCP có phn vn chi phi
ca nhà nu phc v các mc tiêu chính tr ca h.
V ma cu trúc s hu và hiu qu hong ca các DNNN,
Sami (2009ng s n hiu qu
hong ca các công ty niêm yt Trung Qu
quan âm vi t l s hc.
2.3.3. ,
.
(1983),
.
,
.
,
,
.
,
14
.
thông tin
(1990).
, c.
công ty.
,
.
Nhiu nghiên cc thc hi tìm hi
, tuy nhiên kt qu
li rt khác nhau. Mt s nghiên cu ca Fosberg (1989), Bhagat và Black (2002)
cho thy r
ng ln lên ch s ROE
hay ROA. Trong khi các nghiên cu ca Cho và Rui (2007), Bonn (2004), cho thy
rng t l ng lên ROE và P /B. Theo Rosenstein và
Wyatt (1990), công ty và gim chi
.
o Sami (2009),
, ROE,
.
2.3.4.
,
.
(duality).
c.
,
.
. Hiu
xut hi
có t l s hu c ph quyn l i nhng mc tiêu
b trng pht bi các c
hc quyn, mà trong nhing hp có th hy sinh quyn li
15
ca c Hiu ng này làm cho vic kim soát hong c nên khó
,
. Tuy nhiên, nghiên cu ca
(1994)
, hai tác gi
công ty. V
,
.
Morck, Shleifer và Vishny (1988), trong mt bài nghiên cc trích dn rng
rãi, gii quyt các mi quan h gia quyn s hu ni b và giá tr doanh nghip
i din bi th ng M. H nhn thy có mi quan h gia
giá tr doanh nghip và s hu c phn ca nhà qun lý. Khi các nhà qun lý nm
gi mt phn ln c phn ca các doanh nghip, có th i quyn li ca
cá nhân h và tr giá bng li ích ca các c
thêm bng chng b sung cho mi quan h này, h nh mng s hu ti
a nhà qun lý nên vào khong 40% cho các công ty M. Short và Keasey
(1999) tìm thy kt qu th nh mm un quyn
s hu ca nhà qun lý nên là 12%. V mt lý thuyc s hu ca nhà
qun lý s dn mt mc gim chi phí phát sinh t s tách bit gia quyn s
hu và kim soát, hiu qu mang li li ích v hiu qu ho ng ca doanh
nghip. Tuy nhiên, các c n có th s dng v trí kim soát ca mình trong
khai thác li ích cá nhân mình là làm tn hi n li ích ca c
thiu s. S hu c phn ca nhà qun lý khi nhà qu hu mt
m va phi c phn ca doanh nghi i các
quyn li cho các c u s. Quyn s hu ni b có th
dn ti v t v mt qun lý, khi mà quyn biu quyt ci qun lý
ng và h có th cng c quyn lc ca riêng
mình dù vi i tr giá bng li ích ca các c
Jensen, (1983)). Khi y, th buc nhà qun lý ri kh
