BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHệăMINH
o0o
NGUYN NăQUNHăCHNG
NHăHNG CA THC TIN QUN TR NGUN
NHÂN LC N S GN KT CA NHÂN VIÊN
MÔI GII TI CÁC CÔNG TY CHNG KHOÁN
TRểNăA BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H Chí Minh - Nm 2014
BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHệăMINH
o0o
NGUYNăNăQUNHăCHNG
NHăHNG CA THC TIN QUN TR NGUN
NHÂN LCăN S GN KT CA NHÂN VIÊN
MÔI GII TI CÁC CÔNG TY CHNG KHOÁN
TRểNăA BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngƠnh: Qun tr kinh doanh
Mƣ s: 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC: TS.ăNGUYNăVNăTỂN
TP. H Chí Minh - Nm 2014
LIăCAMăOAN
Tôi là Nguyn N Qunh Chng, tác gi ca lun vn:
“nh hng ca thc tin qun tr ngun nhân lc đn s gn kt ca nhân
viên môi gii ti các công ty chng khoán trên đa bàn thành ph H Chí Minh”.
Tôi xin cam đoan đơy lƠ công trình nghiên cu ca riêng tôi, các c s lý
thuyt đc tham kho t các tài liu nh trình bƠy ph lc tài liu nghiên cu,
các d liu trong lun vn đc thu thp t thc t có ngun gc rõ rƠng, đáng tin
cy vƠ đc x lý trung thc, khách quan. Kt qu nghiên cu trong lun vn cha
đc ai công b trong bt k công trình khoa hc nào.
Tp. H Chí Minh, tháng 6 nm 2014
Tác gi
Nguyn N QunhăChng
MC LC
TRANG BÌA PH
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC HÌNH
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC PH LC
CHNG 1: TNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU 1
1.1. Lý do chn đ tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2
1.3. i tng kho sát và phm vi nghiên cu 2
1.4. Phng pháp nghiên cu 3
1.5. ụ ngha thc tin ca đ tài 3
1.6. Kt cu lun vn 4
CHNG 2: C S LÝ THUYT, THC TIN CA TÀI NGHIÊN CU
VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 5
2.1. C s lý thuyt v các yu t ca thc tin QTNNL 5
2.1.1 Khái nim QTNNL 5
2.1.2 Các yu t ca thc tin QTNNL 6
2.2. Thc tin QTNNL dành cho nhân viên môi gii ti các công ty chng khoán
trên đa bàn thành ph HCM 14
2.2.1 Thc tin tuyn dng 14
2.2.2 Thc tin đo bo công vic 15
2.2.3 Thc tin phân tích công vic 15
2.2.4 Thc tin đƠo to và phát trin 15
2.2.5 Thc tin đánh giá kt qu công vic 16
2.2.6 Thc tin mc đƣi ng 16
2.2.7 Thc tin phát trin ngh nghip 17
2.2.8 Thc tin chia s thông tin và thu hút nhân viên tham gia các hot đng 17
2.3. S gn kt ca nhân viên vi t chc 18
2.3.1 Các khái nim v gn kt ca nhân viên vi t chc 18
2.3.2 Các yu t ca s gn kt ca nhơn viên đi vi t chc: 19
2.4. Mi quan h gia thc tin QTNNL và s gn kêt ca nhân viên 20
2.5. Mô hình nghiên cu đ xut 21
2.6. Các gi thit nghiên cu 22
CHNG 3: THIT K NGHIÊN CU 25
3.1. Quy trình nghiên cu 25
3.2. Xây dng thang đo 27
3.2.1 Thang đo v thc tin QTNNL 27
3.2.2 Thang đo v mc đ gn kt vi t chc 29
3.3. Nghiên cu đnh tính 30
3.3.1 Mc tiêu ca nghiên cu đnh tính 30
3.3.2 Mu nghiên cu đnh tính 31
3.3.3 Phng pháp nghiên cu đnh tính 31
3.3.4 Kt qu nghiên cu đnh tính 32
3.4. Nghiên cu đnh lng 35
3.4.1 i tng và cách thc kho sát 36
3.4.2 Cách thc và quy mô chn mu: 36
3.4.3 Phng pháp x lý d liu 36
CHNG 4: KT QU NGHIÊN CU 41
4.1. Mô t mu kho sát 41
4.2. ánh giá s b thang đo qua kim tra h s tin cy Cronbach’s Alpha 42
4.2.1 ánh giá thang đo bin đc lp - thc tin QTNNL 42
4.2.2 ánh giá thang đo bin ph thuc - mc đ gn kt ca nhân viên 43
4.3. Kim đnh thang đo bng phân tích nhân t - EFA: 44
4.3.1 Kim đnh thang đo bin đc lp - thc tin QTNNL 44
4.3.2 Kim đnh thang đo bin ph thuc - mc đ gn kt ca nhân viên 47
4.3.3 Mô hình và gi thit nghiên cu điu chnh sau phân tích EFA 50
4.4. Phân tích hi quy và kim đnh mô hình nghiên cu 51
4.4.1 Phơn tích tng quan 51
4.4.2 Phân tích hi quy tuyn tính 52
4.5. Kt lun và tho lun v kt qu nghiên cu 60
4.5.1 ánh giá nh hng ca thc tin QTNNL đn gn kt v tình cm 60
4.5.2 ánh giá nh hng ca thc tin QTNNL đn gn kt v li ích 61
4.5.3 ánh giá nh hng ca thc tin QTNNL đn gn kt v đo đc 61
CHNG 5: KT LUN KT QU NGHIÊN CU VÀ GI Ý CÁC CHÍNH
SÁCH 63
5.1. ánh giá chung 63
5.2. Gi ý các chính sách QTNNL nhm tng s gn kt ca nhân viên môi gii 63
5.2.1 Thc tin hoà nhp 63
5.2.2 Thc tin đánh giá kt qu công vic và tr công 65
5.2.3 Thc tin phát trin ngh nghip 67
5.2.4 Thc tin đƠo to và phát trin 68
KT LUN 69
TÀI LIU THAM KHO
PHN PH LC
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 2.1: QNNNL và các yu t môi trng 6
Hình 2.2: Mc đích đánh giá công vic 10
Hình 2.3: Tam giác k diu v s phân chia tin lng 11
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu đ xut 21
Hình 3.1: Quy trình nghiên cu 26
Hình 3.2: Mô hình nghiên cu điu chnh 32
Hình 4.1: Mô hình nghiên cu hiu chnh sau EFA 51
Hình 4.2: Biu đ Scatterplot mô hình 1 54
Hình 4.3: Biu đ Scatterplot mô hình 2 57
Hình 4.4: Biu đ Scatterplot mô hình 3 59
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Tóm tt các thành phn ca thc tin QTNNL ca các tác gi 14
Bng 3.1: Thông tin các cá nhân tham gia nghiên cu đnh tính 31
Bng 4.1: Danh sách các công ty chng khoán thc hin kho sát 41
Bng 4.2: Thng kê s công ty làm vic ca tng nhóm tui 42
Bng 4.3: Kt qu sau Cronbach’s anpha ca thang đo thc tin QTNNL 43
Bng 4.4: Kt qu sau Cronbach’s anpha ca thang đo gn kt ca nhân viên 44
Bng 4.5: Kt qu phân tích EFA vi thang đo thc tin QTNNL 45
Bng 4.6: Kt qu phân tích EFA ln 1 vi thang đo gn kt ca nhân viên 47
Bng 4.7: Kt qu phân tích EFA ln 2 vi thang đo gn kt ca nhân viên 48
Bng 4.8: Ma trn tng quan gia các bin đc lp và ph thuc 52
Bng 4.9: H s xác đnh mô hình 1 53
Bng 4.10: Kt qu hi quy tng phn cho mô hình 1 53
Bng 4.11: H s xác đnh mô hình 2 55
Bng 4.12: Kt qu hi quy tng phn cho mô hình 2 56
Bng 4.13: H s xác đnh mô hình 3 58
Bng 4.14: Kt qu hi quy tng phn cho mô hình 3 58
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 1: Tng quan th trng chng khoán Vit Nam và tình hình cnh tranh ca
các công ty chng khoán trên th trng
Ph lc 2: c đim ngh môi gii
Ph lc 3: Dàn bài phng vn nghiên cu đnh tính
Ph lc 4: Tng hp kt qu nghiên cu đnh tính
Ph lc 5: Bng câu hi kho sát đnh lng
Ph lc 6: Mô t mu kho sát
Ph lc 7: Kim đnh đ tin cy ca thang đo bng Cronbach’s anpha
Ph lc 8: Phân tích nhân t - EFA
Ph lc 9: Phân tích hi quy kim đnh gi thuyt, dò tìm các vi phm gi đnh ca
mô hình.
1
CHNGă1:ăTNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU
1.1. Lý do chnăđ tài
Qua gn 14 nm hot đng, th trng chng khoán Vit Nam đƣ có nhng
bc tin đáng ghi nhn. Hin có 298 công ty niêm yt trên sàn chng khoán thành
ph H Chí Minh (HOSE), 367 công ty niêm yt trên sàn chng khoán Hà Ni
(HNX), 142 công ty niêm yt trên sƠn Upcom. iu đó chng t mt lng không
nh các công ty đƣ xem th trng chng khoán lƠ ni khi thông vƠ huy đng vn
cho hot đng sn sut kinh doanh ca mình. Cùng vi s phát trin ca th trng
chng khoán là s phát trin ca các công ty chng khoán. Khi th trng mi hình
thành ch có 2 công ty chng khoán, sau 14 nm thì có thi đim s này lên ti 105
công ty. Tuy nhiên con s hin nay không còn là cao nht vì cuc khng hong nn
kinh t nh hng mt cách mnh m đn hot đng ca các công ty chng khoán,
khin các công ty hoc thu hp các mng hot đng ch đ cm c, hoc gii th,
hoc sáp nhp (xem thêm Ph lc 1). iu nƠy cng đng ngha vi vic các công
ty chng khoán phi cnh tranh nhau mt cách quyt lit đ tn ti và phát trin.
Trong các mng hot đng ca công ty chng khoán thì mng môi gii - đc
coi là mng hot đng c bn, quan trng và là b mt ca công ty chng khoán,
tình hình cnh tranh có th nói là khc lit. Tình trng các nhân viên môi gii chng
khoán chuyn t công ty này sang công ty khác tr nên ph bin, kèm theo đó lƠ 1
lng khách hàng thân thit cng chuyn sang giao dch công ty mi ca nhân
viên này. Kt qu nghiên cu ca 2 t chc Walker Information và Hodson Institute
(Lantabrand.com) đƣ ch ra rng có đn 70% lý do khách hàng ri b công ty liên
quan đn s ra đi ca nhân viên then cht. iu này qu là mt bài toán khó cho các
nhƠ lƣnh đo các công ty chng khoán. Do đó các công ty chng khoán ra sc mt
mt gi chân nhân viên ca mình mt mt lôi cun các nhân viên có nhiu khách
hàng ln t các công ty đi th.
2
Quyt đnh gn kt hay ri b công ty ca nhân viên chu tác đng bi nhiu
yu t, trong đó thc tin qun tr ngun nhân lc (QTNNL) là yu t đc xem xét
trc tiên. Bi thc tin QTNNL nh hng trc tip đn nhân viên v mt quyn
và li ích cng nh s phát trin ngh nghip ca h. Do đó, tác gi chn đ tài
ắnhăhng ca thc tin qun tr ngun nhân lcăđn s gn kt ca nhân
viên môi gii ti các công ty chngă khoánă trênă đa bàn thành Ph H Chí
MinhẰ đ nghiên cu. Hi vng qua kt qu kho sát thc t và nghiên cu mà tác
gi thc hin có th giúp các công ty chng khoán thy đc mc đ nh hng ca
thc tin QTNNL đn s gn kt ca nhân viên môi gii ca mình. T đó có th
xây dng nhng chính sách qun tr ngun nhân lc phù hp nhm tng s gn kt
ca nhân viên môi gii ca mình cng nh lƠm c s thu hút đc lc lng nhân
viên môi gii gii t các công ty khác.
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu nhm mc tiêu làm sáng t vn đ nh hng ca ca thc tin
QTNNL đn s gn kt ca nhân viên ti các công ty chng khoán trên đa bàn
Thành ph HCM, đ tƠi đt ra các mc tiêu c th nh sau:
- Xác đnh các yu t thành phn ca thc tin QTNNL và s gn kt ca nhân
viên ti các công ty chng khoán trên đa bàn Thành ph HCM.
- o lng mc đ nh hng ca thc tin QTNNL đn s gn kt ca nhân
viên ti các công ty chng khoán trên đa bàn Thành ph HCM.
- Gi ý mt s chính sách v QTNNL nhm nâng cao s gn kt ca nhân viên
môi gii đi vi công ty chng khoán.
1.3. iătng nghiên cu và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là thc tin QTNNL dành cho nhân viên
môi gii.
Phm vi ca đ tài s đc thc hin trong phm vi các công ty chng
khoán trên đa bàn TP.HCM
3
1.4. Phngăphápănghiênăcu
Nghiên cu đc thc hin thông qua 2 bc: nghiên cu s b và nghiên cu
chính thc.
Nghiên cu s b: đc thc hin bao gm các bc tìm hiu các c s lý
thuyt liên quan ti đ tài và nghiên cu tng t đi trc, thc hin nghiên cu
đnh tính và nghiên cu đnh lng s b. Trong đó tác gi cng thông qua k thut
tham vn ý kin ca các chuyên gia và ging viên có nhiu kinh nghim trong lnh
vc nhân s, thc hin phng vn tay đôi nhng đi tng nghiên cu đ điu
chnh thang đo, thit lp bng câu hi s dng cho nghiên cu chính thc. Sau đó
tin hành nghiên cu đnh lng s b vi 10 nhân viên môi gii ti công ty c
phn chng khoán thành ph H Chí Minh.
Nghiên cu chính thc: đc thc hin theo phng pháp đnh lng vi
k thut phng vn bng viêc phát phiu kho sát trc tip và bng th đin t
thông qua bng câu hi điu tra trên Google.doc. Bng câu hi điu tra chính thc
đc hình thành t nghiên cu đnh tính sau khi có s tham vn ý kin ca các
chuyên gia. Mu điu tra là nhân viên môi gii làm vic ti các công ty chng
khoán trên đa bàn thành ph HCM. S lng mu s đc xác đnh trong Chng
3- Thit k nghiên cu. Các d liu, thông s s đc tin hành kim tra, phân tích,
đánh giá bng phn mm SPSS.
1.5. ụănghaăthc tin caăđ tài
Vi mc tiêu đt ra thì kt qu ca nghiên cu s lƠm c s khoa hc mang
tính khách quan đ các nhƠ lƣnh đo ti các công ty chng khoán hiu rõ hn v
cm nhn vƠ đánh giá ca nhân viên môi gii đi vi thc tin QTNNL ti các công
ty chng khoán hin nay, thy đc mc đ s gn kt ca nhân viên b nh hng
bi thc tin QTNNL nh th nƠo. Qua đó có th đa ra các gi ý điu chnh liên
quan đn qun tr ngun nhân lc cho phù hp vi mc tiêu tng thi k nhng vn
đm bo duy trì vƠ tng cng s gn kt ca nhân viên môi gii.
4
1.6. Kt cu lunăvn
Nghiên cu gm có tng cng 5 chng, phơn b nh sau:
Chng 1: Gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu
Chng 2: Trình bƠy c s lý lun và thc tin xung quanh các vn đ
chính ca nghiên cu, sau đó xơy dng mô hình nghiên cu vƠ đa ra các gi thit
nghiên cu
Chng 3: Trình bƠy thit k nghiên cu, trong đó nêu phng pháp vƠ quy
trình nghiên cu cng nh các bc tin hành xây dng thang đo cho bƠi nghiên cu.
Chng 4: Trình bƠy các kt qu nghiên cu
Chng 5: Trình bày tóm tt kt qu chính ca nghiên cu, đóng góp rút ra
t kt qu ca đ tài cho thc tin hot đng, nhng hn ch trong nghiên cu này
vƠ đ xut hng cho các nghiên cu tip theo nu có.
5
CHNGă2: CăS LÝ THUYT, THC TIN CAă TÀI
NGHIÊN CU VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
chng nƠy tác gi s trình bày nhng c s lý thuyt liên quan đn ni
dung nghiên cu, bao gm: Khái nim và các yu t ca thc tin QTNNL; khái
nim và các yu t ca s gn kt; mi liên h gia thc tin QTNNL và s gn kt.
Song song đó tác gi cng trình bƠy thc trng ca thc tin QTNNL mà các công
ty chng khoán dành cho nhân viên môi gii. Trên c s đó tác gi đ xut mô hình
nghiên cu và đa ra các gi thit nghiên cu.
2.1. Căs lý thuyt v các yu t ca thc tin QTNNL
2.1.1 Khái nim QTNNL
Nhiu tác gi và nhà nghiên cu đƣ đa ra các khái nim khác nhau v qun tr
ngun nhân lc da trên các giác đ nghiên cu khác nhau, nhng tt c đu tha
nhn đơy lƠ lnh vc khoa hc v qun lỦ con ngi và cho rng nó đóng vai trò
quan trng bc nht ti s thành công ca t chc, doanh nghip. Theo Price (2004)
thì qun tr ngun nhân lc nhm mc đích tuyn chn đc nhng ngi có nng
lc, nhanh nhy và cng hin trong công vic, qun lý hot đng vƠ khen thng
kt qu hot đng cng nh phát trin nng lc ca h. Trong khi đó Trn Kim
Dung (2009) cho rng qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và
hot đng chc nng v thu hút, đƠo to- phát trin vƠ duy trì con ngi ca mt t
chc nhm đt đc kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên.
Tuy có nhng các tip cn khác nhau v qun tr ngun nhân lc nhng ta có
th thy đc hai mc tiêu c bn ca qun tr ngun nhân lc mà các tác gi đ cp
ti là:
S dng ngun nhân lc có hiu qu
áp ng nhu cu ngày càng cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân viên
phát huy ti đa các nng lc cá nhơn, đc kích thích, đng viên nhiu nht ti ni
làm vic và trung thành, tn tâm vi t chc.
6
Hình 2.1: QNNNL và các yu t môiătrng.
Ngun: Trn Kim Dung (2009)
2.1.2 Các yu t ca thc tin QTNNL
Vi các cách tip cn khác nhau thì các tác gi và các nhà nghiên cu cng đ
xut yu t ca qun tr ngun nhân lc khác nhau.
Nghiên cu ca J.Pfeffer (1998) đ xut 7 yu t cho thc tin QTNNL: (1)
đm bo vic làm, (2) tuyn chn nhân viên mi, (3) trao quyn quyt đnh, (4) mc
đƣ ng cao theo kt qu, (5) tng cng đƠo to, (6) gim khong cách và các rào
cn trong t chc, (7) tng cng chia s thông tin v tài chính và kt qu hot đng
ca t chc.
Trong bài nghiên cu Qun lý s gn kt ni làm vic bng vic đt con ngi
lên hƠng đu thì McElroy (2001) đánh giá các yu t ca thc tin QTNNL có tác
Vn hóa
t chc
Qun tr
ngun
nhân lc
C ch t
chc
S mng,
mc tiêu
doanh
nghip
Chính tr, pháp lut
Kinh t, xã hi
Công ngh, t nhiên
7
đng lên s gn kt đó lƠ: (1) đm bo công vic, (2) tuyn dng, (3) phân quyn,
(4) tr lng, thng tng xng vi thành qu ca t chc, (5) đƠo to toàn din,
(6) gim tình trng khác bit, (7) chia s thông tin.
Theo nghiên cu ca Laka-Mathebula (2004) thì thc tin QTNNL có 8 yu
t: (1) tuyn dng, (2) đƠo to toàn din, (3) phn thng công bng, (4) thng tin,
(5) đm bo công vic, (6) s tham gia ca nhân viên, (7) chia s thông tin, (8) đánh
giá kt qu phát trin.
Trong nghiên cu Tác đng ca thc tin QTNNL lên thành qu ca công ty
ti n 2004, Singh (2004) cho rng thc tin QTNNL có 7 yu t: (1) H thng
tuyn chn, (2) Mô t công vic, (3) H thng đƠo to, (4) H thng đánh giá kt
qu công vic, (5) H thng tr lng, thng xng đáng, (6) H thng phát trin
ngh nghip, (7) S tham gia ca nhn viên.
Trn Kim Dung (2009) thì chia qun tr ngun nhân lc thành 3 nhóm da
theo chc nng: (1) thu hút nhơn lc: hoch đnh ngun nhân lc, phân tích công
vic, tuyn dng, (2) đƠo to, phát trin nhân lc: đnh hng và phát trin ngh
nghip, đƠo to và phát trin, (3) duy trì ngun nhân lc: đánh giá kt qu công
vic, tr công lao đng, quan h lao đng.
Tng hp các kt qu nghiên cu trc đơy, cng vi trao đi vi các chuyên
gia và kinh nghim ca tác gi thì hành phn ca thc tin QTNNL có nh hng
đn s gn kt ca nhân viên bao gm:
2.1.2.1. Tuyn dng
Tuyn dng là quá trình sàng lc và tuyn chn các ng viên có đ nng lc
và phm cht phù hp vi yêu cu công vic ca t chc. Vic tuyn dng có th
thc hin rng rãi cho các ng viên bên ngoài hay ch các ng viên ni b. Yêu cu
công vic đc xác đnh thông qua quá trình phân tích công vic vƠ đc th hin
c th bng bng mô t công vic.
Ngày nay công vic kinh doanh rt chú trng vic to ra li nhun thông qua
con ngi nên đu tiên phi quan tơm đn vic tuyn dng đúng ngi (Pfeffer &
Veiga, 1999). Do đó t chc nên chú ý ti: (1) Phi có mt danh sách h s ng viên
8
có Ủ ngha đ chn la, tc m rng c hi ng tuyn cho nhiu ngi; (2) Phi làm
rõ các k nng quan trng và phm cht cn thit cho tng công vic; (3) Phi nghiên
cu k các phm cht quan trng mà khó có th thay đi thông qua đƠo to.
2.1.2.2. m bo công vic:
Bansal và các cng s (2001) đnh ngha v đm bo công vic lƠ công ty đa ra
mt thông đip đm bo hp lý rng h s không sa thi ngay c khi kinh t khó
khn. NgƠy nay khi khng hong kinh t không còn lƠ điu xa l thì cam kt này có
v là mt thách thc ln đi vi t chc. Nó buc t chc phi n lc đ tình trng sa
thi vì khó khn kinh t không xy ra, hoc nu có thì đó lƠ gii pháp cui cùng.
Ngc li nó gi mt thông đip ti nhơn viên, đó lƠ t chc coi trng ngun lc con
ngi vƠ tin tng vào mt đm bo hot đng tt nht và bn vng nht ca t chc.
Pfeffer và Veiga (1999) cho rng nu mt t chc sn sàng gi li nhân viên
ca mình mà không sa thi h quá nhanh chóng trong thi k đu ca suy thoái kinh
t thì cho thy t chc đó đƣ đu t nhiu cho vic tuyn dng, đƠo to và phát trin
nhân viên ca h. Do đó vic mt nhơn viên vƠo tay đi th lƠ điu cn tránh. Theo
McElroy (2001) thì đm bo công vic có th lƠm tng s gn kt ca nhân viên
bng vic gia tng nim tin vào giá tr ct lõi ca t chc và ham mun làm vic
cho t chc.
2.1.2.3. Phân tích công vic:
Phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic nhm xác đnh
điu kin tin hành, các nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc hin công vic
và các phm cht, k nng nhơn viên cn thit phi có đ thc hin tt công vic.
Phân tích công vic cung cp cho nhà qun tr mt bng tóm tt các nhim v và
trách nhim ca mt công vic nƠo đó, mi tng quan ca công vic đó vi các
công vic khác, kin thc và k nng cn thit vƠ các điu kin làm vic (Trn Kim
Dung, 2009)
Sn phm ca phân tích công vic là bng mô t công vic và bng tiêu chun
công vic. Bng mô t công vic lit kê chc nng, nhim v, các mi quan h
trong công vic, các điu kin làm vic, yêu cu kim tra, giám sát và các tiêu
9
chun cn đt đc khi thc hin công vic. Bng tiêu chun công vic lit kê
nhng yêu cu v nng lc cá nhơn nh trình đ hc vn, kinh nghim làm vic,
kh nng gii quyt vn đ, các k nng khác vƠ các đc đim cá nhân thích hp
nht cho công vic (Trn Kim Dung, 2009)
2.1.2.4. Ơoăto và phát trin
Tuy thc t có nhiu quan đim khác nhau v khái nim đƠo to và phát trin,
nhng tu chung đu đ cp đn quá trình cho phép con ngi tip thu kin thc,
hc các k nng mi và thay đi các quan đim hay hành vi nhm nâng cao kh
nng thc hin công vic ca cá nhân.
Tác gi nghiên cu theo quan đim ca Trn Kim Dung (2009) ng h quan
đim ca Cenzo vƠ Robbins: đim tng đng gia đƠo to và phát trin là chúng
đu có các phng pháp tng t, đc s dng nhm tác đng lên quá trình hc
tp đ nâng cao các kin thc, k nng thc hƠnh. Tuy nhiên đƠo to có đnh hng
vào hin ti, chú trng vào công vic hin thi ca cá nhân, giúp các cá nhân có
ngay các k nng cn thit đ thc hin tt công vic hin ti. Còn phát trin nhân
viên nhm chú trng lên các công vic tng lai trong t chc, doanh nghip. Khi
mt ngi đc thng tin lên nhng chc v mi, h cn có nhng kin thc, k
nng theo yêu cu mi ca công vic. Công tác phát trin nhân viên s giúp cho các
cá nhân chun b sn điu này.
Guest (1987) cho rng đƠo to và phát trin là mt trong nhng chính sách
quan trng cn đ đt ti mt mc vn hoá mi, mà mc vn hoá nƠy có th là mt
yu t trong mc cam kt gn bó cao ca nhân viên. McElroy (2001) thì cho rng
các t chc mà có các hot đng đƠo to m rng s to ra danh ting cho nhân viên
v giá tr và s phát trin, điu này giúp thu hút nhân viên phù hp vi quan đim
ca t chc. Ọng cng cho rng vic gia tng giá tr bn thân và tm quan trng cho
các nhơn viên thông qua c ch đƠo to có th d đoán đc mc gia tng trong s
gn kt vi t chc ca nhân viên. Vì t chc mƠ đu t cho đƠo to s gi mt
thông đip rõ ràng ti nhân viên là t chc cam kt cho s phát trin ca nhân viên.
10
Nhơn viên cng buc phi đáp li điu này bng vic ch ra s cam kt gn bó vi
t chc, đơy lƠ mt dng ca gn bó tình cm
2.1.2.5. ánhăgiáăkt qu công vic
ánh giá thc hin công vic đc hiu là mt h thng mc đích, tiêu chun,
phng pháp vƠ tin hƠnh đánh giá chính thc tình hình thc hin công vic ca cá
nhân, tp th (nhóm, t, b phn) ngi lao đng, gi chung là ca nhân viên trong
doanh nghip hay t chc. Mc đích ca vic đánh giá kt qu làm vic ca nhân
viên là cung cp thông tin phn hi cho nhân viên bit mc đ thc hin công vic
ca h so vi tiêu chun và yêu cu t đó hng dn h điu chnh, sa cha sai
lm; kích thích, đng viên nhân viên phát huy sc sáng to và tinh thn trách nhim
trong công viên; thu thp các thông tin lƠm c s cho vic lp k hoch ngun nhân
lc nh tuyn dng, đƠo to, luân chun công vicầca t chc. Có th tóm tt
mc đích ca công tác đánh giá công vic qua hình sau:
Thông tin phn hi t chc
Thông tin phn hi t chc
Hình 2.2: Mcăđíchăđánhăgiáăcôngăvic
Ngun: Trn Kim Dung (2009)
Theo Singh (2004) thì công ty có th kim soát đc thái đ và hành vi ca
nhân viên mình thông qua h thng đánh giá. Các thông tin đánh giá đc s dng
đ điu chnh công tác tuyn dng vƠ đƠo to nhm đ la chn và phát trin nhân
viên theo hƠnh vi vƠ thái đ mong mun. Nh vy vic đánh giá nhơn viên nu thc
Mc đích
ca t
Mc đích
ca cá
Tiêu chun
mu t bn mô
t công vic
áng giá thc
hin công vic
S dng trong
hoch đnh
ngun nhân
lc, tr lng,
khen thng,
kích thích
11
hin tt s mang li rt nhiu li ích cho doanh nghip nh duy trì đng lc làm
vic và s gn bó vi t chc, nâng cao hiu qu công vic, xác đnh đc các nhu
cu đo to và tuyn dng, đt ra các ch tiêu phù hp vi t chc và b
phnầ.Tuy nhiên đ công tác đánh giá công vic và công nhn thành tích hiu qu
và tr thành chìa khoá hu hiu thì doanh nghip phi có tiêu chun cho tng v trí
công vic c th vƠ phng án đánh giá vic thc hin tiêu chun đó. Cn chú Ủ đn
tính rõ ràng và minh bch khi đánh giá cng nh phng án đánh giá phi có tính
sáng to cao và kh nng c th hoá các tiêu chun thành nhng con s bit nói.
2.1.2.6. Mcăđƣiăng
Mc đƣi ng bao gm lng, thng và các phúc li khác mà nhân vin đc
hng. Thông thng thì lng lƠ khon thu nhp c đnh theo tha thun trên hp
đng lao đng, còn thng thng da trên đánh giá hiu qu làm vic so vi ch
tiêu đ ra. i vi mt nhơn viên kinh doanh thì đó s bao gm lng, hoa hng và
thng, trong đó hoa hng là phn nhiu nht.
(3) Công bng ngoi biên:
- Công bng theo giá tr trên th trng lao đng
- Công bng theo nhng yu t xã hi
Hình 2.3: Tam giác k diu v s phân chia tin công
Ngun: Nguyn Thành Hi (2007)
Mc đƣi ng là công c đ kích thích ngi lao đng hng say vƠ lƠm vic có
nng sut cao hn, thu hút nhơn tƠi vƠ duy trì s gn bó ca h vi công ty. Tuy
nhiên, đ đƣi ng tr thành mt công c hu hiu nh mong mun vƠ đt hiu qu
(1) Công bng trong ni b:
- Công bng theo tiêu chun công vic
- Công bng theo thành tích
(2) Công bng đi vi doanh nghip:
- Công bng theo thành công ca doanh nghip
12
v chi phí và li th cnh tranh thì t chc phi xây dng phng thc đm bo tính
cnh tranh trên th trng, đng thun và công bng trong ni b, tuân th pháp lut
và kh thi. ơy qu là mt thách thc ln đi vi các nhà qun tr.
Các ch đ phúc li là mt phn ca tr công lao đng, tuy nhiên các ch đ
phúc li không phi lƠ ngha v bt buc ca doanh nghip đi vi nhân viên (tr
các ch đ phúc li do pháp lut quy đnh), nó cng có th không ph thuc vào
mc thu nhp hay thành tích ca nhân viên mà nó th hin s quan tâm ca doanh
nghip ti nhân viên ca mình và có tác dng kích thích nhân viên trung thành, gn
bó vi doanh nghip (Trn Kim Dung, 2009). Nh vy đơy đ cp đn các ch đ
phúc li t nguyn, nó có th lƠ chng trình bo him sc kho, chng trình
khám sc kho đnh k, quà tng, các loi dch v chm sóc sc kho, ngày ngh
nhiu hn lut đnhầ. Mi t chc tu theo điu kin kinh t và yêu cu công vic
s có các sáng kin khác nhau v ch đ phúc li cho nhơn viên nhng tt c đu có
chung mc đích khuyn khích nhân viên làm vic, giúp h yên tơm công tác, tng
cng sc kho, tái to sc lao đng, tng s sáng to vƠ tng hiu sut làm vic.
2.1.2.7. Phát trin ngh nghip
Theo 1 nghiên cu ca Shruti và Nirmala (2013) thì phát trin ngh nghip là
s thng tin ca nhân viên lên mt v trí cao hn vi trách nhim ln hn đi kèm
vi thu nhp tng theo. S thng tin to cho nhân viên các tiêu chun khác bit nh
là mt ngi có nhiu thâm niên, mt lao đng cp caoầNgoƠi ra nó cng lƠm tng
tinh thn làm vic ca nhơn viên vƠ tng tính cnh tranh gia các nhân viên trong
vic nâng cao kin thc và k nng.
S thƠnh công trong đnh hng phát trin ngh nghip th hin thông qua s
tha mãn ca mi cá nhơn đi vi các mc tiêu ngh nghip, đng thi to ra s
đóng góp tt nht cho t chc, doanh nghip. i vi t chc, doanh nghip thì
công tác đnh hng và phát trin ngh nghip có các li ích nh tuyn đc ngi
phù hp vi v trí yêu cu, khuyn khích nhân viên trung thành vi t chc, đng
viên nhân viên làm vic tt hn, khai thác vƠ giúp nhơn viên phát trin các kh nng
13
tim tàng ca h thông qua vic cho nhân viên thy rõ kh nng thng tin vƠ c hi
ngh nghip.
2.1.2.8. Chia s thông tin và thu hút nhân viên tham gia các hotăđng
Chia s thông tin lƠ nhơn viên đc cung cp các thông tin cn thit và quan
trng đ h ra quyt đnh mt cách tt nht. Có nhiu hình thc chia s thông tin
nh bn tin ni b, trang web ni b, email, hi thoầ
Thu hút nhân viên tham gia vào các hot đng có th đc hiu là nhân viên
đc to c hi tham gia vào các quyt đnh và có trách nhim thc hin các quyt
đnh nƠy. Khi đó nhơn viên cm thy h thc hin các quyt đnh ca chính mình,
ch không phi ai khác. Các hot đng nƠy nh lƠ ly ý kin nhân viên trong vic ra
hay chnh sa các quy trình, chính sách, sn phmầ ca công ty. Ngoài ra vic
tham gia vào các sinh hot vn hoá, th dc th thao giúp các nhân viên hoà nhp
vi công ty.
Chia s thông tin và thu hút nhân viên tham gia vào các hot đng có mi
quan h qua li vi nhau. McElroy (2001) cho rng chia s thông tin và thu hút nhân
viên tham gia vào các hot đng gi đi thông đip rng t chc đt nim tin vào
nhân viên ca mình. iu nƠy tác đng đn s gn kt ca nhân viên, nht là v mt
tình cm vì khi đc chia s thông tin và tham gia vào các hot đng ca t chc thì
nhân viên t xem h thc s là mt phn ca t chc.
14
Bng 2.1: Tóm tt các thành phn ca thc tin QTNNL ca các tác gi
Các yu t
J.Pfeffer
(1998)
McElroy
(2001)
Laka-
Mathebula
(2004)
Singh
(2004)
Kim Dung
(2009)
m bo vic lƠm
X
X
X
Tuyn dng
X
X
X
X
X
Trao quyn
X
X
Mc đƣi ng
X
X
X
X
X
Ơo to vƠ phát trin
X
X
X
X
X
Gim khong cách vƠ rƠo
cn
X
X
X
Chia s thông tin
X
X
X
Thu hút nhân viên tham gia
X
X
Phát trin ngh nghip
X
X
X
ánh giá kt qu công vic
X
X
X
Phơn tích công vic
X
X
Hoch đnh ngun nhơn lc
X
Ngun: Tác gi tng hp
2.2. Thc tin QTNNL dành cho nhân viên môi gii ti các công ty chng
khoánătrênăđa bàn thành ph HCM
2.2.1 Thc tin tuyn dng
Hin nay hu ht các công ty chng khoán đu liên tc tuyn nhân viên môi
gii, s lng tuyn dng thng không gii hn nhng u tiên nht là nhng
ngi có kinh nghim vƠ lng khách hàng sn có. Các thông tin tuyn dng
thng xuyên cp nht trong các trang web ni b ca các công ty và trên các trang
tuyn dng mà nhà tuyn dng không tn phí nh Jobstreet, Café Fầ NgoƠi ra các
nhân viên và qun lỦ các công ty cng truyn nhau thông tin tuyn dng t các công
ty. Quá trình tuyn dng cho các v trí nhân viên môi gii khá đn gin và không
đòi hi cao nh các v trí nh trng nhóm hay trng phòng giao dch. Nhng yêu
cu phi có chng ch hành ngh môi gii do y ban chng khoán nhƠ nc cp.
Do chng ch hành ngh môi gii ch cp cho bc đi hc nên hu ht nhân viên
môi gii đu có trình đ đi hc tr lên, ch mt s ít trc đơy còn sót li trình đ
cao đng
15
2.2.2 Thc tinăđo bo công vic
Mt s công ty quy đnh nu doanh s trong mt khon thi gian nƠo đó mƠ
không đt mc ch tiêu đ ra thì s sa thi hoc ký hp đng di dng hc vic, tc
lƠ không có lng cng mà ch có hoa hng trên doanh s. Tuy vy, vi đc thù
ngh nghip là thu nhp ph thuc ch yu vào hoa hng tính trên doanh s, còn
mc lng cng cn bn khá thp. Nên nu doanh s thp thì thu nhp ca môi gii
cng không kh quan và t h s t b ngh. Tóm li ngh môi gii khá khc nghit
và mc đ đƠo thi cao nu, đt bit trong các giai đon th trng giao dch kém.
2.2.3 Thc tin phân tích công vic
Trc đơy, khi th trng chng khoán mi hình thành thì nhân viên môi gii s
làm tt c các khâu công vic đ phc v khách hàng. Tuy nhiên mô hình môi gii đƣ
thay đi rt nhiu, đc bit t nm 2009 đn nay. Hin hu ht các công ty thì b
phn môi gii ch làm công vic nh nhơn viên kinh doanh, các phn công vic phc
v khách hƠng khác lu kỦ, rút np tin, th tc đóng- m tài khonầđc tách ra b
phn riêng. Vi mô hình này thì công vic quan trng nht ca môi gii là phát trin
khách hƠng vƠ t vn đu t cho khách hƠng. Nhơn viên môi gii s ch đng các
công vic sao cho đt mc tiêu cui cùng là doanh s cao nht.
2.2.4 Thc tinăđƠoăto và phát trin
có đc đi ng nhân viên môi gii gii, t vn tt thì hu ht các công ty
chng khoán đu quan tơm đn công tác đƠo to. Hai mng đo to đc chú trng
là k nng mm và kin thc chuyên môn. V k nng mm thì nhân viên môi gii
cn đc trang b mt s k nng nh giao tip, nói chuyên đin thoi, thuyt trình,
bán hƠngầ V k nng chuyên môn thì h phi nm vng phân tích k thut, phân
tích c bn, cách khai thác và x lý thông tin trên th trng, qun lý danh mc đu
tầ.Tùy tình hình vƠ gii hn kinh phí mà các công ty có th t chc đƠo to ni
b hay thuê ngoƠi. Thng nhng ngi đc chn đng lp các khóa đƠo to ni
b là nhng nhân viên có kinh nghim, gii chuyên môn hoc nhân viên t phòng
phân tích, t doanhầvƠ h đc bi dng mt khon kinh phí tng ng. Do th
trng chng khoán có nhiu thay đi phi cp nht v các sn phm, quy đnh,
16
công nghầnên công tác đƠo to cho mng môi gii ca các công ty cng phi bt
nhp theo mt cách thng xuyên.
2.2.5 Thc tinăđánhăgiáăkt qu công vic
Do đc thù công vic nên hu ht kt qu công vic ca nhân viên môi gii
ch yu đc ghi nhn vƠ đánh giá qua ch tiêu doanh s. Ngoài ra các cp bc qun
lỦ nh trng nhóm, trng/giám đc phòng giao dch hay các nhân viên môi gii
đang phn đu lên v trí cao hn s còn đc đánh giá trên mt s ch tiêu khác nh
k nng mm, mc đ tuân th ni quy vƠ quy đnh liên quan, mc đ đóng góp
cho công ty (tham gia đƠo to, có sáng kin tt cho công tyầ). Kt qu nƠy lƠm c
s tr thu nhp vƠ các thng khác, nó cng lƠm c s đ ct nhc, đ bt các v trí
công vic hoc sa thi. Các công ty theo dõi vƠ đánh giá công vic ca nhân viên
môi gii khá thng xuyên, theo tháng, quỦ, 6 tháng vƠ 1 nm.
2.2.6 Thc tin mcăđƣiăng
Thu nhp ca nhân viên môi gii bao gm 2 phn: thu nhp cng lƠ lng cn
bn và hoa hng da trên doanh s. Thng thì các công ty s tr mc lng cn
bn cho nhân viên môi gii khá thp, còn ch yu thu nhp ca nhân viên môi gii
đn t phí hoa hng. Do đó cách tính phí hoa hng trên doanh s là yu t khá quan
trng, mi công ty s có mc trích t l hoa hng cho nhân viên khác nhau. Tuy
nhiên trên th trng chng khoán hin nay thì thông tin v t l hoa hng này
không phi là thông tin bí mt, nên các công ty cng thng gia tham kho thông
tin ca đi th đ điu chnh chính sách ca mình cho phù hp vi qu lng vƠ
mang tính cnh tranh. Ngoài ra các công ty còn dành mc thng cui nm cho các
nhân viên hoàn thành hoc vt mc ch tiêu doanh s trong nm. Các chính sách
thu nhp này s đc áp dng thng nht trong toàn trong ty cho tt c các nhân
viên môi gii.
V các chng trình phúc li, đi vi nhân viên môi gii thì mt s công ty
xem h cng nh nhng nhân viên các b phn khác và áp dng chung các chính
sách phúc li cho toàn b nhân viên ca mình. Tuy nhiên mt s công ty thì li tách
bit các chính sách phúc li cho nhân viên các b phn khác và nhân viên môi gii