Tải bản đầy đủ (.pdf) (96 trang)

LUẬN VĂN THẠC SĨ ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC YẾU TỐ BIẾN ĐỘNG VĨ MÔ ĐẾN TTCK VIỆT NAM 2014.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.66 MB, 96 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp.HCM




ÀM TH THANH HNG






NH HNG CA CÁC YU T
BIN NG V MÔ N TH
TRNG CHNG KHOÁN VIT
NAM






LUN VN THC S KINH T





TP.H Chí Minh – Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO


TRNG I HC KINH T Tp.HCM





ÀM TH THANH HNG





NH HNG CA CÁC YU T
BIN NG V MÔ N TH
TRNG CHNG KHOÁN VIT
NAM


Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mư s: 60340201



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:

PGS.TS. LÊ TH LANH



TP.H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan Lun vn thc s kinh t “nh hng ca các yu t bin đng
v mô đn th trng chng khoán ti Vit Nam” là công trình nghiên cu ca
riêng tôi vi s hng dn ca ging viên theo s phân công.
Nhng thông tin và d liu trong Lun vn đc trích dn rõ ràng, đy đ v ngun
gc. Các kt qu nghiên cu trong Lun vn là trung thc và cha tng đc công
b trong bt k công trình nào khác.
Ký tên


àm Th Thanh Hng
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình
Tóm tt
1.Gii thiu 1
1.1.Tính cp thit ca đ tài 1
1.2.i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu 2
1.2.1.i tng nghiên cu 2
1.2.2.Phm vi nghiên cu 2
1.3.Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu 2
1.3.1.Mc tiêu nghiên cu 2

1.3.2.Câu hi nghiên cu 2
1.4.Phng pháp nghiên cu 3
1.5.óng góp ca đ tài 3
1.6.Kt cu ca đ tài 3
2.Tng quan các nghiên cu trc đây 4
2.1.C s lý thuyt và khung phân tích 4
2.1.1.Mi quan h gia các bin kinh t thc- sn lng công nghip và bin đng
th trng chng khoán 4
2.1.2.Lãi sut và th trng chng khoán 4
2.1.3.Lm phát và th trng chng khoán 6
2.2.Tng quan các nghiên cu trc đây 7
2.2.1.Mt s nghiên cu thc nghim ti các nc phát trin 7
2.2.2.Mt s nghiên cu ti các nc đang phát trin 8
2.2.3.Mt s nghiên cu thc nghim ti Vit Nam 13
2.3.Tng hp các kt qu nghiên cu 14
3.Phng pháp nghiên cu 18
3.1.Mô hình nghiên cu 18
3.1.1.C s la chn mô hình nghiên cu 18
3.1.2.Mô hình nghiên cu đ xut 18
3.1.3.Mô hình EGARCH 19
3.1.4.Mô hình VAR 24
3.2.Phng pháp kim đnh mô hình 24
3.2.1.Thng kê mô t các bin nghiên cu 24
3.2.2.Kim đnh tính dng cho các bin nghiên cu 25
3.2.3.La chn mô hình t hi quy AR(p) 27
3.2.4.La chn mô hình EGARCH 27
3.2.5.La chn đ tr ti u cho mô hình VAR 28
3.2.6.Kim tra tính n đnh ca mô hình 28
3.2.7.Kim đnh nhân qu Granger gia các bin nghiên cu 29
3.2.8.Mô hình VAR 29

3.2.9.Hàm phn ng đy (Impulse response function- IRF) và k thut phân rã
phng sai (Variance decomosition) 29
3.3.Thu thp và x lý d liu 30
4.Ni dung và kt qu nghiên cu 35
4.1.Thng kê mô t các bin nghiên cu 35
4.2.Kim đnh tính dng cho các bin nghiên cu 36
4.3.c lng đ bin đng ca các bin nghiên cu bng mô hình EGARCH
37
4.3.1.c lng đ bin đng cho bin t sut sinh li th trng chng khoán-
RSR 37
4.3.2.Mô hình EGARCH cho bin tng sn phm quc ni GDP 41
4.3.3.Mô hình EGARCH cho bin t l lm phát INF 44
4.3.4.Mô hình EGARCH cho bin lãi sut R 47
4.4.Tác đng ca các bin s kinh t v mô đn th trng chng khoán 51
4.4.1.Kim đnh tính dng ca chui phng sai có điu kin ca các bin nghiên
cu 51
4.4.2.Xác đnh đ tr ti đa trong mô hình VAR 52
4.4.3.Kim đnh nhân qu Granger 53
4.4.4.Kim tra tính n đnh ca mô hình 54
4.4.5.Kt qu c lng mô hình VAR 56
4.4.6.Hàm phn ng thúc đy và phân rã phng sai 56
4.5.Tng hp kt qu nghiên cu 61
5.Kt lun và đ xut 63
5.1.Kt lun ca nghiên cu 63
5.2.Kin ngh 64
5.3.Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 65
5.3.1.Hn ch ca đ tài 65
5.3.2.Hng nghiên cu tip theo 65
Danh mc tài liu tham kho
Ph lc





DANH MC T VIT TT
CPI
Consumer Price Index
Ch s giá tiêu dùng
GDP
Gross Domestic Product
Tng sn phm quc ni
ECM
Error Correction Model
Mô hình hiu chnh sai s
VAR
Vector Autoregressive
Mô hình t hi quy vecto
VECM
Vector Error Correction Model
Mô hình vecto hiu chnh sai s



DANH MC CÁC BNG
Tên bng Trang
Bng 2.1.Tng hp các nghiên cu trc đây 14
Bng 3.1: Tng hp các gi thit trong mô hình nghiên cu 33
Bng 3.2. Tng hp mô t và thu thp các bin nghiên cu 33
Bng 4.1. Thng kê mô t cho các bin nghiên cu 35
Bng 4.2. Kt qu kim đnh tính dng cho chui d liu gc 36

Bng 4.3. Tóm tt kt qu các mô hình AR – EGARCH cho bin RSR 38
Bng 4.4. Kt qu kim đnh tính dng ca phn d ca bin RSR t mô hình 40
Bng 4.5. Tóm tt kt qu các mô hình AR – EGARCH cho bin GDP 41
Bng 4.6. Kt qu kim đnh tính dng ca phn d ca bin GDP t mô hình
EGARCH 43
Bng 4.7. Tóm tt kt qu các mô hình AR – EGARCH cho bin INF 45
Bng 4.8. Kt qu kim đnh tính dng ca phn d ca bin INF t mô hình
EGARCH 47
Bng 4.9. Tóm tt kt qu các mô hình AR – EGARCH cho bin R 48
Bng 4.10 Kt qu kim đnh tính dng ca phn d ca bin lãi sut R t mô hình
EGARCH 50
Bng 4.11. Kim đnh tính dng ca chui phng sai có điu kin ca các bin
nghiên cu 51
Bng 4.12. Xác đnh đ tr ti đa trong mô hình 52
Bng 4.13. Xác đnh đ tr ti u cho mô hình VAR 53
Bng 4.14. Kim đnh nhân qu Granger 54
Bng 4.15. Kt qu c lng mô hình VAR 56
Bng 4.16. Phân rã phng sai ca bin đng th trng chng khoán theo mô hình
th nht 59
Bng 4.17. Kt qu phân rã phng sai ca bin đng th trng chng khoán theo
mô hình thay th 60
Bng 4.18. So sánh kt qu nghiên cu ca đ tài vi các nghiên cu khác 61
DANH MC CÁC HÌNH

Tên hình Trang
Hình 4.1. Lc đ tng quan cho bin RSR 37
Hình 4.2. Lc đ tng quan ca chui GDP 41
Hình 4.3. Lc đ tng quan cho bin INF 44
Hình 4.4. Lc đ tng quan cho bin lãi sut R 48
Hình 4.5. Kim tra tính n đnh ca mô hình 54

Hình 4.6. Hàm phn ng đy ca th trng chng khoán trc các cú sc 57
Hình 4.7. Hàm phn ng ca th trng chng khoán trc các cú sc theo mô hình
thay th 58

Tóm tt
 tài nhm nghiên cu tác đng ca các bin đng ca yu t v mô nh hng
đn bin đng th trng chng khoán. Theo tìm hiu ca tác gi, hu ht nhng đ
tài nghiên cu ti th trng Vit Nam ch mi xem xét tác đng ca các bin v mô
đn th trng chng khoán thông qua các bin đc x lý theo hng ly logarit t
nhiên các bin hoc tính đ bin đng các bin thông qua cách tính phn trm thay
đi nm nay so vi nm trc.  tài có hng đi mi cho vic tính bin đng ca
các bin thông qua vic la chn mô hình EGARCH. Vic la chn các mô hình
da trên mt s điu kin và tiêu chí nht đnh, sau khi la chn mô hình cho các
bin thì đ tài s thu đc phng sai có điu kin cho các bin và đó chính là d
liu đi din s bin đng ca các bin nghiên cu, da trên d liu phng sai có
điu kin, đ tài thc hin phân tích nh hng ca s bin đng các bin s kinh t
v mô đn s bin đng ca th trng chng khoán Vit Nam bng mô hình VAR,
s dng hàm phn ng đy IRF nhm phân tích tác đng ca tng cú sc ca các
bin kinh t v mô đn s bin đng trong th trng chng khoán, k thut phân rã
phng sai cng đc đ tài s dng nhm đánh giá tm quan trng ca các nhân t
theo thi gian trong vic gii thích đ bin đng trong th trng chng khoán Vit
Nam. Kt qu nghiên cu cho thy do s bin đng trong GDP vi đ tr 1 tháng,
tng t s bin đng trong lm phát là nguyên nhân gây ra s bin đng trong th
trng chng khoán vi đ tr t 1 đn 3 tháng, trong khi đó s bin đng trong lãi
sut không là nguyên nhân gây ra s bin đng trong th trng chng khoán Vit
Nam, s bin đng trong th trng chng khoán đc gii thích nhiu hn bi s
bin đng trong GDP và lm phát.

1


1.Gii thiu
1.1 Tính cp thit ca đ tài
Ngày nay, Vit Nam đi cùng vi s hi nhp và phát trin cùng nn kinh t th gii
cng có nhng bc đi ging vi nhng nn kinh t trên th gii, trong đó quyt
đnh thành lp th trng chng khoán trong nc là hp vi thc tin cng nh xu
hng phát trin kinh t th gii. Trung tâm giao dch chng khoán Thành ph H
Chí Minh (HOSE) chính thc đi vào hot đng t tháng 07 nm 2000, sau đó nm
nm, trung tâm giao dch chng khoán Hà Ni (HASTC) chính thc đi vào hot
đng t tháng 03 nm 2005, vi s hình thành hai kênh chng khoán đã đóng góp
thêm ngun vn đu t cho các doanh nghip và góp phn vào s phát trin ca nn
kinh t nói chung.
Vi nhng bin đng trên th trng chng khoán đc xem nh là phong v biu
cho nn kinh t, là sc khe ca nn kinh t. Vi vai trò quan trng ca mình, th
trng chng khoán nhn đc nhiu s quan tâm ca các nhà nghiên cu và nhà
đu t không ch trên th gii mà còn ti Vit Nam, đã có rt nhiu nghiên cu ca
các yu t kinh t tác đng đn th trng chng khoán. Theo nhn đnh ca
Maysami, Hamzah (2004) trong lý thuyt th trng hiu qu: th trng chng
khoán điu chnh rt nhanh theo nhng thông tin đáng tin cy vì vy th trng
chng khoán s phn ánh tt c mi thông tin v chng khoán. Bên cnh đó theo
nghiên cu ca Lukas Mankhoff (2010) nhn đnh rng các nhà đu t và qun lý
qu s dng phân tích c bn trong nghiên cu v nhng yu t tác đng đn giá c
chng khoán đ ra quyt đnh ca h (chim t trng ti 60%), trong khi phân tích
k thut tác đng ch có 30% trong vic ra quyt đnh, tip theo là phân tích dòng
tin ch chim 10% trong vic ra quyt đnh ca các nhà đu t và qun lý qu. Vi
tm quan trng trong phân tích c bn nhm xem xét nh hng đn th trng
chng khoán đã đc thc hin trên th gii, ti Vit Nam vn đ này cng đc
quan tâm rt nhiu vì bn thân th trng chng khoán Vit Nam cng chu s tác
đng ca các bin v mô. Khi so sánh kt qu ca các nghiên cu trc đây ti Vit
Nam so vi các nghiên cu khác trên th gii có s khác bit, điu này đc lý gii
2


bi s khác bit v quy mô nn kinh t, đc thù ca mi nn kinh t, c ch vn
hành nn kinh t gia các quc gia là khác nhau và đc bit là tâm lý ca nhà đu t
trc nhng thông tin kinh t v mô cng có khác bit gia các quc gia. Vì vy, tác
gi đã quyt đnh la chn đ tài “nh hng ca các yu t bin đng v mô đn
th trng chng khoán Vit Nam” làm đ tài nghiên cu lun vn ca tác gi.
1.2. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu
1.2.1. i tng nghiên cu
Th trng chng khoán Vit Nam đi din bi ch s ca hai sàn chng khoán là
ch s VN-Index ca sàn giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh và ch s
HNX-Index ca sàn giao dch chng khoán Hà Ni, tuy nhiên tính đn thi đim
hin ti xét v lch s hình thành, quy mô khi lng giao dch, s lng công ty
niêm yt gia hai sàn thì sàn giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh chim
u th hn, vì vy đ tài la chn ch s VN-Index là ch s đi din cho th trng
chng khoán Vit Nam.
1.2.2. Phm vi nghiên cu
Các bin s kinh t v mô ca Vit Nam đc đ tài la chn gm có tng sn phm
quc ni Vit Nam (GDP – Gross Domestic Product), ch s giá tiêu dùng (CPI –
Consumer Price Index) đi din cho lm phát Vit Nam, lãi sut cho vay k hn 1
nm ca ngân hàng.
Thi gian nghiên cu ca đ tài đc la chn t giai đon tháng 1 nm 2001 đn
tháng 12 nm 2013.
1.3. Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu
1.3.1. Mc tiêu nghiên cu
Trong phm vi nghiên cu ca đ tài, đ tài tp trung làm rõ vn đ là tác đng ca
các bin v mô đn th trng chng khoán Vit Nam theo chiu hng nào và mc
đ tác đng ra sao.
1.3.2. Câu hi nghiên cu
Da trên mc tiêu nghiên cu, đ tài s tp trung gii quyt hai câu hi nghiên cu
sau:

3

Các bin đng trong các bin kinh t v mô ti Vit Nam có nh hng đn bin
đng th trng chng khoán hay không?
Xu hng tác đng ca các bin v mô đn th trng chng khoán Vit Nam là nh
th nào?
1.4. Phng pháp nghiên cu
 tài s dng mô hình EGARCH đ đo lng bin đng các bin nghiên cu trong
mô hình, s dng mô hình VAR nhm xem xét nh hng ca các bin nghiên cu
đn th trng chng khoán, c hai mô hình EGARCH và VAR đu đc thc hin
vi s h tr ca phn mm Eviews 6.0.
1.5. óng góp đ tài
Vi cách tip cn mi trong đo lng bin đng thông qua mô hình EGARCH, đ
tài hy vng s có thêm bng chng thc nghim v nh hng ca bin đng ca
các bin kinh t v mô tác đng đn bin đng th trng chng khoán, t đó s
đóng góp vào kho tài liu nghiên cu v th trng chng khoán Vit Nam.
1.6. Kt cu ca đ tài
Nhm tr li cho các vn đ nghiên cu ca mình đ tài chia b cc bài vit làm 5
chng
Chng 1: Gii thiu
Chng 2: Tng quan các nghiên cu trc đây
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu và tho lun
Chng 5: Kt lun
Tóm li, trong chng mt, đ tài đã nêu lên tính cp thit ca đ tài, đi tng và
phm vi nghiên cu, mc tiêu và câu hi nghiên cu, b cc ca bài nghiên cu ca
đ tài đ làm c s cho các chng tip theo trong đ tài.

4


2. Tng quan các nghiên cu trc đây
2.1. C s lý thuyt và khung phân tích
2.1.1.Mi quan h gia các bin kinh t thc- sn lng công nghip và bin
đng th trng chng khoán.
Fama và Schwert tp trung nghiên cu mi quan h gia các bin kinh t thc và th
trng chng khoán và phát hin ra rng chúng có mi quan h cht ch vi nhau.
Trc tiên, hai ông cho rng mt du hiu st gim trong tng trng nn kinh t s
đc phn ánh hu ht và giá chng khoán do đó có th dùng giá chng khoán làm
mt ch báo quan trng cho nn kinh t. Th hai, nhng thay đi trong sn lng
công nghip s th hin gián tip thông qua li nhun ca doanh nghip do đó nu
các ch s này cho mt cái nhìn lc quan thì cng đng ngha th trng chng
khoán cng s lc quan.
Kh nng sn xut công nghip còn ph thuc cht ch vào quá trình tích ly tài sn
thc, nhng tài sn này s đóng góp vào kh nng to dòng tin ca doanh nghip.
Các phát hin ca Chen, Roll và Ross (1986) da trên mt danh mc các chng
khoán M đã ch ra rng tng sn lng công nghip trong tng lai là mt nhân t
quan trng giúp gii thích t sut sinh li ca chng khoán và tác gi đã chng
minh rng có mt mi quan h đng bin gia các bin kinh t thc vá giá c chng
khoán. Trong mt nghiên cu ca Fama (1981) cng cho thy có mi mi quan h
đng bin mnh m gia th trng chng khoán và tng trng sn lng công
nghip.
2.1.2.Lãi sut và th trng chng khoán
Mukherjee và Naka (1995) đã cho thy s thay đi dù là trong ngn hn hay dài hn
ca lãi sut trái phiu chính ph cng s nh hng đn lãi sut phi ri ro danh
ngha và qua đó nh hng đn lãi sut chit khu và th trng chng khoán. Fama
và Schwert (1997) đã quan sát và thy đc mi quan h gia giá c chng khoán 
thi đim hin ti vi giá tr tr ca lãi sut. Trong khi Reily và Brown (2000) li
làm vn đ tr nên phc tp đôi chút khi tuyên b rng dòng tin vào th trng
5


chng khoán có th thay đi theo lãi sut và cng không chc chn rng liu dòng
tin s tng hay gim khi lãi sut thay đi theo mt hng nào đó. Các nghiên cu
hin nay v mi quan h gia lãi sut và th trng chng khoán cha cho thy mt
đáp án rõ ràng.
ng cong lãi sut và th trng chng khoán
Các nhà đu t trái phiu thng bám sát tình hình nn kinh t và lãi sut là nhân t
quan trng nh hng đn nn kinh t. Các nhà đu t c phiu thng ch tp
trung vào tình hình và trin vng ca công ty mình nm gi c phiu tuy nhiên h
luôn phi cnh giác vi nhng thay đi trong lãi sut.
Khi lãi sut thp nhiu nhà đu t trc đây đã mua trái phiu nhm tìm kim s an
toàn thng có xu hng bán trái phiu đ tìm kim thu nhp cao hn t th trng
chng khoán, ngc li khi nhà đu t cm nhn đc là h có th nhn đc mc
thu nhp cao hn t trái phiu thì dòng tin s chy khi th trng chng khoán.
Khi đng cong lãi sut tng dc nó s to áp lc gim giá chng khoán vì lãi sut
ca trái phiu chình ph s tng. Tuy nhiên, điu này ch mang tính cht lý thuyt
trên thc t không có ngha là khi đng cong lãi sut tng cao s không có các c
h đu t vào chng khoán, trên thc t đây ch là mt nhân t mà các nhà đu
chng khoán cn xem xét khi phân tích xu hng th trng chng khoán.
Lãi sut gim có kích thích th trng chng khoán?
S giao đng trong lãi sut không phi lúc nào cng nhn đc s phn ng trái
ngc mà đôi khi nó là mt đng thái cùng chiu hoc cng có th là không phn
ng gì c, ch khi nào lãi sut phn ánh đúng xu hng ch đo ca lm phát trong
nn kinh t. Thông thng lãi sut gim khi lm phát gim khin giá c phiu tng
cao hn và ngc li. Nhng nu lm phát không phi là mt vn đ nghiêm trng
và lãi sut tng, đu t vào th trng chng khoán mang li nhiu lãi bi vì trong
trng hp này lãi sut tng là do nn kinh t tng trng.
6

2.1.3. Lm phát và th trng chng khoán
Kt qu nghiên cu ca Fama và Schwert (1977), Chen, Ross và Roll (1986) đã

nhn mnh đn mi quan h gia lm phát và giá chng khoán. V cn bn, th
trng chng khoán hot đng di hai điu kin: Tng trng kinh t cao và lm
phát thp. Nhng nu nn kinh t phát trin mà lm phát cao thì cha chc đã tt
cho th trng chng khoán. Khi mi nguy hi lm phát tng cao, các nhà phân tích
đu t s nghi ng v s bn vng ca nn kinh t hay các báo cáo tng trng vic
làm. Lý do h lo s là dng nh đang có mt s bùng n lm phát, mt s phát
trin gi to đã to nên bi d dãi trong các khon tín dng, do chính ph chp nhn
mt mc thâm ht ngân sách cao và m rng cung tin.
Lm phát và giá chng khoán có mi quan h nghch chiu, bi l xu hng ca
lm phát xác đnh tính cht tng trng. Lm phát cao luôn là du hiu ca mt nn
kinh t đang tng trng nóng, báo hiu s tng trng kém bn vng trong khi đó
th trng chng khoán nh mt chit nhit k đo sc khe ca nn kinh t. Khi
lm phát tng cao, đng tin mt giá ngi dân s không mun gi tin mt hoc
gi trong ngân hàng mà chuyn sang nm gi các tài sn ít ri ro hn nh vàng, bt
đng sn hay ngoi t mnh,…. Khin mt lng ln vn nhãn ri đáng k ca xã
hi nm di dng tài sn cht. Thiu vn đu t, không tích ly đ m rng sn
xut, s tng trng ca doanh nghip nói riêng và ca c nn kinh t nói chung s
chm li. Lm phát tng cao còn nh hng trc tip đn doanh nghip dù hot
đng kinh doanh vn din ra bình thng, chi c tc nhng t l c tc khó gi là
hp dn đi vi nhà đu t khi lm phát cao. iu này khin chng khoán không
còn là kênh đu t sinh li hp dn.
Leeb và Conrad (1996) đã thng kê t l lm phát, t l tng trng ca th trng
chng khoán M trong giai đon t 1929 đn 1981 và nêu lên mi quan h: “Lm
phát tng cao luôn là k thù ca th trng c phiu”. Kt qu này hoàn toàn phù
hp vi nghiên cu ca Gan, Lee và Zhang (2006), Jiranyakul (2009).
7

2.2. Tng quan các nghiên cu trc đây
2.2.1. Mt s nghiên cu thc nghim ti các nc phát trin
Mukherjee và Naka (1995) s dng mô hình t hi quy Vecto (Vector Error

Correction Model – VECM) đ nghiên cu mi tng quan gia t sut sinh li
chng khoán ti Nht Bn vi các nhân t v mô nh t giá, lm phát, cung tin, ch
s sn xut công nghip, lãi sut trái phiu chính ph trong dài hn, lãi vay trung
bình trên th trng vay tin t Tokyo. Kt qu nghiên cu cho thy mi tng quan
dng gia t sut sinh li vi các bin nh t giá, ch s sn xut công nghip,
cung tin, trong khi đó t sut sinh li và lm phát có mi tng quan ngc chiu.
Tuy nhiên mi tng quan gia t sut sinh li và lãi sut không rõ ràng, c th là
mi tng quan nghch bin gia t sut sinh li vi lãi sut trái phiu chính ph
trong khi đó là mi quan h đng bin gia t sut sinh li và lãi sut vay trung
bình.
Du (2002) nghiên cu mi quan h gia lm phát và t sut sinh li chng khoán
cho th trng M. Bài nghiên cu s dng d liu nghiên cu theo quý trong giai
đon t nm 1926 đn nm 1999 vi các bin lm phát đc tính t ch s giá tiêu
dùng (CPI- Consumer Price Index) sau khi điu chnh yu t mùa v, ch s chng
khoán đc trích xut t COMPUSTAT vi mô hình VAR đc s dng. Kt qu
bài nghiên cu cho thy s thay đi trong c ch chính sách tin t và các cú sc
kinh t thc có liên quan mt thit vi nhng bin đng trong th trng chng
khoán.Trong đó tác gi lu ý nhng thay đi trong chính sách tin t có liên quan
đn lm phát gii thích tt cho các bin đng trong th trng chng khoán M.
Nghiên cu ca Morelli (2002) ti th trng chng khoán Anh v mi quan h gia
các bin v mô và th trng chng khoán trong giai đon t tháng 1 nm 1967 đn
tháng 12 nm 1995. Các bin v mô gm có ch s sn xut công nghip, cung tin,
lm phát, t giá. Nghiên cu s dng mô hình GARCH nhm đo lng bin đng
ca các bin nghiên cu. Kt qu nghiên cu đã cho thy rng bin đng ca các
bin v mô không nh hng đn bin đng th trng chng khoán.
8

Binswanger (2004) thc hin nghiên cu mi quan h gia nhng hot đng kinh t
thc và s bin đng trong th trng chng khoán cho th trng M, và các nhóm
nc khác thuc G7. Trong đó tác gi s dng mô hình VAR, ECM và hi quy OLS

vi các bin đc s dng là GDP, sn lng công nghip đi din cho hot đng
kinh t thc, và ch s chng khoán đi din  các th trng ca các nc nghiên
cu. Kt qu nghiên cu cho thy có mt mi quan h cùng chiu mnh m gia
các hot đng kinh t thc vi s bin đng trong th trng chng khoán  M và
Nht, Canada tuy nhiên kt qu li cho thy có mt mi quan h yu gia hai bin
s này  Pháp, Ý, và Anh.
Christopher Gan và cng s (2006) đã tin hành kim tra mi quan h gia ch s
chng khoán New Zealand và các bin kinh t v mô t tháng 1 nm 1990 đn tháng
1 nm 2003, nghiên cu s dng phn mm Eviews vi các kim đnh đng liên
kt, kim đnh nhân qu Granger, hàm phn ng thúc đy nhm xác đnh ch s giá
chng khoán có phi là ch báo cho nhng bin v mô khác. Các bin v mô trong
nghiên cu gm có t l lm phát, t giá hi đoái, tng sn phm quc ni, cung
tin, lãi sut dài hn, lãi sut ngn hn, giá du ni đa. Kt qu nghiên cu cho thy
các bin v mô nh t giá hi đoái, lãi sut ngn hn, giá du, tng sn phm quc
ni là nhng bin quan trng nht tác đng đn ch s giá chng khoán. Kt qu
hàm phn ng thúc đy khi có cú sc lên giá chng khoán có tác đng dng, sau
đó yu dn k t tháng th 6. Cú sc ca tng sn phm quc ni, giá du, lãi sut
ngn hn lên ch s giá chng khoán là dng, cú s ca lm phát, cung tin, lãi
sut dài hn có tác đng âm lên ch s chng khoán. Phân tích phân rã phng sai
có kt qu v dài hn ch s giá chng khoán có th đc gii thích bi lãi sut,
cung tin và tng sn phm quc ni trong giai đon 1990 đn 2003.
2.2.2. Mt s nghiên cu ti các nc đang phát trin
Mukhopadhyay và Sarkar (2003) thc hin nghiên cu nh hng ca các yu t
kinh t v mô c bn trong vic gii thích s khác bit v t sut sinh li trên th
trng chng khoán n . Bài nghiên cu s dng các k thut kim tra t tng
9

quan và cho thy rng t sut sinh li ca k sau ph thuc vào t sut sinh li ca
ít nht hai k trc đó và bác b nhng gi đnh ca lý thuyt th trng hiu qu
dng yu cho th trng ca n , k đn bài nghiên cu s dng các kim đnh

Hansen và Chow đ phát hin ra đim gãy cu trúc và cui cùng tác gi s dng mô
hình phi tuyn tính ARCH và GARCH đ đo lng s bin đng. Kt qu cui cùng
cho thy các thay đi trong các bin: Sn lng công nghip, cung tin, lm phát,
hot đng th trng vn nc ngoài và đu t trc tip nc ngoài có nh hng
đáng k đn t sut sinh li ca chng khoán trong thi k hu ci cách nhng nm
90. Tuy nhiên trong giai đon tin ci cách đu nhng nm 90 thì ch có yu t t
giá hi đoái là nh hng đáng k đn t sut sinh li ca các chng khoán  th
trng n .
Nghiên cu ca Acikalin, Aktas và Unal (2008) nghiên cu mi quan h gia th
trng chng khoán và các bin kinh t v mô  Th Nh K. Nghiên cu s dng
mô hình VECM vi các bin đc s dng trong mô hình gm: t sut sinh li ca
th trng chng khoán Istanbul, GDP, lãi sut, t giá hi đoái và thâm ht cán cân
tài khon vãng lai, d liu đc thu thp theo quý t nm 1991 đn nm 2006. Kt
qu nghiên cu cho thy có mi quan h trong dài hn gia bin đng th trng
chng khoán đc gii thích bi bn bin kinh t v mô là: GDP, t giá hi đoái, lãi
sut, thâm ht tài khon vãng lai và mi quan h này là mi quan h ngc chiu.
Có mt mi quan h mt chiu lãi sut gây ra s bin đng trong th trng chng
khoán và mi quan h cùng chiu đc tìm thy là yu. Thông qua kt qu nghiên
cu ca nhóm tác gi cng ch rng các nhà đu t có th s dng nhng thông tin
liên quan đn các bin đng kinh t v mô đ d đoán xu hng bin đng ca th
trng chng khoán Th Nh K. Ngoài ra, nhà đu t cng ci thin li nhun ca
danh mc cá nhân bng cách tp trung vào ý ngha khác nhau ca các bin kinh t
v mô. Bên cnh đó nhóm tác gi cng đ xut nên nghiên cu thêm các yu t bên
ngoài tác đng đn th trng chng khoán.
Gay (2008) thc hin nghiên cu nh hng ca các bin s kinh t v mô đn t
sut sinh li ca các chng khoán th trng mi ni: Brazil, Nga, n , Trung
10

Quc. Bài nghiên cu s dng mô hình ARIMA, kt qu nghiên cu cho thy
không có mi quan h gia s bin đng trong giá du và t giá hi đoái đn s

bin đng trên th trng chng khoán ca các nc th trng mi ni, theo đó s
bin đng ca t sut sinh li ca th trng chng khoán các nc mi ni ch yu
đc gii thích bi s bin đng ca các bin s kinh t v mô trong nc nh: lm
phát, lãi sut, lãi sut trái phiu, sn lng công nghip, cán cân thng mi và cu
trúc k hn ca lãi sut. Qua đó, tác gi hàm ý rng các nhà đu t có th s dng
các d liu kinh t v mô trong nc đ d báo các bin đng trong th trng
chng khoán và kt qu là rt có ý ngha cho các nhà điu hành chính sách.
Mahmood và Diniah (2009) đánh giá mi quan h gia giá c phiu và các bin v
mô ti 6 quc gia trong khu vc Châu Á Thái Bình Dng gm có Thái Lan,
Malaysia, Hàn Quc, Hong Kong, Nht Bn, Úc. Nghiên cu s dng d liu t
tháng 1 nm 1993 đn tháng 12 nm 2002.Các bin gm có ch s giá chng khoán,
t giá hi đoái, ch s giá tiêu dùng và ch s sn xut công nghip. Nghiên cu tp
trung phân tích cân bng dài hn và quan h nhân qu trong ngn hn gia các bin.
Các kim đnh đng liên kt Engle và Granger (1987), Johansen và Juselius (1990)
đ kim tra s cân bng dài hn gia các bin, mô hình hiu chnh sai s (Error
Correction Model – ECM). Kt qu nghiên cu ch ra s tn ti mi quan h cân
bng dài hn gia các bin ti 4 quc gia Malaysia, Hàn Quc, Nht Bn, Úc.
Rahman, Sidek và Tafri (2009) thc hin nghiên cu các nhân t v mô quyt đnh
t sut sinh li trên th trng chng khoán Malaysia trên c s mô hình VECM
theo đó, nhóm tác gi chn ra các nhân t v mô gm: Cung tin, lãi sut, t giá hi
đoái thc song phng, d tr ngoi hi, ch s sn xut công nghip. Kt qu
nghiên cu cho thy có mt mi quan h nghch chiu gia các bin nghiên cu vi
s bin đng ca t sut sinh li trên th trng chng khoán Malaysia.Trong đó, s
tác đng ca các bin d tr ngoi hi và ch s sn xut công nghip đn t sut
sinh li trên th trng chng khoán là mnh hn so vi các yu t cung tin, lãi
sut và t giá hi đoái. Mt kt qu tng t cng đc tìm thy trong nghiên cu
ca Perreault (2012) khi thc hin nghiên cu cho th trng Indonesia, theo đó bài
11

nghiên cu cng cho thy các nhà đu t có th s dng các bin đng trong kinh t

v mô nh: Cung tin, sn lng công nghip, lm phát, t giá, lãi sut đ d báo
cho s bin đng trên th trng chng khoán.
Peiris (2010) nghiên cu tác đng ca các bin v mô đn bin đng ca các thành
phn trên th trng chng khoán Sri Lanka. Nghiên cu s dng d liu giai đon
t nm 2005 đn 2010 t 20 ngành trên th trng chng khoán và các bin v mô
gm có cung tin hp, cung tin m rng, lm phát và lãi sut. Nghiên cu s dng
mô hình GARCH nhm đo lng bin đng ca 20 ngành trên th trng chng
khoán. Kt qu là lm phát và lãi sut là nhng bin v mô nh hng có ý ngha
thng kê đn bin đng th trng chng khoán.
Oseni và Nwosa (2011) nghiên cu mi quan h gia bin đng th trng chng
khoán vi bin đng các nhân t v mô  Nigeria vi cách tip cn mô hình
EGARCH đ phân tích s bin đng trong th trng chng khoán và s bin đng
trong các bin kinh t v mô, tip theo đó tác gi s dng mô hình VAR đ xem xét
mi quan h gia các bin v mô vi s bin đng trong th trng chng khoán.
Kt qu nghiên cu cho thy có mi quan h tác đng qua li gia bin đng trong
GDP và s bin đng trong th trng chng khoán Nigeria.Tuy nhiên, bài nghiên
cu li không tìm thy mi quan h gia bin đng trong th trng chng khoán
vi bin đng trong lãi sut và lm phát. Thông qua kt qu nghiên cu nhóm tác
gi cho rng đ d báo s bin đng trong th trng chng khoán Nigeria bng
nhng bin đng trong các yu t kinh t v mô trong nc s không chính xác và
cho rng phn ln các bin đng trong th trng chng khoán là do s tác đng ca
các yu t bên ngoài. Vi cùng phng pháp và mô hình nghiên cu thì Attari và
Safdar (2013) li cho thy có mt mi quan h cht ch gia s bin đng ca các
yu t v mô và bin đng th trng chng khoán Pakistan, theo đó các bin đng
trong th trng chng khoán có th làm ch báo cho nn kinh t và ngc li các
bin đng trong các yu t v mô nn kinh t có th đc s dng đ d báo cho s
thay đi trong t sut sinh li ca th trng chng khoán, kt qu này cng đng
nht vi kt qu nghiên cu Mushtaq, Ali Shah và Rehman (2012) thc hin  th
12


trng Pakistan.
Auret và Golding (2011) ch ra rng s bin đng trong giá chng khoán là mt ch
báo quan trng cho các hot đng kinh t thc  Nam Phi. Nghiên cu s dng
chui d liu theo quý t tháng 12 nm 1969 đn tháng 9 nm 2010 vi các bin
gm: Ch s chng khoán (JSE), sn lng công nghip thc, GDP thc đc tính
toán t b lc HP filter. Kt qu nghiên cu cho thy chu k ca giá c phiu thc
s dn dt chu k ca GDP thc và sn lng công nghip thc  Nam Phi, kt qu
này là không đi khi s dng d liu theo quý hay theo nm. Ngoài ra, bài nghiên
cu cng cho thy s bin đng trong th trng chng khoán Nam Phi có th là
mt ch báo quan trng cho vic d đoán xu hng bin đng ca các yu t v mô
khác nh: giá du, cung tin, lãi sut,…. T đó to điu kin cho các nhà điu hành
chính sách trong vic thit các mc tiêu cân bng và hoch đnh k hoch tng
trng (GDP) cho nn kinh t Nam Phi.
Wang (2012) nghiên cu v mi quan h gia th trng chng khoán Trung Quc
và th trng chng khoán phng Tây.Bài nghiên cu s dng mô hình GARCH-
BEKK. Tác gi s dng ch s chng khoán SHCOMP (Shanghai) và SIASA
(Shenzhen) đi din cho th trng chng khoán Trung Quc và FTSE100 (London)
đi din cho th trng chng khoán Châu Âu, S&P500 (US) đi din cho th
trng chng khoán M d liu đc thu thp theo tháng t tháng 1 nm 2008 đn
tháng 3 nm 2012. Kt qu nghiên cu cho thy có mt s lan truyn nh hng t
các th trng chng khoán Châu Âu và M sang th trng chng khoán Trung
Quc, trong đó tác đng lan ta t th trng chng khoán Châu Âu và M sang th
trng SIASA là mnh hn th trng SHCOMP và s lan ta ca th trng M
đn th trng Trung Quc là mnh hn th trng Châu Âu. Ngoài ra, cng có mt
s tng tác ngc li t th trng chng khoán Trung Quc sang th trng
chng khoán phng Tây t đó cho thy kinh t tài chính ca Trung Quc là mt
phn ca nn kinh t th gii. T kt qu này tác gi cng hàm ý rng các công ty
nên quan tâm nhiu đn các ri ro đn t th trng M hn là th trng Châu Âu.
13


Zakaria và Shamsuddin (2012) thc hin nghiên cu mi quan h gia bin đng
trong th trng chng khoán Malaysia và bin đng trong các bin s kinh t v
mô. Bài nghiên cu s dng d liu theo tháng t tháng 1 nm 2000 đn tháng 12
nm 2011 vi các bin s đc s dng trong mô hình gm: t sut sinh li ca th
trng (Bursa Malaysia Composite Index), ch s sn xut công nghip đi din cho
thu nhp thc (GDP), ch s giá tiêu dùng, cung tin, lãi sut cho vay đi din cho
lãi sut ngn hn , t giá hi đoái vi mô hình nghiên cu là mô hình GARCH (1,1)
đ tính toán s bin đng trong th trng chng khoán và các bin s kinh t v
mô, mô hình VAR đc tác gi s dng nhm kim tra mi quan h gia s bin
đng trong th trng chng khoán và các bin đng trong các bin s kinh t v mô
ca Malaysia. Kt qu nghiên cu cho thy ch có cung tin và lm phát là gii
thích tt cho s bin đng ca th trng chng khoán, bin đng ca các bin s
khác ít có mi quan h đn s bin đng li nhun trên th trng chng khoán.
Nguyên nhân đc tác gi đa ra là do có quá ít nhà đu t t chc và có s bt cân
xng thông tin trong đu t  Malaysia. Cng trong thi gian này mt nghiên cu
tng t cng đc thc hin bi Hussin và cng s (2012), nghiên cu mi liên h
gia các bin s kinh t v mô và t sut sinh li th trng chng khoán Malaysia
vi mô hình nghiên cu là mô hình VAR.
2.2.3 Mt s nghiên cu thc nghim ti Vit Nam
Nghiên cu ca Nguyn Th Thu Hng (2013) thc hin nghiên cu nh hng ca
các nhân t v mô lên t sut sinh li th trng chng khoán. Bài nghiên cu s
dng các bin nh ch s giá chng khoán, ch s giá tiêu dùng, t giá hi đoái, lãi
sut cho vay, giá du thô và cung tin M2, d liu đc thu thp theo tháng t tháng
1 nm 2008 đn tháng 12 nm 2013, nghiên cu s dng mô hình hiu chnh sai s
Vecto (VECM – Vector Error Correction Model), kim đnh đng liên kt nhm
xem xét mi quan h trong ngn hn và dài hn ca bin v mô đn t sut sinh li
chng khoán. Kt qu nghiên cu cho thy trong ngn hn, t sut sinh li chu nh
hng tng quan âm bi ch s giá tiêu dùng, giá du thô và cung tin, trong khi
đó chu tác đng dng bi bin lãi sut.Kt qu nghiên cu nh hng trong dài
14


hn có s khác bit khi t sut sinh li có mi tng quan dng vi ch s giá, lãi
sut và có mi tng quan âm vi bin t giá hi đoái, giá du và cung tin M2.
inh Tin Thnh (2013) thc hin nghiên cu tác đng ca các yu t kinh t v mô
đn th trng chng khoán Vit Nam. Tác gi s dng phân tích đnh lng nhm
đo lng mc đ nh hng ca các bin v mô là t giá hi đoái, cung tin M2,
lm phát, lãi sut trái phiu chính ph, lãi sut c bn đn th trng chng khoán
trong giai đon t tháng 1 nm 2005 đn tháng 06 nm 2013. Tác gi s dng kim
đnh đng liên kt theo phng pháp Johansen đ kim đnh mi cân bng dài hn
gia các bin trong mô hình. Kt qu cho thy tác đng ca các bin v mô đn th
trng chng khoán là không đáng k trong dài hn. Tác gi s dng kim đnh
nhân qu Granger và mô hình t hi quy Vecto (VAR – Vector Autoregressive
Model) nhm xem xét mi quan h gia các bin nghiên cu và mc đ tác đng,
kt qu là có mi quan h tng đi rõ ràng gia cung tin, lãi sut và lm phát vi
ch s giá chng khoán, trong khi bin cung tin và lm phát nh hng mt chiu
đn ch s giá chng khoán c th là cung tin tác đng cùng chiu còn lm phát tác
đng ngc chiu vi ch s giá chng khoán, bin lãi sut có mi quan h hai
chiu vi ch s giá chng khoán và bin lãi sut tác đng ngc chiu vi ch s
giá chng khoán.
2.3. Tng hp các kt qu nghiên cu
Da trên nhng nghiên cu đc trình bày trong các phn trên và nhm cung cp
mt cách nhìn mang tính tng quát, đ tài tin hành tng hp li kt qu nghiên cu
theo bng sau.
Bng 2.1.Tng hp các nghiên cu trc đây
Bin v mô
Tác gi
Vn đ nghiên cu
T sut sinh li th
trng chng khoán
Tng sn

phm quc
Binswanger (2004)
Mi quan h gia các
hot đng kinh t thc
- Có mt mi quan h
mt thit gia các
15

ni GDP
vi các bin đng trong
th trng chng khoán
các noc G7
hot đng kinh t
thc vi s bin đng
trong th trng
chng khoán M,
Nht và Cananda.
- Tìm thy mt mi
quan h yu ti th
trng Pháp, Ý, Anh.
Christopher Gan và
cng s (2006)
Nghiên cu tác đng
ca các bin v mô đn
th trng chng khoán
New Zealand
Tng sn phm quc
ni có tác đng đng
bin đi vi bin ch
s giá chng khoán

Lm phát
Du (2002)
Mi quan h gia lm
phát và th trng
chng khoán M
Nhng thay đi trong
chính sách tin t liên
quan đn lm phát
gii thích tt cho s
bin đng trong th
trng chng khoán
M
Mukhopadhyay và
Sarkar (2003)
Nghiên cu nh hng
ca các bin s kinh t
v mô và th trng
chng khoán n 
Có mt nh hng
đáng k ca lm phát
đn th trng chng
khoán n .
Oseni và Nwosa
(2011)
Mi quan h gia bin
đng trong các bin s
kinh t v mô và th
trng chng khoán
Không tìm thy mi
quan h gia s bin

đng trong lm phát
vi s bin đng

×