B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN TH MINH HNG
NGHIểN CU CÁC YU T NH HNG N
S HÀI LÒNG VÀ LÒNG TRUNG THÀNH CA
KHÁCH HÀNG I VI DCH V NHA KHOA
TI CÁC PHÒNG KHÁM NHA KHOA TRểN
A BÀN TP. H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. HCM ậ NM 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
o0o
NGUYN TH MINH HNG
NGHIÊN CU CÁC YU T NH HNG N
S HÀI LÒNG VÀ LÒNG TRUNG THÀNH CA
KHÁCH HÀNG I VI DCH V NHA KHOA
TI CÁC PHÒNG KHÁM NHA KHOA TRÊN
A BÀN TP. H CHÍ MINH
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60.34.01.02
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS. TS. NGUYN TRNG HOÀI
TP. H CHÍ MINH – NM 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc s “ Nghiên cu các yu t nh hng đn s hài
lòng và lòng trung thành ca khách hàng đi vi dch v nha khoa ti các phòng khám
nha khoa trên đa bàn Thành Ph H Chí Minh” là công trình nghiên cu khoa hc đc
lp và nghiêm túc ca bn thân. Các thông tin và s liu trong lun vn là hoàn toàn
trung thc và khách quan.
Tác gi
Nguyn Th Minh Hng
MC LC
TRANG PH BỊA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC BNG, BIU
DANH MC CÁC HỊNH V
CHNG 1: M U 1
1.1. Gii thiu lý do nghiên cu vƠ vn đ nghiên cu 1
1.2. Tng quan v dch v nha khoa ti các phòng khám nha khoa trên đa bƠn
ThƠnh Ph H Chí Minh 3
1.3. Mc tiêu nghiên cu 6
1.4. i tng nghiên cu, phm vi vƠ gii hn nghiên cu 7
1.5. Phng pháp nghiên cu 7
1.6. Ý ngha thc tin ca nghiên cu 8
1.7. Cu trúc lun vn 10
CHNG 2: C S LÝ THUYT VÀ MÔ HỊNH NGHIểN CU 11
2.1. C s lý thuyt 11
2.1.1. Các khái nim 11
2.1.1.1. Cht lng dch v 11
2.1.1.2. Cht lng dch v y t 15
2.1.1.3. S hài lòng ca khách hàng 20
2.1.1.4. Lòng trung thành ca khách hàng 21
2.1.2. Gi thuyt nghiên cu và mô hình nghiên cu đ ngh 23
2.1.2.1. Mi quan h gia cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng
23
2.1.2.2. Mi quan h gia giá c cm nhn đn s hài lòng và lòng trung thành
ca khách hàng 30
2.1.2.3. Mi quan h gia hình nh ca công ty hay nhà cung cp sn phm,
dch v và s hài lòng ca khách hàng 34
2.1.2.4. Mi quan h gia s hài lòng và lòng trung thành ca khách
hàng…… 37
2.2. Mô hình nghiên cu đ ngh 41
CHNG 3: THIT K NGHIểN CU VÀ MÔ HỊNH NGHIểN CU CHÍNH
THC 43
3.1. Thit k nghiên cu 43
3.1.1. Phng pháp nghiên cu 43
3.1.2. Quy trình nghiên cu 44
3.2. Nghiên cu đnh tính 46
3.2.1. Thit k nghiên cu đnh tính 46
3.2.2. Kt qu nghiên cu đnh tính 47
3.3. Nghiên cu đnh lng 49
3.3.1. Thang đo cho nghiên cu đnh lng 49
3.3.2. Thit k mu nghiên cu 52
3.4. K hoch phơn tích d liu 54
3.4.1. Phân tích h s Cronbach's Alpha 54
3.4.2. Phân tích nhân t khám phá EFA 54
3.4.3. Phân tích tng quan và hi quy tuyn tính 54
CHNG 4: KT QU NGHIểN CU 56
4.1. Mô t mu kho sát 56
4.2. Phơn tích h s Cronbach’s Alpha 57
4.2.1. Phân tích Cronbach’s Alpha thang đo các thành phn nh hng đn s hài
lòng 57
4.2.2. Phân tích h s Cronbach’s alpha thành phn Hài lòng và Trung thành 60
4.3. Phơn tích nhơn t khám phá EFA 61
4.3.1. Phân tích nhân t khám phá thang đo các thành phn nh hng đn s hài
lòng 61
4.3.2. Phân tích nhân t khám phá thang đo thành phn Hài lòng 64
4.3.3. Phân tích nhân t khám phá thang đo thành phn Trung thành 65
4.4. Mô hình nghiên cu điu chnh sau khi phơn tích nhơn t khám phá 66
4.5. Phơn tích hi qui tuyn tính mô hình s 1 67
4.5.1. Xác đnh bin đc lp và bin ph thuc 67
4.5.2. Phân tích tng quan 67
4.5.3. Hi qui tuyn tính bi 68
4.5.4. Kim tra các gi đnh hi qui 69
4.5.5. Kim đnh đ phù hp mô hình và hin tng đa cng tuyn 70
4.5.6. Phng trình hi qui tuyn tính bi 71
4.6. Phơn tích hi qui tuyn tính mô hình s 2 71
4.6.1. Xác đnh bin đc lp và bin ph thuc 71
4.6.2. Hi qui tuyn tính mô hình 2 71
4.7. Tóm tt kt qu kim đnh các gi thuyt 72
4.8. Phơn tích nh hng ca các bin đnh tính trong đánh giá s hƠi lòng 73
CHNG 5: KT LUN VÀ KIN NGH 76
5.1. Kt lun vƠ hƠm ý qun tr 76
5.1.1. Mc đ nh hng ca các yu t dch v nha khoa đn s hài lòng ca
khách hàng 78
5.1.2. Mc đ nh hng ca s hài lòng ca khách hàng đn lòng trung thành
ca khách hàng đi vi dch v nha khoa 80
5.1.3. S khác nhau v mc đ nh hng ca các yu t dch v nha khoa đn s
hài lòng ca khách hàng đi vi hai hình thc Công ty và H kinh doanh 80
5.2. Kin ngh 81
5.3. Hn ch vƠ hng nghiên cu tip theo 84
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC BNG, BIU
Bng 2.1: Tng hp các nghiên cu v khái nim cht lng dch v y t 18
Bng 2.2: Tóm tt kt qu ca các nghiên cu trc v các thành phn cht lng dch
v y t nh hng đn s hài lòng ca khách hàng 37
Bng 3.1: Tin đ thc hin nghiên cu 45
Bng 3.2: Bng tóm tt kt qu ca các nghiên cu trc có liên quan 46
Bng 3.3: Mư hóa thang đo 51
Bng 3.4: Quy mô mu nghiên cu theo nhóm phòng khám 53
Bng 4.1: Thông tin mu nghiên cu 57
Bng 4.2: H s Cronbach’s Alpha các nhân t nh hng đn s hài lòng 59
Bng 4.3: H s Cronbach’s Alpha thành phn Hài lòng và Trung thành 60
Bng 4.4: Ma trn xoay nhân t (ln 4) 63
Bng 4.5: Din gii các thành phn sau khi xoay nhân t 65
Bng 4.6: Kt qu phân tích hi qui bi (mô hình 1) 68
Bng 4.7: Model Summary
b
70
Bng 4.8: ANOVA
b
70
Bng 4.9: Kt qu phân tích hi qui (mô hình 2) 71
Bng 4.10: Model Summary
b
72
Bng 4.11: ANOVA
b
72
Bng 4.12: Trung bình thang đo s hài lòng v trình đ 74
Bng 4.13: Trung bình thang đo s hài lòng v thu nhp 74
Bng 4.14: Trung bình thang đo s hài lòng v loi hình doanh nghip 75
Bng 5.1: Bng tóm tt kt qu nghiên cu ca lun vn so vi các nghiên cu trc có
liên quan 77
DANH MC CÁC HỊNH V
Hình 2.1: Kt qu các thành phn ca nghiên cu thc nghim và so sánh vi các thành
phn trong thang đo lý thuyt JICAHO (William Kilbourne, Gerald Kohers & Phillis
Jones, 2001) 25
Hình 2.2: Mô hình cu thành cht lng dch v trong lnh vc bnh vin 28
Hình 2.3: Mô hình nghiên cu (Albert Caruana và Noel Fenech, 2005) 32
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu (ng Hng Anh, 2013) 35
Hình 2.5: Mô hình nghiên cu (Nguyn Th Mai Trang, 2006) 39
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu (Laith Alrubaiee, 2011) 40
Hình 2.7: Mô hình nghiên cu đ ngh 42
Hình 3.1: S đ quy trình nghiên cu 44
Hình 3.2: Mô hình nghiên cu điu chnh ln 1 49
Hình 4.1: Mô hình nghiên cu điu chnh chính thc 67
1
CHNG 1: M U
Chng 1 s gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu bao gm: lý do nghiên
cu và vn đ nghiên cu; tng quan v dch v nha khoa (DVNK) ca các phòng
khám nha khoa (PKNK) ti Thành Ph H Chí Minh (TPHCM); mc tiêu nghiên
cu; đi tng, phm vi và gii hn nghiên cu; phng pháp nghiên cu; ý ngha
thc tin ca đ tài; và cu trúc nghiên cu.
1.1. Gii thiu lý do nghiên cu vƠ vn đ nghiên cu
Ngi kho mnh thì có c trm ngàn c m, nhng nhng ngi đau yu
bnh tt ch có mt c m duy nht là sc kho. Chúng ta ch có th thc hin
nhng c m ca mình khi chúng ta có đ ngun nng lng trong cuc sng đó
là: sc khe th cht tt, kin thc, s t tin và nim hy vng. Chúng ta cng không
quên ban thng cho chính mình và cuc sng xung quanh nhng n ci lc quan
t tin và ti tn, ngun nng lng vô hình đc bit ni kt nhng tình cm và ni
kt ta đn vi nhng c m thành hin thc. Vi mt ý ngha tng chng đn
gin nh vy nhng đó là lý do mc nhiên và sâu sc đa ta đn vi tm quan trng
ca ngành y dc hc nói chung, ngành nha khoa nói riêng trong quá trình đi mi
và phát trin vn hóa - kinh t - xư hi ca toàn nhân loi và ca mi quc gia.
Nhu cu v các dch v y t cho con ngi là vô cùng to ln, mi ngi đu
mun mình nhn đc nhng dch v y t tt nht có th có. S nghip chm sóc
sc kho cho nhân dân là mt trong nhng công vic ht sc to ln, quan trng
mang li ích chung và lâu dài cho toàn b xư hi, là yêu cu tt yu khách quan ca
ch đ xư hi nc ta và phi nhm mc tiêu đem li nhng kt qu v chm sóc
sc kho nhân dân cao nht, phn đu đ mi ngi đu đc hng các dch v có
cht lng và sng trong cng đng an toàn, phát trin tt v th cht và tinh thn.
Bn thân tôi là mt ngi đc đào to chuyên ngành và làm vic trong lnh
vc y dc hc, cùng vi mong mun ca bn thân đc tr thành mt nhà qun tr
trong tng lai vi nng lc thc s và đóng góp có ý ngha cho lnh vc y t nói
riêng và lnh vc qun tr kinh doanh nói chung, tôi đư c gng tìm hiu và chn
2
cho mình mt đ tài nghiên cu phù hp vi lun vn thc s ca mình. tài cng
là mt trong nhng vn đ rt quan trng và rt cn thit trong chuyên ngành sc
khe nói riêng và kinh t nói chung ca thi đi ngày nay mà nhiu nghiên cu
trc đây trong qun tr kinh doanh và c th là qun tr marketing ít đ cp đn.
Trong th trng toàn th gii t trc đn nay, qua rt nhiu nhng nghiên
cu trong và ngoài nc các lnh vc kinh doanh nói chung và lnh vc y t nói
riêng, tm quan trng ca vic nghiên cu v các yu t cht lng sn phm, cht
lng dch v (CLDV) cng nh mi liên quan đn s hài lòng và lòng trung thành
ca khách hàng đư đc khng đnh là rt cn thit, và ngày càng không th thiu
đc trong mi lnh vc, ngành ngh đ làm tng kh nng cnh tranh cng nh
hoàn thin ngày càng tt hn và tt hn nht tài sn ca các doanh nghip, công ty,
t chc đó chính là s hài lòng và lòng trung thành ca khách hàng. Lnh vc y t
mà c th là nha khoa cng không là ngoi l, là mt ngành đc bit mà dng nh
không bao gi có th không xut hin trong cuc đi mi con ngi t khi sinh ra
đn khi tui già, không ch là gn lin trc tip đn sc khe mà còn gn vi nhu
cu thm m ngày càng hoàn thin ca con ngi. CLDV y t và s hài lòng ca
khách hàng đi vi bnh vin và nhà thuc đc đ cp tng đi nhiu hn so vi
nha khoa các nghiên cu trc trong và ngoài nc. Và các nghiên cu gn vi
lòng trung thành ca khách hàng đi vi DVNK theo nghiên cu lý thuyt ca tác
gi là ít đc tìm thy. Trong khi vi hoàn cnh thc tin, đó là s lng cng nh
cht lng các PKNK trong nc, c th là ni tác gi sinh sng và làm vic –
TPHCM đư vn lên mt cách mnh m, không ch là mt dch v sc khe đn
thun na mà là mt dch v đem li li nhun rt cao, đóng góp đáng k vào nn
kinh t quc gia. Vn đ đt ra vi s phát trin y là s hài lòng ca khách hàng
đi vi DVNK có đc cao hn, tt hn, hoàn thin hn nh s tng mnh m v
s lng ca các PKNK hay không. iu đc bit đi vi lnh vc nha khoa là bi
tính khoa hc - k thut - thm m cao và đòi hi trình đ thc s ca đi ng y bác
s không nhiu, đc bit là ti mt nc đang phát trin nh Vit Nam, chính điu
đó làm khách hàng đư d dàng hn trong vic chp nhn giá c DVNK và s không
3
th tránh khi thc t vic chy theo li nhun ca các PKNK đ ri khong cách
gia chi phí khách hàng phi b ra và CLDV nha khoa tht s nhn v ngày càng có
khong cách và không tng xng. Chính điu đó đư dn ti s thn trng hn ca
khách hàng khi la chn cho mình mt đa đim PKNK an tâm và hài lòng nht.
Các nghiên cu v y t nc ngoài đa phn hng v CLDV và hoàn thin thang
đo chung v CLDV làm tng s hài lòng ca h thng y t t nhân so vi h thng y
t công cng (Victor Sower & cng s, 2001; Alan Baldwin & Amrik Sohal, 2003;
Dental Quality Alliance, 2012) hay làm tiêu chun đ xét vic thành lp bnh vin,
phòng khám (Joint Commission on Accrediation of Healthcare Oganizations
(JICAHO), 1996). Các nghiên cu v y t trong nc thì theo nghiên cu ca tác
gi, các nghiên cu đu hng v CLDV bnh vin và s hài lòng ca khách hàng
ch cha đ cp v chuyên ngành c th là nha khoa, cha nghiên cu v lòng trung
thành ca khách hàng vi dch v y t nói chung hay vi DVNK nói riêng (Hà Nam
Khánh Giao & Lê Duyên Hng, 2011; Lê Vn Huy & Nguyn ng Quang, 2013;
B tiêu chí đánh giá cht lng bnh vin, 2013).
ó là lý do tác gi chn vn đ nghiên cu: “Nghiên cu các yu t nh
hng đn s hƠi lòng vƠ lòng trung thƠnh ca khách hƠng đi vi dch v nha
khoa ti các phòng khám nha khoa trên đa bƠn TPHCM”.
1.2. Tng quan v dch v nha khoa ti các phòng khám nha khoa trên đa
bàn TPHCM
Mt thc t rt rõ ràng v DVNK ti TPHCM mà nhng ai quan tâm s nhn
thy đó là có nhiu PKNK xut hin không nhng nhng mt tin đp các khu
vc trung tâm thành ph, sang trng và lch s mà ngay c trong các đon đng
nh hay trong hm ph. Các hot đng qung cáo DVNK ca các PKNK din ra
khá mnh m không ch áp dng phng thc t ri nhng ngư t đng, treo
bng rôn hay bng giá khuyn mưi, qung cáo gii thiu trên tivi, nht báo, internet,
nhng trang web mua chung giá r,… Hin nay, s lng PKNK trên c nc Vit
Nam là trên 1000 phòng khám trên khp các tnh thành, trong đó tp trung cao v s
lng và cht lng ti các thành ph ln nh TPHCM, Hà Ni, Nng, Hu,…
4
Ti TPHCM có khong trên 300 PKNK, con s cng tng t ti Hà Ni, vi đa
dng các loi hình DVNK t nhng dch v c bn đn nhng dch v yêu cu k
thut cao, t nhng điu tr sc khe nha khoa thông thng cho đn nhng yêu cu
cao hn v thm m, đáp ng nhu cu sc khe nha khoa đa dng v yêu cu và đi
tng khách hàng.
Nguyên nhân nào đư đa nha khoa – mt dch v y t tr nên có tm vóc và
sc nh hng mnh m nh vy, trong khi ch cách đây vài nm him có ni nào
nhp gh nha khoa mi hoàn toàn mà ch yu là dùng gh c. Hin nay, rt nhiu
phòng khám đư đu t dù giá mi chic không r, tính bng đn v chc ngàn USD
(ng vi mi gh thng là mt bác s nha khoa). Ngoài ra các máy móc, thit b
hin đi nh máy chp X-quang, laser, scan rt đt đ cng đc các phòng khám
trang b mi và đy đ. S phát trin mnh m đó có th đc lý gii bi mc đ
tip cn, cp nht các công ngh, phng pháp điu tr mi trên th gii rt nhanh,
qua các kênh nh tài liu trên internet, hi tho, hi ngh khoa hc, hot đng tip
th ca các tp đoàn chuyên v nha khoa ln trên th gii nh Dentsply, 3M, Ivoclar
Vivadent cng nh mc đ đào to nha s tng v s lng và cht lng. Các tp
đoàn này đư bt đu và đang chú ý đn cng nh đu t vào th trng Vit Nam,
đa ra nhng chin lc u đưi nht đnh v giá c, hun luyn. Có ni đư tài tr
cho các y, bác s chi phí ra nc ngoài d nhng khoá tu nghip ngn hn đ h bt
nhp vi trình đ th gii, nâng cao tay ngh. Trc đây, i hc Y dc ch đào
to chuyên viên k thut v "labo" (phc hình rng - làm rng s gi theo mu yêu
cu), hin nay đư đào to c h c nhân. Thành ph t ch ch có vài ni làm labo
nay đư lên ti khong hàng trm ch, không ch đáp ng nhu cu ti ch mà còn cho
các tnh thành khác và cho c nc ngoài, ch yu là cho Vit kiu cng hành ngh
nha.
Hin nay, trung tâm nha khoa nào có trên 5 gh đư đc xem là ln. Hng
trung bình thng có khong 3 gh. Giá c dao đng tùy quy mô, CLDV, loi hình
dch v. Khách hàng ch có th thm đnh đc tính xác thc ca "tin nào ca ny"
đi vi DVNK t các phòng nha sau khi đư mua dch v, nhiu khi là phi sau mt
5
thi gian dài đc bit là đi vi nhng dch v nh làm rng gi, chnh nha Theo
gii chuyên môn, đư xut hin tình trng cnh tranh không lành mnh. Giá dch v
đc tính toán trên c s vn đu t (mt bng, trang thit b, thuc, nhân s ),
khó có chuyn cùng "đng cp" mà chênh lch nhiu v giá. Tuy nhiên vn tn ti
nhiu tiêu cc nh nhiu ni treo bng giá rt rõ ràng nhng khách hàng vn phi
tr vi mc cao hn vì nhng khon chi phí ph tr không đc báo trc nh rng
tm, thuc gim đau, kh trùng
i vi "phong trào" v nc làm rng, lng khách hàng là Vit kiu là rt
ln, còn li khách hàng đn t các tnh thì là nhng ngi có thu nhp cao. Mt
bng đp cng là mt li th thu hút khách. Ngoài ra, vic qung cáo trên các tp
chí mà Vit kiu hay đc nh Guide, Heritage cng thu đc mt s kt qu.
Nhng ch yu nht vn là qua gii thiu t nhng ngi đư tng là khách hàng ca
mình. Hin nay có c vn đ ngi s làm trung gian đa khách đn trung tâm nha
khoa. Theo nha khoa Lan Anh, nha khoa Ocare, nha khoa Diamond, nha khoa Vin
ông – mt s trong nhng nha khoa ln và danh ting ti TP H Chí Minh, mt
s dch v thuc loi k thut cao trên th gii nh implant (cy implant làm gc,
h tr cho vic phc hình rng gi), chnh nha, rng s… có giá cao, khách hàng có
nhu cu thng là Vit kiu hoc nhng ngi có thu nhp cao. Nhiu phòng nha
có các chin lc qung bá khá chuyên nghip qua vic xây dng mt webisite
cung cp kin thc v nha khoa, t vn riêng cho tng ngi bng th đin t, làm
e-marketing đn các đi tng khách hàng này
Xét v cht lng, trình đ ca các trung tâm nha khoa ln Vit Nam đư
tng đng vi các nc trên th gii, v giá c thì r hn rt nhiu đc bit là
mt s dch v nh làm rng s, làm rng gi bng k thut cm implant, chnh
nha,… Nh chia s ca nhiu Vit kiu nu làm t 3 chic rng s gi tr lên thì b
tin mua vé máy bay v Vit Nam làm vn r hn mà còn đc thm quê hng. Vì
vy mùa cao đim ca các trung tâm thng là tháng cui nm, trùng vi khong
thi gian nhiu Vit kiu v quê n tt. iu kin chm sóc nha khoa trong nc
6
không thua kém x ngi và c hình dáng, kích thc rng ca ngi Vit không
bng và không ging ngi nc ngoài, nha s trong nc điu tr s "quen" hn.
S phát trin mnh m ca kinh t xư hi và khoa hc k thut nói chung,
chuyên ngành nha khoa nói riêng; nhu cu chm sóc sc khe nha khoa cng nh
nhng nhu cu thm m liên quan đn nha khoa ca khách hàng; trình đ dân trí và
kin thc vn hóa ca ngi dân ngày càng cao; phng tin tìm kim qua
Internet…ngày càng ph bin, thun tin,…cùng vi kh nng tip cn và s dng
k nng vi tính ngày càng tng mi đi tng khách hàng cng chính là ngun
gc và đng lc to ln, dng nh là vô hn khin DVNK c v yu t k thut và
chc nng đư phát trin toàn din mt cách âm thm, ngày càng tin b và bùng n.
Nn kinh t cng nh trình đ khoa hc k thut và s phát trin dch v y t,
DVNK Vit Nam không đng đu, tp trung ch yu các thành ph ln nh Hà
Ni, TPHCM,… Nhu cu v DVNK cng rt đa dng và ngày càng phc tp cng
nh yêu cu cao hn, hoàn thin hn v cht lng và tp trung ch yu cng
nhng thành ph ln, ni có trình đ dân trí và thu nhp cao. Trc s phát trin rt
mnh m ca DVNK, khách hàng s ngày càng cân nhc hn trong vic la chn
cho mình mt DVNK tt nht ca PKNK mà h cm thy hài lòng và tin tng
nht. ó chính là nguyên nhân sâu xa nht ca s cn thit phi hng v khách
hàng ca các PKNK; làm sao đ cung cp DVNK tt nht vi chi phí phù hp nht
đáp ng cao nht s hài lòng ca khách hàng; xây dng và phát trin đc uy tín
ca mình bng cách thu hút, duy trì và nâng cao tài sn quan trng ca mình đó
chính là lòng trung thành ca khách hàng mt cách t nguyn nht; đó cng chính
là mt th mnh cnh tranh ca thng hiu PKNK.
1.3. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu các yu t nh hng đn s hài lòng ca khách hàng đi vi
DVNK ti các PKNK trên đa bàn TPHCM t quan đim ca khách hàng.
Nghiên cu mi quan h gia s hài lòng và lòng trung thành ca khách hàng
đi vi DVNK ti các PKNK trên đa bàn TPHCM.
T nhng mc tiêu nghiên cu trên, các câu hi nghiên cu cho đ tài nh sau:
7
- Các yu t nào có nh hng tích cc đn s hài lòng ca khách hàng đi vi
DVNK ti các PKNK trên đa bàn TPHCM t quan đim ca khách hàng?
- Mc đ nh hng ca s hài lòng đn lòng trung thành ca khách hàng đi
vi DVNK ti các PKNK trên đa bàn TPHCM nh th nào?
- Các gi ý qun tr nào cho các PKNK và mt s nhng đi tng liên quan bao
gm S Y t, Hip hi các PKNK nhm làm tng s hài lòng và lòng trung
thành ca khách hàng?
1.4. i tng nghiên cu, phm vi vƠ gii hn nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là s hài lòng và lòng trung thành ca khách
hàng đi vi DVNK ca các PKNK trên đa bàn TPHCM.
Khách hàng ca các PKNK ngoài mc đích khám cha bnh v nha khoa vi
lý do sc khe thì trong DVNK ngày nay, rt nhiu khách hàng t nguyn tìm đn
các PKNK vì mc đích thm m. i tng kho sát ca đ tài là các khách hàng
đư và đang s dng DVNK ti các PKNK trên đa bàn TPHCM.
Phm vi nghiên cu ca đ tài bao gm các hot đng v DVNK bao gm
khám và t vn, chm sóc và điu tr sc khe nha khoa, thm m nha khoa,…
Gii hn nghiên cu ca đ tài là nghiên cu ti mt s PKNK đi din trên
mt s đa bàn trung tâm ca TPHCM, ch không nghiên cu ht đc tt c các
PKNK trên đa bàn TPHCM.
1.5. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu này s dng kt hp phng pháp nghiên cu đnh tính và đnh
lng.
Nghiên cu đnh tính đc thc hin bng cách s dng k thut tho lun tay
đôi vi 4 bác s nha khoa, 4 khách hàng đư và đang tri qua các DVNK cng nh
am hiu v DVNK (Ph lc 1A); và kho sát th 7 khách hàng đư s dng DVNK
ti mt s PKNK trên đa bàn TPHCM (Ph lc 1B): đ khám phá ra các yu t nh
hng đn s hài lòng ca khách hàng đi vi DVNK và đ hoàn chnh li mô hình
nghiên cu, hoàn chnh li các thang đo ca các nhân t t nhng mô hình nghiên
cu trc.
8
Nghiên cu đnh lng đc thc hin bng cách thu thp thông tin thông qua
bng câu hi vi khong 300 khách hàng là các bnh nhân đư tng và đang khám
cha bnh nha khoa ti các PKNK trên đa bàn TPHCM (Ph lc 3). Kt qu nghiên
cu này dùng đ kim đnh li thang đo và dùng cho các phân tích d liu tip theo.
D liu nghiên cu đc phân tích vi phn mm SPSS 16.0 vi các phng
pháp thng kê mô t, phân tích đánh giá đ tin cy Cronbach’s Alpha, phân tích
nhân t khám phá Exploratory Factor Analysis (EFA), phân tích tng quan và hi
quy tuyn tính bi, kim đnh trung bình Independent - samples t - test và kim đnh
Analysis Variance (ANOVA).
Nghiên cu thc hin phng pháp ly mu thun tin. Bng câu hi kho sát
gm 2 phn chính: (1) Kho sát mc đ hài lòng và lòng trung thành ca bnh nhân
đi vi các yu t DVNK, s dng thang đo Likert 5 đim đc dùng đ đo lng
các bin quan sát t “1: Hoàn toàn không đng ý” đn “5: Hoàn toàn đng ý”; (2)
Mt s câu hi v thông tin cá nhân ca ngi tr li nh đ tui, gii tính, trình đ
vn hóa, thu nhp, đa đim PKNK s dng cho vic phân loi và so sánh các kt
qu trong các phân tích.
1.6. Ý ngha thc tin ca nghiên cu
Trong thi đi ngày nay, vic kinh doanh hng đn khách hàng là yu t sng
còn và quyt đnh ca mi doanh nghip. c bit trong s cnh tranh ngày càng
gay gt gia các doanh nghip, vic kinh doanh đòi hi không ngng nâng cao s
hài lòng, duy trì và thu hút lòng trung thành ca khách hàng đi vi sn phm –
dch v ca mình là vô cùng quan trng. ng hành cùng quá trình phát trin ca
đt nc v kinh t, khoa hoc, công ngh k thut, vn hóa,…thì ngành y nha dc
cng có nhng bc đt phá và chuyn mình ngày càng tin b. Cùng vi s phát
trin mnh m ca k thut nha khoa, DVNK, s canh tranh gia các PKNK cng
nh nhu cu v nha khoa ngày nay, vic quan tâm nhiu hn và chú trng nhiu hn
đn thõa mưn nhu cu và lòng trung thành ca khách hàng mà c th là bnh nhân
cng không là ngoi l.
9
“Khách hàng là Thng đ”, bnh nhân là ngi có quyn cao nht đánh giá
v cht lng sn phm và DVNK mà h tri nghim và quyn quyt đnh cho
mình đt nim tin tng, lòng trung thành và s dng DVNK nào ca phòng khám
nào. Nhu cu ca bnh nhân nha khoa ngày càng cao và phc tp, h không đn
phòng nha ch vì nhng điu tr đau nhc sâu rng…thông thng na mà còn vì
yu t thm m… Bnh nhân nha khoa cng rt đa dng v tng lp giàu nghèo,
tui tác, s hiu bit…Trình đ hc vn và kin thc ca h ngày càng tin b
khin cho nhn thc ca h v yêu cu đi mt DVNK tt ngày càng cao. Con
ngi không ch mun tha mưn nhng nhu cu thit yu nh n mc khám cha
bnh thông thng mà h ngày càng mun khng đnh bn thân mình bng s t tin
và cái đp. Vì vy, vic nghiên cu da trên quan đim ca khách hàng v các yu
t DVNK, s hài lòng, và lòng trung thành ca h là mt yêu cu cp thit và nên
thc hin thng xuyên đnh k đ t đó có c s thc tin chính xác nht cho các
PKNK ci thin li chính mình ngày mt tt hn và hoàn thin hn. ó là cách tt
nht đ mi PKNK có th bit đc mình cn phi phát huy nhng u đim, th
mnh gì và ci thin li nhng yu đim gì nhm ngày càng làm tng s hài lòng
ca bnh nhân và duy trì cng nh phát trin tài sn cho thng hiu phòng khám
ca h chính là lòng trung thành ca bnh nhân.
Ngoài ý ngha thc tin trên, trong điu kin nghiên cu c bn liên quan đn
thang đo các yu t DVNK tác đng đn s hài lòng và lòng trung thành ca bnh
nhân không nhiu ti Vit Nam, nghiên cu đư góp phn tng hp mt s nhng
nghiên cu nc ngoài và trong nc v dch v y t nói chung và nha khoa nói
riêng, kt hp vi phng pháp nghiên cu đnh tính thông qua tho lun ý kin vi
các bác s và bnh nhân, nghiên cu đnh lng kim đnh thang đo đ t đó hoàn
thin nên thang đo các yu t DVNK tác đng đn s hài lòng và lòng trung thành
ca bnh nhân phù hp vi thc t ca nc ta. Nghiên cu này cng góp phn
khng đnh li các nghiên cu v các yu t nh hng đn s hài lòng và lòng
trung thành ca bnh nhân đi vi dch v y t mà c th hn là DVNK thông qua
nghiên cu đc thc hin ti Vit Nam. Kt qu ca nghiên cu này cng đóng
10
góp c s cho vic đ ra các gi ý qun tr đi vi bn thân các PKNK nhm làm
nâng cao và hoàn thin hn s hài lòng cng nh duy trì và thu hút lòng trung thành
ca khách hàng. Ngoài ra, nghiên cu cng đóng góp c s cho vic qun lý cht
lng các PKNK t nhân ti TPHCM ca Hip hi các PKNK, S Y t đc toàn
din hn. Và bn thân khách hàng là nhng ngi trc tip th hng dch v sc
khe này cng có thêm tài liu tham kho đ đnh hình li s hài lòng ca mình, la
chn ca mình đi vi mt đa ch nha khoa tin cy, có nhng đóng góp ý kin đi
vi DVNK ca phòng khám đ đc th hng nhng dch v đt giá tr cao hn
và ngày càng hoàn thin hn trong tng lai.
1.7. Cu trúc lun vn
Chng 1 - M đu: gii thiu lý do nghiên cu và vn đ nghiên cu; tng
quan v DVNK ca các PKNK ti TPHCM; mc tiêu nghiên cu; đi tng,
phm vi và gii hn nghiên cu; phng pháp nghiên cu; ý ngha thc tin ca
đ tài; và cu trúc nghiên cu.
Chng 2 - C s lý thuyt và mô hình nghiên cu: trình bày c s lý thuyt
ca đ tài và mô hình nghiên cu đ ngh.
Chng 3 - Thit k nghiên cu và mô hình nghiên cu chính thc: trình bày
quy trình nghiên cu, kt qu nghiên cu đnh tính, mô hình nghiên cu chính thc
và thang đo nghiên cu đnh lng chính thc.
Chng 4 - Kt qu nghiên cu: trình bày và phân tích kt qu nghiên cu
đnh lng nhm đt đc mc tiêu nghiên cu đư đ ra, làm c s cho vic kt
lun ca đ tài và đ xut nhng kin ngh ca lun vn.
Chng 5 - Kt lun và kin ngh: tng kt đ tài nghiên cu, đa ra nhng
kin ngh cho các nhà qun tr các PKNK và các c quan qun lý liên quan, gii
hn nghiên cu và hng nghiên cu mi.
11
CHNG 2: C S LÝ THUYT VÀ
MÔ HỊNH NGHIểN CU
Chng 2 trình bày c s lý thuyt ca nghiên cu bao gm: các khái nim
nghiên cu, mi quan h gia các khái nim nghiên cu cùng các mô hình nghiên
cu trc có liên quan, t đó đ ngh các gi thuyt nghiên cu và mô hình nghiên
cu đ ngh.
2.1. C s lý thuyt
2.1.1. Các khái nim
2.1.1.1. Cht lng dch v
Cht lng: Cht lng là mt khái nim đư tn ti t rt lâu trong mi lnh
vc hot đng ca con ngi; là mt phm trù rng và phc tp bao gm các ni
dung k thut, kinh t và xư hi. Ngày nay, cht lng còn bao hàm ý ngha là ci
tin liên tc, li th cnh tranh và tp trung vào khách hàng. Cht lng là nn tng
cho s thành công ca bt k lnh vc kinh doanh hàng hóa sn phm hay dch v
nào, là nn tng đ to ra và duy trì li th cnh tranh ca doanh nghip và qun lý
cht lng ngày càng đc quan tâm, chú trng nhiu hn. Có rt nhiu nhng đnh
ngha khác nhau v cht lng nhng trong nn kinh t th trng ngày nay, các
doanh nghip đu cung cp cái mà th trng cn hay nói cách khác là hng v
khách hàng thì chúng ta nên đng trên góc đ là khách hàng đ quan nim v cht
lng.
Cht lng và s đm bo cht lng là trung tâm ca s điu khin các quá
trình đ đt đn nhng kt qu mong mun (Donabedian, 2003; Goonan & Jordan,
1992) (dn theo Luis E. Zayas & cng s, 2013).
Cht lng bao gm cht lng trong công vic, cht lng trong dch v, cht
lng thông tin, cht lng ca quá trình, cht lng ca các b phn, cht lng
con ngi, cht lng ca các mc tiêu (T Th Kiu An và cng s, 2010).
12
“Cht lng là kh nng tp hp các đc tính ca mt sn phm, h thng
hay quá trình đ đáp ng các yêu cu ca khách hàng và các bên có liên quan"
(Tng Cc Tiêu Chun o Lng Cht Lng, 2005).
Theo Tiêu Chun Vit Nam TCVN ISO 8402: 1999: “Cht lng là tp hp
các đc tính ca mt thc th (đi tng) to cho thc th (đi tng) đó kh nng
tha mãn nhng nhu cu đã nêu ra hay tim n”.
Nh vy, cht lng chính là tng hp các đc tính ca sn phm hay dch v
đáp ng nhu cu thc ti hay tim n và s hài lòng ca khách hàng.
Dch v: Có nhiu đnh ngha khác nhau v dch v. Theo cách hiu thông
thng, dch v không phi là sn phm vt cht hu hình, mà là mt hot đng
hoc chui các hot đng ít nhiu có tính cht vô hình trong đó din ra s tng tác
gia khách hàng và các nhân viên tip xúc vi khách hàng, các ngun lc vt
cht, hàng hóa hay h thng cung cp dch v. Theo Kotler (2003), dch v là mi
hot đng và kt qu mà mt bên có th cung cp cho bên kia, ch yu là vô hình,
không dn đn quyn s hu mt cái gì đó, sn phm ca nó có th gn hay không
gn vi mt sn phm vt cht. Theo Kotler & Armstrong (2004), dch v là nhng
hot đng hay li ích mà doanh nghip có th cng hin cho khách hàng nhm thit
lp, cng c và m rng nhng quan h và hp tác lâu dài vi khách hàng. Theo
giáo trình Qun lý cht lng ca T Th Kiu An và cng s (2010), dch v bao
gm toàn b s h tr mà khách hàng mong đi, vt ra ngoài dch v c bn và
phù hp vi các yu t giá c, hình nh, uy tín liên quan. Dch v bao gm t nhng
nhu cu đn gin nht nh n, mc, , đi li, sc khe…gn lin vi công ngh sn
xut sn phm vt cht, khoa hc k thut, công ngh trí tu. Khoa hc, kinh t, xư
hi ngày càng phát trin, nhu cu ca con ngi ngày càng cao, đa dng và phc
tp; dch v ngày càng phát trin mnh m và đóng vai trò quan trng trong nn
kinh t ca mi nc. Mc đ phát trin kinh t ca mt quc gia có th đc đánh
giá da vào t trng giá tr ca khu vc dch v trong thu nhp GDP.
Lý thuyt v marketing dch v cho rng dch v có ba đc đim chính đó là:
Tính vô hình, không th đm, đo lng, d tr, dùng th, nhn xét trc khi bán đ
13
đm bào cht lng. Khác vi hàng hóa, dch v bao gm quá trình tng tác qua
li gia nhân viên thc hin dch v và khách hàng, rt khó đo lng và kim soát
nên dch v mang tính không đng nht bi quá trình cung cp và s dng dch v
khác nhau gia các nhà cung cp, gia các khách hàng, và gia các thi đim cung
cp. Cui cùng, quá trình sn xut và tiêu th dch v là không th tách ri nhau,
quá trình cung cp và tip nhn dch v tin hành đng thi, cùng mt lúc vi s
hin din ca khách hàng trong sut thi gian sn xut. (Kotler, 2003)
Có nhiu cách phân loi dch v đc đa ra da trên nhiu khía cnh khác
nhau v dch v đc cung cp: Theo ch th thc hin dch v bao gm Nhà nc,
các t chc xư hi, các đn v kinh doanh. Theo đi tng phc v ca ch th bao
gm dch v cho ngi sn xut nh dch v tài chính, dch v trung gian,… và cho
khách hàng nh ngi tiêu dùng, bán l, giáo dc, chm sóc y t,… Theo ni dung,
lnh vc, chc nng nh dch v vui chi gii trí, dch v thng mi, dch v tài
chính, dch v hành chính, dch v y t nh bnh vin, phòng khám…Theo mc
đích t chc cung cp dch v nh li nhun hay phi li nhun. Theo mc đ chun
hóa nh dch v đc chun hóa hay theo yêu cu ca khách hàng. (T Th Kiu An
và cng s, 2010)
Cht lng dch v: Dch v ngày càng quan trng trong vic tao ra giá tr
đóng góp cho s phát trin kinh t quc gia nên CLDV đư đc tp trung nghiên
cu trong các nghiên cu hàn lâm trên th gii t đu nhng nm 1980 (Gronroos,
1984) và ngày càng đc quan tâm nhiu hn. CLDV tr thành mt vn đ qun tr
chính yu vì nó tr thành trng tâm cho s cnh tranh ca lnh vc t nhân
(Parasuraman, Zeithaml & Berry, 1988). Khách hàng ngày càng có yêu cu CLDV
cao hn nên áp lc nâng cao CLDV ca các doanh nghip ngày càng cao đ có th
duy trì và nâng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip (Parasuraman, Zeithaml
& Berry, 1985; Cronlin & Taylor, 1992). iu này đòi hi doanh nghip phi có s
hiu bit tt hn v CLDV có ý ngha nh th nào đi vi khách hàng và làm th
nào đ đo lng CLDV mt cách tt nht (Parasuraman, Zeithaml & Berry, 1985,
1988). Vi các đc đim chính ca dch v đư nêu trên, CLDV rt khó đ đo lng.
14
Theo Parasuraman, Zeithaml & Berry (1985), cm nhn CLDV là s so sánh gia
mong đi ca khách hàng và vic thc hin dch v ca nhà cung cp, vic đánh giá
CLDV không ch bao gm kt qu thc hin dch v mà còn bao gm c quá trình
thc hin. i vi nhng dch v có hàm lng lao đng cao thì CLDV th hin
trong quá trình tng tác gia khách hàng và nhân viên cung cp dch v
(Svensson, 2002). i vi nhng dch v cn có ý kin ca khách hàng nh dch v
thm m, dch v y t… thì vic kim soát, qun lý v CLDV chu nh hng ca
khách hàng, ý kin ca h tr nên quan trng đi vi CLDV.
Nh vy, CLDV phi đáp ng hay tha mưn nhu cu ca khách hàng không
ch trong hin ti mà còn c nhng nhu cu tim n và tng lai, phù hp vi mc
đích s dng ca khách hàng và đc đánh giá bi s hài lòng ca h v dch v.
CLDV không phi ch th hin sn phm cui cùng mà còn trong sut quá trình
và c sau quá trình cung ng dch v. Parasuraman và cng s (1985) đư khi đu
dòng nghiên cu v CLDV và đc nhiu nhà nghiên cu công nhn là toàn din và
áp dng rng rưi (Svensson, 2002).
Nm 1982, Lehtinen & Lehtinen đa ra mt thang đo chung gm 3 thành phn
v CLDV bao gm s tng tác, phng tin vt cht và yu t tp th ca cht
lng. Nm 1985, ba nhà nghiên cu Parasuraman, Berry, Zeithaml đư đa ra 10
thành phn đ đo lng CLDV bao gm: đ tin cy, đáp ng, nng lc phc v, tip
cn, lch s, giao tip, s tín nhim, s an toàn, s hiu bit khách hàng, phng
tin hu hình. n nm 1988, ba ông đư kim đnh li mô hình 10 thành phn trên
và kt lun CLDV gm 5 thành phn c bn đó là: s tin cy, s đm bo, yu t
hu hình, s cm thông, đ phn hi. Phát trin trên góc đ bn cht t cm nhn
ca khách hàng, các nhà nghiên cu phát hin ra CLDV gm hai thành phn là
CLDV k thut và CLDV chc nng. Mt mô hình đc đ ngh bi Gronroos
(1984) đư nhn mnh đn vai trò ca cht lng k thut (hay nng sut) và cht
lng chc nng (hay quy trình) ca dch v. Trong đó, cht lng k thut là cht
lng ca nhng th thc t ngi s dng nhn đc, cht lng chc nng là
cht lng th hin qua cung cách phc v khách hàng ca nhà cung cp dch v.