B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
LÊ NGC PHÚ THUN
NH HNG CA D ÁN U T LN N
S THAY I CU TRÚC VN
LUN VN THC S KINH T
Tp. H Chí Minh- Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
LÊ NGC PHÚ THUN
NH HNG CA D ÁN U T LN N
S THAY I CU TRÚC VN
Chuyên ngành: Tài chính- Ngân hàng
Mã S:60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS NGUYN TH NGC TRANG
Tp. H Chí Minh- Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “NH HNG CA D ÁN U T LN
N S THAY I CU TRÚC VN” là công trình nghiên cu ca tác
gi vn dng nhng kin thc lý thuyt đc hc tp ti trng i hc Kinh
T TP.HCM, kt hp vi vic vn dng, k tha nhng kt qu nghiên cu
trc đây. S liu thng kê đc s dng trong bài nghiên cu là trung thc
và đc thu thp t nhng ngun có uy tín. Lun vn đc thc hin di s
hng dn khoa hc ca PGS.TS Nguyn Th Ngc Trang.
Tác gi
Lê Ngc Phú Thun
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC BNG
DANH MC HÌNH V, BIU
DANH MC CÁC KÝ HIU VÀ CÁC T VIT TT
TÓM TT 1
CHNG 1: TNG QUAN V NGHIÊN CU 2
1.1. Gii thiu 2
1.2. Mc tiêu nghiên cu 4
1.3. i tng và phm vi nghiên cu 4
1.4. Cu trúc bài nghiên cu 5
1.5. im mi ca đ tài 5
CHNG 2: TNG QUAN LÝ THUYT VÀ CÁC NGHIÊN CU
TRC 7
2.1. Lý thuyt v tài tr d án đu t 7
2.2. Lý thuyt v cu trúc vn 15
CHNG 3: PHNG PHÁP VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 20
3.1. Ngun d liu 20
3.2. Các bin và cách đo lng 20
3.3. Chn mu 27
3.4. X lý s liu: 27
3.5. Mô hình thc nghim 33
CHNG 4: NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 38
4.1. Tng quan v các doanh nghip niêm yt 38
4.2. Thng kê mô t 41
4.3. Kt qu phân tích hi quy 46
4.3.1. Các yu t tác đng đn đòn by mc tiêu ca doanh nghip: 46
4.3.2. nh hng ca nhng d án đu t ln đn s thay đi cu trúc
vn công ty: 50
4.3.3. S điu chnh cu trúc vn trong thi gian d án 55
CHNG 5: KT LUN VÀ HN CH CA TÀI 60
5.1. Kt lun 60
5.2. Hn ch ca đ tài 60
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÝ HIU VÀ CÁC T VIT TT
AT: Total Asset- Tng tài sn
BE: Book Equity- Giá tr s sách c phn
DLC: Short term debt- N ngn hn
DLTIS: Long-term debt issue- Phát hành n dài hn
DLTR: Long-term debt reduction- Tr n dài hn
DLTT: Long term debt- N dài hn
FD: Financial deficit- Thiu ht ngân sách
FEM: Fixed Effective Model- Mô hình tác đng c đnh
HOSE: S Giao Dch Chng Khoán Thành ph H Chí Minh
HNX: S Giao Dch Chng Khoán Hà Ni
LIBOR: London Interbank Offered Rate- Lãi sut liên ngân hàng Luân ôn
MB: Market-to-book- Giá tr th trng tng tài sn/ Giá tr s sách tng tài sn
ME: Market equity- Giá tr th trng c phiu
NPV : Net present value- Giá tr hin ti thun
POH: Pecking Order Hypothesis- Lý thuyt trt t phân hng
PPENT: Net property, plant and equipment- Tài sn c đnh ròng
PSTKL: Pref. stock- C phiu u đãi
PRSTKC: Purch. of com. and pref. stock- C phiu mua vào
OLS: Ordinary Least Square- Phng pháp bình phng bé nht
REM: Random Effective Model- Mô hình tác đng ngu nhiên
SE: Selling expense- Chi phí bán hàng
SSTK: Sale of com. and pref. stock- C phiu bán ra
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 3.1 Tóm tt công thc tính các bin 26
Bng 4.1 Thng kê ngành ngh các công ty trong mu d liu 38
Bng 4.2 S lng nm đu t tính theo ngành 39
Bng 4.3 Thng kê s lng d án đu t multi- year và d án đu t trong
vòng 1 nm 40
Bng 4.4 Bng thng kê mô t các bin thu thp 41
Bng 4.5 Kt qu hi quy các yu t tác đng đn đòn by mc tiêu ca
doanh nghip: 48
Bng 4.6 Tng hp các yu t tác đng đn đòn by mc tiêu 50
Bng 4.7 Kt qu hi quy nh hng ca nhng d án đu t ln đn s thay
đi cu trúc vn 52
Bng 4.8 Tng hp nh hng ca nhng d án đu t ln đn s thay đi
cu trúc vn 54
Bng 4.9 Kt qu hi quy s điu chnh cu trúc vn trong thi gian d án 57
Bng 4.10 Tng hp s điu chnh cu trúc vn trong thi gian d án 59
DANH MC HÌNH V ,BIU
Hình 4.1 th th hin s lng nm đu t tính theo ngành 40
Hình 4.2 th th hin c cu d án đu t multi-year và d án đu t 1
nm 41
Hình 4.3 th thng kê mô t bin đòn by th trng 42
Hình 4.4 th thng kê mô t bin t l giá tr th trng tng tài sn/ giá
tr s sách tng tài sn (MB) 42
Hình 4.5 th thng kê mô t bin t l giá tr tài sn hu hình/ giá tr s
sách ca tng tài sn (PPE) 43
Hình 4.6 th thng kê mô t bin li nhun trc lãi vay, trc thu và
khu hao (EBITA) 43
Hình 4.7 th thng kê mô t bin t l chi phí nghiên cu và phát trin
R&D 44
Hình 4.8 th thng kê mô t bin t l chi phí bán hàng trên doanh thu
(SE) 44
Hình 4.9 th thng kê mô t bin quy mô doanh nghip log(Sales) 45
Hình 4.10 th thng kê mô t bin t sut sinh li c phiu 45
Hình 4.11 th phn d các yu t tác đng đn đòn by mc tiêu ca
doanh nghip 47
Hình 4.12 th phn d nh hng ca nhng d án đu t ln đn s thay
đi cu trúc vn công ty. 51
Hình 4.13 th phn d kim đnh s điu chnh cu trúc vn trong thi
gian d án 55
1
TÓM TT
Bài nghiên cu nhm kim đnh các d án đu t ln có nh hng đn cu trúc
vn doanh nghip hay không?Tác gi s dng phng pháp hi quy d liu
bng theo ba cách Pooled OLS, fixed effect và random effect, t đó la chn ra
phng pháp hi quy phù hp nht thông qua s dng kim đnh LR test và
Hausman test. Bài nghiên cu s dng d liu thu thp t 411 công ty niêm yt
S Giao dch Chng khoán TP.HCM (HOSE) và S Giao dch Chng khoán
Hà Ni (HNX) giai đon 2007-2013. Kt qu bài nghiên cu ch ra rng, nhng
d án đu t ln có tng quan dng vi t l đòn by tài chính các công ty.
Tác đng ca d án đu t lên t l đòn by tài chính là dng và có ý ngha
thng kê. Bài nghiên cu cng ch ra rng đòn by tài chính ca các công ty
thay đi trong sut thi gian din ra d án. Cao nht là giai đon gia ca d
án.
T khóa: d án đu t ln, cu trúc vn, đòn by tài chính
2
CHNG 1: TNG QUAN V NGHIÊN CU
1.1. Gii thiu
Làm th nào đ các công ty điu chnh nhng thay đi trong cu trúc vn ca
h phù hp vi k hoch đu t? ã tng có ghi nhn rng các công ty phát
hành c phn trc khi phát hành n khi thc hin d án đu t ln. S đo
chiu trong t l đòn by sau khi phát hành c phn đc nghiên cu bi Leary
và Roberts (2005) và Barclay et al. (2007) đi vi trng hp các công ty có
kinh nghim chào bán c phn và Alti (2006) đi vi trng hp phát hành c
phn ra công chúng ln đu . Bng chng này ng h lý thuyt đánh đi ca cu
trúc vn.
Chúng ta cng bit rng d ánđu t không dàn tri chi phí đu ra hàng nm
trong thi gian din ra d án (gi là lumpy), công ty có th đu t hàng t đng
nm đu tiên d án nhng nhng nm sau có th ít dn. Phát hin này đc
ghi nhn bi Whited (2006), Doms và Dunne (1998) và McConnell và
Muscarella (1985) khi nghiên cu các công ty tri qua nhng giai đon đu t
ln. Trong khi nghiên cu lý thuyt cho thy rng tài tr và chính sách đu t
có liên quan, thì có rt ít nghiên cu thc nghim tp trung vào s tng tác
gia chúng. Khong trng này đ li nhiu câu hi cha đc tr li. Ví d,
nhng gì xy ra vi cu trúc vn khi các doanh nghip thc hin d án đu t
ln? Do t l đòn by ca các công ty di chuyn ra khi đòn by mc tiêu ca
chúng, hoc các d án này cung cp mt c hi cho các doanh nghip đ điu
chnh cu trúc vn ca h đ quay tr li t l đòn by mc tiêu ca h? Ngc
li, các công ty đu t sm hn đ điu chnh t l đòn by ca h? Kh nng
và li nhun ca d án đu t trong tng lai nh hng đn s la chn tài tr
hin ti ca các công ty nh th nào?
3
Nhng câu tr li cho các câu hi này có ý ngha đi vi chính sách tài tr ca
công ty. Ví d, chúng có th minh ha cho lý thuyt đánh đi (ví d nh li ích
thu ca n so vi chi phí kit qu tài chính, chi phí phát hành c phiu so vi
chi phí ca s đu t di mc), công ty phi đi mt khi quyt đnh làm th
nào đ tài tr cho các d án đu t ln. Nhng vn đ này cng có tác đng đi
vi th trng tài chính. Các bài nghiên cu trc đây caMyers (1984), Baker
và Wurgler (2002), Chang et al. (2006) và Dittmar và Thakor (2007) nghiên
cu v nhng nhà phát hành c phn có kinh nghim,tp trung vào bt đi xng
thông tin gia các nhà qun lý và nhà đu t đ gii thích lý do ti sao các công
ty phát hành c phn. Tuy nhiên, các bng chng thc nghim không thng
nht. Ví d, Fama và French (2005) cho thy phát hành c phn vi phm các lý
thuyt trt t phân hng mô t trong Majluf và Myers (1984) trong hn mt na
s mu ca các công ty. iu thú v là, các nghiên cu thc nghim ca Barclay
et al. (2007) và Alti (2006) cho thy rng vì kích thc và quy mô nn kinh t
tham gia, cung cp vn có tác đng ln đn cu trúc vn ca doanh nghip. Mt
gii thích khác cho các công ty có kinh nghim chào bán c phn là h gim
đòn by tài chính ti mt thi đim khi s gia tng các c hi đu t ca các
công ty ng ý mt t l đòn by mc tiêu thp.
nh ngha ca đòn by mc tiêu thay đi theo bi cnh trong đó nó đc s
dng. Lý thuyt đánh đi đnh ngha đòn by mc tiêu là t l n trên giá tr th
trng ca tài sn đó mt cách ti u ngoài li ích thu ca n vi chi phí phá
sn d kin. nh ngha đòn by mc tiêu có s thay đi nu có các chi phí điu
chnh. Nhng chi phí này s nh hng đn c s lng ti u ca n và tn s
mà các công ty tái cân bng cu trúc vn ca h. Quan trng hn, nu có s tái
cân bng đng, cu trúc vn hin ti ca công ty trc khi tái cân bng cng s
xác đnh t l đòn by ti u ca nó. Trong trng hp này, đòn by mc tiêu
cng ph thuc vào đòn by hin ti. òn by mc tiêu cng có th ph thuc
4
vào tài sn hin ti ca công ty và c hi đu t trong tng lai. Nhiu công ty
có li nhun s có t l đòn by mc tiêu cao hn. Qui mô công ty cng s rt
quan trng nu có điu chnh chi phí c đnh. ln ca các chi phí này s ch
ra tn s tái cân bng nh hng đn t l đòn by mc tiêu.
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Tìm hiu nh hng ca nhng d án đu t ln đn cu trúc vn công ty c
phn niêm yt Vit Nam.
Câu hi nghiên cu:
- Nhng d án đu t ln có nh hng đn s thay đi cu trúc vn
doanh nghip hay không?
- Trong thi gian xy ra d án đu t ln, cu trúc vn doanh nghip thay
đi nh th nào?
1.3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là mi quan h gia cu trúc vn và nhng d
án đu t ln các công ty c phn đc niêm yt trên sàn chng khoán HOSE
và HNX t nm 2007 đn nm 2013
- Loi tr các t chc tài chính và các công ty dch v công ích
- Loi tr các công ty có giá tr di200 t VND
- Loi tr các công ty không có thông tin v các d án đu t ln trong
khon thi gian này
5
1.4. Cu trúc bài nghiên cu
Bài nghiên cu đc trình bày gm 5 chng:
Chng 1: Tng quan v nghiên cu
Chng 2: Tng quan lý thuyt và các nghiên cu trc đây
Chng 3: Phng pháp và mô hình nghiên cu
Chng 4: Ni dung và kt qu nghiên cu
Chng 5: Kt lun và hn ch ca đ tài
1.5. im mi ca đ tài
Trc đây, Vit Nam đã có rt nhiu bài nghiên cu v các yu t tác đng
đn cu trúc vn nhng mi quan h gia đu t và cu trúc vn vn là mt vn
đ rt mi mà hu nh cha có đ tài nào đ cp đn. Tác gi nhn thy rng
trc tình hình kinh t Vit Nam ngày càng hi nhp, kéo theo s phát trin các
công ty, tp đoàn và bên cnh đó không th thiu s ra đi các d án đu t ln.
D án đu t ln đây đc đnh ngha da theo bài nghiên cu ca Evan
Dudley (2012).
Tác gi cho rng vic nghiên cu nh hng ca d án đu t ln đn cu trúc
vn là thc s cn thit. Nhng d án đu t ln có hay không nh hng đn
cu trúc vn doanh nghip? Trong thi gian xy ra d án đu t ln, cu trúc
vn doanh nghip thay đi nh th nào? Tr li nhng câu hi này s giúp
chúng ta có cái nhìn toàn din hn v nhng yu t tác đng đn cu trúc vn,
đng thi giúp giám đc tài chính có th tham kho và đa ra quyt đnh điu
chnh t l đòn by mc tiêu công ty phù hp t đó ti đa hóa giá tr doanh
nghip.
6
tài da theo nhng ý tng đc gi ý t bài nghiên cu “Capital structure
and large investment projects” ca
Evan Dudley (2012). Vi nhng d liu
thu thp đc t các công ty niêm yt trên 2 sàn chng khoán HOSE và HNX
phù hp vi yêu cu đt ra v các bin cn nghiên cu, tác gi hoàn toàn có th
kim đnh và tr li đc các câu hi nghiên cu.
7
CHNG 2: TNG QUAN LÝ THUYT VÀ CÁC NGHIÊN CU
TRC
2.1. Lý thuyt v tài tr d án đu t
Tài tr d án liên quan đn vic thit lp nhng d án riêng bit. Dòng tin t
chính d án đc s dng cho ngha v n. S sp xp này khác vi tài tr tp
đoàn truyn thng, ni dòng tin t tt c các d án đc pha trn. Dòng tin
pha trn này đc s dng tr li bt c khon n nào.
Rt nhiu tài liu nghiên cu liên quan đn tài tr d án đã gii quyt c s lý
lun cho vic s dng tài tr d án cho thy s trái ngc gia vic s dng tài
tr doanh nghip và tài tr cho d án đu t. Nhng nghiên cu cng đã kim
tra thc nghim các khon vay tài tr d án, yu t quyt đnh giá tr khon vay
tài tr d án, và các loi ri ro khác nhau nh hng th nào đn cu trúc vn
ca d án công ty.
Các mô hình đng v c cu vn và đu t phát trin nghiên cu lý thuyt v s
tng tác gia đu t và chính sách tài tr. Mt trong nhng nghiên cu đu
tiên xem xét vn đ này đc thc hin bi Brennan và Schwartz (1984), ngi
xem đu t là mt quá trình liên tc. Nhiu n lc gn đây đã tp trung vào vic
kt hp các chính sách đu t vào các mô hình cu trúc vn đng. Fischer et al.
(1989), Goldstein và các cng s(2001) và Strebulaev (2004) kim tra s điu
chnh cu trúc vn đng vi t l chi phí phát hành n. C ba bài nghiên cu
này gi chính sách đu t c đnh. Gi đnh này đc ni lng bi Tserlukevich
(2005), ngi cho thy t l đòn by mc tiêu tng khi các doanh nghip
chuyn đi tùy chn tc đ tng trng tài sn. Sundaresan và Wang (2006)
kim tra xung đt gia c đông và trái ch trong 3 giai đon mô hình la chn
8
thc. Titman và Tsyplakov (2006) kim tra các kiu xung đt ging nhau trong
mt khuôn khđu t liên tc. Barclay et al. (2006) cho thy t l đòn by mc
tiêu gim vi các c hi đu t ca các công ty và cho rng kh nng vay n
ca các tùy chn tc đ tng trng là âm. Hennessy và Whited (2005) và
Hennessy và Whited (2006) nghiên cu chính sách đu t và chi phí tr bên
ngoài.
Trong c hai mô hình, các công ty đu t và tái cân bng cui mi giai đon.
Hennessy và Whited (2006) kt hp mt phn chi phí phát hành c phiu
thng. Theo bài nghiên cu ca Kurshev và Strebulaev (2007), các công ty đi
mt vi nhng chi phí c đnh nhng chính sách đu t c đnh.
Bài nghiên cu ca Evan Dudley (2012) cung cp nhng bng chng thc
nghim rng nhng d án đu t ln mang li cho công ty c hi điu chnh
đòn by mc chi phí biên thp. Tác gi tìm thy rng tài tr thông qua phát
hành c phn luôn đc u tiên trc tài tr bng n trong sut nhng giai
đon đu t và các công ty điu chnh t l đòn by ca h theo t l đòn by
mc tiêu ca h trong sut nhng giai đon đu t.
Bài nghiên cu Evan Dudley (2012) đóng góp lý thuyt điu tra v hành vi tài
tr ca công ty trong sut thi gian có hot đng d án đu t ln. Nhng d án
đu t đc tài tr bng n có l s dng gia tng giá tr n và gim đ linh
hot tài chính. Theo bài nghiên cu này, nhng công ty mun gi kh nng vay
n ca h và s nhanh chóng tr mt phn bt k khon n nào phi chu trong
sut thi k tài tr ca d án. Thêm vào đó, bài nghiên cu đc h tr bi
bng chng kho sát ca Graham và Harvey (2001) trình bày rng nhng nhà
qun lý quan tâm đu tiên v vic gi li đ linh hot tài chính. Nh mt s la
chn, vic gia tng các qu bên ngoài cho đu t có l cho phép các công ty
điu chnh cu trúc vn ca h ti t l đòn by mc tiêu cân bng gia li ích
9
tm chn thu ca n vi chi phí phá sn có th xy ra. Chi phí c đnh ca s
điu chnh cu trúc vn ng ý rng các công ty có l đi chch hng so vi t l
đòn by mc tiêu. Nhng chi phí ca vic điu chnh gim khi công ty phi tài
tr nhng d án đu t vi ngun qu bên ngoài. Nhng d án đu t ln vì
vy cung cp cho công ty c hi điu chnh đòn by vi chi phí biên thp.
Evan Dudley (2012) kim tra các lý thuyt khác nhau v cu trúc vn vi mu
là các d án đu t ln đc thc hin bi các công ty công nghip M. Kt
qu tìm thy nh sau, bài nghiên cu ch ra rng các công ty điu chnh cu trúc
vn ca h trong sut giai đon tài tr ca các d án ln. S sai lch trung bình
t đòn by mc tiêu cui nm lin trc giai đon tài tr ca d án là -4%, so
vi 0% nm cui cùng trong giai đon tài tr d án. Bài nghiên cu cng
kim tra mc đ hi t v t l đòn by mc tiêu trong mt mô hình đa bin
ngu nhiên và tìm thy rng đ nhy ca s thay đi trong cu trúc vn lch so
vi đòn by mc tiêu là có ý ngha ln hn trong sut nhng nm đu t so vi
nhng nm có hot đng đu t thp. Các công ty hn ch v mt tài chính
cng có nhiu kh nng điu chnh cu trúc vn vi các giai đon tài tr ca
nhng d án đu t ln.
Tt c các kt qu ca Evan Dud
ley (2012) h tr cho lý thuyt đánh đi. Ông
tìm thy rng các công ty di chuyn đn t l đòn by mc tiêu trong sut giai
đon tài tr ca nhng d án đu t ln. Mc tiêu này phát trin hành vi phù
hp vi lý thuyt đánh đi, và s phát trin này cho thy vic sp xp th t
trong phát hành c phiu và phát hành n trong sut giai đon tài tr ca d án.
Nhng phát hin ca bài nghiên cu chng minh tm quan trng ca nhng
quyt đnh đu t thc có tính cht quyt đnh v thi gian và cách mà các công
ty điu chnh cu trúc vn.
10
Nghiên cu thc nghim bi Faulkender et al. (2012) đo lng tc đ điu
chnh trong sut nhng nm mà công ty có th thâm ht tài chính. Bng chng
ca h cho thy rng các công ty di chuyn v t l đòn by mc tiêu ca h
trong sut nhng nm này. Hn na, nhng công ty tri qua giai đon có hot
đng đu t mnh m ( Doms and Dunne, 1998) trong thi gian h thâm nhp
vào th trng vn, vì vy mang li ngun vn r đ điu chnh đòn by mc
tiêu ca h.
Tuy nhiên, bng chng này mâu thun vi DeAngelo et al. (2011), ngi đã ch
ra rng các công ty đánh giá linh hot tài chính là trên ht và s hoàn tr mt
phn bt k khon n nào đ gi kh nng phát hành n cho nhng đu t cn
thit trong tng lai. Bng chng ca h cho rng công ty s ri xa t l đòn
by mc tiêu khi h đu t. Denis và McKeon (2012) tìm thy nhng hành vi
tng t nhng công ty có đòn by hot đng gia tng. S thay đi đòn by
mc tiêu trong sut giai đon tài tr ca d án gii thích hành vi bt thng ca
các công ty tham gia đòn by ch đng theo tài liu Denis và McKeon (2012).
Nhng tác gi ca bài nghiên cu này chng minh rng s st gim ca n là
rt chm và ph thuc vào vic công ty có đem li mt thng d tài chính hay
không.
Shah và Thakor (1987) đã đa ra nhng lý thuyt đu tiên cung cp mt c s
v tài tr d án ch không phi là tài tr doanh nghip thông thng. Mô hình
này đc da trên s bt cân xng thông tin gia công ty và ngi cho vay. Tài
tr d án có th có giá tr kinh t hn tài tr thông thng vì chi phí thông tin
v mt d án duy nht là thp hn chi phí thông tin v toàn b công ty, toàn b
các d án. Trong tài tr thông thng, "ch n cung cp mt phn ca tài tr
phi có thông tin v tt c các b phn trong công ty. Lý do là các công ty có
th pha trn dòng tin t các đn v khác nhau ca nó, t đó bin gii không rõ
11
ràng li ích ca điu khon tín dng mà ch da trên s phân b dòng tin ca
d án mi "(Shah và Thakor, 1987: 226). Mt vn đ t quan đim ca ngi
cho vay có th xy ra sau khi phát hành trái phiu. Các doanh nghip có th s
dng các tài sn thay th và thay đi ri ro ca tài sn c bn ca h đ gây
thit hi ca trái ch. Nhng vn đ này xy ra do s bt cân xng thông tin
gia công ty và ngi cho vay. Theo Shah và Thakor (1987), tài tr d án có
th nâng cao giá tr d án thông qua cho phép ti u cao hn so vi thông
thng.
Trong mt mô hình lý thuyt, Flannery, Houston, và Venkataraman (1993) cho
thy tài tr riêng bit tng d án có th gim nh tài sn thay th. Nu dòng tin
ca hai d án không liên quan, khi đó trn ln dòng tin đa đn mt li ích
đng bo him bng cách gim bin đng dòng tin. Tuy nhiên, nu dòng tin
có tng quan thì khi tài tr riêng bit, trong đó loi b thay th tài sn, s làm
tng giá tr công ty vì các ch n mi sn sàng chp nhn mt sut sinh li thp
hn.
John và John (1991) đã phát ha mt c s lý thuyt và xây dng da trên
Myers (1977) phân tích v s đu t di mc ca n ri ro. N ri ro nguyên
nhân là do các nhà qun lý không thc hin nhng d án đu t mà giá tr hin
ti ròng dng có th mang li đ li nhun cho nhng ngi cho vay nhng
không đ đ mang li li ích các c đông. John và John (1991) trình bày, phân
tích lý thuyt này da trên s đu t di mc ca các nhà qun lý, trong đó
cho thy rng tài tr các d án riêng bit có th làm gim chi phí đi din c
a
đu t. Bn cht d án đc tài tr n đc gi đnh trong mô hình ca h là
trung tâm phân tích.
Berkovitch và Kim (1990) cng cho thy mô hình lý thuyt v các tài sn đc
tài tr mt cách riêng bit làm gim ri ro đu t di mc nh th nào. Ngc
12
li vi Shah và Thakor’s (1987), da trên điu kin ca s bt cân xng thông
tin gia ngi cho vay và ngi đi vay, lý thuyt ca Berkovitch và Kim (1990)
da trên điu kin cân xng thông tin.
Esty (2003b) tng hp mt s các nghiên cu trc đó v tài tr d án và đa
ra đ ngh ba đng lc chính cho vic s dng tài tr d án. u tiên, tài tr d
án gim chi phí đi din gia ch s hu và ba bên liên quan: (1) qun lý; (2)
các nhà cung cp đu vào và ngi mua đu ra; và (3) ch n. Các xung đt
vn đ đi din gia các bên đc gim nh bi các tính cht đc trng ca tài
tr d án. Các hp đng m rng bao gm c thông s k thut đ phân phi
ca dòng tin, n tp trung và quyn s hu c phn, và đòn by cao giúp gim
xung đt gia ch s hu và ban qun lý (Jensen, 1986; Jensen và Meckling,
1976), Esty (2003b) nhn mnh các mi nguy him giao dch đt ra bi các nhà
cung cp đu vào và nhng ngi mua ca đu ra d án công ty. Vi khon chi
phí chìm ln, các nhà tài tr thng gim bt nhng mi quan tâm vi ngun
cung cp phong phú và hp đng bao tiêu. Do s ph thuc song phng phát
trin, các hình thc hp đng là rt quan trng đ thit lp trc khi các nhà tài
tr tài tr vào mt d án đu t có chi phí chìm ln nh vy.
Th hai, tài tr d án làm gim chi phí c hi ca s đu t di mc mà kt
qu là t vic s dng đòn by. Lý do này tng đng vi lý do đa ra bi John
và John (1991) tho lu
n trc đó. Các khon n đc đm bo ca tài tr d
án cho phép các công ty va tng mt khon n va phi mà không làm tng
đòn by trên bng cân đi ca công ty h.
Lý do th ba đc trích dn bi Esty (2003b) là kt qu ca các khon n tài
tr d án đc đm bo và đòn by cao đin hình ca hu ht các d án đc
tài tr. Tài tr d án gim thit hi tim nng mà mt đu t mo him có th
áp đt cho mt công ty khe mnh. Nguy c này đc tránh vì nhng ngi
13
cho vay đ tài tr d án đu t thng không trông cy vào tài sn còn li ca
các công ty đc tài tr.
Tóm li, vic s dng tài tr d án là đánh đi gia chi phí giao dch trc các
thit lp mt tài tr d án vi vic gim chi phí đi din mà chúng đt đc vì
nhng tính nng đc đáo ca tài tr d án.
Mc dù có nhiu nghiên cu mô t v các tha thun tài tr d án cá bit, có rt
ít mu ln nghiên cu thc nghim. Nghiên cu trng hp cá bit có th đc
tìm thy trong cun sách ca Esty (2003a), Finnerty (1996,2007), và Lang
(1998). T s lng hn ch ca mu ln nghiên cu thc nghim, có bng
chng cho thy lãi sut cho vay tài tr d án không cao hn trung bình các
khon vay khác ca công ty, dù phí tha thun thng cao hn. Ngoài ra, các
yu t v mc đ ri ro quc gia, ri ro tài tr và ri ro d án nh hng đn
cu trúc vn ca doanh nghip có d án. Các yu t làm tng ri ro d án có th
dn đn đòn by d án thp hn.
Trong mt nghiên cu kim tra s khác bit gia các khon vay tài tr d án và
các khon vay khác (ví d nh cho vay doanh nghip đ tài tr mua li, hoc
các khon vay đ mua bt đng sn), Kleimeier và Megginson (2000) phát hin
ra rng các khon vay tài tr d án khác nhau không phi luôn có s k vng
ging nhau. T nhng khon vay tài tr d án b gii hn hoc có tài sn đm
bo và do đó không đc bo đm bi các nhà tài tr d án do nhng ri ro
nhn thc cao hn ca hu ht các d án, có th d báo rng nó s đt hn so
vi cho vay doanh nghip. Tuy nhiên, Kleimeier và Megginson (2000) thy
rng chênh lch trung bình ca chúng vi lãi sut (LIBOR) thp hn so vi các
loi khon vay khác. Thc t này không nên đc xem xét đn l nh là mt
du hiu ca ri ro thp hn mà chúng cng cho thy rng chi phí hp đng
trung bình là ln hn cho các khon vay tài tr d án so vi các loi khon vay
14
khác. Kleimeier và Megginson (2000) cng tìm thy rng các khon vay tài tr
d án có liên quan vi các khon vay khác có k hn dài hn, có nhiu kh
nng có ngi đi vay các nc ri ro cao hn, và có nhiu kh nng có bo
lãnh ca bên th ba. Các khon tín dng tài tr d án cng là đc trng ca các
tp đoàn ngân hàng ln hn và có nhiu kh nng đc m rng đn các ngành
công nghip vi nhiu tài sn th chp hn nh du khí và các công ty đin lc.
Esty (2002) phát hin ra rng các công ty d án nm các nc có xp hng n
quc gia cao, đc đo theo h thng xp hng Standard and Poor, đã có tng s
n cao hn t l vn hóa so vi các công ty d án nm nhng nc có xp
hng n thp.
Klompjan và Wouters (2002) kim tra thc nghim nhng yu t có liên quan
nht vi s xut hin ca các khon vay tài tr d án. Trong mt mu ca 210
d án, s dng các mi quan h và nhiu k thut hi quy, Klompjan và
Wouters (2002) cho rng bn yu t có liên quan cht ch vi mt kh nng ln
đn tài tr d án : (1) s vng mt ca k thut chng minh; (2) mt t l bo
him dch v n nh hn; (3) mt nhà tài tr không có kinh nghim tài tr d
án trc; và (4) s hin din ca bo him ri ro thng mi. Mc dù s hin
din ca bo him ri ro thng mi đã có mt tác đng đáng k vi d án, nó
cng có tng quan đn ri ro quc gia, và do đó chúng ta nên thn trng trong
vic loi b tm quan trng ca các yu t khác trong nghiên cu ca h.
Nhng yu t khác bao gm ri ro cp quc gia, s khác bit ngành công
nghip khác nhau, thi gian đáo hn vay vn, đòn by d án, ri ro tin t khác
nhau,….
Trong mt nghiên cu gn đây, Vaaler, James, và Aguilera (2008) phát hin ra
rng các yu t ri ro nhiu cp đ nh hng đáng k đn cu trúc vn ca
doanh nghip d án. Công ty d án nm các nc có h thng lut pháp, và
15
các nn kinh t giàu có thng có đòn by cao, cho thy ri ro d án thp hn.
Nn công nghip hoc quc gia có kinh nghim v tài tr d án dn đn vic s
dng cao hn các khon n trong các d án tip theo. Nghiên cu thc nghim
này đã cho thy rng các yu t tng quc gia, nhà tài tr - và d án nh
hng đn cu trúc vn d án.
2.2. Lý thuyt v cu trúc vn
2.2.1. Lý thuyt đánh đi
Lý thuyt đánh đi cho rng tn ti mt cu trúc vn ti u nhm ti đa hóa giá
tr doanh nghip. Lý thuyt đánh đi đt trên nn tng nghiên cu ca Myers
(1977)nhm gii thích ti sao doanh nghip li chn mt cu trúc vn vi mt
phn là vn vay mtphn là vn c phn. Mt lý do quan trng khin các doanh
nghip không th tài tr hoàntoàn bng n vay là vì bên cnh s hin hu li
ích tm chn thu t n, vic s dng tàitr bng n cng phát sinh nhiu chi
phí, đin hình nht là các chi phí kit qu tài chínhbao gm c chi phí trc tip
ln chi phí gián tip ca vic phá sn. Ngoài ra nghiên cuca Jesen và
Meckling (1976) còn m rng đa chi phí đi din vào các chi phí ca vicvay
n. Lý thuyt đánh đi phát biu rng: vi mi phn trm t l n tng thêm,
trongkhi li ích tm chn thu gia tng thì chi phí kit qu tài chính cng gia
tng. n mt lúcnào đó, khi t l n tng thêm mà hin giá li ích t tm chn
thu không caohn hin giá chi phí kit qu tài chính thì vic vay n không còn
mang li li ích chodoanh nghip (làm st gim giá tr ca doanh nghip).
Mt cu trúc vn ti u cho doanhnghip là cu trúc vn mà ti đim đó hin
giá ca tm chn thu t n phi đ bù tr cho các chi phítng lên t s dng
n (chi phí kit qu tài chính và chi phí đi din). Lý thuyt đánh đi ng h
16
quan đim cho rng công ty nên s dng n vay đn đim mà kh nng phá sn
ngang bng vi li ích tm chn thu ca vic s dng n vay. Li ích tm
chn thu thu hút các công ty s dng n nhiu nht có th. Các doanh nghip
ln nên vay n nhiu hn các doanh nghip nh vì đc đa dng hóa tt hn và
ri ro v n thp hn. Nghiên cu ca Frank và Goyal (2003), tranh lun rng
tit kim thu thì mang li li ích ln hn so vi chi phí phá sn vì xác sut xy
ra chi phí phá sn là nh.
Theo lý thuyt đánh đi, vic gia tng các qu bên ngoài cho đu t có l cho
phép các công ty điu chnh cu trúc vn ca h ti t l đòn by mc tiêu cân
bng gia li ích tm chn thu ca n vi chi phí phá sn có th xy ra. Chi
phí c đnh ca vic điu chnh cu trúc vn ng ý rng các công ty có l đi
chch hng so vi t l đòn by mc tiêu. Nhng chi phí ca vic điu chnh
gim khi công ty phi tài tr nhng d án đu t vi ngun qu bên ngoài.
Nhng d án đu t ln vì vy cung cp cho công ty c hi điu chnh đòn by
vi chi phí biên thp.
òn by mc tiêu cng phát trin trong sut giai đon tài tr ca d án, lý
thuyt đánh đi d báo rng nhng công ty vi la chn tng trng không
đc thc hin thì có t l đòn by thp hn.
2.2.2. Lý thuyt trt t phân hng
Lý thuyt trt t phân hng da trên các bt cân xng thông tin đ lý gii các
quyt đnh tài tr ca giám đc tài chính. Thông tin bt cân xng đ xut u
tiên s dng ngun tài tr ni b trc khi s dng tài tr bên ngoài. Lý thuyt
trt t phân hng cho rng doanh nghip thích s dng ngun tài tr ni b hn
so vi tài tr bên ngoài, điu này là do thông tin bt cân xng (Myers và
Majluf, 1984), các giám đc doanh nghip s có nhiu thông tin hn ch n và
17
các nhà đu t bên ngoài. Các nhà qun tr thì luôn quyt đnh theo hng có
li nht cho các c đông hin hu đang nm gi c phiu công ty vì vy t chi
phát hànhc phiu khi công ty đang b đnh giá thp. Tr khi vic phát hành c
phiu mang li giá tr hin ti ròng ca các c hi tng trng cao hn. Theo đó
u tiên s dng li nhun gi li đu tiên vì d dàng và ít tn kém do không
phi thuyt phc ch n và nhà đu t v la chn ca mình. Phát hành chng
khoán n là la chn th hai vì các trái ch có v d b thuyt phc hn các c
đông tng lai. Lý thuyt trt t phân hng cho rng các công ty có kh nng
sinh li cao thng có t l n vay thp vì h không cn s dng tin bên
ngoài.
Nu công ty phát hành n và c phiu cho khon đu t mi, thì n s đc
thanh toán trc, sau đó mi là vn ch s hu. Vì vy các nhà phát hành nít
b đt vào tình th bt li hn so vi c đông mi trong vic đnh giá sai v
công ty. T đây, vic phát hành n s ít có tác đng làm gim giá c phiu hn
so vi phát hành c phiu. Phát hành n cng làm gim li th thông tin ca các
nhà qun tr, nhng nhà qun tr cho rng c phiu đang b đnh giá thp s
chuyn qua phát hành n thay vì phát hành c phiu. Vì vy phát hành c phn
thng ch xy ra khi vic phát hành n là tn kém hn, khi t l n
công ty
đang mc quá cao hoc các nhà qun tr nhìn thy trc nhng chi phí kit
qu tài chính.
Lý thuyt trt t phân hng cng cho rng các công ty có li nhun nhiu hn
thì ít vay n hn vì có sn ngun tài tr ni b t li nhun gi li. Ngun tài
tr ni b này là ít tn kém nht vì công ty không phi tn các chi phí giao
dch, chi phí đi din.
Theo Myers (1997), mâu thun vn đ đi din gia trái ch và c đông đa
đn vic thiu đu t có th đc gim bng cách có ít n trong bng cân đi k