B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
CAO NGC HNG DNG
MI QUAN H GIA S BIN NG
CA CÁC NHÂN T KINH T V MÔ
VÀ TH TRNG CHNG KHOÁN
VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
CAO NGC HNG DNG
MI QUAN H GIA S BIN NG
CA CÁC NHÂN T KINH T V MÔ
VÀ TH TRNG CHNG KHOÁN
VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. TRN TH THÙY LINH
TP. H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t “ Mi quan h gia s bin đng
ca các nhân t kinh t v mô và th trng chng khoán Vit Nam ” là công trình
nghiên cu ca riêng tôi, có s h tr t ngi hng dn khoa hc là PGS.TS.
Trn Th Thùy Linh, và cha tng đc công b trc đây. Các s liu đc s
dng đ phân tích, đánh giá trong lun vn có ngun gc rõ ràng và đc tng hp
t nhng ngun thông tin đáng tin cy. Ni dung lun vn đm bo không sao chép
bt c công trình nghiên cu nào khác.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào, Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim
trc Hi đng, cng nh kt qu lun vn ca mình.
TP.HCM, ngày tháng nm 2014
Tác gi
CAO NGC HNG DNG
MC LC
Trang bìa ph
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các biu đ
TÓM TT 1
Chng 1: GII THIU 2
1.1.Vn đ nghiên cu 2
1.2.Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu 3
1.2.1.Mc tiêu nghiên cu 3
1.2.2.Câu hi nghiên cu 4
1.3.i tng và phm vi nghiên cu 4
1.4.Phng pháp nghiên cu 5
1.5.Cu trúc lun vn 5
Chng 2: TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU TRC ÂY 6
2.1.Lý thuyt nn 6
2.1.1.Lý thuyt thi trng hiu qu 6
2.1.2.Mô hình đnh giá tài sn vn CAPM 6
2.1.3.Lý thuyt kinh doanh chênh lch giá APT 7
2.1.4.Các nhân t kinh t v mô và c ch tác đng lên TTCK 9
2.2.Các nghiên cu thc nghim v nh hng ca các nhân t kinh t v mô
ti th trng chng khoán 13
2.2.1.Các nghiên cu thc nghim khi s dng cách tip cn trc tip 13
2.2.2.Các nghiên cu thc nghim s dng cách tip cn khonh khc th hai
(second moment) 15
Chng 3: PHNG PHÁP NGHIểN CU 26
3.1.D liu 26
3.2.Mô t các bin 26
3.2.1.Bin ph thuc 27
3.2.2.Bin đc lp 27
3.2.3.Bin kim soát 30
3.3.Mô hình nghiên cu 31
3.4.Phng pháp kim đnh 36
3.4.1.Kim đnh tính dng 36
3.4.2.Kim đnh phn d 37
Chng 4: NI DUNG VÀ CÁC KT QU NGHIÊN CU 39
4.1.Thng kê mô t bin 39
4.2.Kt qu phân tích 42
4.2.1.Kim đnh tính dng 42
4.2.2.Kt qu mô hình GARCH, EGARCH, TGARCH cho các bin 43
Chng 5: KT LUN 64
5.1.Các kt qu nghiên cu chính 64
5.2.Gi ý chính sách 65
5.3.Hn ch ca bài nghiên cu 66
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
Ph lc 1A: Kt qu phng trình trung bình ca mô hình h ARCH/GARCH
không có bin khng hong
Ph lc 1B: Kt qu phng trình trung bình ca mô hình h ARCH/GARCH có
bin khng hong
Ph lc 2: Thng kê mô t phng sai ca mô hình EGARCH
Ph lc 3: Kt qu tìm đ tr ti u cho mô hình VAR
Ph lc 4: Kt qu mô hình VAR không có điu chnh bin khng hong
Ph lc 5: Kt qu mô hình VAR có điu chnh bin khng hong
Ph lc 6: Kt qu phân rã phng sai
DANH MC T VIT TT
- ARCH : Autoregressive Conditional Heteroscedasticity
- ADF : Augmented Dickey-Fuller – Phng pháp Dickey-Fuller b sung
- APT: The arbitrage pricing theory – Lý thuyt kinh doanh chênh lch giá
- CPI : Consumer Price Index – Ch s giá tiêu dùng
- CAPM: Capital asset pricing model – Mô hình đnh giá tài sn vn
- EGARCH : Exponential GARCH
- GSO : General Statistics Office – Tng cc thng kê Vit Nam
- GARCH: Generalised ARCH
- IPI : Industrial Production Index – Ch s sn xut công nghip
- IR : Interest rate – Lãi sut
- IFS : International Financial Statistics – Thng kê tài chính quc t
- LM test : Larange multiple test – Kim đnh tính ARCH bng nhân t
Larange
- M2 : Cung tin m rng
- NEER : Nominal Effective Exchange Rate – T giá hi đoái danh ngha
- NHTW: Ngân hàng Trung ng
- TGARCH : Threshold GARCH
- TTCK: Th trng chng khoán
- USD : ô la M
- VN – Index : Ch s th trng chng khoán Vit Nam
- VND : ng Vit Nam
- VAR : Vector Autoregression – T hi quy vector
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1 : Bng tóm tt các nhân t kinh t v mô đã đc s dng trong các nghiên
cu trc
Bng 3.1 : Mô t các bin s dng trong nghiên cu
Bng 4.1 : Bng thng kê mô t bin
Bng 4.2 : Kt qu kim đnh tính dng ca các bin
Bng 4.3 : Các dng hàm ca phng trình trung bình đi vi các mô hình
GARCH, EGARCH và TGARCH.
Bng 4.4 : Kt qu ba mô hình GARCH, EGARCH và TGARCH đi vi phng
trình phng sai có điu kin
Bng 4.5 : Kt qu hi quy ca phng trình phng sai có điu kin ca ba mô
hình GARCH, EGARCH và TGARCH vi s hin din ca bin gi khng hong
tài chính
Bng 4.6 : Kt qu chy mô hình VAR
Bng 4.7: Kt qu phân rã phng sai
DANH MC CÁC BIU
Hình 4.1 : Biu đ mô t các bin kinh t v mô và ch s VNindex trong giai đon
2008-2013
Hình 4.2: Hàm phn ng đy ca s bin đng t sut sinh li chng khoán trong
trng hp không có bin khng hong
Hình 4.3: Hàm phn ng đy ca s bin đng t sut sinh li chng khoán trong
trng hp có bin khng hong
1
TÓM TT
Bài nghiên cu phân tích mi liên h gia s bing ca mt s nhân t
kinh t a chn và s bing ca th ng chng khoán Vit Nam
bng cách s dng mô hình ARCH/GARCH và mô hình VAR. Các bic
nghiên cu trong bài bao gm: ch s giá tiêu dùng, lãi sut, t giá h
n và ch s sn xut công nghip. Ch s c tác gi s
dng là bii din cho ch s th ng chng khoán Vit Nam.Bng vi
bin gi cuc khng hong tài chính 2008-2009 vào mô hình, bài nghiên cng
thng ca cuc khng hon s bing ca th
ng chng khoán và mi quan h gia bt n kinh t i ng th
ng chng khoán. D liu phân tích ca các bi c ly theo tháng, trong
khong thi gian t
Kt qu nghiên cu ch ra rng khng hong tài chính toàn c
bing trong các nhân t tng chng khoán Vit Nam.
Ngoài ra, bài nghiên cu cho thy s bing ca th trngchng khoán ch b
ng bi chính nó, và dng ng tcác bin ng ca
các nhân t kinh t a chn nghiên cu. Tuy nhiên,khi bin khng
hong tài chính toàn cu 2008-2009 c thêm vào mô hình thì kt qu cho thy s
bing ca th ng chng khoán không ch b ng bi chính nó mà còn
chu ng ca lãi sut, lm phát, và t giá h h s sn xut công
nghip và cung tin ng n s bing ca th tr
chng khoán.
T khóa: th ng chng khoán, các nhân t kinh t ng,
ARCH/GARCH, VAR
2
Chng 1: GII THIU
1.1. Vn đ nghiên cu
Mi liên h gia các nhân t th ng chng khoán là mt ch
nghiên cu hp dn bi các nhân t kinh t ng ln trong vic xác
nh dòng tin ci ro h thng toàn th ng (Arnold và
Vurgt, 2006). T các lý thuyt t th trng hiu qu, Mô hình
nh giá tài sn vn (CAPM), lý thuyt kinh doanh chênh lch giá (APT) cung
cp khung lý thuyt nn cho vic nghiên cu mi quan h nhân t -th ng
ch n mnh rng các bin kinh t nh
ng ti giá c phiu thông qua vic ng lên dòng c tc k vng, lãi sut
chit khu hay c hai. Dòng tin, thu nhp ca doanh nghip ph thuc vào sc
khe ca nn kinh t, vì vy, vi gi s lãi sut chit khi, nhng bin
ng ca các nhân t bing ca giá c phiu ti thm
hin ti. Vic nguyên nhân c th gii thích cho s bing ca th
ng chng không ch i vi nhng nhà
làm chính sách mà còn vi các ch th tham gia th ng chng khoán.
Nhng nghiên cu v mi quan h gia các nhân t ng
chng khoán trên th gii hing chínhng
th nht tp trung nghiên cu mi liên h này mt cách trc tip (first moment).
Cách tip cc s dng t sc nhiu hc gi trên th gii s
d Fama (1981), Bodurtha và các cng s (1989), Sadorsky (1999),
Gunasekarage et al.(2004), Vuyyuri(2005)ng nghiên cu này phân tích mi
liên h trc tip gia các bin kinh t s chng khoán hoc mc sinh
li c tc s dng các mô hình kinh t hình t hi quy vecto (VAR),
mô hình vecto hiu chnh sai s ng liên kn. Dù khác
nhau trong vic la chn mô hình kinh t ng áp d các nghiên cu ch
ra rng các bin kinh t n giá ch
bin lãi sut, lm phát, cung tin, ch s sn xut công nghip và t
3
giá là có ng quan trng n th ng ch ng th hai
nghiên cu mi quan h gia các nhân t kinh t ng chng khoán
khonh khc th hai (second moment). Nhng nghiên cu này tp trung nghiên cu
m bing ca các nhân t kinh t bing ca
th ng chng khoán s dng m bing. Mt s
nghiên cu trên th gi ng nghiên c Chinzara (2011),
Chinzara (2009), Zakaria và Shamsuddin (2012), Cho và Yoo (2011), Choo và các
cng s (2011), Adjasi (2009), Arnold và Vrugt (2006), Abugri (2008),
Morelli(2002), Beltratti và Morana (2006), Fraser và Power (1997), Liljeblom và
Stenius (1997). ng cho nghiên cu này bt ngun t mi quan h mt thit
gia nn kinh t ng chng khoán, bt k cú si vi các
bin kinh t là mt ngun ri ro h thng, ng n các danh mc
c n mc nào. Nhng nghiên cu
thc nghim trên cho thy mi quan h gia s bing ca các nhân t
s bing ca th ng chng khoán có kt qu ng nht gia các th
ng.
Ti Vit Nam, nghiên cu v các nhân t n th ng
ch c nhiu s quan tâm. Tuy nhiên, các nghiên cu ch yu
tng th nht, nghiên cu trc tip mi quan h gia các bin
kinh t s VN-index. Cách tip cn th hai gc thc
hin. Vì vy, luc tiên phong trong vic s dng cách tip
cn khonh khc th nghiên cu mi quan h gia s bing ca các nhân
t kinh t ng chng khoán Vit Nam.
1.2. Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu
1.2.1. Mc tiêu nghiên cu
Trong khuôn kh ca lu tp trung vào hai mc tiêu chính
4
Th nht, bài vit s dng p c ng mi
liên h gia s bing ca mt s nhân t kinh t c la chn và s bin
ng ca th ng chng khoán. Các bic tác gi s dng trong bài
vit này bao gm: lm phát (bii din là ch s giá tiêu dùng), lãi sut, t giá hi
, cung tin và ch s sn xut công nghip. Ch s c tác
gi s dng là bin cho ch s th ng chng khoán.
Th hai, bài nghiên cu xem xét liu cuc khng hong 2008-2009có tác
ng lên s bing th ng chng khoán và các nhân t kinh t
i liên h gia chúng.
1.2.2. Câu hi nghiên cu
T mc tiêu nghiên cu trên, lup trung vào gii quyt ba câu hi
nghiên cu sau:
1. S bing ca các nhân t kinh t n s bing ca
th ng chng khoán hay không ?
2. Cuc khng hong tài chính toàn cu 2008-2009có tn s bing
ca th trng chng khoán và các nhân t c chn hay không ?
3. Cuc khng hong tài chính toàn cu 2008-n mi quan h
gia s bing ca các nhân t trng chngkhoán hay không ?
1.3. i tng và phm vi nghiên cu
Ni dung lup trung nghiên cu mi liên h gia bing mt s
nhân t kinh t t, t giá hm phát, cung tin M2,
ch s sn xut công nghip và th ng chng khoán Vin t
2013ng thi, thi k khng hong tài chính th gii 2008-2009
ng ca nó ti s bing ca th
ng chng khoán Vit Nam
5
1.4. Phng pháp nghiên cu
tìm hiu mi quan h gia s bing ca các nhân t bin
ng ca th ng chng khoán Vit Nam, bài nghiên cu da theo nghiên cu
u bao gm hai phn ln:
Phng s bing ca th ng ch
ng bng bing ca t sut sinh li ca toàn th ng) và s bing ca
các bic chn. Trong phn 1, h c s dng
ng nhng bi ng này. Bin gi khng hong tài chính 2008-2009
hnh nh hng ca nótrc tip riêng lên s bin
ng ca các nhân t kinh t trng chng khoán. a
các kt qu và chn la ra mô hình tt nh chy cho phn sau.
Phn 2:Kt qu ng thu kin và
u kin ca h c s dng làm d liu vào
cho mô hình VAR, phân tích mi quan h nhân qu gia s bing ca các nhân
t kinh t bing ca th trng chng khoán.
1.5. Cu trúc lun vn
5
Gii thiu
các kt qu
3: P
4các
Kt lun
6
Chng 2: TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU TRC ÂY
2.1. Lý thuyt nn
2.1.1. Lý thuyt th trng hiu qu
Lý thuyt th ng hiu qu c phát trin b1960,
cho rng th ng tài chính là hiu qu khi giá ca chng khoán trên th ng
chng khoán ph mt. Do vy, s là logic khi da vào
các thông tin kinh t d c giá chng khoán trong
Các hình thái ca th ng hiu qu bao gm:
+ Th ng hiu qu dng yu: Giá c phng trong h
quá kh. Do vy, nu ch da vào d liu quá kh
không th to c nhng siêu t sut sinh ln.
+ Th ng hiu qu dng va: Giá c phn ánh không ch giá c quá kh mà còn
phn ánh tt c khác. Giá c s u chnh ngay lp tc
các thông tin kinh t phía công ty công b.
+ Th ng hiu qu dng mnh: Giá c phn ánh tt c các thông tin có th có
c bng cách phân tích t m v công ty và v nn kinh t. Nu thu thc tt
c n th ng chng khoán thì hoàn toàn có th d
ng khoán.
2.1.2. Mô hình đnh giá tài sn vn CAPM
Mô nh giá tài sn vn CAPM c trình bày bi William Sharpe
(1960), mô t mi quan h gia ri ro và li nhun k vng. Trong mô hình này, li
nhun k vng ca mt chng khoán bng li nhun không ri ro (risk free) cng
vi mt khop ri ro d ri ro toàn h thng ca chng khoán
i ro không h thng không
th ng hóa danh m loi b ri ro này.
7
Li nhun k vng ca mt chng khoán có mi quan h ng bin vi ri
ro ca ch vng nhng chng khoán có ri ro cao
c li nhuc l s ng ri ro chng
i nhun k vng ca mt chng khoán có quan h ng bin vi
h s a nó.
Vi th ng tài chính hiu qu ng hóa danh m
sao cho ri ro không h th , y, còn ri ro h thng nh
n li nhun ca c phiu. C phin thì ri ro càng cao,
i li nhu p ri ro. Theo mô hình CAPM, mi quan h
gia li nhun và rc th hin bi công thc sau:
R
i
= R
f
+ (R
m
ậ R
f
)*
i
Rf là li nhun không ri ro
Rm là li nhun k vng ca th ng
i
: là h s beta ca c phiu i
T công thc trên ta nhn thy rng:
-Beta bng 0: li nhun k vng ca chng khoán có beta bng 0 chính là Rf
-Beta bng 1: li nhun k vng ca chng khoán có beta bng 1 là Rm
2.1.3. Lý thuyt kinh doanh chênh lch giá APT
Khi nghiên cu v s ng ca các nhân t ng chng
khoán, lý thuyt kinh doanh chênh l c nhc t t trong
nhng lý thuy t nn móng cho nhng nghiên cu v sau này. Mô
i Ross (1976) ng t sut sinh li k
vng ca chng khoán có th ng thông qua các yu t kinh t
khác nhau hay yu t th ng. T sut sinh li ca chng khoán là mt hàm tuyn
tính ca tp hp các yu t có kh y ra ri rn t sut sinh li ca chng
khoán.
8
Trong mô hình APT, s nhy cm ca chng khoán vi s i ca mi
yu t i din bnh, ký hi sut sinh li k
vng ca chnh dau:
Ri = +
i1
F
1
+
i2
F
2
+ … +
ik
F
k
+
i
Ri: t sut sinh li k vng ca chng khoán i
sut sinh li phi ri ro
ik
: Mc nhy cm ca chng khoán i vi nhân t
F
k
: Nhân t kinh t
i
: ph
áp dc mô hình APT cn tha mãn nhng gi
(i) t sut sinh li có th c mô t bng mt mô hình nhân t
hi kinh doanh chênh lch giá, (iii) tn ti môt s ng ch ln sao
cho có th thit lp các danh m ng rc thù ca
tng loi c phiu riêng l.
V t ra là trong rt nhiu nhng nhân t kinh t nào có
n giá chng khoán. V bn cht, th ng chng khoán là mt trong
nhng hong ca nn kinh t v mt lý thuyt s phi chng hoc
ít hoc nhii hình thc này hay hình thc khác ca ni ti nn kinh t và các
chính sách kinh t ca mi quc gia-th hin qua các ch s nn kinh tc
ng ca nn kinh t nói chung là các nhân t kinh t c nghiên
cng ca các nhân t ng chc s quan
tâm ca o các hc gi nghiên cu các th ng chng khoán khác nhau.
Dù khác nhau trong vic la chn mô hình kinh t ng áp d các nghiên
cu ch ra rng nhng bin kinh t n giá chng khoán. Trong
ng bin lãi sut, lm phát, cung tin, ch s sn xut công nghip và t giá
ng quan trng trong vinh s bing ca th
9
ng chng khoán (Chinzara, 2011). Phn 2.1.4 n thêm v
ng ca các nhân t n hình này ti th ng chng khoán.
2.1.4. Các nhân t kinh t v mô và c ch tác đng lên th trng chng khoán
Lãi sut
Lãi sut là mt ch s n ca mt nn kinh t. V lý thuyt, mi liên h
gia lãi sut và th ng chc th hi
Th nht, lãi sut thp s không khuyi tin vào ngân
vay thêm vn vi chi phí thc.
phi tìm kip dt trong nh
th ng ch giá c phiu có th s u kéo.
c li, khi lãi sun lãi sut ngân hàng tr nên hp d
chy vic gi tit kim ho bo toàn tin
vn cn làm thu hp dòng ti
a c phiu s gim xung.
Th hai, lãi sut thp làm cho các công c có lãi sut c u
s tr nên kém hp di c phi s chuyn t kênh
trái phiu sang kênh c phiu. Dòng tin chy vào th ng c phi
dn ti giá c phi
Th ba, do lãi sut là chi phí s dng vn ca doanh nghip, khi lãi su
thì chi phí ca doanh nghip s p hoc là s ct gim,
hn ch các khong hoc là chp nhn mt mc chi phí s dng
vvy li nhun ca doanh nghip s th
ti gi doanh nghip s gim theo và h
qu là giá c phiu ca doanh nghip s ng.
Tóm li, lãi sut trên th ng có mch vi giá c phiu.
10
T l lm phát
Lm phát biu th cho s a giá c c th hin
thông qua ch s n TTCK và giá c
phi: Ch s p phi chi nhiu
cho chi phí sn xut. S t liu, ti
chi phí s dng vu ra sn phm tr
li nhun kinh doanh và c tc b st gim. C phiu ca doanh nghip tr nên kém
hp dn trong m st gim trong giá c c phi
hành.
Cung tin m rng
Theo lý thuyt, cung tin ng ln s bing ca th ng
chng khoán. i vi chính sách tin t m rng, hin s m rng
v chính sách tin t nên ngun cung tin trên th C doanh
nghi tip cn ngun vn. Doanh nghip d dàng
vay v m rng sn xut kinh doanh nên kh nh
n v u v chng khoán s u này
kích thích dòng tin chng khoán. Mt khác khi cung
tit trên th ng tin t s gim. Theo nguyên tc bình thông
nhau gia th ng tin t và th ng vng tin nhàn ri s dch chuyn t
th ng tin t sang th ng ch nhc t sut sinh li cao.
c li, vi chính sách tin t tht chn gim, lãi sut
trên th ng s u này s dn ti: làm gim giá ca chng khoán do làm
t chit khnh giá chng khoán; làm cho các chng
khoán có thu nhp c nh (trái phiu) hp dm tính thanh khon ca
c phiu; làm gi
phí vn hành doanh nghin li nhun công ty. Nhng h qu
trên s dn ti dòng tin chy vào chng khoán ít và làm gim giá chng
11
y, khi cung ti cng khoán và
c li.
Ch s sn xut công nghip
Ch s sn xut công nghic s dt thu m hot
ng ca nn kinh t, mt s n xut công nghip là mt báo hiu
cho phát trin kinh t. Theo Tainer (1993) ch s kinh t, nó
i k phc hi, bùng n kinh t và gin suy thoái.
T giá hi đoái
ng ca t n giá ch quan tâm ca nhiu
nhà kinh t hc, các nhà t thi gian dài.
Trong nn kinh t toàn cu hóa hin nay, có rt ít các rào cn dòng vo
nhi c gia. Các doanh nghip hong
trong th ng phi gánh chu ba r nhy cm kinh t, nhy
cm chuyi, và nhy cm giao di vi ri ro t u tìm
hiu mi quan h gia t giá và giá ch phòng nga cho ri ro danh
mc quan tâm nhin ln các nghiên cu xem xét mi
quan h gia giá chng khoán và t c thc hin n
n. Rõ ràng, nhi ca t giá có th n dòng tin
i lu kin cnh tranh ca công ty trong th
ng sn phm và th ng các yu t u vào hoi giá tr tin t
ni t ca dòng tin t hoc ngoài. Kt qu s n li hoc l khi các
tài sn và n ngn hn ca các công ty con c chuyi sang
ng tin ni t.
Mi quan h gia giá chng khoán và t c xem xét bi nhiu tác gi
trong ba thi cho thy nhiu kt qu khác nhau và trong vài
ng hp, kt qu ly. Mi quan h gia t giá h
nhp t chng khoán có th ng bin hay nghch bin ph thu
tri v xut khu hay tri v nhp khu. C thng ni t y giá gia
12
ng ni t và ngoi t c r i
so vi hàng hóa c ngoài, dn xut khng thi doanh nghip
có li nhun cao t hong kinh doanh làm cho giá ch
ngn hn. Dornbusch và Fischertranh lun rng t giá hnh hun tính
cnh tranh ca doanh nghip. Mt quc gia chuyên xut khu s to áp lc
giá (gim giá ni t) làm cho tính cnh tranh ca xut khu o mt ng
ng khoán. i vi mt quc gia nhp khu, mt st gim
trong t giá hi t lên giá) li làm gim chi phí yu t u vào to ra
ng khoán.Mi quan h cp trong bài
nghiên cu ca Solnick (1987). Ông cho rng mt s ng tin ni t là
mt tin xu cho các công ty na, bi vì nó s làm gim kh nh tranh ca
hàng xut kht s ging tin thì nâng cao kh nh
tranh ca công ty trong ngn hn.
Lý thuyt danh ma Markowitz li cho rng danh mn
phc xem xét li khi t giá hm. Chng hn, mt s st giá
ca VND s dn vic mt danh mc ngoài chuyn t các tài
sn na, chng hn chng khoán, sang các tài sn bên ngoài do s ging
tim thu nhp cu c ngoài khi nhng dòng tin này
c chuy ng tin chính quc, s rút lui c c
ngoài có th gây ra mt st gim trong giá chi vi các nhà
c, s gim giá ca VND làm cho chc ngoài tr nên
t, to ra mt hiu ng thay th sang các tài sn nng
khoán.
13
2.2. Các nghiên cu thc nghim v nh hng ca các nhân t kinh t v
mô ti th trng chng khoán
2.2.1. Các nghiên cu thc nghim khi s dng cách tip cn trc tip (first
moment)
Khi ngun t nhng lý thuyt nn v th ng chng khoán nêu trên, xu
ng nghiên cu mi liên h ca các nhân t kinh t ng chng
khoán bng cách tip cn trc ti c rt nhiu các nhà kinh t hc Fama
(1981), Bodurtha và các cng s (1989), Sadorsky (1999), Gunasekarage và các
cng s(ng bng ch s chng khoán
hay t sut sinh li chng khoán da trên các ch s kinh t ng nh
ng c th ca các nhân t kinh t t, lm phát, cung tin, ch s sn
xut công nghip và t giá lên th ng chc trình bày c th sau
Lãi sut
V thc nghim, nhân t lãi sut là nhân t c nhiu tác gi la chn khi
phân tích ng ca các nhân t kinh t n th ng chng khoán. C
th: Gan và các cng s (2006) khi nghiên cu tn ra mi
quan h nghch gia lãi sut vi giá c phiu.Kt qu p vi nhng
nghiên cu ti nhiu quc gia kBulmash và Trivoli (1991) nghiên cu ti
M, Mukherjee và Naka (i vi Nht Bn. Nghiên cu gt ca
Tunali (2010) ti Th , Tangjitprom(2011) ty mt
mch gia lãi sut và t sut sinh li ca c phiu.
T l lm phát
Kinh nghim t c phát trin cho thy lm phát và giá c phiu
ch. Cùng v m, Nelson (1976), Jaffe và Mandelker
(1976), Fama và Schwert (1977), Chen và các cng s (n mnh
n mi quan h nghch bin gia lm phát và giá chng khoán. Mt s nghiên cu
ga Humpe và Macmillan (2007), Mohammad và các cng s (
14
ra rng lng nghch chin giá c phiu.Tuy nhiên, ti
nghiên cu ca Tunali (2010) li cho thy mt mn gia lm phát
và t sut sinh li ca c phiu. Tangjitprom (2011) li không tìm
thy s liên quan nào gia lm phát và t sut sinh li ca c phiu trên th ng
chng khoán Thái Lan và ông gii thích nguyên nhân có th là do thi gian ca d
liu thu thi nhau.
Cung tin m rng
trên, khi cung ti
chc li.Mn này phù hp vi kt qu nghiên
cu ca Mukherjee và Naka (1995), Maysami và Koh (2000), Ibrahim và Yusoff
(2001) và Tunali (2010).Tuy nhiên, mt s các nghiên cu ca các tác gi khác li
cho nhng kt qu không giHumpe và Macmillan (2007) khi nghiên
cu mi quan h gia cung tin và giá cht qu c li. Ti
th ng M, trong dài hn mi quan h gia cung tin và giá c phiu có s
; ti th ng Nht, cung tin và giá c
phiu li có mch chiu.
Cùng kt qu và các cng s (2009) khi nghiên cu ti
s giao dch chng khoán Karachi y cung tin và giá c phiu
tn ti mt mch.
Ch s sn xut công nghip
Trong thc tu nghiên cu v mi quan h ca ch s sn
xut công nghin th ng chng khoán.
Fama (1990), Geske và Roll (y mt mi quan h ng bin
gia sn xut công nghip và dòng tin k vChen và các cng
s (1986) khi thc hin nghiên cu ti TTCK M ra rng sn
xut công nghit nhân t quan trng giúp gii thích t sut
sinh li ca chng khoán, và kt qu còn cho thy có mt mi quan h ng bin
gia các bin kinh t thc và giá c c phi(
15
n ra mi quan h mnh m gia t ng
sn xut công nghip và t sut sinh li ca chng khoánng tình vi kt
qu trên, Mohammad và các cng s (2009) khi nghiên cu thc nghim ti
t qu là ch s sn xut công nghip có m
vi giá chng khoán.Kt qu vi nghiên cu ca Tunali (2010)
ti Th .
T giá hi đoái
Bahmani-Oskooeea và Sohrabianb (1992) trong kt qu nghiên cu ca mình
ch ra rng không tn ti mi liên h dài hn gia giá chng khoán và t giá M,
tuy nhiên, h phát hin có mt mi quan h ngn hn gia hai bin s này thông qua
kinh nhân qu Granger. Kt qu p vi nghiên cu ca Nieh và
Lee (2001) tc G7.Ong và Izan (1999) li tìm thy mt mi liên h yu
gia t giá và giá ch c G7.Tabak (2006), Tunali
(2010), Tangjitprom (u cho thy có mt mch bin gia
giá chng khoán và t giá.
2.2.2. Các nghiên cu thc nghim s dng cách tip cn khonh khc th hai
(second moment)
Do mi quan h mt thit gia nn kinh t ng chng khoán
nên bt k cú s i vi các bin kinh t là mt ngun ri ro h
thng, n các danh mc ng
n mc nào. Chính t ng này, cách tip cn khonh khc th hai c coi
là m ng nghiên cu c nhiu hc gi Chinzara (2011),
Chinzara (2009), Zakaria và Shamsuddin (2012), Cho và Yoo (2011), Choo và các
cng s (2011), Adjasi (2009), Arnold và Vrugt (2006), Abugri (2008), Morelli
(2002), Beltratti và Morana (2006), Fraser và Power (1997), Liljeblom và Stenius
(1997), Schwert (1989).Vi cách tip cn này, m bing ca các nhân t
kinh t n mc bing ca th ng chng khoán c
16
tp trung nghiên cu bng cách s d bi ng ARCH,
GARCH.
Schwert (1989) s dng d liu tháng ca th ng chng khoán M thu
thp t 1857- gii thích s bing ca th ng chng khoán i
qua thi gian thông qua nhng bing theo thi gian ca nhng bin kinh t
mô. Các bin kinh t c Schwert (1989) kho sát là lm phát, cung tin và
ch s sn xut công nghip. Áp dng mô hình ARCH, s bing ca các nhân t
ng bng ph hi quy chui thi gian ca
tng nhân t t kt lun ca bài nghiên c B dao
ng c bi ng toàn th ng khó có th gic nu ch dùng
nhng chnSchwert ch ra rng: (1) s bin
ng ca lm phát d báo bing trên th ng ch trong
n 1953-1987 và s bing ca th ng chng khoán không ng
n s bing ca lm phát; (2) s bing ca s n d s
bing ca th ng chng khoán trong nhiu khong thi gian và nhng bin
ng ca th ng ch bing ca s ng
cung tin t 1920-1952; (3) s bing ca sn xut công nghip gii thích yu s
bing ca th ng chng khoán, trong khi s bing th ng li giúp d
bing trong sn xut công nghip. Nói tóm li, kt qu ca bài nghiên
cu ch ra tn ti mi quan h gia s bing ca các nhân t bin
ng ca th ng chng quan h m
phía t th ng chn các yu t
Liljeblom và Stenius (1997) nghiên cu thc nghim th ng chng khoán
Phn làm rõ mi quan h gia s bing ca các nhân t kinh t
th ng chng khoán. D liu tháng t 192c thu th phc v
nghiên cu. Nhng bin kinh t c s dng trong bài bao gm ch s sn
xut công nghip (IP), cung tin (M2), lm phát (CPI) và t i (ToT-
ng bi t l gia ch s giá xut khu và ch s giá nhp khu). Trong
ng giao d c dùng làm bii din cho th ng chng