LUẬN VĂN THẠC SĨ : THANH KHOẢN VÀ TỶ SUẤT SINH LỢI VƯỢT TRỘI CỔ PHIẾU BẰNG CHỨNG TỪ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




NGUYN TH THU TRANG



THANH KHON VÀ T SUT SINH LI T TRI C PHIU:
BNG CHNG T TH NG CHNG KHOÁN VIT NAM





LUC S KINH T







TP. H Chí Minh  
B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

NGUYN TH THU TRANG



THANH KHON VÀ T SUT SINH LI T TRI C PHIU:
BNG CHNG T TH NG CHNG KHOÁN VIT NAM



Chuyên ngành: Tài chính doanh nghip
Mã s: 60340201


LUC S KINH T


NG DN KHOA HC:
PGS. TS. NGUYN NGNH



TP. H Chí Minh  




L
Tác gi Thanh khon và t sut sinh li t tri c
phiu: Bng chng t th ng chng khoán Vit Nam t

nghiên cu. S liu s dng trong ludo chính tác gi tính toán t d liu thu
thp ti website www.cophieu68.vn và website www.vietstock.vn.


TP. H 
Tác gi lu


Nguyn Th Thu Trang
MC LC
Trang ph bìa
L
Mc lc
Danh mc ch cái vit tt
Danh mc bng biu
Tóm tt 
: Gii thiu 
1.1. Lý do nghiên c tài  2
1.2. Mc tiêu nghiên cu .4
ng và phm vi nghiên cu 4
u  4
1.5. Cu trúc lu 4
 lý thuyt và các nghiên cu thc nghim 6
2.1. Lý thuyt v thanh khon và t sut sinh li c phiu 
2.1.1. Lý thuyt v thanh khon 
2.1.2. Lý thuyt v t sut sinh li c phiu 
2.1.2.nh giá tài sn vn CAPM  6
2.1.2.2. Mô hình nhân t 
2.2. Mt s nghiên cu thc nghim v mi quan h gia thanh khon và t sut sinh
li c phiu 

Kt lung 2 
3: D liu và phu 0
3.1. D liu 20
3.2. u 0
ng t sut sinh lt tri ca c phiu 3
ng tính thiu thanh khon, tính thanh khon ca c phiu 3
 ng tính thiu thanh khon ca c phiu và ca danh mc th
ng 25
3.2.ng ri ro th ng và ri ro thanh khon 
3.2.5. Kinh mi quan h gia thanh khon và t sut sinh li c phiu 
Kt lug 3 
4: Ni dung và kt qu nghiên cu 30
 0
c nghim 32
 32
4.2.2. Kt qu hi quy gia t sut sinh lt tri, tính thiu thanh khon, ri ro h
thng và ri ro thanh khon ca c phiu 
4.2.3. Kt qu hi quy gia t sut sinh lt tri, tính thiu thanh khon, ri ro h
thng, ri ro thanh khon ca c phiu, quy mô và t l giá tr s sách trên mc vn
hóa th ng  39
4.2.4. Kinh hing t  ng tuyn 
Kt lug 4 
5: Kt lun 
Tài liu tham kho
Ph lc

DANH MC CH CÁI VIT TT
STT
Vit tt
Vi Ting Vit

Vi Ting Anh
1
AMEX
Th ng chng khoán Hoa
K
American Stock Exchange
2
COMPUSTAT
 d liu ca Standard and
Poors
The database from Standard
and Poors
3
CRSP
Trung tâm nghiên cu giá
chng khoán
Center for Research in
Security Prices
4
FEM
Mô hình ng c nh
Fixed Effects Model
5
HNX
Sàn giao dch chng khoán Hà
Ni
Ha Noi Stock Exchange
6
HOSE
Sàn giao dch chng khoán

Thành ph H Chí Minh
Ho Chi Minh Stock
Exchange
7
Nasdag
Sàn giao dch chng khoán
Hoa K
National Association of
Securities Dealers Automated
Quotation System
8
NYSE
S Giao dch chng khoán
New York
New York Stock Exchange
9
OLS

nht
Ordinary Least Square
10
REM
Mô hình ng ngu nhiên
Random Effects Model

DANH MC BNG BIU
STT
Bng
Ni dung
Trang

1
Bng 4.1
Tóm tt thng kê
30
2
Bng 4.2
Ma tra các bin nghiên cu
33
3
Bng 4.3
Kt qu hi quy Pooled OLS, FEM gia t sut
sinh lt tri, tính thiu thanh khon, ri ro h
thng, ri ro thanh khon ca c phiu, quy mô và
t l giá tr s sách trên mc vn hóa th ng
37
4
Bng 4.4
Kt qu hi quy ph  kinh hi
cng tuyn
44

1



TÓM TT
Vn, th ng chng khoán Vi
tr thành mng vn trung và dài hn cho vic phát trin kinh t c,
ng thi là mt trong nhp di vi nhiu t chc, cá nhân trong
và ngc. Gia nhiu công ty niêm yt trên sàn giao dch chng khoán, vic la

chn loi c phinh giá c phiu nhm mang li sut sinh li phù hp
luôn là mt v c. Theo nhng nghiên c
vinh giá c phiu ph thuc vào nhiu yu t và khía c
yu t thanh khon.
Luu mi quan h gia t sut sinh li t tri và thanh khon
c phiu ti th ng chng khoán Vit Nam, c th là th ng c phiu niêm yt
trên hai sàn giao dch chng khoán Hà Ni (HNX) và sàn giao dch chng khoán
Thành ph H Chí Minh (HOSE). Mc tiêu nghiên cu ca luu
 sut sinh li phù hp vi thanh khon ca c phiu.
Bi quy Pooled OLS và FEM gia bin ph thuc là t sut sinh
li phiu và các bin gii thích là tính thiu thanh khon, tính thanh khon
c phiu, ri ro h thng, ri ro thanh khon, quy mô, t l giá tr s sách trên mc vn
hóa th ng, luo thy kt qu
ca các yu t ng tính thiu thanh khon, tính thanh khon c
phiu, ri ro h thng, ri ro thanh khon tng hpi và không chu s
ng ca t l giá tr s sách trên mc vn hóa th ng ca c phiu.



2



I THIU
1.1. Lý do nghiên c tài
Thanh khon là mt trong nhi chu khi giao dch c
phiu, ví d m bên mua, bên bán ca nhà môi gii, chi phí bán ca
nhà to lp th     n có, phn bù ri ro ca nhà to lp th
ng trong khi ch i bên mua xut hin. Bt cân xng thông tin có th dn
thiu thanh khon, làm cho chi phí giao dy, khi quy

vào mt loi c phit sut sinh li c
ng hp c phiu thiu thanh khon.
Mi quan h gia t sut sinh li và tính thanh kho c nhiu
s quan tâm nghiên cu ca các tác gi c. Amihud và Mendelson (1986),
Acharya và Pedersen (2005), và Liu (2006) trình bày các mô hình lý thuyt cho thy
rng tính thiu thanh khoc tính chng khoán và/hoc là
mt nhân t ri ro. Constantinides (1986), Heaton và Lucas (1996) và Vayanos (1998)
cho thng ca tính thiu thanh kho, bi lý s
u chnh tn s giao dch danh mc ca h  làm gim chi phí thiu thanh khon.
Tuy nhiên, Jang, Koo, Liu và Loewenstein (2007) cho rng kt lun ca Constantinides
ch yu ph thuc vào gi nh mt tp hc.
Nhiu bài nghiên c n v c nghim.
Amihud và Mendelson (1986) báo cáo bng chng phù hp vi d lý thuyt ca
h cho các chng khoán niêm yt trên NYSE. Tuy nhiên, Eleswarapu và Reinganum
(1993) cho thy mi quan h ng kê gia li nhu
gii vi các c phiu NYSE ch trong tháng 01. Chalmers và
Kadlec (1998) ki t hp vi thi k nm gi c
i vi các c phiu NYSE và AMEX và cho thy mi quan h gia t sut sinh li
3



trung bình và tính thiu thanh khoi vng h 
vng h ng t
sut sinh li c phii hong giao di din cho tính thanh
khon. Eleswarapu (1997) kinh mô hình Amihud và Mendelson (1986) s dng
c phiu ca Nasdag, và kt qu phù hp vi mô hình lý thuyt và thuyt ph
vng hp s dng c phi
Mt s nghiên cu khác tp trung nghiên cu tính thiu thanh khoc
m ca c phiu. Pástor và Stambaugh (2003) và Acharya và Pedersen (2005) cung

cp bng chng cho thy rng ri ro thanh khon h thng n t sut sinh
li trung bình. Korajczyk và Sadka (2008) phân tích và ch ra rng c ri ro thanh
khon h thng và yu t  ng tính thiu thanh khon ca   u
nh giá trong t sut sinh li ca c phiu. Fujimoto và Watanabe (2008) cho
thy rng ri ro thanh khoi theo thi gian và phn bù ri ro thanh khoc
ng li các thm t sut sinh li nhy cm cao vi nhân t thanh khon
tng hp.
Mi quan h gia t sut sinh li c phiu và tính thanh khoc nghiên cu rt
nhiu ti các th ng chc. V th ng chng khoán trong
c, các nghiên cu ch yu tp trung vào các nìm mt mô hình d
báo sut sinh li c phiu thích hi vi th ng chng khoán Vit Nam (Vng
c Hoàng Quân và H Th Hu, 2008, Tp chí Ngân hàng, s 15, trang 49-54; Trn
Th Hi Lý, 2007, Tp chí Phát trin Kinh t, s 201); mi quan h nhân qu gia giá
c phiu và khng giao dch (Trng ông Lc, 2009, Tp chí Công ngh Ngân
hàng, s 38, trang 32-37)ng sut sinh li và ri ro ca các công ty niêm yt ti
S Giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh (H Th Vân Anh, 2011, o lng
sut sinh li và ri ro ca các công ty niêm yt ti S Giao dch chng khoán Thành
4



ph H Chí Minh giai đon 2008 – 2010, Lun vn thc s, i hc Kinh t Thành ph
H Chí Minh)
Da trên nn tng lý thuyt và các nghiên cu thc nghi c bit da
trên nghiên cu Acharya và Pedersen (2005) và Elena, Hendrik và Ivalina (2009), lun
Thanh khon và t sut sinh li t tri c phiu: Bng chng t th ng
chng khoán Vit Namnghiên cu mi quan h gia t sut sinh li t tri c
phiu và thanh khon c phiu ti th ng chng khoán Vit Nam nhm tr li cho
các câu hu có tn ti mi quan h gia t sut sinh li t tri c phiu và
tính thanh khon c phiu ti th ng chng khoán Vit Nam hay không? nh

ng ca các yu t ng tính thanh khon, ri ro thanh khon t sut sinh li
t tri c phi nào?
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca lunghiên cu c mi quan h gia t sut sinh
lt tri ca c phiu và thanh khon c phiu  t nh
giá t sut sinh li phù hp vi tính thanh khon c phiu, chng h
nh giá t sut sinh lng hp c phiu thiu thanh khoc li.
ng và phm vi nghiên cu
Luu t sut sinh l phiu, tính thiu thanh khon, tính
thanh khon c phiu, ri ro h thng, các yu t ng ri ro thanh khon, quy mô
i, t l giá tr s sách trên mc vn hóa th ng ca c phiu.
Phm vi nghiên cu là các c phiu ca các công ty niêm yt trên hai sàn giao dch
chng khoán HNX và HOSE t 
u
5



Lu d hi quy Pooled OLS và FEM thông qua phn mm
thng kê Eview 6.0.
1.5. Cu trúc lu
Luc trình bày g 
: Trình bày kt qu ca các công trình nghiên cn
mi quan h gia t sut sinh li t tri c phiu và tính thanh khon, t  gii
thiu ni dung nghiên cu chính, mng, ph
cu trong lu
: Trình bày các lý thuyt nn tng n t sut sinh li và thanh
khon c phiu.
: Trình bày d liu.
: Trình bày ni dung và kt qu nghiên cu.

: Tng kt các kt qu nghiên cu.







6



 LÝ THUYT VÀ CÁC NGHIÊN CU THC NGHIM
2.1. Lý thuyt v thanh khon và t sut sinh li c phiu
2.1.1. Lý thuyt v thanh khon
Tính thanh khon là vic chng khoán hay các khon n, khon phi thu có kh
i thành tin mt d dàng, thun tin cho vic thanh toán hay chi tiêu.
Chng khoán có tính thanh khon là nhng chng khoán có sn trên th ng cho
vic bán li d dàng, giá c i nh theo thi gian và kh  phc
hi ngun vy. Nh có th ng ch
có th chuyi chng khoán h s hu thành tin mt khi h mun và kh 
thanh khon chính là mt trong nhc tính hp dn ca chng khoán vi các nhà

2.1.2. Lý thuyt v t sut sinh li c phiu
2.1.2nh giá tài sn vn CAPM
Gia thp niên 1960, ba nhà kinh t hc William Sharpe, John Lintner và Jack
m d báo t sut
sinh li ca mt chng khoán thông qua beta ca ch sut sinh li k
vng ca mt chng khoán bng t sut sinh li phi ri ro cng vi mt khop
ri ro d ri ro toàn h thng ca chi ro không mang tính

h th xây dng danh
mng  loi b ri ro này.
c phát biu thông qua công thc sau:
R
i
= R
f

m
 R
f
)
7




i
là t sut sinh li k vng ca chng khoán, R
f
là t sut sinh li phi
ri ro, R
m
là t sut sinh li ca danh mc th ng khoán.
Hay là: R
i
- R
f

m

 R
f
)
Phn bù ri ro chng khoán = beta x phn bù ri ro th ng
Công thc trên cho thy rng t sut sinh li mt chng khoán có m
nh vi beta ca nó. Khi h s beta càng cao thì t sut sinh li ca chng khoán
càng cao và vì vy mang nhiu rng hp beta bng 0, t sut sinh li ca
chng khoán bng vi t sut sinh li phi rng hp beta bng 1, t sut sinh
li ca chng khoán bng vi t sut sinh li ca th ng.
Mô hình nh giá tài sn vn CAPM da trên mt s gi thuyt quan tr
 m gi danh mc ch
sut sinh li c ng ch yu bi ri ro h thng ca tng chng
khoán ch không phi ri ro tng th.
 Chi t do trong th ng cnh tranh.
    vay n và cho vay vi lãi sut phi ri ro và lãi sut này
i theo thi gian.
 Không có chi phí môi gii cho vic mua và bán chng khoán.
 Không có thu.
 Tt c a chn chng khoán có t sut sinh li cao nh
ng vi m c ca ri ro.
 Tt c  vng thun nhn t sut sinh li k vng,

nh giá tài sn vn CAPM vn tn ti mt s v c
8



  sut sinh li th 
 p nhi vi lãi sut phi ri ro.
 t nha tài sn.

 Mâu thun vi các kinh thng kê cho th qua
ri ro không h th xut.
 ng beta tng cho thy không nh theo thi gian.
 Có nhiu bng chng cho thy còn có các nhân t khác ngoài lãi sut phi ri ro và
ri ro h thc s d nh t sut sinh li ca hu ht
chng khoán.
2.1.2.2. Mô hình nhân t
Thp niên 1970, S.A Ross phát trin lý thuyt kinh doanh chênh lch giá (APT)
cùng vi mô hình nhân t.
n nht là mô hình mt nhân t. Mô hình mt nhân t din t t sut
sinh li ca chng khoán i (R
i
) chu s  ng ca mt nhân t (F). Nhân t này
c xem là nhân t th  ng hóa, v
i
là
m nhy cm ca chi vi nhân t F. Mô hình mt nhân t biu din
i dng:
R
i

i
F

+ 
i
 sut sinh li phi ri ro R
f
, 
i

là nhân t a
chng khoán i và có th c.
Khác vi mô hình mt nhân t din t t sut sinh li ca mt
chc hp thành bi nhiu nhân t nh 
j
, còn gi là nhân t ph
bin, các c phi nhy khác nhau th hin qua các beta:
R
i

i1
F
1

i2
F
2

iK
F
K
+ 
i
9



 ng các nhân t ph bin trong mô hình nhân t:
Mt là, ng d       nh
danh mc nhân t, là nhng danh mc các chc xây dng sao cho có th

mô phng li các nhân t.
Hai là, s dng các bi mô chng hi trong lãi sui
trong các din bin kinh t ng ch báo cho các nhân t.
Ba là, s dng nhc thù riêng ca công ty có n các mc t sut
sinh lc th to các danh m báo cho các nhân t.
2.2. Mt s nghiên cu thc nghim v mi quan h gia thanh khon và t sut
sinh li c phiu
Amihud (2002) ng tính thanh khon c phiu thông qua t l trung bình ca
li nhun tuyi hàng ngày trên khng dollar giao d
iyd
|/VOLD
iyd
.
R
iyd
là li nhun c phi
iyd
là khng dollar giao dch
ng. T l này cho thy phi giá tuyi mng dollar giao
dng giá hàng ngày ca dòng lng thiu thanh
khon cc phát trin theo khái nim thiu thanh khon ca Kyle 
phn i vi dòng l loãng c
 t l i giá tuyi/nhu cu giao dt tri tuyi.
ng thiu thanh khon ca Amihud (2002) liên quan cht ch n m
  ng thanh kho     ng t l thanh khon Amivest. Theo
 l thanh kho l tng khng dollar
giao dch trên tng li nhun tuy y khng giao
dng vi giá c phiu.
10

Theo Amihud và Mendelson (1986), tính thiu thanh khong bi chi
phí thc hin tc thi. Mn sàng giao dch phi gia vic ch
i giao dch ti mc giá có li hoc giao dch tc thì ti mc giá mua hay giá bán. Giá
bán bao gm phn bù cho vic mua ngay lp tu kin
yêu cu bán lp tAmihud và Mendelson (1980, 1982, 1986), Phillips
và Smith (1982), Ho và Stoll (1981, 1983), Copeland và Galai (1983), West và
Tinic (1971) ng tính thiu thanh khon là chênh lch giá mua và giá bán, bao
gm phu kin bán.
ng tính thanh khon khác là s dng d liu khng giao
dch. Brennan et al. (1998) cho thy rng khng  giao dch c phing
n t sut sinh li c phiu và nó gng âm ca quy mô (mc vn hóa
th ng ca c phiu). Có rt nhiu nghiên cn khng giao
dch và mi quan h gia khng giao dch và t sut sinh li c phiu.
Lesmond, Ogden, và Trzcinka (1999) gii thing tính thiu
thanh khon là t l c trình bày trong
bài nghiên cu này d n khi giao dch khi chi
phí giao dch cao và chi phí giao dch hiu qu có th c suy ra t tn sut ngày
không giao dch.
Hasbrouck (2009) ng ri ro thanh khon th ng thông qua chi phí giao
dch hiu qu ca tt c các c phiu, c th là trung bình ½ chênh lch giá mua giá
bán ca tt c các c phiu.
Amihud và Mendelson (1986) nghiên cnh giá tài sn vn và chênh
lch giá mua  giá bán ca c phiu thông qua s d
kinh mi quan h gia t sut sinh lt tri, chênh lch giá mua  giá bán
ti và ri ro trung bình theo thi gian ca 49 danh mc c phiu trên NYSE
11

  1980. Chênh li trong Amihud và Mendelson
(1986) là t l gia chênh lch giá mua  giá bán tuyi và trung bình gia giá mua
và giá bán vào cun chênh lch thc s c dùng trong mô hình là trung
bình chênh li giu và cui m
Amihud và Mendelson chia d liu thành 20 thi k lp vi mi thi k 
bao gm khong thng ri ro  cho tng c phiu; khong thi
49 danh mc p ng  cho tng danh mc (Da vào
chênh lch giá mua  giá bán ca c phi 10 ca tng thi k lp, tác gi
hình thành 7 danh mc bng nhau theo th t các c phiu có chênh lch giá mua  giá
bán t n thi danh mc này lc chia thành 7 danh mc bng
nhau da trên  ca tng c phiu c sp xp t n thp); khong thi gian 1
 kinh mi quan h gia t sut sinh lt tri, chênh lch giá mua  giá
i và ri ro trung bình theo thi gian ca 49 danh mc c phiu.
Chi tit các mô hình hi quy ca Amihud và Mendelson (1986) 
(A):



0

1

pn
+










+
 








+







+ 
pn
; trong


= 0
(B):




0

1

pn
+







+







+ 
pn

(C):




0

1

pn
+









+







+








+ 
pn

(D):



0

1

pn

2
S
pn
+







+








+ 
pn

(E):



0

1

pn

2








 +
 









+







+ 
pn


 


: t sut sinh lt tri trung bình ca danh m
12



 
pn
: ri trung bình ca danh mc
 S
pn

: chênh lch giá mua  i trung bình ca danh mc
 



 lch gia chênh lch S
pn
ca danh mch trung bình
ca các danh mc p thuc nhóm i.
 

: bin gi th hin nhóm ca danh mc, 

= 1 nu danh mc thuc nhóm (i,j)
và 

= 0 nc li.
 

: bin gi th hi

= 1 n

= 0 nc li.
 

: bin gi th hin nhóm ca , 

ng hp  ca nhóm j và 


=
ng hc li. 

=





(j = 1,2, ,6).
Amihud và Mendelson u t quy mô, log(SIZE
pn
) vào các mô
hình h ng ca các bin gii thích. SIZE
pn
là mc vn
hóa th ng trung bình ca tt c các công ty thu-1, tính
bng triu 
Kt qu nghiên cu ca Amihud và Mendelson (1986) cho thy tn ti mi quan h
gia chênh lch giá mua  giá bán, ri ro h thng và t sut sinh li t tri c
phiu; t sut sinh li t tri c phich giá mua  giá 
sut sinh li t tri ca các c phiu có chênh lch giá mua  giá bán cao thì ít nhy
ci ca chênh lch giá mua  ng ca yu t quy mô
n t sut sinh li t tri c phing kê nu nghiên cng
thng ca ri ro h thng, chênh lch giá mua  giá bán và quy mô n t sut
sinh li t tri c phiu. Amihud và Mendelson (1986) ch yu nghiên cng
ca ri ro h thng, chênh lch giá mua  n t sut sinh lt tri khác
 i vi các danh mc có m chênh lch giá mua  giá bán khác
nhau và m ri ro h thng khác nhau. 
13

ci hiu ng Tháng giêng do hn ch t vic ly d liu chênh lch
giá mua  giá bán hàng tháng.
P´astor and Stambaugh (2003) nghiên cu mi quan h gia ri ro thanh khon
và t sut sinh li k vng ca các c phin t
 Tác gi cho thy rng ri ro thanh khon h th nhy
ca t sut sinh li v ng thanh khon th n t sut
sinh li k vng. T sut sinh li trung bình ca các c phi nhy cm cao vi
thanh khot sut sinh li trung bình ca các c phi nhy
cm vi thanh khon th
Acharya và Pedersen (2005) nghiên cnh giá tài sn vn vi ri ro
thanh khon thông qua vic kinh s a t sut sinh lt tri
trung bình theo thi gian và giá tr thiu thanh khon trung bình theo thi gian, 
ng ri ro h thng ri ro thanh khoni, t l
giá tr s sách trên mc vn hóa th ng ca 25 danh mc c phiu b
pháp hi quy GMM. ng nghiên cu ca Acharya và Pedersen là danh mc các
c phiu niêm yt trên NYSE và AMEX trong khong thi gian t  n
31/12/1999. D liu nghiên cc s dng t CRSP và COMPUSTAT.
25 danh mc c phic Acharya và Pedersen hình thành bng cách sp xp,
phân loi các c phiu trong mu da theo 4 tiêu chí: giá tr thiu thanh kho bin
thiên thiu thanh khon, quy mô và t l giá tr s sách trên mc vn hóa th ng.
Giá tr thiu thanh khon ca c phiu      c
chun hóa theo công thc 


= min (0.25 + 0.30.






,30.00)


là t
l gia mc vn hóa ca danh mc th ng vào cui tháng t  1 và ca danh mc th
ng vào cui tháng 07/1962; 


là yu t ng tính thiu thanh khon ca
c phiu i vào tháng t       Amihud (2002): 


=
14




















, vi 


và 


lt là t sut li nhun và khng giao dch c
phiu (tính bng) vào ngày d tháng t, 


là s ngày có sn d liu cho c
phiu i vào tháng t.
Giá tr thiu thanh khon ca danh mc p là trung bình giá tr thiu thanh khon ca
các c phiu i thuc danh mc p vi trng s bng nhau hoc trng s là t l mc vn
hóa th ng. , t sut sinh li ca danh mc p là trung bình t sut sinh li
ca các c phiu i thuc danh mc p.
Beta ng ri ro h thng 

ng ri ro thanh khon ca danh
mc c phiu 

, 

, 


c tính theo công th


=

































=






































=

































=




































i quy s dng trong nghiên cnh giá tài sn vn
vi ri ro thanh kho
(1): E(


- 






) + 



+ 



+ 



+ 



+ u
it

(2): E(


- 






) + 

+ u
it
, vi 

= 

+ 

- 

- 


(3): E(


- 





) + 




+ 

+ u
it
, vi 

= 

- 

- 


15



(4): E(


- 


    


) + 




+ 



+ 



+ 



+ 



+




+ u
it

(5): E(


- 






) + 

+ 



+ 



+ u
it
, vi 

= 


+ 

- 

- 


(6): E(



- 





) + 



+ 



+ 



+ 



+u
it
, vi


= 


- 

- 



 E(


- 


): T sut sinh lt tri trung bình theo thi gian ca danh mc p .
 E(


 thiu thanh khon trung bình theo thi gian ca danh mc p.
 k: vòng quay nm gi c phiu trung bình c
 

: yu t ng ri ro th ng.
 

,

, 

: các yu t ng ri ro thanh khon.
 


: logarit t i ca danh mc p.
 

: t l giá tr s sách trên mc vn hóa th ng ca danh mc p.
Kt qu nghiên cu ca Acharya và Pedersen (2005) cho thy t sut sinh li yêu
cu ca chng khoán a tính thiu thanh khon ca c
phiu và tính thiu thanh khon ca th ng, cov
t






, gim theo hing
sai gia t sut sinh li ca c phiu và tính thiu thanh khon th ng,
cov
t






, và gim theo hia tính thiu thanh khon ca c phiu
và t sut sinh li th ng, cov
t







. Mô hình CAPM có hiu chnh thanh
khon gii thích tn trong khi có cùng bc t do. Tác gi
ng chng có sc thuyt phc cao v vic ng ca ri ro thanh khon
thì quan trng ca ri ro h thng và m thanh khon. Mô hình có s
phù hp thc nghii vi các danh mc sp x thanh kho dao
16



ng thanh khoi vi các danh mc sp xp theo t l giá
tr s sách trên mc vn hóa th ng thì mô hình không có s phù hp thc nghim.
Acharya và Pedersen tìm thy rng ri ro thanh khon gii thích khong 1.1% t
sut sinh lng c thanh khoc
theo thi gian nm gi riêng bit và gii hn phn bù rc thc hin. Khong
80% t      nhy cm ca thanh kho i vi t sut sinh li th
ng, cov
t






. Vic không c nh các phn bù ri ro d   ng
phn bù ri ro thanh khon lt qu ng không chính
xác vì tính cng tuyn gia thanh khon và ri ro thanh khon.
Hasbrouck (2009) nghiên cu mi quan h gia t sut sinh li và chi phí giao

dch cho th ng chng khoán M thông qua mô hình h
R
it
= 
0
+ 
m



+ 
smb



+ 
hml



+ 
Jan
JanDum
t

+
c




[
c x Jan
(


x JanDum
t
) + 
c x ~Jan
(


x (1- JanDum
t
))]
+ 
LRMCxJan
(LRMC
it
x JanDum
t
) + 
LRMCx~Jan
(LRMC
it
x (1 - JanDum
t
)) + u
it


 R
it
là t sut sinh lt tri ca danh mc i.
 Các h s 


, 


, 



it
= r
it
 r
ft

i
+ 


r
mt
+ 


smb
t

+ 


hml
t
+ e
it

 r
it
là t sut sinh li có trng s bng nhau ca danh mc i.
 r
ft
là lãi sut phi ri ro.
 r
mt
là t sut sinh lt tri th ng.
 smb
t
và hml
t
là hai nhân t Fama và French.
 JanDum
t
là bin gi, bi vng hp tháng Giêng.
17



 



 dng mô hình nhân t th
ng áp dng vào giá và c phiu CRSP hàng ngày.
 LRMC
it
là logarit mc vn hóa th ng ca danh mc i tháng t, bng trung
bình ca tt c công ty thuc danh mc i.
Nghiên cu Hasbrouck (2009) cho kt qu rng m  chi phí hiu qu 
i t sut sinh li k vc bit tp trung vào tháng 1.
Elena, Hendrik và Ivalina (2009) nghiên cu mi quan h gia t sut sinh li c
phiu và tính thiu thanh khon thông qua vic kinh s a t sut
sinh li c phiu các công ty niêm yt trên NYSE t   
công ty niêm yt trên AMEX t t trên
Nasdaq t ng tính thanh khon
m ca c phing
ri ro thanh khon h thng, beta th ng, beta da trên nhân t Fama và French

Các bi c l c xem xét trong mô hình hi quy ca Elena, Hendrik và
  c xây dng bi Amihud
(2002)), Am  ng thanh kho      
c xây dng bi Hasbrouck), Logvol (logarit t nhiên ca khi
ng giao da mi c phiu), Pctzero (t l 
 c gii thiu bi Lesmond, Ogden và Trzcinka (1999)), Pctnotrade (t l
ng giao dch b
ng ri ro thanh khon th c xây dng b
--ng ri ro thanh khon th ng,
c xây dng bi Pástor và Stambaugh (2003)), beta th ng, beta da trên nhân t
