B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
PHM HOÀNG SÁNG
GIIăPHÁPăY MNH HOTăNG CHO VAY XUT
KHU TIăNGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN
VIT NAM
LUNăVNăTHC S KINH T
TP. H Chí Minh ậ Nmă2014
B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
PHM HOÀNG SÁNG
GIIăPHÁPăY MNH HOTăNG CHO VAY XUT KHU
TIăNGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS.HOẨNGăC
TP. H CHÍ MINH ậ NM 2014
LIăCAMăOAN
TôiăxinăcamăđoanăniădungăvƠăsăliuăphơnătíchătrongăBƠiălunăvnănƠyălƠăktă
quănghiênăcuăđcălpăcaătôiăvƠăchaăđcăcôngăbătrongăbtăkăcôngătrìnhăkhoaăhcă
nào.
Hcăviên
PhmăHoƠngăSáng
MCăLC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC CÁC BIUă
DANH MC CÁC HÌNH
PHN M U 1
CHNGă 1:ă TNG QUAN V HOTă NG CHO VAY XUT KHU
CAăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI 4
1.1. HOTăNG CHO VAY XUT KHU CA NHTM 4
1.1.1. Khái nimăvƠăđcăđim ca cho vay xut khu 4
1.1.1.1. Khái nim cho vay xut khu 4
1.1.1.2.ăcăđim cho vay xut khu 5
1.1.2. Phân loi cho vay xut khu 5
1.1.3. Vai trò ca cho vay xut khu trong vic phát trin kinh t - xã hi 9
1.1.3.1.ăi vi nn kinh t 9
1.1.3.2.ăi vi doanh nghip xut khu 10
1.1.3.3.ăi vi ngân hàng 11
1.1.4. Các sn phmăngơnăhƠngăliênăquanăđn cho vay xut khu 11
1.2.ăY MNH HOTăNG CHO VAY XUT KHU CA NHTM 11
1.2.1. Tiêu chí th hin vicăđy mnh cho vay xut khu 11
1.2.1.1. Doanh s cho vay xut khu 12
1.2.1.2.ăDăn cho vay xut khu 12
1.2.1.3. T l n xu cho vay xut khu 12
1.2.1.4. T trngădăn cho vay xut khu 13
1.2.1.5. S lng khách hàng tham gia hotăđng cho vay xut khu 13
1.2.2.ăụăngha 14
1.3. CÁC NHÂN T NHăHNGăN VICăY MNH HOTăNG
CHO VAY XUT KHU CA NHTM 14
1.3.1. Nhân t khách quan 14
1.3.1.1. Chính sách phát trin kinh t xã hi ca Chính ph 14
1.3.1.2.ăMôiătrng kinh t chính tr, xã hiătrongăvƠăngoƠiănc 15
1.3.2. Nhân t ch quan 15
1.3.2.1.ăNngălc cho vay ca ngân hàng 15
1.3.2.2.ăNngălc qunălỦăđiu hành ca NHTM 16
1.3.2.3. Trìnhăđ nhân viên ngân hàng 16
1.3.2.4.ăNngălc k thut công ngh ca ngân hàng 16
1.3.2.5. Kh nngăvƠăỦăthc tr n ca doanh nghip 17
1.4. Kinh nghimăđy mnh hotăđng cho vay xut khu ca mt s NHTM
Vit Nam 17
KT LUNăCHNGă1 19
CHNGă2:ăTHC TRNG HOTăNG CHO VAY XUT KHU TI
NGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM 20
2.1. TNG QUAN V NGỂNă HẨNGă TMCPă Uă Tă VẨă PHÁTă TRIN
VIT NAM 20
2.1.1. Quá trình thành lp và phát trin 20
2.1.2.ăCăcu t chc hotăđng 21
2.1.3. Tình hình hot đng t 2011ăđn 2013 22
2.1.3.1. Tng tài sn 23
2.1.3.2. Hotăđngăhuyăđng vn 23
2.1.3.3. Hotăđng tín dng 25
2.1.3.4. Kt qu hotăđng: 26
2.2. THC TRNG HOTă NG CHO VAY XUT KHU TI NGÂN
HẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM 26
2.2.2. Nhng sn phm cho vay xut khu caă NHă TMCPă uătă vƠă Phátă
trin Vit Nam: 29
2.2.3. Thc trng cho vay xut khu tiăNgơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăPhátă
trin Vit Nam 30
2.2.3.1. Doanh s cho vay tài tr xut khu 31
2.2.3.2.ăDăn và t l n xu cho vay xut khu 32
2.2.3.3. T trngădăn cho vay xut khu 34
2.2.3.4. T trng thu lãi cho vay xut khu 34
2.2.3.5. So sánh tình hình CVXK vi Ngân hàng TMCP Ngoiă thngă
Vit Nam 35
2.2.3.6.ănhăhng cho vay xut khu ca BIDV 2011-2013 36
2.3.ăÁNHăGIÁăHOTăNG CHO VAY XUT KHU TI NGÂN HÀNG
TMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM 36
2.3.1. Kt qu đtăđc 37
2.3.2. Nhng tn ti, hn ch 39
2.3.3. Nguyên nhân ca nhng tn ti, hn ch 40
KT LUNăCHNGă2 42
CHNGă 3:ă GIIă PHÁPă Y MNH HOTă NG CHO VAY XUT
KHU TIăNGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM . 43
3.1.ă NHă HNG CHO VAY XUT KHU CA NGÂN HÀNG TMCP
UăTă VẨă PHÁTă TRIN VITă NAMă NăNMă2015ă VẨă TM NHÌN
NăNMă2020 43
3.1.1. Chinălc phát trin xut khu ca Vit Nam 43
3.1.2.ănhăhngăđy mnh hotăđng cho vay xut khu ca BIDV 46
3.2. CÁC GIIăPHÁPăY MNH HOTăNG CHO VAY XUT KHU
TIăNGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM 47
3.2.1. Nhóm gii pháp do bnăthơnăNgơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăPhátătrin
Vit Nam t chc thc hin 47
3.2.1.1. Nhóm gii pháp v qun tr điu hành 47
3.2.1.2. Nhóm gii pháp v nghip v tín dng 52
3.2.1.3. Nhóm gii pháp v nhân lc và công ngh 57
3.2.2. Nhóm gii pháp h tr 60
3.2.2.1.ăi vi Chính ph và các B ngành liên quan 60
3.2.2.2.ăi viăNgơnăhƠngăNhƠănc Vit Nam 63
3.2.2.3.ăi vi các Doanh nghip xut khu 65
KT LUNăCHNGă3 67
PHN KT LUN 68
TÀI LIU THAM KHO 4
DANHăMCăTăVITăTT
BIDV
NgơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăPhát trin Vit Nam
CVXK
Cho vay xut khu
DN
Doanh nghip
HCVXK
Hotăđng cho vay xut khu
NH
Ngân hàng
NHNN
NgơnăhƠngăNhƠănc
NHTM
NgơnăhƠngăthngămi
TCTD
T chc tín dng
TMCP
Thngămi c phn
TP.HCM
Thành ph H Chí Minh
XK
Xut khu
DANHăMCăBNGăBIUă
Bng 2.1. Mt s ch tiêu phn ánh kt qu hotăđng ca BIDV 2011-2013 23
Bng 2.2. Mt s ch tiêu phn ánh tình hình cho vay xut khu ca BIDV
2011-2013 30
Bng 2.3. Thu nhp t lãi vay xut khu caăBIDVăgiaiăđon 2011-2013 35
Bng 2.4. So sánh s liu CVXK vi VCB 36
DANHăMCăCÁCăBIUă
Biuăđ 2.1.ăQuyămôăhuyăđng vn ca BIDV 2011-2013 24
Biuăđ 2.2.ăDăn tín dng ca BIDV 2011-2013 25
Biuăđ 2.3.ăCăcu sn phm cho vay xut khu ca BIDV 2011-2013 31
Biuăđ 2.4.ăDăn và doanh s cho vay xut khu ca BIDV 33
Biuăđ 2.5. T trngădăn cho vay xut khu ca BIDV 2011-2013 34
DANHăMCăCÁCăHỊNH
Hìnhă2.1.ăSăđ căcu t chc ca BIDV 22
1
PHNăMăU
1. SăcnăthităcaăđătƠiănghiênăcu
M ca hi nhp vi bên ngoài, phát huy li th caăđtănc, tranh th vn và
k thut hinăđi,ătrìnhăđ qun lý tiên tin ca các qucăgiaăđiătrcăđangălƠăxu th ca
thiăđi, là chinălc phát trin kinh t ca hu ht các qucăgiaăđc bit là nhng
ncăđangăphátătrinănhăVităNam.ăóăchínhălƠămt trong nhng tinăđ đ Vit Nam
có th thc hin thành công các mc tiêu phát trin kinh t-xã hi và năđnhăđi sng
nhân dân.
Hin ti, chim t trng lnătrongăcăcu li nhun ca các Ngân hàng nc ta
đn t hotă đng tín dng. VƠă Ngơnă hƠngă TMCPă uă tă vƠă Phátă trin Vit Nam
(BIDV)ăcngăkhôngănm ngoài xu th đó.
Vi b dày truyn thngăvƠăthngăhiuăđƣ đc khngăđnh trong gnă60ănmă
thành lp và phát trin, BIDV có th mnh tài tr các lnhăvc xây lp, btăđng sn,
công nghip,ăkhaiăkhoáng,ầTuyănhiên,ăvic tài tr trongălnhăvc xut khuăchaăđc
chú trng vi t trng dăn ch chim trung bình hƠngănmăkhong 5.6% trong giai
đon 2011-2013,ă chaă tngă xng vi mc t trng trên 80% mà ngành xut khu
đóngăgópăhƠngănmăvƠoăGDPăca Vit Nam.
Vicăđy mnh tip cn và cho vay thành công các Doanh nghip xut khu s
giúp BIDV khai thác tt timănng to ln ca ngành này, giaătngăli nhun; khng
đnh v th ca BIDV trên th trng tài chính quc t đng thi góp phn h tr thúc
đy nn kinh t phát trin,ăđy nhanh tin trình công nghip hóa ậ hinăđi hóa caăđt
nc.
Và xut phát t nhn thc trên, tác gi đƣă la chn nghiên cuăđ tài: “Gii
pháp đy mnh hot đng cho vay xut khu ti Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam” lƠmăđ tài nghiên cu lunăvnătt nghip.
2. McătiêuănghiênăcuăcaăđătƠi
2
tài đc thc hin vi các mc tiêu sau đây:
- Tngăquan văhotăđngăCVXK caăcácăNHTM:ăcácăvnăđăliênăquanăđnăchoă
vayăXK,ăcácătiêuăchíăđăxácăđnhăvicăđyămnhăhotăđngăCVXK,ăcácănhơnătănhă
hngă đnă vică đyă mnhă hotă đngă CVXKă vƠă kinhă nghimă đyă mnhă hotă đngă
CVXKăcaămtăsăNHTMătiăVităNam.
- PhơnătíchăthcătrngăhotăđngăCVXK tiăBIDV,ăđánhăgiá nhngăuăđimăvƠă
hnăchătrongăvicăCVXK tiăBIDV;ăsoăsánhăhotăđngăCVXKătiăBIDV viămtăsă
NHTMăkhácătiăVităNam.
- Trênăcăsăthcătrngănêuătrên,ăđătƠiăđăxutănhngăgiiăphápăcăthăvƠăcó tính
khăthiăđiăviă BIDVă vƠă cácăcăquanăhuă quan,ăDoanhănghipăxutăkhuă nhmămă
rngăhotăđngăCVXK tiăBIDV.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
- iătngănghiênăcu
ătƠiătpătrungănghiênăcuăvăhotăđngăCVXK tiăBIDV trongăđiuăkinătình
hìnhăkinhăt khóăkhnăvƠăsăcnhătranhăgayăgtăgiaăcácăNHTM trong thiăgianăgnă
đơy.
- Phmăviănghiênăcu
+ Phmăviăkhôngăgian:ăđyămnhăhotăđngăCVXK tiăBIDV
+ Phmăviăthiăgian:ăthcătrngăCVXKătiăBIDVăsăđcăđánhăgiáătrongăkhongă
thiăgianătănmă2011 ậ 2013.
4. Phng phápănghiênăcu
hoàn thành mc tiêu nghiên cu,ăđ tƠiăđƣăs dngăphngăphápăthng kê,
phngăphápăsoăsánh,ăphngăphápătng hp, phân tích, chng minh đ lun gii các
vnăđ v lý lun. Bên cnhăđó,ălunăvnăcònăchúătrng vic quan sát các vnăđ thc
tin,ăđ có th kt hp,ăđi chiu vi lý lunăcăbn.
5. Ktăcuăcaălunăvn
3
Ngoài phn m đu và phn kt lun, bài lunăvnăđcăchiaăthƠnhă3ăchngă
vi ni dung c th nhăsau:
Chngă1: Tng quan v hotăđng cho vay xut khu ca NgơnăhƠngăthngă
mi.
Chngă2: Thc trng hotăđng cho vay xut khu ti Ngân hàng TMCP u
tăvƠăPhát Trin Vit Nam.
Chngă 3: Gii pháp đy mnh hotă đng cho vay xut khu ti Ngân hàng
TMCP uătăvƠăPhátăTrin Vit Nam.
4
CHNGă1: TNGăQUANăVăHOTăNGăCHOăVAYăXUTă
KHUăCAăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI
1.1. HOTăNG CHO VAY XUT KHU CA NHTM
1.1.1. KháiănimăvƠăđcăđimăcaăchoăvayăxutăkhu
1.1.1.1. Khái nim cho vay xut khu
Trongăđiu kin nn kinh t th trng,ăthngămi th gii ngày càng m rng,
nhu cu v hàng hóa, th trng tiêu th tr nên cp bách, mi doanh nghip tham gia
vƠoăthngămi quc t cn phi khai thác tiăđaăcăhi, li th ca mình. Tuy nhiên do
kh nngătƠiăchínhăcóăhn, các doanh nghip không phiălúcănƠoăcngăcóăđ vnăđ
thanh toán tinăthuămuaăhƠngăhóaăđ sn xut sn phm xut khu. Bên cnhăđóănhiu
doanh nghipă đ kh nngă tƠiă chínhă đ xut khuă hƠngă hóaă nhngă kinhă doanhă vn
khôngăđt hiu qu vìăchaăcóăuyătínătrênăth trng. T đóăny sinh quan h tín dng
gia mt bên là các ngân hàng vi mt bên là các doanh nghip kinh doanh hàng xut
khu.
Tín dng là s chuynănhng tm thi mtălng giá tr t ngi s hu sang
ngi s dng và sau mt thi gian nhtă đnhă đc quay tr liăngi s hu mt
lng giá tr lnăhnăgiáătr banăđu. Cho vay xut khu là loi hình tài tr xut khu
căbn, quan trng và ph bin nht trong các loi hình tài tr xut khu, có bn cht là
s cung cp tín dng tr giúpătƠiăchínhăchoăngi xut khuătrênăcăs bên cung cp tín
dng và bên nhn tín dng tin cy ln nhau và cùng có li. Ta có th hiuăắChoăvay
xut khu là s cam kt, h tr v mtătƠiăchínhăđ các nhà xut khuănc s tiăđy
mnh sn xut, khuyn khích xut khu,ăđng thi giúp các nhà nhp khuănc ngoài
cóăđ cácăđiu kin v tƠiăchínhăđ nhp khu hàng hoá caăncăđó” (Nguyn Th
KimăPhng, 2008, trang 51).
5
Mcă đíchă ca cho vay xut khuă lƠă đy mnh sn xută trongă nc, khuyn
khích xut khu.ăơyăcònălƠămt kênh tái to ngoi t đ phc v hotăđng nhp khu
ca ngân hàng.
1.1.1.2. c đim cho vay xut khu
- Cho vayătƠiătrăxutăkhuălƠăhotăđngăcóăriăroăkháăcaoădoăcácăbinăđngăkhóă
lngăcaăthătrngăqucătăcngănhăthătrngăniăđaă(ngoƠiăra,ăcònăcóăcácăriăroă
khácănhăriăroăvătăgiá,ătăhăthngăphápălut,ăriăroătrongătrngăhpăcóăgianălnă
thngămi,ăriăroătrongăthanhătoán ).
- Cácădoanhănghipăkinhădoanhăxutăkhuăthngăcóăvnăchăsăhuăthp,ătƠiă
snăcăđnhăthpănhngăcóădoanhăsăhotăđngăln,ăvòngăquayăvnănhanh.
- Cácădoanhănghipăkinhădoanhăxutăkhuăthngăcóătínhăthiăv,ănhuăcuăvnă
chăyuătpătrungăvƠoămtăthiăđimănhtăđnhăvƠăthiăcăkinhădoanhălƠăyuătăquytă
đnhăhiuăquăkinhădoanhăcaădoanhănghip.
- Choăvayăcácădoanhănghipăkinhădoanhăxutăkhuăcònăkhóăkhnătrongăvicăđánhă
giáănngălcătƠiăchínhăcaăcácăđiătácăcaăkháchăhƠngăvƠătrongăvicăkimătraăsauăgiiă
ngơnăđiăviăcácădoanhănghipăthuămuaăhƠngăxutăkhuă(đcăbitălƠăgiiăngơnăbngătină
mt).
Vì vy, khi phc v các khách hàng là doanh nghip kinh doanh ngành hàng
xut khu, các Ngân hàng cnăchúăỦăđn vicăđánhăgiáăk v th trng, thiăđim, mt
hàng và phi gn vi qun lý ngun thu ca doanh nghip qua mtăđu mi là tài khon
ca doanh nghip m ti Ngân hàng. Ngân hàng cnă đápă ng kp thi nhu cu v
ngun vn ca doanh nghipăđúngătheoăthi v ca doanh nghip và cn gn cht vic
cho vay vi dch v ngân hàng trn gói cho các doanh nghipănƠy,ăđc bit là dch v
thanh toán quc t và kinh doanh ngoi t.
1.1.2. Phơnăloiăchoăvayăxutăkhu
Vi hotăđng xut khuăngƠyăcƠngăđaădng, phc tp và cnh tranh gay gt, vai
trò h tr ca ngân hàng là cc k quan trng. Các ngân hàng không ch h tr v mt
6
tƠiăchínhăđ nhà xut khu hoàn ttănghaăv thanh toán mà còn h tr v mt k thut,
đm bo quá trình thanh toán cho nhng hotăđng chu chuyn viăncăngoƠi,ăđng
thiăđm nhn nhng ri ro gn lin vi các hotăđngăđó.ăCácăhìnhăthc ca hotăđng
cho vay xut khu gm:
Thă1.ăTheo thiăhn
- Tínădngăngn hn:ălƠăloiătínădngăcóăthiăhnădiămtănm, thngăđc să
dngăchoăvayăbăsungăvnălu đngăphcăvăsnăxutăkinhădoanhăcaăcácăđnăv, chimă
tătrngălnătiăngơnăhƠng:ăchoăvayăđăthuămuaăchăbinăhƠngăxutăkhu, thanh toán các
chiăphíăhpălỦ,
- Tín dng trungăvƠădƠiăhn: thiăhnăcaătínădngătrungăvƠădƠiăhnătuătheoăquyă
đnhăcaămi nc, ăVităNamătínădngătrungăhnăcóăthiăhnătă1-5ănm, tínădngădƠiă
hnătă5ănmătrălên. HìnhăthcătínădngănƠyăđcăcungăcpăđăđuătămuaăsmătƠiăsnă
căđnh, xơyădngămi, ciătoămărng, khôiăphc, ciătinăthităb, phcăvăchoăhotă
đngăxutăkhu.
Thă2.ăTheo thiăđimăgiaoăhƠng
- ChoăvayătrcăkhiăgiaoăhƠng:ă lƠă vică tƠiătră vnăluă đngă đă Doanhă nghipă
xută khuă thuă mua,ă chă bin,ă snă xută hƠngă xută khuă theoă đúngă hpă đngă ngoiă
thngăđƣăkỦăkt. HìnhăthcănƠyăđcătinăhƠnhătrcăkhiăgiaoăhƠng. Thôngăthngă
ngơnăhƠngăsăkhông tƠiătrătoƠnăbăgiáătrăhƠngăhóaămƠăchătƠiătrăkhongă70%ăđnă80%ă
giáătrălôăhƠngăxutăkhu,ăcònăliănhƠăxutăkhuăsătăhuyăđng.
- Cho vay sau khi giao hàng: tălúcăgiaoăhƠng,ănpăbăchngătăvƠoăngơnăhƠngă
thôngăbáoăchoăđnăkhiăđcăghiăCóătrênătƠiăkhon phiătriăquaămtăkhongăthiăgiană
nhtăđnhăđăxălỦăvƠăluơnăchuynăchngăt.ăNhƠăxutăkhuăcnătinăcóăthăthngă
lngăbăchngătăđăchităkhuăhocăngătrcătinătiăNgơnăhƠng.ăHìnhăthcătƠiătră
nƠyăđcătinăhƠnhăsauăkhiăgiaoăhƠng.ăăđmăboăchoăkhonătínădngăthuăhiănădă
dƠngănhanhăchóng,ăngơnăhƠngăthngămiăthngăyêuăcuăvicăthanhătoán caăkháchă
7
hƠngăphiăđcăthôngăbáoăquaăngơnăhƠng,ăngơnăhƠngătƠiătrăvaălƠăngơnăhƠngăthôngă
báo,ăđcăthăhinăquaăcácăhìnhăthcăsau:
+ Chităkhuăhiăphiuă(đi viăbăchngătăxutăkhuăcóăhiăphiuăkèmătheo):
NgơnăhƠngăcóăthăthanhătoánăcnăcătrênăcácăphngăthcăthanhătoánăL/C,ăD/A,ăD/P,ă
TTăhocăCAD.
Khi chit khu b chng t phi xutătrìnhăđúngăthiăgianăquyăđnh. Ngân
hàng Nhà nhp khu phi có uy tín trên th trng quc t và có quan h giao dch
thng xuyên vi Ngân hàng chit khu. Tình hình sn xut kinh doanh và tình hình tài
chính ca doanh nghip năđnhăvƠăđm bo kh nngăthanhătoán,ăcóăuyătínăvi ngân
hàng. S tin chit khu phi nm trong hn mc tín dng (đi vi chit khu theo hn
mc tín dngăđƣăđc cpătrcăđó).
Sau khi tip nhn h săt phía khách hàng, ngân hàng thmăđnh v mc
đíchăvay,ătìnhăhìnhătƠiăchính,ăkh nngăthanhătoán,ầNgân hàng kim tra b chng t
mt cách cn thn và hp lý bi vì nu b chng t không hp lý có th b t chi
thanh toán, ngân hàng khó thu hi n. Ngân hàng kim tra s phù hp trên b mt
chng t so viăcácăđiu kin,ăđiu khonăđƣăghiătrongăHpăđngăvƠăphngăthc thanh
toánătngăng. Ngân hàng xem xét quytăđnh t l chit khu, hin nay vào khong
70-98% giá tr b chng t hàng xut. Trng hp b chng t không hiăđ điu kin
chit khu, thì t l t l chit khu khong 50 ậ 60% giá tr b chng t hàng xut.
Trên thc t tu tng ngân hàng, tngătrng hp c th s quytăđnh mt t l chit
khu nhtăđnh.
Có hai hình thc chit khu:
Chit khu có truyăđòiălƠăhìnhăthc chit khu mà ngân hàng sau khi thanh toán
tin cho nhà xut khu có quynăđòiătin nhà xut khu nu b chng t khôngăđc
thanh toán.
8
Chit khu minătruyăđòiălƠăhìnhăthc chit khu mà ngân hàng sau khi thanh
toán cho nhà xut khu không có quynătruyăđòiătin nhà xut khu nu b chng t
khôngăđc thanh toán. Hinănayăđaăs ngân hàng đu thc hin chit khu có truyăđòi.
+ ngătrcătinăhƠngăđiăviăbăchngătăhƠngăxut: trngăhpăbăchngătă
hƠngăxutăkhôngăcóăhiăphiuăkèmătheo, NgơnăhƠngăcóăthăápădngăhìnhăthcăngătrcă
tinăhƠngăđiăviăbăchngătăhƠngăxutăviăcácăniădungătngătăchităkhuănêu trên.
Ngân hàng thc hin thu n bng cách gi b chng t raăncăngoƠiăđ đòiăn,
trong mt thi gian c th theoăquyăđnh ca mi Ngân hàng k t ngày gi chng t
đòiătin mà không nhnăđc báo Có caăngơnăhƠngănc ngoài, Ngân hàng t đng
ghi N tài khon tin gi ca khách hàng. Nu trên tài khon caăkháchăhƠngăkhôngăđ
tin thì Ngân hàng s chuyn s tin chit khu hoc ngătrc sang n quá hn. Khi
đc thanh toán t phíaăngơnăhƠngănc ngoài s thc hin khu tr trc tip khon
tin vay cùng các chi phí có liên quan.
+ Baoăthanhătoánăxutăkhu ậ factoring:
Bao thanh toán là mt loi hình tài chính trn gói bao gm s kt hp gia tài
tr vn hotăđng, bo him ri ro tín dng, theo dõi các khon phi thu và dch v thu
h.ăơyălƠăhìnhăthc tài tr ngn hn đi vi nhà xut khu ca ngân hàng. Ngân hàng
s mua li các chng t thanh toán, các khon n chaăđn ngày thanh toán, h s trc
tipăđòi n ngi nhp khu và thu khon phí ca nhà xut khu. Factoring giúp doanh
nghip xut khu có ngay vnăđ sn xut kinh doanh ngay khi bán xong hàng, gim
các khon phi thu còn tnăđng, gim chi phí cho vic thu hi n. Nhà xut khu có
th m rng sn xutăkinhădoanh,ăbánăđc nhiuăhƠngăhóaăhn,ătngăsc cnh tranh do
m rng tín dng cho khách hàng mà không nh hngăđn dòng tinăluăđng ca
mình. Vi nhà nhp khuăcngăđcăhng li t nghip v bao thanh toán này. H có
th đc mua hàng tr chm t phíaăđi tác, do vy nhu cuămuaăhƠngăhóaătngălênămƠă
không phiădùngăđn các hn mc tín dng hin có. Ngân hàng s gi tt c s sách
9
bán hàng ca nhà xut khu và ngătrc tinăchoăngi xut khu, khongă75%ăđn
90% giá tr khon n.
Thă3.ăTheo tngălnăvƠăhnămc
- ChoăvayătngălnălƠăhìnhăthcăchoăvayătheoămón,ăkháchăhƠngăđcăngơnăhƠngă
cpămtăkhonătinăchoămtămcăđíchăsădngăvnănhtăđnhăphcăvăxutăkhuănh:ă
thanhătoánătinămuaăhƠng,ăthanhătoánătinăthuăxutăkhu,ăcácăchiăphíăsnăxutăkinhă
doanhăkhác,ầ
- Choă vayă theoă hnă mcă tínă dngă lƠă phngă phápă choă vayă mƠă ngơnă hƠngă vƠă
kháchăhƠngăxácăđnhăvƠăthaăthunămtăhnămcătínădng phcăvăxutăkhu,ăduyătrìă
trongămtăkhongăthiăgianănhtăđnh (QuỦ,ă6ătháng,ă9ătháng,ănm).
1.1.3. Vaiătròăcaăchoăvayăxutăkhuătrongăvicăphátătrinăkinhătă- xƣăhi
Cho vay tài tr xut khuăđóngăvaiătròăquanătrngăđi vi s tn ti và phát trin
ca ngoiăthngăcngănhăs phát trin kinh t caăđtănc.
1.1.3.1. i vi nn kinh t
- CVXK gópăphnătngătrngăkinhătăcămtălngăvƠăcht,ătácăđngătrcătipă
đnăquanăhătíchăly,ătiêuădùng,ătităkimăvƠăđuăt,ătăđóătácăđngăđnătngătrngă
kinhăt.ăKhănngăsnăxutăcaămtăqucăgiaăđcăthăhinăbngăchătiêuătngăsnăphmă
qucădơn.ăTínădngăxutăkhuăthôngăquaăvicăhuyăđôngăvnăvƠăchoăvayăvnăgópăphnă
vƠoăkhaiăthácăhiuăquăcácăngunălcăxƣăhi,ănhmăthcăhinăGDPăthcătăcơnăbngăviă
GDPătimănng.
- CVXK tngălƠmăkimăngch,ădoanhăthuăxutăkhu tng,ătngăngunăthuăthuăvƠoă
ngơnăsáchăNhƠăncă(thuăthuănhpăkhu,ăthuăthuănhpădoanhănghip,ăthuăthuănhpăcáă
nhơn).ăToăvicălƠmăcho ngiălaoăđngădoădoanhănghipăvayăvnătínădngăxutăkhuă
kinhădoanhăcóăhiuăqu,ămărngăsnăxut.
- NhăcóăsătƠiătrăvnăcaăngơnăhƠngălƠmăhƠngăhóaăxutăkhuăluăthôngătrôiă
chy,ăkhôngăbăgiánăđon,ătngătínhănngăđngăcaănnăkinhăt,ăgópăphnănăđnhăthă
trng.
10
1.1.3.2. i vi doanh nghip xut khu
- NhăngunăvnăCVXK đcăngơnăhƠngăcp,ăcácădoanhănghipăđmăboăchoă
quáătrìnhăsnăxutăkinhădoanhădinăraăliênătcăkhôngăbăgiánăđonădoăthiuăvnăsnăxută
kinhădoanh,ătnădngăđcăcácăcăhiăkinhădoanh.ăDoanhănghipăcóăthăthcăhinăđcă
cácăhpăđngăngoiăthngăgiáătrăln,ătngăhiuăquăkinhădoanh.ăNhƠăxutăkhuănhă
vnătínădngăđăthuămuaăchăbinăhƠngăxutăkhuăđúngăthiăvăviăgiáărăhn,ăthcă
hinăđcătheoăđúngăhpăđngăngoiăthngăđƣăkỦ.ă
- CVXK giúp hình thƠnhăcăcuăvnătiăuăchoăcácădoanhănghip,ămărngăquyă
môăsnăxutăkinhădoanh,ăthơmănhpăvƠoăthătrngăqucătădădƠngăhn.ăKhôngăphiă
lúcănƠoăcácădoanhănghip cngăchăsădngăvnătăcóăca mìnhăđăsnăxutăkinhădoanhă
vìănhăvyănuăgpăriăroăsănh hngăđnătoƠnăbăvnăchăsăhuăcaădoanhănghipă
đó.ăMtăkhácăchăsădngăvnătăcóăsăhnăchăkhănngămărngăsnăxutăkinhădoanh,ă
tngăchiăphíăvăvnăchoădoanhănghip.ăDoăvyăsădngăvnătínădngăcaăngơnăhƠngălƠă
cáchălƠmăphăbinăcaăcácădoanhănghip.ăNgunăvnăchăsăhuăchăchimămtăphnă
nhătrongăphngăán,ădăánăkinhădoanh,ăcònăliălƠăkhonătínădngădoăngơnăhƠngăcp.ă
Tuyănhiênănuătìnhătrangănăquáăcaoăsădnăđnătìnhătrngămtăkhănngăthanhătoán.ăTă
lănăcaoălƠmătngăriăroălngătinăchyăvƠo doanhănghip,ădnăđnămcălƣiăsutămongă
điăcaoăhn.ăDoăđóăCVXKăgópăphnăhìnhăthƠnhăcăcuăvnătiăuăchoădoanhănghip.
- CVXK nơngăcaoăhiuăquăsădngăvnăcaădoanhănghip.ăDoăphiătrăkhonă
chiăphíălƣiăvayăvƠătinăgcătrongămtăkhongăthiăgianăđƣăđnhătrcăbucădoanhănghipă
lƠmănăkinhădoanhăphiătínhătoánăchiăphíăphùăhpăđăđemăliăliănhun.ăNu năquáă
hn,ătcălƠăkhôngăhoƠnătrăngơnăhƠngăđúngăthiăhnădoanhănghipăsăphiăchuăpht,ă
nhăhngăđnăngunăthuăvà uy tín caămình.ăDoăđó,ăCVXK đyămnhăhch toán kinh
doanh,ănơngăcaoăhiuăquăsădngăvn.
- CVXKăgópăphnătoăuyătínăchoădoanhănghip.ăThôngăquaăsătƠiătrăcaăngơnă
hƠngănhăcpătínădngăxutăkhu,ădoanhănghipăcóăđiuăkinăthcăhinăđúngăhpăđng,ă
tngăuyătínăkhiăđƠmăphánăkỦăktăcácăhpăđngăngoiăthng.ă
11
1.1.3.3. i vi ngân hàng
Vic tài tr cho các doanh nghip xut khu giúp ngân hàng giaătngăngun thu
t tín dng thông qua chênh lch gia lãi sut cho vay và các chi phí hình thành (chi
phíăhuyăđng, chi phí trích d phòng, chi phí hotăđng,ầ);ăGia tngăngun ngoi t t
doanh thu xut khu ca các doanh nghipăđc tài tr,ăđápăng ngun ngoi t phc
v các doanh nghip xut nhp khu trong các thi k; Giaătngăphíăthuăt dch v tài
tr thngămi: phí m L/C, phíătăvn b chng t, phí thông báo chng t, phí thanh
toán, phí báo có ngoi t,ầă
Thông qua vic tài tr choăvayăđi vi các doanh nghip xut khu, Ngân hàng
s có th kt hp bán chéo các sn phmăliênăquanănhăkinhădoanhăngoi t, phái sinh
tƠiăchính,ăpháiăsinhăhƠngăhóa,ầ
Ngoài ra, vic tài tr cho các doanh nghip xut khuăcònăgiúpătngăcng v
th cngănhăthngăhiuătrongănc và quc t ca Ngân hàng tài tr xut khu.
1.1.4. Các snăphmăngơnăhƠng liênăquanăđnăchoăvayăxutăkhu
Viăđc thù trong hotăđng xut khuăliênăquanăđn thngămi quc t, t giá
và lãi sut;ădoăđóăsongăsongăvi vic cho vay xut khu thì các NHTM thng cung
cp các sn phmăcóăliênăquanăđ giúp doanh nghip phòng nga ri ro t giá, lãi sut
và binăđng giá c hàng hóa. Các sn phm thông dng hin nay bao gm:
- Kinhădoanhăngoiăt:ăgiaoăngay,ăkăhn,ăhoánăđi,ăquynăchn
- Phái sinh tài chính:ăhoánăđiălƣiăsut,ăhoánăđiătinătăchéo,ầ
- Phái sinh hàng hóa:ăhƠngăhóaătngălai,ầă
1.2. Y MNH HOTăNG CHO VAY XUT KHU CA NHTM
1.2.1. Tiêu chí thăhin vicăđyămnhăchoăvayăxutăkhu
Sauăkhiăđƣătìmăhiu khái nim cho vay xut khu thì có th hiuăđy mnh hot
đng cho vay xut khu là vic các NHTM bng các bin pháp và chính sách khuyn
khích h tr caămìnhă(chínhăsáchăuăđƣiăđi vi khách hàng xut khu, ci thin cht
lng dch v,ăđaădng các sn phm cung cp, s dng các bin pháp nghip v phòng
12
nga ri ro,ầ)ăáp dngăđi vi các doanh nghip xut khu đ giaătngădoanhăs cho
vay,ădăn/căcuădăn, thu lãi cho vay, s lng khách hàng,ầhotăđngătrongălnhă
vc xut khu.
Tuy nhiên, song song vi vic đy mnh hotăđng cho vay xut khu thì các
NHTM phi chú trng vào công tác phòng nga ri ro, ci thin chtălng tín dng,
và gim t l n xuăđi viădăn cho vay xut khu đ đm bo an toàn trong hot
đng tín dng nói riêng và hotăđng ngân hàng nói chung.
1.2.1.1. Doanh s cho vay xut khu
Khiăxemăxétăđn vicăđy mnh HCVXK,ăđiuăchúngătaăquanătơmăđu tiên là
doanh s cho vay. Doanh s CVXK ca mt ngân hàng chính là tng giá tr ca tt c
nhng khon cho vay vi mcăđíchătƠiătr xut khu caăngơnăhƠngăđóătrongămt k
kinhădoanh.ăơyălƠămt ch tiêuăđnhălng, vƠăthôngăthng, ch tiêu này càng ln
càng tt. Doanh s cho vay th hinăđc quy mô và uy tín ca ngân hàng. Ch tiêu này
càng ln càng th hin quy mô vn ca ngân hàng ln, và thêm na nó còn th đc uy
tín caăngơnăhƠngăđó.ăBi vì, mt ngân hàng có uy tín cao, chtălng dch v tt thì
miăthuăhútăđc nhiu khách hàng vi nhiu hpăđng ln,ădoăđóădoanhăs cho vay
mi cao.
1.2.1.2. D n cho vay xut khu
Khác vi doanh s cho vay là ch tiêuăđánhăgiáăthiăkì,ăthìădăn CVXK li là
mt ch tiêu thiăđim.ăDăn CVXK ti mt thiăđim là tng giá tr các khon vay ti
thiăđimăđóăchaăđn hn hoàn tr mà ngân hàng cho các doanh nghip vay phc v
xut khu. Ch tiêu này cho bit ngân hàng ti thiăđimăđóăđangăchoăvayănhiu hay ít
đi viălnh vc xut khu.
1.2.1.3. T l n xu cho vay xut khu
Ch tiêu này cho bit t l n xu trong tngădăn các khon CVXK ca ngân
hƠng.ă xácăđnh t l n xu CVXK, ta dùng công thc sau:
N xu cho vay xut khu
13
T l n xu cho vay xut khu =
Tngădăn cho vay xut khu
Ch tiêu này th hin chtălng tín dng xut khu ti NHTM. Trong quá trình
hotăđng,ăcácăNHTMăđu c gng dùng các binăphápăđ đa t l n xu CVXK v
mc thp nht có th vƠăđm bo trong mc cho phép.
1.2.1.4. T trng d n cho vay xut khu
Ch tiêu này cho bit t l đóngăgópăca các khon CVXK vào tngădăn ca
ngơnăhƠng.ă xácăđnh t trng ca CVXK trong tngădăn cho vay, ta dùng công
thc sau:
Dăn cho vay xut khu
T trng dăn cho vay xut khu =
Tngădăn cho vay
Ch tiêu này cho ta bit mcăđ quan tâm ca ngân hàng ti hotăđng CVXK.
Tùy vào tngăchínhăsách,ăđc thù hotăđng và thiăđim khác nhau mà t trng tham
gia này có th ln hay nh.
Nu ta dùng ch tiêuănƠyăđ so sánh giaăcácănm,ăchúngătaăcóăth thyăđc
mcăđ tngătrng ca HCVXK so vi nhng loi cho vay khác. Nu t trng ca
loiăchoăvayănƠyăcƠngăcaoăquaăcácănmăthìăchng t rngăngơnăhƠngăđangăngƠyăcƠngă
quan tâm ti loiăhìnhăchoăvayănƠy,ăvƠăthuăhútăđc ngày càng nhiu khách hàng
1.2.1.5. S lng khách hàng tham gia hot đng cho vay xut khu
S lng khách hàng tham gia HCVXKăcngălƠămtătiêuăchíăđánhăgiáăquyămôă
tài tr trongălnhăvc xut khu ca các NHTM. S lng khách hàng th hinăđc
quy mô và uy tín ca ngân hàng.
Bên cnh nhng tiêu chí đƣănêuăbênătrên,ăcòn mt s tiêuăchíăkhácăđ đánhăgiáă
vicăđy mnh hotăđng cho vay xut khu caă cácă NHTMă nh S lng các sn
phm CVXK, S lng các mtăhƠngăđc tài tr CVXK. Vic nghiên cu phát trin
đaădng các sn phm CVXK, tài tr nhiu mt hàng giúpăcácăNHTMăđáp ng tiăđa
14
và phù hp viăđc thù ca các Doanh nghip xut khu, là công c hu hiuăđ gia
tngănn kháchăhƠngăvƠăđy mnh hotăđng xut khu.
1.2.2. ụăngha
Nhăđƣăphơnătíchă trên, CVXK đangăngƠyăcƠngătr nên quan trngăđi vi các
doanh nghip xut khu và nn kinh t. Tuy nhiên nhìn t gócăđ ngơnăhƠngăthìăđơyă
chính là mt dch v mà ngân hàng cung cp cho nhng nhà xut khu - nhng khách
hàng ca mình. Bên cnh vic cho vay các Doanh nghip xut khu, Ngân hàng còn có
th kt hpăđ bán chéo các sn phm liênăquanăđn ngoi t, phái sinh tài chính, phái
sinh hàng hóa, tài tr thngămiầt đóăgiaătngăngun thu rt ln cho Ngân hàng.
Cho nên vicăđy mnh hotăđng cho vay xut khu là mt vic làm rt cn thit ca
các NHTM.
1.3. CÁC NHÂN T NHă HNGă N VICă Y MNH HOTă NG
CHO VAY XUT KHU CA NHTM
1.3.1. Nhơnătăkhách quan
1.3.1.1. Chính sách phát trin kinh t xã hi ca Chính ph
Các hotăđng kinh t nói chung và xut khu nói riêng chuătácăđng rt ln bi
chính sách ch trng, đng li phát trin kinh t ca Chính ph.
- Vămtătíchăcc:ăchínhăsáchăvămôăcaăChínhăphăcóăthătoăđiuăkinăCVXK
caăngơnăhƠngăđcămărngăvƠăphátătrin.ăNuăChínhăph ápădng chínhăsáchătinătă
mărngăthìăNHTMăđcăcpăthêmăvnădătr,ăkhănngăchoăvayăcaăngơnăhƠngăsăgiaă
tng.ăCácăngơnăhƠngăcóăth cóăchínhăsáchăchoăvayăt doăhn.ăChínhăsáchălƣiăsutălinhă
hot,ălƣiăsutăthcădngăluônălƠăđònăbyăthúcăđyăhotăđngătínădngăcaăngơnăhƠng.ă
HotăđngăCVXK chăyuădinăraătheoăhìnhăthcăchoăvayăbngăngoiăt viăchiăphíăvayă
vnăthngăthpăhnăkhiăvayăVN.ăVìăvyănuăNhƠăncăchoăphépătpătrungăngoiătă
vƠoăngơnăhƠng,ăqunălỦăngoiătămtăcáchăchtăchăthìăngơnăhƠngăsăcóănhiuăngună
ngoiătăđápăngănhuăcuăchoăvayăđiăviăcácăDoanhănghipăxutăkhu.