HOÀN THIỆN VIỆC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT TẠI CÔNG TY VIỆT THẮNG.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM





ÀO TH THU






HOÀN THIN VIC LP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI
CHệNH HP NHT TI TNG CÔNG TY VIT THNG





LUN VN THC S KINH T

TP.H Chí Minh ậ Nm 2014

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM






ÀO TH THU



HOÀN THIN VIC LP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI
CHệNH HP NHT TI TNG CÔNG TY VIT THNG


Chuyên ngành : K TOÁN
Mã s: 60340301




LUN VN THC S KINH T

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS.PHM VN DC

TP.H Chí Minh ậ Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu riêng ca tôi. Các thông tin và s liu
đc s dng trong lun vn này là trung thc.
Tôi hoàn toàn chu trách nhim vi li cam đoan trên.
Ơo Th Thu


MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
PHN M U 1
CHNG 1 C S LÝ LUN CHUNG V BÁO CÁO TÀI CHÍNH HP
NHT 5
1.1 Tng quan v báo cáo tài chính hp nht 5
1.1.1 Lch s hình thành và phát trin 5
1.1.2 Hình thc và phân loi hp nht 6
1.1.3 Các lý thuyt hp nht c bn 8
1.1.4 Báo cáo tài chính hp nht 9
1.2 i tng, phng pháp lp báo cáo tài chính hp nht 16

1.2.1 i tng và phm vi lp báo cáo tài chính hp nht 16
1.2.2 Trình t và các bút toán hp nht 17
1.2.3 Xác đnh quyn kim soát, t l li ích ca công ty m đi vi công ty con
và t l li ích ca các c đông thiu s 20
1.3 So sánh chun mc VAS 25 vi IFRS 10 20
1.3.1 Quá trình hình thành và phát trin ca IFRS 10 20
1.3.2 Nhng đim ging nhau gia VAS 25 và IFRS 10 21
1.3.3 Nhng đim khác nhau gia VAS 25 và IFRS 10 21
KT LUN CHNG 1 25
CHNG 2 THC TRNG LP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH
HP NHT TI TNG CÔNG TY VIT THNG 26


2.1 Gii thiu chung v công ty c phn Vit Thng 26
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 26
2.1.2 C cu t chc Công ty 27
2.1.3 c đim hot đng kinh doanh 29
2.1.4 T chc công tác k toán ti công ty 30
2.2 Thc trng lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti tng công ty Vit
Thng 31
2.2.1 Nguyên tc lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht 31
2.2.2 Trình t và phng pháp hp nht 33
2.2.3 u đim, nhc đim và nguyên nhân ca nhng hn ch khi lp và trình
bày báo cáo tài chính hp nht ti tng công ty Vit Thng 45
KT LUN CHNG 2 48
CHNG 3 HOÀN THIN VIC LP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI
CHÍNH HP NHT TI TNG CÔNG TY VIT THNG 49
3.1 Quan đim và nguyên tc hoàn thin 49
3.1.1 Quan đim hoàn thin 49
3.1.2 Nguyên tc hoàn thin 49

3.2 Hoàn thin vic lp và trình bày BCTCHN ti tng công ty Vit Thng 50
3.2.1 Hoàn thin t chc công tác k toán 50
3.2.2 Hoàn thin h thng biu mu thu thp thông tin phc v hp nht BCTC .
53
3.2.3 Hoàn thin phng pháp lp và trình bày BCTCHN 55
3.3 Kin ngh 62
3.3.1 i vi tng công ty Vit Thng 62
3.3.2 i vi c quan qun lỦ nhà nc 63
3.3.3 Hi ngh nghip k toán 63


3.3.4 i vi các C s đào to 64
KT LUN CHNG 3 65
KT LUN 66
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC VIT TT

BCTCHN : Báo cáo tài chính hp nht
BCTC : Báo cáo tài chính
BCKT : Bng cân đi k toán
BCKQHKD : Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh
BCKTHN : Bng cân đi k toán hp nht
BCKQHKDHN : Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh hp nht
BCLCTTHN: Báo cáo lu chuyn tin t hp nht
1

PHN M U

1. Phn m đu
Khi nm quyn kim soát hot đng ti công ty con, da trên quyn chi phi ca
mình công ty m có th gây nh hng hoc thm chí quyt đnh các giao dch phát
sinh ti các công ty con bao gm c giao dch gia các công ty này, qua đó nh hng
đn tình hình tài chính ca tng công ty. Trong bi cnh đó vic lp báo cáo tài chính
riêng l cho tng công ty s không có nhiu Ủ ngha, do lp báo cáo tài chính ch bó
hp trong tng công ty.
 bit đc hin trng tài chính và tình hình kinh doanh ca mt tp đoàn cn
phi có bc tranh phn ánh toàn cnh v tình hình tài chính cng nh kt qu kinh
doanh ca tp đoàn. Vì vy, báo cáo tài chính hp nht có Ủ ngha vô cùng quan trng
đi vi tp đoàn, xut phát t tm quan trng đó nên tôi đư quyt đnh chn đ tài : ắ
Hoàn thin vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti tng công ty Vit
Thng” đ t đó có cái nhìn thc t v vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht
ti tng công ty Vit Thng và đa ra nhng hng gii pháp giúp vic lp và trình
bày báo cáo tài chính hp nht ti tng công ty Vit Thng đc tt hn.
Do tính phc tp ca vn đ nên vic nghiên cu cng gp không ít khó khn, dù
đư c gng nhng không th tránh khi nhng thiu sót, mong nhn đc ý kin đóng
góp ca quý Thy/Cô.
2. Tng quan v các đ tài nghiên cu liên quan
Hp nht kinh doanh là chin lc đang đc các doanh nghip u tiên la
chn hàng đu đ tn ti và phát trin trong giai đon hin nay, hp nht giúp các
doanh nghip m rng quy mô hot đng sn xut kinh doanh, tng cng kh nng
cnh tranh và cng góp phn gia tng li nhun cho doanh nghip.  đáp ng nhu
cu qun lý B tài chính đư ban hành chun mc VAS 25 và thông t s 23/2005/TT-
BTC hng dn lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht. Tuy nhiên s ra đi ca
thông t 23/2005/TT-BTC tn ti quá nhiu bt cp nên đư thu hút nhiu nhà nghiên
2

cu khoa hc trong c nc nghiên cu v vn đ này vì th, đư xut hin nhiu bài
báo đc đng ti trên các tp chí khoa hc ch rõ nhng bt cp ca thông t s
23/2005/TT-BTC nh bài báo khoa hc ca TS. Trn Vn Hi ắNhng bt cp trong
báo cáo tài chính hp nht theo mô hình tp đoàn, công ty m - công ty con, Tp chí
nghiên cu tài chính k toán s 5 (106) – 2012”. Nhn thy đc nhng bt cp đó
ngày 31/12/007 B tài chính đư ban hành thông t 161/2007/TT-BTC thay th cho
thông t s 23/2005/TT-BTC.
Vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht theo VAS 25 và thông t s
161/2007/TT-BTC c bn đư đáp ng đc nhu cu hp nht báo cáo tài chính ca
các doanh nghip. Tuy nhiên vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht hin nay
vn còn tn ti nhng hn ch do cha bao quát ht tình hình thc t, nên hin nay
vn còn xut hin nhiu công trình khoa hc nghiên cu v hoàn thin vic lp và
trình bày báo cáo tài chính hp nht.
im qua mt s công trình nghiên cu khoa hc gn đây v hoàn thin vic
lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht nh sau:
 Lun vn thc s –ắHoàn thin vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht
ti Công ty c phn đu t Lc Hng”, Nguyn Th Ánh Tuyt, 2013.
 Lun vn thc s – ắHoàn thin quy trình lp và trình bày báo cáo tài chính hp
nht ti Tp đoàn Phan V”, Hà Th Phng Tho, 2013.
Kt qu đt đc ca các công trình nghiên cu khoa hc này là : đư tìm ra
đc nhng tn ti trong vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti các tp
đoàn, đa ra đc các gii pháp phù hp giúp hoàn thin vic lp và trình bày báo cáo
tài chính hp nht ti các tp đoàn.
Tuy nhiên, nhng công trình nghiên cu khoa hc này vn còn b hn ch do
vic nghiên cu ch gii hn trong mt tp đoàn, vic đa ra các kin ngh sa đi
hoc b sung nhng quy đnh đư ban hành v lp và trình bày báo cáo tài chính hp
nht s không chính xác.
3. Mc tiêu nghiên cu

3



H thng hóa c s lỦ lun chung v hp nht báo cáo tài chính, trên c s đó
nghiên cu thc trng lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti tng công ty Vit
Thng, t đó tìm ra nhng u đim và nhc đim ca công ty trong vic lp và trình
bày báo cáo tài chính hp nht, đ xut các gii pháp nhm hoàn thin vic lp và
trình bày báo cáo tài chính hp nht ti tng công ty Vit Thng.
4. i tng và phm vi nghiên cu
 i tng nghiên cu
Các thông t, chun mc k toán và các ch đ k toán liên quan đn báo cáo
tài chính hp nht, cách lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti công ty Vit
Thng.
 Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu ca đ tài ch gii hn trong vic lp và trình bày báo cáo tài
chính hp nht ti công ty Vit Thng thông qua vic thu thp, phân tích, x lý s liu
trên bng cân đi k toán hp nht, báo cáo kt qu hot đng kinh doanh hp nht,
báo cáo lu chuyn tin t hp nht và thuyt minh báo cáo tài chính hp nht.
5. Phng pháp nghiên cu
 Phng pháp thu thp s liu: s liu thu thp đc ch yu thông qua ban
lưnh đo công ty và các chuyên viên ph trách k toán.
 Phng pháp x lý s liu: s liu sau khi thu thp s đc phân tích, so sánh,
đánh giá, tng hp và đ xut các gii pháp nhm hoàn thin v cách lp và
trình bày báo cáo tài chính hp nht ti công ty.
6. óng góp thc tin ca đ tài
 Hoàn thin cách lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti công ty Vit
Thng.
 Cung cp thông tin chính xác hn cho các nhà đu t, nhà qun lỦ, c quan nhà
nc cng nh các đi tng có nhu cu s dng báo cáo tài chính hp nht

ca tp đoàn
4



 Hoàn thin vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht theo chun mc k
toán s 25 –ắ Báo cáo tài chính hp nht”.
7. Kt cu ca lun vn
Kt cu ca lun vn gm 3 chng:
Chng 1 : C s lý lun chung v báo cáo tài chính hp nht
Chng 2 : Thc trng lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti tng
công ty Vit Thng
Chng 3: Hoàn thin vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti tng
công ty Vit Thng
KT LUN





5



CHNG 1 C S Lụ LUN CHUNG V BÁO CÁO TÀI CHệNH HP
NHT

1.1 Tng quan v báo cáo tƠi chính hp nht
1.1.1 Lch s hình thƠnh vƠ phát trin
Hp nht là mt chin lc kinh doanh đang đc áp dng khá ph bin ti

nhiu quc gia trên th gii. Mt thng v hp nht xy ra giúp cho đn v hp nht
nâng cao nng lc tài chính, m rng quy mô hot đng sn xut kinh doanh, tng
cng kh nng cnh tranh và gia tng li nhun, thc trng hot đng hp nht kinh
doanh trên th gii đư đc hình thành t rt lâu. T nm 1915 các chuyên gia k toán
M đư nhn thy các tài khon riêng r không đ đ phn ánh các nghip v k toán
trong mt tp đoàn, nên rt nhiu công ty ln đư thay th tài khon riêng bng tài
khon hp nht, và ngi ta cng nhn thy rng vic lp BCTCHN nh là mt
phng tin đ báo cáo tình hình tài chính ca mt tp đoàn là điu cn thit, vì vy t
nm 1900 đn 1940 hp nht kinh doanh đư tr nên ph bin ti M.
Ti Anh các tài khon hp nht đu tiên xut hin vào nm 1922 nhng phi
đi đn nm 1939 mi có quy đnh bt buc hp nht đi vi các công ty niêm yt,
nm 1940 vic hp nht mi đc chp nhn khp nc Anh.
Ti Pháp nm 1967 mi có quy đnh chính thc các công ty m phi lp
BCTCHN và có nhng quy đnh c th dành cho nhng công ty niêm yt trên th
trng chng khoán.
Ti Vit Nam vi xu hng t do hoá các hot đng đu t, thng mi và vic
c phn hoá các doanh nghip nhà nc đư to tin đ cho vic hình thành các công ty
hot đng theo mô hình công ty m, công ty con hay còn gi là tp đoàn.  kim
soát tình hình tài chính ca các tp đoàn, B tài chính đư ban hành chun mc s k
toán s 25-ắBáo cáo tài chính hp nht và k toán các khon đu t vào công ty con”
ngày 31 tháng 12 nm 2003, quy đnh và hng dn các nguyên tc, phng pháp lp
và trình bày Báo cáo tài chính hp nht ca mt tp đoàn và chun mc k toán s 11-
6



ắ Hp nht kinh doanh”, ngày 28 tháng 12 nm 2005 đ hng dn các nguyên tc và
phng pháp k toán hp nht kinh doanh theo phng pháp mua.
1.1.2 Hình thc vƠ phơn loi hp nht
1.1.2.1 Khái nim hp nht kinh doanh

Hp nht kinh doanh là vic kt hp các doanh nghip kinh doanh riêng bit
hoc các hot đng kinh doanh riêng bit thành mt đn v báo cáo. Kt qu phn ln
các trng hp hp nht kinh doanh là mt doanh nghip (bên mua) đt đc quyn
kim soát đi vi mt doanh nghip khác (bên b mua).
 Nu bên mua, mua li 100% giá tr tài sn thun ca mt doanh nghip khác,
lúc này t cách pháp nhân đc lp ca bên b mua có th mt đi, vic chp nhn
s tn ti hay gii th ca bên b mua tùy thuc vào hi đng qun tr ca bên
mua.
 Nu bên mua, mua li ít hn 100% (phi trên 50%) giá tr tài sn thun ca mt
doanh nghip khác, lúc này t cách pháp nhân đc lp ca bên b mua vn còn
tn ti nhng chu s kim soát ca bên mua.
1.1.2.2 Hình thc hp nht
Hp nht kinh doanh đc th hin di nhiu hình thc khác nhau nh:
 Hình thc 1: mt doanh nghip có th mua toàn b tài sn thun hoc gánh
chu toàn b các khon n ca mt doanh nghip khác, lúc này doanh nghip
mua nm quyn chi phi hot đng kinh doanh ca doanh nghip b mua,
doanh nghip b mua có th còn tn ti hoc gii th tùy vào quyt đnh ca
bên mua.
 Hình thc 2: mt doanh nghip có th mua c phn ca mt doanh nghip
khác, theo hình thc này doanh nghip mua, mua trên 50% c phiu ca doanh
nghip khác thì có quyn kim soát hot đng kinh doanh ca doanh nghip đó,
lúc này bên mua tr thành công ty m, bên b mua tr thành công ty con.
 Hình thc 3: theo hình thc này hp nht kinh doanh là vic thành lp mt
doanh nghip mi đ kim soát các doanh nghip tham gia hp nht hoc các
7



tài sn thun đư đc chuyn giao hoc tái c cu mt hoc nhiu doanh
nghip tham gia hp nht.

1.1.2.3 Cn c la chn các hình thc hp nht
a) Gim chi phí gia nhp th trng mi
Khi mt doanh nghip mun m rng đa bàn hot đng kinh doanh sang th
trng mi thay vì doanh nghip phi tn kém các khon chi phí nh: xây dng nhà
máy, thit lp h thng qun lý, tuyn dng và đào to đi ng nhân viên, qung cáo
và tip th. La chn hình thc hp nht giúp cho doanh nghip tit kim đc các
khon chi phí trên nh tn dng đc ngun lc sn có và con ngi sn có.
b) Gim ri ro phát trin dòng sn phm mi
Mt doanh nghip vi mt dòng sn phm không đa dng d b đe do phá sn
bi s cnh tranh gay gt ca các doanh nghip khác. Do vy, mc tiêu ca các doanh
nghip luôn đa dng hóa sn phm nhm đáp ng nhu cu ca khách hàng, tuy nhiên
vic phát trin mt dòng sn phm mi luôn gp nhiu ri ro hn so vi vic mua li
mt doanh nghip đư hot đng n đnh.
c) Gim s trì hoãn hot đng kinh doanh do đu t xơy dng nhà máy mi
Xây dng nhà máy mi ti mt quc gia khác phi tha mưn các quy đnh v
v sinh, môi trng cng nh các quy đnh khác ca chính ph nc s ti, vic xây
dng nhà máy mi tn nhiu thi gian và đôi khi không đúng tin đ, nh hng thi
gian tung sn phm ra th trng, đi vi mt s ngành thi gian tung sn phm ra th
trng có tính cht quyt đnh đn s sng còn ca doanh nghip nh: ngành công
ngh thông tin, đin t. Vì vy, la chn hình thc hp nht giúp doanh nghip tit
kim đc thi gian xây dng nhà máy, tp trung vào khâu sn xut đ tung sn phm
ra th trng đúng k hoch.
d) Tránh s thôn tính bi các công ty ln
Các doanh nghip nh do kh nng tài chính còn hn ch, ng dng khoa hc
công ngh cha cao, sc cnh tranh còn kém, có xu hng d b thâu tóm bi các
8



doanh nghip ln khác.  tn ti và phát trin các doanh nghip nh nên la chn

hình thc hp nht, đ tng vn ch s hu, tng sc cnh tranh và tránh s thâu tóm.
e) Mua li tài sn vô hình
Mua li mt doanh nghip đang hot đng không ch là mua li đc nhà
xng, máy móc, công ngh mà còn mua li đc nhng tài sn vô hình có giá tr
khác nh : thng hiu, khách hàng, đi ng nhân viên lành ngh và các kênh phân
phi sn có. Nhng tài sn vô hình này phi mt thi gian khá lâu doanh nghip mi
xây dng đc. Vì vy, la chn hình thc hp nht làm tng kh nng cnh tranh cho
doanh nghip.
1.1.2.4 Phơn loi hp nht:
Da vào cu trúc ca tng doanh nghip phân hp nht thành các loi nh sau:
 Hp nht theo chiu ngang: hp nht hai hay nhiu doanh nghip kinh doanh
cùng lnh vc, cùng mt loi sn phm, đ gim đi th cnh tranh và tit kim
chi phí do quy mô.
 Hp nht theo chiu dc: hp nht hai hay nhiu doanh nghip kinh doanh
cùng lnh vc nhng khác nhau v giai đon sn xut hay ch bin. Hp nht
theo chiu dc không làm gim s lng đi th cnh tranh trên th trng. Ví
d : công ty sn xut mua li nhà cung cp nguyên liu ca mình.
 Hp nht theo dng t hp: hp nht gia các công ty kinh doanh nhiu lnh
vc khác nhau t đó hình thành nên nhiu tp đoàn kinh t hot đng  nhiu
lnh vc, nhm đa dng hoá sn phm đ gim ri ro liên quan đn mt ngành
kinh doanh riêng bit.
1.1.3 Các lý thuyt hp nht c bn
Hin nay, phng pháp hp nht BCTC ti các quc gia đc xây dng da
trên nn tng ca ba lý thuyt hp nht c bn: lý thuyt li ích ca ch s hu, lý
thuyt công ty m và lý thuyt thc th.
a) Lý thuyt li ích ca ch s hu( Propritary concept)
Lý thuyt này tp trung ch yu vào phn li ích ca công ty m trong công ty
con. Ch có phn tài sn, n phi tr, doanh thu, chi phí ca công ty con thuc v c
9

đông ca công ty m mi đc trình bày trên BCTCHN, không trình bày phn li ích
ca c đông thiu s.
b) Lý thuyt công ty m ( Parent company concept)
Lý thuyt này cho rng công ty m không có quyn s hu trc tip đi vi tài
sn, cng không có trách nhim trc tip đi vi n phi tr ca công ty con, nhng
công ty m có kh nng kim soát đi vi toàn b tài sn và n phi tr ca công ty
con. Tuy nhiên, lý thuyt này này li có gi đnh rng các BCTCHN có chc nng b
sung thông tin cho BCTC riêng ca công ty m, nhm phc v cho li ích ca các c
đông công ty m. Phn li ích ca c đông thiu s là n phi tr đi vi c đông
công ty m. Thu nhp thun hp nht đc báo cáo ch trình bày phn thu nhp thun
ca công ty m trong công ty con.
c) Lý thuyt thc th ( Entity concept)
Lý thuyt này cho rng BCTCHN là cung cp thông tin v nhóm các thc th
pháp lý, công ty m và các công ty con, nh mt thc th k toán đn nht. Do đó
toàn b giá tr hp lý ca tài sn, n phi tr có th xác đnh đc ca công ty con,
không phi ch tính phn thuc v công ty m, đu thuc v thc th hp nht. Do đó,
theo lý thuyt thc th, li ích ca c đông thiu s trong công ty con đc trình bày
ti phn vn ch s hu ca bng CKTHN. Báo cáo thu nhp hp nht trình bày li
ích ca c đông thiu s trong thu nhp thun ca công ty con nh là tiu mc trong
tng thu nhp hp nht.
1.1.4 Báo cáo tƠi chính hp nht
1.1.4.1 Khái nim, bn cht, vai trò vƠ mc đích ca BCTCHN
a) Khái nim báo cáo tài chính hp nht
BCTCHN là báo cáo ca mt nhóm công ty hot đng theo mô hình công ty
m, công ty con hay còn gi là tp đoàn, phn ánh tình hình tài chính ca tp đoàn.
BCTCHN là công c hu hiu nht nhm cung cp thông tin kinh t tài chính cho
nhiu đi tng quan tâm bao gm: nhà qun lỦ, nhà đu t, c quan qun lý nhà
nc và cng nh nhiu đi tác khác.

10



 Di góc đ ca nhà qun lý: vic nm bt tng th tình hình tài chính ca
tp đoàn là vô cùng quan trng nhm điu hành và qun lý hot đng ca
doanh nghip, đnh hng phát trin và phân b ngun lc. Do vy đ đánh giá
tình hình tài chính ca doanh nghip s liu không ch đn thun trên BCTC
riêng ca công ty m mà phi là s liu trên BCTCHN ca tp đoàn.
 i vi nhƠ đu t : cn nm bt tng th tình hình tài chính ca tp đoàn đ
bit đc ngun vn đu t đc s dng và phân b nh th nào trong tp
đoàn, đng thi kt qu kinh doanh ca tp đoàn cng nh hng đn quyt
đnh đu t ca các c đông ch không ch đn thun là kt qu kinh doanh ca
công ty m. c bit trong giai đon hin nay các tp đoàn doanh nghip nhà
nc đang tin hành c phn hoá gn lin vi vic niêm yt chào bán chng
khoán ra công chúng thì vic s dng BCTCHN li càng tr nên cn thit hn.
 i vi c quan qun lý nhƠ nc: BCTCHN giúp c quan nhà nc kim
soát hot đng ca các tp đoàn, thanh tra, kim tra, giám sát quá trình hot
đng ca tp đoàn, đng thi giúp c quan qun lý bit đc hiu qu hot
đng kinh doanh ca tp đoàn.
b) Bn cht ca báo cáo tài chính hp nht
BCTCHN là nn tng c bn cho vic ra quyt đnh ca các nhà qun lý hoc
các nhà đu t, nó th hin khá đy đ và toàn din v tình hình tài chính ca mt tp
đoàn ti mt thi đim và kt qu kinh doanh ca tp đoàn qua mt thi k, qua đó có
th đánh giá thc trng cng nh trin vng ca tp đoàn và đng thi đa ra nhng
quyt sách riêng hay la chn nhng c hi đu t cho tp đoàn. BCTCHN đc trình
bày tng t nh là báo cáo tài chính ca mt doanh nghip, đc lp da trên c s
tng hp BCTC ca công ty m và ca các công ty con .
c) Vai trò ca báo cáo tài chính hp nht
BCTCHN đóng vai trò đc bit quan trng đi vi nhng đi tng cn s

dng thông tin v BCTCHN đ đa ra các quyt sách kinh t. Mt BCTCHN hu ích
phi giúp cho nhà đu t có cái nhìn tng th v tình hình tài chính ca tp đoàn.
Nhng thông tin trình bày trên BCTCHN phi d hiu cho ngi s dng, nu có
11



nhng thông tin nào phc tp cn phi đc thuyt minh rõ ràng. Các thông tin trình
bày trên BCTCHN phi đáng tin cy, s sai sót ca thông tin này s không nh hng
đn quyt đnh ca nhà đu t. Các thông tin trình bày trên BCTCHN phi có th so
sánh đc nhm giúp cho nhà đu t có th so sánh đi chiu gia các k k toán vi
nhau.
d) Mc đích ca báo cáo tài chính hp nht
Tng hp và trình bày mt cách tng quát, toàn din tình hình tài sn, n phi
tr, ngun vn ch s hu ti thi đim kt thúc nm tài chính, kt qu hot đng kinh
doanh và các dòng lu chuyn tin t trong nm tài chính ca tp đoàn nh mt doanh
nghip đc lp không tính đn ranh gii pháp lý ca các pháp nhân riêng bit là công
ty m hay các công ty con trong tp đoàn.
Cung cp thông tin kinh t, tài chính ch yu cho vic đánh giá thc trng tình
hình tài chính, kt qu kinh doanh, các dòng lu chuyn tin t ca tp đoàn trong
nm tài chính đư qua và d đoán trong tng lai. Thông tin trên BCTCHN là cn c
quan trng cho vic đ ra các quyt sách qun lỦ, điu hành hot đng kinh doanh,
hoc đu t vào tp đoàn ca các ch s hu.
1.1.4.2 Ni dung, nguyên tc lp vƠ trình bƠy báo cáo tƠi chính hp nht
H thng BCTCHN gm : BCTCHN nm và BCTCHN gia niên đ.
a) Báo cáo tài chính hp nht nm gm:
 Bng cân đi k toán hp nht, mu s : Mu s B 01 - DN
 Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh hp nht : Mu s B 02 - DN
 Báo cáo lu chuyn tin t hp nht : Mu s B 03 - DN
 Bn thuyt minh báo cáo tài chính hp nht : Mu s B 09 - DN

 Bng cơn đi k toán hp nht : là mt BCTC ca tp đoàn nhm cung cp
thông tin v tình hình tài sn, ngun vn ca tp đoàn trong mt thi đim nht
đnh. Qua BCKTHN ngi s dng thông tin s có cái nhìn khái quát v tình
hình tài chính ca tp đoàn, trình đ s dng vn cng nh tim lc kinh t ca
tp đoàn.
12



 Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh hp nht: cung cp thông tin v tình
hình hot đng kinh doanh ca tp đoàn trong mt thi k, giúp ngi s dng
thông tin bit đc kt qu hot đng kinh doanh trong k, bit đc tc đ
tng trng và phát trin ca tp đoàn .
 Báo cáo lu chuyn tin t hp nht: báo cáo này giúp cho ngi s dng
thông tin bit đc lung tin ra, vào trong doanh nghip trong mt k nht
đnh. Mt Báo cáo lu chuyn tin t hp nht chính xác giúp tp đoàn qun lý
tt vòng quay tin mt ca mình qua đó có th d đoán đc lung tin ra, vào
trong tng lai t đó có nhng bin pháp s dng ti u ngun lc ca mình.
 Bn thuyt minh báo cáo tài chính hp nht: đc lp đ gii thích và b
sung thông tin v tình hình hot đng sn xut kinh doanh, tình hình tài chính
cng nh kt qu kinh doanh ca tp đoàn trong k báo cáo, mà các báo cáo tài
chính khác không đc trình bày rõ ràng và chi tit. Qua bn thuyt minh báo
cáo tài chính này ngi s dng thông tin s hiu rõ hn v tình hình kinh
doanh thc t ca tp đoàn.
b) Báo cáo tài chính hp nht gia niên đ:
BCTCHN gia niên đ gm BCTCHN gia niên đ dng đy đ và BCTCHN
gia niên đ dng tóm lc.
 Báo cáo tài chính hp nht gia niên đ dng đy đ gm:
 Bng cân đi k toán hp nht gia niên đ dng đy đ : Mu s B 01a - DN
 Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh hp nht gia niên đ dng đy đ: Mu

s B 02a - DN
 Báo cáo lu chuyn tin t hp nht dng đy đ: Mu s B 03a - DN
 Bn thuyt minh báo cáo tài chính hp nht chn lc: Mu s B 09a - DN
 Báo cáo tài chính hp nht gia niên đ dng tóm lc gm:
 Bng cân đi k toán hp nht gia niên đ dng tóm lc: Mu s B 01b - DN
 Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh gia niên đ dng tóm lc: Mu s B
02b - DN
 Báo cáo lu chuyn tin t hp nht gia niên đ dng tóm lc: Mu s B 03b
- DN
13



 Bn thuyt minh báo cáo tài chính hp nht chn lc: Mu s B 09a – DN
Ngoài vic lp BCTC riêng các tp đoàn còn phi lp BCTCHN nm và BCTCHN
gia niên đ, vic lp BCTCHN gia niên đ đc la chn mt trong hai dng :
BCTCHN gia niên đ dng đy đ hay BCTCHN gia niên đ dng tóm lc, riêng
đi vi các doanh nghip nhà nc, các doanh nghip niêm yt trên th trng chng
khoán phi lp BCTCHN gia niên đ theo dng đy đ.
BCTCHN đc lp tuân theo các quy đnh ca h thng chun mc k toán Vit
Nam ch yu là các chun mc k toán sau:
 Chun mc k toán s 07 – K toán khon đu t vào công ty liên kt.
 Chun mc k toán s 08 – Thông tin tài chính v nhng khon góp vn liên
doanh
 Chun mc k toán s 10 - nh hng ca vic thay đi t giá hi đoái
 Chun mc k toán s 11 - Hp nht kinh doanh
 Chun mc k toán s 21 – Trình bày báo cáo tài chính
 Chun mc k toán s 24 – Báo cáo lu chuyn tin t
 Chun mc k toán s 25 – Báo cáo tài chính hp nht và k toán khon đu t
vào Công ty con.

1.1.4.3 Nguyên tc lp vƠ trình bƠy Báo cáo tƠi chính hp nht
Công ty m khi lp BCTCHN phi hp nht báo cáo tài chính riêng ca mình
và ca tt c các công ty con  trong nc và ngoài nc do công ty m kim soát,
ngoi tr trng hp quyn kim soát ca công ty m ch là tm thi vì công ty con
này ch đc mua và nm gi cho mc đích bán li trong tng lai gn( di 12
tháng) hoc hot đng ca công ty con b hn ch trong thi gian dài ( trên 12 tháng)
và điu này nh hng đáng k ti kh nng chuyn vn cho công ty m.
Công ty m không đc loi tr ra khi BCTCHN các báo cáo tài chính ca
công ty con có hot đng kinh doanh khác bit vi hot đng ca tt c các công ty
con khác trong tp đoàn.
14



BCTCHN đc lp và trình bày theo nguyên tc k toán và nguyên tc đánh
giá nh báo cáo tài chính ca doanh nghip đc lp theo quy đnh ca chun mc k
toán s 21 – Trình bày báo cáo tài chính và quy đnh ca các chun mc k toán khác.
BCTCHN đc lp trên c s áp dng chính sách k toán thng nht cho các
giao dch và s kin cùng loi trong nhng hoàn cnh tng t trong toàn tp đoàn.
Trng hp công ty con s dng các chính sách k toán khác vi chính sách k
toán áp dng thng nht trong tp đoàn thì BCTC đc s dng đ hp nht phi
đc điu chnh li theo chính sách chung ca tp đoàn.
Trng hp công ty con không th s dng cùng mt chính sách k toán vi
chính sách chung ca tp đoàn thì thuyt minh BCTCHN phi trình bày rõ v khon
mc đư đc ghi nhn và trình bày theo các chính sách k toán khác nhau và phi
thuyt minh rõ các chính sách k toán khác đó.
Báo cáo tài chính riêng ca công ty m và các công ty con s dng đ hp nht
BCTC phi đc lp cho cùng mt k k toán.
Nu ngày kt thúc k k toán là khác nhau, công ty con phi lp thêm mt b
BCTC cho mc đích hp nht có k k toán trùng vi k k toán ca công ty m.

Trong trng hp điu này không th thc hin đc, các BCTC đc lp vào thi
đim khác nhau có th đc s dng vi điu kin là thi gian chênh lch đó không
vt quá 3 tháng. Trong trng hp này báo cáo s dng đ hp nht phi đc điu
chnh cho nh hng ca nhng giao dch và s kin quan trng xy ra gia ngày kt
thúc k k toán ca công ty con và ngày kt thúc k k toán ca tp đoàn.
Kt qu hot đng kinh doanh công ty con đc đa vào BCTCHN k t ngày
công ty m thc s nm quyn kim soát công ty con và chm dt vào ngày công ty
m thc s chm dt quyn kim soát công ty con.
S chênh lch gia tin thu t vic thanh lý công ty con và giá tr còn li ca nó
ti ngày thanh lý( bao gm c chênh lch t giá hi đoái thuc phn vn ch s hu và
li th thng mi cha phân b) đc ghi nhn trong BCKQHKDHN nh mt
khon lãi, l t vic thanh lý công ty con.
15



Khon đu t vào công ty con s đc hch toán nh mt khon đu t tài
chính thông thng hoc k toán theo chun mc k toán s 07 – ắ K toán các khon
đu t vào công ty liên kt” và chun mc s 08 – ắ Thông tin tài chính v các khon
vn góp liên doanh” k t khi công ty m không còn nm quyn kim soát na.
Các ch tiêu trong BCKTHN và BCKQHKDHN đc lp bng cách cng
tng ch tiêu thuc bng cân đi k toán và báo cáo kt qu hot đng kinh doanh ca
công ty m và các công ty con trong tp đoàn, sau đó thc hin điu chnh cho các ni
dung sau:
 Giá tr ghi s khon đu t ca công ty m trong tng công ty con và phn vn
ca công ty m trong vn ch s hu ca công ty con phi đc loi tr toàn
b đng thi ghi nhn li th thng mi( nu có)
 Phân b li th thng mi
 Li ích ca c đông thiu s phi đc trình bày trong BCKTHN thành mt
ch tiêu tách bit vi n phi tr và vn ch s hu ca công ty m. Phn s

hu ca c đông thiu s trong thu nhp ca tp đoàn cng cn đc trình bày
thành ch tiêu riêng bit trong BCKQHKDHN.
 Giá tr các khon mc phi thu, phi tr gia các đn v trong cùng tp đoàn
phi đc loi tr hoàn toàn. Các khon l cha thc hin phát sinh t các giao
dch ni b đang phn ánh trong giá tr hàng tn kho hoc tài sn c đnh cng
đc loi b tr khi chi phí to nên khon l đó không th thu hi đc.
Báo cáo lu chuyn tin t hp nht phi đc lp theo quy đnh ca chun mc
k toán s 24 – ắ Báo cáo lu chuyn tin t”
Thuyt minh báo cáo tài chính hp nht phi trình bày đy đ các ch tiêu theo yêu
cu ca chun mc k toán s 21 – ắTrình bày báo cáo tài chính” và tng chun mc
k toán liên quan.
Các khon đu t vào công ty liên kt và công ty liên doanh đc k toán theo
phng pháp vn ch s hu trong BCTCHN.
16



1.2 i tng, phng pháp lp báo cáo tƠi chính hp nht
1.2.1 i tng vƠ phm vi lp báo cáo tƠi chính hp nht
1.2.1.1 i tng lp báo cáo tƠi chính hp nht
Công ty m
Mt công ty đc coi là công ty m ca mt công ty khác khi s hu trên 50%
vn điu l hoc tng s c phn phn ph thông đư phát hành ca công ty khác, có
quyn chi phi các chính sách tài chính và kim soát hot đng ca các công ty khác
nhm thu đc li ích kinh t, mt công ty m có th có mt hoc nhiu công ty con.
Công ty con
Công ty con là doanh nghip chp nhn s kim soát hoc chi phi ca mt
công ty khác(công ty m), mi công ty con ch có mt công ty m, mi công ty con có
th có các công ty con ca mình(công ty cháu).
Mi quan h công ty m, công ty con

Mi quan h công ty m, công ty con đc thit lp ch yu da trên c s s
hu v vn đ chi phi hot đng ca công ty con, công ty m phi s hu trên 50%
vn ch s hu ca công ty con. Công ty m và các công ty con đu có t cách pháp
nhân riêng, có tài sn riêng, theo dõi s sách k toán riêng, t chu trách nhim v các
khon n cng nh ngha v v tài sn ca mình. Tuy nhiên mô hình công ty m, công
ty con đc xem là mt đn v kinh t duy nht bi vì tt c ngun lc đu di s
kim soát ca công ty m.
1.2.1.2 Phm vi lp báo cáo tƠi chính hp nht
Công ty m phi lp báo cáo tài chính hp nht cho tt c các công ty con do
công ty m kim soát  trong nc và ngoài nc.Tr mt s trng hp công ty m
nm gi ít hn 50% quyn biu quyt ti công ty con nhng công ty m phi lp báo
cáo tài chính hp nht:
 Các công ty khác tho thun dành cho công ty m hn 50% quyn biu quyt.
17



 Công ty m có quyn chi phi các chính sách tài chính và hot đng theo quy
ch tha thun.
 Công ty m có quyn b nhim hoc bãi min đa s thành viên hi đng qun
tr hoc cp qun lỦ tng đng.
 Công ty m có quyn b đa s phiu ti cuc hp ca hi đng qun tr hoc
cp qun lỦ tng đng.
1.2.2 Trình t vƠ các bút toán hp nht
1.2.2.1 Trình t hp nht
Hp cng các ch tiêu trong bng cân đi k toán và báo cáo kt qu hot đng
kinh doanh ca công ty m và các công ty con trong tp đoàn.
Loi tr toàn b giá tr ghi s khon đu t ca công ty m trong tng công ty
con và phn vn ca công ty m trong vn ch s hu ca công ty con và ghi nhn li
th thng mi (nu có).

Phân b li th thng mi ( nu có)
Tách li ích ca c đông thiu s
Loi tr toàn b các giao dch ni b trong tp đoàn,c th nh sau:
 Doanh thu, giá vn ca hàng hoá, dch v cung cp gia các đn v trong ni
b tp đoàn, kinh phí qun lý np tng công ty, kinh phí ca công ty thành
viên, lưi đi vay và thu nhp t cho vay gia các đn v trong ni b tp đoàn,
c tc đư chia và đư ghi nhn phi đc loi tr toàn b.
 Các khon lưi cha thc hin phát sinh t các giao dch ni b tp đoàn đang
nm trong giá tr tài sn nh ( hàng tn kho, tài sn c đnh,ầ) phi đc loi
tr hoàn toàn.
 Các khon l cha đc thc hin phát sinh t các giao dch trong ni b đang
phn ánh trong giá tr tài sn nh hàng tn kho hoc tài sn c đnh phi đc
loi b tr khi chi phí to nên khon l đó không th thu hi đc.
 S d các khon mc phi thu, phi tr trên bng cân đi k toán gia các đn
v trong cùng tp đoàn phi đc loi tr hoàn toàn.
18



Lp các bng tng hp các bút toán điu chnh và bng tng hp các ch tiêu hp nht.
Lp BCTCHN cn c vào bng tng hp các ch tiêu hp nht sau khi đư đc điu
chnh và loi tr.
1.2.2.2 Các bút toán hp nht
 thc hin đc các công vic trên, k toán phi s dng các bút toán hp
nht. Bút toán hp nht ch s dng cho mc tiêu lp báo cáo tài chính hp nht mà
không đc dùng đ ghi s k toán tng hp, chi tit đ lp báo cáo tài chính riêng
ca doanh nghip. Bút toán hp nht thc hin theo các quy đnh c th nh sau:
(1)iu chnh tng các ch tiêu thuc phn tài sn ca bng cân đi k toán
bng cách ghi N cho ch tiêu cn điu chnh. Riêng các ch tiêu sau thuc phn tài
sn s đc điu chnh tng bng cách ghi Có cho ch tiêu cn điu chnh.

D phòng gim giá đu t ngn hn
D phòng phi thu ngn hn khó đòi
D phòng gim giá hàng tn kho
D phòng phi thu dài hn khó đòi
Giá tr hao mòn lu k tài sn c đnh hu hình
Giá tr hao mòn lu k tài sn c đnh thuê tài chính
Giá tr hao mòn lu k tài sn c đnh vô hình
Giá tr hao mòn lu k bt đng sn đu t
D phòng gim giá đu t tài chính dài hn
(2)iu chnh tng các ch tiêu thuc phn N phi tr và vn ch s hu ca
bng cân đi k toán bng cách ghi Có cho ch tiêu cn điu chnh, riêng ch tiêu c
phiu qu s đc điu chnh tng bng cách ghi N.
(3)iu chnh tng các ch tiêu doanh thu và thu nhp khác trong báo cáo kt
qu hot đng kinh doanh bng cách ghi Có cho ch tiêu cn điu chnh.