Giải pháp gia tăng nguồn vốn huy động đối với các chi nhánh ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam trên địa bàn TPHCM

BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTPHCM






ăNGUYNăHOẨNGăQUNH





GIIăPHÁPăGIAăTNGăNGUN VN
HUYăNGăIăVIăCÁCăCHIăNHÁNHăNGỂNă
HẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRINăVITăNAMăă
TRÊN AăBẨNăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH


Chuyên ngành: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
Mưăs:ă 60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS TRNăHUYăHOẨNG

TP.ăHăChíăMinhăậ Nmă2014


LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi vi s h tr t
Thy hng dn Trn Huy Hoàng. Các ni dung nghiên cu và kt qu trong đ tài
này là trung thc và cha tng đc công b trong bt c công trình nào. Nhng s
liu trong các bng biu phc v cho vic phân tích, nhn xét, đánh giá đc chính
tác gi thu thp t các ngun khác nhau có ghi trong phn tài liu tham kho.

Ngiăvit


ăNguynăHoƠngăQunh





MCăLC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc bng biu
Danh mc các hình v, đ th

Li m đu
Chngă1
CăSăLụăLUNăVăNGUNăVNăHUYăNGă
CAăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI

1. 1 TngăquanăvăhotăđngăhuyăđngăvnăcaăngơnăhƠngăthngămi 1
1. 1. 1 Khái nim ngun vn huy đng ca NHTM 1
1. 1. 2 Phân loi các ngun vn huy đng ca NHTM 1
1. 1. 2. 1 Vn huy đng t tin gi 1
1. 1. 2. 2 Vn huy đng thông qua phát hành giy t có giá 1
1. 1. 2. 3 Huy đng vn di hình thc đi vay 1
1. 1. 3 Tm quan trng ca ngun vn huy đng 2
1. 1. 3. 1 i vi nn kinh t 2
1. 1. 3. 2 i vi Ngân hàng thng mi 2
1. 1. 3. 3 i vi khách hàng 3
1. 1. 4 Nguyên tc chung trong hot đng huy đng vn ca NHTM 3
1. 1. 4. 1 m bo tuân th các quy đnh ca pháp lut v huy đng vn 3
1. 1. 4. 2 m bo tính hiu qu trong huy đng vn 4
1. 1. 4. 3 m bo mt cu trúc vn n đnh 4
1. 2 CácăhìnhăthcăhuyăđngăvnăcaăNgơnăhƠngăthngămi 4
1. 2. 1 Tin gi không k hn (tin gi thanh toán) 4
1. 2. 2 Tin gi có k hn 4
1. 2. 3 Tin gi tit kim 5
1. 2. 3. 1 Tin gi tit kim không k hn 5
1. 2. 3. 2 Tin gi tit kim có k hn 6
1. 2. 4 Phát hành giy t có giá 6

1. 2. 5 Các ngun vn huy đng khác 7
1. 3 CácăchătiêuăđoălngăhiuăquăhotăđngăhuyăđngăvnăcaăNHTM 8
1. 3. 1 Quy mô ngun vn huy đng 8

1. 3. 2 Tc đ tng trng ca ngun vn huy đng 8
1. 3. 3 C cu vn huy đng 8
1. 3. 4 T l s dng vn / Huy đng vn 9
1. 3. 5 Chi phí cho ngun vn huy đng 9
1. 3. 5. 1 Phng pháp chi phí bình quân 10
1. 3. 5. 2 Phng pháp chi phí vn biên t 11
1. 3. 5. 3 Chi phí huy đng vn hn hp 11
1. 4 TngăquanăgiaăchiăphíăvƠăriăroătrongăhuyăđngăvnăcaăngơnăhƠng 12
1. 5 Cácăyuătănhăhngăđnăngunăvnăhuyăđng 13
1. 5. 1 Yu t khách quan 13
1. 5. 2 Yu t ch quan 15
1. 6 BƠiăhcăkinhănghimătrongăhotăđngăhuyăđngăvnăcaăcácăNHTM 18
1. 6. 1 Kinh nghim huy đng vn ca Vietinbank 18
1. 6. 2 Kinh nghim huy đng vn ca Vietcombank 19
1. 6. 3 Kinh nghim huy đng vn ti Ngân hàng ANZ 20
1. 6. 4 Bài hc kinh nghim huy đng vn ca BIDV 21
KTăLUNăCHNGă1 22

Chngă2
THCăTRNGăNGUNăVNăHUYăNGăTIăCÁCăCHIăNHÁNHăNGỂNă
HẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRINăVITăNAMă
TRểNăAăBẨNăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH

2. 1 Giiăthiuăcác chi nhánh BIDV - aăbƠnăThƠnhăphăHăChíăMinh 24
2. 1. 1 Lch s hình thành và phát trin ca BIDV và các Chi nhánh BIDV trên đa bàn TPHCM 24
2. 1. 2 Kt qu hot đng chính ca các chi nhánh BIDV trên a bàn TPHCM giai đon 2009-
2013 25
2.ă2ăQunătrăngunăvnăhuyăđngăcácăchiănhánhăBIDVă- aăbƠnăTPHCM 27
2. 2. 1 Qun tr ngun vn ti BIDV 27
2. 2. 2 Qun tr ngun vn huy đng ti BIDV KV TPHCM: 30

2.ă 3ă Thcă trngă ngună vnă huyă đngă tiă cácă chiă nhánhă BIDVă trênă aă bƠnă
TPHCM 31

2. 3. 1 Các hình thc huy đng vn đc trin khai ti các chi nhánh BIDV trên a bàn TPHCM:
31
2. 3. 2 Các dch v h tr cho hot đng huy đng vn 31
2. 3. 2. 1 Dch v thanh toán và ngân qu 31
2. 3. 2. 2 Dch v gia tng khác 31
2. 3. 2. 3 Dch v th và POS 32
2. 3. 2. 4 Dch v ngân hàng hin đi 32
2. 3. 2. 5 Dch v tài tr thiu ht vn tm thi trên c s đi ng vi tin gi 33
2. 3. 3 Phân tích ngun vn huy đng ti các chi nhánh BIDV trên a bàn TPHCM theo các ch
tiêu đánh giá 33
2. 3. 3. 1 V quy mô và tc đ tng trng 33
2. 3. 3. 2 V th phn so vi h thng và so vi đa bàn TPHCM 35
2. 3. 3. 3 C cu huy đng vn theo đi tng 36
2. 3. 3. 4 C cu huy đng vn theo loi tin 39
2. 3. 3. 5 C cu theo k hn 40
2. 3. 4 Kt qu kho sát s b khách hàng có giao dch ti BIDV 41
2. 4 ánhăgiáăktăquăđtăđcăvƠăcácătnătiătrongăhotăđngăhuyăđngăvnătiă
cácăchiănhánhăBIDVătrênăaăbƠnăTPHCM 42
2. 4. 1 Kt qu đt đc 42
2. 4. 2 Nhng hn ch trong hot đng huy đng vn ca BIDV KV TPHCM 44
2. 5 Nguyênănhơnănhngătnăti 51
2. 5. 1 Nguyên nhân khách quan 51
2. 5. 1. 1 T th trng 51
2. 5. 1. 2 T phía các c quan công quyn 51
2. 5. 1. 3 T phía khách hàng 56
2. 5. 2 Nguyên nhân ch quan 56
2. 5. 2. 1 V c ch lãi sut 56

2. 5. 2. 2 V c ch FTP 57
2. 5. 2. 3 V chính sách khách hàng 57
2. 5. 2. 4 V nhân s và đào to 57
2. 5. 2. 5 V sn phm 58
2. 5. 2. 6 V Công ngh 59

2. 5. 2. 7 V hot đng Marketing 59
2. 5. 2. 8 V h thng mng li 59
KTăLUNăCHNGă2 60

Chngă3
GIIăPHÁPăGIAăTNGăNGUNăVNăHUYăNGăIăVIă
CÁCăCHIăNHÁNHăNGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRINă
VITăNAMăTRểNăAăBẨNăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH

3. 1 nhă hngă hotăđngăhuyăđngă vnăcaăcácă chiă nhánhăBIDV- aăbƠnă
TPHCM trongăthiăgianăti 61
3. 2 GiiăphápătiăChiănhánhănhmăgiaătngăngunăvnăhuyăđng 62
3. 2. 1 Áp dng chính sách lãi sut huy đng hp lý 62
3. 2. 1. 1 Áp dng chính sách lãi sut huy đng hp lý cho loi hình huy đng vn
dân c 62
3. 2. 1. 2 Áp dng chính sách lãi sut huy đng hp lý cho loi hình huy đng vn t
chc 64
3. 2. 2 Gii pháp phát trin các dch v ngân hàng h tr huy đng vn 64
3. 2. 3 Gii pháp tng tính n đnh cho ngun vn huy đng 65
3. 2. 4 Gii pháp v chính sách nhân s 66
3. 2. 5 Hot đng Marketing, qung bá sn phm ti Chi nhánh 67
3. 3 GiiăphápăđiăviăBIDV 68
3. 3. 1 Gii pháp v lãi sut 68
3. 3. 2 Gii pháp v c ch điu chuyn vn ni b (FTP) 68

3. 3. 3 Gii pháp v chính sách quan h khách hàng 69
3. 3. 4 Gii pháp v đa dng hóa các sn phm huy đng vn 70
3. 3. 5 Thit lp công tác kim tra, giám sát và qun lý h thng SPDV 71
3. 3. 6 Gii pháp v hot đng marketing, phát trin thng hiu 72
3. 3. 7 Gii pháp v phát trin công ngh 73
3. 3 Kinăngh 74
3. 3. 1 Kin ngh đi vi NHNN Vit Nam 74
3. 3. 1. 1 Tng cng thanh tra, kim tra và nâng cao hiu qu công tác kim tra
giám sát 74

3. 3. 1. 2 Kim soát trn lãi sut cho vay thay vì kim soát trn lãi sut huy đng 74
3. 3. 1. 3 Ngân hàng Nhà nc cn hn ch s dng các bin pháp hành chính đi
vi th trng tin t 75
3. 3. 2 Kin ngh đi vi Chính ph 75
3. 3. 2. 1 n đnh môi trng kinh t 75
3. 3. 2. 2 Hoàn thin môi trng pháp lý 76
KTăLUNăCHNGă3 78
KTăLUN 79
TƠiăliuăthamăkho
Phălc
Phălcă1:ăC cu t chc ca BIDV
Phălcă2:ăC cu t chc ca BIDV ti tr s chính và các Chi nhánh
Phălcă3:ăDanh mc các sn phm huy đng vn ca BIDV
Phălcă4:ăMu phiu thu thp ý kin khách hàng.
Phălcă5:ăKt qu kho sát đo lng hài lòng khách hàng


DANHăMCăTăVITăTT

ACB : Ngân hàng TMCP Á Châu

ATM : Máy rút tin t đng
BIDV : Ngân hàng TMCP u t & Phát trin Vit Nam
BIDV KV TPHCM : Các chi nhánh NH TMCP T&PT Vit Nam khu vc TPHCM.
CBNV : Cán b nhân viên
CBQHKH : Cán b Quan h khách hàng
CSTT : Chính sách tin t
CPI : Ch s giá tiêu dùng
CP : Chính ph
DPRR : D phòng ri ro
FTP : C ch chuyn giá vn ni b
HV : Huy đng vn
HSC : Hi s chính
NIM : T l thu nhp lãi cn biên
NH : Ngân hàng
NHBL : Ngân hàng bán l
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NQ : Ngh quyt
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHTM NN : Ngân hàng thng mi nhà nc
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
NVKDTT : Ngun vn và Kinh doanh tin t
KH : Khách hàng

KHDN : Khách hàng doanh nghip
KV : Khu vc
PGD : Phòng Giao Dch
POS : Point-of-sale/ point of service - máy chp nhn thanh toán
QTK : Sn phm dch v
SXKD : Sn xut kinh doanh
TCTD : T chc tín dng

TCKT : T chc kinh t
TECHCOMBANK : Ngân hàng thng mi c phn K Thng
TKTLBA : Tài khon tích lu bo an
TKTG : Tài khon tin gi
TKTS : Tng kt tài sn
TPHCM : TP H Chí Minh
TTS : Tng tài sn
VAMC : Công ty qun lý tài sn quc gia
VCB : Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
VIP : Khách hàng quan trng
XHCN : Xã hi ch ngha



DANHăMCăCÁCăBNGăBIU

Bng 2. 1: Danh sách các Chi nhánh BIDV Trên đa bàn TPHCM . . 23
Bng 2. 2: Quy mô hot đng ca các Chi nhánh BIDV đa bàn TP. HCM giai
đon 2009 – 2013 . . 25
Bng 2. 3: Hiu qu hot đng ca các Chi nhánh BIDV đa bàn TPHCM giai
đon 2009 – 2013 25
Bng 2. 4: Mt s ch tiêu an toàn ca các Chi nhánh BIDV đa bàn TPHCM giai
đon 2009 – 2013 26
Bng 2. 5: Tc đ tng trng ca BIDV KVTPHCM giai đon 2009-2013 . . 33
Bng 2. 6: Phân b ngun vn dân c ti các CN BIDV TPHCM
giai đon 2009-2013 . . 36
Bng 2. 7. S lng cán b QLKH BIDV đa bàn TPHCM đn 30/06/2013 45


DANHăMCăCÁCăHỊNHăV,ăăTH

Hình 1. 1: Tng quan la chn gia chi phí và ri ro. 15
Hình 2. 1 Quy mô và t l tng trng huy đng vn ca BIDV KV TPHCM giai
đon 2009-2013 33
Hình 2. 2: Th phn ca BIDV KV TPHCM so vi đa bàn TPHCM và h thng
BIDV giai đon 2009-2013 34
Hình 2. 3: Bin đng HV dân c BIDV KV TPHCM giai đon 2009-2013 35
Hình 2. 4: Phân b ngun vn huy đng dân c ti các CN BIDV TPHCM
31/12/2013 36
Hình 2. 5: T trng HV TCKT giai đon 2009-2013 37
Hình 2. 6: C cu huy đng vn theo loi tin t giai đon 2010-2013 38
Hình 2. 7: T l tng trng vn huy đng ca BIDV KV TPHCM theo loi tin
t giai đon 2010-2013 38
Hình 2. 8: C cu huy đng vn theo k hn giai đon 2010-2013 39



LIăMăU
1. TínhăcpăthităcaăđătƠi:
Nn kinh t Vit nam ngày càng m rng và phát trin c v cht lng ln
loi hình kinh doanh, yêu cu v vn cng tng không ngng, t đó đt ra
nhng hng phát trin hot đng ca các ngân hàng nhm cung cp đ vn
cho xã hi. Bên cnh đó, nhng bin đng ca kinh t th gii cng nh yêu
cu tái cu trúc nn kinh t dn đn các ngân hàng cn tái cu trúc li h thng
kinh doanh ca mình đ đm bo phát trin n đnh. .
Trong điu kin luôn có s cnh tranh khá gay gt gia các ngân hàng, BIDV
nói chung và các Chi nhánh BIDV KV TPHCM nói riêng đã và đang c gng
tìm mi hình thc, mi bin pháp nhm khai thác ti đa ngun vn hin còn
tim tàng trong các t chc kinh t và dân c đ có mt c cu vn n đnh,
phong phú hn. Các Chi nhánh BIDV KV TPHCM cng nh hu ht các

NHTM đu gp nhiu khó khn trong vic tìm kim các ngun vn n đnh
vi chi phí hp lý và phù hp vi nhu cu s dng vn. Do vy, yêu cu v
tng trng vn huy đng vi quy mô và cht lng cao là ht sc cn thit
cho các NHTM.
Xut phát t v trí quan trng ca ngun vn đi vi s phát trin kinh t nói
chung và hot đng ca BIDV nói riêng, tôi la chn đ tài “Gii pháp gia
tng ngun vn huy đng vn đi vi các Chi nhánh Ngân hàng TMCP
u t & Phát trin Vit Nam a bàn TP. H Chí Minh”
2. Mcăđíchănghiênăcu
- H thng hóa nhng c s lý lun c bn nht trong hot đng huy đng vn
ca ngân hàng thng mi.
- Phân tích thc trng ngun vn huy đng và hot đng huy đng vn ti các
Chi nhánh BIDV KV TPHCM.
- Cng c, gia tng ngun vn huy đng ca các Chi nhánh BIDV KV TPHCM.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
- i tng nghiên cu: C ch, chính sách, các sn phm huy đng vn. .

- Phm vi nghiên cu: Nghiên cu lý lun và thc trng hot đng huy đng
vn ti BIDV.
+ Phm vi không gian:  tài nghiên cu đc thc hin ti các Chi nhánh
BIDV KV TPHCM
+ Phm vi thi gian:
*  tài nghiên cu đc thc hin trong khong thi gian t tháng 05/2013 đn
tháng 12/2013.
* S liu th cp, s cp thu thp t 31/12/2008 - 2013.
4. Phngăphápănghiênăcu
- Kt hp các phng pháp phân tích thng kê so sánh, tng hp, din gii, quy
np, thu thp thông tin t các ngun báo chí, thông tin ni b ngân hàng,
internet… đ phc v cho quá trình nghiên cu.
- Kho sát thc tin t khách hàng ca BIDV đ đúc kt kinh nghim, làm sáng

t vn đ, tìm bin pháp phù hp cho hot đng huy đng vn ti đa bàn
TPHCM.
5. ụănghaăkhoaăhcăvƠăthcătin:
- Nêu lên nhng hn ch còn tn ti cng nh khng đnh vai trò quan trng ca
hot đng huy đng vn đi vi h thng NHTM Vit Nam và các Chi nhánh
BIDV KV TPHCM.
-  xut các gii pháp thit thc góp phn nâng cao, hoàn thin sn phm, c
ch, chính sách trong hot đng huy đng vn ti các Chi nhánh BIDV KV
TPHCM.
6. Ktăcu lunăvn
- Chngă1:ăNgân hàng thng mi và ngun vn huy đng ca ngân hàng.
- Chngă 2:ă Thc trng ngun vn huy đng ti các Chi nhánh BIDV KV
TPHCM.
- Chngă 3:Gii pháp gia tng ngun vn huy đng đi vi các Chi nhánh
BIDV KV TPHCM.

1


Chngă1
CăSăLụăLUNăVăNGUNăVNăHUYăNG
CAăNGỂNăHẨNGăTHNGMI

1.1 TngăquanăvăhotăđngăhuyăđngăvnăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.1.1 KháiănimăngunăvnăhuyăđngăcaăNHTM
Ngun vn huy đng là tài sn bng tin ca các t chc và cá nhân mà ngân
hàng đang tm thi qun lý và s dng vi trách nhim hoàn tr, vn huy đng là
ngun vn ch yu, ngun tài nguyên to ln nht và quan trng nht ca NHTM.
Huy đng vn đc coi là hot đng c bn, có tính cht sng còn đi vi bt k
mt NHTM nào, vì hot đng này to ra ngun vn ch yu ca các NHTM. Ch có

các NHTM mi đc quyn huy đng vn di nhiu hình thc khác nhau.
1.1.2 PhơnăloiăcácăngunăvnăhuyăđngăcaăNHTM
1.1.2.1 Vnăhuyăđngătătinăgi
NHTM đc huy đng vn di hình thc nhn tin gi ca t chc, cá nhân và
các TCTD khác di hình thc tin gi không k hn, tin gi có k hn, tin gi
tit kim và các loi tin gi khác
1.1.2.2 VnăhuyăđngăthôngăquaăphátăhƠnhăgiyătăcóăgiá
NHTM còn huy đng vn thông qua hình thc “Phát hành chng ch tin gi, k
phiu, tín phiu, trái phiu đ huy đng vn trong nc và nc ngoài”.
Vi ngun vn huy đng qua phát hành các công c n này Ngân hàng cn đm
bo ngha v hoàn tr kp thi, đy đ theo tha thun gia ngân hàng và khách
hàng.
Bn cht ca vn huy đng là tài sn thuc các ch s hu khác nhau mà ngân
hàng ch có quyn s dng ch không có quyn s hu. Mi công c huy đng tin
gi mà NH đa ra đu có nhng đim riêng nhm làm cho chúng phù hp hn vi
nhu cu ca khách hàng trong vic tit kim hay thanh toán và đu t.
1.1.2.3 Huyăđngăvnădiăhìnhăthcăđiăvay
Ngoài ra, NHTM còn đc phép: vay vn ca Ngân hàng Nhà nc di hình
thc tái cp vn. Vic vay vn ca Ngân hàng trung ng nhm ng vn ngn hn
và phng tin thanh toán cho t chc tín dng. Ngân hàng Nhà nc thc hin vic
tái cp vn cho t chc tín dng theo các hình thc: Cho vay có bo đm bng cm
2


c giy t có giá; chit khu giy t có giá; Các hình thc tái cp vn khác.
 bù đp s thiu ht vn NHTM còn có th đi vay các t chc tín dng khác
trên th trng liên ngân hàng trong nc hay quc t. “Vay vn ca t chc tín
dng, t chc tài chính trong nc và nc ngoài theo quy đnh ca pháp lut”.
Hình thc này ch tp trung ti HSC:.
1.1.3 Tmăquanătrngăcaăngunăvnăhuyăđng

Vn là các tài sn trong xã hi đc đa vào đu t nhm mang li hiu qu
trong tng lai. Vì th trong nn kinh t th trng,  bt k lnh vc nào thì vn
cng là mt yu t quan trng quyt đnh hiu qu hot đng. Vi v th là mt đnh
ch tài chính huyt mch ca nn kinh t thì ngun vn luôn gi vai trò trng yu:
1.1.3.1 iăviănnăkinhăt
- Thông qua nghip v huy đng vn, h thng ngân hàngtp trung hu ht các
ngun vn tin t tm thi nhàn ri ca xã hi, bin tin nhàn ri t ch là
phng tin tích ly tr thành ngun vn ln ca nn kinh t. T đó, hot đng
huy đng vn đã giúp các NHTM tr thành kênh chu chuyn ngun vn cho nn
kinh t.
- Ngoài vic thu hút tin nhàn ri trong xã hi đ s dng cho đu t phát trin,
thông qua nghip v huy đng vn giúp NHNN kim soát khi lng tin t
trong lu thông qua vic s dng các công c ca chính sách tin t.
- Trong vai trò là trung gian tài chính, thông qua vic tài tr vn cho khách hàng,
h thng NHTM đã có vai trò trng yu là cung cp hàng hoá đc bit cho th
trng tài chính: hàng hoá tin t, góp phn vng chc cho s phát trin nhanh
n đnh và bn vng lâu dài ca nn kinh t.
1.1.3.2 iăviăNgơnăhƠngăthngămi
NHTM khi đc cp phép thành lp phi có vn điu l theo quy đnh. Tuy
nhiên vn điu l ch yu đc dùng đ mua sm bt đng sn, đng sn, trang thit
b cho hot đng ngân hàng. Ngoài ra, vn còn đc dùng đ góp vn liên doanh,
cho vay, mua c phn ca công ty khác. n khi ngân hàng hot đng, vn điu l
có th đã nm di dng tr s, vn phòng, kho bãi, xe c, trang thit b, d tr hay
kí qu ti NHTW  có vn phc v cho các hot đng này ngân hàng phi huy
đng vn t khách hàng. Do vy, nghip v huy đng vn có ý ngha rt quan trng
3


đi vi ngân hàng cng nh đi vi khách hàng. C th, ngun vn huy đng giúp
NHTM:

- To ngun vn ch lc giúp ngân hàng cung ng, m rng đcnhiu dch v,
kinh doanh đa nng thoát khi nhng hình thc kinh doanh đn điu truyn
thng trc kia. Ngun vn d tr ca ngân hàng đc di dào đm bo đc
kh nng thanh toán, gim thiu nhng ri ro.
- To lp đc ch đng vng chc, uy tín trên th trng, th hin uy tín cng
nh s tín nhim ca khách hàng đi vi ngân hàng. T đó NHTM có bin pháp
hoàn thin hot đng huy đng vn đ gi vng và m rng quan h vi khách
hàng, cng nh phân tích, điu chnh đ có li th trong cnh tranh đu vào.
1.1.3.3 iăviăkháchăhƠng
- Cung cp cho khách hàng mt kênh tit kim và đu t nhm làm cho tin ca
h sinh li, to c hi cho h có th gia tng tiêu dùng trong tng lai.
- Cung cp cho khách hàng ni an toàn đ h ct tr và tích ly vn nhàn ri.
- Giúp khách hàng có c hi tip cn vi các dch v khác ca ngân hàng, đc bit
là nhu cu thanh toán qua ngân hàng và nhu cu tín dng khi khách hàng cn
vn cho sn xut, kinh doanh hoc tiêu dùng.
- Giúp khách hàng - nht là nhng ngi v hu, ngi có tích lu có c hi giao
lu, hoà nhp vi cng đng, vi các dch v tài chính và công ngh hin đi.
1.1.4 NguyênătcăchungătrongăhotăđngăhuyăđngăvnăcaăNHTM
1.1.4.1 măboătuơnăthăcácăquyăđnhăcaăphápălutăvăhuyăđngăvn
NHTM khi nhn huy đng vn t khách hàng cn thc hin đúng các quy đnh
ca pháp lut và ca ngân hàng Nhà nc v huy đng vn:
- NHTM cn đm bo hoàn tr đy đ vn gc và tin lãi cho khách hàng đúng
hn và gi bí mt thông tin liên quan đn tài khon tin gi ca khách hàng.
- NHTM nhn tin gi ca cá nhân phi tham gia bo him tin gi theo quy đnh.
- NHTM phi đm bo thc hin đúng các quy đnh ca pháp lut v chng ra
tin.
- Ngoài ra, NHTM còn phi tuân theo các quy đnh khác ca lut pháp trong tng
thi k.

4

1.1.4.2 măboătínhăhiuăquătrongăhuyăđngăvn
 cp đn vn đ hiu qu trong hot đng huy đng vn, có th ví mi tng
quan gia NHTM và khách hàng gi tin nh điu kin cn và đ: NHTM
cnngun vn đ lnhoc hp lý đ duy trì hot đng trên c s cn xác đnh đng
c ca ngi gi tin đ áp dng hình thc huy đng phù hp và điu kin đ đi
vi khách hàng là lãi sut huy đnghp lý.
1.1.4.3 măboămtăcuătrúcăvnănăđnh
Nu ch d tr tin đ chi tr thì mi NHTM đu phi tuân th, nhng vn đ
ca qun tr ngun vn và qun tr thanh khon là phi đm bo s n đnh v
ngun và không đ xy ra s st gim đt ngt, bt thng ca ngun vn huy đng
1.2 CácăhìnhăthcăhuyăđngăvnăcaăNgơnăhƠngăthngămi
Ngun vn huy đng là ngun tài nguyên to ln nht, chim t trng ln nht
mà ngân hàng tm thi qun lý và s dng nhng phi có ngha v hoàn tr kp
thi, đy đ khi khách hàng yêu cu, ph bin nht là các ngun sau đây:
1.2.1 Tinăgiăkhôngăkăhnă(tinăgiăthanhătoán)
- Tài khon tin gi thanh toán là mt loi tài khon tin gi không k
hn có chc nng thanh toán, theo đó Khách hàng có th np tin, rút tin và
thc hin các nhu cu thanh toán trong phm vi trong và ngoài nc mà không
cn dùng tin mt.
- T chc và cá nhân có nhu cu thanh toán qua ngân hàng.
-     Ngân hàng huy đng ngun tin này bng cách m tài
khon tin gi không k hn chokhách hàng .
-     áp ng cho nhu cu thanh toán chi tr bnghình thc
chuyn khon qua ngân hàng. Do k vng ca khách hàng không phi là lãi sut
nên chi phí huy đng vn rt thp. Tuy nhiên, bng vic m rng, cng c nn
khách hàng và qun lý thanh khon tt s giúp NHTM duy trì đc mt ngun
vn gi không k hn bình quân đs dng vi chi phí thp nht, chi phí thp,
nâng cao kh nng cnh tranh cng nh tng ngun thu phí dch v, gim thiu

ri ro trong hot đng thanh toán ca nn kinh t.
1.2.2 Tinăgiăcóăkăhn
-  Tin gi có k hn là loi tin gi mà ngi gi tin ch đc phép
5


rút tin sau mt thi hn nht đnh.
- Là các doanh nghip gi có k hn, v tính cht hot đng thì ging
tin gi tit kim có k hn nhng v mc đích và đi tng gi cng khác
nhau.
-  an toàn v tài sn đáp ng đc nhu cu chi tiêu đã xác
đnh sn trong tng lai, đc hng lãi.
- 
+ Tin lãi đc thanh toán đnh k mi tháng/quý hoc mt ln vào ngày đáo
hn (ngày gi vào là ngày tính lãi).
+ Rút trc hn áp dng lãi sut ti đa bng mc lãi sut tin gi không k hn
thp nht ca TCTD. (Thông t s 04/2011/TT-NHNN)
- Tin gi có k hn thng có quy mô s d trung bình ln hn so vi tin gi
không k hn, to ngun vn tng đi ln cho hot đng ngân hàng. Tuy nhiên,
ngun vn này s là áp lc cho ngân hàng nu khách hàng đng lot rút tin.
1.2.3 Tinăgiătităkim
-    Tin gi tit kim là tin gi cacác tng lp dân c,
ngi gi tin gi vào NHTM nhm mc đích đ dành, sinh li và an toàn.
- Khách hàng cá nhân
- 
+ c bo him theo quy đnh ca pháp lut v bo him tin gi.
+ Tài khon tin gi tit kim không đc s dng đ phát hành séc và thc
hin các giao dch thanh toán, tr trng hp chuyn khon sang tài khon
tin vay hoc tài khon khác ca chính ch s hu tin gi tit kim ti t
chc nhn tin gi tit kim đó.

+ Rút tin gi tit kim trc hn, ngi gi tin đc hng lãi theo quy đnh
ca t chc nhn tin gi tit kim và lãi sut áp dng ti đa không vt quá
mc lãi sut tin gi tit kim không k hn hin hành.
- Ngân hàng có th đáp ng nhu cu đa dng ca khách hàng thông qua 2 hình
thc c bn sau:
1.2.3.1 Tinăgiătităkimăkhôngăkăhn
- Tin gi tit kim không k hn là tin gi tit kim mà ngi gi tin có th rút
6


tin theo yêu cu mà không cn báo trc vào bt k ngày gi làm vic nào ca
t chc nhn tin gi tit kim đng thi cng có th gi thêm vào mà không
hn ch s ln gi và rút.
- Ngân hàng thanh toán tin lãi cho khách hàng theo đnh k hàng tháng hoc vào
ngày rút ht s d. Tin lãi đc tính theo s d tin gi thc t ca khách hàng.
- Loi tin gi tit kim không k hn lãi sut thp nguyên nhân ging nh tin
gi không k hn.
1.2.3.2 Tinăgiătităkimăcóăkăhn
Tin gi tit kim có k hn là tin gi tit kim, trong đó ngi gi tin tha
thun vi t chc nhn tin gi tit kim v k hn gi nht đnh. i b phn
ngun tin gi này có ngun gc t tích lu và xét v bn cht chúng đc ký thác
vi mc đích hng lãi. Do đó, khác vi tin gi không k hn yu t lãi sut có tác
đng rt ln đn ngun này và là ngun vn tng đi n đnh, cho phép ngân hàng
ch đng trong vic s dng vn đ cp tín dng, đu t.
Tin gi tit kim có k hn có th đc phân thành nhiu loi theo k hn ngày,
tun, tháng hoc các loi tit kim khác theo tên “thng hiu” và mt vài tính nng
b sung ca sn phm (Ví d: Tit kim tích ly; Tit kim d thng…). Thông
thng mi k hn ngân hàng thng áp dng mt mc lãi sut tng ng, vi
nguyên tc thi hn càng dài thì lãi sut càng cao.
Nu phân loi theo các công c huy đng vn ca ngân hàng, các NHTM còn

tng cng ngun vn bng cách vay vn trên th trng, phát hành các phiu n
nh k phiu, tín phiu, trái phiu NHTM.
1.2.4 PhátăhƠnhăgiyătăcóăgiá
- 
Giy t có giá là chng nhn ca ngân hàng phát hành đ huy đng vn trong đó
xác nhn ngha v tr n mt khon tin trong mt thi hn nht đnh, điu kin tr
lãi và các điu khon cam kt khác gia ngân hàng và khách hàng. Hình thc huy
đng: phát hành các giy t có giá nh k phiu ngân hàng, trái phiu ngân hàng,
chng ch tin gi.
- 
Là các t chc, cá nhân trong nn kinh t, ngoài vic dùng s vn nhàn ri hay
7


phn thu nhp tm thi cha s dng đn đ mua, trên thc t đây còn là mt kênh
đu t ca ngi có vn trong xã hi khi h không có kh nng đu t trc tip. Các
k phiu, trái phiu này có kh nng chuyn đi d dàng ra tin khi cn thit bng
cách mua bán, chuyn nhng trên th trng vn hoc chng khoán ti NHTM.
Cn c vào thi hn, giy t có giá đc chia thành hai loi:
-  là giy t có giá có thi hn di mt nm bao gm k
phiu, chng ch tin gi, tín phiu và các giy t có giá ngn hnkhác.
-  là giy t có giá có thi hn t mt nm tr lên, bao gm
trái phiu, chng ch tin gi dài hn và các giy t có giá dài hn khác.
Thông qua vic phát hành giy t có giá, NHTM có th tp trung mt khi lng
vn ln trong thi gian ngn và ch đng s dng. Hình thc này thng đc thc
hin khi ngân hàng đã tip nhn đc nhng d án vay vn ln ca khách hàng
hoc sau khi đã cân đi gia vn và s dng vn trong toàn b h thng mà vn còn
thiu và phi đc s đng ý ca Ngân hành nhà nc trc khi phát hành ra công
chúng. ng thi, vic phát hành giy t có giá phi đm bo nguyên tc: NHTM
không phát hành trái phiu mà vic phát hành trái phiu đó to cho các ch s hu

giành đc quyn qun lý trc tip và gián tip đi vi Ngân hàng.
1.2.5 Cácăngunăvnăhuyăđngăkhác
- Các ngân hàng có th vay mn vi nhau thông qua
th trng liên ngân hàng. Thông qua t chc ca NHNN, ngân hàng này s vay
ngân hàng khác có lng tin gi d tha ti NHNN.
- Vay NHNN: NHNN s cho NHTM vay thông qua nghip v chit khu và tái
chit khu thng phiu, các GTCG hoc cho vay li theo h s tín dng ca
NHTM.
-  Là hp đng bán tm thi chng
khoán cht lng vi tính thanh khon cao vi tha thun s mua li chng
khoán này vi mc giá đc xác đnh trc trong hp đng. Giao dch này có
thi gian t qua đêm hay đn vài tháng.
-  Là mt dng tài khon tin gi hoc phi tin gi
cho phép kt hp thc hin các dch v thanh toán, tit kim, môi gii đu t, tín
dng. Ch tài khon s y thác dch v trn gói cho ngân hàng. Nhng đc đim
8


thu hút khách hàng ca loi tài khon này là tc đ thanh toán cùng vi nhng
tin ích dch v.
-  Ngân hàng s dng tin gi ngha v ca khách hàng trong quá
trình thanh toán không dùng tin mt (các khon tin khách hàng ký qu đ bo
chi séc, m th tín dng, bo lãnh ngân hàng…) đ tm thi đáp ng nhu cu
vn.
1.3 CácăchătiêuăđoălngăhiuăquhotăđngăhuyăđngăvnăcaăNHTM
1.3.1 Quy mô ngunăvnăhuyăđng
Quy mô ngun vn gm tng s d huy đng t tin gi và phát hành giy t có
giá, th hin “tm vóc” ca mt NHTM. Vic c lng quy mô ngun huy đng
ti đa bàn giúp chi nhánh NHTM xác đnh rõ mc tiêu, chiu hng phát trin, có
th d kin qua phng pháp sau:

Quy mô ngun vn = (Tng thu nhp bình quân NL trên đa bàn – nhu cu tiêu
dùng d tính – đu t – ri ro tn tht)* th phn * t l tit kim c tính

1.3.2 Tcăđătngătrngăcaăngunăvnăhuyăđng
Tc đ tng trng
Tng ngun vn nm K
=
Quy mô TG nm K - Quy mô TG nm (K-1)
*100%
Quy mô TG nm (K-1)

Theo các thông s nh trên, tiêu chí “tc đ tng trng ngun vn” th hin
chiu hng phát trin, kh nng chim lnh th trng, uy tín ca NHTM.
1.3.3 Căcuăvnăhuyăđng
C cu tin gi là t trng mi loi tin gi trong tng ngun vn huy đng.
Trong tng mc đích kho sát khác nhau, nhà qun lý quan tâm đn c cu vn theo
các tiêu thc khác nhau:
- C cu tin gi phân theo k hn: Vn ngn hn, vn trung dài hn (≥12 tháng)
- C cu tin gi phân theo đi tng: Dân c và t chc;
- C cu tin gi phân theo loi tin t: VN và ngoi t.
Quy mô ca loi vn i đc s dng đ tính t trng ca nó trong tng vn huy
đng nh sau:
T trng ca loi vn i =
Quy mô vn i
Tng vn huy đng

9


C cu tin gi đc xem là hp lý nu nh giá tr và k hn ca chúng phù hp

vi giá tr và k hn ca tài sn có mà ngân hàng đang nm gi bi nó va giúp đm
bo chng đ ri ro v lãi sut, va mang li tính an toàn trong thanh khon. T đó,
trong quá trình s dng vn, các nhà qun lý ca NHTM còn quan tâm thêm đn
tiêu chí:h s s dng vn, c th nh sau:
1.3.4 Tălăsădngăvnă/ăHuyăđngăvn
Hot đng chính ca NHTM là huy đng vn đcho vay. Theo đó ngân hàng s
chuyn hoá ngun vn, thành các loi tài sn nh ngân qu, tín dng, chng khoán
. theo mt phng thc thích hp, nhm đt kt qu cao nhtDo vy,
T l s dng vn =
Tng tài sn có sinh li
Tng ngun vn huy đng

 cp đ Chi nhánh NHTM, tng tài sn có sinh li thng cng chính là tng
d n. T l s dng vn th hin kh nng ch đng ngun vn ca các chi nhánh
NHTM trong vic đáp ng nhu cu phát trin tín dng. Khi t l này> 1 có ngha
ngun vn huy đng không đ đáp ng nhu cu vn cho vay và ngc li.
1.3.5 Chiăphíăchoăngunăvnăhuyăđng
Nu không k chi phí trích lp DPRR tín dng, chi phí cho hot đng huy đng
vn là phn chi trng yu, chim gn 90%tng chi phí ca NHTM, bao gm chi tr
lãi và các khon chi phát sinh trong quá trình huy đng. Và bi tính trng yu ca
chi phí huy đng vn, vic ti thiu hoá chi phí tr lãi là c s to nng lc cnh
tranh trong ngành cng nh gia tng li nhun ca các NHTM.
Chi phí lãi là s tin mà ngân hàng phi tr cho khách hàng da trên s d mà
khách hàng duy trì ti ngân hàng theo cam kt. Theo đó:

Chi phí tr lãi 

    





Có 3 phng pháp xác đnh chi phí huy đng vn thng đc các ngân hàng áp
dng ph bin là: phng pháp chi phí bình quân theo nguyên giá, chi phí vn biên
t ca tng ngun vn huy đng và chi phí hn hp(chi phí bình quân gia quyn d
10


kin cho tt c ngun vn). Mi phng pháp đu có mt ý ngha nht đnh tùy theo
mc đích s dng ca s liu v chi phí huy đng vn tính toán đc.
1.3.5.1 Phngăphápăchiăphíăbìnhăquơn
Công thc tính chi phí bình quân nh sau:
Chiăphíătrălưiăbìnhăquơn
=
Tngăchiăphíălưi
Tngăngunăvnăhuyăđngăbìnhăquơn

ây là phng pháp đc s dng rng rãi nht, chú trng vào c cu hn hp
các ngun vn mà ngân hàng đã huy đng đc trong quá kh và xem xét cn thn
mc lãi sut mà th trng đòi hi ngân hàng phi tr cho mi ngun vn huy đng.
Phng pháp này cung cp cho ngân hàng mt “đim hoà vn” tng đi đ
quyt đnh nên cho vay và đu t th nào đ có lãi. Nhng vic tính toán nh trên là
cha hoàn đúng và đ, vì nó ch dng li  mc đ xem xét giá vn ca ngun vn,
nhiu chi phí khác có liên quan đn hot đnghuy đng vn vn cha đc đ cp
đn. ó chính là chi phí phi lãi sut, bao gm: tin lng và chi phí qun lý; t l d
tr bt buc theo quy đnh; phí bo him tin gi; chi phí qung cáo, khuyn mãi
Do vy, các ngân hàng khc phc nhc đim bng cách s dng tài sn sinh li
làm c s tính toán chi phí, tc là so sánh chi phí lãi và phi lãi trong huyđng vn

vi tng tài sn Có sinh li ca ngân hàng theo công thc sau:
Tăsutăsinhăliătiăthiuă
đăbùăđpăchiăphí
=
Tngăchiăphíălưiă+ăChiăphíăphi lãi
TngătƠiăsnăcóăsinhăli

Công thc trên có ngha là thu nhp t các tài sn sinh li ti thiu phi bng t
l này đ có th bù đp tng chi phí huy đng vn. Trên thc t, các c đông - ch
s hu ngân hàng - cng tham gia góp vn vào ngân hàng và nh vy s phát sinh
chi phí vn ch s hu. ây là chi phí c hi th hin li nhun k vng ca nhng
ngi góp vn. Vì nu ngân hàng không to ra đc t sut sinh li tha đáng trên
vn ch s hu thì các c đông s rút vn ra và đu t vào ni khác hp dn hn. 
tính chi phí vn s hu, mt phng pháp hp lý làc tính mc t sut sinh li cn
thit mà các c đông cho rng cn thit s duy trì mc góp vnhin ti. Nh vy, t
sut sinh li ti thiu cn thit phát sinh t toàn b các ngun vn huy đng và vn
s hu ca ngân hàng s là:
11


Tăsutăsinhă
liătiăthiu
=
Tăsutăsinhăliătiă
thiuăđăbùăđpăchiăphí
+
Tăsutăsinhăliătrcă
thuăchoăcăđông

Nhng tham s trong công thc tính chi phí lãi theo phng pháp bình quân gia

quyn th hin đy đ các nhân t đnh lng tác đng đn lãi sut nhng li đc
xây dng trên c s d liu quá kh và do vy s thiu đ tin cy trong giai đon lãi
sut bin đng mnh  tng lai. Chính vì vy, phng pháp chi phí huy đng vn
biên nhm khc phc nhc đim ca phng pháp chi tr lãi bình quân gia quyn
da trên nguyên giá nh sau:
1.3.5.2 Phngăphápăchiăphíăvnăbiênăt
Chi phí biên là chi phí b ra đ có thêm mt đng vn huy đng. Cn c vào chi
phí biên, ngân hàng xác đnh mc li nhun ti thiu cn đt đc t nhng tài sn
có thêm t các ngun vn này. Phng pháp chi phi vn biên t gi đnh rng toàn
b ngun vn đ đáp ng nhu cu trên ca khách hàng đu bt đu t vic vay trên
th trng tin t, ta có côngthc sau:
Chiăphíăhuyăđngăvnă
đătƠiătrăkhonăvay
=
Chiăphiătrălưiătheoălưiăsută
bìnhăquơnătrênăthătrngă
tinăt
+
Chiăphíăphiălưiăđ
huyăđngăvn

Cng t công thc trên, ta có th vn dng theo chiu ngc li: Mun tài tr
thêm mtd án vi lãi sut k vng “x%”, NHTM nên huy đng t loi ngun vn
nào. Tuy nhiên trong hu ht các trng hp, đ tài tr khon vay, ngân hàng s huy
đng t nhiu ngun vn khác nhau. Nh vy, phng pháp chi phí huy đng vn
biên cn phi quan tâm xem xét thêm vic ngân hàng phi tp hp huy đng mi
ngun vn, t đó đt ra cho nhà qun lý phng pháp tính chi phí huy đng vn
theo “Chi phí biên hn hp”
1.3.5.3 Chiăphíăhuyăđngăvnăhnăhp
Chi phí biên hn hp đc s dng đnh giá tài sn có tng thêm, xác lp mt

tiêu chun cht ch hn cho vic đnh giá các sn phm tin gi và ngun vn huy
đng khác. Vic tính toán chi phí ngun vn gm các bc sau:

- Bcă1: Xác đnh lng vn d kin huy đng đ đáp ng nhu cu tài tr.
12


- Bcă2: Xác đnh mc kh dng mi ngun vn.
- Bcă3: Xác đnh chi phí lãi và phi lãi ca mi ngun vn.
- Bcă4: Tp hp chi phí lãi ca tt c các ngun vn xác đnh tng quan vi
tng ngun vn huy đng.
Tómăli:ăVic gia tng ngun vn là mt ch tiêu phn ánh cht lng hot đng
ca ngân hàng, là điu kin đ ngân hàng m rng qui mô hot đng, nâng cao tính
thanh khon và tính n đnh ca ngun vn. Vic gia tng ngun vn luôn đi kèm
vi vic qun lý lãi sut ca các khon huy đng, xác đnh c cu lãi sut tr cho
các ngun tin khác nhau nhm đm bo duy trì qui mô và kt cu ngun phù hp
vi yêu cu sinh li ca ngân hàng và mt yêu cu không th thiu là kim soát
đc ri ro trong hot đng huy đng vn.
Vi các kênh huy đng vn phong phú nh trên, đ ti đa li nhun, yêu cu đt
ra cho các NTHM là vic qun lý chi phí tr lãi và lng hoá các ri ro trong hot
đng qun lý ngun vn nh sau:
1.4 TngăquanăgiaăchiăphíăvƠăriăroătrongăhuyăđngăvnăcaăngơnăhƠng
Vic la chn ngun tin gi hoc phi tin gi ca ngân hàng tu thuc không
ch vào chi phí (giá) tng đi ca mi ngun mà còn ph thuc ri ro ca chúng
đi vi ngân hàng. Nhng ngun vn có chi phí thp có th có ri ro cao cho ngân
hàng và do vy, s to kh nng thit hi nghiêm trng hn. Nhà qun tr phi
đng đu vi vic la chn gia chi phí và ri ro, tc là vic đánh đi gia ri ro
và chi phí huy đng. Ngun vn chi phí thp có th phi chu ri ro cao v lãi sut,
thanh khon hay là vn s hu. Nh th, trong mi chin dch huy đng vn mi,
nhà qun tr phi la chn mt v trí th hin tng quan gia ri ro và chi phí nh

sau:







Chi phí
C
A

A