Luận văn thạc sĩ 2014 Đo lường các yếu tố tác động đến sự thỏa mãn trong công việc của ngườin lao động tại trường đại học Lạc Hồng

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH





LÊ SN QUANG

O LNG CÁC YU T
TÁC NG N S THA MÃN TRONG CÔNG VIC
CA NGI LAO NG TI TRNG I HC LC HNG



LUN VN THC S KINH T







Tp.HăChíăMinhăă- Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH




LÊ SN QUANG

O LNG CÁC YU T
TÁC NG N S THA MÃN TRONG CÔNG VIC
CA NGI LAO NG TI TRNG I HC LC HNG

Chuyên ngành: Qunătrăkinhădoanh
Mƣăs:ă60340102

LUN VN THC S KINH T

NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
TS.NGUYN VN TÂN





Tp.HăChíăMinh - Nmă2014

i
LI CAM OAN

TácăgiăxinăcamăđoanălunăvnăThcăsă“o lng các yu t tác đng đn s
tha mãn trong công vic ca ngi lao đng ti Trng i hc Lc Hng” lƠăktă
quăhcătpăvƠănghiênăcuăcaătácăgiădiăsăhngădnăcaăTS.NguynăVnăTơn,ăcácă
săliuătrongălunăvnăđuărõărƠng,ătinăcyăvƠădăliuăđcăxălýăkháchăquan,ătrungă
thc.
Tácăgi:ăLêăSnăQuang

ii
MC LC
TRANGăPHăBỊA
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANHăMCăCHăVITăTT
DANHăMCăHỊNHăV,ăăTH
DANHăMCăBNG
CHNG 1: TNG QUAN V  TÀI 1
1.1 LýădoăchnăđătƠi 1
1.2 Mcătiêuăcaănghiênăcu 2
1.3 iătngănghiênăcuăvƠăphmăvănghiênăcu 2

1.4 Phngăphápănghiênăcu 3
1.5 Ktăcuălunăvn 4
1.6 Tómăttăchngă1 4

CHNG 2: C S Lụ THUYT VÀ MÔ HỊNH NGHIÊN CU 5
2.1 Căsălýăthuyt 5
2.1.1 Kháiănimăvăsăthaămƣnăcôngăvic 5
2.1.2 Lýăthuytăvăthaămƣnăcôngăvic 6
2.1.2.1 Thuyt nhu cu cp bc ca Maslow (1943) 6
2.1.2.2 ThuytăERGăcaăAlderferă(1969) 8
2.1.2.3 Thuyt thành tu ca David Mc. Clelland (1988) 8
2.1.2.4 ThuytăhaiănhơnătăcaăFrederickăHerzbergă(1959) 9
2.1.2.5 Thuyt công bng ca John Stacey Adams (1963) 10
2.1.2.6 ThuytăkăvngăcaăVictorăVroomă(1964) 11
2.1.2.7 Thuytăvăsăcôngăbng 12
2.1.3 Cácănghiênăcuăliênăquanăđnăsăthaămƣnăcôngăvic 13
2.2 Môăhìnhănghiênăcu 17

iii
2.3 Cácăgiăthuytănghiênăcu 22
2.4 Tómăttăchngă2 23

CHNG 3: THIT K NGHIÊN CU 24
3.1 Giiăthiu 24
3.2 Quyătrìnhănghiênăcu 24
3.3 Nghiênăcuăsăb 26
3.3.1 Nghiênăcuăđnhătính 26
3.3.2 Nghiênăcuăđnhălngăsăb 26
3.4 Nghiênăcuăchínhăthc 27
3.4.1 Chnămu 27

3.4.2 Thangăđo,ăThităkăthangăđo 28
3.4.2.1 Thangăđo 28
3.4.2.2 Thangăđo 30
3.4.3 Thităkăbngăcơuăhi 35
3.4.4 ánhăgiáăthang đoăvƠăphơnătíchăktăquănghiênăcu 35
3.5 Tómăttăchngă3 36

CHNG 4: KT QU NGHIÊN CU 38
4.1 Giiăthiu 38
4.2 Môătămu 38
4.2.1 Kt cu muătheoăđcăđim 39
4.2.2 Săthaămƣnăcôngăvicăcaămu 44
4.3 Kimăđnhăthanhăđo 46
4.4 PhơnătíchănhơnătăEFA 49
4.5 KimăđnhăthangăđoăsauăkhiăphơnătíchăEFA 54
4.6 iuăchnhăliămôăhìnhănghiênăcu,ăđaăraămôăhìnhăhiăquy: 57
4.7 Kimătraătngăquanăgiaăcácăbinătrcăkhiăphơnătíchăhiăquiătuynătính 59
4.8 Phơnătíchăhiăquiătuynătính 61

iv
4.9 Kimăđnhăsăthaămƣnăcôngăvicăcaăcácătngăthăcon 73
4.9.1 SăthaămƣnăcôngăvicăgiaănamăvƠăn 73
4.9.2 Săthaămƣnăcôngăvicătheoăđătui 74
4.9.3 Săthaămƣnăcôngăvicătheoăhcăv 76
4.9.4 Săthaămƣnăcôngăvicătheoăthơmăniênăcôngătác 77
4.9.5 Săthaămƣnăcôngăvicătheoăvătríăcôngătác 78
4.9.6 Săthaămƣnăcôngăvicătheoăbăphnăcông tác 80
4.9.7 Săthaămƣnăcôngăvicătheoăthuănhơpăbìnhăquơnămiătháng 81
4.10 Tómăttăchngă4 82

CHNG 5: KT LUN VÀ KIN NGH 83
5.1 Tómăttăktăquănghiênăcu 83
5.2 Kinănghăgópăphnănơngăcaoăsăthaămƣnăđiăviăcôngăvicăcaăngiălaoăđngă
tiăTrngăiăhcăLcăHng 86
5.2.1 Vătinălng,ăthngă&ăphúcăli 86
5.2.2 Vămiăquanăhă&ănhnăthcăvăcôngăvicăđangălƠm 88
5.2.3 V thngăhiuăcaăTrng 89
5.2.4 V đngănghipă&ăcăhiăđƠoăto,ăhcăhi 90
5.2.5 Văcpătrên 92
5.2.6 V môiătrng,ăđiuăkinălƠmăvică&ăcăhiăthngătin 93
5.3 HnăchăcaăđătƠi &ăHngănghiênăcuătipăcaăđătƠi 93
5.3.1 HnăchăcaăđătƠi 93
5.3.2 HngănghiênăcuătipăcaăđătƠi 94
5.4 Tómătt chngă5 94

TẨIăLIUăTHAMăKHOă
DANHăMCăPHăLCă



v
DANH MC CH VIT TT

ANOVA Analysis of variance (Phơnătíchăphngăsai)
CB,GV,NV Cánăb,ăGingăviên,ăNhơnăviên
CN Cănhơn
C Caoăđng
H iăhc
EFA ExploratoryăFactorăAnalysisă(Phơnătíchănhơnătăkhámăphá)
GD ậ T Giáoădcăậ Ơoăto

GS Gáoăs
KMO Kaiser ậ Meyer ậ Olkin Measure of Sampling Adequacy
KS Kăs
PGS PhóăGiáoăs
TS Tinăs
ThS Thcăs















vi
DANH MC HỊNH V,  TH

Hìnhă2.1:ăBc thangănhuăcuăcaăMaslowă 07
Hìnhă2.2:ăThuytăkăvngăcaăVictorăVroomă(1964)ă 11
Hình 2.3: Môăhìnhănghiênăcuălýăthuytă 21
Hình 3.1: Quyătrìnhăthcăhinănghiênăcuă 25
Hình 4.1: Môăhìnhănghiênăcuăhiuăchnhă 58
Hìnhă4.2:ăBiuăđăphơnătánăphnădăchunăhóa 71

Hìnhă4.3:ăăthăP-P Plot caăphnădăchunăhóaăhiăquyă 71
Hìnhă4.4:ăBiuăđăphơnătánăphnădăvƠăgiáătrădăđoánăcaămôăhìnhăhiăquyătuynătính 72





















vii
DANH MC BNG

Bngă3.1:ăCácăthangăđoăđcăsădngătrongăcơuăhiănghiênăcu 29
Bngă3.2:ăThangăđoănimătăhƠoăvăthngăhiuăcaăTrngă 30
Bngă3.3:ăThangăđoămôiătrng,ăđiuăkinălƠmăvicătiătrng. 31
Bngă3.4:ăThangăđoăTinălngă(lng,ătinăging, tinăgácăthi, )ăvƠăthngă 31

Bngă3.5:ăThangăđoăphúcăliă 32
Bngă3.6:ăThangăđoătính cách,ăkhănngăcaăcpătrênă 32
Bngă3.7:ăThangăđoăvăđngănghipă 32
Bngă3.8:ăThangăđoăcăhiăđcăđƠoăto,ăhcăhiă 33
Bngă3.9:ăThangăđoăcăhiăthngătină 33
Bng 3.10:ăThangăđoămiăquanăhă 34
Bngă3.11:ăThangăđoănhnăthcăvăcôngăvicăđangălƠmă 34
Bngă3.12:ăThangăđoăsăthaămƣnăchungăcaăngiălaoăđngă 34
Bngă4.1:ăPhơnăbămuătheoăgiiătínhă 39
Bngă4.2: Phơnăbămuătheoătuiă 40
Bngă4.3:ăPhơnăbămuătheoăhcăvă 40
Bngă4.4:ăPhơnăb muătheoăthơmăniênăcôngătácă 41
Bngă4.5:ăPhân bămuătheoăvătríăcôngătácă 42
Bngă4.6:ăPhân bămuătheoăbăphnăcôngătácă 42
Bngă4.7:ăPhơnăbămuătheoăthuănhpăbìnhăquơnămiăthángăă 43
Bngă4.8:ăMôătăsătha mƣnăcôngăvicăchungăcaămuă 44
Bngă4.9:ăMôătăsăthaămƣnătngăkhíaăcnhăquanăsátăcaănhơnătă 45
Bngă4.10:ăTngăhpăktăquăkimăđnhăthangăđoă 49
Bngă4.11:ăTngăhpăktăquăkimăđnhăthang đoălnă2ă(sauăkhiăchyăEFA)ă 56
Bngă4.12:ăToăbinăđiădin choă31ăbinătrongă7ănhómă 57
Bngă4.13:ăKtăquăkimătraătngăquanăgiaăcác binătrcăkhiăchyăhiăquiă 60
Bngă4.14:ăMôăhìnhătómăttăsădngăphngăphápăEnteră 61
Bngă4.15:ăThngăkêăAnovaă 62

viii
Bngă4.16:ăKtăquăhiăquiătuyn tínhătheoăphngăphápăEnter 62
Bngă4.17:ăSăthaămƣnătngăkhíaăcnhăquanăsátăcaănhơnătăsauăkhiăđiuăchnhăliămôă
hìnhănghiênăcuă 65
Bngă4.18:ăKtăquăIndependentăsamples T-Testătheoăgiiătínhă 73
Bngă4.19:ăKimăđnhăsăthaămƣnăchungăvăcôngăvicăgiaănamăvƠănă 74

Bngă4.20:ăThngăkêămôătăsăthaămƣnăcôngăvicăgiaăcácăđătuiăkhácănhauă 74
Bngă4.21:ăKtăquăkimăđnhăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicăgiaăcácăđătuiă 75
Bngă4.22:ăPhơnătíchăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicăgiaăcácăđătuiă 75
Bngă4.23:ăThngăkêămôătăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăhcăvă 76
Bngă4.24:ăKtăquăkimăđnhăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăhcăvă 76
Bngă4.25:ăPhơnătíchăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăhcăvă 76
Bngă4.26:ăThngăkêămôătăsăthaămƣnăcông vicătheoăthơmăniênăcôngătác 77
Bngă4.27:ăKtăquăkimăđnhăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăthâm niên công
tác 77
Bngă4.28:ăPhơnătíchăphngăsaiăsăthaămƣnăcông vicătheoăthơmăniênăcôngătácă 77
Bngă4.29:ăThngăkêămôătăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăvătríăcôngătácă 78
Bngă4.30:ăKtăquăkimăđnhăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăvătríăcông tác 79
Bngă4.31:ăPhơnătíchăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăvătríăcôngătácă 80
Bngă4.32:ăThngăkêămôătăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăbăphnăcôngătácă 80
Bngă4.33:ăKtăquăkimăđnhăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăbăphnăcôngătác
80
Bngă4.34:ăPhơnătíchăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăbăphnăcôngătác 80
Bngă4.35:ăThngăkêămôătăsăthaămƣnăcôngăvicătheo thuănhơpăbìnhăquơnămiă
tháng 81
Bngă4.36:ăKtăquăkimăđnhăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăthuănhơpăbìnhă
quơnămiăthángă 81
Bngă4.37:ăPhơnătíchăphngăsaiăsăthaămƣnăcôngăvicătheoăthuănhơpăbìnhăquơnămiă
tháng 81


1
CHNG 1: TNG QUAN V  TÀI

1.1 Lý do chn đ tƠi
Trongăgiaiăđonăhinănayăđƣăcóămtăsăthayăđiărtălnăvănhnăthcăcaăngiă

qunălýăđnăv,ădoanhănghipăđiăviăngiălaoăđng.ăHinănay,ăngiălaoăđngăđcă
xemănhătƠiăsn,ăcnăđcăđuăt,ăphátătrinănhmămangăliăthaămƣnăcáănhơn,ăđngă
thiăđóngăgóp,ăphcăvăttănhtăchoăđnăv;ălƠăngunălcăvôăcùngăquýăgiá,ănóăquytă
đnhăsăthƠnhăbiăcaămtăđnăv,ădoanhănghip.
Hnă na,ă trongă môiă trngă giáoă dc,ă ngoƠiă cácă côngă tácă nhă nơngă caoă chtă
lngăgingădy,ăxơyădngăvƠăbanăhƠnhăchunăđuăraăchtălngăcao,ăđmăboăcácăđiuă
kinăcăs vtăchtăchoăvicăhcăthìăvicăchmăloăchoăsinhăviênăđòiăhiăttăcăcácăđnă
v,ăttăcăngiălaoăđngătăcánăbăqunălý,ăthyăcôăgingădyăchoăđnănhơnăviênăcácă
phòngăchcănngătrongătoƠnătrngăphiăcùngănhauălƠmăttăcôngăvic,ănhimăvăphcă
văsinhăviên caămình.
Nmăbtăđcănhngăđiuătrên,ălƣnhăđoănhƠăTrngăluônăquanătơmăđnăcôngă
tácăchmăloăchoă ngiălaoă đngă tiăTrng,ă xơyădngă tpă thăsăphmănhƠăTrngă
đoƠnăkt,ăthngănht,ăyêuătrng.ăNhngăđăhiuăđcăngiălaoăđng,ănhtălƠăngiă
laoă đngă trongă môiă trngă giáoă dc,ă huă htă cóă hcă hƠm,ă hcă vă cao,ă hiuă xemă hă
mongămunăđiuăgì,ăđiuăgìăhăhƠiălòng,ăđiuăgìăchaăhƠiălòngăviăsălƣnhăđo,ăqunălýă
vƠăsăquanătơm,ăchăđăvăvtăcht,ătinhăthn ăđăngiălaoăđngăgnăbóălơuădƠiăviă
Trng,ădoăđó tácăgiăchnănghiênăcuălƠ:

“o lng các yu t tác đng đn s tha mãn trong công vic
ca ngi lao đng ti Trng i hc Lc Hng”



2
1.2 Mc tiêu ca nghiên cu
Tuynăđcăngiălaoăđngăttăđƣăkhó,ăvicăgiăđcăngiălaoăđngăvƠăđăhă
phátăhuyăhtăkhănng,ănngălcăbnăthơnăđăcngăhinăchoăTrngăliăcƠngăkhóăhn.ă
ăgiăđcăngiălaoăđngătrcătiênăphiăhiuăhăcnăgì,ămunăgìăvƠăTrngălƠmă
đcăgìătrongăkhănngăcaăTrngăđăngiălaoăđngăthaămƣnăhn,ătăđóăTrngă
điuăchnhăcácăchătrng,ăchíchăsáchăchoăphùăhpăhn.ăVìăvy,ăđătƠiăđcăthcăhină

nhmămcăđíchăđaăraăcácăđăxut,ăkinănghănhmănơngăcaoămcăđăthaămƣnătrongă
côngăvicăcaăngiălaoăđngătiăTrngăiăhcăLcăHng.
McătiêuănghiênăcuăđătƠiălƠ:
- Xácăđnhăcácăyuătătácăđngăđnăsăthaămƣnăcaăngiălaoăđng;ăxơyădngăvƠă
kimăđnhăcácăthangăđoătngăyuătănhăhngăđnăsăthaămƣnăcôngăvicăvƠă
thangăđoăsăthaămƣnătrongăcôngăvicăcaăngiălaoăđngătiăTrngăiăhcă
LcăHng.
- oălngămcăđăthaămƣnătrongăcôngăvicănóiăchungăvƠămcăđăthaămƣnătheoă
tngăyuăt,ăkhíaăcnhănóiăriêngătrongăcôngăvicăcaăngiălaoăđngătiăTrngă
iăhcăLcăHng.
- Soăsánhămcăđăthaămƣnătrongăcôngăvicăgiaăngiălaoăđngătheoăgiiătính,ăđă
tui,ăthiăgianăcôngătác,ătrìnhăđăhcăvn,ăkhiăngƠnh công tác.

1.3 i tng nghiên cu vƠ phm v nghiên cu
- iătngănghiênăcuăcaăđătƠiălƠăs tha mãn trong công vic và các yu t
nh hng đn s tha mãn trong công vic caăngiălaoăđng.
- iătngăkhoăsát:ăNgiălaoăđngătiătrngăiăhcăLcăHng.
- PhmăviănghiênăcuăcaăđătƠi:
+ăKhôngăgianănghiênăcu caăđătƠi: TrngăiăhcăLcăHng.
+ Thiăgianănghiênăcu caăđătƠi:ă01/2014ăđnă3/2014.


3
1.4 Phng pháp nghiên cu
Nghiênăcuăđcăthcăhinăthôngăquaă2ăbcăchính:ănghiênăcuăsăbăvƠănghiênă
cuăchínhăthc.ă
Nghiênăcuăsăbăđcăthcăhinăthôngăquaăphngăphápănghiênăcuăđnhătínhă
vƠănghiênăcuăđnhălngăsăb;ăphngăphápănghiênăcu đnhătính,ăTácăgiăcùngămtă
săngiălaoăđngăđangălƠmăvicătiăTrngătraoăđi,ăthoălunăđătìmăhiuănhngăyuă
tănƠoătácăđngăđnăsăthaămƣnăcaăngiălaoăđngălƠmăvicătrongăTrng.ăKtăquă

nƠyăđcăsădngăđăđiuăchnhălnămtăcácăyuătătácăđngăđnăsăthaămƣnăchoăphùă
hpătiăTrngăgmă11ănhómătiêuăchíăchínhăthcăviă49ătiêuăchíănhă(Phălcă3).
Sauăđó,ătácăgiătipătcăthoălunănhómăviă10ăđngănghipătrongăTrngă(Phă
lcă4).ăSauăthoălunănhóm,ăktăquănghiênăcuăchoăthyăcóă4ăyuătătrùngăý,ăbăloiăb.ă
CăsăđăloiăbălƠăđaăsăcácăđngănghipăđcăphngăvnăchoărngăcácăyuătăđóăcóăsă
trùngălpăyuăt,ăyuătănƠyăđƣăbaoăhƠmătrongăyuătăkia.ăKtăquăcaălnăthoălunăthă
haiă nƠyă choă thyă cóă 11ă nhómă tiêuă chíă chínhă thcă viă 45ă tiêuă chíă nhă mƠă cácă đngă
nghipăquanătơmăkhiălƠmăvicătiăTrngă(Phălcă5).
Nghiênăcuăchínhăthcăđcăthcăhinăthôngăquaăphng pháp nghiênăcuăđnhăă
lng.ăThangăđo nmămcăđăđcăsădngăđăđoălngăgiáătrăcácăbinăs.ăCáchăthcă
lyămuălƠăchnămuăthunătin.ăBngăcơuăhiăsăđcăsădngăđălƠmăcôngăcăthuăthpă
397ămuă phcă văchoăvicăphơnă tíchăđnhălng.ăBngă cơuă hiăđcă giăđnăngiă
đcăkhoăsátădiăhìnhăthcătrcătip.ăMcăđíchăcaănghiênăcuănƠyălƠăvaăđăsƠngă
lcăcácăbinăquanăsát,ăvaăđăxácăđnhăcácăthƠnhăphnăcngănhăgiáătrăvƠăđătinăcyăcaă
thangăđoăvƠăkimăđnhămôăhìnhălýăthuyt.
Vică kimă đnhă thangă đoă cùngă viă cácă giă thuytă đă raă bngă hă să tină cyă
Cronbachăalpha;ăphơnătíchănhơnătăkhámăpháăEFA,ăphơnătíchătngăquan,ăhiăquyătuynă
tính,ăphơnătíchăphngăsaiăAnova,ăT.Test v.vầădaătrênăktăquăxălýăsăliuăthngăkêă
quaăphnămmăSPSS.


4
1.5 Kt cu lun vn
Lunăvnăgmă5ăchng:
- Chngă1:ăTngăquanăvăđătƠi
- Chngă2:ăCăsălýăthuytăvƠămôăhìnhănghiênăcu
- Chngă3:ăThităk nghiênăcu
- Chngă4:ăKtăquănghiênăcuă
- Chngă5:ăKtălun vƠăkinăngh

1.6 Tóm tt chng 1
Trongăchngă1ătácăgiăđƣătrìnhăbƠyătngăquanăv đătƠiăbaoăgmălýădoăchnăđă
tƠi,ă mcă tiêuă nghiênă cuă caă đă tƠi,ă điă tngă nghiênă cuă vƠă phmă viă nghiênă cu,ă
phngăphápănghiênăcuăvƠăcuiăcùngăđaăraăktăcuăluơnăvnălƠmătinăđ,ăcăsăđă
thcăhinăcácăchngătipătheo.















5
CHNG 2: C S Lụ THUYT VÀ MÔ HỊNH NGHIÊN CU

ChngănƠyătrìnhăbƠyăcăsălýăthuytăvăsăthaămƣnăcôngăvicăcaăngiălaoă
đng,ăbaoăgmăcácăkháiănimăkhácănhauăvăthaămƣnăcôngăvic,ăcácăhcăthuytăniă
tingăvănhuăcuăvƠăđngăviên.ăNgoƠiăra,ămtăsănghiênăcuăvăthaămƣnăcôngăvică
cngănhăcácăthangăđoătrongăcácănghiênăcuăđóăcngăđcătrìnhăbƠyăđătăđóăđăxută
môăhìnhăvƠăcácăgiăthitănghiênăcuăcaăđătƠi.

2.1 C s lý thuyt

2.1.1 Khái nim v s tha mƣn công vic
Hin có rt nhiu khái nim v s tha mãn công vic. Theo Locke (1976),
s tha mãn đi vi công vic là mt trng thái tình cm hoc tích cc hoc vui v
đt đc qua tri nghim trong công vic ca mtăngi hoc kinh nghim làm vic
ca ngi đó. Theo Wright và Cropanzano (1997) thì s tha mãn công vic là thái
đ ca nhân viên đi vi nhng khía cnh khác nhau trong công vic, bao gm 2
yu t v cm xúc và s nhn thc. S tha mãn đi vi công vic còn là mt phn
ng tích cc đi vi công vic ca ngi nào đó (Smith & Stone, 2002); là tháiăđ
ca ngi đó đi vi công vic (Brief, 2001). Còn Ellickson và Logsdon (2002) thì
cho rng s tha mãn công vic đc đnh ngha là mc đ ngi nhân viên yêu thích
công vic ca h, đó là thái đ da trên s nhn thc ca ngi nhân viên (có th là
tích cc hay tiêu cc) v công vic hoc môi trng làm vic ca h.
Luddyă(2005)ăchoărngăsăthaămƣnăcôngăvicănhălƠăsăphnăngăvămtătìnhă
cmăvƠăcmăxúcăđiăviăcácăkhíaăcnhăkhácănhauăcaăcôngăvicăcaănhơnăviên.ăỌngă
nhnămnhăcácănguyênănhơnăcaăsăthaămƣnăcôngăvic baoăgmăvătríăcôngăvic,ăsă
giámăsátăcaăcpătrên,ămiăquanăhăviăđngănghip,ăniădungăcôngăvic,ăsăđƣiăng,ă
vƠăcácăphnăthngăgmăthngătin,ăđiuăkinăvtăchtăcaămôiătrngălƠmăvic,ăăcngă
nhăcăcuăcaătăchc.ăCònătheoăKreitnerăvƠăKinickiă(2007),ăsăthaămƣnăcôngăvică

6
chăyuăphnăánhămcăđămtăcáănhơnăyêuăthíchăcôngăvicăcaămình.ăóăchínhălƠătìnhă
cmăhayăcmăxúcăcaăngiănhơnăviênăđóăđiăviăcôngăvicăcaămình.
Tiă Vită Nam,ă tácă giă Nguynă Huă Lamă trongă quynă sáchă HƠnhă viă tă chcă
(1998) cho rngăsăthaămƣnăđiăviăcôngăvicălƠătháiăđăchungăcaămtăcáănhơnăđiă
viăcôngăvicăcaăcáănhơnăđó.
TheoătácăgiăTrnăKimăDungă(2005),ăsăthaămƣnăđiăviăcôngăvicăcaănhơnă
viênăđcăđnhănghaăvƠăđoălngătheoăcăhaiăkhíaăcnhăthaămƣnănóiăchungăđiăviă
côngăvicăvƠăthaă mƣnătheoăcácă yuătăthƠnhăphnăcaăcôngăvic.ăSăthaă mƣnănóiă
chungăcaăconăngiălƠăcmăgiácăkhiăhăhƠiălòng,ăhnhăphúcăvănhngănhuăcuămƠăhă
đtăraăvƠăđtăđcănhăsătácăđngăcaăbnăthơn,ăcácăyuătăkháchăquanăvƠăchăquană

khác.ăS thaămƣnătrongăcôngăvicăbaoăgmănhngănhuăcuăcaăconăngiăđtăđcă
thôngăquaăsătácăđngăvƠănhăhngăcaăcácăyuătătrongămôiătrngălƠmăvic.

2.1.2 Lý thuyt v tha mƣn công vic
2.1.2.1 Thuyt nhu cu cp bc ca Maslow (1943)
TheoăMaslowă(1943),ănhuăcuăcaăconăngiăđcăchiaălƠmănmăcpăbcătngă
dn:ăsinhălý,ăanătoƠn,ăxƣăhi,ătătrngăvƠătăthăhin.ăSauăkhiămtănhuăcuănƠoăđóăđƣă
đcăthaămƣnăthìănhuăcuăăcpăbcăcaoăhnăkătipăsăxutăhin.ă










7
Cpăbcănhuăcuăđcăthăhinănhăhìnhăbênădi:

[Ngun: Theo Maslow (1943)]
Hìnhă2.1:ăBcăthangănhuăcuăcaăMaslow
NhuăcuăsinhălýălƠănhuăcuăthpănhtătrongăbcăthangănhuăcuăMaslowă(1943).ă
TrongăcôngăvicănhuăcuănƠyăđcăthăhinăchăyuăthôngăquaătinălng.ăơyălƠănhuă
cuăthngăphátăsinhăđuătiên,ăđm boăcácăyuătăcnăthităchoăsătnătiăcaănhơnă
viên.ăăbcăcaoăhn,ănhuăcuăanătoƠnăbaoăgmănhngăyuătăđmăboăsăanătoƠnăcaă
nhơnăviênătiăniălƠmăvicăcăvăvtăchtălnătinhăthn,ăđcăthăhinăthôngăquaămôiă
trngălƠmăvic,ăcácăchínhăsáchăphúcăli caăcôngătyănhăboăhimăyăt,ăboăhimăxƣă
hi,ầăKhiănhuăcuăanătoƠnăđcăthaămƣn,ănhuăcuăxƣăhiăxutăhin.ăNhuăcuăxƣăhiă

thăhinănhuăcuăcóăcácămiăquanăhăviăcpătrên,ăđngănghip,ăkháchăhƠng,ăđiătácầă
NhuăcuătătrngălƠănhuăcuăđcătônătrngăca ngiălaoăđng,ăthăhinăquaăbnăchtă
côngăvic,ăquynătăchănhtăđnhătrongăcôngăvic,ăsăghiănhnăktăquăsauăkhiăhoƠnă
thƠnhăcôngăvic.ăNhuăcuăcaoănhtătrongăbcăthangănhuăcuăcaăMaslowă(1943)ălƠănhuă
cuătăthăhin.ăNhuăcuănƠyăđcăthăhinăăcăhiăđƠoăto,ăcăhiăthngătin,ăđcătă
khngăđnhăbnăthơn.

8
TălýăthuytănƠy,ătaăcóăthăthyănhƠăqunălýăcnăphiăbităđcănhơnăviênăcaă
mìnhăđangăăcpăbcănhuăcuănƠoăđătăđóăđngăviênănhơnăviênăbngăcáchăđápăngăcácă
nhuăcuăcáănhơnăđóăcaăhăvìăchăkhi nƠoăcácănhuăcuăcaănhơnăviênăđcăđápăngăthìă
hămiăcóăthăcóăsăthaămƣnătrongăcôngăvic.ăThuytăcpăbcănhuăcuăcaăMaslowă
(1943)ăđcăngădngănhiuănhtătrongăcácănghiênăcuăvăsăthaămƣnăcôngăvicăcaă
nhơnăviênăvƠătácăgiăsădngăthuytănƠyălƠmăc săđăxơyădngăcácăyuătănhăhngă
đnăsăthaămƣnăcaănhơnăviênăđiăviăcôngăvic.

2.1.2.2 Thuyt ERG ca Alderfer (1969)
Thuytă ERGă caă Alderferă (1969)ă gingă nhă thuytă nhuă cuă cpă bcă caă
Maslow,ătuyănhiênăsălngănhuăcuăđcărútăgnăcònăbaănhuăcu,ăđóălƠănhuăcuătnă
ti,ănhuăcuăquanăhăvƠănhuăcuăphátătrin.ăTrongăđó,ănhuăcuătnătiălƠăphnănhuăcuă
sinhălýăvƠăanătoƠnătrongăbcăthangănhuăcuăcaăMaslowă(1943),ălƠănhuăcuăthăcp,ătiă
cnăthităcaăconăngiăđătnăti.ăNhuăcuăquanăhălƠăphnănhuăcuăxƣăhiăvƠămtă
phnă nhuă cuă tă trngă caă Maslowă (1943).ă Nóă đcă xemă nhă lƠă nhuă cuă caă conă
ngiăvăcácămiăquanăhătrongăcucăsngăvƠăsătácăđngăquaăliăcaăcácămiăquanăhă
đóănhăhngăđnăh.ăCuiăcùng,ănhuăcuăphátătrinăbaoăgmămtăphnănhuăcuătă
trngă (phnă đcă đápă ngă biă cácă tácă nhơnă chă quan)ă vƠă nhuă cuă tă thă hină caă
Maslowă(1943).ăNhuăcuănƠyăđcăxemănhălƠănhngănhuăcuăcaăconăngiăvăvică
phátătrinăcáănhơnăcaăh.
imă khácă bită soă viă thuytă caă Maslowă (1943)ă đóă lƠă thuytă caă Alderferă
(1969)ăchoărng,ăcóăthăcóănhiuănhuăcuăxutăhinătrongăcùngămtăthiăđimăvƠăkhiă

mtănhuăcuăkhôngăđcăđápăngăcóăthăđcăbùăđpăbiănhuăcuăkhác,ătrongăkhiătheoă
Maslowă(1943)ăchăcóămtănhuăcuăxutăhinăămtăthiăđimănhtăđnhăvƠăkhiămtă
nhuăcuăđcăthaămƣnămiăphátăsinhănhuăcuătipătheo.

2.1.2.3 Thuyt thành tu ca David Mc. Clelland (1988)
Lý thuyt ca McClelland (1988) tp trung vào ba loi nhu cu ca con

9
ngi: nhu cu v thành tu, nhu cu v quyn lc và nhu cu v liên minh. Theo
Robbins (2002) đnh ngha, nhu cu v thành tu là s c gng đ xut sc, đ đt
đc thành tu đi vi b chun mc nào đó, s n lc đăvn ti thành công.
Còn nhu cu v quyn lc là nhu cu khin ngi khác c x theo cách mình mong
mun. Nhu cu v liên minh đó là mong mun có đc các mi quan h thân thin
và gn gi vi ngi khác.
Nhu cu thành tu ca McClelland (1988) đc th hin trong nghiên cu
này di dng đc đim công vic, môi trng làm vic. Công vic cn đc thit
k sao cho nhân viên đt đc “thành tu” h mong mun. Ngoài ra cn phi xây
dng môi trng làm vic đnh hng vào nhng giá tr thành
đt

đ
hình thành và
phát trinăđng lc thành đtăca nhân viên. Còn nhu cu quyn lc đcăthăhin 
c hi đcăthng tin, đc có chc v trong công tyăhocăt chc. Cuiăcùng, nhu
cu liên minh đcăthăhină miăquan h vi cp trên và đng nghip.
Lý thuyt ca McClelland (1988) cho thy đ khuyn khích mi ngi làm
vic thì ngi lãnh đo phi hiu đc cp di ca h có loi nhu cu nào mnh,
yu đ có các bin pháp tha mãn
nhu

cu
ca nhân viên mà vn đm bo đc
mcătiêu ca t chcăhocăcông ty.

2.1.2.4 Thuyt hai nhơn t ca Frederick Herzberg (1959)
ThuytănƠyăchiaăcácănhơnătălƠmăhaiăloi:ăcácănhơnătăđngăviênăvƠăcácănhơnătăduyă
trì. Các nhơnătăđngăviênăgmăthƠnhătuăđtăđc,ăsăthaănhnăcaăngiăkhác,ăbnăchtă
côngăvic,ătráchănhimăcôngăvic,ăsătăchătrongăcôngăvic,ăsăthngătinăvƠăsătinăb.ă
Nuănhơnăviênăđcăđápăngăsămangăliăsăthaămƣnătrongăcôngăvicăchoăh,ăngcăliă
nhânăviênăsăkhôngăcóăsăthaămƣn.ăCácănhơnătăduyătrìăgmăchínhăsáchăcôngăty,ăsăgiámă
sátătrongăcôngăvic,ălngăbng,ămiăquanăhăviăcpătrênăvƠăđngănghip,ăđiuăkinălƠmă
vic,ăđiăsngăcáănhơn,ăvătríăcôngăvicăvƠăsăđmăboăcaăcôngăvic.ăNuăđcăđápăngăsă
khôngăcóăsăbtămƣnătrongăcôngăvic,ăngcăliăsădnăđnăsăbtămƣnă(Efere,ă2005).ăNhă

10
vy,ăHerzbergă(1959)ăđƣătáchăbitătngăđiăhaiănhómănhơnătănƠyăvƠăchoărngăchăcóă
nhngănhơnătăđngăviênămiăcóăthămangăliăsăthaămƣnăchoănhơnăviênăvƠănuăkhông
đápăngăcácănhơnătăduyătrìăsădnăđnăsăbtămƣnăcaănhơnăviên.
Tuyănhiênănhiuănghiênăcuăđƣăđaăraăktăquăkhôngăngăhăsăphơnăchiaăhaiănhómă
nhơnătănhătrênăcaăHerbergă(1959)ăcngănhăbácăbăvicăchoărngăcácănhơnătăduyătrìă
khôngămangăliăsăthaămƣnătrongăcôngăvică(Kreitneră&ăKinicki,ă2007).ăThcătăchoăthyă
cácănhơnătăthucăhaiănhómătrênăđuăcóănhăhngăítănhiuăđnăsăthaămƣnătrongăcôngă
vic.ăTuyănhiên,ăthôngăquaălýăthuytăcaăHezbergă(1959)ătaăcngăcóăthăthyăđcătmă
quanătrngăcaănhơnătăđngăviênătrongăvicămangăliăsăthaămƣnătrongăcôngăvicăcngă
nhătácăđngăcaăcácănhơnătăduyătrìătrongăvicădnăđnăsăbtămƣnăcaănhơnăviên.

2.1.2.5 Thuyt công bng ca John Stacey Adams (1963)
John Stacey Adams (1963) cho rng nhân viên có xu hng đánh giá s
công bng bng cách so sánh công sc h b ra so vi nhng th h nhn đcăcng
nh so sánh vi các đng nghip trong công ty. Nu kt qu ca s so sánh là

ngang bng nhau tc công bng thì h s tip tc duy trì n lc và hiu sut làm vic
ca mình. Nu thù laoănhnăđc vt quá mong đi ca h, h s có xu hng gia
tng công sc ca h trong công vic, ngc li nu thù lao h nhn đc thp hn
so vi đóng góp ca h, h s có xu hng gim bt n lc hoc tìm các gii
pháp khác nh vng mt trong gi làm vic hoc thôi vic (Pattanayak, 2005).
Theo thuyt này, s công bng s làm gia tng s gn bó, mi quan h ca nhân viên
vi công ty, to ra s đng viên và đng lc thúc đy ngi lao đngăsn sàng làm
vic có hiuă
qu

hn.

Lý thuyt này cng có th đc xem xét  góc đ đ tài ca lun vn này.
Mt nhân viên không th có đc s tha mãn nu h nhn ra rng mình b đi x
không công bng t vn đ lng bng, c hi đƠo to thng tin đn s h tr t
cp trên. Thuyt công bng đòi hi ngi qun lýăphiăquan tâm đn các nhânăt chi

11
phi s nhnăthc ca ngi lao đng v săcông bng, t đó tìm cách tácăđngăđn
các nhân t đó, to cho ngi laoăđng săthaămƣnăđiăvi công vic.

2.1.2.6 Thuyt k vng ca Victor Vroom (1964)
Victor Vroom (1964)ăchoărngăhƠnhăviăvƠăđngăcălƠmăvicăcaăconăngiăkhôngă
nhtăthităđcăquytăđnhăbiăhinăthcămƠănóăđcăquytăđnhăbiănhnăthcăcaăconă
ngiăvănhngăkăvngăcaăhătrongătngălai.ăKhácăviăMaslowă(1943)ăvƠăHerzbergă
(1959), Vroom (1964) không tpătrungăvƠoănhuăcuăcaăconăngiămƠătpătrungăvƠoăktă
qu.ăLýăthuytănƠyăxoayăquanhăbaăkháiănimăcăbnă(Kreitneră&ăKinicki,ă2007)ălƠăkăvng,ă
tínhăchtăcôngăcăvƠăhóaătr.ăKăvngă(expectancy)ălƠănimătinărngănălcăsădnăđnăktă
quătt.ăKháiănimănƠyăchuănhăhngăbiăcácănhơnătănhăsăsnăcóăcaăcácăngunălcă
phùăhpă(thiăgian,ăconăngi,ầ);ăkănngăđăthcăhin;ăsăhătrăcnăthităđăthcăhină

nhimăvă(thôngătin,ăsăgiámăsát,ăđnhăhng,ầ).ăTínhăchtăcôngăcă(instrumentality)ălƠă
nimătinărngăktăquăttăsădnăđnăphnăthngăxngăđáng.ăKháiănimănƠyăbănhăhngă
biăcácănhơnătănhăsărõărƠngătrongămiăliênăktăgiaăhiuăquălƠmăvicăvƠăphnăthngă
ngiălaoăđngăđcănhn,ătinătngăvƠoăsăcôngăbngăcaăngiăcóăquynăquytăđnhă
thng/pht, tină tngă vƠoă tínhă minhă bchă trongă vică quytăđnhăthng/pht.ă Hóaă tră
(valence)ălƠămcăđăquanătrngăcaăphnăthngăđiăviăngiăthcăhinăcôngăvic.ăCácă
nhơnătănhăhngăđnăhoáătrănhănălcăkhuynăkhíchălƠmăvic,ăhiuăquăcôngăvicăđtă
đcă tng xngă viă phnă thngă nhnă đc,ă să quană tơmă đnă nhngă ktă qu/phnă
thngămƠăcáănhơnănhnăđc.ă
ThuytăcaăVroomă(1964)ăđcăthăhinădiădngăhìnhăsau:

[Ngun: Victor Vroom (1964)]
Hình 2.2: Thuyt k vng ca Victor Vroom (1964)

12
Thuytătrênăchoărng ngiănhơnăviênăchăđcăđngăviênăkhiănhnăthcăcaăhăvă
căbaăkháiănimăhayăbaămiăquanăhătrênălƠătíchăcc.ăNóiăcáchăkhácălƠăkhiăhătinărngănă
lcăcaăhăsăchoăraăktăquăttăhn,ăktăquăđóăsădnăđnăphnăthngăxngăđángăvƠăphnă
thngăđóăcóăýănghaăvƠăphùăhpăviămcătiêuăcáănhơnăcaăh.
ngădngălýăthuytănƠyăvƠoăđătƠiănghiênăcuăcaălunăvn,ătaăthyărngămună
ngiălaoăđngăcóăđngălcăhngătiămcătiêuănƠoăđóă(dănhiênămcătiêuănƠyăgnălinăviă
mcătiêuăcaătăchc)ătaăphiătoănhnăthcăăngiălaoăđngăđóărngănălcăcaăhăsă
mangăliănhngăphnăthngănhăhămongămun.ăMunăcóăđcănhnăthcăđóătrcăhtătaă
phiătoăđcăsăthaămƣnătrongăcôngăvicăhinătiăcaăh,ăkhinăhăthaămƣnăviăđiuă
kinămôiătrngălƠmăvicăhinăti,ăthaămƣnăviăsăhătrăcaăcpătrên,ăcaăđngănghip,ătă
đóăkhinăhătinătngăhnăvƠoănălcăcaăhăsădnăđnăktăquăvƠăphnăthngănhăhă
mongămun.ăSăthaămƣnăvăthngăphtăcôngăminhăcngăsăgiúpăhătinărngănhngăktă
quăhăđtăđcăchcăchnăsănhnăđcăsăghiănhnăcngănhăsătngăthngăcaăcôngă
ty.
Tăcácăhcăthuytătrên,ătaăthyărngăcácănhƠănghiênăcuăkhácănhauăcóăcáiănhìnăkhácă

nhauăvăcácănhơnătămangăliăsăthaămƣnăcôngăvic.ăTuyănhiên,ăquaăcácăhcăthuytătrên,ătaă
thyăđcăđimăchungăcaăcácătácăgiătăcácăhcăthuytănƠy.ăTtăcăhăđuăchoărngăđă
mangăliăsăthaămƣnăcôngăvicăthìănhƠăqunălýăcnăphiămangăliăsăthaămƣnănhuăcuănƠoă
đóăcaăngiănhơnăviên.

2.1.2.7 Thuyt v s công bng
Ngiălaoăđngătrongătăchcămunăđcăđiăxămtăcáchăcôngăbng,ăh có xu
hngăsoăsánhănhngăđóngăgópăvƠăphnăthngăcaăhăviănhngăngiăkhác.ăKhiăsoăsánhă
đánhăgiáăcóăthăcóăbaătrngăhpăxyăra:
- Nuăngiălaoăđngăchoărngăhăđcăđiăxăkhôngătt,ăphnăthngălƠăkhôngă
xngăđángăviăcôngăscăhăđƣăbăraăthìăhăsăbtămƣnăvƠătăđóăhăsălƠmăvicăkhôngăhtă
khănngăvƠăthmăchíăhăsăbăvic.

13
- Nuăngiălaoăđngătinărngăhăđcăđiăxăđúng,ăphnăthngăvƠăđƣiăngălƠă
tngăxngăviăcôngăscăcaăhăđƣăbăraăthìăhăsăduyătrìămcănngăsutănhăc.
- NuăngiălaoăđngănhnăthcărngăphnăthngăvƠăđƣiăngălƠăcaoăhnăsoăviăđiuă
mƠăhămongămunăhăsălƠmăvicătíchăccăhn,ăchmăchăhn.ăSongătrongătrngăhpănƠy,ă
hăcóăxuăhngăgimăgiáătrăcaăphnăthng.
MtăđiuăkhóăkhnălƠăngiălaoăđngăthngăcóăxuăhngăđánhăgiáăcaoăcngăhină
caămìnhăvƠăđánhăgiáăcaoăphnăthngămƠăngiăkhácănhnăđc.ăKhiăđiămtăviăsă
khôngăcôngăbngăngiălaoăđngăthngăcóăxuăhngăchpănhn,ăchuăđng.ăSongănuăhă
phiăđiămtăviăsăkhôngăcôngăbngălơuădƠiăthìăhăsăbtămƣn,ăphnăngăliăvƠ thmăchíăhă
săbăvic.ăDoăđcăđimănƠyănhƠăqunătrăphiăluônăluônăquanătơmătiănhnăthcăcaăngiă
laoăđngăvăsăcôngăbng,ăkhôngăthăngiăchăhocăyênătơmăkhiăngiălaoăđngăkhôngăcóă
ýăkin.
Cnăphiăhiuărngăsăkhôngăcóăsăcôngăbngătuytăđi.ăCôngăbngăăđơyăkhôngă
phiălƠăăngiălaoăđngănhnăđcăbaoănhiêuămƠălƠăcôngăbngăđcănhnăthc.ăThuytăvă
săcôngăbngăđòiăhiăcácănhƠăqunătrăphiăquanătơmătiăcácănhơnătăchiăphiăđnănhnăthcă
caăngiălaoăđngăvăsăcôngăbngăvƠătăđóătácăđngăđătoăchoăngiălaoăđngăcóăđcă

mtănhnăthcăvăsăcôngăbng.

2.1.3 Các nghiên cu liên quan đn s tha mƣn công vic
Mtăs nghiên cu sau đƣ đc thcăhinăda vào các thuyt trên đăxác đnh
thc chtăcác nhân t nào nh hng đnăsăthaămãn công vic ca nhân viên.
Weiss và các đng nghip (1967) ca trng i hc Minnesota đƣ đa ra
các tiêu chí đ đánh giá mc đ tha mãn đi vi công vic bng bng câu hi tha
mãn Minnesota (MSQ). Bng câu hi này gm các thành phn: kh nng s dng
nng lc bn thân, thành tu, tin b, thm quyn, chính sách công ty, đƣi ng,
đng nghip, sáng to, s đc lp, giá tr đo đc, s tha nhn, trách nhim, s
đm bo, đa v xã hi, s giám sát ca cp trên, điu kin làm vicầ Sau đó,

14
Smith, Kendall và Hulin (1969) ca trng đi hc Cornell đƣ nghiên cu các yu t
tácăđng đn sătha mãn công vic bng thang đo gm ít yu t hn, đc gi là ch
s mô t công vic JDI (Job Description Index). Ch s JDI là mt thang đo s dng
nm yu t chính đ đo lng s tha mãn ca nhân viên đi vi công vic, bao
gm: đc đim công vic, tin lng, cp trên, đng nghip và c hi đƠo to-thng
tin. ơy là công c đc s dng ph bin nht nh là thc đo ca s tha mãn
đi vi công vic. Có th nói ch s JDI ca Smith, Kendall và Hullin (1969) và
bng câu hi MSQăca Weiss và các đng nghip (1967) là 2 công c đƣ đcăs dng
rng rãi trong rt nhiu các nghiên cu sau này (Green, 2000).
Ngoài ra, khi nghiên cu  khía cnh đc đim công vic, Hackman và
Oldham (1974) đƣ xây dng mô hình đc đim công vic nhm xác đnh cách thit
k công vic sao cho ngi lao đng có đc đng lc làm vic ngay t bên trong
h cng nh to đc s tha mãn công vic nói chung và to đc hiu qu công
vic tt nht. Mô hình đcăđim này có 5 đcăđim ct lõi: s đa dng k nng, hiu rõ
công vic, công vic có ý ngha, tính t ch trong công vic và thông tin phn hi.
Nhng đc đim ct lõi này tác đng lên 3 trng thái tâm lý ca ngi lao đng:
hiu đc ý ngha công vic, trách nhim

đi

vi
kt qu công vic và nhn thc v
kt qu công vic. T trng thái tâm lý này s sinh ra các kt
qu

v
công vic và cá
nhân nh s tha mãn công vic, đng lc làm vic ni ti cao và hiu sut công
vic cao.
S dng ch s mô t công vic JDI ca Smith và đng nghip (1969),
Cheng-Kuang Hsu (1977) đƣ tin hành nghiên cu s tha mãn công vic ca công
nhân nhà máy dt  Ơi Loan. Kt qu cho thy rng nm nhân t trong các ch s
JDI trên đƣ phnăánh đcăsătha mãn côngăvicăca công nhân ti đơy. Trong chín
nhân t cá nhân thì có bn nhân t (gii tính, tui, trình đ hc vn và ý kin ca
gia
đình
v công vic) có mi quan h nht đnh vi s tha mãn công vic. Trong
tám nhân t t chc thì có đnăsáu nhân t (bnăchtăcông vic, v trí công tác, chính

15
sách công ty, s công nhn ca t chc, cm giác v thi gian rnh vic và ý đnh
mun b vic) nh hng nhiu đn s tha mãn công vic. i vi nhân t bn
cht công vic thì kt qu nghiên cu cho thy công nhân có mc tha mãn khác
nhau đi vi đc tính công vic khác nhau. Ngoài ra, công nhân  v trí công tác
càng cao càng thyăthaămƣnăđi vi công vic.
Nghiên cu sau này ca Luddy (2005) cng s dng ch s mô t công vică
JDI ca Smith, Kendall và Hullin (1969) vi nm thành phn: thu nhp, thng tin,ă
cp trên, đng nghip và bn cht công vic đ tìm hiu s tha mãn công vic ca

nhân viên ti Vin y t công cng Nam Phi. Kt qu nghiên cu này cho rng c
nm thành phn trên đu nh hng đn s tha mãn công vic. Trong đó yu t
đng nghip đc hài lòng nht, k tip là yu t bn cht công vic và yu t cp
trên. Hai yu t c hi thng tin và thu nhp làm cho ngi lao đng cm thy bt
mãn. Các yu t đc đim cá nhân nh ngh nghip, chng tc, gii tính, trình đ,
thâm niên, tui tác, thu nhp và v trí công tácăcng cóătácăđng đáng k đnăsătha
mãn công vic. Nghiên cu này cng đƣ khng đnh đc tm quan trng ca nm
nhân t trong thang đo JDI đnăsăthaămãn công vic ca nhân viên.
Theo tng hp ca Spector (1997), Michigan Organizational Assessment
Questionnaire Satisfaction Subscale đƣ s dng 3 bin sau đ đánh giá mc đ hài
lòng chung đi vi công vic: cmăthy hài lòng vi công vic, thích công vic
đang làm, thích làm vic  đơy. Các nghiên cu sau này đƣ chng minh đc đ tin
cy ca thang đo và đu ch ra thang đo này có h s tng quan cao đi vi các
bin công vic (Jex & Gudanowski, 1992; Spector và ctg, 1988).
Freemană (1977):ă Cácă bină nghiênă cuă chính:ă lng,ă că hiă thngă tin,ă côngă
ngh,ăhcăhi,ăđiuăkin lƠmăvicầ;ăKtăquănghiênăcu:ăthaămƣnătrongăcôngăvicălƠă
nhơnătăxácăđnhăquanătrngătrongăsăbinăđngăcaăthătrngălaoăđng.
Gazioglu,ăTanselă(2002):ăCácăbinănghiênăcuăchính:ăápălcătrongăcôngăvic,ăană
toƠnătrongăcôngăvic,ăcăhiăhcăhi,ăcăhiăthngătin,ăchinălcăphátătrin;ăKtăquă