Tải bản đầy đủ (.pdf) (91 trang)

TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ ĐẾN TĂNG TRƯỞNG TÍN DỤNG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.2 MB, 91 trang )


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH





PHAN TH HNG ANH


TÁC NG CA CHÍNH SÁCH TIN T N
TNG TRNG TÍN DNG CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM


Chuyên ngành : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mã s : 60340201


LUN VN THC S KINH T

Ngi hng dn khoa hc:
PGS.TS TRN HOÀNG NGÂN



TP H Chí Minh – Nm 2013
LI CAM OAN

Tên tôi là: Phan Th Hng Anh


Sinh ngày 21 tháng 03 nm 1988
Quê quán: Tha Thiên Hu
Là hc viên cao hc khóa 21 ngành Ngân hàng ca H Kinh t TP H Chí Minh
Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t: “Tác đng ca chính sách tin t đn tng
trng tín dng các ngân hàng thng mi Vit Nam”
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. Trn Hoàng Ngân
Lun vn là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên cu khoa hc đc lp, nghiêm túc.
Các s liu trong lun vn là trung thc, đc trích dn và có tính k tha, phát trin t
các tài liu, tp chí, công trình khoa hc đã đc công b, các website… và có ngun
gc rõ ràng minh bch. Kt qu thc nghim đc thc hin trung thc, chính xác.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan danh d ca tôi.

Tp.H Chí Minh, ngày 27 tháng 12 nm 2013
Tác gi



Phan Th Hng Anh






MC LC

TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ T, CH VIT TT

DANH MC BNG BIU
LI M U 1
Chng 1: C s lý lun v tác đng ca chính sách tin t đn tng trng
tín dng ngân hàng 3
1.1. Chính sách tin t 3
1.1.1. Khái nim 3
1.1.2. Các mc tiêu ca chính sách tin t 3
1.1.2.1. Mc tiêu cui cùng ca CSTT 3
1.1.2.2. Mc tiêu trung gian 5
1.1.2.3. Mc tiêu hot đng 10
1.1.3. Các công c ca chính sách tin t 10
1.2. Tín dng ngân hàng 12
1.2.1. Khái nim tín dng ngân hàng 12
1.2.2. Vai trò ca tín dng đi vi nn kinh t 12
1.3. Lý thuyt v nh hng ca chính sách tin t đn tng trng tín dng ca
các ngân hàng 13
1.4. Bng chng thc nghim v tác đng ca chính sách tin t đn tng trng
tín dng Ngân hàng – đim li các nghiên cu trc đây 18
KT LUN CHNG 1 21
Chng 2: Thc trng v tác đng ca chính sách tin t tác đng đn tng
trng tín dng các NHTM Vit Nam- bng chng thc nghim: 22
2.1. Thc trng v tác đng ca chính sách tin t tác đng đn tng trng tín
dng ti NHTM Vit Nam 22
2.1.1. Thc trng chính sách tin t và tng trng tín dng trong giai đon t
nm 2005-2006 23
2.1.1. Thc trng chính sách tin t và tng trng tín dng trong giai đon t
nm 2007-2008 25
2.1.1. Thc trng chính sách tin t và tng trng tín dng trong giai đon t
nm 2009-đn nay 30
2.2. Mt s hn ch trong điu hành CSTT 39

2.3. Bng chng thc nghim v tác đng ca chính sách tin t tác đng đn
tng trng tín dng các NHTM Vit Nam 40
2.3.1. Phng pháp nghiên cu 40
2.3.2. Thu thp và x lý s liu 42
2.3.3. Kt qu phân tích thc nghim 44
2.4. Tho lun kt qu bng chng thc nghim v tác đng ca chính sách tin
t tác đng đn tng trng tín dng các NHTM Vit Nam 50
KT LUN CHNG 2 53
Chng 3: Mt s gi ý hoàn thin c ch tác đng ca CSTT đn tng
trng tín dng các Ngân hàng Thng mi Vit Nam 54
3.1. Bi cnh kinh t trong nc và đnh hng phát trin trong giai đon
2014-2015. .54
3.2. nh hng điu hành CSTT trong nm 2014-2015. .56
3.3. Mt s gii pháp 58
3.3.1. i vi Ngân hàng Nhà Nc. 58
3.3.1.1. Nhóm gii pháp nhm to điu kin, môi trng thun li 58
3.3.1.2. Nhóm gii pháp nhm hoàn thin các công c ca CSTT 60
3.3.2. i vi các Ngân hàng thng mi. 65
KT LUN CHNG 3 67
KT LUN 68
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
Ph lc 1: Bng s liu lãi sut chit khu do NHNN công b.
Ph lc 2: Tc đ tng trng GDP ca Vit Nam (2005-2012)
Ph lc 3: Bng s liu ch s giá tiêu dùng Vit Nam (2005-2012)
Ph lc 4: Bng s liu tc đ tng trng tín dng ca nn kinh t Vit Nam
(2005-2012)
Ph lc 5: Kt qu mô hình GMM gia d n tín dng vi các bin đc lp là
bin v mô và lãi sut chit khu.
Ph lc 6: Kt qu mô hình GMM 1 gia d n tín dng vi các bin đc lp là

bin v mô, lãi sut, đc đim thanh khon.
Ph lc 7: Kt qu mô hình GMM 2 gia d n tín dng vi các bin đc lp là
bin v mô, lãi sut, đc đim quy mô.
Ph lc 8: Kt qu mô hình GMM 3 gia d n tín dng vi các bin đc lp là
bin v mô, lãi sut, đc đim vn.
Ph lc 9: S liu v tc đ tng trng tín dng, thanh khon, quy mô, vn ca
17 ngân hàng nghiên cu.













DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

CSTT
Chính sách tin t
DTBB
D tr bt buc
DN
Doanh nghip
GDP
Tng sn phm trong nc

GMM
Mô hình hi quy tng th (Generalized Method of Moments)
NHNN
Ngân hàng nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
NHTW
Ngân hàng trung ng
HOSE
Sàn giao dch chng khoán Thành Ph H Chí Minh
HNX
Sàn giao dch chng khoán Hà Ni
TCTD
T chc tín dng






















DANH MC HÌNH
Hình 1.1: Bin đng ca lãi sut khi lng cung tin c đnh
Hình 1.2: Bin đng ca lng cung tin khi lãi sut xác đnh

Hình 1.3: C ch truyn dn ca Chính sách tin t.

DANH MC BNG BIU
Biu đ 2.1: Lãi sut c bn ca Vit Nam giai đon 2005-2012.
Biu đ 2.2: Tc đ tng trng GDP thc ca Vit Nam giai đon 2005-2012.
Biu đ 2.3: Tình hình lm phát ca Vit Nam giai đon 2005-2012.
Biu đ 2.4: Tc đ tng trng tín dng trong nn kinh t giai đon t nm
2005-20012.
Biu đ 2.5: Kt hp gia tc đ tng trng tín dng ca nn kinh t, lm phát
và lãi sut chit khu t nm 2005-2012.
Biu đ 2.6: Tình hình n xu các TCTD giai đon 2005 - T9/2013
Bng 2.1: Các NHTMCP đc chn trong nghiên cu chia theo vn điu l:
Bng 2.2: Các bin s dng trong mô hình và mi tng quan mong đi
Bng 2.3: Kt qu mô hình GMM 1 vi các bin đc lp là bin v mô, lãi sut,
đc đim thanh khon.
Bng 2.4: Kt qu mô hình GMM 2 vi các bin đc lp là bin v mô, lãi sut,
đc đim quy mô.
Bng 2.5: Kt qu mô hình GMM 3 vi các bin đc lp là bin v mô, lãi sut,
đc đim vn.
Bng 2.6: Tc đ tng trng tín dng Vit Nam trong giai đon 2005-2012.
Bng 2.7: Gii hn tng trng tín dng ti Vit Nam trong nm 2005-2012.






-1-



LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài:
Giai đon t nm 2005 ti nm 2012, nn kinh t th gii nói chung và nn kinh
t Vit Nam nói riêng đã có nhng bin đng mnh do cuc khng hong tài chính
toàn cu. Th trng th gii din bin phc tp tác đng tiêu cc ti nn kinh t trong
nc. Lúc này chính sách tin t đc NHNN điu hành theo hng dn dt th
trng, linh hot, nhm n đnh giá tr VND, t giá hi đoái… đng thi h tr tng
trng kinh t, tháo g khó khn cho doanh nghip sn xut kinh doanh, bo đm an
toàn cho h thng ngân hàng.
Bên cnh đó, các mc tiêu v mô ca nn kinh t bao gm n đnh giá c, thúc
đy tng trng kinh t, to vic làm gim t l tht nghip đu chu nh hng rt ln
bi khi lng và c cu tín dng cung ng trên th trng. Thông qua c ch tác
đng vào các điu kin tín dng nh danh mc tín dng, lãi sut, điu kin vay…Nhà
nc có th điu chnh đc vic m rng hay thu hp tín dng, điu chnh đc c
cu tín dng theo ngành kinh t hay theo vùng lãnh th. Vic m rng hay thu hp tín
dng mt mt nh hng đn lng tin cung ng, lãi sut trên th trng và do đó tác
đng đn giá c trong nn kinh t. Mt khác, vic m rng hay thu hp tín dng, gim
hay tng lãi sut, thay đi c cu tín dng s tác đng đn quy mô đu t và do vy
đng thi tác đng đn sn lng, vic làm và c cu kinh t. Không ch vy, tín dng
còn có vai trò quan trng không th thiu trong vic m rng, phát trin các mi quan
h đi ngoi và m rng giao lu quc t. Thông qua vic cung cp các khon tín dng

tài tr hot đng xut nhp khu, thu hút vn tín dng ca nc ngoài…tín dng đã
góp phn thúc đy, m rng các quan h kinh t đi ngoi, góp phn đy mnh quá
trình công nghip hóa, hin đi hóa đt nc, làm cho các nc có điu kin xích li
gn nhau hn.
Nhn thy ý ngha ca tín dng Ngân hàng đi vi nn kinh t cng nh vai trò
quan trng ca Chính sách tin t trong vic điu tit, kim soát các yu t v mô t đó
-2-



nh hng đn mi mt hot đng ca nn kinh t, trong đó có tín dng ngân hàng.
Bài vit đi sâu vào xem xét “ Tác đng ca Chính sách tin t đn tng trng tín dng
các Ngân hàng Thng mi Vit Nam”.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Nghiên cu nhm tr li câu hi:
- Có tác đng ca chính sách tin t đn tng trng tín dng các Ngân hàng
Thng mi Vit Nam trong giai đon t nm 2005 đn 2012 hay không.
- Xem xét phn ng khác nhau gia các ngân hàng trong quá trình tác đng ca
CSTT đn tng trng tín dng và đc đim ca mi Ngân hàng TMCP có nh hng
th nào đn mc đ tác đng ca CSTT lên tc đ tng trng tín dng các Ngân hàng
Thng mi Vit Nam.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
- Nghiên cu nhng vn đ c bn liên quan đn chính sách tin t và tác đng
ca CSTT đn tng trng tín dng các NHTM Vit Nam; đc đim ca mi Ngân
hàng làm nh hng ti quá trình tác đng ca CSTT lên tc đ tng trng tín dng
v phng din lý thuyt cng nh thc tin.
- ánh giá thc trng v CSTT, tín dng Ngân hàng và tác đng ca CSTT đn
tng trng tín dng Ngân hàng TMCP VN trong giai đon t nm 2005 đn nm
2012, ly s liu t báo cáo thng niên ca đi din gm 17 NHTM Vit Nam.
4. Phng pháp nghiên cu:

Bài vit s dng phng pháp đnh tính đ đim qua cng nh đánh giá v tác
đng ca CSTT đn tng trng tín dng ngân hàng trong tng giai đon lch s c
th. ng thi tác gi s dng phân tích đnh lng, mô hình hi quy tng th GMM
cho d liu bng thu thp t báo cáo tài chính ca 17 NHTM giai đon t nm 2005
đn nm 2012. Tác gi s dng c s d liu theo nm đ đo lng s tác đng ca
CSTT đn tng trng tín dng NHTM Vit Nam và nh hng đc đim ca mi
Ngân hàng đn mc đ tác đng ca CSTT.


-3-



5. Kt cu ca bài nghiên cu:
Ngoài phn m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, bài vit đc chia
làm 3 phn vi ni dung nh sau:
- Chng 1: C s lý lun v tác đng ca CSTT đn tng trng tín dng Ngân
hàng.
- Chng 2: Thc trng v tác đng ca CSTT đn tng trng tín dng các
Ngân hàng Thng mi Vit Nam – bng chng thc nghim.
- Chng 3: Mt s gi ý nhm hoàn thin c ch tác đng ca CSTT đn tng
trng tín dng các Ngân hàng Thng mi Vit Nam.




















-4-



CHNG 1
C S LÝ LUN V TÁC NG CA CHÍNH SÁCH
TIN T N TNG TRNG TÍN DNG NGÂN HÀNG
1.1. Chính sách tin t:
1.1.1. Khái nim:
Chính sách tin t là tng th các bin pháp ca nhà nc pháp quyn, là mt b
phn ca chính sách kinh t tài chính ca mt quc gia. Thông qua vic cung ng
nhng phng tin thanh toán cn thit cho nn kinh t to ra nhng khuôn kh mang
tính pháp lý cho các hot đng tin t trong nn kinh t. Chính sách tin t hng đn
mc đích n đnh giá tr đng tin kim ch lm phát, góp phn thúc đy phát trin
kinh t xã hi và nâng cao đi sng ca ngi lao đng.
iu đó có ngha là chính sách tin t là mt b phn trong tng th h thng
chính sách kinh t ca nhà nc đ thc hin qun lý v mô đi vi nn kinh t, nhm
đt đc các mc tiêu kinh t-xã hi trong tng giai đon nht đnh.
1.1.2. Các mc tiêu ca chính sách tin t:

1.1.2.1. Mc tiêu cui cùng ca CSTT: Mc tiêu ca chính sách tin t quc
gia đc nêu rõ trong iu 2 ca “Lut Ngân hàng Nhà nc Vit Nam” nh sau:
“Chính sách Tin t Quc gia là mt b phn ca chính sách kinh t - tài chính ca
nhà nc nhm n đnh giá tr đng tin, kim ch lm phát, góp phn thúc đy phát
trin kinh t - xã hi, bo đm quc phòng an ninh và nâng cao đi sng tinh thn ca
nhân dân”.
- n đnh giá tr đi ni ca đng tin: nu tin t n đnh, sc mua ca nó
đi vi hàng hóa, dch v trên th trng trong nc không b gim thì mi có th
đc mi ngi chp nhn, lu thông tin t vì th mà không b ri lon. Mt khác khi
tin t n đnh s làm cho lãi sut thc t dng, thu nhp thc t ca ngi lao đng
n đnh và có xu hng tng lên, đi sng ca ngi lao đng s tt hn, kh nng thu
hút ngun vn trong xã hi ca các t chc tín dng đ đu t phát trin sn xut s
-5-



cao hn. Ngoài ra, tin t n đnh làm cho lãi sut danh ngha thp hn, chi phí vay
vn h s là c hi cho các nhà sn xut vay vn đu t dài hn, to sc bt cho nn
kinh t trong tng lai. Vì th n đnh tin t, ch đng kim ch giá c kim soát lm
phát, thng đc coi là mc tiêu quan trng nht ca chính sách tin t.
- n đnh giá tr đi ngoi ca đng tin: giá tr đi ngoi ca đng tin đc
biu hin thông qua t giá hi đoái – đi lng so sánh v mt giá tr gia đng tin
trong nc vi mt đng tin nc ngoài.
T giá là mt đi lng rt nhy cm, nó là mt yu t không ch tác đng ti
các hot đng kinh t trong nc mà còn là yu t tác đng trc tip ti các hot đng
trong lnh vc thng mi và thanh toán quc t, thông qua s bin đng ca t giá,
kh nng cnh tranh ca sn xut trong nc có th tng lên hoc kém đi so vi nc
ngoài. Vì th, n đnh t giá, giá tr đi ngoi ca đng tin luôn là mi quan tâm ca
Ngân hàng Trung ng các nc.
- Tng trng kinh t: chính sách tin t có th tác đng đn tng trng kinh

t thông qua chính sách lãi sut và cung ng tin ca ngân hàng trung ng.
Khi nn kinh t  trng thái phát trin quá nóng, lm phát cao, chính sách tht
cht cung ng tin làm cho tin bc tr nên khan him hn và chi phí phi b ra đ có
đc tin tr nên đt đ. Sn xut b thiu vn, ngi mua thì thiu tin, buc h phi
gim c tiêu dùng ln đu t, sn sut b thu hp. Tuy nhiên, trong hoàn cnh đó tht
nghip cng gia tng, thu nhp ca nhân dân gim…nn kinh t d b ri vào tình
trng suy thoái. Ngc li vi chính sách cung ng tin ni lng làm cho tin t tr
nên di dào vi chi phí h. Ngi tiêu dùng và nhà sn xut có nhiu tin hoc không
my khó khn và tn kém đ có tin. iu này kích thích h tiêu dùng cho cuc sng
và tiêu dùng cho đu t nhiu hn vì th sn xut liên tc đc m rng, tht nghip
gim và gia tng thu nhp quc dân. Th hin s tng trng ca nn kinh t.
To công n vic làm: bên cnh mc tiêu tng trng kinh t, chính sách tin
t cng hng vào mc tiêu to công n vic làm cao, duy trì mt t l tht nghip
-6-



thp va có ý ngha v kinh t, va có ý ngha xã hi (tuy nhiên vn phi chp nhn
mt t l tht nghip nht đnh mà các nhà kinh t gi đó là t l tht nghip t nhiên)
Xem xét mt cách tng quát thì gia mc tiêu n đnh tin t, kim ch lm
phát vi mc tiêu tng trng kinh t, gim t l tht nghip…không phi lúc nào
cng nht trí, thun chiu vi nhau mà có th có mâu thun xung đt vi nhau:
- Thông thng khi nn kinh t kim ch đc lm phát thì li có nguy c
gim tc đ tng trng, d dn đn suy thoái và tht nghip cao.
- Ngc li khi đu t đc m rng, khc phc đc tình trng suy thoái,
to tng trng kinh t và công n vic làm cao thì li rt khó kim ch lm phát.
1.1.2.2. Mc tiêu trung gian: Mc tiêu trung gian là các ch tiêu đc la chn
đ đt đc mc tiêu cui cùng, thng là khi lng tin cung ng (M1, M2, M3), lãi
sut th trng.
Mc tiêu trung gian phi tha mãn các tiêu chun sau:

- Có th đo lng nhanh chóng và chính xác: vì các ch tiêu này ch có ích
khi nó phn ánh CSTT nhanh hn mc tiêu cui cùng. NHTW da vào các du hiu
này đ điu chnh hng tác đng khi cn thit.
- Có th kim soát đc: NHTW ch có th điu chnh mc tiêu trung gian
cho phù hp vi đnh hng CSTT khi NHTW có kh nng kim soát mc tiêu trung
gian. Ví d nh s trông đi ca các nhà kinh doanh s quyt đnh ti tng đu t
nhng nu chn ch tiêu này làm mc tiêu trung gian thì nh hng ca NHTW ti nó
là rt ít. Do đó nu la chn ch tiêu mà NHTW không kim soát đc thì s nh
hng ti đnh hng và hiu qu CSTT và lãng phí mi c gng.
- Có mi quan h vi mc tiêu cui cùng: kh nng có th đo lng chính
xác và kh nng kim soát ca NHTW s tr lên vô ngha nu ch tiêu la chn không
quan h cht ch vi mc tiêu cui cùng.
Mt vn đ đc đt ra  đây là c hai ch tiêu: tng lng tin cung ng và lãi
sut đu tho mãn các tiêu chun trên, nhng NHTW không th chn đng thi c hai
làm mc tiêu trung gian. Nó ch có th chn mt trong hai ch tiêu đó, cn c vào mi
-7-



liên h ca các ch tiêu này đn các mc tiêu cui cùng. Bi l nu đt đc mc tiêu
v tng khi lng tin cung ng thì phi chp nhn s bin đng ca lãi sut và
ngc li.
Mc tiêu tng lng tin cung ng
Nu NHTW chn tng lng tin cung ng làm mc tiêu trung gian vi t l
tng d tính là x%, lãi sut tng ng là i* (Hình 1.1). Tuy nhiên, nu mc cu tin t
không n đnh ti MD mà dao đng gia MD' và MD'' thì lãi sut s bin đng t i'
đn i''. S bin đng ca nhu cu tin t là tt yu bi s tng lên hoc gim xung
không d tính trc đc ca các nhân t nh hng đn nhu cu nm gi tin t ca
công chúng. Trong điu kin c đnh mc cung ng tin t, s bin đng mc lãi sut
là hin nhiên.


Hình 1.1: Bin đng ca lãi sut khi lng cung tin c đnh.
Mc tiêu lãi sut
Nu NHTW chn mc lãi sut mc tiêu i* = y%, mc cu tin t tng ng s là
MD (Hình 1.2). Trong thc t, mc cu tin dao đng t MD' đn MD''.  đt đc
-8-



mc tiêu lãi sut ti i*, NHTW buc phi thay đi mc cung tin t M' đn M'' nhm
ngn cn s tng lên hay gim xung ca lãi sut so vi i*. Nh vy, đ duy trì mc
tiêu lãi sut, mc cung ng tin và c s tin s bin đng.

Hình 1.2: Bin đng ca lng cung tin khi lãi sut xác đnh.
u nhc đim ca các ch tiêu làm mc tiêu trung gian
Các NHTW phi chn la mc tiêu trung gian phù hp vi điu kin kinh t và
kh nng qun lý ca mình. Bên cnh đó, vic la chn mc tiêu mc tng ca tng
lng tin hoc mc lãi sut cn da trên s đánh giá u và nhc đim ca tng ch
tiêu vi t cách là mc tiêu trung gian.
i vi ch tiêu lãi sut:
- nh hng quan trng nht ca lãi sut là đi vi nhu cu tiêu dùng và đu t -
hai b phn cu thành quan trng nht ca tng cu. S tng lên hay gim xung ca
lãi sut s đy tng cu sang trái hoc phi và dn đn s thay đi trong ngn hn c
mc giá cng nh sn lng. Nu lãi sut đc chn là mc tiêu trung gian và đc
gi cho n đnh, nó s loi tr nh hng ca nhu cu tin t đn nn kinh t. Nh vy
đi vi mt nn kinh t có mc cu tin t bin đng mnh, vic chn lãi sut là mc
tiêu trung gian có l thích hp hn.
-9-




- Tuy nhiên, mc tiêu này có nhng hn ch ca nó: i/ S bin đi ca nhu cu
tiêu dùng và đu t có th do nhiu lý do khác nhau nh: thu sut, s trông đi ca
công chúng v trin vng nn kinh t. Trong trng hp này, n đnh lãi sut có th
làm tng thêm s bin đng ca mc cu tin t và tip đó là tng cu; ii/ Mc tiêu lãi
sut không th duy trì dài hn đc. Lãi sut danh ngha bng lãi sut thc cng vi t
l lm phát d kin. S kim soát mc tiêu lãi sut trung gian v dài hn s ch thành
công khi t l lm phát d kin luôn n đnh, và do đó mc tiêu lãi sut là nhm vào
mc lãi sut thc - mt ch tiêu v dài hn li ph thuc vào các yu t ca nn kinh t
hn là s kim soát ca NHTW.
i vi ch tiêu tng lng tin cung ng:
- Vic c đnh mc tng ca tng lng tin cho phép lãi sut bin đng đáp ng
nhng thay đi ca tiêu dùng và đu t mà không xut phát t lý do lãi sut, do đó
gim s bin đng tng cu. Vì th mc tiêu tng lng tin thích hp vi mt nn
kinh t có tng cu bin đng mnh bi các lý do ngoài lãi sut. Bên cnh đó, khác vi
lãi sut, mc tiêu tng lng tin hoàn toàn có th là mc tiêu dài hn ca NHTW.
- Vn đ đt ra là mc cung tin t nào thích hp vi vai trò mc tiêu trung gian
nht, trong khi bn thân các thành phn ca tng mc cung tin t cng thay đi. iu
này là rt quan trng vì mc cung tin t khác nhau s quyt đnh hng vn đng ca
CSTT khác nhau. Mt khác, lãi sut và do đó nhu cu tiêu dùng và đu t s bin đng
mnh trong điu kin mc cung tin t đc chn làm mc tiêu.
- Hin nay, NHNN Vit Nam chn khi tin M2 làm mc tiêu trung gian trong
điu hành CSTT bi thc t đã ch ra rng s bin đng ca khi tin M2 hoàn toàn
phù hp vi s bin đng ca mc giá và sn lng trong thp k 90. Tuy nhiên, chính
sách lãi sut n đnh phn nào làm gim hiu qu ca mc tiêu trung gian này.
- Ngoài hai ch tiêu trên còn có mt s ch tiêu khác gi vai trò ca mc tiêu
trung gian nh: tng khi lng tín dng, t giá hi đoái. Tuy nhiên, hn ch ln nht
ca các ch tiêu này là mi quan h ca chúng vi các mc tiêu cui cùng rt phc tp
và không rõ ràng. Vì th ít khi nó đc s dng làm mt mc tiêu đc lp mà thng
đc s dng vi các mc tiêu khác nh tng lng tin cung ng hoc lãi sut.

-10-



1.1.2.3. Mc tiêu hot đng: bao gm các ch tiêu đc ngân hàng trung ng
la chn đ đt đc mc tiêu trung gian ca chính sách tin t. Là ch tiêu có phn
ánh tc thi vi s điu chnh ca công c chính sách tin t, đó là: c s tin t (MB)
và lãi sut liên ngân hàng. Nhng, cng nh mc tiêu trung gian, khi xây dng và điu
hành chính sách tin t, ngân hàng trung ng không th cùng mt lúc la chn hai ch
tiêu làm mc tiêu hot đng. Tùy tình hình và mc tiêu mà ngân hàng trung ng có
th la chn mt trong hai ch tiêu trên làm mc tiêu hot đng ca chính sách tin t.
1.1.2. Các công c ca chính sách tin t:
 có th thc hin đc mc tiêu n đnh và tng trng thông qua vic cung
ng tin và điu tit khi lng tin trong lu thông, ngân hàng trung ng các nc
có th s dng các công c khác nhau, đó là: T l d tr bt buc, th trng m,
chính sách chit khu…
D tr bt buc: là mt phn vn huy đng tin gi mà các t chc tín dng
bt buc phi d tr theo lut đnh.
D tr bt buc đã to ra mt kho d tr lng đ tr giúp các ngân hàng trong
thi k hong lon. Bên cnh đó, Ngân hàng Trung ng các nc s dng công c
này đ điu tit trong nn kinh t, nói cách khác, d tr bt buc làm tng kh nng
kim soát ca Ngân hàng trung ng đi vi quá trình cung ng tin. Thông qua vic
thay đi t l d tr bt buc hoc thay đi lãi sut đi vi tin gi d tr bt buc ca
các Ngân hàng Thng mi ti ngân hàng trung ng. T đó, Ngân hàng trung ng
có th tác đng vào ngun d tr, vn kh dng ca các ngân hàng đ làm thay đi
tim nng tín dng ca các ngân hàng, nhng không quyt đnh vic s dng các tim
nng y.
Chính sách chit khu: (là công c tái cp vn) là mt công c có ý ngha
quan trng và ra đi sm nht mà ngân hàng trung ng các nc s dng đ điu hòa
khi cung tin t thông qua nhng quy đnh v t l chit khu, hoc các điu kin

đc vay chit khu  ngân hàng trung ng.
-11-



ây thc cht là bin pháp cho vay ca Ngân hàng trung ng đi vi các
Ngân hàng Thng mi và thông qua đó Ngân hàng trung ng khng ch khi lng
tín dng và kim soát cht lng tín dng ca các ngân hàng thng mi.
Ngân hàng trung ng cho các Ngân hàng Thng mi vay bng cách chit
khu, tái chit khu các loi giy t có giá vi mc đích: cung cp vn cho nn kinh t,
cng có ngha là thc hin vic cung ng tin vào lu thông và thc hin vai trò ngi
cho vay cui cùng, cu nguy cho h thng ngân hàng thng mi.
Nghip v th trng m: là công c đ ngân hàng trung ng thc hin vic
cung ng và điu hòa khi lng tin t thông qua hành vi mua bán các loi công trái,
trái phiu kho bc, chng th tài sn khác…gi chung là chng khoán. ây là công c
chính sách tin t quan trng nht bi vì nhng hot đng trên th trng m là yu t
quyt đnh quan trng nht đi vi nhng thay đi trong c s tin t và thông qua đó
to ra nhng bin đng trong cung ng tin t. Có th nói mi hành vi mua trên th
trng m đu làm tng c s tin t và ngc li, mi hành vi bán trên th trng m
đu làm gim c s tin t. Nu nh h s nhân tin t là tng đi n đnh thì Ngân
hàng trung ng có th s dng nghip v th trng m đ điu hòa khi cung tin t
bng cách thay đi c s tin.
Hn mc tín dng: vi bin pháp này ngân hàng trung ng trc tip can thip
vào tng trng tín dng ca các ngân hàng thng mi. Nó có ý ngha nht đnh trong
điu kin nn kinh t có lm phát cao và đc s dng khá ph bin  nhng nc
trong h thng Xã hi ch ngha vi c ch kinh t k hoch hóa tp trung.
Quy đnh lãi sut: bng cách s dng cng c này, ngân hàng trung ng trc
tip can thip vào th trng tin t trong nn kinh t, quyt đnh chi phí phi tr ca
các doanh nghip, cá nhân khi h mun nhn vn vay t ngân hàng. Tuy nhiên, mt
biu lãi sut cng nhc làm mt đi tính uyn chuyn, linh hot ca loi giá đc bit

này. Vic gi nó  mc tng đi c đnh mt cách lâu dài to ra khong cách không
hp lý gia lãi sut và t sut li nhun bình quân, lãi sut và t l trt giá, lãi sut và
ri ro…Mt khác, gn lin vi khung lãi sut bao gi cng có s phân bit đi x gia
-12-



các ngành ngh khác nhau, gia các thành phn kinh t khác nhau…to ra mt mt
bng cnh tranh không tha đáng trong nn kinh t.
Trong các công c điu hành chính sách tin t nêu trên, mi công c có nhng
đc đim riêng, phù hp vi nhng điu kin kinh t khác nhau. Tuy nhiên theo xu
hng phát trin, vic vn dng các công c cng ngày càng thích ng hn đ đáp ng
yêu cu ca th trng. Vì vy nhng công c mm do, có tính linh hot cao s là
nhng công c đc s dng ph bin nh nghip v th trng m, lãi sut tái chit
khu. D tr bt buc cng là mt trong các công c ngày nay đang đc áp dng
song cng khá dè dt khi có nhng thay đi ln, còn công c hn mc tín dng, quy
đnh lãi sut ngày càng t ra không phù hp.
1.2. Tín dng ngân hàng:
1.2.1. Khái nim:
Tín dng là quan h chuyn nhng tm thi mt lng giá tr (di hình thc
tin t hoc hin vt) t ch th s hu sang ch th s dng, trên c s phi có s
hoàn tr mt lng giá tr ln hn giá tr ban đu.
1.2.2. Vai trò ca tín dng đi vi nn kinh t:
Tín dng góp phn thúc đy quá trình tái sn sut ca xã hi: các ngun vn
tín dng đc cung cp bao gi cng kèm theo nhng điu kin nht đnh đ hn ch
ri ro đo đc và ri ro la chn đi nghch, t đó nó góp phn buc nhng ngi s
dng vn vay phi thc s quan tâm đn hiu qu s dng vn vay, đ duy trì mi
quan h lâu dài vi nhng ngi cung ng vn.
Tín dng là kênh truyn ti nh hng ca nhà nc đn các mc tiêu v mô:
Thông qua c ch tác đng vào các điu kin tín dng nh lãi sut, điu kin

vay…Nhà nc có th điu chnh đc c cu tín dng theo ngành kinh t hay theo
vùng lãnh th. Vic m rng hay thu hp tín dng mt mt nh hng đn lng tin
cung ng và lãi sut trên th trng và do đó tác đng đn tình trng giá c trong nn
-13-



kinh t. Mt khác, vic m rng hay thu hp tín dng, gim hay tng lãi sut và thay
đi c cu tín dng s tác đng đn quy mô đu t, c cu đu t và do vy đng thi
tác đng đn sn lng, vic làm và c cu kinh t.
Tín dng là công c thc hin các chính sách xã hi ca nhà nc: bng cách
h tr qua con đng tín dng, nó còn buc các đi tng nhn đc s h tr phi
quan tâm đn hiu qu s dng vn đ đm bo hoàn tr tín dng, nên góp phn nâng
cao k nng, hiu qu lao đng sn xut, hc tp và t đó mà có điu kin phát trin
nh các ch th khác trong xã hi.
To điu kin m rng quan h kinh t đi ngoi: thông qua vic cung cp các
khon tín dng tài tr hot đng xut nhp khu, thu hút ngun vn tín dng ca nc
ngoài…tín dng đã góp phn thúc đy, m rng các quan h kinh t đi ngoi, góp
phn đy mnh quá trình công nghip hóa, hin đi hóa đt nc, làm cho các nc có
điu kin xích li gn nhau hn.
1.3. Lý thuyt v nh hng ca chính sách tin t đn tng trng tín dng
ngân hàng:
Thông qua các công c nh: công c hot đng trên th trng m, công c d
tr bt buc, công c lãi sut…, CSTT tác đng đn các bin s ca nn kinh t qua
nhiu kênh truyn dn khác nhau nh lãi sut, t giá, tín dng, giá c tài sn…Có
nhiu quan đim cho rng kênh lãi sut là kênh truyn dn chính. Tuy nhiên theo quan
đim Bernanke và Gerler (1995), CSTT t ra thiu hiu qu trong vic làm gim lãi
sut trung, dài hn, đc bit là lãi sut thc (đóng vai trò quan trng trong các quyt
đnh đu t vào các tài sn dài hn). Trong khi đó, kênh tín dng có th đi din cho
mt nhóm các nhân t có tác dng khuch đi và lan truyn tác đng ca CSTT ti các

bin v mô ca nn kinh t. Chính vì vy mà vic đánh giá nh hng ca CSTT ti
tng trng tín dng cng đóng vai trò quan trng trong vic đánh giá công tác điu
hành CSTT trong nn kinh t.
-14-



Theo lý thuyt v kênh tín dng, tác đng trc tip ca CSTT lên lãi sut đc
khuch tán thông qua s thay đi trong phn thng ngun vn bên ngoài. Phn
thng ngun vn bên ngoài là s chênh lch gia ngun vn huy đng t bên ngoài
(t phát hành trái phiu, c phiu, vay ngân hàng) và ngun vn huy đng t bên trong
(t thu nhp gi li). Mc chênh lch này phn ánh s không hoàn ho ca th trng
tín dng (vn đ ch s hu và ngi đi din; chi phí thm đnh, giám sát, thu hi;
vn đ thông tin bt cân xng, gây ra la chn đi nghch và ri ro đo đc), to ra
mc chênh lch gia li nhun k vng ca ngi cho vay và ngi đi vay (Chu
Khánh Lân, 2012). Có hai kênh truyn dn tin t c bn đu xut phát t kt qu ca
vn đ thông tin bt cân xng trong th trng tín dng là: kênh truyn ti thông qua
bng cân đi tài sn ca công ty và h gia đình; và khi lng tín dng thông qua kh
nng cp tín dng ca h thng ngân hàng.













-15-



Hình 1.3: C ch truyn dn ca Chính sách tin t (Ngun: Mishkin, 2009)

Kênh lãi
sut
Kênh giá tài sn
Kênh tín dng
T giá
nh
hng
đn xut
khu
ròng
Thuyt
Tobin’s Q
Kênh ca
ci
Kênh
bng cân
đi tài
sn
Kênh kh
nng cp
tín dng
Kênh
dòng tin

Kênh
bin đng
mc giá
Kênh tính
lng
CSTT


Lãi sut
thc
CSTT


Lãi sut
thc


T giá
CSTT


Giá c
phiu


Tobin’s q
CSTT


Giá c

phiu


Ca ci
tài chính
CSTT


Giá c
phiu


La chn
đi
nghch và
ri ro đo
đc
CSTT


Tin gi
ngân
hàng

Kh nng
c
p tín
dng
CSTT



Lãi sut
danh
ngha

Kh nng
c
p tín
dng


La chn
đi
nghch và
ri ro đo
đc

CSTT


Bin
đ
ng giá
d tính

La chn
đi
nghch và
ri ro đo
đc



Kh nng
c
p tín
dng

CSTT


Giá c phiu


Ca c
i tài
chính




Kh nng
xy ra khng
hong

u t,
chi tiêu
hàng lâu
bn và
chi tiêu
tiêu dùng

Xut
khu
ròng
u t
Tiêu
dùng
u t và
chi tiêu
hàng lâu
bn
u t u t u t
Chi tiêu
hàng lâu bn
và chi tiêu
tiêu dùng

Chính sách tin t
GDP
-16-



Kênh truyn ti thông qua kh nng cp tín dng ca ngân hàng:
Kênh cho vay ngân hàng da trên quan đim ngân hàng đóng vai trò đc bit
trong h thng tài chính bi vì các ngân hàng có đ các điu kin đ gii quyt các vn
đ thông tin bt cân xng trong th trng tín dng. Do vai trò đc bit ca ngân hàng,
mt s ngi vay nht đnh s không th gia nhp vào th trng tín dng tr phi h
vay t ngân hàng. Chng nào mà cha có kh nng thay th hoàn ho tin gi ngân
hàng bán l bng các ngun vn khác ca các qu thì kênh truyn dn cho vay ngân
hàng hot đng nh sau: Chính sách tin t ni lng làm tng d tr ngân hàng và tin

gi ngân hàng, tng cht lng các khon vay hin có. Do ngân hàng có vai trò đc
bit quan trng là ngi cho vay ca nhng ngi đi vay ngân hàng, chính vic tng
các khon vay s dn đn đu t tng. Theo s đ, nh hng ca chính sách tin t là:
M  => Tin gi ngân hàng => cho vay  => I  => Y 
Hàm ý quan trng ca quan đim v kênh tín dng là chính sách tin t có nh
hng ln ti s tiêu dùng ca các công ty nh, ph thuc nhiu vào các khon vay
ngân hàng hn là các công ty ln có kh nng huy đng vn trc tip t th trng
bng cách phát hành c phiu và trái phiu.
Kênh truyn ti thông qua bng cân đi tài sn:
Cng ging nh các kênh cho vay ngân hàng , các kênh truyn ti thông qua
bng cân đi tài sn cng phát sinh t s hin din ca các vn đ thông tin bt cân
xng trong th trng tín dng. Giá tr ròng ca các công ty càng thp đi thì các vn đ
la chn đi nghch và ri ro đo đc khi tin hành cho các công ty này vay càng trm
trng hn. Giá tr ròng thp hn ngha là ngi cho vay có ít tài sn th chp cho các
khon vay ca h, và vì vy thua l t s la chn đi nghch s cao hn. Giá tr ròng
thp ca các công ty kinh doanh cng làm tng vn đ ri ro đo đc, bi vì điu này
có ngha là nhng ngi ch  hu có tin đóng góp c phn thp trong công ty ca
h, khin cho h có nhiu đng lc tham gia vào các d án đu t ri ro. Do thc hin
-17-



các d án đu t ri ro hn có th dn đn vic không tr đc n, làm gim giá tr
ròng ca các công ty s dn đn gim cho vay và vì th gim chi đu t.
Chính sách tin t có th nh hng ti bng cân đi tài sn ca các công ty
theo mt s cách. Chính sách tin t ni lng dn đn giá c phn tng, làm tng giá tr
ròng ca công ty và vì vy dn đn chi đu t cao hn và tng tng cu, nh gim la
chn đi nghch và ri ro đo đc. S đ ca kênh bng cân đi tài sn ca chính sách
tin t.
M => 


 => La chn đi nghch và ri ro đo đc => cho vay => I =>
Y
Kênh truyn ti th hai thông qua bng cân đi tài sn da trên nh hng ca
CSTT ti dòng tin, ti s khác bit gia các khon thu và chi bng tin mt. Chính
sách tin t ni lng làm gim lãi sut, to nên mt s tng trng trong bng cân đi
tài sn ca công ty bi vì dòng tin tng, do đó, gim la chn đi nghch và ri ro đo
đc. Vì th, s đ cho kênh bng cân đi tài sn đc b sung nh sau:
M => i => dòng tin => La chn đi nghch và ri ro đo đc => cho
vay => I => Y
Mt đim quan trng ca kênh truyn ti này là lãi sut danh ngha có nh
hng đn dòng tin ca doanh nghip. Nh vy c ch lãi sut này khác vi c ch
lãi sut truyn thng, trong đó lãi sut thc t ch không phi lãi sut danh ngha có
nh hng đn đu t. Hn na, lãi sut ngn hn đóng vai trò đc bit trong c ch
truyn ti này bi vì lãi sut ngn hn (ch không phi lãi sut dài hn) có nh hng
ln nht ti dòng tin ca h gia đình và doanh nghip.
Kênh truyn ti th ba thông qua bng cân đi tài sn da trên nh hng ca
CSTT ti mc mc giá d tính. Bi vì  các nc công nghip, giá tr các hp đng
đc c đnh trên danh ngha, mt s gia tng bt ng trong mc giá làm gim giá tr
ca các khon n (gim gánh nng n), nhng điu này không tt khi nó cng làm
-18-



gim giá tr thc tài sn ca doanh nghip. CSTT m rng dn đn s gia tng trong
mc giá, do đó làm tng giá tr tài sn, làm gim la chn đi nghch và các vn đ ri
ro đo đc, t đó dn đn s gia tng trong chi tiêu đu t và tng sn lng nh s đ
sau:
M => gia tng bt ng v giá P => la chn đi nghch và ri ro đo đc =>
cho vay => I => Y

Lý thuyt đã cho chúng ta nhng khái nim c bn v chính sách tin t, tín
dng cng nh nhng nh hng có th ca CSTT đn tng trng tín dng Ngân
hàng. Sau đây là mt s kt qu nghiên cu trc đây v tác đng ca CSTT đn tng
trng tín dng Ngân hàng s giúp chúng ta hiu sâu hn v CSTT cng nh tác đng
ca nó ti tín dng Ngân hàng.
1.4. Bng chng thc nghim v tác đng ca chính sách tin t đn tng
trng tín dng Ngân hàng – đim li các nghiên cu trc đây:
Các nghiên cu trc đây v kênh tín dng bt ngun t t tng ca Bernanke
và Blinder (1988) th hin mi quan h gia thanh khon ngân hàng và tín dng ngân
hàng. Bng cách s dng lý thuyt cung cu tin t IS-LM, nghiên cu đã cho thy
CSTT có th có tác đng trc tip lên tín dng ngân hàng. Không ging nh kênh tin
t, theo đó ngân hàng trung ng tác đng lên lãi sut chính sách, kênh tín dng liên
quan ti tng quan trc tip gia CSTT và cung tín dng. c bit khi ngân hàng
trung ng tng lãi sut chính sách, nó s rút d tr các ngân hàng, d tr thp có
ngha là st gim lng tin gi khi đó đc thúc ngân hàng gim danh mc cho vay
ca mình, tr khi ngân hàng có th bù đp s st gim trong ngun vn cho vay. Bi
vì có nhiu doanh nghip không th thay th các khon vay ca ngân hàng bng các
ngun tài tr khác ví d nh phát hành trái phiu, nên CSTT nh hng đn nn kinh
t không ch thông qua kênh tin t mà còn thông qua nh hng ca nó ti hot đng
cp tín dng ca ngân hàng.

×