B GIÁO DO
I HC KINH T Tp.HCM
LÊ TH THANH THO
CI TIN H THNG QUN LÝ TÍCH HP
TI NHÀ MÁY BIA SÀI GÒN C CHI
LU
TP. H Chí Minh - Nmă2013
B GIÁO DO
I HC KINH T Tp.HCM
LÊ TH THANH THO
CI TIN H THNG QUN LÝ TÍCH HP
TI NHÀ MÁY BIA SÀI GÒN C CHI
NG
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102
LU
NG DN KHOA HC:
TS. T TH KIU AN
TP. H Chí Minh - Nmă2013
CNG HÒA XÃ HI CH T NAM
c lp - T do - Hnh phúc
L
TôiăxinăcamăđoanăLun vnăthcăs kinh t ắCi tin h thng qun lý tích hp
ti Nhà máy Bia Sài Gòn C Chiăđnhăhng đnănmă2020” là đ tài nghiên cu
ca riêng tôi. Kt qu nghiên cuăđc trình bày trong lunăvnănƠyălà trung thc và
chaătngăđc công b bt c công trình nghiên cuănƠoăkhácătrcăđơy.ăă
Tác gi lunăvn:
Lê Th Thanh Tho
MC LC
Trang ph bìa
L
Mc lc
Danh mc các kí hiu- Ch vit tt
Danh mc bng biu
Danh mc hình nh
MC LC 2
Trang ph bìa 2
Liăcamăđoan 2
Mc lc 2
DANH MC CÁC KÍ HIU, CH VIT TT 6
M U 1
1. Tính cp thit caăđ tài 1
2. Mc tiêu caăđ tài 3
3. iătng và phm vi caăđ tài 3
4. Phngăphápănghiênăcu 3
5. Kt cu ca lunăvn 6
6. ụănghaăcaăđ tài 6
Chngă1 CăS LÝ LUN V H THNG QUN LÝ TÍCH HP 8
1.1 KHÁI NIM V QUN LÝ CHTăLNG 8
1.1.1 Khái quát v Chtălng: 8
1.1.2 Khái quát v Qun lý Chtălng 9
1.2 KHÁI QUÁT V MT S H THNG QUN LÝ THEO TIÊU CHUN
QUC T 9
1.2.1 H thng qun lý chtălng theo tiêu chun TCVN ISO 9001:2008 10
1.2.2 H thng qunălỦămôiătrng theo tiêu chun TCVN ISO 14001-2004 14
1.2.3 H thng qun lý v sinh an toàn thc phm theo tiêu chun HACCP 19
1.3 TNG QUAN V H THNG QUN LÝ TÍCH HP 21
1.3.1 Th nào là H thng Qun lý tích hp 21
1.3.1.1. Khái nim H thng Qun lý tích hp (HTQLTH) 21
1.3.1.2. Làm th nƠoăđ tích hp h thng? 22
1.3.1.3. Hiu qu áp dng H thng Qun lý tích hp 23
1.3.1.4. Ni dung H thng Qun lý tích hp 24
1.3.1.5. Ý nghaăca vic Áp dng H thng Qun lý tích hp 26
1.3.2 Các yu t nhăhngăđn vic áp dng thành công H thng Qun lý Tích
hp 27
1.4 TÌNH HÌNH ÁP DNG H THNG QUN LÝ TÍCH HP TI VIT NAM
28
Chngă2 THC TRNG H THNG QUN LÝ TÍCH HP TI NHÀ MÁY
BIA SÀI GÒN -C CHI 30
2.1 GII THIU KHÁI QUÁT V NHÀ MÁY BIA SÀI GÒN- C CHI 30
2.2.1 Thông tin chung : 30
2.2.2 Săđ căcu t chc và Nhân s nhà máy 32
2.2 THC TRNG H THNG QUN LÝ TÍCH HP TI NHÀ MÁY BIA SÀI
GÒN ậ C CHI 34
2.2.1 Gii thiu chung v H thng 34
2.2.2 Công tác duy trì và ci tin h thng 35
2.2.3 Phân tích thc trng áp dng h thng qun lý tích hp ti Nhà máy Bia Sài
Gòn-C Chi 36
2.2.3.1. HTQLTH và nhng giá tr giaătngăđi vi hotăđng sn xut kinh doanh
ca Nhà máy 37
2.2.3.2. S phù hp ca HTQLTH vi mcătiêu,ăđnhăhng phát trin ca Nhà máy
43
2.2.3.3. S tuân th các yêu cu ca các HTQL tiêu chun thành phn 46
2.2.3.1. Gii quyt vnăđ ct lõi ca HTQLTH 60
2.2.4 Tng kt v thc trng áp dng H Thng qun lý Tích hp ca Nhà máy Bia
Sài Gòn-C Chi 61
KT LUNăCHNGă2: 62
CHNGă3 MT S GII PHÁP CI TIN H THNG QUN LÝ TÍCH HP
TI NHÀ MÁY BIA SÀI GÒN ậ C CHI 63
3.1 CHÍNH SÁCH, MC TIÊU PHÁT TRIN CAăNHẨăMÁYăNHăHNG
NăNMă2020 63
3.2 CÁC GII PHÁP CI TIN H THNG QUN LÝ TÍCH HP 65
3.2.1 Giiăphápăhuyăđng miăngi cùng tham gia vào HTQLTH 65
3.2.1.1. Giiăphápăthayăđiăcăcu t chc qun lý 65
3.2.1.2. Giiăphápăthayăđiăcăcuălaoăđng 67
3.2.1.3. Giiăphápăthayăđi nhn thc 68
3.2.2 Gii pháp hoàn thin h thng tài liu 73
3.2.3 Gii pháp đi mi phngăphápătheoădõi,ăđoălng, phân tích, và ci tin: 76
3.2.1 Chun hóa phòng thí nghim theo tiêu chun ISO 17025 76
3.2.2 Chú trng kim soát quá trình bng các công c thng kê 78
3.2.3 Các giiăphápăđoălng mc tiêu v môiătrng 79
3.2.4 Xây dngă vnăhóaă ci tin bng vic thành lp nhóm Chtă lng -An toàn
thc phm - Môiătrng 82
3.2.4 Gii pháp gii quyt nhngăxungăđt gia các h thng qun lý và gia h
thng qun lý tích hp và các yu t qun tr khác 84
3.3 KIN NGH 85
3.3.1. Kin ngh đi vi chính ph vƠăcácăcăquanăhu quan 86
3.3.2. Kin ngh đi vi Hip hi Bia ậ Ru- Nc gii khát Vit Nam: 87
3.3.3. Kin ngh đi viăcácăCăquanăChcănngăliênăquanătiăđaăphng: 88
KT LUNăCHNGă3 89
KT LUN 90
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÍ HIU, CH VIT TT
Ch vit tt
ting Anh
Ting Vit
BGÐ
BanăGiámăợc
CBCNV
Cánăbăcôngănhơnăviên
CCP
Critical Control Point
im kim soát ti hn
HACCP
Hazard Analysis and Critical
Control Points
Phân tích miănguyăvƠăđim
kim soát ti hn
HDCV
Hng dn công vic
HTQLCL
HăthngăqunălỦăchtălỦng
HTQLTH
HăthngăqunălỦătíchăhp
KHKSCL
K hoch kim soát chtălng
ISO
International Standard
Orgnization
T chc Tiêu chun hóa Quc t
SABECO
TngăCôngătyăCăphnăBia-
RỦu- NGK Sài Gòn
TCVN
Tiêu chun Vit Nam
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1: Tng hp Kt qu hotăđng Sn xut- Kinh doanh 38
Bng 2.2 : Bng tng kt ý kinăđánhăgiáăca khách hàng 41
Bngă2.3:ănh mc thc hin tiêu th đin,ănc, duăcácănmă2010-2013 46
DANH MC HÌNH V-
Hình 0.1:ăQuyătrìnhălyătinătrongăphngăphápătìnhăhung 4
Hình 1.1 Cu trúc ca b tiêu chun ISO 9000:2008 11
Hình 1.2 Mô hình quá trình ca HTQLCL theo tiêu chun ISO 9001: 2008 12
Hình 1.3:ăSăđ quá trình áp dng tiêu chun ISO 9001:2008 trong t chc 14
Hình 1.4. Mô hình h thng ISO 25
Hình 1.5: Các yu t nhăhngăđn HTQLTH 28
Hìnhă2.1:ăSăđ mi liên h gia các Công ty con thuc SABECO 31
Hình 2.2:ăSăđ căcu t chc Tng Công ty C phn Bia- Ru-NGK Sài Gòn . 32
Hìnhă2.3:ăSăđ căcu t chc Nhà máy Bia Sài Gòn- C Chi 32
Hình 2.4:ăCăcuălaoăđngătheoătrìnhăđ hc vn ti Nhà máy Bia Sài Gòn- C Chi
33
Hình 2.5: Biuăđ t l laoăđng tính theo thâm niên công tác- ti nhà máy Bia Sài
Gòn- C Chi 34
Hình 2.6: Mô hình H thng tích hp ti Nhà máy Bia Sài Gòn ậC Chi 36
Hình 2.7: Biuăđ th hin doanh thu thun và li nhun sau thu ti Nhà máy Bia
Sài Gòn- C Chiăgiaiăđon 2010-2012 39
Hình 2.8: Th phn snălng 10 sn phm bia dnăđu ti 36 thành ph 12/2010 40
Hình 2.9: Th phn snălng các nhà sn xut Bia ti Vit Nam 40
Hình 2.10 : Biuăđ kt qu đánhăgiáăs hài lòng ca khách hàng 42
Hình 2.11: Hiu qu ca các hình thc ph bin chính sách 48
Hình 2.12: Hiu qu ca các hình thc ph bin mc tiêu 48
Hìnhă2.13:ăTháiăđ đóngăgópăcaăngiălaoăđngăđi vi mc tiêu caăđnăv 49
Hình 2.14: Kt qu kho sát v tính sn có ca tài liu ti Nhà máy Bia Sài Gòn- C
Chi 54
Hình 2.15: Kt qu kho sát v tính cp nht ca tài liu ti Nhà máy Bia Sài Gòn-
C Chi 54
Hìnhă2.16:ăTrìnhăđ hc vnăđiătngăđc kho sát 56
Hình 2.17: Nhn xét ca Cán b -Công nhân viên v HTTL hin hành 56
Hình 2.18: Hiu bit caăngiălaoăđng v H thng qunălỦăđangăđc áp dng ti
NM Bia Sài Gòn- C Chi 58
Hình 2.19: Biuăđ tng hp nhng yu t tácăđngăđn hiu qu h thng qun lý
tích hp cn ci tin 62
Hình 3.1: Các yu t hìnhăthƠnhă vnă hóaă Chtălng- An toàn thc phm- Môi
trng 70
1
M U
1. Tính cp thit c tài
Toàn cu hóa mang li cho các doanh nghip nhiuăcăhiănhngăcngăchaăđy
nhng thách thc: môiătrngăkinhădoanhăluônăthayăđi, s cnh tranh gay gt, công
ngh thông tin phát trin kéo theo vic thông tin ngày càng minh bch. S yu kém
v qun lý s dnăđn thit hi nghiêm trng v thngăhiu. Vì vy, các doanh
nghip ngày nay, mun tn ti và phát trin bn vng không nhng ch quan tâm
đn li ích kinh t mà phi có trách nhimăđi vi xã hi, tc là phi cân bng li
ích các bên liên quan. Doanh nghip cn c gng ht scăđ tha mãn nhu cu ngày
càng cao ca khách hàng, ci tin hotăđng qun lý chtălng. Ngoài ra doanh
nghipăcngăcn n lc trong vic áp dng các chính sách nhmăđm an toàn thc
phm,ămôiătrng hay an toàn sc khe ngh nghipăầ. Theo kho sát ca T chc
ISO (2008), có khong 983 ngàn t chcăđưăđt chng nhn theo tiêu chun ISO
9001:2000 và 189 ngàn các t chc tiêu chun 14001:2004 và có hàng ngàn doanh
nghipăđưăvƠăđangăáp dng các tiêu chun Quc t nh ISO 17025, ISO 22000,
OHSAS 18001ầ. Vic tích hp các h thng riêng l vào trong mt h thng chung
s đápăngăđyăđ yêu cu hotăđng ca doanh nghip. H thng này tích hp li
ích ca các h thng riêng l (Zutshi & Sohal; 2005 ), tránhăđc s cng knh v
h thng tài liu, giúp rút ngnăđc thi gian trên nn tng tiêu chun ISO 9001.
Vì vy xây dng h thng qun lý tích hp lƠăxuăhng tt yu và rt ph bin hin
nay.ăCăs đ tích hp là các tiêu chunăđuăđc xây dng trên nn tng nguyên lý
Deming P.D.C.A.; các tiêu chunăđuăcóăđim chung v quy trình qun lý, mi tiêu
chunăđu có bngătngăquanăvi nhng tiêu chunăkhácăvƠăthôngăthng s dng
ISOă9001ălƠmătngăquan.
Tuy nhiên, vic áp dng h thng tích hp này ti các doanh nghipă thngă
khôngătnădng vàăphátăhuyăđyăđăcácăgiáătrăbiăcácădoanhănghipăchănhnăthcă
mtăcáchăchungăchungăhăthngăqunălỦănhămtăcôngăcăđăduyătrìătìnhătrngăhină
tiăchăkhôngăphiălƠămtăphngătinăđăqunălỦăsăthayăđiăvƠăth́căđyăvicăciă
2
tin.ăMt s doanh nghipăthìăxemăđơyălƠăcáchăđ có chng nhn phù hp vi các
tiêu chun,ăđápăngănhanhăđòiăhi ca th trng, mang li li th cnh tranh cho
doanh nghip,ădoăđóăvic xây dng, duy trì h thng kém hiu qu,ămangătínhăđi
phó viăcă quană chng nhn. Mt s doanh nghip do ngun lc hn ch, hoc
mun gim chi phí v tăvn nên áp dng h thng mt cách ri rc, thiu liên kt,
chaătn dng ht nhng li ích mà h thng qun lý tích hp mang li.
ă mtă hă thngă qună lỦă đt hiu qu cao, doanh nghip cn hiu rng, h
thngăđóăphiămangăliănhngăgiáătrăgiaătngăđiăviăhotăđngăkinhădoanh.ăChă
yuălƠăbngăcáchălƠmăchoămiăhotăđngăđcăthcăhinăttăhn,ănhanhăchóngăhnă
vƠătităkimăchiăphíăhn.ăCácătiêuăchunăphăbinăvăhăthngăqunălỦănhnămnhăsă
ciătinăliênătc.ăVicăápădng,ătuơnăthămtăhăthngăqunălỦăđemăđnăcăhiătpă
trungăvƠoănhngălnhăvcăkhăquanămƠăcácănhƠăđuătăvƠădoanhănghip quan tâm
nht. Doanh nghip không nên ch quan tâm duy nht ti vic h thng qun lý ca
mình có phù hp hay không vi yêu cu ca các tiêu chun,ăcácă căquanăchng
nhn.ăiu quan trng là phiătìm,ăxácăđnhăđc nhngăcăhi, riăroăđangătim n
liên quan ti h thng qun lý có th làm nhă hng ti mc tiêu sn xut kinh
doanh ca mình. Do vy phi có cách nhìn h thng, tng quát, rngăhnăvƠăluônă
phi tr li câu hi bn cn phiălƠmăgìăđ h thng qun lý thc s giúp doanh
nghipăđtăđc mc tiêu sn xut kinh doanh ca mình.
Nm btăxuăhngăđó,ăt nmă2010, Nhà máy Bia Sài Gòn - C Chi, nhà máy
bia ln và hinăđi bc nhtăôngăNamăÁ, trc thuc Tng công ty C phn Bia ậ
Ru ậ Nc giiăkhátăSƠiăGònăđưătin hành xây dng và áp dng h thng qun lý
tích hp ISO 9001- ISO 14001- HACCP. H thngănƠyăđưăgópăphn ci thin, nâng
cao hiu qu ca hotăđng qun lý, góp phn nâng cao chtălng, ý thc v bo v
môiătrng và ý thc v an toàn v sinh thc phm. Tuy nhiên, trong quá trình áp
dng h thng này vào thc t sn xut, kinh doanh, vn còn nhiu vnăđ còn tn
ti, nhiuăđim không phù hp. Nhn thcăđc tm quan trng ca vic duy trì và
ci tin liên tc h thng qun lý này, trong vai trò là mt chuyên viên viên QA ti
Nhà máy Bia Sài Gòn -C Chi, tôi chn thc hinăđ tài lunăvnătt nghip ca
3
mìnhălƠăắCi tin h thng qun lý tích hp cho Nhà máy Bia Sài Gòn - C Chi đnh
hng đnănmă2020”ăă
2. Mc tiêu c tài
Mcătiêuăcăbn caăđ tài là ci tin H thng qun lý tích hp (bao gm h
thng qun lý Chtălng- Môiătrng- An toàn v sinh thc phm)ăđangăápădng
ti Nhà máy Bia Sài Gòn- C Chi, trênăcăs:
1/ H thng hóa căs lý thuytăliênăquanăđn H thng qun lý tích hp các H
thng qun lý thành phn theo tiêu chun ISO 9001, ISO 14001, HACCP
2/ Phân tích thc trng áp dng H thng qun lý tích hp ti Nhà máy Bia Sài Gòn
-C Chi t thángă1/2011ăđn tháng 6/2013, xácăđnh nhngăđim không phù hp,
nhngăđimăchaăhoƠnăthin trong h thng, nhngăkhóăkhnăkhiăápădng h thng
này ti nhà máy Bia Sài Gòn -C Chi.
3/ Xácăđnh nhng yu t chínhătácăđngăđn hiu qu áp dng h thng tích hp
4/ăăaăraăgii pháp phù hp vi thc tinănhƠămáyătheoăđnhăhng phát trinăđn
nmă2020ănhm giúp doanh nghip tham kho và ng dng trong thc tin sn xut
kinh doanh.
3. ng và phm vi c tài
ng: H thng qun lý tích hp ISO 9001- ISO 14001- HACCP và các yu t
nhăhng.
Phm vi: ti Nhà máy Bia Sài Gòn- C Chi, thuc Tng công ty C phn Bia-
Ru-NGK Sài Gòn, xem xét thc trng vic áp dng h thng thi gian t 1/2011-
10/2013.ă xut gii pháp ci tin HTQLTH vi đnhăhngăđnănmă2020
4. u
a. nghiên cu nh tính
Trong lunăvnănƠy,ăphngăphápăđc s dngălƠăphngăphápătìnhăhung
4
Quy trình nghiên cuăđnhătínhătheoăphngăphápătìnhăhungăđc mô t trong hình
0.1:
Hình 0.1ng
“Ngun:Nguyn ình Th(2011, trang 117)”
Áp dng phng pháp tình hung vào đ tài này:
Phát hin lý thuyt: u tiên, tác gi tìm hiu v căs lý thuyt các h thng
qun lý theo tiêu chun ISO 9001:2008, ISO 14001:2004, HACCP, lý thuyt v H
thng Qun lý Tích hpă(HTQLTH).ăSauăđóăda vào lý thuytănƠy,ăxácăđnh nhng
yu t căbn ca h thng quytăđnh hiu qu vic áp dng HTQLTH ti Nhà máy
Bia Sài Gòn ậ C Chi nhm xácăđnh dàn bài câu hi kho sát.
Chn tình hung: đơy,ăchnăđiătng phng vn là các cán b, công nhân
viênăđangălƠmăvic chính thc ti các phòng ban khác nhau NhƠămáyăđ xem xét
s thc hin và tuân th các yêu cu ca tiêu chun.
Thu thp d liu:
Chn phng pháp thu thp d liu (d liu th cp, phng vn, quan sát,
kho sátầ):ănhmăphơnătíchăsơuăhnăthôngăquaăd liu mt tình hung và so sánh
d liu các tình hung vi nhau.
- D liu th cp:ă phc v cho vic phân tích thc trng h thng qun lý
tích hp ISO 9000- ISO 14000- HACCP ti Nhà máy Bia Sài Gòn C Chi cngănhă
xácăđnh các nguyên nhân ca s không phù hp còn tn ti trong h thng qun lý
chtălng, lunăvn s dng các thông tin th cpăđc thu thp t h săxemăxétă
lưnhăđo, đánhăgiáăbênăngoƠiăt Căquanăchng nhn, đánhăgiá ni b, x lý sn
Phát
àà
Cà
tình
Thu
àà
5
phm không phù hp, khiu ni khách hàng, khc phc phòng nga, ci tin và
các báo cáo, s liu thng kê ca công ty trong khong thi gian t 01/2011ăđn
tháng 6/2013.
Ngoài ra còn s dng các công c thu thp d liu là quan sát và tho lun tay
đôiăviăđiătng nghiên cu.
- Quan sát vi t cách là ngi tham gia: ViătăcáchălƠămt nhân viên ca Nhà
máy, tôi tìm hiu vnăđ thông qua công vic hàng ngày caămìnhăvƠăquaătngătácă
công vic vi các phòng ban khác. Tôi có th ch đngăquanăsátăhƠnhăvi,ătháiăđ ca
nhngăcáănhơnăkhácăvƠăcácăđiătng này không h bit rngătôiăđangăxemăxétăhƠnhă
vi,ătháiăđ ca h.
- Quan sát vi t cách là ngi ngoài cuc:ăăđi vi hotăđng ti các phòng
banăkhácăni tôi không tham gia làm vic.
- K thut phng vn sâu: hay k thut tho lunătayăđôi: s dng dàn bài tho
lun vi các câu hi m mang tính cht gi ý và dnăhng quá trình tho lun,
quan sát, phân tích cùng vi các câu hiăđƠoăsơuătip. Các câu hiăđi t tng quát,
dn dn thu hpăvƠăđiăsơuăvƠoăvnăđ cn tìm hiu. Dàn bài câu hi trình bày ph
lc 1. Quá trình tho lun viăđiătng mu tinăhƠnhăchoăđn khi bão hòa (không
cònăgìăđ đƠoăsơuăhnăna). (Nguyn Hoàng Trng, 2011). K thut này áp dng
cho mt s lng ít mu, vi nhngăđiătng cnăđƠoăsơuăthôngătinănhălưnhăđo
cao nhtănhƠămáy,ăđi dinălưnhăđo hay cán b công nhân viên khi cn tìm hiu sâu
v mt vnăđ mà bng câu hi không th hinăđc.
- K thut điu tra, kho sát bng bng câu hi: Trong nghiên cu này, chn
điătng kho sát là: Cán b công-nhân viên nhà máy các phòng ban. D kin
phátăđiă150ăphiu. Sauăđóădùngăk thut thng kê mô t đ xemăxétăỦănghaăca các
d liu thu thpăđc.
Phân tích d liu:
PhơnătíchăđnhătínhălƠăquáătrìnhăđiătìmăỦănghaăca d liu, quá trình thu thp và
phân tích đơyăgn lin viănhau,ătngătácăquaăli vi nhau. Sau khi phân tích, kt
ni các d kin,ăđaăraănhng khái quát chung, nhng nhnăxét,ăđánhăgiá.ăăSoăsánhă
6
vi mô hình các tiêu chun ISO 9000, 14000, HACCP. Xemăđimătngăđng và
đi kháng gia thc t và lý thuyt.ăaăraănhng nhnăxétăđánhăgiáăv mcăđ thc
hin và tuân th, hiu lc, hiu qu ca h thng tích hp ti Nhà máy.
b. n:
Da vào mô hình PDCA (lp k hoch; thc hin;ătheoădõi,ăđoălng;ăhƠnhăđng
khc phc, phòng nga, ci tin) ca h thng tích hp
Tip cn quá trình: Mi hotăđng, hay tp hp các hotăđng s dng các ngun
lcăđ binăđuăvƠoăthƠnhăđu ra có th xemănhămt quá trình. Vicăxácăđnh và
qunălỦăcácăquáătrìnhăđc trin khai trong t chc và qun lý s tngătácăgia
cácăquáătrìnhăđóăđc giălƠăắcáchătip cnăquáătrìnhắ.ă
Tip cn h thng: Là cách tip cn mt cách tng th,ăđt các quá trình trong h
thng có miătngătácălnănhauăđ xem xét mtăcáchăđyăđ và toàn din các vn
đ ca h thngăđó.
5. Kt cu ca lu
Ngoài phn m đu, kt lun, tài liu tham kho, ph lc lună vnă gm 03
chngăchínhăsau:
- Chngă1:ăCăs lý lun v h thng qun lý tích hp
- Chngă2:ăThc trng áp dng h thng qun lý tích hp ti Nhà máy Bia Sài Gòn
C Chi
- Chngă3:ăMt s gii pháp ci tin h thng qun lý tích hp ti Nhà máy Bia Sài
Gòn C Chi
6. tài
- c:
Kt qu nghiên cu caăđ tài s đóngăgópăvƠoăvic ci tin, nâng cao hiu qu vic
áp dng HTQLTH ISO 9001:2008- ISO 14001:2004- HACCP/ ISO 22000
- c tin vi t chc:
Duy trì vic áp dng h thng tích hp,ăđ xut gii pháp nhm ci tin liên tc h
thng,ăcácăhƠnhăđng sa cha, khc phc, hoàn thin h thng tích hp.
7
V phng din qun lý:
- Giúp cho vic qun lý và giám sát các h thngăđc d dƠngăhn,ăbaoăquátăhn.
- Căcu t chc qunălỦăđnăginăhn
- H thngăvnăbn nht quán, d tra cu, d áp dng. Gim khi lng tài liu ậ
th tc ậ quyăđnh.
- To dngăvnăhóaăcôngătyătrongăđóăngi áp dng phiăquanătơmăđn chtălng,
môiătrng, an toàn thc phm cùng mcăđ.
- Gim thiu nhng ri ro trong hotăđng ca t chc v chtălng,ămôiătrng,
an toàn thc phm
- Giúp t chc kimăsoát,ăđiu hành d dƠngăhn.ăNơngă caoăhiu lc vic kim
soát,ăđiu hành.
V cht lng- môi trng- an toàn v sinh thc phm:
Cân bng li ích doanh nghip (tngăsnălng, hài lòng khách hàng) vi li ích
cngăđng (gim ô nhim, gim tiêuăhaoătƠiănguyên,ănngălng vn khan him và
cóănguyăcăcn kit)
V phng din kinh t
- Tit kimăđc kinh phí, thi gian do hp nht các cucăđánhăgiáăchng nhn,
đánhăgiáăni b
- Tiăuăhóa,ăgim thiu, loi b các chi phí n, các lãng phí trong quá trình hot
đng ca t chc.
- Gim chi phí xây dng và duy trì hotăđng các h thng qun lý.
8
LÝ LUN V H THNG QUN LÝ TÍCH HP
1.1 KHÁI NIM V QUN LÝ CHNG
1.1.1 Khái quát v Chng:
Có nhiuăquanăđim khác nhau xut phát t cácăgócăđ tip cn khác nhau t đóă
hình thành nên các khái nim v chtălng khác nhau.
- Cách tip cn t sn phm cho rng: Chtălng sn phm là tp hp nhng
tính cht ca sn phm có th đcăxácăđnh bng thông s, có th đoăđc hoc so
sánhăđc (Tng cc Tiêu chunăoălng Chtălng, 2008).
- Cách tip cn t các nhà sn xut cho rng: Chtălng là s hoàn ho và phù
hp ca sn phm yêu cu hay tiêu chunăđcăxácăđnh. Quan nimănƠyăđápăng
nhu cu caăngi sn xutăđn vicăđtăđc các yêu cu chtălngăđt ra, nó
không ch raă Ủănghaă ca chtă lng sn phm viăkháchă hƠng,ă ngi tiêu dùng
(Tng cc Tiêu chunăoălng Chtălng, 2008).
- Theo cách tip cnătheoăhng th trng cho rng: Chtălng sn phm là s
phù hp ca sn phm vi nhu cu caă ngi tiêu dùng, vi mcăđíchă s dng.
(LuăThanhăTơm, 2003)
ơyălƠăquanăđimăđcăđaă s tán thành vì nó giúp doanh nghip tha mưnă đc
khách hàng, cng c th trng,ă nóă cngă phùă hp vi quană đimă hng ti th
trng ca marketing hinăđi.
Ph quát li, t chc tiêu chun th gii International Standard Organization
(ISO)ăđaăraăđnhănghaăchungăv chtălngăđc chp nhn rng rãi. Theo TCVN
ISO 9000:2000: ắCht lng là mc đ ca mt tp hp các đc tính vn có ca
mt sn phm, h thng hoc quá trình tha mãn các yêu cu ca khách hàng và
các bên có liên quan”. Theoăquanăđim mi, chtălng không ch nm trong bn
thân sn phm, mà nó còn nm trong các yu t giá c và dch v sau khi bán, vn
đ giaoăhƠngăđ́ngăĺc,ăboăhƠnh,ăhng dn s dng, boădng k thutăđnh k
9
và các dch v ph tr khác đóălƠănhng yu t thuc v yêu cu caăkháchăhƠngăđi
vi sn phm. Khái nim chtălngăvt ra ngoài phm vi ca sn phm, hàng hóa,
tr thành chtălng ca h thng, chtălng hotăđngầ
1.1.2 Khái quát v Qun lý Chng
Tùy thucăvƠoăquanăđim nhìn nhn khác nhau ca các nhà nghiên cu, tùy thuc
vƠoăđcătrngăca nn kinh t mƠăngiătaăđaăraănhng khái nim khác nhau v
qun lý chtălng.
TheoăTCVNăISOă9000:2000ăvƠăTCVNăISOă9000:2007:ăắăQun lý chtălng là
các hot đng có phi hpăđ đnhăhng và kim soát mt t chc v mt cht
lng”
Nhă vy, qun lý chtă lng chính là chtă lng ca hotă đng qun lý ch
khôngăđnăthun là chtălng ca hotăđng k thut. Mc tiêu ca qun lý cht
lng là nâng cao mcăđ tha mãn, nâng cao chtălngătrênăcăs tiăuăhóaăchiă
phí. iătng ca qun lý chtălng là các quá trình sn phm và dch v.
Chcănngăcăbn ca qun lý chtălng ( theo vòng tròn PDCA)
Lp k hoch chtălng
T chc thc hin
Kim tra và kim soát chtălng
iu chnh và ci tin chtălng
1.2 KHÁI QUÁT V MT S H THNG QUN LÝ THEO TIÊU CHUN
QUC T
Có nhiu h thng qun lý chtălng khác nhau hinăđangătn ti ph bin trên
th giiăcngănhă Vit Nam. Mi loi h thng có nhngănétăđc thù riêng bit
tùy theo mc tiêu chtălng,ăđc thù kinh t - k thut ca ngành, mcăđ công
ngh,ătrìnhăđ qun lý ca ca tng doanh nghipămƠăđc chn laăđ áp dng.
Tiêu biu có các h thngănh:ăH thng qun lý chtălng ISO 9001:2008; H
thng TQM (Total Quality Management); H thng qun lý chtălng GMP (Good
Manufacturing Practices) ; HACCP (Hazard Analysis Critical Control Points) ; SQF
10
(SafeăQualityăFood)ầăSauăđơyătác gi xin trình bày khái quát v mt s H thng
qun lý Chtălng theo tiêu chun Quc t hinăđangăđc áp dng ti Nhà máy
Bia Sài Gòn- C Chi.
1.2.1 H thng qun lý chng theo tiêu chun TCVN ISO 9001:2008
a) Lch s hình thành
B tiêu chun ISO 9000 do t chc hóa quc t ISO ban hành vi mcăđíchă
là thit lp mt b tiêu chun duy nht cho h thng qun lý chtălng sao cho có
th áp dngăđc vào nhiuălnhăvc: sn xut, kinh doanh, dch v. Bnăđu tiên
xut bnănmă1987,ăvi tên giăISOă9000ăvƠăsauăđóăđc tu chnh, ban hành phiên
bn th 2ănmă1994,ăđ phù hp tình hình kinh t giaiăđonănƠy.ănănmă2000,ăb
tiêu chunăISOă9000ăđc soát xét, sa cha phiên bn th 2 và ban hành phiên bn
th 3. Phiên bnănmă2000ăk tha và nâng cao toàn b các yêu cu v đm bo
chtălng nêu trong phiên bnănmă1994,ăđng thi phiên bnănmă2000ăcóănhiu
ci tin v cuătŕc,ăđnhăhng vào quá trình, ni dung và sp xp hpălỦăhn,ănhn
mnh đn quá trình ci tin liên tc. Phiên bn ln th 4ăđc ban hành nmă2008,
khôngăđaăraăyêuăcu mi so vi phiên bnănmă2000ăđưăb thay th, mà ch làm
sáng t các yêu cu hin có ca b tiêu chun nmă2000.
b) Cu trúc ca b tiêu chun ISO 9000 ( xem hình 1.1)
B tiêu chun ISO 9000 hin hành gm các tiêu chun chính sau:
- ISO 9000:2005- H thng qun lý chtălng ậ C s t vng
- ISO 9001:2008 - H thng qun lý chtălng ậ Các yêu cu
- ISO 9004:2009 - Qun lý thành công lâu dài ca t chc ậ Phngăphápă
tip cn qun lý chtălng
- ISO 19011:2002 - Hng dnăđánhăgiáăHTQLCL/ămôiătrng
11
Hình 1.1 Cu trúc ca b tiêu chun ISO 9000:2008
Ngun: (T Th Kiu An và các đng s,2010; Nguyn Kim nh, 2010)
Trong b tiêu chun ISO 9000 hin hành, ch có tiêu chun ISO 9001 là b tiêu
chunăđcădùngăđ chngăminhănngălc qunălỦăđi vi khách hàng bên ngoài,
mà t chc có th xây dng và xin chng nhn. Khác vi phiên bnăc,ătiêuăchun
ISO 9001:2008 coi trng ci tin chtălng, công tác qun lý nhm thaămưnăhnă
na nhng mong mun ca khách hàng. HTQLCL vi phiên bn mi này ch yu
vn dng nguyên tc ca chu trình Deming PDCA (xem hình 1.2)
B tiêu chun ISO 9001:2008 hotăđng vi các yêu cu và nguyên tc sau:
Các yêu cu ca HTQLCL theo tiêu chun ISO 9001:2008
T chc phi xây dng, lpăvnăbn, thc hin duy trì HTQLCL và ci tin liên tc
h thng theo các yêu cu ca tiêu chun này:
- Yêu cuă1:ăXácăđnh các quá trình cn thit trong HTQLCL và áp dng chúng
trong toàn b t chc,
- Yêu cuă2:ăXácăđnh trình t và miătngătácăca các quá trình này.
- Yêu cuă3:ăXácăđnh các chun mcăvƠăphng pháp cn thităđ đm bo vn
hành và kim soát các quá trình này có hiu lc.
ISOă19011:2002,ăhng d
h thng QLCL và qun lỦămôiătrng
ISO 9004:2009 Qun lý T ch
thành công bn vng
ISO 9001:2008 (HTQLCL ậ Các
yêu cu)
ISO 9000:2005, các tiêu chun trong qun
lý. 8 nguyên tc trong qun lý và hng
dn áp dng
12
- Yêu cuă4:ăm bo sn có các ngun lc và thông tin cn thităđ h tr vic
vn hành và theo dõi các quá trình này.
- Yêu cuă5:ăTheoădõi,ăđoălng khi thích hp và phân tích các quá trình này.
- Yêu cu 6: Thc hinăcácăhƠnhăđng cn thităđ đtăđc kt qu d đnh và ci
tin liên tc các quá trình này.
Nhng hotăđng to giá tr giaătng
Lung thông tin
Hình 1.2 Mô hình quá trình ca HTQLCL theo tiêu chun ISO 9001: 2008
Ngun: T Th Kiu An và các đng s (2010, trang 330)
Các nguyên tc QLCL ca tiêu chun ISO 9001:2008
lưnhăđoăvƠăđiu hành thành công mt t chc,ăđnhăhng kim soát t
chc mt cách h thng và rõ ràng, và có th đt thành công trong vic áp dng và
duy trì HTQLCL thì doanh nghipăvƠălưnhăđo cn nhn bit các nguyên tc ca
HTQLCL theo tiêu chunăISOă9001:2008.ăCóănhăvyălưnhăđo cao nht có th s
dng và dn dt t chcăđt kt qu hotăđngăcaoăhn
- Nguyên tc 1:ăHng vào khách hàng
S
tha
mãn
oălng,
ci tin, phân
tích
Qun lý các
ngun lc
KHÁCH
HÀNG
Yêu
câù
KHÁCH
HÀNG
Trách nhim ca
lưnhăđo
Thc hin/ to
sn phm
u
ra
Ci tin liên tc HTQLCL
u
vào
13
Mi t chcăđu ph thuc vào khách hàng ca mình và vì th cn hiu các nhu cu
hin tiăvƠătngălaiăca khách hàng, cnăđápăng các yêu cu ca khách hàng và c
gngăvtăcaoăhnăs mongăđi ca h.
- Nguyên tc 2: S lưnhăđo
Lãnh đo thit lp s thng nht gia mcăđíchăvƠăphngăhng ca t chc. Lãnh
đo cn toăraăvƠăduyătrìămôiătrng ni b đ có th hoàn toàn lôi cun miăngi
tham gia cùng hoàn thành mc tiêu ca t chc.
- Nguyên tc 3: S tham gia ca mi thành viên
Mi ngi tt c các cp là yu t ca mt t chc và vicăhuyăđng h tham gia
đyăđ s giúp cho vic s dngăđcănngălc ca h vì li ích ca t chc
- Nguyên tcă4:ăPhngăphápăquáătrình
Kt qu mong mun s đtăđc mt cách hiu qu khi các ngun lc và các hot
đngăcóăliênăquanăđc qunălỦănhămt quá trình.
- Nguyên tc 5: Cách tip cn theo h thngăđi vi qun lý
Vicăxácăđnh, hiu và qun lý các quá trình có liên quan lnănhauănhămt h thng
s đemăli hiu lc và hiu qu ca t chc nhmăđtăđc các mcătiêuăđ ra.
- Nguyên tc 6: Ci tin liên tc
Ci tin liên tc các kt qu thc hin phi là mcătiêuăthng trc ca t chc
- Nguyên tc 7: Quytăđnh da trên s kin
Mi quytăđnhăvƠăhƠnhăđng ca h thng qun lý hotăđng kinh doanh mun có
hiu qu phiăđc xây dng trên vic phân tích d liu và thông tin.
- Nguyên tc 8: Phát trin quan h hp tác
T chcăvƠăngi cung ng ph thuc ln nhau và mi quan h cùng có li s nâng
caoănngălc caăhaiăbênăđ to ra giá tr.
Săđ tng quát quá trình áp dng tiêu chun ISO 9001:2008 trong doanh nghip
Tùy thuc vào tính cht caăcôngătyăvƠătăvn viên, tng công ty có nhng
cách thc áp dngăkhácănhau.ăTuyănhiênăcăbn quá trình áp dng tiêu chun ISO
9001:2008 trong doanh nghip theo trình t cácăbc minh ha theo (Xem hình 1.3)
14
Hình 1.3: quá trình áp dng tiêu chun ISO 9001:2008 trong t chc
Ngun: Lu Thanh Tâm (2003)
Tóm li, Chtălng và HTQLCL theo tiêu chun ISO 9001:2008 có nhng tác
đng và mt s liăíchăđi vi doanh nghip, hay t chc. Vic vn dng HTQLCL
theo tiêu chun ISO 9001: 2008 vào nhng t chc, doanh nghip khác nhau s
khác nhau tùy thuc vào tính cht và tình hình thc t tiăđnăv áp dng,ănhngătt
c phi tuân th theo nhng yêu cu, nguyên tc và nhngă điu khonă quiă đnh
trong tiêu chun ISO 9001:2008.
1.2.2 H thng qung theo tiêu chun TCVN ISO 14001-2004
ISO 14000 là mt b các tiêu chun quc t v qunălỦămôiătrng, trongăđóăISOă
14001 là các yêu cuăđi vi h thng, còn ISOă14004ălƠăcácăvnăbnăhng dn
xây dng h thng theo các yêu cuăđó.ă
Có cuătŕcătngăt nhăTiêuăchun v h thng qun lý chtălng ISO 9000, ISO
14000 có th đc áp dng trong mi loi hình t chc, bt k vi quy mô nào.
Lpă luă đ, vit th
Xây dng chính sách
chtălng
Xácăđnh trách nhim
ca miăngi
ngăkỦăxinăđánhăgiáăchng
Cam kt caălưnhăđo
Xây dng
nhóm ISO
Thit lp HTCL
S tham gia
ca miăngi
B nhim Giám
c chtălng
S tay chtălng
Ơoă to ISO
9001:2008