B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T TP.H
CHÍ MINH
S HÀI LỊNG C
I
V I D CH V TÍN D NG TIÊU DÙNG
T
I
C PH
VI T NAM
LU
C S KINH T
TP. H Chí Minh 2013
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T TP.H
CHÍ MINH
...
S HÀI LỊNG C
IV I
D CH V TÍN D NG TIÊU DÙNG
T
I
C PH
VI T NAM
Chuyên ngành: Tài chính
Ngân hàng
Mã s :60.34.02.01
LU
C S KINH T
NG D N KHOA H C:
TS. L I TI
TP. H Chí Minh - 2013
M CL C
Trang
TRANG PH
BÌA
L
M CL C
DANH M C CÁC KÝ HI U, CÁC CH
DANH M C CÁC HÌNH V , BI
VI T T T
VÀ B NG HI U
M CL C
PH N M
U ................................................................................................................................ 1
1. LÝ DO CH
TÀI ....................................................................................1
2. M C TIÊU NGHIÊN C
TÀI ...............................................................1
3. PH M VI NGHIÊN C
4.
NG NGHIÊN C U........................2
U: ...................................................................2
5. K T C U C
TÀI: .................................................................................3
NG QUAN LÝ LU N V S HÀI LÒNG C
I V I TÍN
D NG TIÊU DÙNG ......................................................................................................................... 4
1.1 Tín d ng tiêu dùng .............................................................................................4
1.1.1 Tín d ng tiêu dùng ......................................................................................4
1.1.2 Các s n ph m tín d ng tiêu dùng hi n nay..................................................4
1.1.2.1 Cho vay tr góp: ....................................................................................4
1.1.2.2
.......................................................................................5
1.1.2.3 Cho vay thơng qua phát hành và s d ng th tín d ng: ........................6
1.2 S hài lòng c a khách hàng và các nhân t
ng .....................................7
1.2.1 Khái ni m v s hài lòng c a khách hàng: ..................................................7
1.2.2 Phân lo i s hài lòng c a khách hàng: ........................................................8
1.2.3 Các nhân t
1.2.3.1 Ch
n s hài lòng c a khách hàng: ...........................9
ng d ch v :...............................................................................9
1.2.3.2 Giá c c a d ch v : ..............................................................................11
1.2.3.3 Vi c duy trì khách hàng: .....................................................................12
1.3 Mơ hình nghiên c u s hài lịng c a khách hàng ............................................12
1.3.1 Mơ hình ch
ng d ch v SERVQUAL ................................................12
1.3.1.1 Gi i thi u mơ hình ch
1.3.1.2
ng d ch v SERVQUAL .........................12
......................................................................14
1.3.2 Mơ hình ch s hài lịng c a khách hàng: ..................................................16
1.3.2.1 Ch s hài lòng c a khách hàng: .........................................................16
1.3.2.2 M t s mơ hình ch s hài lòng c a khách hàng:................................17
1.3.2.3 Xây d ng mơ hình lý thuy t v ch s hài lịng c a khách hàng trong
cngân hàng: ..........................................................................................19
1.3.3 Mơ hình nghiên c u c
K T LU
tài: .................................................................21
................................................................................................................. 23
C TR NG HO
NG TÍN D NG TIÊU DÙNG T I VIETINBANK ..... 24
2.1 T ng quan v quá trình hình thành và phát tri n c a Vietinbank ...................24
2.1.1
u t ch c Vietinbank ........................................................................25
2.1.2 K t qu ho
ng trong th i gian qua: .....................................................26
2.1.3 T ng tài s n ...............................................................................................26
2.1.4 Huy
ng v n ............................................................................................26
2.1.5 Thu d ch v ròng .......................................................................................29
2.1.6 Các ch tiêu còn l i ....................................................................................30
2.2 Th c tr ng kinh doanh tín d ng và tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank ............30
2.2.1 Ho
ng tín d ng t i Vietinbank ............................................................30
2.2.2 Th c tr ng kinh doanh tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank ........................32
2.2.2.1 Các s n ph m tín d ng tiêu dùng tiêu bi u t i Vietinbank .................32
2.2.2.2 Th c tr ng kinh doanh tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank: .................35
2.2.3
2.2.3.1 K t qu
d ch v tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank.............................43
c .................................................................................43
2.2.3.2 H n ch và nguyên nhân h n ch ........................................................44
2.3 Kh o sát s hài lòng c
i v i ho
ng tín d ng tiêu dùng t i
Vietinbank ..............................................................................................................47
2.3.1 Quy trình kh o sát .....................................................................................47
2.3.2 Xây d
...................................................................................49
2.3.3 K t qu kh o sát: .......................................................................................51
2.3.3.1 Thông tin m u nghiên c u: .................................................................51
2.3.3.2
........................................................................54
2.3.3.3 Ki
nh mơ hình và gi thuy t nghiên c u:....................................60
2.3.4 H n ch c a kh o sát: ................................................................................65
K T LU
................................................................................................................. 66
GI I PHÁP NÂNG CAO S HÀI LÒNG C
I V I D CH
V TÍN D NG TIÊU DÙNG T
I C PH
VI T NAM ...................................................................................................................................... 67
ng phát tri n d ch v tín d ng tiêu dùng t
n
2010-2012 ..............................................................................................................67
3.2 Gi i pháp nâng cao s hài lịng c
i v i d ch v tín d ng tiêu
dùng .......................................................................................................................68
3.3 Nâng cao ch
ng d ch v tín d ng tiêu dùng .............................................68
Ch
ng d ch v chi m m t v trí khá quan tr ng b i n
c
m b o thì s
ng và phát tri n các d ch v s k
c khách hàng ch p nh n s d
hoàn thi n ch
ng d ch v tín d ng
tiêu dùng, Vietinbank c n th c hi n m t s v
sau: ....................................68
3.3.1
m b o tính c nh tranh v giá .................................................................70
3.3.2 Phát tri n ngu n nhân l c ..........................................................................71
3.3.3 Xây d
ng làm vi c chuyên nghi p .........................................72
3.3.4 Phát tri n, h p tác và nâng cao v th c nh tranh ......................................73
3.3.5 Nâng cao giá tr
u Vietinbank nh m t o ni
i v i khách
hàng ....................................................................................................................74
3.3.6
K T LU
ng xuyên trang b
v t ch t, b trí qu y giao d ch h p lý ........75
................................................................................................................. 75
K T LU N ...................................................................................................................................... 77
TÀI LI U THAM KH O
PH L C
1
PH N M
1. LÝ DO CH
U
TÀI
t ngân hàng xu t hi n t r t lâu trong n n kinh t , mà
hình th
a nó ch là gi h tài s n, sau
chính gi
i th a v
u n i trung gian tài
i thi u v n. S phát tri n c a ngành ngân hàng
g n li n v i s phát tri n c a n n kinh t . Ngày nay, v i s phát tri n m nh m c a
n n kinh t toàn c
i ngày càng cao c a các khách hàng thì các
ngân hàng khơng ng
ch
ng d ch v
ng hóa các s n ph
cung c p cho khách hàng.
ng c nh tranh khóc li
quy t
nh s t n t i c
i (NHTM) nói chung và Ngân hàng
i c ph
t Nam nói riêng (Vietinbank). NHTM nào
c m i quan tâm, s trung thành c a khách hàng thì nó s t n t i và phát
tri n. Vì v y vi c tìm ra các nhân t
n s hài lịng c
nh ng gi
có
n khách hàng m i là h t s c
c n thi t.
c s hài lòng c a khách hàng v ho
ng th i
i gian t
h pv im
ng cu
t Nam, tác gi
S hài lòng c
i c ph
nghiên c u và b o v lu
2. M C TIÊU NGHIÊN C
m b o phù
i c ph n Cơng
d ch v tín d ng tiêu dùng t
Nam
ng tín d ng tiêu dùng,
t
c s kinh t .
TÀI
M c tiêu nghiên c u chung: nâng cao s hài lịng c
d ch v tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank.
c m c tiêu chung, c
iv i
c các m c tiêu c th sau:
iv i
2
T ng h p lý thuy t v s hài lịng c a khách hàng
Tìm ra các nhân t
n s hài lịng c
i v i d ch v
tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank.
ra gi i pháp kh c ph c nh ng h n ch hi n có, nâng cao s hài lòng c a
khách hàng v ho
phát tri n ho
ng tín d ng tiêu dùng, t o n n t ng quan tr
Vietinbank
ng ngân hàng bán l .
3. PH M VI NGHIÊN C U
i
NG NGHIÊN C U
ng nghiên c u: các y u t
n s hài lòng c a khách hàng
d ng s n ph m tín d ng tiêu dùng t i Vietinbank.
Ph m vi nghiên c u: các khách hàng
n 2010
i Vietinbank trong
2012.
4.
U:
Nghiên c
(1)Nghiên c
c ti n hành thơng qua hai
nh tính:
o S d
ho
:
ng kê, so sánh các s li u c a Vietinbank v
ng tín d ng tiêu dùng.
o Tham kh o ý ki n c a chuyên gia v các y u t
lòng c a khách
n s hài
d ng s n ph m tín d ng tiêu dùng
t i Vietinbank.
(2)Nghiên c
o S d
câu h
o S d ng ki
th
ng:
ng kê mô t các k t qu
c b ng b ng
i cho khách hàng.
ki
tin c y c a
3
o S d ng phân tích nhân t
tìm ra các y u t tác
n s hài lòng c
d ng s n ph m tín
d ng tiêu dùng t i Vietinbank.
o Ph n m m s d ng: SPSS 16.0
m khác bi t c
+
tài so v
tài nghiên c u
tài khác:
c th c hi n trên di n r ng toàn h th ng Ngân hàng
i c ph
t Nam.
c các y u t
n s hài lòng c a khách
i v i d ch v tín d ng tiêu dùng t i N
i c ph n Công
t Nam, tác gi
nh m
ng c a các bi
xây d ng
tài ch
nh
nh các y u t
c
i pháp phù h
c i thi n
các y u t
5. K T C U C
TÀI:
c b c c thành
T NG QUAN LÝ LU N V S
HÀI LÒNG C A KHÁCH
I V I TÍN D NG TIÊU DÙNG.
: TH C TR NG HO
NG TÍN D NG TIÊU DÙNG T I
VIETINBANK.
GI I PHÁP NÂNG CAO S
HÀI LÒNG C A KHÁCH
I V I D CH V TÍN D NG TIÊU DÙNG T I VIETINBANK.
4
T NG QUAN LÝ LU N V S
C
HÀI LÒNG
I V I TÍN D NG TIÊU DÙNG
1.1 Tín d ng tiêu dùng
1.1.1 Tín d ng tiêu dùng
Tín d ng tiêu dùng là quan h tín d ng gi
i cho vay (Ngân hàng) và
i tiêu dùng) nh m tài tr cho các nhu c u ph c v
i s ng, nhu
c u mua s m các s n ph m hàng hóa d ch v
thanh toán trên nguyên t
i tiêu dùng s hoàn tr c g c và lãi vay t i m t th i
(Nguy n Minh Ki u, 2009)
1.1.2 Các s n ph m tín d ng tiêu dùng hi n nay
1.1.2.1 Cho vay tr góp:
Cho vay tr
c hi u là kho
cc
i tiêu dùng v i
u ki n tr n g c và lãi thành nhi u k , phù h p tính ch t ngu n thu nh p c a
(Nguy n Minh Ki u, 2009)
ng cho vay tr góp có th là:
Nhà , n n nhà, chi phí xây d ng/s a ch a nhà
i
Chi phí mua các v t d ng gia
nh s ti n cho vay ph thu c vào lo i tài s n/chi phí mà ngân hàng tài
tr và chính sách c a ngân hàng.
Ngu n tr n : các kho n thu nh
ng xuyên
nh c
vay là ngu n tr n chính trong cho vay tr
Thu nh p t lao
Thu nh p c
ng c
u có).
Thu nh p t các tài s n hi n h u (cho thuê tài s n, c t c, lãi ti n ti t
ki
u có).
5
Th i h n cho vay: ph thu c vào tính ch t c a ngu n tr n
ti n
vay mà th i h n cho vay có th ng n, trung h n, dài h n.
K h n tr n : trong cho vay tr n , n g
ph thu c vào tính ch t c a ngu n tr n
mà ngu n tr n chính là ti
c tr thành nhi u k
i v i các kho n cho vay qui mơ nh
p thì k h n tr n là hàng tháng. Ngoài
nh nh ng k h
ng kho n
n trung, dài h n.
Gi i ngân: hình th c gi
lo i tài s
ng là ti n m t. Tuy nhiên, ph thu c vào
c t ch c cho vay mà có th gi i ngân th ng cho nhà cung
c p hàng hóa/ d ch v tiêu dùng ho c gi
i vay.
1.1.2.2
ng lo i cho vay mà ngân hàng tài tr cho các cá nhân,
h
mua nhà, n n nhà ho c xây d ng/ s a ch a nhà.
Th i h n cho vay: t
t
M c cho vay: tùy theo nhu c u s d ng v n th c t c
khơng q giá tr nhà mua/ d tốn chi phí s a ch a/m c t
nh cho t ng lo i trong t ng th i k .
Ngu n tr n : t l i nhu n/thu nh
a khách hàng.
ng khách hàng ph i có thu nh p t i thi
th qua t ng th i k
nh kh
nh nh ng m c c
n t ng k thì thu nh p th c t c a
ti n tr n g c hàng tháng, c ng tr lãi hàng tháng,
c ng v i chi tiêu sinh ho
i vay hàng tháng và kho n
d phịng (n u có).
c tr n : tr góp v
thang (tr g
n, tr lãi gi m d
nh k hàng tháng ho c tr góp b c
n giá).
c t ch c cho vay: ngân hàng có th cho vay tr c ti
cá nhân và h
i v i các
u; ho c cho vay gián ti p thông qua các t ch c
6
kinh doanh nhà
i
c bi t là các công ty th c hi n các d án xây d ng các khu dân
các t nh/thành ph .
1.1.2.3 Cho vay thông qua phát hành và s d ng th tín d ng:
Cho vay thông qua phát hành và s d ng th tín d
th
th
d ng trong m t th i gian nh
ch c phát hành th c
c hi
c phép s d ng m c tín
nh b ng cách s d ng th tín d ng do ngân hàng/t
trang tr i cho các nhu c u chi tiêu hàng ngày thông
ng.
ng cho vay: là nh ng nhu c
ng xun mang tính tu n
hồn.
Khách hàng vay: là nh ng cá nhân, doanh nhân, doanh nghi
H n m c tín d ng: là quy
chi
c vay cao nh t c a ch th th i h n hi u l c
c a th . H n m c tín d ng ph thu c vào kh n
n c a ch th , tài s n b o
m (n u có) và chính sách tín d ng c a ngân hàng trong t ng th i k .
Th i h
ng là 45 ngày, t
ng th i h n hi u l c c a
th tín d ng.
Gi i ngân: các ch th s s d ng th t i nh
th
m giao d ch có ch p nh n
mua hàng hóa, d ch v ho c rút ti n m t, khi thanh toán ti n t
d ch, ch th ph
m giao
ký này ph i kh p ch ký trên th .
c tr g c, lãi và phí:
Tr g
ng hàng tháng ngân hàng s k t toán kho n vay c a ch
th trong tháng vào m t ngày nh
nh, g
u ch nh. S ti
coi là vay ngân hàng trong tháng v
thanh toán v i ngân hàng. Trong vịng 15 ngày k t ngày
thanh tốn cho phép ch th n p/ chuy n ti n vào tài kho n th
ch u lãi.
c
nh s ti n c n ph i
u ch nh là th i gian
c khi ngân hàng
7
Tr lãi và phí:
i v i lãi vay: s
ch
cịn l i sau th i h n thanh toán s
y vi
ph i
nh lãi vay có các kh
Th nh t, ch th thanh tốn tồn b s
th
nh
u
ch nh trong th i h n thanh tốn thì ch th s khơng ph i trã lãi cho s
d ng trong tháng v a qua.
Th hai, khách hàng thanh toán m t ph n b ng ho
t i thi u thì s
cịn l i s
t s ti n thanh toán
ch u lãi v i lãi su
ng mà ngân
ng cho lo i hình cho vay này.
Th ba, ch th khơng thanh tốn ho
tốn t i thi u thì s n
s ti n thanh
c coi là ch m tr và b tính theo lãi su t quá h n và
phí ph t tr h n.
Ngồi ra khi s d ng lo i s n ph m này, ch th cịn ph i thanh tốn thêm
các lo
m sốt th ph , chi phí rút ti n m t, phí
i/mua ngo i t , m t s lo
n qu n lý, ki m sốt, b o v
khóa th , phí m th , phí thơng báo m t th , phí d ch v e1.2 S hài lịng c a khách hàng và các nhân t
ng
1.2.1 Khái ni m v s hài lịng c a khách hàng:
Có r t nhi
nh ng
s hài lịng c
Theo Kotler (1996) thì s hài lòng c a khách hàng là m
c m giác c a m
i b t ngu n t vi c so sánh k t qu
c a tr ng thái
c t s n ph m v i
k v ng c
v
c mong
c b t ngu n t nhu c u cá nhân, kinh nghi
ng cáo, thông tin truy n mi ng t b
ic
i. Nó
8
Vì v y, s hài lịng c a khách hàng có th
i v i vi
hay nh
ph n ng c a
ng s khác nhau gi a nh ng mong mu
c sau t vi c s d ng s n ph m, d ch v .
hài lòng c a khách hàng là m t ph n
ng mang tính c m xúc c
i v i kinh nghi m c a h
iv im t
s n ph m hay d ch v .
Theo Oliver (1997): s hài lòng là ph n ng c
i v i vi c
ng nh ng mong mu n c a h khi tiêu dùng s n ph m ho c d ch v .
c khi s d ng d ch v hay s n ph m, khách hàng
t k ch b n v d ch v hay s n ph
ch b n c a khách
hàng và nhà cung c p không gi ng nhau, khách hàng s c m th y khơng hài lịng.
1.2.2 Phân lo i s hài lịng c a khách hàng:
Theo Bernd Stauss và Patricia Neuhaus (1997), chúng ta có th phân lo i s
hài lịng c a khách hàng thành ba lo i và chúng có s
n nhà
cung c p d ch v :
Hài lịng tích c
mang tính tích c
hài lịng
c ph n h i thơng qua các nhu c u s d ng ngày m
iv
i v i nh ng khách hàng có s hài lịng tích c c, h và
ngân hàng s có m i quan h t
giao d
,h
p, tín nhi m l n nhau và c m th y hài lòng khi
ng ngân hàng s
ngày càng cao c a mình.Chính vì v
kh
ng nhu c u
tr thành khách
hàng trung thành, mi n là h nh n th y có nhi u c i thi n trong vi c cung c p d ch
v cho h . Y u t tích c c cịn th hi n
ng n
nh ng ch , chính t nh ng yêu c u không
a khách hàng mà ngân hàng càng n l c c i ti n ch
ng d ch
v ngày càng tr nên hồn thi
Hài lịng
có s hài lịng
i v i nh ng khách hàng
nh, h s c m th y tho i mái và hài lòng v i nh n
ra và khơng mu n có s
n
i trong cách cung c p d ch v c a ngân hàng. Vì
9
v y, nh ng khách hàng này t ra d ch u, có s
i v i ngân hàng và
s n sàng ti p t c s d ng d ch v c a ngân hàng.
Hài lòng th
ng (Resigned customer satisfaction): nh ng khách hàng có s
hài lịng th
c ch
ng vào ngân hàng và h cho r ng r t khó có th c i thi n
ng d ch v
i nhà cung c p theo yêu c u c a mình. H c m
th y hài lịng khơng ph
c th a mãn hoàn toàn nhu c u c a h mà vì h
r ng s khơng th nào u c u ngân hàng c i thi n t
tích c
n hay t ra th
a. Vì v y, h s khơng
i nh ng n l c c i ti n c a ngân hàng.
Vi c phân lo i s hài lòng c a khách hàng có
ng r t l
khách hàng. Ngay c khi khách hàng có cùng s hài lịng tích c
hài lịng ch
m c hài lịng thì h
i v i ngân hàng
n các ngân hàng
khác và không ti p t c s d ng d ch v c
m
n hành vi
nh ng khách hàng có
hài lịng cao nh
ch c ch n s là nh ng khách hàng
trung thành lâu dài.
Vì v y, khi nghiên c u v s hài lòng c a khách hàng thì vi c làm cho khách
hàng hài lịng là r t c n thi
quan tr
c giúp h c m th y hồn tồn hài lịng l i
i v i nh ng khách hàng hài lịng th
ng, h có th r i
b ngân hàng b t c
là nh ng khách hàng trung thành c a ngân hàng. S am hi u này s giúp ngân hàng
có nh ng bi n pháp c i ti n ch
ng d ch v linh ho t cho t ng nhóm khách hàng
khác nhau.
1.2.3 Các nhân t
1.2.3.1 Ch
n s hài lòng c a khách hàng:
ng d ch v :
* Khái ni m ch
Ch
ng d ch v :
ng d ch v
ng nhi u cách khác nhau tùy thu c
ng nghiên c
v là nh ng gì mà khách hàng c m nh
ng d ch
c.
10
Theo Parasuraman, Zeithaml và Berry (1985) thì ch
c m nh n c a khách hàng v m t d ch v
ng v i k v
v ng trong ch
c
ng d ch v là khi
ah .
ng d ch v là nh ng mong mu n
c m th y nhà cung c p ph i th c hi n ch không ph i
s th c hi n các yêu c u v d ch v .
Theo Nitecki (2000) thì ch
nh
ng d ch v là s
i c a khách hàng, ho
ic
ng ho
t quá
khác bi t gi a nh n th c và mong
i v i d ch v .
Theo Feigenbaun (1991): ch
ng là quy
nh c a khách hàng d a trên
i v i s n ph m ho c d ch v
ng d a trên nh ng
yêu c u c a khách hàng, nh ng yêu c u này có th
c nêu ra ho c không nêu ra,
kinh nghi m th c t
c ý th c ho
n ch là c m nh n, hoàn tồn ch quan ho c mang tính
i di n cho m
Theo Rusell (1999) ch
c bi
ng trong m t th
ng th hi n s
nm
ng c nh tranh.
t tr i c a hàng hóa và d ch v ,
i ta có th th a mãn nhu c u và làm hài lòng khách
hàng.
* Ch
ng d ch v và s hài lòng c a khách hàng:
M i quan h gi a ch
ng d ch v và s hài lòng c a khách hàng là ch
c các nhà nghiên c
n liên t c trong các th p k qua. Nhi u
nghiên c u v s hài lòng c a khách hàng trong các ngành d ch v
hi n (ví d : Fornell 1992) và nh
u k t lu n r ng ch
hài lòng là hai khái ni m phân bi t. Th c s
ng d ch v
c th c
ng d ch v và s
c d ch v , hai khái ni m
hài lòng c
nd a
trên vi c phân tích nhân qu gi a chúng (Parasuraman, 1991).
Oliver (1993) ch
ng d ch v
ng d ch v -
m t ph n quy
nm
hài lòng c a khách
nh b i nhi u nhân t khác nhau- là
nh s hài lòng c a khách hàng.
11
Theo Zeithalm và Bitner (2000) thì s hài lịng c a khách hàng b
b i nhi u y u t
ng s n ph m, ch
ng
ng d ch v , giá c , y u t tình
hu ng, y u t cá nhân.
y, s hài lịng c a khách hàng nhìn chung là m t khái ni m r ng l n
m ch
v
ng d ch v . V i cái nhìn này ta có th xem ch
ty ut
ng d ch
ng vào s hài lịng c a khách hàng. Mơ hình sau s nói
u này.
Hình 1.1: M i quan h gi a ch
ng d ch v và s hài lòng c a khách hàng
u cơng trình nghiên c u th c ti n nói lên m i quan h gi a ch t
ng d ch v và s hài lòng c
nh
m i quan h này và k t lu n r ng c m nh n ch
c a khách hàng. Các nghiên c
ng d ch v d
t lu n r ng ch t l
n s hài lòng
ng d ch v là ti
c a s hài lòng (Cronin & Taylor,1992; Spreng & Mackoy, 1996) và là nhân t
ng ch y
nh
n s hài lòng (Ruyter, Bloemer, Peters, 1997).
1.2.3.2 Giá c c a d ch v :
Giá c
Giá c c m nh
sánh v i giá s
b ng ti n ph i tr
ph m d ch v khác.
i mua ph i tr
c s n ph m mình mong mu n.
i mua v nh
c. Khách hàng s c m nh n giá c
i do ph i t b s d ng s ti
i, so
m: chi phí
mua s n
12
Theo Cronin & Taylor (1992) thì khách hàng khơng nh t thi t mua d ch v
có ch
ng t t nh t mà h mua d ch v nào cung c p cho h m
nhi u nh t. Vì v y, nh ng y u t
nm c
hài lòng
n th c c a khách hàng v giá c có th tác
hài lịng c a h m c dù chúng khơng
n ch
ng
d ch v .
M t khác, Zeithaml & Bitner (2000) cho r ng giá c d ch v có th
n nh n th c c a khách hàng v ch
nh
ng d ch v , b i vì d ch v có tính
vi c th c hi n.
1.2.3.3 Vi c duy trì khách hàng:
Ngồi vi
hài lịng c a khách hàng, ngân hàng ngày nay còn
ph i ra s c phát huy các m i ràng bu c b n v
hàng c a mình. Ch ng h
tu
t ngân hàng có th m
h hàng m t
n có th ki m thêm 100 khách hàng m i. Tuy nhiên vi c xáo tr n
này ph i tr
i ngân hàng gi
c 100 khách
hàng hi n h u và không ti p th thêm khách hàng m i.
Vì v y, bên c nh vi c t p trung k ho ch ti p th khách hàng m i, ngân hàng
v n ph i duy trì, gi
n t i. Và cách ti p c n t t nh t
gi khách hàng t t nh t chính là mang l i cho h s
n
s trung thành r t cao c a khách hàng.
1.3 Mơ hình nghiên c u s hài lịng c a khách hàng
1.3.1 Mơ hình ch
ng d ch v SERVQUAL
1.3.1.1 Gi i thi u mơ hình ch
Parasuraman và c ng s
ng d ch v SERVQUAL
u b n lo i d ch v khác nhau
bao g m ngành ngân hàng, các cơng ty th tín d ng, c a hàng s a ch
công ty vi
ng dài và k t qu
ng d ch v c m nh n b
m hóa các thành ph n c a ch t
có th thi t k
Các nhà nghiên c u này còn cho r ng, b t k d ch v nào, ch
ng nó.
ng c a d ch v
c m nh n b i khách hàng có th mơ t thành 10 thành ph n, bao g m:
13
Tin c y (Reliability) nói lên s mong mu n và s n sàng c a nhân viên ph c
v cung c p d ch v cho khách hàng.
c ph c v
th c hi n
d ch v . Kh
n thi t cho nhân viên ti p xúc v i khách hàng,
nhân viên tr c ti p th c hi n d ch v , kh
n m b t thông tin liên
quan c n thi t cho vi c ph c v khách hàng.
Ti p c
n vi c t o m
hàng trong vi c ti p c n v i d ch v
u ki n d dàng cho khách
n th i gian ch
i c a khách hàng,
m ph c v và gi m c a thu n l i cho khách hàng.
L ch s (Courtesy) nói lên tính cách ph c v ni m n , tôn tr ng và thân thi n
v i khách hàng.
n vi c giao ti
khách hàng b ng ngôn ng h d dàng hi
nh
t cho
c và l ng nghe h v nh ng v
i thích d ch v , chi phí, gi i quy t khi u n i th c m c.
Tín nhi m (Credibility) nói lên kh
o lịng tin cho khách hàng, làm
cho khách hàng tin c y vào công ty. Kh
hi n qua tên tu i và ti
c a công ty, nhân cách c a nhân viên ph c v giao ti p tr c ti p v i khách hàng.
n kh
m b o s an toàn cho khách
hàng th hi n qua s an tồn v v t ch
o m t thơng tin.
Hi u bi t khách hàng (Understanding/ Knowing the customer) th hi n qua
kh
u bi t nhu c u c a khách hàng thơng qua vi c tìm hi u nh
c
n cá nhân h và nh n d
i
ng
xuyên.
n h u hình (Tangibles) th hi n qua ngo i hình, trang ph c c a
nhân viên ph c v , các trang thi t b ph c v cho d ch v .
14
Mơ hình nghiên c u bao g
i thành ph n c a ch
ng d ch v
m là bao quát h t m i khía c nh c a m t d ch v , tuy nhiên mơ hình
này khá ph c t p r t khó trong vi
hình, Parasuraman và c ng s
i thành ph
ng c a mô
u l n ki
t gi
Tin c y (Reliability) nói lên kh
ngay t l
nh mơ hình này
c hi n d ch v phù h
u tiên.
ng (Responsiveness) nói lên s mong mu n và s n sàng c a nhân viên
ph c v cung c p d ch v cho khách hàng.
B
m (Assurance) nh ng ph m ch t c a nhân viên s t o lòng tin cho
khách hàng, kh
ng c m (Epathy) th hi n s
n t ng khách hàng.
n h u hình (Tangibles) th hi n qua ngo i hình, trang ph c c a
nhân viên ph c v , các thi t b ph c v cho d ch v .
1.3.1.2
ng ch
c Parasuramen công b
ng d ch v
ng ch
d a trên s nh y c m b i chính các khách hàng s d ng d ch v
n
ng d ch v
n nay,
c các h c gi và nhà qu n lý doanh nghi p kh
tin c y cao và có giá tr
c áp d ng r ng rãi trong nhi u
n, du l
i trí, b o
hi
m 22 bi n (câu h i) thu c 5 thành ph n s
d ng nh
ng ch
hàng, bao g m: tin c
ng c
ng d ch v k v ng và d ch v c m nh n c a khách
ng (Responsibility), b o
n h u hình (Tangibles).
m
15
Thành ph n tin c y:
1. Khi ngân hàng h
i gian c th thì có th c hi n
y hay không.
2. Khi b n g p tr ng i, ngân hàng có th c s quan tâm gi i quy t v
3. Ngân hàng có th c hi n d ch v
u tiên.
4. Ngân hàng có cung c p d ch v c
5. Ngân hàng có chú tr ng vào vi
i gian cam k t.
t o ra l i trong c quá trình
làm vi c.
Thành ph
ng:
1. Các nhân viên c a ngân hàng có cho bi t chính xác khi nào d ch v
c
th c hi n.
2. Nhân viên c a ngân hàng có th c hi n d ch v m t cách nhanh chóng.
3. Nhân viên c a ngân hàng có ln s
4. Nhân viên ngân hàng có bao gi quá b n r
b n.
nn
ng yêu
c u c a b n.
Thành ph n b
m:
1. Hành vi c a nhân viên ngân hàng có khi n b
ng.
2. B n c m th y an toàn khi giao d ch v i ngân hàng.
3. Nhân viên ngân hàng có l ch s , ni m n v i b n.
4. Nhân viên ngân hàng có ki n th c c
b n.
Thành ph
ng c m:
c bi t t i b n.
tr l i các câu h i c a
16
2. Th i gian ho
ng c a ngân hàng có thu n ti n.
3. Ngân hàng có các nhân viên ph c v riêng dành cho b n.
4. Ngân hàng có th c s
n l i ích c a b n.
5. Ngân hàng có hi u rõ nhu c u c th c a b n.
Thành ph
n h u hình:
c trang b hi
i khơng.
c b trí b t m t.
3. Nhân viên ngân hàng trơng có g n gàng, trang nhã.
4. Tài li
n các s n ph m, ch ng h
i
thi u có h p d n.
1.3.2 Mơ hình ch s hài lòng c a khách hàng:
1.3.2.1 Ch s hài lòng c a khách hàng:
Ch s hài lòng c a khách hàng (Customer Satisfaction Indexd ng nh
nghi p
ng s th a mãn c a
c ng
i v i các ngành, các doanh
nhi u qu c gia phát tri n trên th gi i. Xây d ng và ng d ng ch s CSI
giúp cho vi c xây d ng h th ng d li u thơng tin v s hài lịng c a khách hàng,
cho các vi c ho
hi u và xúc ti
nh chi
c c nh tranh, ti p th , xây d
i.
Ch s hài lòng c a khách hàng bao g m các nhân t , m i nhân t
thành t nhi u y u t c th
cc u
a s n ph m ho c d ch v . Xung quanh bi n
s này là h th ng các m i quan h nhân qu xu t phát t nh ng bi n s kh i t o
i (expectations) c a khách hàng, hình nh (image) doanh nghi p và
s n ph m, ch
ng c m nh n (perceived quality) và giá tr c m nh n (perceived
quality) v s n ph m ho c d ch v
n các bi n s c a k t qu c a s hài
trung thành (customer loyalty) hay s
(customer complaints).
than phi n c a khách hàng
17
1.3.2.2 M t s mơ hình ch s hài lịng c a khách hàng:
Mơ hình ch s hài lịng khách hàng c a M :
Hình 1.2 Mơ hình ch s hài lòng khách hàng c a M
(American Customer Satisfaction Index ACSI)
Trong mơ hình ch s hài lịng c a M (ACSI), giá tr c m nh n ch u tác
ng b i ch
ng c m nh n và s
ic
ic
mong
n ch t l
ng c m nh n. Trên th c t , khi
ng c m nh n c
i v i s n ph m
ng tr c ti
i càng cao, có th ch
càng cao ho
c l i. Do v y, yêu c u v ch
c p cho khách hàng c n ph
hài lòng c
m b o và th
s hài lòng c a h . S
ct
ng và giá tr c m nh
ng h
ng s n ph m và d ch v cung
ch
is t
c l
ng c m nh n, n u ch t
iv i
y là s phàn nàn hay s than phi n v s n
ph m mà h tiêu dùng.
Mơ hình ch s hài lòng khách hàng c a Châu Âu:
18
Hình 1.3 Mơ hình ch s hài lịng khách hàng các qu c gia Châu Âu
(European Customer Satisfaction Index-ECSI)
Mơ hình ch s hài lịng Châu Âu (ESCI) có m t s khác bi t nh
v i ASCI, hình nh c a s n ph
ic
ng tr c ti
hài lòng c a khách hàng là s
4 nhân t hình nh, giá tr c m nh n, ch
vơ hình.Th
ng, ch s
ng ng d
nh. So
n s mong
ng t ng hòa c a
ng c m nh n v s n ph m h u hình và
ng áp d
c cơng cịn ch s
ng các s n ph m, các ngành.
m m nh c a cách ti p c n này là nó làm d ch chuy n ngay t c
kh c kinh nghi m tiêu dùng, t
qu
u ki n cho vi c nghiên c u m i quan h nhân
i gi a các y u t c u thành s hài lòng và s trung thành c a khách hàng. Do
v y, m
u tiên c a vi c ti p c n theo c u trúc CSI là vi c gi i thích s trung
thành c
i v i m t s n ph m nói riêng hay m t doanh nghi p, m t
qu c gia nói chung thơng qua ch s hài lịng khách hàng khi ch u s
ti p ho c gián ti p b i hình nh, s
ho c d ch v ) và giá tr c m nh
i, ch
ng tr c
ng c m nh n (v s n ph m
i v i s n ph m và d ch v
19
1.3.2.3 Xây d ng mơ hình lý thuy t v ch s hài lòng c a khách hàng
c ngân hàng:
T im ts
c trên th gi i, các nhà nghiên c
v ch s hài lịng c
n m t mơ hình
c ng d ng chung cho h u h t các doanh
nghi p ho c các ngành. Trong
u ki n Vi
n mô hình này, trên
nh ng k t qu nghiên c u mơ hình c
c và th c t c
hàng t i Vi t Nam, nh ng y u t c th
c ngân
ng các bi n s
c xem xét trong
Hình nh (Image): Hình nh bi u hi n m i quan h gi
u (nhãn
hi u) và s
ng c
hi u). Bi u hi
i v i các thu c tính c
u (nhãn
c th hi n b i danh ti ng, uy tín, lịng tin c
i
iv
u. Các nghiên c u th c ti
nh r
iv
u. Các nghiên c u th c ti
nh r
nhân t quan tr
th
ng tr c ti
i quan h
n s hài lòng c
ng bi
i v i s hài lòng và s
v i s n ph m ho
c g i ti
nh v và xây d ng hình nh c
khách hàng d dàng nh
i v
c, các thơng s
s c a hình nh và ch
c a kinh nghi
i th c nh tranh, giúp
u.
i (Expectation): th hi n m
i nh
i các ngân hàng
nh ng thu c tính quan
tr ng nh m thi t l p m t s c m nh n t t nh
S
i
c ngân hàng, hình
r t quan tr ng trong vi c quy
c n ph
ng
ng s mong
ch
ng mà khách hàng
i g n li n v i nh ng thông
ng c m nh n c a s n ph m và d ch v
t qu
c thông tin thông qua nh ng kênh truy n
i v i s n ph m ho c d ch v . trong m t s ngành, có th bi n s này khơng
có m i quan h v i giá tr c m nh n, k t qu
c u c a Martensen và c ng s (2000). Trên th c t
có kh
mãn ng
n quy
c th hi n trong nghiên
i càng cao thì càng d
i càng cao thì kh
a
20
Ch
ch
ng c m nh n (Perceived quality): Có 2 lo i ch
ng c m nh n s n ph m (h u hình): là s
tiêu dùng s n ph m
g
i v i s n ph m và (2) ch
hình) là s
ch v
ki n cung
ng c m nh n: (1)
ng c m nh n d ch v (vơ
ch v
u
a chính s n ph m. Do v y, c
nh ng thu c tính quan tr
ph m - d ch v . V
ng h
c t o thành b i
c k t tinh trong chính s n
c thù vơ hình, s n ph
u ki
c xem xét trong
u ki n tín d ng, th i gian t khi n p h
c vay v n, phong cách c a nhà qu
v n, khơng khí t i qu y giao d ch, các cam k
u ki n ràng
bu
Giá tr c m nh n (Perceived value): Các nghiên c u v lí thuy t cho th y s
hài lòng c a khách hàng ph thu c vào giá tr c m nh n c a hàng hóa và d ch v .
Giá tr là m
m nh
ho
i v i ch
ng s n ph m so v i giá ph i tr
không ch b ng ti
n ph m
dành cho khách hàng là chênh l ch gi a t ng giá tr
mà khách hàng nh
hay d ch v
c và t ng chi phí mà khách hàng ph i tr v m t s n ph m
iv
ng s ti n ph i tr (ti n lãi vay, các
c chi phí chính th c và phi chính th c)), nh ng chi phí v th i
gian, cơng s c và chi phí r i ro khác so v i giá tr d ch v (hay là l i ích h u hình
mang l i), giá tr tâm lý, ni m tin và giá tr nhân l c. Hi u s gi a giá tr và chi phí
b ra chính là giá tr c m nh n mà d ch v ngân hàng mang l i cho khách hàng.
T su
ns m
hình lý thuy
m bi
c thù c
ng c a th
ngh xem xét trong mô
ng tài chính Vi t Nam và nh ng
s n ph m hay t su t ti n vay (ti n g i) luôn
a các ngân hàng. T su t c a ngân hàng
ut
c
i v i m t s n ph m và bi n s
trung gian trong m i quan h gi a nh ng hình nh, s
nh n v i giá tr c m nh n c a khách hàng.
i và ch
ng c m