BăGIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
NGUYN TÍNH
NHăHNG CA CM NHN TRÁCH
NHIM XÃ HI DOANH NGHIPăN
S TINăTNGăTHNGăHIU
VÀăụăNH MUA HÀNG
LUNăVNăTHC S KINH T
Tp. H Chí Minh ậ Nmă2013
BăGIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
Trangăph
NGUYN TÍNH
NHăHNG CA CM NHN TRÁCH
NHIM XÃ HI DOANH NGHIPăN
S TINăTNGăTHNGăHIU
VÀăụăNH MUA HÀNG
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102
LUNăVNăTHC S KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC:ăTS.ăNG NGCăI
Tp. H Chí Minh ậ Nmă2013
LIăCAMăOAN
u ca tôi, có s h tr t
Thng dn. Các ni dung nghiên cu, s liu và kt qu tài này
là trung thc ai công b trong bt c công trình nào.
Tp. H Chí Minh,
i thc hin lu
NGUYN TÍNH
MCăLC
Trang ph
L
MC LC
DANH SÁCH CÁC HÌNH
DANH SÁCH CÁC BNG
Chngă1:ăGII THIU 1
1.1 Gii thiu 1
1.2 Mc tiêu ca nghiên cu 5
1.3 Phngăpháp,ăđiătng và phm vi nghiên cu 5
1.4 Kt cu ca báo cáo nghiên cu 6
Chngă2:ăCăS LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 7
2.1 Căs lý thuyt 7
2.1.1 Khái nim trách nhim xã hi, cm nhn trách nhim xã hi 7
2.1.2 Các thành phn ca trách nhim xã hi 10
2.1.3 Khái niu 18
2.1.4 Khái ninh mua hàng 19
2.2 Các gi thuyt và mô hình nghiên cu 20
2.3 Tóm tt 27
Chngă3:ăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 28
3.1 Quy trình nghiên cu 28
3.2 Thit k thangăđo 30
3.2.1 m nhn trách nhim xã hi 30
3.2.2 u 37
3.2.3 nh mua hàng 39
3.3 Mu nghiên cuăvƠăphngăphápăthuăthp d liu 41
3.4 Phngăphápăphơnătíchăd liu 43
3.5 Tóm tt 48
Chngă4:ăPHÂNăTệCHăKT QU KHO SÁT 50
4.1 Phân tích mô t 50
4.2 Kim đnhămôăhìnhăđoălng 52
4.2.1 Nghiên c 53
4.2.2 Kinh Cronbach Anpha vn ca CSR 53
4.2.3 Phân tích nhân t khám phá các thành phn ca cm nhn CSR 55
4.2.4 Phân tích nhân t khnh các thành phn ca cm nhn CSR 59
4.3 Kimăđnh mô hình nghiên cu 63
4.3.1 ng ca các thành phn cm nhn trách nhim xã hn tin
u 64
4.3.2 ng ca các thành phn cm nhn trách nhim xã hn ý
nh mua hàng 65
4.3.3 ng cnh mua hàng 66
4.4 Tóm tt 75
Chngă5:ăKT LUN VÀ KIN NGH 77
5.1 Nhng kt qu chính 77
5.2 Nhng hàm ý chính sách cho doanh nghip 78
5.3 Hn ch caăđ tƠiăvƠăhng nghiên cu tip theo 82
TÀI LIU THAM KHO
Ph lc 1: Dàn bài tho lunh tính
Ph lc 2: Bng câu hi kho sát vu Vinamilk
Ph lc 3: Bng câu hi kho sát vu Coca-cola
Ph lc 4: Kt qu phân tích mô t
Ph lc 5: Kt qu kinh Cronbach Anpha
Ph lc 6: Kt qu phân tích EFA các thành phn CSR
Ph lc 7: Kt qu phân tích CFA các thành phn CSR
Ph lc 8: Kt qu kinh ng ca các thành phn cm nhn trách
nhim xã hu
Ph lc 9: Kt qu kinh ng ca các thành phn cm nhn trách
nhim xã hnh mua hàng
Ph lc 10: Kt qu kinh nh
mua hàng
Ph lc 11: Kt qu so sánh theo nhóm
DANH SÁCH CÁC HÌNH
tháp CSR ca Carroll. 11
n trách nhim xã hi. 18
u. 26
u. 29
n trách nhim xã hi. 61
u. 71
so sánh theo gii tính. 73
so sánh theo nhóm tui. 74
so sánh theo nhóm hc vn. 75
DANH SÁCH CÁC BNG
a các thành phn CSR trong mô hình ca Carroll. 13
n ca CSR trong các nghiên c 16
n cm nhn trách nhim kinh t. 31
n cm nhn trách nhim pháp lý. 32
n cm nhn trách nhic. 33
n cm nhn trách nhim t thin. 34
n cm nhn trách nhing. 35
n cm nhn trách nhim xã hi. 36
u trong các nghiên c 38
u. 39
nh mua hàng trong các nghiên c 39
u. 40
ng và t l bng câu hc chn. 50
ng và t l c kho sát theo các nhóm. 51
t qu kin cm
nhn CSR. 54
55
n phân tích nhân t EFA. 56
57
c trong phân tích EFA. 57
n phân tích nhân t EFA cui cùng 58
s phù hp ca mô hình CFA. 60
s ng chun hóa ca mô hình CFA. 60
n CSR. 62
t qu hi quy tuy nht. 64
t qu hi quy tuy hai. 66
t qu hi quy tuy ba. 67
t qu kinh các gi thuyt nghiên cu. 67
u. 70
1
Chngă1: GII THIU
1.1 Gii thiu
Mc tiêu quan trng nht ca doanh nghip là tìm kim li nhun, to ra
giá tr lp, mang li li ích cho các bên liên quan n
ng. Tuy nhiên, u này không có
p ch có trách nhim cho các li ích ca các bên liên
quan bên trong doanh nghip mà cn phn các li ích lâu dài,
bn vng s kin din ra g cn
v ng, an toàn thc ph Vedan làm ô nhim Sông
Th Vlàm ng rt lu, gây thit hi rt ln
vi các doanh nghip. Nhng áp lc trên i doanh nghip phi có mt
cách nhìn mi - tng th và dài h mc
Doanh nghip là mt tác nhân trong xã hi, s dng ngun lc xã hi và
cn có trách nhim vi xã hi. Thông qua các hong th hin trách nhim
i vi xã hi, doanh nghip to dc uy tín và s thin ci vi
nhiu nhóm khách hàng. T có th giúp doanh nghip
hiu, uy tín và s ng vi khách hàng. S ng, uy tín giúp doanh
nghip hp di tác ng, thu hút khách hàng, t
i nhun.
Trách nhim xã hi ca doanh nghip (Corporate Social Responsibility -
CSR), gi tt là trách nhim xã hi, là v u nghiên cu thc
hin Vit Nam. Nghiên cu này giúp có cái nhìn tng th v khái nim này
và nghiên cu mi quan h n s nh mua hàng
ca khách hàng, t p có nh th
nâng cao s i vi thu, m rng th ng và phát trin
mt cách bn vng.
2
Các mi quan tâm v trách nhim xã hi ca các công ty
và ngày càng có nhi i vi các bên
n trong các báo cáo trách nhim xã hi doanh nghip hàng
nh c th c hin trách nhi
nào (Gray, 2006). Các loi hong ca các công ty khác nhau dn các
tuyên b v trách nhim xã hi ca công ty to nghi ng cho c ng,
i tiêu dùng tin rng các công ty rm dng quá mi
vPorter và Kramer, 2004; Luo và Bhattacharya, 2006).
Các nghiên cu g CSR tp trung vào cách thc hong CSR
n mi quan h gi
i tiêu dùng
nghi ng, nhn thc tiêu cc v mn giá tr cm
nhn ci tiêu dùng còn nhiu bt cp. Assen và Bhattacharya (2001)
ch ra, có rt ít nghiên cu bit v ng ca các hong CSR trên
i tiêu dùng dù ngày càng nhn mnh vào trách nhim xã hi trên th
ng. Vì vy, trong nghiên cu tra nhn thc ci tiêu v
trách nhim xã hi và s ng cn phn ng ci tiêu dùng
v trách nhim xã hi doanh nghip, mi quan h gia nhn thc ci
tiêu dùng v các hong CSR vi s nh mua
hàng ca h.
CSR là v nóng bng trong th gii kinh doanh toàn cu hóa ngày
nay. Hàng ngàn các công ty ni lên nhanh chóng rt quan tâm, tiêu tn hàng
t sáng kin trách nhim xã hi (Yang, 2007; Mendonca và
Oppenheim, 2006). Hu ht các nhà qun lý tin rng danh ting ca công ty
phát trin tt bn ví d t
ng t thin, tip th xanh, tr dân tc thiu sng
giá tr u công ty và cui cùng dn hiu qu hong cao ca
3
công ty. Bng chng nghiên cu thc nghim cho th
tri qua quá trình quynh mua hàng ca hc s và hu hình
và ch hoàn thành quá trình quynh mua
hàng ca h, nhng thu ng u,
u, danh ting công ty, hình nh công ty và lòng trung
thành ca khách hàng là thành phn rt quan trng (Mudambi và các cng s,
1997; Cretu và Brodie, 2007).
Trong thp k ng kin s phát trin ca mt dòng ca nhng
nghiên cu v trách nhim xã hi ca doanh nghip. Các nghiên cu cho thy
CSR có th giúp mt công ty và các sn phm, dch v ca mình n vi
n ng nghiên c n
mnh m, các sáng kin trách nhim xã hi bao gm c bo v ng,
quyn i, và tính bn vng ca công ty, tr thành mt công c tip th
hu hiu ca ca công ty (Drumwright, 1994; Lee, 2009; Wigley, 2008).
i các sáng kin trách
nhim xã hi di xã hi tích cc. Các chun mc và quy tc ng
x v trách nhim xã hi vch ra bi các công ty toàn cu hàng u là mt
u kin tiên quyt cho vic xâm nhp vào nhiu th ng quc t có giá tr
cao. Ch ng thc hin trách nhim xã hi to ra li ích cho công ty trong
vic n diu, nh nhn thc ca mình v công ty
(Dutton và các cng s, 1994). Hu h
hong t thin. Xã hi và kinh t Vit Nam p phi các v rt
ln mà Chính ph mt mình không th cung cp tt c các loi dch v xã hi
quc gia c khuyi gian và tin bc ca h
trong khu vc c th.
4
Nghiên cu này xem xét ng ca trách nhim xã hi i vi s tin
u và nh mua hàng ca khách hàng. Mc u
nh s ng các thành phn ca trách nhim xã hi doanh nghip
ng ng ci vu và nh mua hàng ca
khách hàng.
Thc phc liên quan trc ting và sc khe
ca ni tiêu dùng. Vic xây dng mi quan h vi cng, s ng
vu là ht sc quan trng. Trách nhim xã hi ca doanh nghip
i vi nhn thc c
u trong ngành thc phm c chn nghiên c tài
này.
Coca- u c gii khát ni ting và có mt s hot
ng n trách nhim xã hi. Công ty C phn Sa Vit Nam
(Vinamilk) là mt nhà sn xut các sn phm liên quan trc ti n dinh
ng và sc khii vi các u này, s i
vu là yu t rt cn thi to lp nii quan
h vi cng, xã hi là ht sc quan trng. Vi b dày hình thành và phát
trin, Coca-cola và Vinamilk hinhng u danh ting và
tr thành mt trong nhu ti Vic sn
xut, kinh doanh các loi c gii khát và sa. Chính vì vy, Coca-cola và
Vinamilk là hai c s dng trong nghiên cu này.
Nghiên cu thc hin phn kho sát và thu thp d liu v cm nhn
trách nhim xã hng ci vi s ng tu và ý
nh mua hàng c i v u Coca-cola và
Vinamilk.
5
1.2 Mc tiêu ca nghiên cu
- nh các nhân t ng cm nhn trách nhim xã hi.
- ng ca cm nhn trách nhim xã hi vi ng
u.
- ng ca cm nhn trách nhim xã hi vi nh mua
hàng ca khách hàng.
- ng ca i vi ý nh mua hàng
ca khách hàng.
1.3 Phngăpháp,ăđiătng và phm vi nghiên cu
Nghiên cc thc hin bng.
Nghiên cc thc hic trình bày
(1) n 1 thc hin tng kt lý thuynh các khái nim, xây
dm, xây dng bng câu
hi. Thc hin mt nghiên cu nh tính, phng v20 khách hàng và
ng , phng vn 50 khách hàng theo cách ly mu thun tin
nhm phát hin nhng sai sót các bng câu hi và ki
n 2 là nghiên cu chính thc thc hin b
pháp nghiên cng tin hành ngay khi bng câu hi c chnh sa
t kt qu nghiên c b, nghiên cu này nhm thu thp, phân tích d liu
khng và kinh mô hình nghiên cu.
Bng câu hi do ng kho sát t tr li là công c chính thu
thp d ling và phm vi nghiên cu là nhng khách hàng có s
dng và hiu bit các sn phm ca Vinamilk và Coca-cola. Do hn ch v
thi gian và kinh phí nên tài s dn mu thun tin.
6
1.4 Kt cu ca báo cáo nghiên cu
Kt cu ca báo cáo nghiên cu g th c trình bày
i
- Gii thiu Gii thiu tng quan v tài nghiên cu, mc
tiêu nghiên cng, phm vi nghiên cu và kt cu
ca báo cáo nghiên cu.
- s lý thuyt và mô hình nghiên cu T s lý
thuyt liên quan n các khái nim nghiên cu: trách nhim xã hi, cm
nhn trách nhim xã hi, nh mua hàng và mi
quan h gia các khái nim này. t các gi thuyt nghiên cu và xây
dng mô hình phc v cho vic nghiên cu.
- háp nghiên cu Trình bày v
o sát, quy mô mu kh nh quy trình và
liu nghiên cu: ki, kim
nh các gii thuyt nghiên cu.
- t qu kho sát Kim nh
ng các khái nim nghiên ct qu có
c.
- ng 5: Kt lun và kin ngh Tóm tt kt qu nghiên cc
ra các hàm ý ng dng thc tin. ng thi nêu lên nhng hn
ch nghiên c ngh c nghiên cu tip theo.
7
Chngă2: CăS LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
i thiu tng quan v tài nghiên c
bày nhng nn v các lý thuyn các khái ni
làm nn tng cho nghiên cu này, bao gm các khái nim trách nhim xã hi,
cm nhn trách nhim xã hi và các thành phn cu,
nh mua hàng và mi quan h gia các khái nim này, t ng các
gi thuyt nghiên cu và mô hình nghiên cu.
2.1 Căs lý thuyt
2.1.1 Khái nim trách nhim xã hi, cm nhn trách nhim xã hi
Trách nhim xã hi (Corporate Social Responsibility - CSR) ngày càng
nhc s quan tâm nhi ng kinh doanh và các
n truyn thông (De Los Salmones và cng s, 2005; Pivato và cng
s, 2008).
60
khi H.R. Bowen (1953) s
m mn và kêu gi nhng
i qun lý không làm tn hn các quyn và li ích ci khác, kêu
gi lòng t thin nhm bi hoàn nhng thit hi do các doanh nghip làm tn
hi cho xã hi. Mc dù có các tài ling v ch
mt s ng thun chung v nhng ho c bao gm trong trách
nhim xã hi. Trong thc t, Baron (2001) lp lun rng trách nhim xã hi
doanh nghip là mt khái ni .
Bowen c bi t trong nh i tiên phong v nh
trách nhim xã hi, Bowen (1953) cho rng doanh nghii
các chính sách, quyng theo tính khách quan và có giá tr cho
xã hi.
8
K t m v c tho lun, CSR tr
m chú ý trong nh (Guo và các cng s,
2009). Trách nhim xã hi là khái nim c s dng rng rãi trong
mqung bá, các t chc bu tham gia vào
gii quyt mt s v hoc mi quan tâm trong cng rng lnnh
a trách nhim xã hn theo thi gian t nh
n nay. Các lý thuyt t nh
c
m xã hi bao gm c mi quan h
và n vic t
xã hi.
m tra mt lot cáu thp
ky trách nhim xã h cn
chính sách, quynh ca doanh nghip phn ánh giá tr và mc tiêu trong xã
hnày bao gm các quynh và chính sách
hong kinh doanh và chinca Carroll (1999) bao gm
c các , nhng n
trách nhim xã hi ca doanh nghip, mu ca trách
nhim xã hi không bao gm các bên liên quan này mà ch bao gm các bên
i, cng.
nh trách nhim xã hi là "phi tránh gây hi
và thc hin t kinh doanh" (trích dn, Mohr và các cng s, 2001).
Mohr và các cng s (2001nh trách nhim xã h
kt c gim thiu hoc loi b bt k ng có hi và t
ng có li vi xã hi".
9
Porter và Kramer (2002) mô t trách nhim xã hi là mt hình thc hot
ng t thin ca công ty, có th c kt hp vi li ích kinh t cung cp
mt li th cnh tranh.
Khái quát h ng phm vi trách nhim xã hi
doanh nghip là rng lu so vi các hong t thin, nó bao gm
c s ng, h thng qung và chính
sách ngun nhân lc.
Deetz (2003) cho bing trách nhim xã hng vi
nhu cu ca cng.
H ng doanh nghip th gii vì s phát trin bn vng (WBCSD)
(2004) cam kt ca mt doanh nghi góp phn
phát trin kinh t bn vng, làm vic va
nâng cao chng cuc sng ca h."
Kotler và Lee (2005) cung cp m th trách nhim
xã hu hành mt doanh nghing mi
ca pháp lu i, công chúng v c và xã hi ca doanh
nghip".
a y ban Châu Âu (2006) v trách nhim xã hi là "mt
khái nip v xã hi và môi trng ca h
trong hong kinh doanh và trong s a chúng vi các bên liên
s t nguyn". t ca y
ban châu Âu kt hp c hai v xã hng trong khi xem xét các
hong kinh doanh ca doanh nghip và các bên liên quan.
Trong thc t, trách nhim xã hi vn còn y thách thc và các nhà
nghiên cu tip t bng chúng (Okae, 2009).
Hic Toàn cu ca Liên Hp Qung trong vic to
10
áp l sn sàng nm ly trách nhim xã hi làm tiêu chun
công khai cho hong ca h (Pirsch và các cng s, 2007).
Henri và Ane (2012) cho thm xã hi bao gm các yu t
m c ng, nhân quyn, và cách ng x vi
. p vi Griffin và Mahon (1997); Dahlsrud
(2008) rng CSR là mt khái niu vi nhiu bên liên quan.
Bn chn c i
dung mà các t chn hành các ho sn xut các sn
phm an toàn, ý thc v ng, nhn thc v các v hàng u ca xã
hi, ng x vi nhân viên mt cách công bng, và các hong t thi
c tính bn vng trong th ng kinh doanh.
Các khái nim v trách nhim xã hi ci lên rng kinh
doanh theo yêu cu ca c xem xét các nguyên tc hay
gim thiu các v ng kinh doanh và t
li ích công cng.
Vi ma nghiên cu này là xem xét trách nhim xã hi và tác
ng cng nh mua hàng, nghiên cu xem
xét trách nhim xã hi là s cam kt và tham gia ca doanh nghip trong vic
tích hp phát trin kinh t vi các v xã hng.
Cm nhn trách nhim xã hi ca khách hàng, gi tc là cm nhn trách
nhim xã hi là s cm nhn ca khách hàng v hong trách nhim xã hi
ca doanh nghip.
2.1.2 Các thành phn ca trách nhim xã hi
Có nhng lý thuyt cho thc nh các thành
phn ca CSR (Walton và Rawlins, 2010; Turker, 2009; Maignan và Ferrell,
2004). Murillo và Lozano (2006) ch ra rng các thành phn ca CSR là khác
11
nhau ph thuc vào quy mô ca các t chng lc cho các hong xã
hi thc t.
Theo Carroll (1979), trách nhim xã hi là mt công c "bao gm nhng
k vng kinh ti t các t chc ti mt
thp lun rng nhng trách nhim này không
ch phc v vì li ích ca t chc mà còn phi ti vi xã hi. Nó to ra
mt tha thun xã hi gia các t chc và các bên liên quan mà buc các t
chc xem xét li ích xã h nh (Andreasen và
Drumwright, 2001). Theo Carroll (1991) các trách nhim kinh t, pháo
c và t thin là nhng yu t quan trng ca trách nhim xã hi doanh
nghic gi là Kim t tháp CSR ca c trình bày hình
2.1.
Hìnhă2.1: Mô hình Kim t tháp CSR ca Carroll.
Tráchănhimătăthin
Là mt công dân tt
Tham gia vào các
Tráchănhimăđoăđc
Hot đng có đo đc
và công
TráchănhimăphápălỦ
Tuân th lut pháp
Tráchănhimăkinhăt
Hot đng có li nhun
S,
trong quá trình
12
Trong mô hình Kim t tháp CSR ca Carroll:
Trách nhim kinh t là trách nhi
cn vic to ra li nhun ca t chc, ti
nhun, cnh tranh, hiu qu u kin tiên quyt bi
doanh nghic thành lc ht t m li nhu
th, doanh nghip là các t bào kinh t n ca xã hi. Vì vy, ch
kinh doanh luôn phu. Các trách nhim còn lu phi
da trên ý thc trách nhim kinh t ca doanh nghip.
Trách nhim pháp lý là trách nhii vi chính quyn/ lut pháp.
cn các quy tnh áp dng trong sut quá trình hong
ca t chc, trong khuôn kh ca pháp lut, chính là s cam kt ca doanh
nghip vi xã hi. Các doanh nghii mc tiêu kinh t trong khuôn
kh pháp lut mt cách công bc các chun mc và giá tr
n mà xã hi. Trách nhim kinh t và pháp lý là hai b ph
bn, không th thiu ca trách nhim xã hi ca doanh nghip.
Trách nhim đo đc là trách nhii vi xã hi. Nó ch o t
chc phi thc hin theo các quy tc và các giá tr ca xã hi c chp nhn
n lut. Doanh nghip tuân th pháp lut ch
c coi là s ng nhi, chun mc ti thiu mà xã ht ra.
Doanh nghip còn cn phi thc hin c các cam kt ngoài lut. Trách nhim
c là t nguyi chính là trung tâm ca trách nhim xã hi. Ví
d: ngày ngh th 7, tin làm thêm giu king, quan h vi cng
i tiêu dùng, uy tín vu là các v m
và m cam k nào ph thuc vào trách nhic ca doanh
nghip.
Trách nhim t thin là trách nhii vi cng, hay còn gi
ng. Nó bao gm nhng hành vi ca doanh nghit ra
ngoài s i ca xã hng h
hc b án c m ging nhau gia trách
13
nhim t thic là doanh nghip hoàn toàn t nguyn. Nu doanh
nghip thc hin trách nhim xã hn m
các chun mc mà xã hi.
Bng 2.1 tng kt nhng tiêu chí ca các thành phn CSR trong mô hình
kim t tháp ca Carroll.
Bngă2.1: Tiêu chí ca các thành phn CSR trong mô hình ca Carroll.
Trách nhim
kinh t
Trách nhim
pháp lý
Trách nhim
đoăđc
Trách nhim
t thin
1. Li nhun
u
1. Tuân th lut
pháp và các quy
nh khác ca
u
quan trng
1. Chun mc
t quá
yêu cu ca pháp
lut và các quy
nh
1. Doanh
nghii
ng tích
cc tham gia
vào hong
tình nguyn và
t thin trong
ca
a h.
2. Duy trì mt
v th cnh tranh
mnh m là mt
mc tiêu quan
trng
2. Thành công
trong vic thc
hin t
pháp lý
2. Chun mc
c phi
c công nhn
và tôn trng
2. Cung cp
h tr cho các
t chc giáo
d
3. Hong
hiu qu là mt
yêu cu bt buc
3. Cung cp
hàng hóa và dch
v ng yêu
cu pháp lý ti
thiu là chìa khóa
gi cho các
công ty hong
3. Chun mc
c phi
c tha
hi c
mc tiêu ca
công ty
ci thin "cht
ng cuc
sng" ca cng
ng là rt quan
trng
Ngun: Doan (2012).
14
Kim t tháp CSR ca Carroll là mt trong nhng nh các
thành phn cc trích dn nhiu nht trong các lý thuyt (Dusuki,
2005; Doan t mô hình khái nim, bn yu t mô hình này
cung cp h tr rng rãi cho các t chc kinh doanh trong vic tìm hiu trit
lý trách nhim xã hi và cung cp mt l trình hi mi bu
tham gia vào các hong CSR (Belal, 2008). Trách nhim kinh t và pháp
lý là rt quan tri ích ca mt t chc, trách nhic
i bi xã hi và trách nhim t thi c xã hi mong mun
n hành mt nghiên cu Úc v mô hình
CSR, thành phn trách nhim kinh t c các t chc quan tâm nh
trách nhim pháp lý, t thin c. Mt cuc khc tin hành
bi Rahim, Jalaludin và Tajuddin (2011) ti Malaysia, trách nhim kinh t
vu tip theo trách nhim t thic.
Saleh (2009) lp lun rng xã hi chp nhn mc tiêu c t
hóa doanh thu trong phm vi mà h gi c s phát trin xã hi và nh
ng.
Ngoài ra còn có mt s nghiên cu phát trin mt s
c và trách nhim cng
ng. Ni dung ca trách nhi a
Carroll. Ni dung v trách nhim c trách
nhim kinh tc bit là t thin.
Bhattacharya và ra
trách
nhim vi
15
Nghiên cu ca Turker (2009) s dng các bên liên quan t phân loi
c cho vic xây dng mô hình CSR.
Mô hình trách nhim xã hi bao gm ca pháp lut, kinh t ng,
c.
Aimie-Jade (2011) tip tc s dng mô hình ca Turker (2009) trong
nghiên cu ca mình.
Ki-n trách nhim xã
hi bao gm phát trin kinh t o v i tiêu dùng, phúc li
xã hc, bo v ng, các ho
trin c tham gia ca ct
qu phân tích hong trách nhim xã hi gm các thành phn sau: (1) công
i (phát trin kinh t o v i tiêu dùng,
phúc li xã hc), (2) s ng ca công
ty (bo v ng), và (3) doanh nghi
(hon c tham gia ca cng
Henri và m các thành phn trách nhim
ng, nhân quyn, cng.
Jersan và các cng s (2012), Adnan và các cng s (2013) lp li mô
hình ca Carroll khi nghiên c ng ca trách nhim xã hi ca các
doanh nghip trong ngành th m 4 thành phn kinh t, pháp lý,
c và t thin.
Eun và các cng s m trách nhim kinh t, môi
ng và t thin.
Bng 2.2 tng kt các thành phc xem xét trong khái nim trách
nhim xã hi ca các nghiên c
16
Bngă2.2: Các thành phn ca CSR trong các nghiên c
STT
Thành phn trách
nhim xã hi
Nghiên cu
Carroll
(1979,
1991,
1999)
Lantos
(2002)
Bhatta-
charya
và Sen
(2004)
Dash
(2006)
Turker
(2009)
Ioannis
và
George
(2010)
Aimie-
Jade
(2011)
Henri
và Ane
(2012)
Jersan
và ctg
(2012)
Adnan
và ctg
(2013)
Eun và
ctg
(2013)
1
Trách nhim kinh t
x
x
x
x
x
x
x
2
Trách nhim pháp lý
x
x
x
x
x
x
3
c
x
x
x
x
x
x
x
x
4
Trách nhim t thin/
cng
x
x
x
x
x
x
x
x
x
5
Trách nhim vi
ng
x
x
x
x
6
Trách nhim môi
ng
x
x
x
x
7
Trách nhim nhân
quyn
x
8
Sn phm
x
9
Công bng mu dch
x
10
Trách nhi ng
hóa
x
x
x
Ngun: tác gi tng hp t nhiu nghiên cu.
17
T bng 2.2 cho thy, mô hình cc s dng nhiu trong các
nghiên cu. Mô hình ca Turkey (2009) thay th thành phn trách nhim t
thin bng 2 thành phn trách nhim vng và trách nhim môi
ng. Mt s nghiên cu, và Ane (2012), b sung các thành phn
trách nhing, ng, nhân quyn và trách nhing
hóa.
Nghiên cu ti Malaysia (Chan Shirley và các cng s, 2009) phân tích
tình hình CSR tc báo cáo trên website ti
Bursa, Malaysia xem xét trên 4 phm vi chính ng, cng, th
c. Kt qu trong tng s c báo cáo là
có CSR thì CSR phng (hay t thin trong mô hình
ca Carroll) chim t l cao nht (ng th hai vi 5,1%.
góp cho cc quan tâm nhi
trong th ng này.
Mô hình ca Carroll (1979, 1991, 1999) c s dng rng rãi trong các
nghiên cu. Mt khác, v ng là mt v c quan tâm mnh
m trong nh ek, 2002; y ban Châu Âu, 2006; Ki-
Hoon và Dongyoung, 2010; Henri và Ane, 2012; Eun và các cng s, 2013)
và tiêu chí trách nhim xã hi trong các th ng khu vi Vit
Nam (Chan Shirley và các cng s, 2009). ghiên cu tip tc s dng
mô hình ca Carroll (1979, 1991, 1999) và xut b sung thành phn th 5
là trách nhiy mô hình các thành phn ca CSR trong
nghiên cu, th hin hình 2.2, bao gm: (1) trách nhim kinh t, (2) trách
nhim pháp lý, (3) trách nhic, (4) trách nhim t thi
cng, (5) trách nhi ng. Cm nhn trách nhim xã hi ca
c xem xét 4 khía cnh này.
18
Hìnhă2.2: Mô hình các thành phn trách nhim xã hi.
2.1.3 Khái nim tinătng thngăhiu
S i vu (gi tt là tng) t
yu t u (Lassar và các cng s 1995; Salma và Azhar,
2011).
Delgado-Ballester và Munuera- Alema'n (2005) s ng
Flavia'n và các cng s (2005),
Moorman và các cng s (1992) cho rng s ng
Barney và Hansen (1994),
Jones và Bowie (1998), Sabel (1993) cho rng s ng là mt yu t quan
trng trong mi quan h thành công gii mua.
s ng gii bán (nhà sn
xut) vi mua.
Trách nhim kinh t
Trách nhim pháp lý
Trách nhic
Trách nhim t thin
Trách nhing
Trách nhim
xã hi