HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THỰC PHẨM DINH DƯỠNG NUTIFOOD.PDF

B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
TRNG ĐI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH




TRN DIU HNG


HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT
HOT ĐNG TI CÔNG TY C PHN
THC PHM DINH DNG NUTIFOOD

Chuyên ngành: K Toán
Mã s: 60340301

LUN VĂN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
TS LÊ ĐÌNH TRC



Tp. H Chí Minh  N 


LI CAM OAN


Tôi tên: Trn Diu Hng.
Mã s hc viên: 7701210393.
Lp: KTKT Ngày khóa 21.
Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi di s hng
dn ca thy TS. Lê ình Trc. Các ni dung nghiên cu và kt qu nghiên cu
trong lun vn ca tôi là hoàn toàn trung thc.


TP. H CHệ MINH, tháng 11 nm 2013
Tác gi

MC LC

TRANG BÌA PH
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC S 
PHN M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V KIM SOÁT HOT NG 4
1.1 Kim soát và kim soát hot đng 5
1.2 Các công c kim soát hot đng 5
1.2.1 D toán tnh 5
1.2.2 D toán linh hot 6
1.2.3 Giá thành đnh mc 6
1.2.4 Phân tích chênh lch 12
1.2.4.1 Phân tích chênh lch li nhun hot đng (Chênh lch d toán tnh). 12
1.2.4.2 Phân tích chênh lch lng bán 12
1.2.4.3 Phân tích chênh lch d toán linh hot 13
1.2.4.4 Phân tích chênh lch giá bán 13
1.2.4.5 Phân ích chênh lch bin phí 14
1.2.4.6 Phân tích chênh lch đnh phí 20
1.3 Mi quan h gia kim soát hot đng và kim soát ni b 21
Kt lun chng 1 23
CHNG 2: THC TRNG H THNG KIM SOÁT HOT NG TI
CÔNG TY C PHN THC PHM DINH DNG NUTIFOOD 24

2.1 Gii thiu khái quát v công ty c phn thc phm dinh dng Nutifood 24
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin 24
2.1.2 Các thành tu đt đc 25
2.1.3 Ngành ngh kinh doanh 26
2.1.4 C cu t chc 26
2.1.4.1 T chc b máy qun lý 26
2.1.4.2 Chc nng, nhim v tng khi, b phn 28
2.1.5 Tm nhìn, s mnh 29
2.1.6 T chc công tác k toán 29
2.1.6.1 T chc b máy k toán 29
2.1.6.2 Chc nng, nhim v 31
2.1.6.3 Hình thc k toán 32


2.1.7 Quy trình sn xut sn phm 34
2.2 Thc trng h thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc phm dinh
dng Nutifood 35
2.2.1 Công tác lp d toán tnh ti công ty c phn thc phm dinh dng
Nutifood 35
2.2.1.1 D toán doanh thu, li nhun 35
2.2.1.2 D toán chi phí sn xut 36
2.2.1.3 Giá thành đnh mc 50
2.2.1.4 D toán chi phí bán hàng và qun lý 51
2.2.2 Nhn xét h thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc phm dinh
dng Nutifood 52
2.2.2.1 u đim 52
2.2.2.2 Nhc đim 52
2.2.2.3 Nguyên nhân ca nhng nhc đim trên 53
Kt lun chng 2 55
CHNG 3: HOẨN THIN H THNG KIM SOÁT HOT NG TI

CÔNG TY C PHN THC PHM DINH DNG NUTIFOOD 56
3.1 Hoàn thin các công c kim soát hot đng 56
3.1.1 Hoàn thin vic lp d toán tnh 56
3.1.2 Hoàn thin công tác lp giá thành đnh mc 58
3.2 Hoàn thin đánh giá thành qu hot đng thông qua phân tích chênh lch 63
3.2.1 Bng phân tích chênh li nhun hot đng (chênh lch d toán tnh) 64
3.2.2 Bng phân tích chênh lch d toán linh hot 65
3.2.3 Bng phân tích chênh lch lng bán 67
3.2.4 Bng phân tích chênh lch giá bán 69
3.2.5 Bng phân tích chênh lch bin phí 69
3.2.5.1 Bng phân tích chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip 69
3.2.5.2 Bng phân tích chênh lch chi phí nhân công trc tip 72
3.2.5.3 Bng phân tích chênh lch bin phí sn xut chung 74
3.2.5.4 Bng phân tích bin phí bán hàng và qun lý 76
3.2.6 Bng phân tích chênh lch đnh phí 78
3.2.6.1 Bng phân tích chênh lch đnh phí sn xut chung 78
3.2.6.2 Bng phân tích chênh lch đnh phí bán hàng và qun lý 80
3.3 Kin ngh 81
Kt lun chng 3 83
KT LUN 84
TÀI LIU THAM KHO
PH L



DANH MC CH VIT TT
******

BH
Bán hàng

BH & QL
Bán hàng và qun lý
BPSXC
Bin phí sn xut chung
PSXC
nh phí sn xut chung
VT
n v tính
F
Chênh lch thun li
LN
Li nhun
NCTT
Nhân công trc tip
NVL
Nguyên vt liu
NVLTT
Nguyên vt liu trc tip
Q
Quyt đnh
QL
Qun lý
SP
Sn phm
SXC
Sn xut chung
U
Chênh lch bt li
TSC
Tài sn c đnh

TW
Trung ng











DANH MC BNG BIU
Bng 2.1 – Bng d toán doanh thu, li nhun. 35
Bng 2.2 – Bng đnh mc NVL – Sn phm Nuti IQ Pedia 123 38
Bng 2.3 – Bng đnh mc NVL – Sn phm Nuti IQ 456 39
Bng 2.4 – Bng đnh mc nguyên vt liu – Sn phm Nuti Pedia Plus 40
Bng 2.5 – Bng đnh mc NVL – Sn phm Grow Plus 1 41
Bng 2.6 – Bng đnh mc NVL – Sn phm Grow Plus 2 42
Bng 2.7 – D toán chi phí NVL theo sn phm
Nhóm sn phm dinh dng theo nhu cu đc bit. 43
Bng 2.8 – Bng d toán chi phí nguyên vt liu trc tip.
Nhóm sn phm dinh dng theo nhu cu đc bit. 44
Bng 2.9 – Bng d toán chi phí nhân công trc tip.
Nhóm sn phm dinh dng theo nhu cu đc bit. 45
Bng 2.10 – Bng d toán chi phí sn xut chung.
Nhóm sn phm dinh dng theo nhu cu đc bit. 47
Bng 2.11 – Bng d toán chi phí sn xut theo sn phm.
Nhóm sn phm dinh dng theo nhu cu đc bit. 48

Bng 2.12 – Bng d toán chi phí sn xut.
Nhóm dinh dng theo nhu cu đc bit. 49
Bng 2.13 – Bng d toán chi phí bán hàng và qun lý 51
Bng 3.1 – Bng chi phí đin sn phm Nuti IQ 123 59
Bng 3.2 – Bng chi phí đin sn phm Nuti IQ 456 60
Bng 3.3 – Bng chi phí đin sn phm Pedia Plus 61
Bng 3.4 – Bng chi phí đin sn phm Grow Plus 1 62
Bng 3.5 – Bng chi phí đin sn phm Grow Plus 63
Bng 3.6 – Bng phân tích chênh lch d toán tnh 65
Bng 3.7 – Bng phân tích chênh lch d toán linh hot 67
Bng 3.8 – Bng phân tích chênh lch lng bán 68
Bng 3.9 – Bng phân tích chênh lch giá bán 69
Bng 3.10 – Bng phân tích chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip 71


Bng 3.11 – Bng phân tích chênh lch chi phí nhân công trc tip 73
Bng 3.12 – Bng phân tích chênh lch bin phí sn xut chung 75
Bng 3.13 – Bng phân tích chênh lch bin phí bán hàng và qun lý 77
Bng 3.14 – Bng phân tích chênh lch đnh phí sn xut chung 79
Bng 3.15 – Bng phân tích chênh lch đnh phí bán hàng và qun lý 81

DANH MC CÁC S 

S đ 1.1 – Chênh lch li nhun hot đng. 11
S đ 1.2 – Phân tích bin đng ca chi phí. 14
S đ 1.3 – Mô hình chung cho phân tích chênh lch. 15
S đ 1.4 – Phân tích chênh lch chi phí NVLTT. 15
S đ 1.5 – Phân tích chênh lch chi phí NVLTT. 16
S đ 1.6 – Phân tích chênh lch chi phí NCTT. 17
S đ 1.7 – Phân tích chênh lch BPSXC. 18
S đ 1.8 – Phân tích chênh lch PSXC. 20
S đ 2.1 – C cu t chc công ty c phn thc phm dinh dng Nutifood. 27
S đ 2.2 – T chc b máy k toán ti công ty 30
S đ 2.3 – S đ luân chuyn chng t 33

S đ 2.4 – Quy trình sn xut sa 34
S đ 3.1 – Quy trình lp d toán 57













1

PHN M U
1. Lý do chn đ tài:
Quá trình hi nhp din ra mnh m, môi trng kinh doanh tr nên khc
lit, chính vì điu này các doanh nghip s phi đi din vi rt nhiu khó khn, đc
bit đó là s cnh tranh v giá c, v dch v, v mt hàng….  tn ti, phát trin
và nâng cao nng lc cnh tranh đ đng vng trên th trng thì đòi hi các doanh
nghip phi kim soát tt hot đng sn xut kinh doanh ca mình.
Bên cnh đó, mc tiêu chin lc ca các doanh nghip hin nay là nâng cao
giá tr ca các c đông, đ làm đc điu đó thì đòi hi các doanh nghip phi kim
soát tt chi phí mi có th cnh tranh đc vi các doanh nghip khác trong cùng
ngành. Công ty c phn thc phm dinh dng Nutifood cng đang trên đà phát
trin đ đt đc mc tiêu chin lc đó. Chính vì điu này đòi hi công ty phi
hoàn thin h thng kim soát hot đng.

Là doanh nghip hot đng trong ngành sa, hin nay ngành này đang chu
áp lc ca rt nhiu công ty sa nhp khu t nc ngoài. Trong môi trng cnh
tranh nh vy, đ có th đng vng trên th trng và tip tc phát trin luôn là mi
quan tâm hàng đu ca Nutifood. Vì vy, đ có th có nhng quyt đnh đúng đn,
đúng hng thì thông tin v kt qu cng nh thành qu hot đng phi chính xác
và nhanh chóng.
 đáp ng đc yêu cu phát trin ca xã hi và phù hp vi điu kin kinh
doanh buc các doanh nghip phi tìm mi bin pháp đ tng sc cnh tranh. Mun
duy trì s tng trng và phát trin, nhiu doanh nghip đư thc hin chính sách đi
mi, trong đó hoàn thin h thng kim soát hot đng là mt trong nhng ni dung
rt đc các công ty quan tâm.
Xác đnh đc tm quan trng nh vy, tác gi đư la chn đ tài: Hoàn
thin h thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc phm dinh dng
Nutifood làm đ tài nghiên cu trong lun vn ca mình.

2

2. Tng quan các nghiên cu có liên quan:
Các công trình nghiên cu trong nc cng đư có đ cp đn vn đ kim
soát chi phí và tm quan trng ca kim soát chi phí, ngày 01/12/2008 trên Tp chí
k toán có đng công trình nghiên cu bàn v “ Mt s gii pháp kim soát chi phí
nhm nâng cao hiu qu hot đng trong Doanh nghip” ca hai tác gi PGS.TS
Phm Vn Dc và NCS. Trn Vn Tùng. Công trình đư làm rõ đc ba vn đ: s
cn thit phi kim soát chi phí trong doanh nghip, vai trò kim soát chi phí ca
nhà qun lý trong doanh nghip và các loi chi phí thng phát sinh trong doanh
nghip t đó đa ra các gii pháp đ nhà qun lý có th nâng cao hiu qu kim soát
chi phí cho doanh nghip mình. Tuy nhiên, công trình nghiên cu này cha đ cp
đn vic s dng các công c kim soát hot đng nh: d toán tnh, d toán linh
hot, giá thành đnh mc và phân tích chênh lch đ đánh giá thành qu hot đng
t đó kim soát chi phí đc hiu qu hn. Hay lun vn thc s ca tác gi Nguyn

Th Thanh Hng “Hoàn thin h thng kim soát hot đng và kim soát qun lý
ti công ty c phn K Ngh g Tin t” cng đư có bàn v kim soát hot đng
nhng ch yu vn là đi sâu vào nghiên cu kim soát qun lý. Chính vì vy, tác gi
đư mnh dn chn đ tài “Hoàn thin h thng kim soát hot đng ti công ty c
phn thc phm dinh dng Nutifood” đ đa các công c kim soát hot đng vào
nghiên cu.
3. Mc tiêu nghiên cu:
Là mt đ tài nghiên cu ng dng c th, mc tiêu nghiên cu ca đ tài là:
– Nghiên cu nhng vn đ lý lun v kim soát hot đng ti doanh
nghip sn xut.
– Tìm hiu thc trng v kim soát hot đng ti công ty c phn thc
phm dinh dng Nutifood. T đó đa ra gii pháp nhm hoàn thin h
thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc phm dinh dng
Nutifood nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca công ty trên th trng.


3

4. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu ca đ tài là h thng kim soát hot đng ti công ty
c phn thc phm dinh dng Nutifood.
Phm vi nghiên cu ca đ tài là hoàn thin h thng kim soát hot đng ti
công ty c phn thc phm dinh dng Nutifood.
5. Phng pháp nghiên cu:
 nghiên cu cho đ tài này, tác gi s dng phng pháp nghiên cu đnh
lng, vic nghiên cu đc thc hin nh sau:
– Tng hp, mô t, so sánh, đi chiu, phân tích các s liu.
– T nhng phân tích đó, da vào t duy logic đ có th đánh giá thc
trng h thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc phm dinh
dng Nutifood.

6. Nhng đóng góp mi ca lun vn:
Vi đ tài “ảỊỢn thin h thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc
phm ếinh ếng ẩutifỊỊế” lun vn đư có nhng đóng góp nh sau:
V mt lý lun:
Làm rõ khái nim kim soát và kim soát hot đng.
Áp dng các công c kim soát hot đng nhm giúp các doanh nghip đánh giá
thành qu hot đng, kim soát chi phí, t đó giúp các nhà qun tr cp cao trong
doanh nghip kim soát tt doanh nghip mình…đng thi giúp các doanh nghip
có th đng vng trên th trng.
V mt thc tin:
Phn ánh đc thc trng h thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc
phm dinh dng Nutifood, t đó đư đa ra nhng u đim, nhc đim ca h
thng kim soát hot đng ti công ty c phn thc phm dinh dng Nutifood.
a ra mt s gii pháp nhm hoàn thin h thng kim soát hot đng ti công
ty c phn thc phm dinh dng Nutifood.
7. Kt cu ca lun vn:
Ngoài li m đu, kt lun, ph lc lun vn có b cc chia làm 3 chng:
4

Chng 1: Tng quan v h thng kim soát hot đng
Chng 2: Thc trng h thng kim soát hot đng ti công ty c phn
thc phm dinh dng Nutifood.
Chng 3: Hoàn thin h thng kim soát hot đng ti công ty c phn
thc phm dinh dng Nutifood.

5

CHNG 1: TNG QUAN V H THNG KIM SOÁT HOT NG
1.1 Kim soát và kim soát hot đng:
Kim soát: là quá trình tp hp các công c, phng pháp và t chc các h

thng s dng các công c và phng pháp đó đ đt đc mc tiêu ca t chc.
(Blocher et al, 2010).  kim soát có hiu qu nhà qun tr phi đánh giá đc
thành qu hot đng bng cách đo lng và so sánh các thành qu đ tính toán ra
các chênh lch, đ đo lng và đánh giá thành qu thì quá trình kim soát s liên
quan đn vic đt ra thành qu mong mun và đánh giá thành qu đó, t đó nhà
qun tr s có nhng ng x phù hp. Vic kim soát ph thuc vào d toán, nu
không có d toán thì t chc s không có c s đ so sánh và đánh giá kt qu ca
vic thc hin d toán.
Trong h thng kim soát ca t chc thì s đc chia ra làm hai loi hình
kim soát, đó là kim soát qun lý và kim soát hot đng.  đây chúng ta ch đ
cp đn kim soát hot đng.
Kim soát hot đng là mt b phn ca h thng kim soát, nó tp trung
vào thành qu hot đng ngn hn có ngha là nó kim soát vic sn xut và cung
cp sn phm, dch v cho khách hàng. (Blocher et al, 2010)
V c bn, kim soát hot đng s đo lng thành qu tài chính và phi tài
chính. Trong đó, thông qua vic đo lng các thành qu tài chính s giúp nhà qun
tr kim soát và đánh giá đc kt qu và hiu qu hot đng, t đó nhà qun tr s
đnh hng đc mc tiêu lâu dài ca t chc, đng thi cung cp cho nhà qun tr
cp cao hn cái nhìn toàn din v thành qu đt đc ca t chc.
1.2 Các công c kim soát hot đng:
Hin nay, các công c tài chính ch yu đc s dng rng rưi đ kim soát
hot đng là: d toán tnh, d toán linh hot, giá thành đnh mc và phân tích chênh
lch.
1.2.1 D toán tnh:
D toán tnh là d toán đc lp cho mt mc hot đng duy nht. D toán
tnh cha đánh giá đc chi phí có đc kim soát tt hay không. Thông thng,
6

mc hot đng thc t và mc hot đng d toán thng khác nhau, vì vy chi phí
thc t và chi phí d toán thng chênh lch nhau. Do s khác nhau v mc hot

đng thc t và d toán nên chênh lch này s không cho chúng ta thy đc thành
qu kim soát, nó mi ch cho chúng ta thy kt qu đt đc.
Thông tin chênh lch gia chi phí thc t và chi phí d toán cho chúng ta
đánh giá đc thành qu kim soát khi nhà qun tr điu chnh d toán tnh v mc
hot đng thc t, đó chính là d toán linh hot.
1.2.2 D toán linh hot
D toán linh hot là d toán đc lp cho bt k mc hot đng nào trong
mt gii hn thích hp, d toán linh hot thông thng xây dng cho ba mc: thông
thng, suy thoái và thnh vng. D toán linh hot điu chnh doanh thu và chi phí
v mc sn lng thc t đt đc. Trong d toán linh hot các khon bin phí đn
v không thay đi theo mc đ hot đng, tng bin phí thay đi tng ng vi s
thay đi ca mc đ hot đng. Tng đnh phí không đi trong mt gii hn thích
hp.
Thông qua d toán linh hot s cho nhà qun tr thy đc nhng chênh lch
nào là do kim soát tt chi phí và nhng chênh lch nào là do thiu kim soát tt chi
phí. T đó nhà qun tr s ci thin đc vic đánh giá thành qu hot đng.
1.2.3 Giá thƠnh đnh mc
Giá thành đnh mc là nhng chi phí đc đnh trc đi vi chi phí nguyên
vt liu trc tip, chi phí nhân công trc tip và chi phí sn xut chung. (oàn Ngc
Qu và cng s, 2010)
Chênh lch giá thành đnh mc là chênh lch gia giá thành thc t và giá
thành đnh mc. Nu chênh lch là đáng k, các nhà qun tr s tp trung vào phân
tích các chênh lch tìm ra nguyên nhân các chênh lch này, làm c s đ đa ra các
bin pháp x lý. Quá trình này đc gi là phân tích chênh lch, nó s giúp nhà
qun tr đánh giá và kim soát đc hot đng ti đn v.
Có hai loi đnh mc: nh mc lý tng và đnh mc thc t có th đt
đc. nh mc lý tng là đnh mc đt đc hiu qu ti đa trong điu kin hot
7

đng sn xut kinh doanh gn nh hoàn ho. nh mc thc t có th đt đc là

đnh mc đc xây dng sát vi thc t mà mt ngi đc đào to và có kinh
nghim phù hp có th đt đc trong điu kin kinh doanh bình thng.
– Xác đnh giá thƠnh đnh mc cho mt đn v sn phm
(oàn Ngc Qu và cng s, 2010)
Giá thành
đnh mc
cho mt sn
phm
=
Chi phí nguyên
vt liu trc
tip đnh mc
cho mt sn
phm
+
Chi phí nhân
công trc tip
đnh mc cho
mt sn phm
+
Chi phí sn
xut chung
đnh mc cho
mt sn phm
(1.1)

Trong công thc (1.1), chi phí nguyên vt liu trc tip, chi phí nhân công
trc tip, chi phí sn xut chung đnh mc cho mt sn phm ln lt đc xác đnh
theo các công thc (1.2); (1.3); (1.4) nh sau:

Chi phí nguyên vt
liu đnh mc cho
mt sn phm
=
Lng nguyên vt
liu đnh mc cho
mt sn phm
x
n giá nguyên
vt liu đnh
mc
(1.2)

Chi phí nhân công
đnh mc cho mt
sn phm
=
Lng lao đng đnh
mc cho mt sn
phm
x
n giá lao
đng đnh mc
(1.3)

Chi phí sn xut
chung đnh mc
cho mt sn phm
=
Bin phí sn xut

chung đnh mc cho
mt sn phm
+
nh phí sn
xut chung cho
mt sn phm
(1.4)

 công thc (1.2):
8

- Lng nguyên vt liu đnh mc cho mt sn phm là mt trong nhng đnh mc
khó d đoán nht. Lng nguyên vt liu đnh mc là mt s c tính lng
nguyên vt liu cho phép s dng đ sn xut mt sn phm. Lng nguyên vt liu
đnh mc chu nh hng ca đc đim công ngh sn xut sn phm, cht lng
nguyên vt liu, tui th và nng lc máy móc, cht lng và kinh nghim ca đi
ng công nhân. Mt s h hng hoc lãng phí có th là không th tránh khi và
đc bit trc khi tính lng đnh mc. Mc dù các k s, b phn mua, và các
nhân viên điu khin máy móc có th cung cp thông tin đu vào đ xây dng các
đnh mc này, các nhà qun lý sn xut, các nhân viên k toán chi phí thng chính
là ngi thit lp và kim soát lng nguyên vt liu trc tip đnh mc.
- n giá nguyên vt liu đnh mc là mt s c tính cn thn ca chi phí ca mt
loi nguyên vt liu nào đó trong k ti. B phn mua có trách nhim xây dng giá
đnh mc cho tt c các nguyên vt liu. Khi c tính giá nguyên vt liu trc tip
đnh mc, b phn mua phi tính đn tt c các kh nng tng giá, thay đi s
lng, và các ngun cung cp mi. B phn mua cng tin hành vic mua thc t.
 công thc (1.3):
- Lng lao đng đnh mc cho mt sn phm đc xác đnh trên c s nhng
nghiên cu thành qu ca máy móc thit b và ngi lao đng hin ti cng nh
trong quá kh. nh mc này cho bit s gi lao đng cho phép đi vi tng b

phn, máy móc thit b, hoc mt quá trình đ hoàn tt vic sn xut mt sn phm
hoc mt đt sn phm. S gi lao đng trc tip đnh mc nên đc xem li bt c
khi nào có s thay đi máy móc thit b hoc cht lng ca đi ng lao đng. áp
ng đc s gi lao đng đnh mc là trách nhim ca các nhà qun lý và giám sát
b phn.
- n giá lao đng đnh mc đc xác đnh cn c vào đn giá lao đng đc quy
đnh trong hp đng lao đng hoc là đc xác đnh bi công ty. n giá lao đng
đnh mc là chi phí cho mi gi lao đng cho phép trong k cho tng chc nng
hoc loi công vic. Mc dù phm vi đn giá đc thit lp cho tng loi lao đng
và các đn giá bin đng trong phm vi này, song đn giá đinh mc bình quân vn
9

đc xây dng cho tng nhim v. Ngay c khi ngi lao đng thc t sn xut ra
sn phm và đc tr lng ít hn, đn giá đnh mc vn đc s dng đ tính chi
phí nhân công trc tip đnh mc.
 công thc (1.4):
- Bin phí sn xut chung đnh mc cho mt sn phm đc xác đnh nh sau:

Bin phí sn xut
chung đnh mc cho
mt sn phm
=
n giá phân b bin
phí sn xut chung
đnh mc
x
nh mc nng
lc sn xut cho
mt sn phm
(1.5)

- nh phí sn xut chung đnh mc cho mt sn phm đc xác đnh nh sau:
nh phí sn xut
chung đnh mc cho
mt sn phm
=
n giá phân b đnh
phí sn xut chung
đnh mc
x
nh mc nng
lc sn xut cho
mt sn phm
(1.6)

 công thc (1.5), đn giá phân b bin phí sn xut chung đnh mc chính
là bin phí sn xut chung đnh mc cho mt đn v nng lc sn xut. Tùy tiêu
thc phân b chi phí sn xut chung mà nng lc sn xut có th đc đo lng
bng s gi lao đng trc tip, s gi máy…
n giá phân b bin phí sn xut chung đnh mc đc xác đnh nh sau:

n giá phân b
bin phí sn xut
chung đnh mc
=
Tng bin phí sn xut chung d toán
(1.7)
Nng lc sn xut d toán

Nng lc sn xut d toán có th là s gi máy, s gi lao đng trc tip d

toán…
 công thc (1.6) t l phân b đnh phí sn xut chung đnh mc chính là
đnh phí sn xut chung đnh mc cho mt đn v nng lc sn xut.
10

T l phân b đnh phí sn xut chung đnh mc đc xác đnh nh sau:

n giá phân b
đnh phí sn xut
chung đnh mc
=
Tng đnh phí sn xut chung d toán
(1.8)
Nng lc sn xut d toán

 công thc (1.7); (1.8) thông tin v tng bin phí sn xut chung d toán,
tng đnh phí sn xut chung d toán, nng lc sn xut d toán t các d toán chi
phí sn xut chung.
 có th hiu rõ v giá thành đnh mc chúng ta tham kho ph lc 01.
Nh vy d toán linh hot và giá thành đnh mc s giúp cho chúng ta có th
chia nh tng chênh lch li nhun hot đng (đc bàn đn di đây) thành nhng
chênh lch thành phn, t đó chúng ta có th tìm đc nguyên nhân sâu xa ca
nhng chênh lch đó do đâu và tìm hng khc phc. Chúng ta chia tng chênh
lch li nhun hot đng thành nhng chênh lch thành phn đc minh ha theo s
đ sau:

11

S đ 1.1 – Chênh lch li nhun hot đng


Chênh lch d toán tnh
(Tng chênh lch li nhun
hot đng)
Chênh lch d toán linh hot
Chênh lch lng bán
Chênh lch
giá
Chênh lch chi
phí sn xut
Chênh lch chi phí
bán hàng và qun lý
Chênh lch chi
phí NVLTT
Chênh lch chi
phí NCTT
Chênh lch chi
phí SXC
Chênh lch bin
phí bán hàng và
qun lý
Chênh lch đnh

phí bán hàng và
qun lý
Chênh
lch
giá chi
phí
NVLT
T
Chênh
lch
lng
chi phí
NVLT
T
Chênh
lch
giá chi
phí
NCTT
Chênh
lch
lng
lao
đng
trc
tip
Chênh
lch
bin
phí sn

xut
chung

Chênh
lch
đnh
phí sn
xut
chung
Chênh
lch
chi tiêu

Chênh
lch
hiu
qu
Chênh
lch
chi tiêu
Chênh
lch
lng
12

1.2.4 Phân tích chênh lch
Phân tích chênh lch: là công c tài chính đc s dng rng rãi trong kim
soát hot đng. Phân tích chênh lch là quá trình so sánh doanh thu và chi phí mong
mun vi doanh thu và chi phí thc t đ tính toán ra chênh lch. Các nhà phân tích
nghiên cu nhng chênh lch đc bit là chênh lch không thun li đ tìm ra

nguyên nhân vì sao nhng mong đi không đc đáp ng, và có nhng hành đng
ng x kp thi vi nhng chênh lch đư tìm ra nguyên nhân.(Blocher et al, 2005)
1.2.4.1 Phân tích chênh lch li nhun hot đng (chênh lch d toán tnh).
Tng chênh lch LN hot
đng
=
LN hot đng thc
t
-
LN hot đng d toán
tnh
Thông qua phân tích chênh lch li nhun hot đng, nhà qun tr s đánh
giá đc kt qu hot đng ti doanh nghip nh th nào, li nhun hot đng đt
đc bao nhiêu so vi d toán.  góc đ kim soát kt qu hot đng thì phân tích
chênh lch trên c s d toán tnh là phng pháp ph bin nht.
 hiu rõ hn v phân tích chênh lch li nhun hot đng, chúng ta tham
kho phc lc 02.
1.2.4.2 Phân tích chênh lch lng bán.
Chênh lch ệng
bán
=
LN hot đng d toán linh hot
-
LN hot đng d tỊỡn tnh
Chênh lch lng bán ch ra nguyên nhân dn đn chênh lch gia li nhun
hot đng d toán linh hot và li nhun hot đng d toán tnh là do có s chênh
lch v s lng sn phm tiêu th đc xây dng  hai d toán. Chênh lch lng
bán đo lng s thay đi trong doanh thu, chi phí, s d đm phí hoc li nhun
hot đng. Chênh lch s d đm phí và li nhun hot đng là ging nhau bi vì
đnh phí d toán linh hot và d toán tnh là bng nhau.

Giá bán đn v, bin phí đn v, đnh phí d toán linh hot không thay đi so
vi d toán tnh, ch có mc hot đng đc điu chnh v mc thc t do đó khi
phân tích chênh lch lng bán chúng ta ch mi tr li đc câu hi vì sao lng
bán li thay đi mà cha tr li đc câu hi doanh nghip có kim soát tt chi phí
13

hay không. Mun bit đc doanh nghip có kim soát tt chi phí hay không chúng
ta tin hành phân tích chênh lch d toán linh hot.
 hiu rõ hn v phân tích chênh lch lng bán chúng ta tham kho ph lc
03.
1.2.4.3 Phân tích chênh lch d toán linh hot.
Chênh lch d toán
linh hot
=
LN hot đng thc t
-
LN hot đng d toán linh hot
Da vào chênh lch li nhun hot đng chúng ta mi ch thy đc kt qu
chúng ta đt đc là bao nhiêu mà cha thy đc thành qu hot đng, chúng ta
cng không bit đc công ty đư kim soát tt chi phí hay cha. Nguyên nhân ca
nhng chênh lch đó là gì?  có th nhn din ra đc nguyên nhân và tìm hng
khc phc cng nh đánh giá đc thành qu hot đng chúng ta cn s dng
nhng công c khác trong đó có phân tích chênh lch d toán linh hot. Khi phân
tích chênh lch d toán linh hot các yu t góp phn làm cho li nhun hot đng
chênh lch là giá bán đn v, bin phí đn v và đnh phí.
Chúng ta ly ví d v phân tích chênh lch d toán linh hot cho công ty B.
ham kho ph lc 04.
1.2.4.4 Phân tích chênh lch giá bán.
D toán linh hot là d toán mà chúng ta đư điu chnh mc hot đng v
mc hot đng thc t, do đó chênh lch giá bán s phn ánh s nh hng đn li

nhun hot đng bi s khác bit gia giá bán thc t vi giá bán d toán linh hot.
Vì vy chúng ta có th xác đnh chênh lch giá bán là s chênh lch gia doanh thu
thc t vi doanh thu d toán linh hot.
Chênh lch giá bán
=
Doanh thu thc t
-
Doanh thu d toán linh hot
 hiu rõ hn v phân tích chênh lch giá bán chúng ta ly ví d v công ty
B. Tham kho ph lc 04.
ánh giá thành qu ngn hn ngoài phân tích chênh lch doanh thu, chênh
lch li nhun hot đng thì yu t chi phí cng là mt tiêu chí đ đánh giá thành
qu hot đng thông qua phân tích chênh lch. Tuy nhiên, đ vic kim soát có hiu
14

qu, chúng ta tin hành kim soát theo phng pháp loi tr, sau khi tính toán ra
chênh lch nhng chênh lch nào không đáng k chúng ta b qua không cn đa ra
gii pháp điu chnh, nhng chênh lch nào đáng k chúng ta tin hành phân tích.

S đ 1.2 – Phân tích bin đng ca chi phí
1.2.4.5 Phân tích chênh lch bin phí.
Tng chênh
lch bin phí
d toán linh
hot
=
Tng chênh
lch chi phí
NVLTT d
toán linh hot
+
Tng chênh
lch chi phí
NCTT d
toán linh hot
+
Tng chênh
lch bin phí
SXC d toán
linh hot
+
Tng chênh
lch bin phí
bán hàng và
qun lý d

toán linh hot
Chúng ta ln lt đi phân tích các chênh lch bin phí đ tìm ra nguyên nhân
gây ra các chênh lch và có gii pháp hành đng thích hp đ điu chnh. Chi phí
bin đi b nh hng bi hai yu t đó là giá và lng. Vì vy, khi phân tích chênh
lch bin phí chúng ta tin hành phân tích theo mô hình chung sau:

Không
Chênh lch có
đáng k không?
Có
Bc 1
Tính toán các chênh lch
Phân tích các chênh lch
đ xác đnh nguyên nhân
a ra các gii pháp
hành đng tt nht đ
điu chnh
Không cn gii
pháp điu chnh
Bc 2
Bc 3
15

 Phân tích chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip.
Tng chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip d toán linh hot là chênh
lch gia chi phí nguyên vt liu thc t phát sinh và chi phí nguyên vt liu trc
tip đnh mc cho mt thi k. Chênh lch nguyên vt liu trc tip do nh hng
ca nhân t giá đc xác đnh ngay khi nguyên vt liu đc mua v nhm phc v
cho mc đích kim soát giá. Chênh lch do nh hng ca nhân t lng nguyên
vt liu trc tip ch đc xác đnh khi nguyên vt liu đc đa vào s dng. Khi
phân tích chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip chúng ta phân tích theo s đ
sau:
Trng hị 1: ầng nguyên vt liu mua v bng ệng nguyên vt liu s
dng:








Lng thc t
x
Giá thc t


Lng thc t
x
Giá đnh mc

Lng đnh mc
x
Giá đnh mc




Chênh lch giá Chênh lch lng


Tng chênh lch là chênh lch d toán linh hot.

S đ 1.3 – Mô hình chung cho phân tích chênh lch.

Lng thc t
x
Giá thc t


Lng thc t
x
Giá đnh mc


Lng đnh mc
x
Giá đnh mc

Chênh lch giá Chênh lch lng


Tng chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip.

S đ 1.4 – Phân tích chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip.

16

Trng hp 2: ầng nguyên vt liu mua v khác vi ệng nguyên vt liu s
dng.










Qua s đ 1.4 và 1.5 chúng ta thy:
Chênh lch giá nguyên vt liu trc tip: là chênh lch gia chi phí thc t
và chi phí đnh mc do nh hng ca nhân t giá. Chênh lch này có th chu nh
hng bi cht lng vt liu mua vào, ngun cung ng vt liu hoc vn đ lp k
hoch ca công ty không tt…Thông qua chênh lch giá nhà qun tr s xác đnh
đc ngi phi chu trách nhim cho vn đ này và đa ra cách thc qun lý phù
hp hn.

Chênh lch lng nguyên vt liu trc tip: là chênh lch gia chi phí
thc t và chi phí đnh mc do nh hng ca nhân t lng. Chênh lch này có th
chu trách nhim bi nhân t cht lng vt liu, trình đ công nhân, và vic bo trì
máy móc thit b…Thông qua chênh lch lng nhà qun tr xác đnh ngi chu
trách nhim và đa ra cách thc qun lý phù hp hn.
Chúng ta ly ví d v phân tích chi phí nguyên vt liu trc tip ti công ty
B. Tham kho ph lc 05.



Lng thc t mua
x
Giá thc t

Lng thc t mua
x
Giá đnh mc

Lng thc t s dng
x
Giá đnh mc

Lng đnh mc
x
Giá đnh mc




Chênh lch giá Chênh lch lng

Tng chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip

S đ 1.5 – Phân tích chênh lch chi phí nguyên vt liu trc tip.

17

 Phân tích chênh lch chi phí nhân công trc tip.
Chênh lch chi phí nhân công trc tip cng chu nh hng bi hai nhân t
đn giá lao đng (gi tt là nhân t giá) và lng lao đng s dng (gi tt là nhân
t lng). Chúng ta s dng s đ sau đ phân tích chênh lch chi phí nhân công
trc tip:











Chênh lch giá lao đng trc tip: là s khác nhau gia giá lao đng thc
t và giá lao đng đnh mc. Chênh lch này có th chu nh hng bi ci ng
công nhân có trình đ thp, vic giám sát sn xut kém… Thông qua chênh lch
giá, nhà qun tr xác đnh ngi chu trách nhim và đa ra cách thc qun lý phù
hp hn.
Chênh lch lng lao đng trc tip: là s khác nhau gia tng s gi thc

t tiêu tn đ sn xut sn phm vi tng s gi đnh mc nên tiêu tn đ sn xut
sn phm. Chênh lch này có th chu nh hng bi nhân t trình đ công nhân,
cht lng vt liu, giám sát lao đng và bo dng thit b Thông qua chênh lch
lng, nhà qun tr xác đnh ngi chu trách nhim và đa ra cách thc qun lý
phù hp hn.
Chúng ta xét ví d phân tích chi phí nhân công trc tip ti công ty B. Tham
kho ph lc 05.
Lng thc t
x
Giá thc t

Lng thc t
x
Giá đnh mc

Lng đnh mc
x
Giá đnh mc


Chênh lch giá lao Chênh lch lng lao
đng trc tip
đng trc tip


Tng chênh lch chi phí nhân công trc tip.

S đ 1.6 – Phân tích chênh lch chi phí nhân công trc tip.