B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
-
NGUYN HOÀNG NHT TÂN
NGHIÊN CU TÁC NG CA VÀNG N HIU
QU U T TRONG CHIN LC A DNG HÓA
VÀ PHÒNG NGA RI RO CHO DANH MC CHNG
KHOÁN TRÊN TH TRNG VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP.H CHÍ MINH – NM 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
-
NGUYN HOÀNG NHT TÂN
NGHIÊN CU TÁC NG CA VÀNG N HIU
QU U T TRONG CHIN LC A DNG HÓA
VÀ PHÒNG NGA RI RO CHO DANH MC CHNG
KHOÁN TRÊN TH TRNG VIT NAM
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN TH UYÊN UYÊN
TP.H CHÍ MINH – NM 2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Lun vn Thc s Kinh t vi đ tài “Nghiên cu tác đng ca vàng đn
hiu qu đu t trong chin lc đa dng hóa và phòng nga ri ro cho danh mc chng
khoán trên th trng Vit Nam” là công trình nghiên cu ca riêng tôi di s hng
dn ca TS.Nguyn Th Uyên Uyên.
Các s liu, kt qu trong lun vn là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt
k công trình nào khác. Tôi s chu trách nhim v ni dung tôi đã trình bày trong lun
vn này.
TP.H Chí Minh, ngày tháng nm 2013
Tác gi
Nguyn Hoàng Nht Tân
-69-
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH
TÓM TT
CHNG 1: GII THIU TÀI 1
1.1. Lý do chn đ tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2
1.3. Phng pháp nghiên cu 3
1.4. Ý ngha ca lun vn 3
1.5. B cc ca lun vn 4
CHNG 2: BNG CHNG THC NGHIM TRÊN TH GII V
TÁC NG CA VÀNG N HIU QU U T TRONG CHIN
LC A DNG HÓA VÀ PHÒNG NGA RI RO 5
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 13
3.1. Mô hình nghiên cu và phng pháp nghiên cu 13
3.2. Mô t các bin 18
3.3. Các gi thit v tác đng ca vàng đn hiu qu đu t ca danh mc 21
-70-
3.4. Ngun d liu nghiên cu 21
CHNG 4: KIM NH TÁC NG CA VÀNG N HIU QU
U T TRONG CHIN LC A DNG HÓA VÀ PHÒNG NGA
RI RO TRÊN TH TRNG VIT NAM 24
4.1. Thng kê mô t và các kim đnh liên quan 24
4.1.1. Thng kê mô t 24
4.1.2. Kim đnh hin tng t tng quan 26
4.1.3. Kim đnh nh hng ARCH 31
4.1.4. Kim đnh tính dng 34
4.2. Kt qu mô hình 39
4.2.1. Kt qu c lng mô hình VAR-GARCH 39
4.2.2. Kt qu c lng mô hình CCC-GARCH 45
4.2.3. Kt qu c lng mô hình DCC-GARCH 48
4.3. Kim đnh phn d 52
CHNG 5: KT LUN 67
5.1. Kt lun v kt qu nghiên cu 67
5.2. Nhng đim hn ch ca lun vn 67
5.3. Nhng gi ý cho hng nghiên cu tip theo 67
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
-71-
DANH MC CÁC CH VIT TT
Ch vit tt Cách vit đy đ
ADF Augmented Dickey-Fuller
ARCH Autoregressive Conditional Heteroskedasticity
CCC Constant Conditional Correlation
DCC Dynamic Conditional Correlation
GARCH Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity
PP Phillips-Perron
VAR Vector Autoregression
-72-
DANH MC CÁC BNG
Bng 4.1: Gin đ t tng quan ca bin GoldPriceReturn vi đ tr k=15 27
Bng 4.2: Gin đ t tng quan ca bình phng bin GoldPriceReturn vi đ tr
k=15 28
Bng 4.3: Gin đ t tng quan ca bin VNIndexReturn vi đ tr k = 15 29
Bng 4.4: Gin đ t tng quan ca bình phng bin VNIndexReturn vi đ tr
k=15 30
Bng 4.5: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho bin GoldPriceReturn vi đ tr
k=4 32
Bng 4.6: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho bin VNIndexReturn vi đ tr
k=4 33
Bng 4.7: Kt qu kim đnh ADF cho bin GoldPriceReturn 35
Bng 4.8: Kt qu kim đnh PP cho bin GoldPriceReturn 36
Bng 4.9: Kt qu kim đnh ADF cho bin VNIndexReturn 37
Bng 4.10: Kt qu kim đnh PP cho bin VNIndexReturn 38
Bng 4.11: Kt qu c lng ca mô hình VAR(1)-GARCH(1,1) hai bin bng phn
mm Eview 6. 39
Bng 4.12: Tóm tt kt qu c lng mô hình VAR(1)-GARCH(1,1) vi hai bin
GoldPriceReturn và VNIndexReturn 41
Bng 4.13: T trng đa dng hóa và t s phòng nga trung bình cho danh mc vàng
và chng khoán Vit Nam theo mô hình VAR-GARCH 43
-73-
Bng 4.14: Thit lp danh mc và đa dng hóa vi s hin din ca vàng theo mô hình
VAR-GARCH 44
Bng 4.15: ánh giá hiu qu ca chin lc phòng nga theo VAR-GARCH 44
Bng 4.16: Tóm tt kt qu c lng mô hình CCC-GARCH(1,1) vi hai bin
GoldPriceReturn và VNIndexReturn 45
Bng 4.17: T trng đa dng hóa và t s phòng nga trung bình cho danh mc vàng
và chng khoán Vit Nam theo mô hình CCC-GARCH 47
Bng 4.18: Thit lp danh mc và đa dng hóa vi s hin din ca vàng theo mô hình
CCC-GARCH 47
Bng 4.19: ánh giá hiu qu ca chin lc phòng nga theo CCC-GARCH 48
Bng 4.20: Tóm tt kt qu c lng mô hình DCC-GARCH cho hai bin
GoldPriceReturn và VNIndexReturn 49
Bng 4.21: T trng đa dng hóa và t s phòng nga trung bình cho danh mc vàng
và chng khoán Vit Nam theo mô hình DCC-GARCH 50
Bng 4.22: Thit lp danh mc và đa dng hóa vi s hin din ca vàng theo mô hình
DCC-GARCH 51
Bng 4.23: ánh giá hiu qu ca chin lc phòng nga theo DCC-GARCH 51
Bng 4.24: Gin đ t tng quan cho phn d sau c lng VAR-GARCH 55
Bng 4.25: Gin đ t tng quan cho phn d ca bin GoldPriceReturn sau c
lng CCC-GARCH 56
Bng 4.26: Gin đ t tng quan cho phn d ca bin VNIndexReturn sau c
lng CCC-GARCH 57
-74-
Bng 4.27: Gin đ t tng quan cho phn d ca bin GoldPriceReturn sau c
lng DCC-GARCH 58
Bng 4.28: Gin đ t tng quan cho phn d ca bin VNIndexReturn sau c
lng DCC-GARCH 59
Bng 4.29: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho phn d trong mô hình VAR-
GARCH 60
Bng 4.30: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho phn d ca bin
GoldPriceReturn trong mô hình CCC-GARCH 61
Bng 4.31: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho phn d ca bin
VNIndexReturn trong mô hình CCC-GARCH 62
Bng 4.32: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho phn d ca bin
GoldPriceReturn trong mô hình DCC-GARCH 63
Bng 4.33: Kt qu kim đnh nh hng ARCH cho phn d ca bin
VNIndexReturn trong mô hình DCC-GARCH 64
-75-
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 3.1: th ca bin GoldPriceReturn theo thi gian 20
Hình 3.2: th ca bin VNIndexReturn theo thi gian 20
Hình 3.3: Biu đ thi gian ca ch s VN-Index 21
Hình 3.4: Biu đ thi gian ca giá vàng th trng Lon Don 22
Hình 4.1: Kt qu thng kê mô t ca bin GoldPriceReturn 24
Hình 4.2: Kt qu thng kê mô t ca bin VNIndexReturn 25
Hình 4.3: Thng kê mô t cho phn d theo mô hình VAR-GARCH 52
Hình 4.4: Thng kê mô t cho phn d ca bin GoldPriceReturn theo mô hình CCC-
GARCH 53
Hình 4.5: Thng kê mô t cho phn d ca bin VNIndexReturn theo mô hình CCC-
GARCH 53
Hình 4.6: Thng kê mô t cho phn d ca bin GoldPriceReturn theo mô hình DCC-
GARCH 54
Hình 4.7: Thng kê mô t cho phn d ca bin VNIndexReturn theo mô hình DCC-
GARCH 54
TÓM TT
Nh chúng ta đã bit, hot đng đu t trên th trng chng khoán luôn xem trng
nguyên tc “không b tt c trng vào mt gi” - hay nói cách khác đó là nhà đu t
chng khoán luôn phi đa dng hóa danh mc ca mình đ gim thiu ri ro. Tuy nhiên
dù cho nhà đu t đã đa dng hóa danh mc chng khoán ca mình tht tt thì danh mc
vn có kh nng thua l trong nhng giai đon th trng suy thoái. Rt nhiu nhng
nghiên cu trên th gii đã tìm ra cách tip tc đa dng hóa và phòng nga ri ro danh
mc bng cách kt hp vi vàng nhm ci thin thành qu ca danh mc chng khoán
khi th trng suy thoái. Vi mong mun thc hin mt nghiên cu tng t cho th
trng chng khoán Vit Nam, tác gi thc hin đ tài “Nghiên cu tác đng ca vàng
đn hiu qu đu t trong chin lc đa dng hóa và phòng nga ri ro cho danh mc
chng khoán trên th trng Vit Nam” đ làm lun vn tt nghip cao hc ngành tài
chính ca mình. Vi mt tp hp mu gm các quan sát theo ngày ca hai bin s sut
sinh li ch s VN-Index và giá vàng th gii t tháng 1 nm 2004 đn tháng 12 nm
2012, trc tiên tác gi s dng ba mô hình chui thi gian hai bin là VAR-GARCH,
CCC-GARCH và DCC-GARCH đ c lng phng sai-hip phng sai bin đi theo
thi gian ca hai bin s, sau đó kt qu c lng dùng làm đu vào cho công thc xác
đnh t trng đa dng hóa và t s phòng nga ri ro cho danh mc vàng-chng khoán,
cui cùng tác gi đánh giá hiu qu ca danh mc mi trên c s so sánh vi danh mc
ch gm chng khoán. Kt qu thc nghim ch ra rng vàng có tác đng tích cc đn
hiu qu ca chin lc đu t do danh mc sau khi đc đa dng hóa và phòng nga ri
ro có sut sinh li kì vng cao hn và mc ri ro thp hn so vi danh mc truyn thng
ch gm c phiu. Tác gi đi đn kt lun rng vàng nên đc xem xét nh là mt loi tài
sn quan trng có th giúp ci thin thành qu cho danh mc các chng khoán khi đc
kt hp trong các chin lc đu t.
T khóa: mô hình GARCH, chng khoán, vàng, đa dng hóa, phòng nga ri ro.
-1-
CHNG 1: GII THIU TÀI
1.1. Lý do chn đ tài
Nhìn li th trng chng khoán Vit Nam trong nhng nm gn đây chúng ta có th
thy rng mc dù th trng đã có xu hng phc hi sau giai đon khng hong tài
chính toàn cu nm 2008-2009 tuy nhiên do nn kinh t Vit Nam vn cha hoàn toàn
thoát khi nhng khó khn nên theo đó mà th trng chng khoán, vn là phong v
biu ca nn kinh t, cng phn ánh rõ điu này vi xu hng gim đim là xu hng
chính. Theo báo cáo v mô và th trng chng khoán 2011-2012 ca công ty chng
khoán Vietcombank, vào thi đim nm 2012 khi so sánh vi đu nm 2011 thì ch s
VN-Index ca sàn giao dch chng khoán TP.H Chí Minh đã gim mnh 27,46% còn
ch s HNX Index ca sàn giao dch chng khoán Hà Ni thì gim đn hn 48%.
Không ch chu áp lc gim v mt đim s, din bin giao dch trên th trng càng
ngày càng theo hng trm lng và m đm hn, th hin qua s st gim ca tính
thanh khon, so vi con s ca nm 2010 thì giá tr trung bình mi phiên giao dch ca
mi sàn đu st gim mnh đn xp x 60%. Nguyên nhân ch yu ca hin tng này
trc ht đn t phía các vn đ v mô c bn trong nc, đc bit là áp lc t giá, lm
phát và lãi sut. Tình hình lm phát mc dù v cui nm 2012 đã dn tr nên n đnh
và đc kim soát nhng nu so vi quá kh thì vn mc cao, mt bng lãi sut đã
h sau mt lot các bin pháp mnh m và quyt lit ca Ngân hàng Nhà nc nhng
vn cha thc s thp. Không ch có vy, trong thi gian qua th trng chng khoán
Vit Nam còn chu nh hng bi nhng thông tin tiêu cc trên th trng th gii mà
ni bt nht là vn đ n công Châu Âu vn cha đc gii quyt và kh nng suy
thoái kép ca nn kinh t toàn cu. Trc nhng nh hng tiêu cc đó, nhng nhà
đu t chng khoán trên th trng Vit Nam có th đã phi chng kin danh mc đu
t ca mình gánh chu nhng khon thua l mc dù danh mc đã đc đa dng hóa tt.
V mt lý thuyt, khi mt danh mc ch gm các chng khoán đã đc đa dng hóa tt
thì dù cho danh mc này có th trit tiêu ri ro không h thng nhng khi nn kinh t
gp phi nhng giai đon suy thoái thì danh mc vn không tránh khi ri ro h thng
-2-
mà toàn th trng phi gánh chu. Do đó mà rt nhiu công trình nghiên cu trên th
gii đã tip tc tìm kim các phng pháp khác đ tip tc đa dng hóa và phòng nga
ri ro cho mt danh mc chng khoán đã đa dng hóa tt nhm ci thin hiu qu đu
t trong các giai đon suy thoái kinh t. Trong s các công trình này có mt nhóm các
nghiên cu đã khng đnh vai trò ca vàng là mt công c đa dng hóa và phòng nga
ri ro hiu qu cho mt danh mc chng khoán.
i vi nhng nhà đu t trên th trng Vit Nam, tuy vàng là mt loi tài sn quen
thuc vi các nhà đu t t lâu nhng vàng mi ch đc s dng làm công c bo tn
giá tr tài sn khi th trng các công c đu t khác b st gim ch vàng cha tht s
tr thành mt phn trong chin lc đu t ca h trên th trng. Vì nhng lý do trên,
tác gi đã chn đ tài “Nghiên cu tác đng ca vàng đn hiu qu đu t trong chin
lc đa dng hóa và phòng nga ri ro cho danh mc chng khoán trên th trng
Vit Nam” làm đ tài lun vn cao hc ca mình vi mong mun cung cp cho nhng
nhà đu t Vit Nam mt phng án đa dng hóa và phòng nga ri ro danh mc
chng khoán mi hn và hiu qu hn bng cách thc đn gin là kt hp vàng vi
danh mc.
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn là nghiên cu tác đng ca vàng đn hiu qu đu
t trong chin lc đa dng hóa danh mc và phòng nga ri ro cho mt danh mc
chng khoán - tc là tr li cho câu hi nghiên cu liu vàng có mang li li ích làm
ci thin sut sinh li kì vng và gim thiu ri ro cho mt danh mc chng khoán nu
hai loi tài sn này đc kt hp trong mt chin lc đa dng hóa và phòng nga ri
ro hay không? Chính vì vy, các vn đ nghiên cu nghiên cu ca lun án tp trung
vào:
Th nht, t trng vàng trong mt danh mc đa dng hóa gm vàng-chng khoán đc
xác đnh nh th nào? Và vàng có ci thin hiu qu đu t ca danh mc sau khi thc
hin đa dng hóa hay không?
-3-
Th hai, t s phòng nga ri ro cho danh mc chng khoán bng cách m v th trên
th trng vàng đc xác đnh th nào? Và vàng có mang li hiu qu phòng nga ri
ro hay không?
1.3. Phng pháp nghiên cu
Do mc tiêu nghiên cu ca lun vn hng ti mt khía cnh mi trong lnh vc đu
t tài chính đó là nghiên cu tác đng ca vàng đn hiu qu đu t trong chin lc
đa dng hóa và phòng nga ri ro cho mt danh mc chng khoán nên tác gi đã s
dng các nghiên cu trc đây trên th gii đ làm nn tng lý thuyt và đa các mô
hình chui thi gian đa bin h GARCH cùng các phng pháp xác đnh và đánh giá
hiu qu ca chin lc đa dng hóa và phòng nga ri ro đã đc s dng trong các
nghiên cu trc vào vn dng trong bài nghiên cu ca mình.
D liu đc s dng đ đa vào mô hình GARCH là sut sinh li hng ngày ca ch
s VN-Index cht phiên giao dch cui ngày trên Sàn giao dch chng khoán TP.H
Chí Minh và ca giá vàng niêm yt trên th trng Lon Don cung cp bi Kitco.com
trong giai đon t tháng 1 nm 2004 đn tháng 12 nm 2012. D liu có dng chui
thi gian theo ngày và phn mm đc dùng đ c lng mô hình GARCH là phn
mm Eview 6 và Stata 12. Sau đó các kt qu c lng phng sai-hip phng sai
ca hai chui d liu s đc áp dng các phng pháp thc nghim cung cp bi các
nghiên cu trc đây xác đnh t trng vàng trong danh mc và t s phòng nga.
Ngoài ra lun vn cng có s dng phn mm Eview 6 và Excel đ h tr cho vic x
lý s liu.
1.4. Ý ngha ca lun vn
Lun vn cung cp mt bng chng thc nghim v tác đng ca vàng trong các chin
lc đa dng hóa và phòng nga ri ro cho danh mc gm các chng khoán trên th
trng Vit Nam. Lun vn giúp cho các nhà đu t có thêm cách nhìn mi v qun tr
danh mc đu t chng khoán ti Vit Nam theo phng án kt hp vàng trong danh
mc.
-4-
1.5. B cc ca lun vn
B cc ca lun vn s bao gm nm chng vi cu trúc nh sau:
Chng 1: Gii thiu đ tài. Trong chng này tác gi làm rõ lý do thc hin lun
vn, mc tiêu và các vn đ cn nghiên cu, phng pháp nghiên cu, và ý ngha ca
lun vn.
Chng 2: Bng chng thc nghim trên th gii v tác đng ca vàng đn hiu qu
đu t trong chin lc đa dng hóa và phòng nga ri ro. Trong chng này tác gi
h thng các nghiên cu trc đây ca các nhà nghiên cu trên th gii v tác đng
ca vàng đn chin lc đa dng hóa và phòng nga cho mt danh mc đu t cùng
vi các nghiên cu v chin lc qun tr ri ro có s hin din ca hai tài sn vàng và
chng khoán. Trên c s nhng bng chng thc nghim này tác gi xây dng phng
pháp nghiên cu và thc hin kim đnh vi d liu ca th trng Vit Nam.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu. Trong chng này tác gi trình bày mô hình
nghiên cu, mô t các bin đc s dng và làm rõ cách thc thu thp và x lý d liu.
Chng 4: Kim đnh tác đng ca vàng đn hiu qu đu t trong chin lc đa
dng hóa và phòng nga ri ro trên th trng Vit Nam. Trong chng này tác gi
trình bày các kt qu nghiên cu đ tài cho th trng Vit Nam mà tác gi đã phát
hin đc.
Chng 5: Kt lun. Trong chng này tác gi tóm đa ra kt lun chung cho toàn b
ni dung lun vn, đng thi xác đnh nhng đim hn ch ca đ tài đ tip tc hoàn
thin nhng đim này trong các nghiên cu tip theo.
-5-
CHNG 2: BNG CHNG THC NGHIM TRÊN TH
GII V TÁC NG CA VÀNG N HIU QU U T
TRONG CHIN LC A DNG HÓA VÀ PHÒNG NGA
RI RO
Các nghiên cu thc nghim v đa dng hóa đu t và phòng nga ri ro theo hng
kt hp danh mc vi vàng đã đc nhiu nhà nghiên cu khoa hc thc hin. Nhng
nghiên cu sm nht v đ tài này đã xut hin t nhng nm 1990. Cho đn thi gian
gn đây nhng bài nghiên cu v tác đng ca vàng trong danh mc đu t ngày càng
xut hin nhiu hn và có nhng phng pháp nghiên cu mi hn. Do đ bt n ca
các th trng chng khoán ngày càng tng qua nhng cuc khng hong th trng tài
chính trong nhng thp k va qua đã ngày càng thúc đy nhng nghiên cu thc
nghim nhm h tr cho mong mun ca nhà đu t mun to ra mt chin lc đa
dng hóa hoc phòng nga kh thi làm gim nhng ri ro trên th trng chng khoán,
đc bit là thông qua phng án kt hp các loi tài sn khác vào trong danh mc. Các
nghiên cu này đu xoay quanh vn đ xác đnh mi tng quan thp gia vàng và các
loi tài sn khác t đó khng đnh tính phù hp ca vàng trong các chin lc đa dng
hóa đu t và phòng nga ri ro, đng thi các nghiên cu cng cung cp phng
pháp thc nghim đ c lng nhng t trng phân b hay t s phòng nga ti u
cho vàng mt cách rt c th cho tng chin lc.
Di đây tác gi xin đa ra mt s nhng nghiên cu đã đc thc hin trên th gii,
đc xem là bng chng thc nghim cho tác đng ca vàng trong nhng chin lc
đa dng hóa và phòng nga ri ro.
c nhc đn đu tiên là nghiên cu ca tác gi Brian Lucey, Edel Tully và Valerio
Poti – (2004) nhm thit lp và so sánh s khác bit gia các t trng ti u ca các tài
sn trong mt danh mc gm vàng-chng khoán khi các t trng này đc xác đnh
bng hai phng pháp khác nhau: phng pháp ti u hóa t trng theo kì vng-
phng sai ca Markowitz và phng pháp ti u hóa t trng theo kì vng-phng
-6-
sai-đ nghiêng. Bài nghiên cu xác đnh t trng ti u đi vi danh mc gm vàng và
mt s ch s chng khoán nh NYSE Composite, NASDAQ Composite, TOPIX,
FTSE, Hang Sen vi mu nghiên cu ln lt là d liu theo quý, tháng và tun ca
các ch s trên trong sut giai đon t 1988-2003. Kt qu tính toán t trng ti u cho
thy vàng hin din trong hu ht các danh mc ti u vi t trng dao đng t 2%-
25% đi vi c hai phng pháp xác đnh t trng đc áp dng. Kt qu này đã nhn
mnh vai trò quan trng ca vàng trong các chin lc đa dng hóa danh mc chng
khoán.
Tip đn là nghiên cu ca James Ross McCown và John R.Zimmerman – (2007) cho
thy bng chng vàng là tài sn có kh nng phòng nga ri ro cho danh mc c phiu
trong giai đon lm phát. Bng cách s dng giá vàng giao ngay ti thi đim cui
tháng, các ch s th trng chng khoán là U.S MSCI và World MSCI cùng vi ch s
lm phát và lãi sut trái phiu kho bc kì hn 3 tháng ca M trong giai đon 1970 –
2006 làm ngun d liu đu vào cho mt mô hình đnh giá tài sn vn. Kt qu xác
đnh h s beta ca mô hình cho thy vàng có beta âm bt k danh mc th trng đi
din bi ch s th trng chng khoán M U.S MSCI hay ch s th trng chng
khoán th gii World MSCI. c bit kt qu c lng h s beta âm chu nh hng
mnh m t nhng quan sát trong giai đon nhng nm 1970 khi lm phát cao và sut
sinh li chng khoán thp. T đó các tác gi đi đn kt lun có tn ti kh nng phòng
nga ri ro ca vàng cho mt danh mc c phiu khi lm phát gia tng.
Mt nghiên cu khác ca Mitchell Conover, Gerald Jensen và Robert Johnson –
(2007) nhm xác đnh bng chng v li ích ca vic phân b thêm vn đu t vào
vàng bên cnh đu t vào danh mc các chng khoán M. Nghiên cu s dng
phng pháp phân tích thng kê d liu theo ngày ca th trng chng khoán M và
6 ch s đi din cho các kim loi quý trong giai đon t tháng 1 nm 1973 đn tháng
12 nm 2006, trong đó có 2 ch s đi din cho phng án đu t gián tip - tc là mua
c phn ca các doanh nghip cung cp kim loi quý và 4 ch s còn li đi din cho
phng án đu t trc tip - tc là thc hin mua bán các kim loi trên th trng hàng
-7-
hóa. Kt qu nghiên cu ch ra rng dù nhà đu t có tin hành đu t trc tip hay
đu t gián tip vào vàng thì đu làm ci thin thành qu ca danh mc. ng thi các
tác gi cng kt lun vàng là tài sn đc lp có kh nng phòng nga ri ro đi vi
nhng tác đng tiêu cc trong các giai đon th trng chu áp lc lm phát tt hn các
kim loi khác.
Ba tác gi Brajesh Kumar, Priyanka Singh và Ajay Pandey – (2007) đã nghiên cu
cách thc xác đnh t s phòng nga ri ro cho hp đng giao sau chng khoán S&P
CNX Nifty Index và hp đng giao sau vàng trên th trng n . Các tác gi s
dng mu nghiên cu là giá đóng ca ca các hp đng giao sau k trên trong giai
đon t tháng 1 nm 2004 đn tháng 8 nm 2008. T s phòng nga đc xác đnh
thông qua mô hình hi quy tuyn tính và mô hình chui thi gian GARCH đa bin.
Kt qu nghiên cu cho thy vàng có t s phòng nga ti u dao đng trong khong
t 0,73 cho đn 0,95 cho mi mô hình khác nhau đc s dng, và h s đánh giá hiu
qu phòng nga - th hin qua % st gim ca phng sai danh mc – vào khong
47% đn 71%. ng thi kt qu cng cho thy h s phòng nga ri ro bin đi theo
thi gian cung cp bi mô hình GARCH đa bin cho mt mc % gim thiu phng
sai danh mc cao hn so vi mô hình hi quy tuyn tính. Tác gi ca bài nghiên cu
cng gi ý rng, đi vi nhng th trng mi ni nh n , ni mà th trng
chng khoán và vàng đang phát trin vi tc đ nhanh và các công c phái sinh tài
chính ch mi xut hin trong thi gian gn, vic xác đnh t s phòng nga hiu qu
cho công c phòng nga ri ro là rt quan trng.
Trong bài nghiên cu ca mình, ba tác gi Certin Ciner, Constantin Gurdgiev và Brian
M. Lucey – (2010) đã kim đnh tác đng qua li gia các loi tài sn bao gm vàng,
du, c phiu, trái phiu và đng đô la M nhm tr li cho câu hi nghiên cu liu
rng mi loi tài sn nêu trên có hành x nh mt công c phòng nga ri ro cho
nhng tài sn còn li hay không. i vi nhng phân tích liên quan đn vàng và c
phiu, bài nghiên cu s dng d liu ngày ca giá vàng giao sau giao dch trên sàn
NYMEX và ch s S&P 500 ca th trng chng khoán M trong giai đon t tháng
-8-
1 nm 1990 đn tháng 6 nm 2010. c bit ba tác gi đã s dng mô hình chui thi
gian DCC-GARCH cho phép nghiên cu tng quan gia hai loi tài sn trong điu
kin h s tng quan có thay đi theo thi gian. Trong giai đon nghiên cu t 1990-
2008 vàng th hin mi tng quan nghch vi c phiu vi h s tng quan ch dao
đng trong khong t -0,75 cho đn 0 trong đa s thi đim quan sát. ng thi các h
s hi quy gia vàng và c phiu có du âm và đu có ý ngha thng kê. T nhng kt
qu đó các tác gi đi đn kt lun rng vàng là công c phòng nga ri ro tt cho c
phiu.
Bài nghiên cu ca tác gi Ibrahim H.Mansor – (2011) cng tin hành nghiên cu mi
tng quan gia sut sinh li ca vàng và chng khoán cho mt th trng mi ni là
Malaysia. Bài nghiên cu s dng các mô hình chui thi gian h GARCH vi d liu
đu vào là giá vàng ni đa và ch s th trng chng khoán Kuala Lumpur
Composite Index quan sát theo ngày trong giai đon nghiên cu t tháng 8 nm 2001
đn tháng 3 nm 2010. Tác gi đã tìm thy bng chng cho thy có tng quan thun
gia sut sinh li ca giá vàng và bin tr mt giai đon ca sut sinh li ch s chng
khoán tuy nhiên h s hi quy đi din cho nh hng này có giá tr nh. Mt khác
tng quan thun này không vng chc trong nhng giai đon th trng st gim liên
tip mà ngc li bng chng thc nghim cho thy sut sinh li vàng không đi theo
tng quan thun này trong nhng giai đon nói trên. Da trên kt qu tìm đc, tác
gi gi ý s dng vàng làm tài sn đu t cho th trng mi ni Malaysia: mc đ
thp, vàng có th cung cp li ích đa dng hóa cho nhà đu t Malaysia bi vì vàng có
tng quan rt thp vi nhng bin đng th trng chng khoán, và mc đ cao
hn vàng có th là tài sn phòng nga ri ro cho chng khoán vào nhng giai đon suy
thoái da trên nhng bng chng tng quan nghch gia vàng-chng khoán đã tìm
thy trong nhng giai đon th trng st gim liên tip.
Mt nghiên cu khác ca các tác gi Virginie Coudert và Hélène Raymond-Feingold –
(2011) đã cung cp thêm bng chng thc nghim cho rng vàng là tài sn phòng nga
ri ro tt cho chng khoán. Bài nghiên cu s dng mt mô hình ARMA-GARCH hai
-9-
bin đ c lng hip phng sai có điu kin gia sut sinh li ca vàng và chng
khoán. D liu ca bài nghiên cu là sut sinh li hng tháng ca ch s giá vàng S&P
GSCI cùng vi các ch s th trng chng khoán M, Anh, c và Pháp và ch s
MSCI Index ca các nc G7 đc thu thp trong khong thi gian t tháng 2 nm
1978 đn tháng 1 nm 2009. Kt qu nghiên cu cho thy rng h s tng quan tính
toán t các c lng hip phng sai có điu kin có giá tr gn không trong thi kì
nghiên cu đã khng đnh sut sinh li ca vàng không vn đng cùng chiu vi
chng khoán nên do đó vàng là tài sn phù hp đ thc hin đa dng hóa danh mc
chng khoán.
Ngoài ra, các tác gi Bala Batavia, Nandakumar Parameswar và Cheick Wagué –
(2012) đã nghiên cu nhng li ích ca chin lc đa dng hóa đu t bng cách phân
b vn đu t mt phn vào ch s giá vàng giao sau và phn còn li đu t vào mt
ch s th trng chng khoán. Trong bài nghiên cu các gi đã tin hành phân tích h
s tng quan gia ch s giá vàng giao sau và hai ch s th trng chng khoán là
S&P500 và MSCI Barra Emerging Markets and Frontier Markets ln lt qua các giai
đon th trng chng khoán tng trng hay suy thoái trong giai đon t 1999-2010
và đi đn kt lun rng vàng luôn có mi tng quan rt thp hoc thm chí là tng
quan nghch vi chng khoán. Da trên mi tng quan này các tác gi đ xut
phng án phân b 15% t trng vn đu t vào vàng đ đa dng hóa đu t và ci
thin sut sinh li ca danh mc. Kt qu ca nghiên cu thc nghim xác nhn rng
chin lc đa dng hóa mang li li ích cho nhà đu t th hin qua vic chin lc
cung cp mt sut sinh li cao hn trong giai đon th trng tng trng và gánh chu
mt t l thua l ít hn trong giai đon th trng suy thoái.
Bên cnh đó, hai tác gi Yaser AlKulaib và Fahad Almudhaf – (2012) đã đánh giá hiu
qu đu t ca vàng khi tính toán thành qu ca mt phng án đu t vào danh mc
gm vàng- ch s chng khoán vi t trng vàng t 10% đn 20% và đem so sánh
thành qu này vi mt danh mc đu t 100% vào ch s chng khoán. Bài nghiên cu
đc thc hin cho th trng chng khoán Kuwait vi d liu đu vào ca mô hình
-10-
thc nghim là giá vàng th gii và ch s KSE Index trong giai đon t tháng 1 nm
2000 đn tháng 5 nm 2011. Kt qu ca bài nghiên cu cung cp thêm bng chng
thc nghim cho thy phng án đu t 100% vào ch s KSE Index cung cp mt
sut sinh li thp hn so vi phng án đu t vào danh mc gm vàng và ch s
chng khoán, đng thi kt qu nghiên cu cng cho thy mt nhà đu t có t trng
vàng nhiu hn trong danh mc có th ti thiu hóa mc thua l ca h trong cùng
thi kì nghiên cu.
Trong mt bài nghiên cu ca Juan Carlos Artigas, Johan Palmberg, Boris
Senderovich và Marcus Grubb – (2012) thc hin cho Hi đng vàng th gii, các tác
gi đã phân tích các d liu thng kê và công b rng vàng có đ bin đng hng nm
thp hn các loi tài sn khác, và thm chí thp hn so vi ch s S&P GSCI đi din
cho mt danh mc đa dng hóa gm các tài sn thuc th trng hàng hóa. Hn na,
vàng còn th hin là mt tài sn không ch có tng quan thp trong dài hn đi vi
hu ht các tài sn khác, mà trong mt s trng hp còn th hin tng quan nghch
rt phù hp vi nhu cu ca các nhà đu t mun phòng nga ri ro. c đim này ca
vàng không ging vi nhng dng công c phòng nga ri ro danh mc khác ch th
hin tng quan nghch tuyt đi vi tài sn c s, vàng có xu hng tng quan
nghch khi th trng suy thoái nhng li cho thy tng quan thun mc đ yu
trong giai đon nn kinh t tng trng. Do đó, vàng có th đc s dng làm công c
đa dng hóa danh mc và qun tr ri ro hiu qu. Bài nghiên cu cng trình bày
nghiên cu thc nghim da trên d liu giá vàng và các ch s chng khoán FTSE
100 và FTSE Small Cap trong giai đon t tháng 1 nm 1987 đn tháng 12 nm 2011
đ chng minh cho tính hiu qu ca vàng trong đa dng hóa đu t và qun tr ri ro
danh mc. Kt qu thc nghim cho thy t l phân b vn ti u cho vàng t 2,5%-
11,1% trong dài hn mang li sut sinh li hiu chnh ri ro cao nht t 2,6-9,5% và
kt qu này có ý ngha thng kê mc 10%. ng thi khi so sánh gia hai danh mc
có và không có vàng cùng mt mc t sut sinh li, thì ri ro danh mc có cha
vàng - đi din bi đ bin đng hng nm - gim t 10 đn 30 đim c bn so vi
danh mc không có vàng. Phng pháp giá tr có ri ro VaR cng xác nhn mc thua
-11-
l ti đa hng tháng gim t 2300 GBP xung còn 500 GBP nu thêm vàng vào trong
danh mc.
Cùng vi nhng nghiên cu đã nêu, bài nghiên cu ca Mohamed El Hedi Arouri,
Amine Lahiani và Duc Khuong Nguyen – (2013) đã cung cp thêm bng chng thc
nghim đáng tin cy v li ích ca chin lc đa dng hóa và phòng nga ri ro đc
thc hin vi vàng và danh mc chng khoán. Các tác gi đã tin hành xây dng danh
mc đa dng hóa bao gm vàng và ch s chng khoán MSCI China, song song vi
vic xác đnh t s phòng nga ri ro danh mc. Bng phng pháp thc nghim s
dng các mô hình GARCH đa bin là CCC-GARCH, DCC-GARCH, BEKK-GARCH
và VAR-GARCH các tác gi đã c lng ma trn phng sai-hip phng sai có
điu kin gia hai loi tài sn vàng và ch s chng khoán trong giai đon t ngày 22
tháng 3 nm 2004 đn ngày 31 tháng 3 nm 2011. T kt qu c lng trên, các tác
gi đã tính toán t trng vàng trong danh mc và t s phòng nga ri ro thc nghim
cho th trng chng khoán Trung Quc, đng thi cng đánh giá tính hiu qu ca
các chin lc thông qua so sánh mc % gim ca phng sai danh mc sau mi chin
lc. Kt qu ca bài nghiên cu xác nhn tính hiu qu ca vàng trong mi chin
lc đu t do các danh mc đc đa dng hóa và phòng nga ri ro đu có sut sinh
li kì vng cao hn và đ bin đng thp hn so vi danh mc truyn thng ch gm
ch s chng khoán.
Trên đây là mt s các nghiên cu đin hình v tác đng ca vàng đn hiu qu đu t
trong các chin lc phòng nga ri ro và đa dng hóa đu t. Các nghiên cu nêu
trên đc thc hin vi nhng khung thi gian nghiên cu khác nhau vi nhng d
liu ca các quc gia khác nhau trên th gii và các nghiên cu đu đc lp vi nhau,
do đó kt qu ca các nghiên cu nêu trên đã cung cp mt c s lý thuyt vng chc
cho s hiu bit v tác đng ca vàng khi đc kt hp vi nhng tài sn khác. c
bit là bài nghiên cu ca các tác gi Mohamed El Hedi Arouri, Amine Lahiani và
Duc Khuong Nguyen – (2013) đã ch rõ li ích do vàng mang li trong chin lc
-12-
phòng nga và đa dng hóa danh mc, th hin qua vic danh mc đã đáp ng đc
mc tiêu gim thiu ri ro đu t sau mi chin lc. Bài nghiên cu cng đã xác
nhn u đim ca các mô hình GARCH đa bin đ c lng ma trn phng sai-hip
phng sai bin đi theo thi gian gia hai tài sn làm c s cho tính toán t trng
danh mc và t s phòng nga ri ro, phù hp vi kt lun ca nhng nghiên cu
trc và có tính gi ý cho các nghiên cu tip theo.
-13-
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU
3.1. Mô hình nghiên cu và phng pháp nghiên cu
Các mô hình h GARCH t lâu đã đc nhiu nhà nghiên cu khoa hc cng nh các
nhà đu t s dng do h mô hình kinh t lng chui thi gian này có th gii quyt
vn đ mô hình hóa s thay đi ca phng sai ca các bin kinh t qua thi gian đ
làm c s cho hot đng phân tích và d báo mt cách chính xác hn. Do nhu cu ca
đ tài cn phi c lng đ bin đng và tng quan đ bin đng - đi din bi
phng sai và hip phng sai có điu kin - gia các bin khác nhau đ làm c s
cho vic xây dng danh mc đa dng hóa và phòng nga ri ro tng t nh phng
pháp nghiên cu ca ba tác gi Arouri, Lahiani va Nguyen (2013) trong bài nghiên
cu gc, nên các mô hình GARCH đa bin nh VAR-GARCH theo bài nghiên cu
ca tác gi Luc Bauwens, Dominique Deprins và Jean-Pierre Vandeuren nm 1997,
CCC-GARCH do Bollerslev phát trin nm 1990, hay DCC-GARCH do Engle phát
trin nm 2002 đã chng t tính phù hp vi đ tài hn so vi nu ch s dng các mô
hình đn bin. Ba mô hình GARCH này s đc tác gi s dng đng thi đ phân
tích các d liu và so sánh kt qu thu đc đ đánh giá mô hình nào tt hn.
Theo đó phng pháp nghiên cu ca lun vn s bao gm hai giai đon: giai đon
mt là c lng ma trn phng sai-hip phng sai gia vàng và chng khoán da
vào ba mô hình GARCH nêu trên; giai đon hai là thit lp chin lc đa dng hóa và
chin lc phòng nga ri ro vi vàng và đánh giá hiu qu hiu qu ca chin lc.
Giai đon 1: c lng ma trn phng sai-hip phng sai gia vàng và chng
khoán.
Trong giai đon này tác gi s dng ba mô hình GARCH hai bin VAR-GARCH,
CCC-GARCH và DCC-GARCH làm mô hình thc nghim đ c lng ma trn
phng sai-hip phng sai bin đi theo thi gian gia hai bin đi din cho kh
nng sinh li ca vàng và ca th trng chng khoán Vit Nam. Mô hình VAR-
-14-
GARCH, CCC-GARCH và DCC-GARCH là ba dng ca mô hình GARCH đa bin
trong đó hip phng sai có điu kin bin đi qua thi gian đc xác đnh t l vi
tích ca các sai s chun có điu kin tng ng. Mi dng ca mô hình GARCH đu
khác nhau phn mô t s thay đi ca phng sai có điu kin theo thi gian bng
nhng phng trình khác nhau. Áp dng cho câu hi nghiên cu ca đ tài và da theo
gi ý các kt qu nghiên cu trc đây, đ tài s dng mô hình VAR(1)-GARCH(1,1),
CCC-GARCH(1,1) và DCC-GARCH(1,1). Mô hình VAR(1)-GARCH(1,1), CCC-
GARCH(1,1) và DCC-GARCH(1,1) hai bin đu mô t c ch thay đi ca sut sinh
li bng hai phng trình sau:
=
+
+
=
/
Trong đó R
t
là vec t 2 x 1 ca hai bin ph thuc là bin sut sinh li ca giá vàng
GoldPriceReturn và bin sut sinh li ca ch s chng khoán VNIndexReturn ti thi
đim t. Yêu cu ca mô hình là tp hp các quan sát ca hai bin trên phi là nhng
chui d liu thi gian có tính dng . là ma trn các h s, R
t-1
là vec t 2 x 1 các
bin đc lp bao gm bin tr mt giai đon ca sut sinh li giá vàng là
L.GoldPriceReturn và bin tr mt giai đon ca ch s chng khoán là
L.VNIndexReturn. Hng nhiu
t
đc mô t là ph thuc vào ma trn phng sai-
hip phng sai có điu kin H
t
gia hai bin GoldPriceReturn và VNIndexReturn vi
H
t
đc xác đnh nh sau:
=
Trong đó
,
và
ln lt là phng sai có điu kin ca bin VNIndexReturn,
phng sai có điu kin ca bin GoldPriceReturn và hip phng sai có điu kin ca
hai bin này ti thi đim t.
im khác nhau gia các mô hình VAR(1)-GARCH(1,1), CCC-GARCH(1,1) và
DCC-GARCH(1,1) đó là c ch thay đi ca ma trn phng sai-hip phng sai