QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI TỔNG CÔNG TY TÀI CHÍNH CỔ PHẦN DẦU KHÍ VIỆT NAM (PVFC).PDF

B















Chuyên ngành : Tài chính  Ngân hàng
 : 60340201








NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS 

TP. H Chí Minh – Nm 2013


Tôi xin cam đoan lun vn        
là kt qu ca
quá trình t nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu trong đ tài này đc thu thp và
x lý mt cách trung thc, đc trích dn đy đ ngun tham kho hoc t các tài
liu đc nêu  mc các tài liu tham kho. Nhng kt qu nghiên cu đc trình
bày trong lun vn này là thành qu lao đng ca cá nhân tôi di s ch bo ca
ging viên hng dn PGS. TS Trng Quang Thông. Tôi xin cam đoan lun vn
này hoàn toàn không sao chép li bt k mt công trình nghiên cu nào đư có t
trc.

TP.HCM, ngày 19 tháng 06 nm 2013







MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC HÌNH BI
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH M

PHN M U i
    LÝ LUN V QUN TR RI RO TÍN DNG TI
CÔNG TY TÀI CHÍNH 1
1.1 RI RO TÍN DNG TI CÔNG TY TÀI CHÍNH 1
1.1.1 Tín dng ti Công ty tài chính 1
1.1.2 Khái nim ri ro tín dng ti Công ty tài chính 1
m ca ri ro tín dng 2
1.1.4 Phân loi ri ro tín dng 2
1.1.4 vào nguyên nhân phát sinh ri ro 2
1.1.4 vào kh  n ca khách hàng 3
1.1.5 Các ch s i ro hong tín dng 3
1.1.5.1. Ch s v tình hình quá hn 3
1.1.5.2 Ch s v t l mt vn 4
1.1.5.3 Ch s  p ri ro 5
1.1.6 Nguyên nhân dn ri ro tín dng 5
1.1.6.1 Nguyên nhân khách quan t ng bên ngoài 5
1.1.6.2. Nguyên nhân do chính sách cc 6
1.1.6.3 Nguyên nhân t i vay 6
1.1.6.4 Nguyên nhân do bn thân CTTC 7
1.1.6.5 Nguyên nhân t phía bm tín dng 8
1.1.7 ng ca ri ro tín dng 8
1.1.7.1 n bn thân CTTC 8
1.1.7.2 n nn kinh t 9
1.1 9
nh tính  Mô hình 6C 9
ng 9
1.2 QUN TR RI RO TÍN DNG TI CÔNG TY TÀI CHÍNH 11
1.2.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng 11
n tr ri ro tín dng 11
 12

1.2.3.1 Chính sách qun tr ri ro tín dng 12
1.2.3.2 B máy qun tr ri ro tín dng 12
 QTRR TD 13
1.2.4.1 Chính sách tín dng 13
1.2.4.2 Chm và xp hng tín dng 13
1.2.4.3 Phân tích và thnh tín dng 14
1.2.4.4 Bm tín dng 15
1.2.4.5 Lp qu d phòng ri ro tín dng 16
1.2.5 Quy trình  16
1.2.5.1 Nhn bit 16
ng 16
1.2.5.3 Kim soát ri ro tín dng 17
1.2.5.4 Tài tr ri ro tín dng 17
      
 18
 18
 19
1.3.2.1 Mô hình Qun tr ri ro tín dng ti các T chc tín dng  Vit
Nam 18
1.3.2.2 Kinh nghim QTRR TD ti Công ty tài chính TNHH MTV Công
nghip Tàu thy (VFC) 20
 21

  C TRNG QUN TR RI RO TÍN DNG TI TNG
CÔNG TY TÀI CHÍNH CÔ PHN DU KHÍ VIT NAM 22
2.1 TÌNH HÌNH HONG CA PVFC TRONG THI GIAN QUA 22
2.1.1 Gii thiu v PVFC 22
2.1.2 Kt qu hong ca PVFC 23
I RO TÍN DNG TI PVFC 26
u tín dng 26

2.2.2 Tình hình n xu 30
2.2.3 Nguyên nhân phát sinh ri ro tín dng 31
 31
ng kinh t 31
2.2.3.1.2 Nguyên nhân do chính sách cc 32
2.2.3.1.3 M minh bch tình hình kinh doanh và tài chính 33
2.2.3.1.4 Vai trò ca Trung tâm thông tin tín dng  CIC ca
t hiu qu 33
2.2.3.1.5 Nguyên nhân t phía khách hàng vay vn 34
2.2.3.2 Nguyên nhân ch quan 34
2.3 QUN TR RI RO TÍN DNG TI PVFC 35
2.3.1 Mô hình Qun tr ri ro tín dng ti PVFC 35
u t chc b máy QTRR TD 36
n tr ri ro tín dng ti PVFC 38
2.3.1.2.1 Thc hin mô hình phân cp mc phán quyt tín dng 38
2.3.1.2.2 Thc hin quy trình nghip v cho vay 39
2.3.1.2.3 Thc hin h thng xp hng tín dng ni b và xp hng
tài sm bo 39
2.3.1.2.4 Thc hin cp tín dng lành mnh 43
2.3.1.2.5 Thc hin kim tra và giám sát khon vay 43
2.3.2. Quy trình Qun tr ri ro tín dng ti PVFC 44
2.3.2.1 Nhn bii ro tín dng 44
ng ri ro tín dng 45
2.3.2.3 Kim soát ri ro tín dng ti PVFC 45
2.3.2.4 Tài tr ri ro 46
NG QTRR TD TI PVFC 48
2.4.1 Kt qu c 48
2.4.1.1 Kt qu c v b máy t chc QTRR TD 48
2.4.1.2. Kt qu c v chính sách qun tr ri ro tín dng 48
2.4.1.2.1 V mô hình phân cp mc phán quyt tín dng 48

2.4.1.2.2 V quy trình nghip v cho vay 48
2.4.1.2.3 V h thng xp hng TDNB và xp h 49
2.4.1.2.4 V nh cp tín dng 49
2.4.1.2.5 V vic thc hin kim tra, giám sát khon vay 50
2.4.1.3. Kt qu c ca quy trình QTRR TD 51
2.4.2 Nhng hn ch trong hong QTRR TD ti PVFC 51
2.4.2.1 Hn ch trong vic xây dng chính sách QTRR TD 51
2.4.2.2 Hn ch u t chc QTRR TD 53
2.4.3. Nguyên nhân nhng hn ch trong hong QTRR TD ti PVFC 54
2.4.3.1 Nguyên nhân ch quan 54
2.4.3.2 Nguyên nhân khách quan 55
KT LU 55
I PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI RO
TI TNG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PHN DU KHÍ VIT NAM 56
NG HONG CA PVFC 56
N CÔNG TÁC QTRR TD TI PVFC 59
3.2.1 Gii pháp v chính sách QTRR TD 60
3.2.1.1 Xây dng chính sách tín dng hp lý 60
3.2.1.2 Ci tin quy trình tín dng 60
3.2.1.3 Hoàn thin công tác phân cp phê duyt tín dng 61
3.2.1.4 Hoàn thin công tác Qun lý tín dng và x lý n 61
3.2.1.5 Hoàn thin XHTDNB Theo chun mc Basel 62
3.2.2 Hoàn thin khung qun tr ri ro tín dng 63
3.2.3 Hoàn thiu t chc QTRR TD 64
3.2.2.1 Hoàn thin b máy QTRR TD 64
3.2.2.2 Nâng cao chng nhân s QTRR TD 64
3.2.3 Gii pháp khác 65
3.2.3.1 Hoàn thin h thng công ngh thông tin ti PVFC 65
3.2.3.2 Minh bch và công khai hóa thông tin 66
I VI NHNN VÀ CHÍNH PH 66

i vi Chính Ph và các b ngành có liên quan 66
3.3.1.2 Hoàn thin khung pháp lý 66
3.3.1.3 Minh bch hóa thông tin 67
i vc Vit Nam 67
3.3.2.1 Hoàn thin trung tâm thông tin tín dng ca NHNN (CIC) 67
3.3.2.2 Xp hng tín dng ni b 67
3.3.2.3 ng dng Basel vào QTRR TD 68
3.3.2.4 Phát huy vai trò ca công ty qun lý tài s 69
ng công tác thanh tra, giám sát 69
KT LUN CHNG 3 70
KT LUN 71
TÀI LIU THAM KHO
PH LC


DANH MC CÁC T VIT TT
- BCTC : Báo cáo tài chính
- CBT : Cán b thm đnh
- CIC : Trung tâm thông tin tín dng
- CTTC : Công ty tài chính
- NHNN : Ngân hàng Nhà nc
- NHTM : Ngân hàng thng mi
- NQH : N quá hn
- PVFC : Tng Công ty Tài chính C phn Du khí Vit Nam
- PVN : Tp đoàn du khí quc gia Vit Nam
- QTRR : Qun tr ri ro
- QTRR TD : Qun tr ri ro tín dng
- RRTD : Ri ro tín dng
- ROA : T sut li nhun ròng trên tài sn
- ROE : T sut li nhun ròng trên vn ch s hu

- TCTD : T chc tín dng
- TSB : Tài sn đm bo
- VAMC : Công ty qun lý tài sn
- WesternBank : Ngân hàng TMCP Phng Tây
- XHTDNB : Xp hng tín dng ni b
- XHTSB : Xp hng tài sn đm bo




Trang
Hình 1.1 Phân loi RRTD theo nguyên nhân phát sinh ri ro 3
Hình 1.2: Các phng pháp xp hng tín dng ni b 14
Hình 2.1 : ROA và ROE ca PVFC qua các nm 2010 – 2012 25
Hình 2.2: C cu d n tín dng theo lnh vc ngành ngh nm 2010 - 2012 28
Hình 2.3 : T l NQH và t l n xu ca PVFC giai đon nm 2010 – 2012 31
Hình 2.4: S đ c cu b máy QTRR TD ti PVFC nm 2012 36
Hình 3.1 Khung Qun tr ri ro tín dng 63


Trang
Bng 2.1 Mt s ch tiêu c bn ca PVFC 23
Bng 2.2 C cu tài sn PVFC nm 2010 – 2012 24
Bng 2.3 : C cu ngun vn ca PVFC qua các nm 2010 – 2012 24
Bng 2.4 : D n ca PVFC phân loi theo hình thc t nm 2010 – nm 2012 27
Bng 2.5 : C cu d n ca PVFC theo thi hn vay và loi tin vay 28
Bng 2.6: C cu tài sn th chp ti PVFC t nm 2010 – nm 2012 29
Bng 2.7: Tình hình n quá hn ca PVFC giai đon 2010 – 2012 30
Bng 2.8 T l cp tín dng/giá tr TSB ti PVFC 35
Bng 2.9 Quy trình tín dng ti PVFC 39
Bng 2.10: Các trng s trong chm đim xp hng tín dng ti PVFC 41
Bng 2.11: S tin trích lp d phòng ca PVFC giai đon t nm 2010 đn nm
2012 47
Bng 2.12: Gii hn tín dng nm 2013 50
Bng 3.1: Kt qu kinh doanh ca ngân hàng hp nht 57


Trang
Phng trình 1.1 T l N quá hn 4
Phng trình 1.2 T l khách hàng có NQH 4
Phng trình 1.3 T l trích lp d phòng RRTD 4
Phng trình 1.4 T l mt vn 4
Phng trình 1.5 H s kh nng bù đp các khon cho vay b mt 5
Phng trình 1.6 H s kh nng bù đp ri ro tín dng 5
Phng trình 1.7 Xác xut ri ro theo s món cho vay 17
Phng trình 1.8 Xác xut ri ro theo tng giá tr tài sn b ri ro 17
Phng trình 1.9 Tn tht d kin EL (Expected Loss) 17
Phng trình 2.1 Công thc xác đnh đim XHTDNB ca khách hàng 41





i




Hi nhp kinh t quc t m ra nhiu c hi cho các ngân hàng nhng cng

đt ra không ít thách thc đi vi Ngân hàng thng mi Vit Nam. Hot đng ca
các ngân hàng và t chc tài chính nc ngoài trên th trng Vit Nam đang ngày
càng m rng, nht là t sau khi Vit Nam gia nhp WTO. Các ngân hàng cnh
tranh gay gt vi nhau đ cung cp các sn phm dch v tt nht cho khách hàng.
Hot đng trong lnh vc tài chính ngân hàng – lnh vc nhy cm ca nn
kinh t – đòi hi các ch th phi tnh táo, sáng sut và khôn ngoan đ chng chi
vi nguy c ri ro cao. c bit trong giai đon nn kinh t toàn cu đang ri vào
khng hong thì vic đ v h thng các t chc tín dng rt d dàng xy ra và nh
hng đn c nn kinh t. Trong các lnh vc kinh doanh ca các t chc tín dng
thì hot đng tín dng mang li li nhun ch yu và tim n nhiu ri ro. Vn đ
đt ra là làm sao va đt đc li nhun mong mun, va kim soát ri ro  mc có
th chp nhn đc đ hng ti phát trin bn vng.
Tng Công Ty Tài Chính C Phn Du Khí Vit Nam (PVFC) là mt trong
nhng công ty tài chính có quy mô ln nht ti Vit Nam hin nay. Vic kim soát
ri ro tín dng ti PVFC đư và đang đc thc hin, tuy nhiên vn còn mt s hn
ch nht đnh và t l n xu vn tng cao. Vì vy, đ giúp PVFC hoàn thin qun
tr ri ro tín dng nên tác gi chn đ tài “QUN TR RI RO TÍN DNG TI
TNG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PHN DU KHÍ VIT NAM (PVFC)”.

 tài đa ra mt khung lý thuyt c bn v Qun tr ri ro tín dng, qua đó
đánh giá thc trng qun tr ri ro tín dng ti PVFC. Thông qua vic phân tích
nhng thành công và hn ch ca công tác Qun tr ri ro tín dng ti PVFC, tác gi
đ xut nhng gii pháp nhm hoàn thin qun tr ri ro tín dng ti PVFC, đng
thi có kin ngh đn NHNN đ qun lý tt hn v mt v mô.
ii



Lun vn nghiên cu ch yu v mô hình qun tr ri ro tín dng ti Tng
công ty tài chính c phn Du Khí Vit Nam (PVFC).

Phm vi nghiên cu ca đ tài: tác gi gii hn v hot đng qun tr ri ro
tín dng ti PVFC, thi gian nghiên cu là t nm 2010 đn nm 2012.

Lun vn s dng các phng pháp thng kê, phân tích kinh t, phân tích
tng hp, h thng hoá lý lun…

 



 Nam

Tác gi đư h thng hóa c s lý lun v Qun tr ri ro tín dng ti công ty
tài chính. T c s lý thuyt đó, tác gi tin hành phân tích, đánh giá và làm rõ thc
trng Qun tr ri ro tín dng ti PVFC, nhng thành tu cng nh tn ti trong
công tác Qun tr ri ro tín dng. Qua vic phân tích nguyên nhân ca nhng hn
ch trong công tác QTRR TD ti PVFC, tác gi đa ra gii pháp kh thi đ hoàn
thin công tác này. im ni bt ca lun vn là nghiên cu chi tit v mô hình
qun tr ri ro tín dng đang áp dng ti mt Công ty tài chính, rút kinh nghim và
đa ra các gii pháp nhm hoàn thin mô hình đang nghiên cu.
1

    LÝ LUN V QUN TR RI RO TÍN DNG TI
CÔNG TY TÀI CHÍNH
1.1 RI RO TÍN DNG TI CÔNG TY TÀI CHÍNH
1.1.1 Tín dng ti Công ty tài chính
Công ty tài chính là mt t chc tín dng phi ngân hàng, đa s các công ty tài
chính ti Vit Nam hin nay đc thành lp da vào nhm mc tiêu huy đng vn
phc v nhu cu đu t phát trin ca Tp đoàn - Công ty m, nâng cao hiu qu s
dng vn, tng sc cnh tranh và phc v chin lc phát trin ca Tp đoàn.

Hin nay, hu ht các Công ty Tài chính  Vit Nam đc thành lp đ phc
v cho chin lc phát trin chung ca Tp đoàn do đó khách hàng cho vay ch yu
là các đn v thành viên trong Tp đoàn, tp trung vào mc tiêu phát trin mt vài
ngành ngh chính. Do đó RRTD ca CTTC s chu s nh hng trc tip t các
ngành ngh cho vay tp trung, chim t trng ln trong danh mc cho vay. ây là
đim khác bit ch yu trong RRTD ca CTTC và RRTD ca các NHTM. Bên cnh
đó, mt s CTTC s chu s ch đo cho vay ca Tp đoàn, điu này khin cho
CTTC không th đánh giá khon vay mt cách khách quan và cht ch nh các
NHTM. Vì vy, ri ro tín dng ti công ty tài chính s có nhiu đim khác bit so
vi ri ro tín dng ti Ngân hàng thng mi.
1.1.2 Khái nim ri ro tín dng ti công ty tài chính
Theo y ban giám sát Basel thì “Ri ro tín dng đc đnh ngha mt cách
đn gin là kh nng mà mt khách hàng vay hoc mt đi tác không đáp ng ngha
v ca mình phù hp vi nhng điu kin đư tha thun”.
Theo Timothy W.Koch (1995, trang 107) thì Ri ro tín dng là s thay đi
tim n ca thu nhp thun và th giá ca vn xut phát t vic khách hàng không
thanh toán hay thanh toán tr hn”
Theo khon 1 điu 2 Quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005
ca Thng đc NHNN Vit Nam và các quyt đnh sa đi, b sung v vic phân
loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý RRTD trong hot đng ca TCTD,
RRTD là kh nng xy ra tn tht trong hot đng ngân hàng ca TCTD do khách
2

hàng không thc hin hoc không có kh nng thc hin ngha v ca mình theo
cam kt.
y, ri ro tín dng ti công ty tài chính có th hiu là kh 
xut) khách hàng vay không thc hi i vi công ty tài chính,
gây ra tn tht i v
1.1.3m ca ri ro tín dng
 Ri ro tín dng mang tính gián tip: ri ro tín dng phát sinh t khi công

ty tài chính chuyn vn cho khách hàng, trong quá trình s dng vn vay khách
hàng gp khó khn khi hot đng sn xut kinh doanh, và điu này làm nh hng
đn kh nng tr n ca khách hàng. Nh vy, ri ro tín dng chu nh hng gián
tip bi ri ro ca khách hàng vay.
 Ri ro tín dng có tính chng và phc tp: Tuy các sn phm tín
dng ca công ty tài chính không đa dng nh Ngân hàng thng mi, nhng Ri ro
tín dng vn xut hin mà CTTC không lng trc đc và gây ra hu qu khó
lng. Nn kinh t càng phát trin thì m ra càng nhiu c hi kinh doanh nhng đi
kèm vi nó là không ít ri ro. Khách hàng vay kinh doanh trong nhiu lnh vc
ngành ngh, mà mi lnh vc có mt đc đim riêng, do đó ri ro tín dng đi vi
mi khách hàng là khác nhau, phc tp và rt đa dng.
 Ri ro có tính tt yu: ri ro và li nhun luôn đi kèm vi nhau, vì vy các
CTTC phi chp nhn ri ro nh mt điu tt yu trong hot đng kinh doanh ca
mình. iu này có ngha là khi thc hin nghip v tín dng thì CTTC đư phi xác
đnh có ri ro trong tt c các khon mà mình cp tín dng cho khách hàng.
1.1.4. Phân loi ri ro tín dng
1.1.4 vào nguyên nhân phát sinh ri ro
 Ri ro giao dch: là ri ro phát sinh do nhng hn ch trong quá trình giao
dch, trong khâu xét duyt cho vay, đánh giá khách hàng. Ri ro giao dch bao gm
ri ro la chn, ri ro đm bo, và ri ro nghip v.
 Ri ro danh mc: Là ri ro phát sinh do nhng hn ch trong qun lý danh
mc cho vay ca CTTC, bao gm ri ro ni ti và ri ro tp trung.
3

Hình 1.1 Phân loi RRTD theo nguyên nhân phát sinh ri ro
1.1.4 vào kh  n ca khách hàng
 Ri ro không hoàn tr n n: khi đn thi hn tr n quy đnh trong
hp đng tín dng mà khách hàng vn cha tr n vay.
 Ri ro do không có kh  n: Là ri ro xy ra trong trng hp
doanh nghip đi vay mt kh nng chi tr, ngân hàng phi thanh lý TSB ca doanh
nghip đ thu n.
 RRTD không gii hn  hong cho vay: Bao gm các hot đng khác
mang tính cht tín dng nh bo lãnh, cam kt, chp thun tài tr thng mi, đng
tài tr…
1.1.5 Các ch s i ro hong tín dng
1.1.5.1. Ch s v tình hình n quá hn
N quá hn trong kinh doanh tín dng là hin tng đn thi hn thanh toán
khon n ngi đi vay không có kh nng thc hin ngha v tr n đúng hn cho
CTTC. Trong quan h tín dng, vic phát sinh n quá hn là điu không th tránh
khi, nhng nu N quá hn phát sinh vt quá t l cho phép s dn đn tình trng
mt kh nng thanh toán ca CTTC.
 T l N quá hn
T l n quá hn cho thy s n gc b quá hn và cha th đc hoàn tr.
T l này cho thy ri ro ca vic món vay s không đc tr.

4

T l n quá hn =
S d n quá hn
(1.1)
Tng d n
 Các khách hàng có n quá hn:

T l khách hàng có NQH =
S khách hàng có NQH
(1.2)
Tng s khách hàng có d n
Nu t l các khách hàng có n quá hn thp hn t l NQH hay t l ri ro
theo thi gian, thì dng nh các khon cho vay ln có vn đ hn là các khon cho
vay món nh.
1.1.5.2 Các ch s v t l mt vn
Có 2 công thc tính t l mt vn có th cung cp mt cái nhìn v các khon
vay có kh nng b mt và các khon vay b mt tht s ca CTTC nh sau:
 T l d phòng ri ro tín dng:
Khon mc d tr mt vn, đc th hin trong bng cân đi k toán, là s
cng dn ca khon mc d phòng mt vn (đc coi nh là chi phí trong báo cáo
thu nhp) tr đi n quá hn đc xóa.
T l này  các CTTC thng ít khi vt quá 5%. Trong trng hp hot
đng tín dng tng trng vi tc đ nhanh hoc quy mô các khon vay là ln thì
nên s dng mu s là d n trung bình đ phn ánh chích xác hn khon vay mà
trong đó khon d tr mt vn đc trích ra.
 T l mt vn
T l này đc tính bng cách xác đnh t l vn vay b mt trong mt giai
đon nào đó (thng là 1 nm).
T l mt vn =
Mt vn đư xóa cho k báo cáo
(1.4)
D n trung bình cho k báo cáo

T l trích lp d phòng RRTD =
D phòng RRTD đc trích lp
(1.3)
D n cho k báo cáo

5

T l này khác nhau gia các CTTC, tùy thuc vào chính sách xóa n ca t
chc đó. Thông thng, mt vn nu ln hn 2% có ngha là cht lng tín dng có
vn đ.
1.1.5.3 Ch s  p ri ro
c đánh giá qua hai công thc sau:
H s kh nng bù đp các khon
cho vay b mt
=
D phòng ri ro tín dng đc
trích lp
(1.5)
D n b tht thoát

H s kh nng bù đp ri ro
tín dng
=
D phòng ri ro tín dng đc
trích lp
(1.6)

N quá hn khó đòi


1.1.6 Nguyên nhân dn ri ro tín dng
Có 3 nhóm nguyên nhân c bn gây nên ri ro tín dng : ó là các nguyên
nhân khách quan t môi trng bên ngoài, nguyên nhân t phía khách hàng, và
nguyên nhân do chính CTTC to nên.
1.1.6.1 Nguyên nhân khách quan t ng bên ngoài

 Nguyên nhân bt kh kháng
Các thit hi đôi khi ny sinh t nguyên nhân thiên tai nh bưo lt, hn hán,
ha hon và đng đt. Nhng thay đi v nhu cu ca ngi tiêu dùng hoc v k
thut mt ngành công nghip có th làm sp đ c c đ ca mt hãng kinh doanh
và đt ngi đi vay tng làm n có lưi vào th thua l.
 Thông tin bt cân xng
Trong quá trình hot đng, ngân hàng thc hin nghip v N và Có –
chuyn vn t ngi gi tin sang ngi đi vay tin – Toàn b giao dch này s
suôn s nu các bên tham gia đu có nhng thông tin và hiu bit đy đ.
 ng kinh t
Có nh hng đn sc mnh tài chính ca ngi đi vay và thit hi hay thành
công đi vi ngi cho vay. Trong giai đon kinh t hng thnh, ngi vay hot
6

đng tt do li nhun thu đc tng đi cao, nhng trng giai đon khng hong
kh nng hoàn tr ca ngi đi vay b gim sút.
 ng pháp lý
Trong kinh doanh các yu t pháp lý có tác đng đn hot đng kinh doanh
bao gm h thng lut, h thng các bin pháp bo đm cho pháp lut đc thc thi
và s chp hành nghiêm chnh pháp lut ca các ch th tham gia hot đng kinh
doanh và các ngành có liên quan. Cùng vi môi trng kinh t, môi trng pháp lý
to nên môi trng cho vay ca các CTTC. Môi trng cho vay có th nh hng
tích cc hay tiêu cc, có th hn ch hay làm tng thêm ri ro đi vi hot đng
kinh doanh tín dng ca các ngân hàng thng mi.
1.1.6.2. Nguyên nhân do chính sách cc
Ngoài các nguyên nhân trên, ri ro cho hot đng ca Công ty tài chính còn có
nhng nguyên nhân khác nh: Chính sách kinh t v mô ca Chính ph, các bin
đng v kinh t chính tr trên th gii và nhng nguyên nhân do tham nhng …Bt
k s thay đi nào trong chính sách kinh t v mô đu dn đn s thay đi ca lãi
sut, t giá hi đoái, điu kin m rng hay thu hp tín dng … ây là nhng nhân

t gây nên tính bp bên trong kinh doanh tin t, nh hng trc tip ti hot đng
ca các CTTC, đa các CTTC vào tình trng b đng, và ri ro tn tht phát sinh là
điu không tránh khi.
1.1.6.3 Nguyên nhân t i vay
Nguyên nhân t phía ngi đi vay là mt trong nhng nguyên nhân chính gây
ra ri ro tín dng cho CTTC vì khách hàng ca CTTC đa s là khách hàng trong
ngành và phc v cho công ty m, không có lng khách hàng c bn nên s d gp
ri ro hn các Ngân hàng thng mi. i vi các đi tng khách hàng khác nhau
thì nguyên nhân gây ra ri ro cng khác nhau.
 i vi khách hàng cá nhân: đa s các khon tín dng cp cho khách
hàng cá nhân là đáp ng nhu cu tiêu dùng ca h, do đó ngun tr n chính là thu
nhp n đnh ca ngi vay. Vì vy bt c mt nguyên nhân nào gây nên s mt n
đnh v thu nhp và cuc sng sinh hot ca ngi vay đu có th dn đn h không
7

th tr n đc cho ngân hàng, ví d nh ngi vay b tht nghip, ngi vay gp
mt s bt thng trong cuc sng (m đau, tai nn ).
 i vi khách hàng doanh nghip
- Ri ro trong kinh doanh ca doanh nghip: Ri ro này s xy ra
nu vic xây dng và trin khai các phng án, d án đu t sn xut kinh doanh
ca doanh nghip không khoa hc, vic d toán chi phí và xác đnh mc sn lng
sn xut không phù hp. Hn na, công vic đu t vn luôn cha đng kh nng
ri ro do nhng thay đi bt ng, ngoài ý mun ca điu kin kinh doanh, gây ra ri
ro cho doanh nghip.
- Ri ro tài chính: th hin  vic doanh nghip không th đi phó vi
các ngha v tr n gc và lãi tin vay cho ch n. Ri ro này gn lin vi c cu tài
chính doanh nghip, nu doanh nghip s dng vn vay quá nhiu đ tài tr cho
hot đng kinh doanh thì ri ro tài chính s tng lên.
1.1.6.4 Nguyên nhân do bn thân Công ty tài chính
 Chính sách tín dng ca CTTC không hp lý, quá nhn mnh vào li nhun

nên khi cho vay đư quá chú trng v li tc, không kim soát ri ro.
 Cán b tín dng ca CTTC đó không tuân th chính sách tín dng, không
chp hành đúng quy trình cho vay. Nguyên nhân có th là do nhân viên thiu trách
nhim hoc do thiu kh nng chuyên môn.
 nh giá tài sn đm bo không chính xác, hoc không thc hin đy đ th
tc pháp lý cn thit.
 Gii ngân trc khi có chng t đy đ, k hoch tr n không rõ ràng và
không đc quy đnh bng vn bn.
 S cnh tranh – CTTC mong mun có t trng cho vay nhiu hn các đi
th cnh tranh đc bit là các Ngân hàng thng mi. iu này có th dn đn s
cho vay quá mc, tc là cho vay vt quá kh nng có th chi tr ca ngi vay.
 Cán b tín dng vi phm đo đc kinh doanh, nh thông đng vi khách
hàng lp h s gi đ vay vn…

8

1.1.6.5 Nguyên nhân t phía bm tín dng
 Do s bin đng giá tr tài sn đm bo theo chiu hng bt li (ph thuc
vào đc tính ca tài sn và th trng giao dch các tài sn này).
 CTTC khó có kh nng tip cn, nm gi các tài sn bo đm đ x lý
chúng (do ngi vay vi phm hp đng v vic bo qun duy trì tài sn, do đc tính
ca tài sn hoc do thiu các c s pháp lý cho vic x lý tài sn).
 Trng hp bo đm đi nhân (bo lãnh): Bo lãnh là s bo đm tip có 3
bên tham gia, trong đó bên th ba (bên bo lưnh) đng ý chu trách nhim v khon
n cho bên th hai (khách hàng) ca CTTC nu ngi này không tr đc n cho
bên th nht là CTTC. Vn đ ch yu ca bo lãnh là dù CTTC có c gng gii
thích v trách nhim tim tàng đn đâu, ngi bo lãnh không bao gi t nguyn đ
tr tin. Nu vic đó xy ra thì có th quan h gia ngi bo lãnh và CTTC s tr
nên cng thng; có th khó thuyt phc h tr tin nu không thc kin h ra tòa,
mà vic này CTTC ch tin hành khi không còn cách nào khác.

1.1.7 ng ca ri ro tín dng
1.1.7.1 n bn thân ca Công ty tài chính
 Khi ri ro tín dng xy ra, CTTC s b mt mt phn hoc toàn b vn gc
và lưi vay. Trong khi đó, CTTC vn phi tr gc và lưi vay cho ngi gi tin, điu
này s làm cho CTTC b mt cân đi v ngun vn.
 Gây cn tr, khó khn cho vic chi tr ngi gi tin: CTTC là mt t chc
đi vay đ cho vay. Chính vì th khi CTTC huy đng đc mt khon tin thì ngay
lp tc các CTTC dùng s tin đó đ đu t cho vay. Nu khi đn hn ngi vay
không tr n cho CTTC đó, thì CTTC s không đ tin thanh toán cho khách hàng
gi tin vào, điu này làm gim kh nng thanh toán và uy tín ca CTTC. Nu
khon tin đó ln có th gây nguy him cho CTTC trong vic hoch đnh chi tr
tin gi ca khách hàng.
 nh hng đn chi phí, dòng tin, và kh nng sinh li, uy tín ca CTTC.


9

1.1.6.2 n nn kinh t
Khi ri ro tín dng xut hin, tác hi ca nó không ch vi bn thân CTTC
đó mà còn c vi nn kinh t xã hi. Ri ro tín dng chng t ngi vay vn đư
không thc hin đc hiu qu đu t nh đt ra khi vay vn tín dng t CTTC. Do
đó li ích kinh t xã hi d kin nhn đc đư không có. Sn xut và lu thông
hàng hoá s đình tr, chc nng làm công c điu tit nn kinh t s b suy yu.
Quyn li ca ngi gi tin s không đc đm bo.
1.1.7 Các m
 Mô hình 6C
Trng tâm ca mô hình này là xem xét liu ngi vay có thin chí và kh nng
thanh toán các khon vay khi đn hn hay không. C th bao gm 6 yu t sau:
 T cách ngi vay (Charater):
 Nng lc ca ngi vay (Capacity)

 Thu nhp ca ngi vay (Cash)
 Bo đm tin vay (Collateral)
 Các điu kin (Condition)
 Kim soát (Control)
(Tham kho ph lc 3)




Mô hình cho đim tín dng có u đim so vi phng pháp truyn thng 
ch là, nó cho phép x lý nhanh chóng mt khi lng ln các đn xin vay, vi chi
phí thp, khách quan, do đó góp phn tích cc trong vic kim soát ri ro tín dng.
Các mô hình cho đim tín dng s dng các s liu phn ánh nhng đc đim ca
ngi vay đ lng hóa xác sut v n cng nh phân loi ngi vay thành các
nhón có mc đ ri ro khác nhau.

10

 
Mô hình đim s tín dng đc thit lp da vào các ch tiêu tài chính quan
trng phn ánh t s liu thng kê trong lch s. Các mô hình đim tín dng thng
s dng các s liu phn ánh đc đim ca ngi vay đ tính toán xác sut ca ri
ro tín dng hoc đ phân loi khách hàng trên c s mc đ ri ro đư đc xác đnh.
Mô hình tính đim tín dng bao gm nhiu loi,  đây tác gi xin gii thiu hai loi
mô hình c bn: Mô hình xác sut tuyn tính và Mô hình phân bit tuyn tính (tham
kho Ph lc 4)
  Value at risk
Giá tr ti hn là mt thc đo v tng mc ri ro trong mt danh mc các tài
sn tài chính cho các nhà qun tr cao cp. Khi s dng thc đo giá tr ri ro ti
hn, các nhà qun tr tính cho mt danh mc tài sn ca mt t chc tài chính theo

cách nh sau:
“Chúng ta có X% chc chn rng chúng ta s không mt nhiu hn V đng
trong vòng N ngày ti”
Bin s V là giá tr ri ro ti hn ca danh mc tài sn. ó là mt hàm s
gm 2 bin: N biu din trc thi gian nm ngang, và X là mc đ tin tng. Có
ngha là nhà qun tr tin rng mc đ thua l trong vòng N ngày vi mc chc chn
X% không vt quá mt mc ri ro xác đnh V.
Nu tính vn ca ngân hàng theo mc đ ri ro ca th trng, thì các nhà
qun lý s s dng N = 10 ngày và X = 99. iu này có ngha là h s tp trung vào
mc thua l trong thi gian 10 ngày mà nó đc hy vng rng không vt quá 1%.
Vn mà h yêu cu ngân hàng duy trì ít nht gp 3 ln giá tr ri ro ti hn này.
Nói chung, khi N ngày là quưng thi gian nghiên cu biu din theo trc nm
ngang và X% là mc đ chc chn thì Value at risk là giá tr khon l tng ng
vi (100-X)% theo quy lut phân phi chun v mc đ bin đng giá tr ca danh
mc trong vòng N ngày ti. Ví d: khi N = 5 và X = 97, có ngha là 3% theo quy
lut phân phi chun s là mc đ bin đng giá tr danh mc trong vòng 5 ngày
ti.
11

Giá tr ri ro ti hn là mt thc đo v ri ro thay th tt nht. Mt s nhà
nghiên cu đư tranh lun rng Value at risk có th giúp cho nhà qun tr chn la
đc mt danh mc các khon cho vay có phân phi thu nhp nh nhau nhng tim
nng ri ro cao hn.
1.2. QUN TR RI RO TÍN DNG TI CÔNG TY TÀI CHÍNH

QTRR TD đc đnh ngha là s nhn dng, giám sát, đo lng và kim soát
ri ro phát sinh t nguy c v n ca nhng khon tín dng (Early, 1996; Coyle,
2000).
Qun tr ri ro tín dng là mt quá trình t vic hoch đnh chin lc đn vic
t chc thc hin, điu khin và kim soát vic thc hin chin lc nhm đm bo

vic đa ra các quyt đnh ri ro là rõ ràng và phù hp vi chin lc và mc tiêu
kinh doanh do Công ty tài chính đ ra.
Mc tiêu ca QTRRTD đc hiu không ch có ngha là gim thiu ri ro,
đúng hn mc tiêu QTRRTD là ti u hoá chi phí s dng đ QTRR nhng vn
đm bo các gii hn ri ro xác đnh. Hot đng QTRRTD hiu qu khi hn ch và
phòng nga đc ri ro còn  dng tim tàng.
QTRR TD ti công ty tài chính có nhiu đc thù khác vi QTRR TD ca
NHTM vì đi tng khách hàng ca Công ty tài chính là khách hàng trong ngành,
nên QTRR TD cng có ngha là liên quan đn vic kim soát các hot đng tín dng
trong ngành ca Tp oàn.

 QTRR TD giúp các CTTC hn ch s tn tht v vn: Khi khách hàng không
hoàn tr đc n vay, thu nhp ca CTTC s gim xung do s cn thit phi d
phòng cho khon tín dng này. Nu CTTC không có s phân b t l cho vay hp
lý gia các đi tng khách hàng thì s xy ra ri ro v n, li nhun vì th cng
gim xung. Vì vy, QTRR TD giúp các CTTC ngn nga và hn ch ri ro phát
sinh.
12

 c kinh doanh ca CTTC: Ri ro tín dng có
th phát sinh do nhiu nguyên nhân khác nhau, t ch quan đn khách quan. c
bit trong tình hình kinh t có nhiu bin đng nh hin nay, s doanh nghip kinh
doanh không hiu qu càng nhiu, ri ro tín dng càng d phát sinh. Do đó, QTRR
TD s là mt nghip v ch đo và là thc đo nng lc kinh doanh đ ngn nga
nhng tn tht xy ra cho các CTTC.
 QTRR TD là mt li th cnh tranh ca các CTTC: Nu quy trình QTRRTD
đc thc hin tt, các CTTC s sàn lc đc nhng khách hàng có tim nng,
nng lc tài chính tt, … đ tài tr vn đc hiu qu, to ra li th cnh tranh cho
các CTTC.


1.2.3.1 Chính sách qun tr ri ro tín dng
Nhm đm bo an toàn, hn ch ri ro trong hot đng tín dng, các CTTC
thit lp chính sách QTRRTD đng b nhm đa ra các quy tc, chun mc trong
hot đng tín dng ca mình, đc bit là chính sách đó nên xây dng da trên đc
thù hot đng tín dng ca CTTC là cho vay phc v hot đng ca Tp đoàn.
Chính sách QTRRTD thng đc thit lp di dng các vn bn, quy trình, quy
ch, quy đnh cp tín dng đi vi tng loi khách hàng, tng loi lnh vc ngành
ngh, tng loi mc đích s dng vn khác nhau. Các quy đnh này đm bo hot
đng tín dng luôn nm trong khuân kh cho phép, đm bo không vt quá
ngng gii hn chu ri ro ca CTTC.
Ngoài ra, chính sách QTRRTD còn vch ra phng hng hot đng và mt
khung tham chiu rõ ràng đ làm cn c xem xét các nhu cu vay vn. iu này to
s thng nht chung trong hot đng tín dng nhm hn ch ri ro và nâng cao kh
nng sinh li ca CTTC.

Tùy đc đim hot đng, các CTTC xây dng b máy QTRRTD phù hp
nhm đm bo có đy đ nhân s đi vi các hot đng QTRRTD  các cp khác