Kỳ vọng lạm phát và chính sách tiền tệ tại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH




NGUY



K





Chun ngành: Tài chính  Ngân hàng
: 60340201


LUẬN VSĨ KINH TẾ







Tp.H Chí Minh - 



L

 trình nghiên cu ca tôi. Các ni dung nghiên
cu và kt qu  tài này là trung thc ai công b trong bt c
công trình nghiên cng s liu trong các bng biu phc v cho
vic phân tích, nhc chính tác gi thu thp t các ngun khác nhau.
 tài còn s dng mt s nhn  liu ca các tác gi,
 chc khác.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách nhic
H t qu lua mình.

TP.HCM, ngày 14 tháng 10 m 2013
Tác gi


Nguyn Th Ngc Thanh








MC LC Trang




 và hình
 1
1   3
1.1   3
1.2  8
2   11
3    19
3.1  19
n 19
 19
3.1.2.1 Gii thiu v mô hình 20
3.1.2.2 Nhn dng mô hình 21
3.1.2.3 ng các thông s ca mô hình  22
3.1.2.4 King mô hình 22
3.1.2.5 Mô hình d báo ngn hn  23
3.1.3 Các yu t n k vng lm phát 24
3.1.3.1 Các yu t ng  24



3.1.3.2 Mô hình hn 25
c tính Output gap bng b lc HODRICK  PRESCOTT 26
3.2. Mô t d liu 27
c tính chui d liu thi gian 27
3.2.1.1 Các thành phn ca chui d liu thi gian 28
3.2.1.2 Tính dng 29
3.2.1.3 Tính mùa v 30
3.2.2 D li 30

3.3 Phân tích d liu và kt qu 33
3.3.1 D báo k vng lm phát 33
3.3.2 Phân tích các yu t tn k vng lm phát 39
3.3.2.1 Kiêm tra tính dng ca các bin 39
3.3.2.2 Kim tra bia 41
3.3.2.3 King liên kt  41
4   43
5  Kt lun và kin ngh   46
 49
  51




DANH MC CÁC BNG BIU VÀ HÌNH
S th t Tên bng Trang
Hình 1.1 ng cong Phillip cng phái kinh t hc
ng hp 3
Hình 1.2 ng Phillips có b sung k vng 5
Hình 1.3 ng cong Phillips dài hc và ng cong Phillips ngn hn 7
Bng 3.1 c v nhn dng mô hình 22
Hình 3.1 Kinh Dickey  Fuller 34
Hình 3.2  th hàm t  35
Hình 3.3 Kt qu chy mô hình ARIMA 36
Hình 3.4 Kinh nhiu trng ca ph 36
Hình 3.5 Kt qu d  37
Hình 3.6 Kt qu d  38
Hình 3.7 Kt qu d báo  38
Hình 3.8 Kt qu d  39
Bng 3.2 Kinh tính dng 40

Hình 3.9 Kt qu kinh bia 41
Hình 3.10 Kinh nhiu trng ca ph 43
Bng 4.1 Nhng yu t n k vng lm phát 43

1

TÓM TT
t v:
Trong thi gian qua, lm phát cao luôn là ma tim i vi s nh
kinh t ng kinh t dài hn  Vit Nam. Quá trình hi nhp quc t và
t do hóa tài chính mnh m trong khi nhng nn tng kinh t còn lng lo khin
nhii hoài nghi v kh nh và kim soát lm phát trong nhi,
dn ti tâm lý ci dân k vng l  vng lm
 kéo theo lm soát lm phát ca chính ph có
th gp nhi i chúng ta phi thng thn nhìn nhn l
u hành chính sách tin t  c ta hin nay. Mt câu hu
s quan tâm là ph u hành chính sách tin t hin nay không thc s
mang li hiu qu trong bi cnh kinh t c din bin phc tp và ngày càng
hi nhp sâu rn kinh t th giy bing. Vic nghiên c
vng lm phát và chính sách tin t ti Vin vào vic d báo v mc
lm phát k vi dân và xem xét nhng nhân t ng
n vic hình thành k vng lm phát.
Mc tiêu nghiên cu:
Tác gi tin hành d báo v mc lm phát k vi Vit Nam.
Bên c  nh các yu t ng ti k vng lm phát, t  ng
 ra mt chính sách tin t h vn hành nn kinh t tt

Câu hi nghiên cu:
Vic d báo lm phát k v Vic thc hi
nào? Xem xét các nhân t n vic hình thành k vng lm phát, t 

nhn t ti Vit Nam hin nay?
2

Phm vi nghiên cu:
Da vào chui d liu lm phát quá kh, xây dng mô hình d báo lm phát ngn
hlai. Xem xét các yu t n k vng lm phát: lm phát trong
quá kh
i Vin t 
2012.
u:
AutoRegressive Integrated
Moving A  d báo lm phát trong
 các giá tr lm phát trong quá kh. c chng minh là mt mô
hình mnh m  d m phát trong ngn hn.
S dng mô hình h  xem xét các yu t n k vng
lm phát ti Vit Nam. Các bim phát quá kh, chi tiêu chính
ph, t giá hc, lãi sut thc, chên lch sng, nhiên liu.
 tài
D báo lm phát trong ngn hn và vic tìm ra các yu t n k vng
lm phát giúp chính ph n t hiu qu n kinh t.
B cc c tài:
1. 
2. 
3. 
4. 
5.  
3

1 GII THIU
1.1 NG CONG PHILLIPS VÀ K VNG LM PHÁT

Phillips Alban W. (1958), "The relationship between unemployment and the rate
of change of money wages in the UK 1861-1957," Economica. Nhi
thành các m k thuu cng cong Phillips, mô hình chi phi là k
vng thích nghi. ng cong Phillips biu th quan h gia t l tht nghip và t l
lm phát ng cong Phillips phiên bn lm phát) hoc gia t l tht nghip và tc
 ng GDP ng cong Phillips phiên bt theo
tên Alban William Phillips       n hành nghiên cu thc
nghim da trên d liu ca c Anh t  1861  1957 và phát hin ra
 gia t l tht nghip và t 

Hình 1.1 Mô hình đng cong Phillip ca trng phái kinh t hc ố Ỉô tng hp
(Ngun: Kinh t h)
4

ng cong Phillips dc xung phía phi trên m th hai chiu vi trc hoành
là các mc t l tht nghip và trc tung là các mc t l lng này là
các kt hp gia t l lm phát và t l tht nghip. Dng cong Phillips, h
t l tht nghip gim xung thì t l lm phát s c li.
 dc cng cong Phillips càng nhiu thì chi phí ca s hy sinh v mt sn
ng và vi t mc tiêu nh v lm phát l dc cng
cong Phillips ph thuc phn l cng nhc c - hai yu t này
càng cng nhng cong càng phng và t l hy sinh càng cao.
ng phái kinh t hng hp lý lun r gim t l tht nghip
chính ph  dng chính sách qun lý tng cu, song do t l tht nghip có quan h
c chiu bn vng vi t l lng kinh t 
ra lm phát. Lm phát là cái giá phi tr  gim t l tht nghip.
hai 
            
expectation) .
               


K vng hp lý i John Muthc ph bin bi
Robert Emerson Lucas. K vng hp lý (Rational expectation): các k vc d
báo mt cách tt nh c vào tt c các thông tin sn có bao gm các thông tin v
chính sách. Nu chính sách ct gim lc tin cy, các k vng lm phát có
th iu chnh nhanh.
Edmund S. Phelps (1967  1970): Ba bài nghiên cu vit t n 1970 ca
Phelps gây chng trong gii kinh t vi nhng nghi vn v s i
gia tht nghip và lng cong Phillips. C thng cong Phillips
5

(lúc y) thiu mn lý thuyt v hành vi ca cá nhân hoc doanh nghi
n tính nh ca th ng. Theo Phelps, lm phát không
ch tu thuc vào mc tht nghip, mà còn vào k vng lm phát c  ng ln
doanh nghim phát s gây k vng là lm phát s tip tc, thm chí s
 vng 
làm lm phát trm trc ngày càng
gia tc.
Rt may, vòng trôn c l không tin vô cc b
phân tích trong mô hình ca ông, có mt sut tht nghip mà lm phát s ngng gia
tu, ông gi sut t tht nghip t i ch
ra là ch   gây ng nhn là sut  quyi
c, i tên nó lt tht nghip mà lm phát không gia
tt tht nghip khi k vng lm phát trùng vi lm phát thc t, và không
ai ci gì na. Kinh t tr li trng thái cân bng, dù có tht nghip. Mô hình
này ca Phelps u hin bng mng Phillips
có b sung k v

Hình 1.2 ng Phillips có b sung k vng (Edmund S. Phelps, 1967 - 1970)
6

Mt s m) trong t l lm phát k vng s gn lin vi s dch chuyn
lên (xung) cng cong Phillips. Vì vy, mt s m) trong t l lm phát
k vng s dn ti s m) ca t l lm phát thc t mà không ph thuc vào
khong cách sng.
T mô hình ca ông, Phelps kt lun: vì mi nn kinh t có mt sut tht nghip
 c ch có th gim tht nghii mc y mt cách tm thi, bi l
sm mun gì nn kinh t  v mc tht nghim phát). Nói
cách khác, theo Phelps (và nhiu kinh t   ca Keynes là
sai lm khi dng Phillips nguyên thu, cho rng có th dùng công c tin t
và thu khóa (l h sut tht nghin bt kì con s nào, và gi mãi 
mn là chp nhn t lng. Phelps khnh, tht nghip
i m    m phát s gia tc, và tip tc gia t  
khuyn ngh i ngn hn gia
tht nghip và lm phát, song nên lèo lái nn kinh t n mc thu dng ti
ho và bn vng dài lâu.
Friedman (1968): 









7


Hình 1.3 ng cong Phillips dài hn và đng cong Phillips ngn hn

(Ngun: Kinh t h)
Trong ngn hn, khi giá c hoc lm phát k vi, vic gim lm
i gim sng và vic làm.
Ch n t  lý lun cng phái kinh t hng hp.
H cho r       là ng cong Phillips ngn hn.
Friedman   m t l tht nghip t nhiên th ng lao
ng  trng thái cân bng vn có tht nghipng tht nghip t nhiên. Vì
th,  trng thái cân bng, t l tht nghip vn là mt s  nn kinh t cân
bng, thì lm phát không xng cong Phillips ngn hn dc xung phía phi và
ct trc hoành  giá tr ca t l tht nghip t nhiên. H chính ph áp dng các bin
pháp nh l tht nghip xui mc này, thì giá c s tm phát),
và có s dch chuyn lên phía trái dng cong Phillips ngn hn.
Sau khi lc, cá nhân vi hành vi kinh t n hình (hành vi duy lý)
s d tính lm phát tip tc. Trong khi ti i, lm
tin công thc t tr cho h gi s gim cung cp lao ng,
8

thm chí t nguyn tht nghip. T l tht nghip ln mc t l tht nghip
t nhiên, trong khi t l lm phát vn gi  mc cao.
Nc vn c gng gim t l tht nghip xui mc t 
ch i xy ra. Hu qu là, trong dài hn, t l tht nghip vn  mc t nhiên
mà t l lm phát li b nâng lên liên tc. Chính sách cy là ch có
tác dng trong ngn hn, còn v dài hn là tht bi.
Tp hng vi t l tht nghip t nhiên và các mc t l lm
phát liên tc b y lên cao to thành mng thng. c gi là
ng Phillips dài hn.
1.2 TNG QUAN V K VNG LM PHÁT
Lm phát k vng là lm phát hình thành trên các giá tr trong quá kh ca lm
phát do các cú sc v cung và các bing v cu gây ra (Theo Website Tng cc
thng kê).

Mt khái nim khác, Lm phát k vng là t l lm phát ng, các
doanh nghip và  ng s din ra  và  s 
yu t k vng v lm phát vào trong vic ra quynh ca h (Theo lexicon).
Tóm li: Lm phát k vng là nhng  ci dân v lm phát trong
c hình thành t các giá tr lm phát trong quá kh, i dân s hành
ng theo nhng gì mà h  k vng.


t khi dân chúng k vng lm phát  gim thì chính
sách kim ch lm phát ca Chính ph c li, nu không
n chuyn này thì có th mi sc lc ca Chính ph
s thu kt qu hn ch.
9

Vi k vng vào phân tích hành vi ci là mc quan
trng trong khoa hc kinh t n lý thuyt ln các quynh
chính sách t nh l
Trong mt bài vi k vng vào
phân tích bi ng giá c    ng nhà kinh t    
Robert Lucas, Thomas Sargent là nhi tiên phong  k vng vào h thng
lý thuyt kinh t.
Trong cuc sng, doanh nghii làm thuê s mc c tia giai
n làm ving cách hình dung giá c c 
nào. Mng vào lúc mà mình nh s 
gc chn rt bút ký hi tt
nh h yêu cu doanh nghip pha mình, ít nht là g
nu ch doanh nghing ý chuy tr 
không có lý do gì h n ph bù vào ph
(và c nhng nguyên liu vào mà h y, khi c hai b
phn này trong dân chúng cùng có mt k vng v giá c 

thì có th nó s t là g ng phi bt ngun
t n quá mc, bi giá hay s i cu trúc ca
nn kinh t, mà bt ngun t yu t k vng. Các chính sách chng lm phát s khó
u t k vnh.
Nu các h p u tin rng các chính sách ca
chính ph s có hiu qu trong vic gim lm phát, thì mc tiêu gim lm phát s t
c  i nhanh chóng và ít gây t   n kinh t  u h
  ng vào các chính sách này hoc nghi ng chính ph s  i sang
chính sách khác, thì mc tiêu gim lm phát có l s còn kéo dài dai dng và tn nhiu
công sc, ca ci. Cái giá phi tr cho vic gim lm phát càng cao, th t
c nó càng dài thì chính ph li càng d buông xuôi chính sách và các doanh nghip
10

 h i càng mt nim tin rng chính sách này s thành công.
M lu gì khin h  nó theo cách ca h?
ng hn cho vic hình thành k vng lm phát
Khi lm phát  mc thp trong sut mt khong thi gian dài, k vng s 
nói cách khác, các t chc cá nhân (h kinh doanh và doanh nghip) s không còn lo
lng v lc s tht rng mc lm phát có th i.
Khi lm phát  m c na. Nu
s i trong t l lm phát din ra chm, mc lm phát c d tính
 mc lm phát cc   vng có
kh ng, tc là ph thuc vào các giá tr quá kh (lagged values) ca lm
phát.
Khi nhu kin và chính sách ca chính ph i nhanh chóng,
k vng thích ng s dn ti nhng sai lm to lt giá. Trong nhng tình hung
y, các t chc cá nhân s iu chnh k vng không phi da vào quá kh, mà
d nhìn v c và c t các chính sách mà chính ph s ban
 chc cá nhân s b qua k vng thích
ng và chuyn sang k vng hp lý. Mu thú v là, khi các chính sách ca chính

ph t cách hoàn ho thì chúng s chng còn tác dng gì cho nn kinh
t thc khi k vc hình thành mt cách hp lý. Vì vy, nu chính ph tuyên b
rng s   l vic làm, các t chc các nhân s ngay lp tu
ch l lm phát k vng cong Phillips dch chuyn lên trên) và chính
sách s không có hiu qu gì ngoài vic làm t l l
 

 

11



 
tâm và theo sát.
2 NHNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN C
Michael Debabrata Patra and Partha Ray, 2010, Inflation Expectations and
Monetary Policy in India: An Empiricl Exploration. Xem xét nhng yu t ng
n k vng lm phát trong  nh các yu t quynh
ca k vng lm phát, t  ra mt chính sách tin t h vn hành nn kinh t
t dng mô hình t h d báo lm phát trong

[ ( ), ( ), AR( ), ( )]
e
t
f AR p MA q S m SMA n



Lot lc mô hình hóa trong khuôn kh mô hình t hi quy

t- autoregressive (ARMA), d lic th hin qua các giá tr trong
quá kh (các thành phn AR) và hin ti và giá tr tr c nhiu trng (thành phn
MA).
c ng mt chui các k vng lm phát trong thi k nghiên
cu, giai n tip theo là   s hình thành ca nhng k vng và  là vai
trò ca nhng k vng lm phát trong vic trong quá trình hình thành lm phát. Nu
lm phát k vng có mt vai trò quan trng trong viy quá trình lm phát 
, u k vng là v quan trng cho chính sách tin t.
Công thc tính là :

12


-i :  tr lm phát
(yyyy *) : khong cách u ra nh ng GDP thc t tr  ng GDP
g (EXPN): s ng các khon chi thc t ca Chính ph 
g (REERi ca t giá hc
 và : ph i trong giá nhiên liu và các sn phm chính
Kt qu nghiên cu:
Lm phát  ( 
 tính
tcao hay kéo dài.
    1/3 
 
  Nhìn chung, Strong 
  40% các trong àm
  hàng tiêu dùng bình quân 
 giá và 
 


 ,
  

Mt phát hi t nghiên cu này là nng ca lãi sut thc - i
din cho lng ca chính sách tin t. S bãi b nh v lãi sut, v nh
ng th ng và s phát trin ra bên ngoài i s c lp trong vic s dng
13

công c ca chính sách tin t và vai trò long vic nh l
Dc h s v lãi sut thc minh ch tin cy ca chính sách tin t
trong vic neo gi k vng lm phát trong nh mt s 
lãi sut báo hiu k vng lm phát thp  trong  n ti. Các kt qu thc
nghim ca bài nghiên cu này ch ra rng t l lãi sut thc có  trên
nhng d i dân, làm ng n chính sách tài khóa hoc thm chí
i t giá h
m ca nhóm tác gi, lp lun rng áp lc lm phát trong giai
n hin nay n là mt hing t phía cung và chính sách tin t g
không có tác dng hoc có tác dng rt ít, b ln át bi nguy  hin hu và rõ ràng ca
k vng lm phát vmt cân bng và tip tn.
Michael J. Lamla

and Samad Sarferaz,
March 2012,
Updating Inflation
Expectations
-
nghiên cu s hình thành ca k vng lm phát. Bng vic phân tích c
tính ca th cp nht nhng k vng và yu t quynh tia nó.
Thit lp mt mô hình kinh t linh hot theo dõi s hình thành ca k vng lm phát
ci tiêu dùng ti mi thm trong chui thi gian. Kt qu cho thy rng xu

ng cp nht các k vng l theo thi gian và có liên quan
n s ng và chng ca tin tc.

Nhóm tác gi da vào lý thuyt tín hiu. C th a, nhóm tác gi s dng
các khái nim cp nht ca Bayesian. Gi nh ri din i
có mt niu v l c). Nim tin v mc
l
i,t
c xây dng mng vi trung bình ca

i,t

a
2


14

Trong mi tháng, mi din i hp th mt s ng V ca tin tc. Tác
gi gi nh rng mu có chng mt thông tin nhiu (noisy) v lm
 nhc mt tín hiu nhiu là:

và phi mt vi v khai thác tín hiu. Tin tc này có kh d báo lm
phát ca mt nhà d báo chuyên nghi c gi báo lm
phát trung bình ca tt c các chuyên gia:

 ra rng khi thêm vào m chch trong tin tc
truy không làm nh h a nó.
Vi s d c v l ca nhng báo cáo
truyn thông nhii din có th i din cp nht v d báo

lm phát ca anh ta da vào công thc ca Bayes.
(1)
 trng ca d c, fi(.) là t tru kin ca nhng
c d báo l

i,t

(2)

15

.
Giá tr trung bình ca phân phi hu nghim (d báo t nay tr v sau 
i,t + 1
) là
bình quân gia quyn ca các giá tr trung bình d c và trung bình ca các tín
hiu nhiu t n truyn thông. Trng ca trung bình d bác
tính bi:
(3)

(4)
       




húng.




2

16


a
2





a
2



2
 


     Carroll (2003). S
khác nhau  ng thông s c cp nht theo thi gian và
gii thích mt cách rõ ràng quá trình cp nht s dng c s ng tín hi chính
xác ci dii lý thuyt thông tin mt
phn. Git cu thiu hp lý ca s ng tín hiu không
gii hn có th dn ti vic trích xut các tín hi.
 có liên kt vi mô hình h qu ca Mackowiak and Wiederholt
 a các bin kh 
ca mi. Trong phn trình bày ca nhóm tác gii v

sai d c ci tiêu dùng. Nu nhng d báo ca h y, h s
nghiêng nhi các tín hiu cu này có th c không ch
b phân tán trong nhng d báo ca ngi tiêu dùng mà còn bi nhng thành phn
c tính riêng, s bing ng   m k
thut thc nghim.
17

Do tính cht thi gian khác nhau i chúng ta cn mt khuôn kh kinh t linh
hot  kim tra k vng lm phác cp nht khác nhau qua t ng
tin tc và m chính xác ca thông tin có ng ti t ca vic cp nht.
Vi m này, nhóm tác gi c tính mt mô hình không gian trng thái Bayes cho
phép các thông s thi gian khác nhau và bing ngu nhiên.
Blanchflower, David G., and Conall MacCoille, 2009: “the Formation of
Inflation Expectations:An Empirical Analysis for the UK,”
Bài vit này s dng d liu vi mô t ba cuu tra c Anh 
xem xét các yu t hình thành k vng lm phát. Nhìn chung, nhóm tác gi tìm thy sai
lch ng  trong tt c các cuu tra, c bit vi nhi
không tr li  gii tr, ph n, ít hc và có thu nhp thp. Mt s khái quát v
nhân khu hc có th c thc hin da trên các cuu tra.
Nhóm tác gi y nhm v tui tác, gii tính, thu nhp, tình
trng s hu nhà và hc vn là nhng yu t quan trng n k vng lm
phát. Nhi có hc vn cao và có thu nhp cao thì lc yu t giá
c. K vng lm phát  theo tui tác, nhi có hc vn cao  và có s
hu nhà ng k vng lm phát th Nhng nhóm này  có nhiu kh
 c d  v lm phát chính thc i hai tháng ti, và ít
có nhng k vng c.
u quan trng nht i vi lm phát, là s k vng ca nhi trc tip
tham gia vào vinh giá và ti. Ti c thit lp  không
ng xuyên,  nhi thit lp tin  phi có mt cái nhìn v lm phát
 Nu lm phát c d kin s c liên tc cao trong ,

nhng có th tìm kim m   duy trì sc
mua ca h. u này s có th dn áp l u ra ca các công ty, và 
giá c tiêu dùng. Ngoài ra, nu các công ty k vng lm phát chung s  trong
18

 h s có ng , và tin rng h có th y mà không b
gim nhu cu v sng ca h.
Các quyng ti k vng lm phát.
Yu t lãi su, nu các h  và các công ty k vng lm phát
  là lãi sut thc t th hp d là gi tit
kim. g nu lãi su   ng vi k vng rng MPC s
 lãi sut ngân hàng  n áp lc lm phát, lãi sut thc t có th không thc
s suy gim.
Nhóm tác gi nh ba nhóm chính: du tra kho sát, da trên
th tng và các ch s kinh t. Nhóm tác gi kim tra chi tit nhng cuu tra ca
công chúng mà có th c t d liu vi mô.
Stefania Albanesi và ctg, 2003: Expectation Traps and Monetary Policy
Ti sao nói rng lm phát liên tc cao trong mt s thi k và liên tc thp trong
khong thi gian khác? Phn l li cho chính sách tin t. Kt qu cho thy, trong
mt mô hình cân bng tiêu chun, không có cam kt dn cân bng nhiu, hoc by
k vng. Trong nhng cái by, k vng lm phát cao hay thp dn dt 
có nhng t v ng các nhà honh tin t ra chính sách ti

Martin D. Cerisola và Gaston Gelos: What Drives Inflation Expectations in
Brazil? An Empirical Analysis (2005)
Nghiên cu này xem xét các yu t kinh t  n
các k vng lm phát kho sát ti Brazil k t c này thông qua khung mc tiêu
lt qu nghiên cu cho thy khung lm phát m
k vng, vi s phát tán ca nhng k vng lm phát gic bit là trong
thi gian không chc chn cao. Tác gi y rng ngoài mc tiêu lm phát,

19

m ca chính sách tin t l thp nht so v
thành công c trong vic hình thành nên các k vng. ng ca lm phát trong
quá kh trong vinh k vng xut hii thp, và bng chng thc
nghim tng th không cho thy s hin din ca s trì tr  trong quá trình lm
phát.
3 D LIU
3.1 LÝ THUYN
N
Nghiên cp c ng
lu các yu t quynh ca k vng
v lng cong Philips theo Keynes m
m c th ca tng quc gia, lng v chính sách tài chính tin t, chi phí
biên và các cú sc cung ngoi sinh. Kt qu thc nghim ch ra rng lm phát cao và
leo thang có th d dàng ng sâu rn d báo v mc lm phát và s kéo dài
c tin cy cho chính sách tin t nhm kim
ch lm phát bây gi n dch gim lm phát cp tc khi sc ép ca xã ht
n cm.



3.1.2 MÔ HÌNH T HT ARIMA (AutoRegressive
Integrated Moving Average)


20

3.1.2.1 GII THIU V MÔ HÌNH
[ ( ), ( ), AR( ), ( )]

e
t
f AR p MA q S m SMA n



AR: phn t hi quy autoregressive
MA: phn bình quân dch chuyn moving average
Trong lnh vc kinh t ng, vic d ng da trên hai loi mô hình chính
là mô hình nhân qu và mô hình chui thi gian. Trong mô hình nhân qu, k thut
phân tích hc s d thit lp mi quan h gia bin ph thuc và các
bin nguyên nhân. Giá tr ca bin ph thuc s c d báo theo giá tr ca các bin
i vi các chui thc s d d báo
các giá tr  d báo s ph thuc vào các giá tr
quá kh và tng có trng s các nhiu ngu nhiên hin hành và các nhiu ngu nhiên
 tr.
Theo Box  Jenkin mi quá trình ngu nhiên có tính du có th biu din
bng mô hình T Hi Qui Kt Ht ARIMA.
Mô hình t hi quy bc p = AR(P)
Trong mô hình t hi qui, quá trình ph thuc vào tng có trng s ca các giá
tr quá kh và s hng nhiu ngu nhiên.

t bc q  MA(q)
c mô t hoàn toàn bng tng có trng s
ca các ngu nhiên hi tr.

Mô hình Hi quy kt ht - ARIMA(p,d,q):