BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
LểăUYểNăPHNG
GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăCHTăLNGă
DCHăVăTIăNGỂNăHẨNGăTHNGă
MIăCăPHNăQUỂNăI (MB)
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.HăCHệăMINHăậ NMă2013
BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
LểăUYểNăPHNG
GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăCHTăLNGă
DCHăVăTIăNGỂNăHẨNGăTHNGă
MIăCăPHNăQUỂNăI
Chuyên ngành :ăQUNăTRăKINHăDOANH
Mƣăs : 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC: TS. PHM TH HẨ
TP.HăCHệăMINHăậ NMă2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Lun vn ắGiiăphápănơngăcaoăchtălngădchăvătiă
NgơnăhƠngăthngămiăcăphnăQuơnăđiă(MB)Ằnày là do chính tôi nghiên cu
và thc hin. Các s liu trong lun vn đc thu thp t thc t, có ngun gc rõ
ràng, đáng tin cy, đc x lý trung thc và khách quan. Tôi xin t chu trách
nhim v tính xác thc ca tài liu tham kho.
TP. H Chí Minh, Ngày tháng 12 nm 2013
Ngi thc hin
Lê Uyên Phng
MCăLC
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANHăMCăCHăVITăTT
DANHăMCăCỄCăBNGăBIU
DANHăMCăCỄCăHỊNHăV
MăU 1
CHNGă1ă- CăSăLụăLUNăVăCHTăLNGăDCHă
VăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI 4
1.1ăTNGăQUANăVăDVNH: 4
1.1.1ăCácăkháiănimăcăbn: 4
Ngân hàng 4
Ngân hàng thng mi 4
Dch v 4
Cht lng dch v 5
Dch v ngân hàng (DVNH) 5
1.1.2ăCácăloiădchăvăngơnăhƠng 7
1.1.2.1 Dch v huy đng vn 7
1.1.2.2 Dch v tín dng: 8
1.1.2.3 Dch v th 8
1.1.2.4 Dch v thanh toán 9
1.1.2.5 Dch v ngân hàng đin t 9
1.1.2.6 Các dch v khác 10
1.2ăCHTăLNGăDCHăVăNGỂNăHẨNG 10
1.3 CỄCăLụăTHUYTăỄNHăGIỄăCHTăLNGăDVNH 13
1.3.1 Mô hình 5ăkheăhăchtălngădchăv 13
1.3.2ăMôăhìnhănghiênăcuăSERVQUAL 16
1.4ăOăLNGăCHTăLNGăDCHăVăNGỂNăHẨNG: 17
1.4.1ăaădngăcaăsnăphmădchăv 17
1.4.2ăHătngăcôngănghăvƠămngăli,ăChínhăsáchăkháchăhƠng 19
1.4.3ăHăsăquyătrìnhăthătc 22
1.4.4ăThiăgianăxălỦăhăs 22
1.4.5ăTháiăăđăphcăvăvƠătrìnhăđăcaănhân viên 23
1.5ăVAIăTRọăCAăDCHăVăVẨăCHTăLNGăDCHăVăTIăNGỂNăHẨNGă
THNGăMI 23
1.5.1ăiăviănnăkinhăt 23
1.5.2ăiăviăngơnăhƠng 24
1.5.3ăiăviăkháchăhƠng 25
CHNGă2ă- THCăTRNGăCHTăLNGăDCHăVăTIă
NGỂNăHẨNGăTMCPăQUỂNăI 26
2.1ăTNGăQUANăCAăNGỂNăHẨNGăTMCPăQUỂNăI 26
2.1.1ăLchăsăhìnhăthƠnhăvƠăphátătrin 26
2.1.2ăChcănngăậ Nhimăvă- QuynăhnăcaăMB 28
2.1.3ăCăcuătăchcăqunălỦ 29
2.1.4ăCăsăvtăchtăkăthut 34
2.1.5ăKtăquăhotăđngăkinhădoanhăcaăngơnăhƠngăTMCPăQuơnăđiăthiăgiană
quaăgiaiăđonătă2008ă- 2012 34
2.1.5.1 V hot đng huy đng vn 35
2.1.5.2 V hot đng tín dng 35
2.1.5.3 V hot đng th 36
2.1.5.4 V hot đng thanh toán 39
2.1.5.5 V hot đng ngân hàng đin t 39
2.1.5.6 V các hot đng dch v khác 41
2.2ăTHCăTRNGăCHTăLNGăDCHăVăCAăNGỂNăHẨNGăTMCPă
QUỂNăIăTHIăGIANăQUAăTă2008ăậ 2012 42
2.2.1ăChtălngădchăvăhuyăđngăvn 43
2.2.2ăChtălngădchăvătínădng 45
2.2.3ăChtălngădchăvăth 46
2.2.4ăChtălngădchăvăthanhătoán 48
2.2.5ăChtălngădchăvăngơnăhƠngăđinăt 50
2.3ăỄNHăGIỄăVăCHTăLNGăDCHăVăTIăNGỂNăHẨNGăTHNGă
MIăCăPHNăQUỂNăIă(MB) 52
2.3.1ăuăđim 52
2.3.2ăNhngătnătiăvƠăhnăch 53
2.3.3ăNguyênănhơnăcaănhngăhnăch 55
CHNGă3ă- GIIăPHỄPăNHMăNỂNGăCAOăCHTă
LNGăDCHăV TIăNGỂNăHẨNGăQUỂNăI 57
3.1ăNHăHNGăPHỄTăTRINăCAăNGỂNăHẨNGăQUỂNăIăNăNMă
2020 57
3.2ăMTăSăGIIăPHỄPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVăTIăNGỂNă
HẨNGăQUỂNăIăNăNMă2020 58
3.2.1ăGiiăphápăvăsăđaădngăcaăsnăphmădchăv 58
3.2.2ăGiiăphápăHătngăcôngănghăvƠămngăli,ăChínhăsáchăkháchăhƠng 60
3.2.3ăGiiăphápăvăhăsăquyătrìnhăthătc 64
3.2.4ăGiiăphápăvăthiăgianăx lỦăhăs 65
3.2.5ăGiiăphápăvătháiăđăphcăvăvƠătrìnhăđăcaănhơnăviên 67
3.3ăKINăNGH 69
3.3.1ăiăviăChínhăph 69
3.3.2ăiăviăNgơnăhƠngăNhƠănc 70
KTăLUN 72
TẨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLCă1
PHăLCă2
PHăLCă3
PHăLCă4
PHăLCă5
DANHăMCăCHăVITăTT
ACB : Ngân hàng TMCP Á Châu
AGRIBANK : Ngân hàng Nông nghip và phát trin nông thôn Vit Nam
DN : Doanh nghip
DNVVN : Doanh nghip va và nh
DV : Dch v
DVNH : Dch v Ngân hàng
Eximbank : Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam
KH : Khách hàng
KHCN : Khách hàng cá nhân
LC : Letter of Credit (Th tín dng chng t)
NH : Ngân hàng
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
MB : Ngân hàng TMCP Quân đi
MHTC : Mô hình t chc
POS : Máy chp nhn th
Sacombank : Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
Techcombank: Ngân hàng TMCP K thng
TCTD : T chc tín dng
TMCP : Thng mi c phn
TPHCM : Thành ph H Chí Minh
TTQT : TTQT
VCB : Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
VIP : Khách hàng cao cp
DANHăMCăCỄCăBNGăBIU
Bng 2.1: Mng li các đn v hot đng ca MB 34
Bng 2.2: Huy đng vn ca MB t nm 2008 – 2012 35
Bng 2.3: D n ca MB t nm 2008 – 2012 36
Bng 2.4: Tình hình phát trin th giai đon 2010 – 2012 37
Bng 2.5: Doanh s s dng th 2010 – 2012 38
Bng 2.6: Doanh thu, chi phí và lưi thun t hot đng kinh doanh th 39
Bng 2.7: Hot đng thu nhp t hot đng dch v thanh toán và tin mt ca MB t
2008 – 2012 39
Bng 2.8: Hot đng Ngân hàng đin t ca MB t nm 2011 – 2013 40
Bng 2.9: Thu nhp và lưi thun kinh doanh ngoi hi ca MB t nm 2008 – 2012 41
Bng 2.10: Hot đng bo lưnh ca MB t 2008 – 2012 42
Bng 2.12: Hot đng thu lưi tin gi ca MB t 2008 – 2012 44
DANHăMCăCỄCăHỊNHăV
Hìnhăv
Hình 1.1: Mô hình 5 khe h cht lng dch v 14
Hình 2.1: Mô hình c cu t chc MB hin nay 33
1
MăU
1. SăCNăTHITăCAăăTẨI
Nm 2012 đư trôi qua đánh du mt nm đy khó khn và thách thc vi
toàn b nn kinh t Vit Nam nói chung và ngành tài chính ngân hàng nói riêng. N
xu gia tng, x lý còn chm và gp còn nhiu khó khn. Lưi sut tín dng còn cao
so vi hiu qu sn xut kinh doanh. Tng trng huy đng vn cao hn nhiu so
vi tng trng tín dng cho vay; chênh lch lưi sut huy đng và lưi sut cho vay
còn ln. Doanh nghip còn nhiu khó khn, khó tip cn đc ngun vn, tn kho
ln. S lng doanh nghip phi gii th, ngng hot đng còn nhiu. Th trng
bt đng sn đình tr, cha có kh nng phc hi sm, tim n nhiu ri ro. Mt s
tp đoàn, tng công ty nhà nc hot đng sn xut kinh doanh hiu qu thp, vi
phm pháp lut, gây tht thoát ln tài sn nhà ncầBên cnh đó, vic hi nhp
kinh t đòi hi các Ngân hàng phi liên tc và không ngng nâng cao cht lng
dch v mt mt đ kp thi thích ng vi bi cnh cnh tranh v cung cp dch v
ngân hàng ngày càng khc lit ca các Ngân hàng trong nc và vi các ngân hàng
nc ngoài; mt khác nhm đáp ng nhu cu ngày càng đa dng và nâng cao ca
các “thng đ”. Ngân hàng Quân đi cng không nm ngoài qu đo phát trin đó.
Bên cnh vic phát trin rng rưi mng li, đa bàn hot đng rng khp trên c
nc và đc bit là th trng phía Nam, Ngân hàng Quân đi cng đang rt chú
trng đn công tác nâng cao cht lng dch v, cht lng sn phm, đa dng hóa
nhiu sn phm, dch v ngân hàng đm bo cnh tranh vi các Ngân hàng khác và
nhm mc tiêu phn đu tng bc đa thng hiu và uy tín ca Ngân hàng Quân
đi phát trin mnh trên th trng tài chính trong nc tr thành mt trong 5 Ngân
hàng hàng đu trong h thng Ngân hàng thng mi c phn ti Vit Nam và nâng
cao nng lc cnh tranh trên th trng khu vc và quc t.
T thc t trên vic đánh giá li thc trng cht lng dch v ngân hàng ti
Ngân hàng thng mi c phn Quân đi (MB) cng nh tìm các gii pháp nâng
cao cht lng dch v Ngân hàng nhm tha mưn ti đa nhu cu khách hàng hin
ti và trong thi gian ti và đm bo tng thu thun t mi hot đng dch v đem
2
la cho Ngân hàng mang ý ngha vô cùng quan trng đi vi s phát trin ca Ngân
hàng Quân đi trong thi gian ti. Vì th tác gi đư chn đ tài ắGiiăphápănơngă
caoăchtălngădchăvătiăNgơnăhƠngăthngămiăcăphnăQuơnăđiẰălàm đ tài
nghiên cu ca mình nhm tìm ra đc nhng gii pháp phù hp, h tr vic nâng
cao cht lng dch v ca Ngân hàng Quân đi – ni tác gi đang công tác.
2. MCăTIểUăNGHIểNăCU
- Trên c s lý thuyt v cht lng dch v ngân hàng đ làm rõ thc trng cht
lng dch v ti Ngân hàng Quân đi t đó đ xut gii pháp nâng cao cht lng
dch v ti Ngân hàng.
3. IăTNGăVẨăPHMăVIăNGHIểNăCU
- i tng nghiên cu: Cht lng dch v ngân hàng ti Ngân hàng TMCP
Quân đi.
- Phm vi nghiên cu:
+ Gii hn: Ngân hàng thng mi c phn Quân đi.
+ Thi gian nghiên cu: t ngày 1/1/2008 đn 31/12/2012
4. PHNGăPHỄPăNGHIểNăCU:
- Phng pháp nghiên cu: Tác gi s dng kt hp nhiu phng pháp bao
gm thng kê, điu tra kho sát, chuyên gia và phân tích tng hp,ầc th:
+ Phng pháp chuyên gia: Tác gi tin hành thu thp, tham kho các ý kin
ca các chuyên gia trong ngành, các nhà nghiên cu khoa hc, các nhà qun lý
thông qua các cuc hi tho, phng vn mt s chuyên gia trong ngành ngân hàng
nh Chuyên viên cao cp ca Ngân hàng nhà nc, Ban lưnh đo MB và Ban lưnh
đo mt s ngân hàng c phn ln nh Eximbank, Sacombank, BIDV,ầđc bit là
khách hàng và cán b công nhân viên, cán b qun lý ca MB nhm rút ra các nhân
t cu thành cht lng dch v.
+ Phng pháp thng kê: S liu đc thu thp t các báo cáo thng niên
ca Ngân hàng Quân đi, bn công b thông tin, bn cáo bch, các báo cáo ni b
ca Ngân hàng, tp chí kinh t, tài chính ngân hàng đ x lý thông tin v thc trng
cht lng dch v ngân hàng ti MB.
3
+ Phng pháp điu tra kho sát: Tác gi tin hành thm dò ý kin ca khách
hàng đang giao dch ti MB thông qua phiu điu tra kho sát đ rút ra nhng đim
mnh, đim yu ca cht lng dch v mà MB đang cung cp.
+ Phng pháp tng hp: T c s lý lun và thc tin thc trng cht lng
dch v ti ngân hàng TMCP Quân đi đ đ xut gii pháp nâng cao cht lng
dch v cho ngân hàng.
5. ụăNGHAăTHCăTINăCAăăTẨIăNGHIểNăCU
T thc trng cht lng dch v ti Ngân hàng TMCP Quân đi, phân tích
nhng đim tích cc và hn ch v cht lng dch v ti Ngân hàng TMCP Quân
đi nhm giúp MB thc hin đc các gii pháp phù hp góp phn ci thin và
nâng cao hn na cht lng dch v trong thi gian ti.
6. KTăCUăCAăăTẨIăNGHIểNăCU
Ngoài m đu và kt lun, đ tài nghiên cu đc chia thành 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v cht lng dch v ngân hàng
Chng 2: Thc trng cht lng dch v Ngân hàng ti Ngân hàng Quân đi
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng dch v ngân hàng ti Ngân hàng
Quân đi.
4
CHNGă1 - CăSăLụăLUNăVăCHTăLNGăDCHă
VăNGỂNăHẨNG THNGăMI
1.1 TNGăQUANăVăDVNH:
1.1.1 Cácăkháiănimăcăbn:
nm bt mt cách c th và rõ ràng v cht lng dch v nói chung và
cht lng DVNH nói riêng trc ht cn có nhng có nhìn tng quan v các khái
nim này.
Ngân hàng
Ngân hàng là loi hình t chc tín dng (trong đó t chc tín dng là doanh
nghip thc hin mt, mt s hoc tt c các hot đng ngân hàng).
T chc tín dng bao gm ngân hàng, t chc tín dng phi ngân hàng, t
chc tài chính vi mô và qu tín dng nhân dân) có th đc thc hin tt c các hot
đng ngân hàng theo quy đnh ca Lut này. Theo tính cht và mc tiêu hot đng,
các loi hình ngân hàng bao gm ngân hàng thng mi, ngân hàng chính sách,
ngân hàng hp tác xư.
(Theo lut các t chc tín dng s 47/2010/QH12)
Ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi là ngân hàng đc thc hin toàn b hot đng ngân
hàng và các hot đng kinh doanh khác có liên quan vì mc tiêu li nhun, góp
phn thc hin các mc tiêu kinh t ca nhà nc.
(Theo Ngh đnh ca Chính ph s 49/2000/N – CP ngày 12/09/2000)
Trong đó hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và DVNH vi
ni dung thng xuyên là nhn tin gi, s dng s tin này đ cp tín dng và
cung ng các dch v thanh toán.
Dch v
Theo quan đim ca chuyên gia Marketing Philip Kotler: dch v là mi hot
đng và kt qu mà mt bên có th cung cp cho bên kia, ch yu là vô hình, không
5
dn đn quyn s hu mt cái gì đó. Sn phm ca nó có th gn hay không gn vi
mt sn phm vt cht.
Khái nim dch v trong lnh vc qun lý cht lng theo TCVN ISO
8402:1999 “Dch v là kt qu to ra đ đáp ng yêu cu ca khách hàng bng các
hot đng tip xúc gia ngi cung cp – khách hàng và các hot đng ni b ca
ngi cung cp”.
Cht lng dch v
Có rt nhiu khái nim đc đa ra đ đnh ngha v cht lng dch v tùy
thuc vào nhiu yu t khác nhau nh (đi tng nghiên cu, lnh vc, môi trng
nghiên cu, mc tiêu nghiên cu, ).
Theo Parasuraman, Zeithaml và Berry (1985) thì cht lng dch v là
khong cách gia s mong đi ca khách hàng v nhng tin ích mà dch v s
mang li cho h và nhn thc, cm nhn ca h v kt qu h có đc sau khi đư s
dng qua dch v đó. Cng theo Parasuraman thì k vng trong cht lng dch v
là nhng mong mun ca khách hàng ngha là h cm thy nhà cung cp phi thc
hin ch không phi s thc hin các yêu cu v dch v.
Theo Hurbert (1995) thì trc khi s dng dch v, khách hàng đư hình thành
mt “kch bn” v dch v đó. Khi “kch bn” ca khách hàng và nhà cung cp
không ging nhau, khách hàng s cm thy không hài lòng.
Crolin và Tailor (1992) cho rng s hài lòng ca khách hàng nên đánh giá
trong thi gian ngn , còn cht lng dch v nên đánh giá theo thái đ ca khách
hàng v dch v đó trong khong thi gian dài.
Theo TCVN ISO 9000 : 2000 coi cht lng dch v là mc đ ca mt tp
hp các đc tính vn có ca dch v tha mưn các nhu cu, mong đi ca khách
hàng và các bên có liên quan. (Theo Giáo trình Qun lý Cht lng, T Th Kiu
An và cng s, 2010, trang 99)
Dch v ngân hàng (DVNH)
Cho đn nay, có khá nhiu quan đim khác nhau v DVNH. Theo cun
“Nghip v Ngân hàng hin đi” ca tác gi David Cox, hu ht các hot đng
6
nghip v ca ngân hàng thng mi đu gi là DVNH. C th hn, DVNH đc
hiu là các nghip v ngân hàng v vn, tin t, thanh toánầmà ngân hàng cung
cp cho khách hàng nhm đáp ng nhu cu kinh doanh, sinh li, sinh hot cuc
sng, ct tr tài snầca h, nh đó ngân hàng thu chênh lch lưi sut, t giá hay
thu phí.
Theo Lut T chc tín dng s 47/2010/QH12 nhc đn các hot đng ca
Ngân hàng thng mi đó là: 1. Nhn tin gi không k hn, tin gi có k hn,
tin gi tit kim và các loi tin gi khác; 2. Phát hành chng ch tin gi, k
phiu, tín phiu, trái phiu đ huy đng vn trong nc và nc ngoài; 3. Cp tín
dng di các hình thc; 4. M tài khon thanh toán cho khách hàng; 5. Cung ng
các phng tin thanh toán; 6. Cung ng các dch v thanh toán.
Theo cách đnh ngha ca T chc Thng mi th gii (WTO) đa ra trong
Ph lc v dch v tài chính ca Hip đnh chung v thng mi dch v (GATS)
thì: Mt dch v tài chính là bt k dch v nào có tính cht tài chính đc mt nhà
cung cp dch v tài chính cung cp. Dch v tài chính bao gm dch v bo him
và dch v liên quan ti bo him, mi DVNH và các dch v tài chính khác (ngoi
tr bo him). iu đó có ngha DVNH là mt b phn cu thành dch v tài chính
và trong bng phân ngành dch v ca WTO nó đc chia thành 12 phân ngành c
th sau: 1. Nhn tin gi và các khon tin gi t công chúng; 2. Cho vay di mi
hình thc bao gm: cho vay tiêu dùng, th chp, bao thanh toán và các khon tài tr
cho các giao dch thng mi khác; 3. Cho thuê tài chính; 4. Tt c các khon thanh
toán và chuyn tin, bao gm th tín dng, th ghi n, th thanh toán, séc du lch và
hi phiu ngân hàng; 5. Bo lưnh và cam kt thanh toán; 6. T doanh hoc kinh
doanh trên tài khon ca khách hàng, k c trên th trng tp trung, th trng
OTC hoc các th trng khác; 7. Phát hành các loi chng khoán, bao gm c vic
bo lưnh phát hành và đi lý phát hành (c phát hành công khai và không công khai)
và cung ng các dch v liên quan đn hot đng phát hành; 8. Môi gii tin t; 9.
Qun lý tài sn gm qun lý tin mt, qun lý danh mc, tt c các hình thc qun
lý đu t tp th, qun lý qu hu trí, dch v y thác, lu ký và tín thác; 10. Dch
7
v thanh toán và thanh toán bù tr đi vi các tài sn tài chính, bao gm chng
khoán, các sn phm phái sinh và các công c có th chuyn nhng khác; 11.
Cung cp và trao đi các thông tin tài chính, x lý d liu tài chính và phn mm có
liên quan ca các nhà cung ng dch v tài chính khác; 12. Dch v t vn, môi gii
và các dch v tài chính h tr khác liên quan đn tt c các hot đng nói trên, bao
gm c vic tham chiu và phân tích tín dng, nghiên cu, t vn đu t và đu t
theo danh mc, t vn đi vi các hot đng mua li và tái c cu doanh nghip
cng nh xây dng chin lc.
Tóm li, DVNH bao gm tt c nhng hot đng ca ngân hàng, cung cp
sn phm ngân hàng nhm tha mưn các nhu cu ca khách hàng giao dch và tìm
kim li nhun t nhng hot đng nói trên.
1.1.2 CácăloiădchăvăngơnăhƠng
1.1.2.1 Dch v huy đng vn
Nghip v huy đng vn là mt trong nhng hot đng ch yu và quan
trng nht ca ngân hàng thng mi vì hot đng này mang li ngun vn đ ngân
hàng có th thc hin các hot đng khác nh cp tín dng và cung cp các dch v
ngân hàng cho khách hàng.
(Theo Nghip v Ngân hàng hin đi, TS Nguyn Minh Kiu, 2007)
Theo Ngh đnh 49/2000/N-CP ngày 12/09/2000 ca Chính ph v t chc
và hot đng ca ngân hàng thng mi quy đnh các hình thc huy đng vn ca
ngân hàng thng mi nh sau:
- Nhn tin gi ca các t chc, cá nhân, và các t chc tín dng khác di
các hình thc tin gi không k hn, tin gi có k hn và các loi tin gi khác
- Phát hành chng ch tin gi, trái phiu và các giy t có giá khác đ huy
đng vn ca t chc, cá nhân trong nc và ngoài nc khi đc Thng đc Ngân
hàng nhà nc chp thun.
- Vay vn ca các t chc tín dng khác hat đng ti Vit Nam và ca các
t chc nc ngoài.
8
- Vay vn ngn hn ca Ngân hàng nhà nc theo quy đnh ca Lut Ngân
hàng nhà nc Vit Nam.
ng góc đ sn phm dch v cung cp cho khách hàng là cá nhân hoc
t chc kinh t, dch v huy đng vn ca các ngân hàng thng mi hin nay ch
yu bao gm các hình thc nh sau:
a. Huy đng qua tài khon tin gi: Hin nay có nhiu hình thc tin gi
khác nhau nh tin gi thanh toán, tin gi không k hn, tin gi có k hn, tin
gi tit kim,ầ
b. Huy đng vn thông qua phát hành giy t có giá (phát hành các công c
n): Ngoài huy đng vn thông qua tài khon tin gi, các NHTM còn huy đng
vn thông qua phát hành các giy t có giá nh k phiu, trái phiu ngân hàng,
chng ch tin gi,
1.1.2.2 Dch v tín dng:
Dch v cp tín dng là vic Ngân hàng chuyn nhng quyn s dng vn
t ngân hàng sang khách hàng trong mt khon thi gian nht đnh và khách hàng
phi tr cho ngân hàng mt chi phí nht đnh.
Hot đng cp tín dng bao gm các hình thc cho vay, chit khu, bo lưnh,
cho thuê tài chính, bao thanh toán và các hình thc khác theo quy đnh.
1.1.2.3 Dch v th
Th ngân hàng là mt phng tin thanh toán không dùng tin mt và là mt
sn phm tài chính cá nhân mà ngân hàng phát hành và cung cp cho khách hàng
nhm s dng trong giao dch thanh toán, đem li nhiu tin ích cho khách hàng
đng thi đóng vai trò quan trng trong vic thu hút s lng khách hàng mi, tng
huy đng, tng thu dch v cho ngân hàng qua đó giúp các ngân hàng thng mi
qung bá và m rng thng hiu cng nh uy tín ca ngân hàng đn công chúng.
Hin nay, các ngân hàng thng mi cung cp đn khách hàng rt nhiu dch v th
tin ích tuy nhiên nhìn chung đc chia thành 2 loi: th tín dng và th ghi n (ni
đa và quc t).
9
+ Th ghi n là th do ngân hàng phát hành cho phép ch th thc hin giao
dch th trong phm vi lưnh th Vit Nam (đi vi th ni đa) và nc ngoài (đi
vi th quc t), giúp khách hàng ch đng qun lý tài khon và tin mt mi lúc
mi ni nhm mc đích thanh toán tin hàng hoá, dch v và gi rút tin mt ti các
máy ATM.
+ Th tín dng là phng tin thanh toán không dùng tin mt do ngân hàng
phát hành cho Khách hàng di hình thc ch yu là “ng trc tr sau”, đáp ng
mi nhu cu chi tiêu, mua sm, n ung, gii trí hay du lchầđc lu hành trên
toàn th gii.
1.1.2.4 Dch v thanh toán
Theo Ngh đnh ca Chính ph s 64/2001/N-CP ngày 20 tháng 9 nm
2001 v hot đng thanh toán qua các t chc cung ng dch v thanh toán: Dch v
thanh toán là vic cung ng phng tin thanh toán, thc hin giao dch thanh toán
trong nc và quc t, thc hin thu h, chi h và các loi dch v khác do Ngân
hàng Nhà nc quy đnh ca các t chc cung ng dch v theo yêu cu ca ngi
s dng dch v thanh toán.Các dch v thanh toán mà ngân hàng thng mi đang
cung cp hin nay rt đa dng nh chuyn tin ni b trong h thng ngân hàng,
chuyn tin khác h thng gia các ngân hàng thng mi, chuyn tin TTQT và
thanh toán bù tr. Các phng tin thanh toán thông dng bao gm: séc, u nhim
thu, u nhim chi, th tín dng, th thanh toán,ầ
1.1.2.5 Dch v ngân hàng đin t
“Ngân hàng đin t” là mt trong nhiu ng dng công ngh hin đi ca
Ngân hàng vi kh nng x lý thông tin trc tuyn, dch v ngân hàng đin t cung
cp các dch v thanh toán và truy vn online cho mi đi tng khách hàng cá
nhân và doanh nghip, giúp khách hàng tit kim thi gian và giao dch đn gin
đng thi giúp ngân hàng phát trin dch v này có th thu hút thêm khách hàng,
góp phn tng doanh thu. Các dch v ngân hàng đin t hin nay có th k đn:
Call Center: Là mt trung tâm h tr dch v ca mi ngân hàng thng mi
nhm mc đích gii đáp các thc mc hoc x lý nhng khiu ni ca khách hàng.
10
Ví d trung tâm 247 ca ngân hàng Quân đi, tng đài 247/247 ca ngân hàng Á
Châu, tng đài 24/7 ca ngân hàng Eximbank,
Phone Banking: là loi hình dch v tr li t đng t đin thoi c đnh ca
các ngân hàng thng mi nhm gii đáp các thc mc ca khách hàng v lưi sut,
t giá, thông tin cá nhân ca khách hàng,ầ
Mobile Banking: là hình thc cung cp dch v ngân hàng cho khách hàng
qua đin thoi di đng. Khách hàng đc cài đt s đin thoi di đng liên kt vi
các giao dch liên quan đn tài khon ti ngân hàng. T đó khách hàng có th cp
nht s bin đng ca tài khon hoc thc hin các giao dch xem s d, chuyn
khon, lit kê giao dch, nhn thông báo lưi sut, t giá qua tin nhn SMS, và thc
hin các giao dch thanh toán nh thanh toán tin đin, nc, internet,ầ
Home Banking: là loi dch v khách hàng có th thc hin thông qua h
thng máy tính ti nhà đc ngân hàng cài đt phn mm liên kt vi h thng máy
tính ca ngân hàng thông qua modem – đng đin thoi quay s, khách hàng phi
đng ký s đin thoi và ch s này mi kt ni đc vi h thng HomeBanking
ca ngân hàng đ thc hin các giao dch chuyn khon và thanh toán.
Internet Banking là dch v ngân hàng mà khách hàng thc hin các giao dch thông
qua Internet. Khách hàng truy cp vào website ca ngân hàng đ thc hin các giao dch.
1.1.2.6 Các dch v khác
Ngoài các dch v chính nêu trên, hin nay các ngân hàng thng mi đang
trin khai rt nhiu gói sn phm dch v nhm phc v tt nht cho khách hàng.
i vi các khách hàng doanh nghip có các sn phm nh bo lưnh, kinh
doanh ngoi t, m LC, chit khu b chng t, sn phm phái sinh, dch v t vn,
đu t tài chính,
i vi các khách hàng cá nhân có các sn phm thu h, chi h, chuyn
tin du hc, chng minh tài chính,ầ
1.2 CHTăLNGăDCHăVăNGỂNăHẨNG
Nu nh cht lng dch v hàng hoá là hu hình nh mu mư, tinh lâu
bn,ầthì cht lng ca sn phm dch v là vô hình càng đc bit hn đi vi cht
lng dch v ngành ngân hàng. Trong thi gian qua, cht lng dch v ngành
11
ngân hàng là vn đ thu hút rt nhiu s quan tâm ca các nhà nghiên cu, rt nhiu
đnh ngha đư đc đa ra phân tích và tho lun:
- Theo Parasuraman (1988) đcă tríchă liă tă bƠiă nghiênă cuă Cácă môă
hìnhă chtă lngă dchă v ngƠnhă ngơnă hƠngă caă Jaya Sangeetha,
S.Mahalingam (2011), nmăyuătăchtălngăDVNHăbaoăgm:
Th nht là Phng tin hu hình (tangibles): Là s th hin, hình nh bên ngoài
ca c s vt cht, trang thit b, máy móc, tài liu truyn thông, sách hng dn, h
thng thông tin liên lc. Nói mt cách tng quát tt c nhng gì khách hàng nhìn thy
trc tip bng mt và các giác quan đu tác đng đn yu t này.
Th hai là Tin cy (reliability) là kh nng cung ng, thc hin các dch v mt
cách uy tín và chính xác.
Th ba là áp ng (responsiveness) th hin mong mun, kh nng gii
quyt vn đ, khiu ni ca khách hàng, phc v khách hàng mt cách kp thi,
nhanh chóng .
Th t là Nng lc phc v (assurance) là yu t to nên s tín nhim ca
khách hàng thông qua kin thc chuyên môn, cung cách phc v chuyên nghip,
nh đó to cm giác yên tâm cho khách hàng khi s dng dch v.
Th nm là Thu cm (empathy) là th hin s quan tâm, chm sóc khách
hàng đm bo dành cho khách hàng s đi x chu đáo nht có th.
Sau khi kho sát lý thuyt ca Parasuraman và cng s (1988) và mt s các
nghiên cu v cht lng dch v trong ngành ngân hàng da trên thang
SERVQUAL hoc SERVPERF nh: James (1990), Angur và cng s, 1999; Bahia
và Nantel, 2000;ầ Trin khai trên c s các bin quan sát ca thang đo SERQUAL
kt hp phng vn tay đôi vi các chuyên gia trong lnh vc ngân hàng, nhng
thành phn cht lng dch v cho ngành ngân hàng đc đ xut nh sau:
- TheoăquanăđimăcaăcácăchuyênăgiaăngơnăhƠng:
Qua trao đi, các chuyên gia cho rng khi mà ngày càng nhiu các ngân
hàng ra đi và phát trin thì “S đa dng ca sn phm dch v”ca ngân hàng cn
đc xem xét, điu này tng t nh thành phn “danh mc dch v” đc đ ngh
bi Bahia và Nantel (2000). Trong bi cnh cnh tranh rt khc lit gia các ngân
12
hàng trong và ngoài nc, vic cung cp h thng sn phm dch v đa dng, phù
hp nhu cu khách hàng là cách thc to lp li th cnh tranh bn vng cho ngân
hàng, giúp cho ngân hàng đi mt trc nhng thay đi ca th trng. Bên cnh
đó, trc nhng nhu cu ngày càng cao và thng xuyên thay đi ca khách hàng
cùng vi nhng bin đng khó khn ca nn kinh t, đa dng hoá sn phm dch v
là mt trong nhng cách thc đ ngân hàng có th đón đu nhng trào lu mi, to
nên nhng sn phm dch v mi đ kp thi thích ng vi th trng.
“H tng công ngh, mng li” là mt trong nhng thành phn đc các
chuyên gia đánh giá là khá quan trng, thành phn này tng t nh thành
phn“Phng tin hu hình” trong mô hình SERQUAL và thành phn này đư đc
đ cp trong 31 bin quan sát đc đa ra bi Bahia và Nantel (2000). Trên thc t,
các ngân hàng hin nay không ch cnh tranh nhau lưi sut, phí, sn phm dch v
mà yu t h tng công ngh và mng li đóng vai trò quyt đnh. Trong thi đi
khoa hc k thut và công ngh phát trin nhanh yu t công ngh to điu kin cho
các ngân hàng phát trin và đa dng hoá dch v theo nhu cu ngày càng cao ca
khách hàng đng thi giúp ngân hàng thc hin khi lng ln các giao dch mt
cách nhanh chóng, an toàn và chính xác. Mng li phân phi càng rng khp s
to điu kin thun li cho quá trình giao dch ca khách hàng và gim thiu chi phí
cung ng sn phm và m rng tm nh hng ca ngân hàng.
“Chính sách khách hàng”tng ng vi thành phn “Thu cm” trong mô
hình 5 bin s ca Parasuraman và cng s (1988). Chính sách khách hàng là các
chng trình chm sóc khách hàng, các chng trình khuyn mưi mà ngân hàng áp
dng cho các đi tng khách hàng nhm duy trì và phát trin mi quan h ca
khách hàng, thúc đy vic đa hình nh ca ngân hàng tip cn vi khách hàng
ngày mt gn hn. i vi ngành dch v nói chung và ngành ngân hàng nói riêng,
vic chm sóc khách hàng đóng vai trò rt quan trng trong thành công ca mi
ngân hàng.
“H s quy trình th tc” đc chuyên gia đ xut là thành phn quan
trng ca cht lng dch v ngân hàng vì thành phn này nh hng ln đn tâm
lý la chn ngân hàng giao dch ca khách hàng, thành phn thuc thành
13
phn“Nng lc phc v”trong mô hình SERQUAL và đc đ cp trong Cht
lng chc nng ca mô hình Cht lng k thut và cht lng chc nng ca
Gronroos (1984). Xác lp quy trình th tc hp lý, cht ch s giúp ngân hàng nâng
cao cht lng dch v cung cp, gim thiu chi phí qun lý và chi phí hot đng
cho ngân hàng, t đó càng nâng cao hình nh, uy tín ca ngân hàng trên th trng.
“Thi gian x lý h s” đc các chuyên gia đ xut tng t thành phn
“áp ng” trong mô hình SERQUAL. Thi gian x lý h s đc đánh giá là
thành phn không kém phn quan trng trong thành phn cht lng dch v ngân
hàng. Thi gian x lý h s nhanh chóng không nhng giúp khách hàng tit kim
v mt thi gian và chi phí t đó nâng cao cht lng dch v cung cp đn khách
hàng mà còn nâng cao hiu qu hot đng ca ngân hàng, đem li hiu qu kinh
doanh nhiu hn cho ngân hàng.
“Thái đ phc v và trình đ ca nhân viên” đc đ xut bi các chuyên
gia ngân hàng thuc thành phn “Nng lc phc v” trong mô hình SERQUAL vì
nhân t con ngi đc xem là ngun lc thit yu ca mi ngân hàng. Nu nh
công ngh là yu t to ra s đt phá , khác bit cho dch v gia các ngân hàng thì
nhân t con ngi chính là yu t quan trng tác đng đn s hoàn thin và phát
trin ca dch v ngân hàng, tác đng trc tip đn nhn thc ca khách hàng v
cht lng dch v ca ngân hàng.
1.3 CỄCăLụăTHUYTăỄNHăGIỄăCHTăLNGăDVNHă
1.3.1 Mô hình 5 khe h cht lng dch v
Trong quá trình cung cp dch v, gia nhà cung cp (ngân hàng) và khách
hàng luôn tn ti nhng khong cách. Các khong cách này bin đi ph thuc vào
hai nhân t chính là khách hàng và ngân hàng. Bên cnh đó là nhng yu t môi
trng xung quanh tác đng, nh hng đn khách hàng và ngân hàng. Khong
cách càng ln th hin kh nng ngân hàng đáp ng nhu cu ca khách hàng càng
thp. Chính vì vy, qun tr cht lng dch v v thc cht chính là qun tr “các
khong cách cht lng dch v”. Thu hp các khong cách này là mc tiêu hng
ti ca nhà cung cp.
14
Hìnhă1.1:ăMôăhìnhă5ăkheăhăchtălngădchăv
(Ngun Parasuraman & ctg (1985:44))
Khong cách 1: Xut hin khi có s khác bit gia k vng ca khách hàng
v dch v s nhn đc và nhn thc ca ngân hàng v nhng k vng này ca
khách hàng. Khong cách 1 thng xut hin do ngân hàng không hiu đc ht
nhng đc đim nào to nên cht lng dch v ca mình và đánh giá cha sát nhu
cu ca khách hàng. thu hp khong cách này, ngân hàng cn tìm hiu, nghiên
cu k nhu cu th trng, th hiu ca khách hàng, ca nhóm khách hàng tim
nng mà ngân hàng nhm đn đng thi phi thc s hiu đc nhng tính nng,
tin ích ca sn phm sp to ra có tht s phù hp vi đi tng khách hàng tim
nng hay không.
Thôngătinătruynă
ming
Nhuăcuăcáănhơn
Triănghimăquáăkh
KHÁCH
HÀNG
Mcădchăvămongămun
Khong
cách 5
Khong
cách 1
Mcădchăvănhnăđc
NGÂN
HÀNG
Cungăcpădchăv
(liênăhăkháchăhƠng)
Khong
cách 3
Truynăđtăthông tin
BênăngoƠiăđnăKH
Khong
cách 4
ỄpădngăkinăthcăthcătăvƠoăthităkădchăv
NhnăthcăthcătăvăcácăkăvngăcaăKH
Khong
cách 2
15
Khong cách 2: Khong cách này ny sinh trong quá trình thc hin các mc
tiêu cht lng dch v. Ngân hàng gp khó khn trong vic chuyn đi nhn thc
ca mình v k vng ca khách hàng thành nhng đc tính ca dch v. Khong
cách th hai ph thuc ch yu vào nng lc thit k sn phm ca ngân hàng.
Khong cách 3: Xut hin khi nhân viên ngân hàng không chuyn giao dch v
cho khách hàng theo nhng tiêu chí đã đc xác đnh. Khong cách này ph thuc
nhiu vào cht lng đi ng nhân viên trc tip cung cp sn phm dch v. Cho dù
sn phm có đc thit k đúng ý tng, nhiu tin ích, có kh nng đáp ng nhu cu
ca khách hàng nhng nu ti khâu cung cp, thái đ và trình đ chuyên môn ca nhân
viên không đm bo, không đáp ng đc nhu cu ca khách hàng, khin khách hàng
cm thy phin toái thì nhng n lc c gng ca ngân hàng trong tìm hiu nhu cu th
trng, thit k sn phm,ầ cng không còn ý ngha.
Khong cách 4: ây là khong cách gia cht lng dch v thc t và s k
vng ca khách hàng di tác đng ca thông tin tuyên truyn bên ngoài nh qung
cáo, tip th,ầ ó là nhng ha hn đc phóng đi không chính xác, vt quá kh
nng thc hin ca nhà cung cp dch v. iu này rt d làm mt lòng tin ca
khách hàng nu nhà cung cp dch v thc hin qung cáo, tuyên truyn quá s tht.
Khong cách 5: Sau khi s dng dch v, khách hàng s có s so sánh cht
lng dch v mà h cm nhn đc vi cht lng dch v đã k vng ban đu.
Vn đ mu cht đm bo cht lng dch v là nhng giá tr khách hàng nhn
đc trong quá trình s dng sn phm dch v phi đt hoc vt tri so vi nhng
gì khách hàng ch mong. Nh vy, cht lng dch v đc đánh giá cao hay thp
ph thuc vào s cm nhn v dch v thc t ca khách hàng nh th nào trong bi
cnh khách hàng mong đi gì t ngân hàng. Parasuraman & ctg (1985) cho rng
cht lng dch v là hàm s ca khong cách th nm. Khong cách th nm này
ph thuc vào các khong cách trc đó. Vì th, đ rút ngn khong cách th 5 và
gia tng cht lng dch v, nhà qun tr dch v phi n lc rút ngn các khong
cách 1,2,3,4.
16
1.3.2 MôăhìnhănghiênăcuăSERVQUAL
SERVQUAL đc xây dng da trên quan đim cht lng dich v cm
nhn là s so sánh gia các giá tr k vng/mong đi và các giá tr khách hàng cm
nhn đc.
Mô hình này xem xét hai khía cnh ch yu ca cht lng dch v là kt
qu dch v (outcome) và cung cp dch v (process). Theo Parasuraman (1991)
cht lng dch v ngân hàng đc nghiên cu thông qua nm tiêu chí: (1) s tin
cy (reliability), (2) tính đáp ng (responsiveness), (3) phng tin hu hình
(tangibles), (4) nng lc phc v (assurance) và (5) s đng cm (empathy).
Có th hiu hàm ý ca các thành phn cht lng theo mô hình Servqual nh sau:
(1) S tin cy (reliability) : Tính nht quán và đáng tin cy trong quá trình
cung ng dch v.
- Hiu nhu cu và s mong đi ca khách hàng.
- Phát trin h thng và tiêu chun hóa các th tc quy trình nhm đm bo
cung ng sn phm dch v phù hp, chính xác và uy tín nh nhng gì đư cam kt
vi khách hàng.
- m bo các li ha thông qua phng tin truyn thông là có tht và có
th đt đc.
- Qun tr đc nhng mong đi ca khách hàng.
(2) Tính đáp ng (responsiveness):
- Thc hin các th tc quy trình nhm đm bo đáp ng kp thi, x lý
nhanh chóng đi vi các tình hung khiu ni ca khách hàng, sn sàng gii đáp
thc mc và đáp ng mi nhu cu ca khách hàng.
- ào to nhân viên đ h có th đáp ng yêu cu ca khách hàng.
- Biên son các tài liu hng dn, giúp nhân viên tr li tt các câu hi, yêu
cu và khiu ni ca khách hàng.
- m bo khách hàng không ch quá lâu khi nhn đc dch v cung ng.
(3) Phng tin hu hình (tangibles): Yu t hu hình ca dch v to nên s
hin din ca vt cht.