Tải bản đầy đủ (.pdf) (100 trang)

ẢNH HƯỞNG CỦA CHẤT LƯỢNG TRẢI NGHIỆM ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA KHÁCH HÀNG SIÊU THỊ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.71 MB, 100 trang )




B GIÁO DO

VII HC
o0o

PHM TH M L

NG CA CHNG
TRI NGHIN S HÀI LÒNG
CA KHÁCH HÀNG SIÊU TH
TI THÀNH PH H CHÍ MINH



LU KINH T




Thành ph H Chí Minh - 



B GIÁO DO

VII HC
o0o


PHM TH M L

NG CA CHNG
TRI NGHIN S HÀI LÒNG
CA KHÁCH HÀNG SIÊU TH
TI THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s : 62340102

LU

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS NGUY


Thành ph H Chí Minh - 
i



Tôi xin cam đoan lun vn thc s “nh hng ca cht lng tri nghim
đn s hài lòng ca khách hàng siêu th ti thành ph H Chí Minh” lƠ kt qu ca
quá trình hc tp, nghiên cu khoa hc đc lp và nghiêm túc. Các s liu trong
lun vn đc thu thp t thc t có ngun gc rõ rƠng, đáng tin cy, đc x lý
trung thc và khách quan.
Tác gi: Phm Th M L
















ii



 i
 ii
 v
 vi
 vii
 1
1. Lý do chn đ tƠi 1
2. Mc tiêu đ tƠi 3
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu 3
4. Phng pháp nghiên cu 4
5. Kt cu ca lun vn 4
 5
2.1 Gii thiu 5
2.2 Siêu th, đc trng, vai trò vƠ t chc kinh doanh ca siêu th 5
2.2.1 Khái nim siêu th 5

2.2.2 c trng ca siêu th 6
2.2.3 Vai trò ca siêu th 7
2.2.4 T chc kinh doanh siêu th 7
2.3 Cht lng tri nghim 8
2.3.1 Khái nim 8
2.3.2 Các thƠnh phn ca cht lng tri nghim 9
2.4 S hƠi lòng ca khách hƠng 10
2.4.1 nh ngha 10
2.4.2 Cht lng tri nghim vƠ s hƠi lòng ca khách hƠng 11
2.5 Mô hình nghiên cu vƠ thang đo 12
2.5.1 Mô hình nghiên cu 12
2.5.2 Thang đo cht lng tri nghim 15
2.5.3 Thang đo v s hƠi lòng 17
iii


2.6 Tóm tt chng 2 17
 18
3.1 Gii thiu 18
3.2 Thit k nghiên cu 18
3.2.1 Nghiên cu đnh tính 19
3.2.2 Nghiên cu đnh lng 20
3.3 Tóm tt chng 3 25
 26
4.1 Gii thiu 26
4.2 Thông tin mu nghiên cu 26
4.3 Kim đnh mô hình đo lng 28
4.3.1 Kim đnh Cronbach Alpha đi vi các thang đo 28
4.3.2 Phơn tích nhơn t khám phá EFA 31
4.4 Kim đnh mô hình nghiên cu bng phơn tích hi quy bi 39

4.4.1 Xem xét ma trn tng quan gia các bin 40
4.4.2 Phơn tích hi quy bi 41
4.5 Phơn tích đánh giá ca khách hƠng v cht lng tri nghim đi vi s hƠi
lòng 43
4.6 Tóm tt chng 4 45
 46
5.1 Gii thiu 46
5.2 Ý ngha vƠ kt lun 46
5.3 HƠm ý các chính sách cho các nhƠ qun lý kênh phơn phi siêu th 48
5.3.1 i vi nhƠ cung cp dch v 48
5.3.2 i vi không gian thit k ca siêu th 50
5.3.3 i vi s n tng ca siêu th 51
5.3.4 i vi ngi đi cùng 51
5.3.5 i vi thái đ tiêu cc ca khách hƠng khác 51
5.4 Hn ch ca đ tƠi vƠ hng tip theo 52
5.4.1 Hn ch ca đ tƠi 52
iv


5.4.2 Hng nghiên cu tip theo 53
 54
 56
 60

 65
 71
  77

 80
 84



















v



1. CC : Ngi đi cùng (Customers’ companions)
2. CS : S hài lòng ca khách hƠng (Customer’s Satisfaction)
3. CT : Chính khách hàng (Customers themselves)
4. DS : Không gian thit k (Design)
5. EFA : Phân tích nhân t khám phá (Exploratory Factor Analysic)
6. IP : S n tng (Impression)
7. KMO : H s Kaiser – Meyer – Olkin
8. OC : Khách hàng khác (Other customers)

9. PS : Yu t ngoi vi (Physical Surroundings)
10. Sig : Mc ý ngha quan sát (Observed Significant Level)
11. SP : Nhà cung cp dch v (Service Providers)
12. SPSS : Phn mm thng kê cho xã hi khoa hc
(Statistical Package for the Social Science)
13. TP.HCM: Thành ph H Chí Minh
14. VIF : H s nhân t phóng đi phng sai (Variance Inflation factor)








vi



Bng 3-1 : Mƣ hóa các thang đo cht lng tri nghim và s hài lòng khách
hàng siêu th
Bng 4-1 : Tng hp đc đim mu kho sát
Bng 4-2 : H s Cronbach’s Alpha ca các thành phn thang đo cht lng
tri nghim và s hài lòng ca khách hàng siêu th
Bng 4-3 : Kt qu EFA các thành phn cht lng tri nghim khách hàng siêu
th ln 1
Bng 4-4 : Kt qu EFA các thành phn cht lng tri nghim khách hàng siêu
th ln 2
Bng 4-5 : Kt qu EFA các thành phn cht lng tri nghim khách hàng siêu
th ln 3

Bng 4-6 : Tóm tt kt qu kim đnh thang đo
Bng 4-7 : Ma trn tng quan gia các bin
Bng 4-8 : Thng kê phân tích các h s hi quy
Bng 4-9 : Các thông s ca tng bin trong phng trình hi quy
Bng 4-10: Mc đ tác đng ca các nhân t vào s hài lòng ca khách hàng
Bng 4-11: Giá tr trung bình ca các nhân t tri nghim có tác đng đn s hài
lòng ca khách hàng siêu th









vii


DANH MC HÌNH
Hình 2-1 : Mi quan h gia cht lng tri nghim đn s hài lòng khách
hàng
Hình 2-2 : Mô hình các yu t cht lng tri nghim tác đng vào s hài lòng
khách hƠng đ xut
Hình 3-1 : Quy trình thc hin nghiên cu
Hình 4-1 : Mô hình nghiên cu điu chnh t EFA





















1



1. Lý do ch tài
Th trng bán l Vit Nam đc đánh giá nh lƠ mt trong nhng th
trng bán l nng đng và có tc đ phát trin hàng nm khá cao trong khu vc.
Mc dù ri khi top 30 nc dn đu th gii v đ hp dn kinh doanh bán l cng
nh b nh hng mnh vì kinh t khó khn, nhng th trng bán l Vit Nam vn
rt tim nng đ các nhƠ đu t nc ngoƠi đn khai thác. Theo s liu ca Tng
cc thng kê, tng mc hàng hóa bán l và doanh thu dch v tiêu dùng trong nm
2012 đt trên 2,32 t đng, tng 16% so vi nm 2011. Theo bƠ inh Th M Loan,
Tng Th ký Hip hi Các nhà bán l: Vi 90 triu dơn, trong đó dơn s tr, nhng
ngi thng xuyên mua sm trên các kênh bán l hin đi chim khong 50%,

Vit Nam vn lƠ đim đn ca nhiu doanh nghip trong lnh vc này. Trong khi
đó, kênh bán l hin đi mi ch chim 20%, d kin đn nm 2020, Vit Nam s
nâng t l này lên 45%, vì vy c hi khai thác th trng này còn rt ln. Do sc
hp dn trên th trng bán l Vit Nam vn còn nhiu nên các nhà bán l nc
ngoƠi đang có mt ti th trng Vit Nam vn tip tc m rng h thng kinh
doanh nh: MetroCash & Carry (c), Family Mart, Ministio (Nht), Lotte (Hàn
Quc) …lƠm cho th trng bán l ca Vit Nam ngƠy cƠng sôi đng hn, trong đó
kênh bán l siêu th đóng vai trò khá quan trng cho s phát trin này.
Ngoài ra, sut hai thp k va qua, nn kinh t Vit Nam đƣ có nhng bc
tng trng mnh m. Trong bi cnh đô th hóa nhanh và hi nhp mnh m hn
vi nn kinh t toàn cu, thu nhp cá nhân ngày càng tng, khách hàng k vng vào
sn phm/dch v phi đt cht lng tt vƠ cao hn trc nên s xut hin ca
nhiu siêu th dn đn nhng thay đi nhanh trong thói quen mua hàng và có đn
85% ngi dân thành th  khu vc phía Nam cho bit thích mua sm ti siêu th
(Thanh Niên, 2004). iu này chng t ngi tiêu dùng ngày càng quan tâm và hài
lòng vi kênh phân phi này. Chính s hài lòng ca khách hàng có th giúp doanh
nghip đt đc li th cnh tranh đáng k. Doanh nghip hiu đc khách hàng có
cm giác nh th nào sau khi mua sn phm hay dch v và c th là liu sn phm
hay dch v có đáp ng đc mong đi ca khách hàng? Khách hàng ch yu hình
2


thƠnh mong đi ca h thông qua nhng kinh nghim mua hàng trong quá kh,
thông tin ming t gia đình, bn bè vƠ đng nghip vƠ thông tin đc chuyn giao
thông qua các hot đng marketing nh qung cáo hoc quan h công chúng. Nu
s mong đi ca khách hƠng không đc đáp ng, h s không hài lòng và rt có
th h s k nhng ngi khác nghe v điu đó. Trung bình khách hƠng gp s c
s k cho chín ngi khác nghe v s c này. S hƠi lòng khách hƠng đƣ tr thành
mt yu t quan trng to nên li th cnh tranh. Mc đ hài lòng cao có th đem
li nhiu li ích bao gm: Lòng trung thành: mt khách hàng có mc đ hài lòng

cao là mt khách hàng trung thành. Mt khách hàng rt hài lòng thì kh nng gp 6
ln có th tr thành khách hàng trung thành và tip tc mua sn phm và hoc gii
thiu sn phm so vi khách hàng ch  mc đ hƠi lòng. Lòng trung thƠnh tng 5%
có th lƠm tng li nhun 25%-85%; tip tc mua thêm sn phm; gii thiu cho
ngi khác; duy trì s la chn; giúp doanh nghip gim chi phí và giá sn phm có
th bán cao hn
Vì vy, trong nn kinh t cnh tranh khc lit ngày nay, khách hàng trung
thƠnh lƠ tƠi sn vô giá vi doanh nghip. H s không quan tơm đn giá c, th 
trc nhng li mi mc ca đi th cnh tranh vƠ lƠ tr th tip th đt lc, sn
sƠng bo v thng hiu mi lúc mi ni - min phí 100%. Tuy nhiên, vic xơy
dng lòng trung thƠnh ca khách hƠng đi vi mt thng hiu gn lin vi s hƠi
lòng ca khách hƠng v thng hiu đó. Trong xu th kinh doanh hin ti, khi mà s
chênh lch v cht lng, mu mã sn phm gia các doanh nghip ngƠy cƠng đc
thu hp, cht lng dch v chm sóc khách hƠng ngƠy cƠng đc ci tin và hin
đi thì vic quan tâm đn nhng giá tr cm nhn mà khách hàng nhn đc v sn
phm/dch v đƣ dn là con át ch bài cho s thành công ca doanh nghip. Ngày
nay, tri nghim tiêu dùng ngày càng tr nên quan trng đi vi khách hàng và
đc xem nh lƠ dch v mà doanh nghip có th to ra vƠ điu chnh đ đáp ng
nhu cu ngày càng cao ca khách hàng. Thc t, vic qun lý và lp k hoch tri
nghim đc nhn mnh nh lƠ mt trong nhng c s đ doanh nghip phân bit
mình vi các đi th khác vƠ đt đc li th cnh tranh. Theo đó, các sn phm và
dch v có th không còn là nhân t quan trng nht na, mà tri nghim tng
trng cho cm nhn và đáp ng nhu cu bên trong ca con ngi đang tr thành
3


mt yu t ct yu trong giai đon kinh t mi (O'Sullivan & Spangler, nm 1998;
Pine & Gilmore, 1998; Schmitt, 1999). Chính vì th, tác gi đƣ chn mt nhân t
mi nh hng đn s hài lòng ca khách hàng mà t trc đn nay ít đc quan
tâm, nghiên cu đó lƠ cht lng tri nghim vi đ tƠi “nh hng ca cht lng

tri nghim đn s hài lòng khách hàng siêu th ti thành ph H Chí Minh” đ làm
lun vn tt nghip. T đó, giúp các nhƠ phơn phi trên th trng có cái nhìn rõ
hn, c th hn v cht lng tri nghim ca khách hàng t đó quan tơm hn na
đn cm nhn ca khách hàng nhm nâng cao s hài lòng ca khách hàng khi mua
sm ti siêu th.
2. M tài
Nghiên cu này, nhm hng đn các mc tiêu sau:
- Xác đnh, phơn tích vƠ đánh giá các yu t thuc cht lng tri nghim nh
hng đn s hài lòng ca khách hàng siêu th ti H Chí Minh
- Xây dng và kim đnh mô hình v mi quan h gia cht lng tri nghim
và s hài lòng ca khách hàng siêu th ti H Chí Minh
 đt đc mc tiêu này, nghiên cu cn tr li câu hi sau:
1. Các yu t nào thuc cht lng tri nghim nh hng đn s hài lòng ca
khách hàng khi mua sm ti siêu th?
2. Thang đo nƠo đ đo lng mc đ hài lòng ca khách hàng khi mua sm ti
siêu th?
3. Có mi quan h nào gia các thành phn ca cht lng tri nghim và s
hài lòng ca khách hàng khi mua sm ti siêu th?
3. ng và phm vi nghiên cu
- i tng kho sát: các khách hàng n đƣ tng mua sm ti siêu th
- Phm vi nghiên cu: khu vc H Chí Minh


4


4. u
- Nghiên cu đc tin hƠnh thông qua hai giai đon chính là: (1) nghiên cu
đnh tính nhm xây dng và hoàn thin bn phng vn; (2) nghiên cu đnh lng
nhm thu thp, phân tích d liu kho sát, cng nh c lng và kim đnh các mô

hình
-  tài s dng nhiu công c phân tích d liu nh: thng kê mô t, kim
đnh thang đo (Cronbach Alpha), phân tích nhân t khám phá (EFA), hi quy tuyn
tính vi phn mm SPSS 20
5. Kt cu ca lu
Kt cu ca lun vn đc chia thƠnh 5 chng:
Chng 1: M đu gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu
Chng 2: Trình bày v c s lý thuyt v cht lng tri nghim và s hài
lòng ca khách hàng, mi quan h gia cht lng tri nghim s hài lòng t đó xơy
dng mô hình và lý thuyt cho nghiên cu
Chng 3: Trình bƠy các phng pháp nghiên cu đ kim đnh thang đo vƠ
mô hình lý thuyt cùng các gi thuyt đ ra.
Chng 4: Phơn tích kt qu kho sát và bin lun thc trng v nh hng
ca nhân t cht lng tri nghim vi s hài lòng ca khách hàng
Chng 5: Ý ngha vƠ kt lun




5


C LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
2.1 Gii thiu
Trong chng 2, tác gi trình bày nhng ni dung c bn ca các lý thuyt
có liên quan đ lƠm c s nn tng cho nghiên cu này. Nhiu thut ng, khái nim
mô hình  chng nƠy đc s dng cho các chng khác. Cui chng, tác gi
đa ra mô hình nghiên cu ca đ tài
2.2 Siêu th, vai trò và t chc kinh doanh ca siêu th
2.2.1 Khái nim siêu th

"Siêu th" lƠ t đc dch ra t các thut ng nc ngoƠi - "supermarket"
(ting Anh) trong đó "super" ngha lƠ "siêu" vƠ "market" lƠ "ch". Siêu th lƠ mt
loi ca hƠng riêng nm trong h thng mng li bán l hƠng hóa vƠ dch v, vi
mt hƠng kinh doanh ch yu lƠ các hƠng hóa thuc nhu cu hƠng ngƠy. T phc v
lƠ phng thc kinh doanh trng yu nhng không phi bt c đơu có phng thc
bán hƠng t phc v đu lƠ siêu th.
Theo Quy ch Siêu th, Trung tơm thng mi ca B Thng mi Vit Nam
(nay lƠ B Công Thng Vit Nam) ban hƠnh ngƠy 24 tháng 9 nm 2004: Siêu th
lƠ loi hình ca hƠng hin đi; kinh doanh tng hp hoc chuyên doanh; có c cu
chng loi hƠng hoá phong phú, đa dng, bo đm cht lng; đáp ng các tiêu
chun v din tích kinh doanh, trang b k thut vƠ trình đ qun lý, t chc kinh
doanh; có các phng thc phc v vn minh, thun tin nhm tho mƣn nhu cu
mua sm hƠng hóa ca khách hƠng.
Trên th gii hin có mt s khái nim v siêu th nh sau:
Philips Kotler cho rng siêu th lƠ "ca hƠng t phc v tng đi ln có
mc chi phí thp, t sut li nhun không cao vƠ khi lung hƠng hóa bán ra ln,
đm bo tha mƣn đy đ nhu cu ca ngi tiêu dùng v thc phm, bt git, các
cht ty ra vƠ nhng mt hƠng chm sóc nhƠ ca". NhƠ kinh t Benoun ca Pháp
li phát biu siêu th lƠ "ca hƠng bán l theo phng thc t phc v có din tích
t 400m
2
đn 2500m
2
ch yu bán hƠng thc phm".

6


2.2.2 a siêu th
Theo Vin nghiên cu Thng mi Vit Nam, siêu th có các đc trng sau:

- óng vai trò ca hƠng bán l: Siêu th thc hin chc nng bán l - bán hàng
hóa trc tip cho ngi tiêu dùng cui cùng đ h s dng ch không phi đ bán
li. ơy lƠ mt kênh phơn phi  mc phát trin cao, đc quy hoch vƠ t chc
kinh doanh di hình thc nhng ca hƠng quy mô, có trang thit b vƠ c s vt
cht hin đi, vn minh, do thng nhơn đu t vƠ qun lý, đc NhƠ nc cp
phép hot đng.
- Áp dng phng thc t phc v (self-service hay libre - service): ơy lƠ
phng thc bán hƠng do siêu th sáng to ra, đc ng dng trong nhiu loi ca
hƠng bán l khác vƠ lƠ phng thc kinh doanh ch yu ca xƣ hi vn minh gia
phng thc t chn vƠ t phc v có s phơn bit:
 T chn: khách hàng sau khi chn mua đc hƠng hóa s đn ch ngi bán
đ tr tin hƠng, tuy nhiên trong quá trình mua vn có s giúp đ, hng dn
ca ngi bán.
 T phc v: khách hƠng xem xét vƠ chn mua hƠng, b vƠo gi hoc xe đy
đem đi vƠ thanh toán ti quy tính tin đt gn li ra vƠo. Ngi bán vng
bóng trong quá trình mua hàng.
- Phng thc thanh toán thun tin: HƠng hóa gn mƣ vch, mƣ s đc đem
ra quy tính tin  ca ra vƠo, dùng máy quét đ đc giá, tính tin bng máy vƠ t
đng in hóa đn. ơy chính lƠ tính cht u vit ca siêu th, đem li s tha mƣn
cho ngi mua sm c đim nƠy đc đánh giá lƠ cuc đi "cách mng" trong
lnh vc thng mi bán l.
- Sáng to ngh thut trng bƠy hƠng hoá: qua nghiên cu cách thc vn đng
ca ngi mua hƠng khi vƠo ca hƠng, ngi điu hƠnh siêu th có cách b trí hƠng
hóa thích hp trong tng gian hƠng nhm ti đa hoá hiu qu ca không gian bán
hƠng. Do ngi bán không có mt ti các quy hƠng nên hƠng hóa phi có kh nng
"t qung cáo", lôi cun ngi mua. Siêu th lƠm đc điu nƠy thông qua các
nguyên tc sp xp, trng bƠy hƠng hóa nhiu khi đc nơng lên thƠnh nhng th
thut. Chng hn, hƠng có t sut li nhun cao đc u tiên xp  nhng v trí d
thy nht, đc trng bƠy vi din tích ln; nhng hƠng hóa có liên quan đn nhau
7



đc xp gn nhau; hƠng khuyn mƣi phi thu hút khách hƠng bng nhng kiu
trng bƠy đp vƠo mt; hƠng có trng lng ln phi xp  bên di đ khách hƠng
d ly; bƠy hƠng vi s lng ln đ to cho khách hƠng cm giác lƠ hƠng hoá đó
đc bán rt chy
- HƠng hóa ch yu lƠ hƠng tiêu dùng thng ngƠy nh: thc phm, qun áo,
bt git, đ gia dng, đin t vi chng loi rt phong phú, đa dng. Siêu th thuc
h thng các ca hƠng kinh doanh tng hp, khác vi các ca hƠng chuyên doanh
ch chuyên sơu vƠo mt hoc mt s mt hƠng nht đnh. Theo quan nim ca nhiu
nc, siêu th phi lƠ ni mƠ ngi mua có th tìm thy mi th h cn vƠ vi mt
mc giá "ngƠy nƠo cng thp" (everyday-low-price). Chng loi hƠng hóa ca siêu
th có th lên ti hƠng nghìn, thm chí hƠng chc nghìn loi hƠng. Thông thng,
mt siêu th có th đáp ng đc 70-80% nhu cu hƠng hóa ca ngi tiêu dùng v
n ung, trang phc, m phm đ lƠm bp, cht ty ra, v sinh
2.2.3 Vai trò ca siêu th
Siêu th nm trong h thng phân phi bán l, là cu ni quan trng gia sn
xut và tiêu dùng
Các siêu th hot đng trong mng li lu thông phơn phi bán l, gi vai
trò ngày càng quan trng trong quá trình sn xut m rng xã hi
Siêu th giúp gim thiu các tng, nc trung gian trong h thng phân phi,
hình thành nên mt h thng phân phi liên kt dc vng chc, giúp gim thiu thi
gian và chi phí giao dch, h giá thƠnh, đm bo kinh doanh hiu qu.
2.2.4 T chc kinh doanh siêu th
 Vit Nam, có nhiu mô hình t chc kinh doanh siêu th khác nhau:
- Mô hình siêu th đc lp: ơy lƠ các siêu th hot đng đn l, thuc v các
ch s hu khác nhau, hu ht do doanh nghip t nhơn m mt cách t phát, quy
mô nh và rt nh, ch vài chc m
2
, kinh doanh đôi ba ngƠn mt hàng, theo hình

thc t chn. Hàng hóa ch yu là ly t ch âuôn bán và nhp khu nên thiu s
liên kt vi nhà cung cp, ngun hàng không n đnh, giá c cao. Cht lng và
hiu qu hot đng thp.
8


- Mô hình siêu th dng chui: ơy lƠ mô hình mƠ doanh nghip m
hai, ba hay nhiu siêu th  nhiu đa đim khác nhau, ti mt hay nhiu đa phng
khác nhau, kinh doanh các mt hƠng tng t nhau và chu s thng nht qun lý
ca doanh nghip kinh doanh siêu th. Ngi tiêu dùng có th đn bt k mt siêu
th nào trong chui siêu th nƠy đu có th mua đc mt hàng mong mun và yên
tâm vi cht lng và giá c mình đƣ chn. Kinh doanh siêu th theo dng chui,
mi siêu th trong h thng s đc thng nht qun lý và các siêu th thành viên có
th h tr nhau đ huy đng hàng hóa s lng ln, giá c cnh tranh, tranh th
đc khuyn mãi và h tr t nhà sn xut. Tiêu biu cho dng này là h thng siêu
th Co.opMart. Tính đn 07/2013, h thng Co.opMart ti có 63 siêu th, riêng TP.
HCM có 26 siêu th. Ngoài chui Co.op Mart, TP.HCM còn có chui siêu th
Maximart thuc Công ty C Phn u T An Phong, hin ti Maximart có 7 siêu
th (3 Nha Trang, 1 Cn Th vƠ 4 ti TP.HCM).
- Mô hình đi siêu th và ca hàng, kho hàng ca các tp đoƠn nc ngoài: h
thng siêu th Big C hot đng kinh doanh theo mô hình “Trung tơm thng mi”
hay “i siêu th”, lƠ hình thc kinh doanh bán l hin đi đang đc Tp đoƠn
Casino (Tp đoƠn m ca siêu th Big C) trin khai. Hin ti, siêu th Big C Vit
Nam có tng cng 24 siêu th Big C trên toàn quc, trong đó có 6 siêu th ti
TP.HCM. Ngoài ra, có mt s h thng siêu th bán l nc ngoƠi đƣ thơm nhp và
tng lai s m rng quy mô phát trin ti Vit Nam nh: LotteMart (HƠn Quc)
vi 2 siêu th ti TP.HCM, Daiso (Nht Bn).v.v…
2.3 Chng tri nghim
2.3.1 Khái nim
Khái nim cht lng tri nghim ln đu tiên đc gii thiu bi Ting-Yueh

Chang và Shun-Ching Horng trong nghiên cu “Khái nim vƠ đo lng cht lng
tri nghim: nhn thc ca khách hƠng” nm 2010. Vic nghiên cu và xây dng
mô hình cht lng tri nghim ca hai ông đc tham kho nghiên cu v cht
lng và tri nghim cuc sng ca Csikszentmihalyi vƠ LeFevre’s (1989). H tin
rng các doanh nghip thành công nh hng đn khách hàng ca mình thông qua
9


vic tham gia và tri nghim thc s, cái to nên giá tr cá nhân cho tng khách
hàng (Chang và Horng 2010).
Theo đó, hai ông đƣ đa ra khái nim v cht lng tri nghim nh sau:
“Cht lng tri nghim đc xem nh lƠ tng hp ca tt c nhng kinh nghim
mt khách hàng có đc trong thi gian h tham gia tiêu dùng mt loi sn
phm/dch v nƠo đó vƠ tng tác vi nhà cung cp đó liên quan đn các yu t
ngoi vi, nhà cung cp dch v, khách hƠng khác, ngi tham gia cùng h”
Cht lng tri nghim cm nhn v cht lng mt hàng hóa/dch v ca
mt khách hàng khi h tng tác vi mt t chc. ó lƠ s pha trn ca các hot
đng th cht ca mt t chc, các giác quan đc kích thích vƠ khi dy cm xúc,
s k vng ca khách hàng đc đo lng liên tc trong sut thi gian tng tác.
Khi tng tác vi bt k mt t chc nào, trong quá trình mua hàng hóa/dch v
khách hàng nhn đc mt ít kinh nghim, t tiêu cc đn tích cc.
2.3.2 Các thành phn ca chng tri nghim
Da vào các lý thuyt v tri nghim ca Abbott (1995), Berry, Carbone &
Haeckel (2002), Holbrook (2000), lý thuyt tri nghim dch v ca Bitner, Hubbert
& Zeithaml (1997), Grace & O’Gass (2004) cng nh lý thuyt v cht lng dch
v ca Parasuraman (1988), Chang vƠ Horng (2010) đƣ đa ra nm thƠnh phn ca
cht lng tri nghim, đó lƠ: yu t ngoi vi (physical surroundings), các nhà cung
cp dch v (service providers), hành vi tiêu cc ca các khách hàng khác (other
customers), ngi tham gia cùng (customers’ companions), chính bn thân khách
hàng (customers), c th nh sau:

1. Các yu t ngoi vi (physical surroundings): Khi khách hàng tham gia s
dng mt dch v, h s tng tác vi các yu t ngoi vi thông qua nm
giác quan và thu nhn đc nhng kinh nghim ngay lúc đó. Có bn
thành phn cm tính ph đc hình thƠnh trong quá trình tng tác ca
khách hƠng đi vi các yu t ngoi vi đó lƠ không khí (astmosphere), s
tp trung (concentration), hình nh (imagination) và s ngc nhiên
(surprise).
10


2. Nhà cung cp dch v: đó chính lƠ nhng nhà cung cp sn phm, hàng
hóa, dch v cho khách hƠng. Tng tác gia khách hàng và nhà cung cp
dch v đc xem là nhân t trng đim nht ca tri nghim dch v.
3. Khách hƠng khác: đó lƠ nhng ngi cng tham gia vƠo vic s dng sn
phm, hàng hóa, dch v ca nhà cung cp cùng ti mt đim không gian,
thi gian. Cht lng tri nghim vi các khách hƠng khác đc th hin
qua cm nhn ca khách hàng khi h tng tác vi nhng khách hàng
khác tham gia vào vic mua sm, tiêu dùng sn phm/dch v ti đa đim
mƠ mình đang thc hin giao dch. Thái đ tiêu cc ca nhng khách
hƠng nƠy đƣ to ra nhng n tng không my tt đp v hình nh cng
nh cht lng ca dch v vƠ ngc li.
4. Ngi đi cùng: đó chính lƠ nhng ngi cùng tham gia tiêu dùng sn
phm, dch v vi khách hàng và có quan h nƠo đó vi khách hàng. Quá
trình mua sm, tiêu dùng sn phm, dch v vi ngi tham gia cùng h
cng to nên cho khách hàng nhng kinh nghim riêng.
5. Chính bn thơn khách hƠng: đó chính lƠ bn thân ca khách hàng khi thc
hin giao dch vi nhà cung cp dch v. ơy lƠ mt Qua vic mua sm,
tiêu dùng sn phm/dch v khách hàng s xác đnh rõ ràng liu mình có
thích thú, hài lòng vi cht lng sn phm, dch v mƠ mình đang dùng
hay không.

2.4 S hài lòng ca khách hàng
2.4.1 
S hài lòng ca khách hàng (Customer satisfaction) đc xem là nn tng
trong khái nim ca marketing v vic hài lòng nhu cu vƠ mong c ca khách
hƠng (Spreng, MacKenzie, & Olshavsky, 1996). Khách hƠng đc hài lòng là mt
yu t quan trng đ duy trì đc thành công lâu dài trong kinh doanh và các chin
lc kinh doanh phù hp nhm thu hút và duy trì khách hàng (Zeithaml & ctg,
1996). Trên thc t có nhiu quan đim khác nhau v s hài lòng ca khách hàng
chng hn: Brown (1992) cho rng s hài lòng ca khách hàng là mt trng thái
11


trong đó nhng gì khách hàng cn, mun, vƠ mong đi  sn phm; và gói dch v
đc tho mƣn hay vt quá s tho mãn, kt qu là có s mua hàng lp li, lòng
trung thành và giá tr ca li truyn ming mt cách thích thú. Bachelet (1995) phát
biu s hài lòng ca khách hàng là mt phn ng mang tính cm xúc ca khách
hàng phn ng li kinh nghim ca h đi vi mt sn phm hay dch v. Oliver
(1997) li cho rng s hài lòng ca khách hàng là s phn ng ng ca ngi tiêu
dùng vi vic đáp ng yêu cu, mong mun ca h. Zeithaml & Bitner (2000) phát
biu s hài lòng ca khách hàng là s đánh giá ca khách hàng v mt sn phm
hay mt dch v đƣ đáp ng đc nhu cu vƠ mong đi ca h. Kotler & Keller
(2006) nói rng s hài lòng là mc đ ca trng thái cm giác ca mt ngi bt
ngun t vic so sánh nhn thc v mt sn phm so vi mong đi ca ngi đó.
Theo đó, s hài lòng có ba cp đ sau: (1) Nu nhn thc ca khách hàng nh hn
k vng thì khách hàng cm nhn không hài lòng, (2) Nu nhn thc bng k vng
thì khách hàng cm nhn hài lòng, (3) Nu nhn thc ln hn k vng thì khách
hàng cm nhn là hài lòng hoc thích thú.
Mt đn v kinh doanh, mt công ty cn theo dõi và nâng cao s hài lòng
khác hàng. Mc đ hài lòng càng cao thì càng d gi đc khách hàng. ơy lƠ bn
điu thc t:

1. GiƠnh đc khách hàng mi tn kém gp 5-10 ln nhiu hn so vi vic
hài lòng và gi nhng khách hàng hin có.
2. Trung bình, mi nm các công ty thng mt 10-30% lng khách hàng
hin có.
3. Gim 5% t l mt khách hàng này thì có th lƠm tng 25-85% li nhun,
tùy vƠo lnh vc kinh doanh.
4. T l li nhun trên khách hƠng có xu hng tng trong sut chu k sng
ca khách hàng mà công ty gi đc.
2.4.2 Chng tri nghim và s hài lòng ca khách hàng
Thông thng các nhà kinh doanh dch v thng cho rng cht lng ca
dch v là cht lng tri nghim ca khách hàng. Tuy nhiên, nhiu nhà nghiên cu
12


cho thy, cht lng dch v và cht lng tri nghim là hai khái nim khác nhau
đu phn ánh đc s hài lòng ca khách hàng. Trong khi, cht lng dch v ch
tp trung vào các thành phn c th ca dch v thì cht lng tri nghim đo lng
mt cách khách quan nhng cm nhn, đánh giá ca khách hàng v sn phm/dch
v ca nhà cung cp c v mt cm tính ln lý tính.
Có hàng lot các nghiên cu v mi quan h gia cht lng dch v và s
hài lòng ca khách hàng. Các nghiên cu nƠy đƣ kt lun ra rng cht lng dch v
là tin đ ca s hài lòng (Cronin và Taylor, 1992; Spreng và Mackoy, 1996) và là
nhân t ch yu nh hng đn s hài lòng (Ruyter và, Bloemer và Peeters, 1997).
Tuy nhiên, vi nhng tính cht riêng ca mình, cht lng tri nghim có nhng tác
đng nht đnh đn s hài lòng ca khách hƠng. iu nƠy đƣ đc Chang và Horng,
2010 thc hin nghiên cu vƠ đa ra kt lun cht lng tri nghim là mt phn
nhân t quyt đnh đn s hài lòng ca khách hàng.


Hình 2.1: Mi quan h gia cht lng tri nghim đn s hài lòng khách hàng

2.5 Mô hình nghiên cu 
2.5.1 Mô hình nghiên cu
Theo Zeithaml & Bitner (2000), s hài lòng ca khách hàng chu tác đng
bi các yu t: Cht lng dch v, cht lng sn phm, giá, nhng nhân t tình
hung và nhng nhân t cá nhân, tuy nhiên các yu t nƠy đƣ đc nhiu nhà
nghiên cu quan tâm thc hin. Theo nghiên cu ca Chang vƠ Horng (2010) đƣ
cho thy có mi quan h gia cht lng tri nghim và s hài lòng ca khách hàng.
Tác gi mun đi sơu nghiên cu v mi quan h nƠy nên đƣ tin hành nghiên cu
kim đnh v mi quan h gia các thành phn cht lng tri nghim vi s hài
lòng ca h thng siêu th ti TP.HCM.
Thang đo cht lng tri nghim ca Chang vƠ Horng (2010) đc tin hành
nghiên cu cho hai ca hàng thuc hai lnh vc khác nhau: (1) Ca hƠng đ lót n
Easy Shop và (2) là quán cafe Starburks. Kt qu cho thy,  hai lnh vc khác nhau
S tho mãn ca khách hàng
(Customer Satisfaction)
Cht lng tri nghim
(Experience Quality)
13


(1) thuc v thi trang và (2) thuc v n ung thì cht lng tri nghim đu đc
đo lng t nm thƠnh phn yu t ngoi vi (physical surroundings), các nhà cung
cp dch v (service providers), hành vi tiêu cc ca các khách hàng khác (other
customers), ngi tham gia cùng (customers’ companions), chính bn thân khách
hàng (customers).
Mc dù nghiên cu ca Chang vƠ Horgn đc thc hin ti Ơi Loan vi đc
đim kinh t, xã hi hoàn toàn khác so vi Vit Nam. Tuy nhiên, đu là nhng quc
gia thuc khu vc châu Á vi nhng nét tng đng v vn hóa nên tác gi đƣ da
trên mô hình nghiên cu nƠy đ phân tích mi quan h v cht lng tri nghim
vi s hài lòng ca khách hàng siêu th. Cùng vi vic da vƠo c s lý thuyt ca

thang đo cht lng tri nghim, mô hình nghiên cu đƣ đ xut nh sau:
- Bin đc lp:
 Các yu t ngoi vi
 Nhà cung cp dch v
 Thái đ tiêu cc ca khách hàng khác
 Ngi đi cùng
 Chính bn thân khách hàng
- Bin tim n: S hài lòng ca khách hàng
14












Hình 2.2: Mô hình các yu t chng tri nghing vào s hài lòng khách
 xut
T mô hình trên, tác gi thit lp các gi thuyt sau:
- Gi thuyt H1:  hp dn ca các yu t ngoi càng ln thì s hài lòng ca
khách hƠng cƠng cao vƠ ngc li. Hay nói cách khác, thành phn các yu t ngoi
vi có mi quan h cùng chiu vi s hài lòng ca khách hàng.
- Gi thuyt H2: Cht lng phc v ca nhà cung cp dch càng cao thì s hài
lòng ca khách hàng càng ln vƠ ngc li. Hay nói cách khác, có mi quan h
cùng chiu gia cht lng phc v ca nhà cung cp vi s hài lòng ca khách

hàng.
- Gi thuyt H3: Phn ng tích cc ca ngi đi cƠng biu hin rõ thì s hi
lòng ca khách hƠng cƠng tng lên vƠ ngc li. Hay nói cách khác, có mi quan h
cùng chiu gia ngi đi cùng vƠ s hài lòng ca khách hàng.
- Gi thuyt H4: Thái đ tiêu cc ca các khách hàng khác càng nhiu thì s
hà lòng ca khách hàng càng gim vƠ ngc li. Hay nói cách khác, thái đ tiêu cc
ca khách hàng khác có mi quan h ngc chiu vi s hài lòng ca khách hàng.
H1 (+)
H2 (+)
H3 (+)
H4 (-)
H5 (+)
Các yu t ngoi vi
(Physical surroundings - PS)

S hài lòng ca khách hàng
(Customers’Satification - CS)

Nhà cung cp dch v
(Service providers - SP)

Ngi đi cùng
(Customers’companions - CC)

Thái đ tiêu cc ca khách
hàng khác
(Other customers - OC)

Khách hàng
(Customers themselves - CT)

(
15


- Gi thuyt H5: Khách hàng càng thích thú, càng phn khi khi đi mua sm t
siêu th thì s hài lòng ca h cƠng cao vƠ ngc li. Hay nói cách khác, có mi
quan h cùng chiu gia s thích thú, phn khi ca khách hàng vi s hài lòng ca
khách hàng.
2.5.2 ng tri nghim
Thang đo cht lng tri nghim theo Chang và Horng (2010) gm ba mi
tám bin quan sát đ đo lng nm thƠnh phn ca cht lng tri nghim. Trong
đó, (1) thành phn các yu t ngoi vi gm mi by bin quan sát, (2) thành phn
nhà cung cp dch v gm nm bin quan sát, (3) thành phn thái đ tiêu cc ca
các khách hàng khác gm bn bin quan sát, (4) thành phn ngi đi cùng gm bn
bin quan sát và (5) thành phn chính khách hàng gm tám bin quan sát, c th
nh sau:
Thành phn các yu t ngoi vi:
1. Cách trang trí ca siêu th làm tôi thy thoi mái
2. Thit k màu sc ca siêu th là tôi thy d nhìn
3. Ánh sáng ca siêu th làm tôi cm thy m áp và thm phc
4. Không gian thit k ca siêu th làm tôi cm thy thoi mái
5. Tôi thng thy thi gian trôi qua nhanh khi mua sm ti siêu th
6. Tôi b hàng gi  ti siêu th
7. Tôi  siêu th trong mt thi gian dài mà không có s chú ý nào
8. Mua sm ti siêu th làm tôi có cm giác quên đi thi gian
9. Tôi la chn sn phm mt cách chm rãi ti siêu th
10. Cách trang trí ca siêu th đem li cho tôi cm giác thích thú
11. Cách bài trí ca siêu th nh lƠ k mt câu chuyn
12. Bc chân vào siêu th nh lc vào th gii khác
13. ng ti siêu th nh lƠ đang  mt không gian đy p trí tng tng

16


14. Tôi ngc nhiên khi bit thit k thc ca siêu th đp hn so vi trong
hình
15. Bên trong siêu th đc thit k theo phong cách l mà tôi him khi nhìn
thy
16. Cách bài trí ca siêu th đc thit k khác so vi k vng ca tôi
17. Tht là tuyt khi nhìn thy thit k bên trong siêu th
Thành phn nhà cung cp dch v:
18. Nhân viên siêu th cung cp dch v mt cách thu đáo
19. Liên h vi đi ng qun lý làm tôi cm thy d chu
20. Nhân viên siêu th phc v tôi mt cách thân thin và t t
21. Tng tác vi đi ng qun lý làm tôi cm thy mình đc tôn trng
22. i ng qun lý chào hi tôi nh lƠ nhng ngi bn
Thành ph tiêu cc ca khách hàng khác:
23. Tôi không vui khi khách hàng khác to ting trong siêu th
24. Quá nhiu khách hàng ti siêu th làm tôi mt nhiu thi gian đ mua các
món hàng tôi mun mua
25. Tôi không thích s ct ngn ca khách hƠng khác khi tôi đang trao đi
vi đi ng qun lý
26. Hng thú mua sm ca tôi b nh hng khi các khách hàng khác làm xáo
trn cách bài trí sn phm ti siêu th
Thành ph
27. Tôi chia s nhng sn phm mi vi bn bè vƠ gia đình khi đi siêu th
cùng tôi
28. Tôi tìm thy đc nhng món hƠng đc bit ti siêu th vi bn bà và gia
đình
29. Tôi thích nói chuyn vi bn bè và gia đình khi đang  siêu th

×