PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN GIÁ VÀNG TẠI VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM




NGUYN KHÁNH HOÀNG


PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG
N GIÁ VÀNG TI VIT NAM



LUN VN THC S KINH T







TP. H Chí Minh – Nm 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM

NGUYN KHÁNH HOÀNG


PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG
N GIÁ VÀNG TI VIT NAM

Chuyên ngành : Tài chính ngân hàng
Mã s : 60340201


LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS. TS. Bùi Kim Yn





TP. H Chí Minh – Nm 2013

MC LC

Li cm n
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng, biu, hình v, đ th
PHN M U 1
1. Lý do chn đ tài: 1
2. i tng và phm vi nghiên cu 1

3. Mc tiêu nghiên cu 1
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Ni dung nghiên cu 2
6. Nhng kt qu đt đc ca đ tài 2
Chng 1: Tng quan v s tác đng ca các nhân t đn giá vàng 4
1.1. Gii thiu s lc v th trng vàng 4
1.1.1 Khái nim, đc đim và v trí ca th trng vàng trong h thng tài chính quc gia. 4
1.1.1.1 Khái nim v th trng vàng. 4
1.1.1.2 c đim ca th trng vàng 4
1.1.1.3 V trí ca th trng vàng trong h thng tài chính quc gia. 5
1.1.2. Vai trò ca vƠng đi vi đi sng kinh t xã hi 5
1.1.2.1. i vi đi sng xã hi 5
1.1.2.2. i vi hot đng kinh t 6
1.1.3. Cung và cu trên th trng vàng th gii 7
1.1.3.1. Cu vàng ca th trng 7
1.1.3.2. Cung vàng ca th trng 9
1.2. Các nhân t tác đng đn giá vàng th gii 10
1.2.1. Giá vàng và lm phát 10
1.2.2. Giá vàng và t giá hi đoái. 12
1.2.3. Giá vàng và giá du, chng khoán 13
1.2.4. Giá vàng và lãi sut: 14
1.3. Mt s bài hc kinh nghim v s bin đng giá vàng th gii 15
1.3.1. D tr vàng ca các Ngân hƠng Trung ng 15
1.3.2. Cuc suy thoái ca nn kinh t M và s mt giá ca đng đô la 17
1.3.3. Khng hong n công trên th gii 19
1.3.4. Ngun cung và ngun cu v vàng ca các quc gia trên th gii 21
1.3.5. Cng thng chính tr 23
1.3.6. Các bài hc kinh nghim khác 23
Kt lun chng 1 24
Chng 2: Phân tích các nhân t tác đng đn giá vàng ti th trng Vit Nam 25

2.1. Gii thiu v th trng vàng Vit Nam qua các thi k. 25
2.1.1. Nhu cu ca ngi dân và quy mô th trng 30
2.1.2. Các ch th tham gia trên th trng vƠng trong nc 32
2.1.3. C ch qun lỦ vƠ điu hành th trng vàng hin nay 34
2.2. Các nhân t tác đng đn giá vƠng trong nc 36
2.2.1. Giá vàng th gii 36
2.2.2. Chính sách điu tit ca NHNN đi vi th trng vàng 37
2.2.3. Hot đng kinh doanh vàng ca các ngân hƠng thng mi 38
2.2.4 Tác đng ca các bin kinh t c bn đn giá vƠng trong nc 39
2.2.5. Các yu t khác tác đng đn giá vàng Vit Nam. 40
2.3. Nhng mt tích cc và hn ch ca th trng vàng Vit Nam trong thi gian qua 41
2.3.1. Mt tích cc đt đc 41
2.3.2. Nhng vn đ còn tn ti trong vic qun lý th trng vàng Vit Nam 42
2.3.2.1 Chênh lch giá vàng trong nc và th gii 42
2.3.2.2 Tính đc quyn thng hiu ca SJC 44
2.3.2.3 Thiu c ch đi vi th trng vàng nhn trn, vàng phi SấC 46
2.4. Mô hình kim đnh các nhân t tác đng đn giá vàng 47
2.4.1. Gii thiu v mô hình kim đnh: 47
2.4.2. Gii hn các bin nghiên cu 48
2.4.3. Phm vi d liu nghiên cu 49
2.5. Kt qu vƠ đánh giá 49
2.5.1. Kim đnh mi tng quan gia giá vàng th gii vƠ giá vƠng trong nc 49
2.5.2. Kim đnh tác đng các nhân t đn giá vƠng trong nc. 50
Kt lun chng 2 61
Chng 3: Gii pháp kim soát giá vàng ti Vit Nam 63
3.1. Kim soát s bin đng giá vàng Vit Nam da theo mi tng quan cht ch vi giá vàng th
gii 63
3.2 Gii pháp n đnh các yu t v mô ca nn kinh t 64
3.2.1 Nhóm gii pháp nhm kim soát t giá 65
3.2.2 Nhóm gii pháp nhm kim soát lãi sut: 66

3.2.3 Nhóm gii pháp nhm kim ch lm phát: 67
3.3. Tng cng công tác qun lý giám sát trên th trng vàng. 68
3.3.1. Hoàn thin khung pháp lý v vàng 68
3.3.2. Chn chnh hot đng kinh doanh mua bán vàng ming 69
3.3.3. Qun lý hot đng huy đng và cho vay vn bng vàng, kinh doanh vàng tài khon. 70
3.4. S Giao dch vàng là gii pháp lâu dài giúp kim soát tt giá vƠng trong nc 71
3.5. Các gii pháp h tr khác 73
3.5.1. i vi các công ty kinh doanh vàng 73
3.5.2. i vi nhà đu t vàng 74
3.5.3. i vi các Ngân hàng đc cp phép hot đng kinh doanh vàng 74
Kt lun chng 3 75
PHN KT LUN 77
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC 1,2


DANH MC CÁC T VIT TT

CPI : Ch s giá tiêu dùng
Ngh đnh 24 : Ngh đnh 24/2012/N-CP ban hành ngày 03/04/2012
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
QE : Chng trình ni lng đnh lng ca M
SGDV : S giao dch vàng quc gia
SJC : vàng SJC ca công ty vàng bc đá quỦ Sài Gòn – SJC
TCTD : T chc tín dng
USD : ng đôla M
VAR : Mô hình vect t hi quy
VAT : Thu giá tr gia tng

DANH MC CÁC BNG ậ BIU

Bng 1.1: Nhu cu tiêu th vàng trung bình 5 nm 2007-2011
Bng 1.2: Ngun cung vàng trung bình 5 nm 2007-2011
Bng 1.3: Tng hp mt s nghiên cu v mi quan h gia lm phát và giá vàng
Bng 1.4: Thng kê mi tng quan gia vàng và mt s loi tài sn khác
Bng 1.5: S liu v d tr vàng ca mt s quc gia tháng 12/2011
Bng 1.6: T l d tr vàng ca mt s Ngân hàng trung ng trên th gii
Bng 1.7: Biu đ tng quan gia giá vàng th gii và các chng trình QE
Bng 1.8: Biu đ din bin cuc khng hong n công Châu Âu (2011) và giá vàng
Bng 1.9: Biu đ nhu cu vàng ca th trng Trung Quc
Bng 2.1: Biu đ tng quan gia giá vàng trong nc và nhu cu ca th trng
Bng 2.2: S đ các ch th tham gia giao dch trên th trng vàng
Bng 2.3: Biu đ giá vàng th gii (08/2003 – 07/2013)
Bng 2.4: Biu đ giá vàng Vit Nam (08/2003 – 07/2013)
Bng 2.5: Biu đ chênh lch giá vàng trong nc và th gii (11/2009 - 01/2013)
1


PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG N GIÁ
VÀNG TI VIT NAM

PHN M U
1. Lý do chn đ tài:
S bin đng khó lng ca giá vàng trong thi gian va qua đư gây ra nhiu
tác đng tiêu cc cho nn kinh t, chính vì vy vn đ đc đt ra là phi nghiên
cu các gii pháp giúp hn ch đn mc thp nht tác đng tiêu cc ca nó góp
phn bình n th trng vàng Vit Nam. Mt khác, mun xây dng nhng gii
pháp thì trc ht cn hiu rõ giá vàng trong nc thi gian qua chu tác đng ca
nhng nhân t nào. Vit Nam là nc nhp khu vàng là ch yu nên giá vàng

trong nc bin đng ph thuc theo giá vàng th gii là điu chc chn. Nhng
ti sao có nhng giai đon giá vàng trong nc bin đng cùng chiu nhng
không him khi bin đng ngc chiu vi giá vàng th gii. iu này nht đnh
là còn phi tính đn mt s yu t kinh t cng nh chính sách điu tit ca Nhà
nc. ây là điu mà ni dung lun vn mun làm rõ.
2. i tng và phm vi nghiên cu
2.1 i tng nghiên cu:
i tng nghiên cu ca lun vn là các nhân t nh giá vàng th gii, lãi
sut huy đng, t giá, ch s giá tiêu dùng tác đng nh th nào đn giá vàng
trong nc.
2.2 Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu ca lun vn da trên s liu kinh t t tháng 08.2003 đn
tháng 7.2013 gm 120 chu k, mi chu k ng vi 1 tháng.
3. Mc tiêu nghiên cu
2

Ni dung nghiên cu ca lun vn này đc đt di góc nhìn ca nhà qun lý
đi vi th trng vàng trong nc. Thông qua vic xác đnh các nhân t tác đng
đn giá vàng trong nc s giúp đa ra đc các gii pháp qun lý s bin đng
ca giá vàng và đa th trng vàng đi vào hot đng n đnh góp phn vào s
phát trin n đnh ca th trng tài chính Vit Nam.
4. Phng pháp nghiên cu
Phân tích s bin đng ca giá vàng và đ xut các gii pháp nhm qun lý hiu
qu s bin đng ca giá vàng.
Bài nghiên cu ch yu s dng phng pháp đnh tính, đnh lng, thng kê
so sánh tng hp đ làm rõ vn đ nghiên cu. ng thi s dng mô hình VAR
đ kim đnh tác đng ca các nhân t đn giá vàng. Phn mm đc s dng đ
chy mô hình là Eviews 6

5. Ni dung nghiên cu: bài nghiên cu gm ba phn chính

Chng 1: Tng quan v s tác đng ca các nhân t đn giá vàng
Chng 2: Phân tích các nhân t tác đng đn giá vàng ti th trng Vit Nam
Chng 3: Gii pháp kim soát giá vàng ti Vit Nam
6. Nhng kt qu đt đc ca đ tài.
6.1. Lun vn đư h thng li mt s nghiên cu trc đây v các vn đ liên
quan đn bài nghiên cu.
6.2. Tng quan v th trng vàng nhng nm gn đây đ phân tích nhng
mt tích cc và nhng vn đ còn tn ti trong cách thc qun lý ca c quan có
thm quyn.
6.3. S dng mô hình Vect t hi quy VAR đ làm rõ tác đng qua li gia
giá vàng trong nc và các bin tác đng theo các khía cnh nh tn sut tác
đng, đ mnh tác đng, cng nh mc đ gii thích cho giá vàng trong nc.
ng thi đa ra các lỦ gii c th cho các vn đ nêu trên.
3

6.4 T các kt qu nêu trên tác gi đa ra gii pháp đng trên góc đ ca nhà
qun lý nhm bình n th trng, hn ch các tác đng tiêu cc ca bin đng giá
vàng đn s n đnh v mô ca nn kinh t.
6.5 Lun vn đư đa ra các hng nghiên cu, m rng vn đ cho các bài
nghiên cu tip theo.

4

CHNG 1:
TNG QUAN V S TÁC NG CA CÁC NHÂN T N
GIÁ VÀNG
1.1. Gii thiu s lc v th trng vàng
1.1.1 Khái nim, đc đim và v trí ca th trng vàng trong h thng tài chính
quc gia.
1.1.1.1 Khái nim v th trng vàng.
Th trng vàng là ni din ra các hot đng kinh doanh trao đi vàng bao gm vàng
vt cht, vàng nguyên liu, vàng trang sc, vàng tài khon và các công c phái sinh
vàng.
1.1.1.2 c đim ca th trng vàng
Th trng vàng mang tính cht toàn cu vì nó không tp trung c th ti mt đa
đim nào mà ti bt c ni đâu nu có cung cu thì đu giao dch đc. Th trng có
th gm nhiu thành phn tham gia  nhiu khu vc đa lý khác nhau.
Th trng vàng có tính cht toàn cu hot đng 24/24 gi t th 2 đn th 6 tr các
ngày ngh l. Do có s chênh lch múi gi nên hot đng giao dch din ra liên tc bt
đu vi th trng châu Á, đn lt th trng châu Âu, ri th trng châu M…
Th trng vàng rt nhy cm vi các chính sách kinh t quc gia cng nh các bin
đng kinh t, chính tr, vn hóa, xư hi trên th gii.
D dàng tip cn: các thông tin ca th trng vàng đc cp nht liên tc, đng thi
các giao dch trên th trng đc thc hin nhanh chóng da vào tính thanh khon cao

và h thng công ngh thông tin hin đi, dù các bên tham gia  cách xa nhau vn d
dàng giao dch vi nhau.
5

1.1.1.3 V trí ca th trng vàng trong h thng tài chính quc gia.
Th trng vàng là mt b phn cu thành h thng tài chính ca quc gia, có mi
quan h cht ch vi các th trng khác nh th trng chng khoán, th trng tin t,
th trng ngoi hi. Bin đng trên th trng vàng có th tác đng mnh đn các th
trng khác, gây xáo trn s n đnh v mô ca nn kinh t, nh hng đn chính sách
điu hành ca Chính ph. Tuy th trng vàng không nm vai trò ch đo trong h
thng tài chính ca nn kinh t nhng s n đnh, phát trin ca th trng vàng s to
đng lc phát trin cho th trng tài chính, qua đó to ra mt kênh đu t sinh li na
cho ngi dân, giúp đa dng hóa danh mc ca nhà đu t. ng thi khi các th trng
khác phát trin, dòng vn quay tr li th trng mnh m cng s làm cho th trng
vàng sôi đng tng trng mnh m hn.
Ti Vit Nam, t sau giai đon nm 1975 th trng vàng phát trin mnh m không
ngng và đn nay sau nhiu bin c thng trm nhng th trng vàng vn có sc hút
rt mnh m đi vi các ngun lc ca xã hi. Theo c lng ca các t chc trong và
ngoài nc, ch vi lng vàng đang đc d tr trong dân là khong 400 tn quy ra
tng đng vi 20 t USD theo giá tr hin ti cha tính đn các ngun vàng khác đư
cho thy quy mô th trng vàng Vit Nam là không nh chút nào. iu này cho thy
tim nng ca th trng này là rt ln, vic khi thông ngun vn khng l này s giúp
to đà phát trin cho c h thng tài chính nói riêng và c nn kinh t nói chung.
1.1.2. Vai trò ca vàng đi vi đi sng kinh t xã hi
1.1.2.1. i vi đi sng xã hi
T bao đi nay vàng đư có mt giá tr rt to ln trong đi sng hng ngày  nc ta,
do đc tính không b n mòn, có màu sc đp d gia công thành đ trang sc nên đ
trang sc bng vàng t lâu đư rt đc a chung trong nc nh tính thm m, sang
trng và đ bn vi thi gian ca nó. Bên cnh vai trò là thành phn không th thiu
trong vic sn xut linh kin trong máy móc thit b nh máy tính đin t, máy bay, tàu

v tr, thông tin liên lc, y t, làm đp da trong các trung tâm spa… ngi dân còn s
6

dng vàng đ làm đ trang sc cho ngày ci, đ tng cho trong các dp l hay đ ct
tr giá tr trong nhà hay trong các ngân hàng. Ngày nay vi s phát trin không ngng
ca trình đ ch tác kim hoàn, nhiu mu mư ra đi thu hút đc mt lng cu rt ln
ca ngi dân và ngày càng tng lên không ngng.
1.1.2.2. i vi hot đng kinh t
Vai trò rõ nét nht ca vàng đó là vàng đư đang và ngày càng tham gia nhiu vào
trong mi hot đng kinh t ca đt nc. Mc dù ch trng ca Nhà nc là không đ
nn kinh t b vàng hoá nhng có mt thc t đang tn ti là vàng đang đc nhiu
ngi dùng làm phng tin thanh toán ct tr và giao dch. Không khó đ ta có th tìm
thy mt mu tin qung cáo mua bán nhà đt trong đó đn giá mt m2 đc quy ra
thành lng vàng hay ch vàng. iu này bt ngun t thói quen giao dch lâu đi ca
ngi dân nc ta và đ thay đi đc điu này không phi là chuyn mt sm mt
chiu.
 nc ta trc đây ngân hàng thng mi đc phép huy đng gi h vàng và t do
chuyn đi vàng thành tin đng phc v hot đng kinh doanh. Ngi dân Vit Nam
có truyn thng ct tr vàng phòng khi có thiên tai, chin tranh… nên hot đng mua
bán, ký gi, đu c tích tr vàng ming phát trin rt mnh đây là mt đc đim rt
riêng bit  nc ta so vi th gii.
Mt vai trò na ca vàng đi vi nn kinh t đó là kh nng thanh toán đa dng vi
nhiu nc trên th gii không phân bit quc gia và lãnh th. Ly ví d giai đon cui
nm 2012 ti Iran do áp lc cm vn kinh t ca M đư khin cho ni t nc này mt
giá hn 50% vì vy nc này rt khó khn trong vic mua hàng hoá nhu yu phm t
bên ngoài. Chính vì vy gia chính ph Iran và Th Nh K đư có tho thun trong đó
Iran xut khu du m vào Th Nh K đi li nc này thanh toán li bàng Vàng cho
Iran và Iran dùng vàng này mt ln na mua hàng hoá ca các quc gia láng ging.
iu này cho thy vai trò ca Vàng trong khng hong quc gia to ln nh th nào.

7

1.1.3. Cung và cu trên th trng vàng th gii
1.1.3.1. Cu vàng ca th trng
Theo s liu ca WGC nm 2012 c th gii tiêu th 4.405,5 tn vàng vi giá tr
c tính 236,4 t USD cao hn 15% so vi trung bình 5 nm trc.

Bng 1.1 Nhu cu tiêu th vàng trung bình 5 nm 2007-2011
Cu v vàng th hin  3 khía cnh sau
* Ch tác vàng trang sc: đây là nhu cu chim t trng cao trong nhu cu tiêu th
vàng. Nm 2012 nhu cu tiêu th vàng trang sc lên ti 1.908,1 tn tng đng giá
102,3 t và chim gn mt na nhu cu v vàng. Trong đó nhu cu vàng trang sc ca
n  và Trung Quc là ln nht.
Trong tháng 4/2013, tng lng vàng nhp khu ca n  lên ti 117 tn, và đt
mc cao k lc vào tháng 5/2013 vi 162 tn (bình quân cùng k giai đon 2012-13 là
70 tn/tháng). Nhp khu vàng ln khin n  thâm ht cán cân vãng lai và dn ti
nhiu h ly cho nn kinh t. Có th thy, ging nh mt vài nc châu Á, ngi dân
n  là tín đ sùng bái vàng. H mua vàng đ ct gi, làm trang sc, dùng đ thanh
toán. Ngi dân  thành th có điu kin gi vàng vào ngân hàng ly lãi hay cm c
8

vàng vay tin lên ti 100% giá tr đ đu t Trong khi ngi dân nông thôn thích mua
vàng đu t trong bi cnh thiu các dch v ngân hàng  khu vc nông thôn Tng s
tin mà n  phi b ra nhp vàng trong nm 2012-2013 là gn 54 t USD. Con s
trong nm lin trc là 56,5 t USD. Các con s này cho thy đng rupee mt giá mt
phn do nhu cu USD tng cao và trong bi cnh USD cng lên giá so vi các ngoi t
khác. Vi v trí là nc tiêu th vàng th 2 th gii (nhp khu chim khong 25% toàn
cu) và lng vàng c tính khong 20.000 tn, có th thy, đây là nguyên nhân chính
dn đn tng thâm ht cán cân vưng lai, qua đó tác đng lên d tr ngoi hi nc này
và kéo theo các h ly khác là khó tránh khi.

* Nhu cu đu t: Xut phát t kh nng bo tn giá tr, chng li các bin đng
bt n nên đư thúc đy hot đng đu t ca các các nhân và t chc. Hot đng đu t
vàng có th bao gm nhiu hình thc khác nhau nh vàng vt cht, vàng tài khon, phái
sinh vàng hay đu t vào chng khoán ca các nhà sn xut vàng, các qu đu t
vàng… Nhu cu đu t vàng đư tng trng mnh m t nm 2003. Giai đon 2006-
2011 giá tr đu t đư tng trng gn 534%, riêng nm 2011 nhu cu đu t ròng đư đt
xp x 85,9 t USD. Nm 2012 nhu cu đu t vàng ca toàn cu đt 1534,6 tn giá tr
gim nh còn 82,3 t USD.
* S dng trong công ngh: Vic s dng vàng trong các ngành đin t, y t,
công nghip chim khong 12% tng nhu cu vàng và tiêu th trung bình khong 450
tn vàng giai đon 2007-2011.





9

1.1.3.2. Cung vàng ca th trng

Bng 1.2 Ngun cung vƠng trung bình 5 nm 2007-2011
Cung vàng ca th trng th hin  các khía cnh sau
* Khai thác vàng ti các m:
Hin ti có hàng trm m vàng hot đng trên toàn cu vi quy mô đa dng. Ngun
cung t các m xp x 2.602,2 tn vàng mi nm tính trong thi gian 5 nm tr li đây.
Tuy nhiên đ đa mt m mi vào sn xut c tính cn khong 10 nm chun b nên
có th nói sn lng khai thác ít dao đng khó có th phn ng nhanh chóng đ có th
nh hng ngay đn giá vàng. T nm 2011 đn nay, ngun cung vàng đôi khi b gián
đon do các cuc đình công  Nam Phi.
* Tái ch vàng: Trong khi sn lng khai thác vàng t m ít dao đng thì hot

đng tái ch (nung chy, tinh ch, tái ch) vàng giúp đm bo ngun cung thng mi
cho th trng góp phn đ n đnh th trng vàng. Giai đon 2007-2011 vàng tái ch
chim khong 37% ngun cung hng nm.
10

* Ngân hàng trung ng ca các nc: ngân hàng trung ng và các t chc đa
quc gia ( nh Qu Tin T Quc t) hin nm gi khong 1/5 tng d tr vàng toàn
cu làm tài sn d tr (c tính s lng khong 29.000 tn đc ct tr  110 t chc).
Tính trung bình, vàng chim khong 15% tài sn d tr ca các chính ph, tuy nhiên t
l này có khác nhau gia các nc. Các nc phát trin Tây Âu và Bc M gi khong
hn 40% tng d tr toàn cu. Các nc đang phát trin nm gi khong 5% tng d
tr.
Mc dù mt s các ngân hàng trung ng đư tng lng d tr vàng trong nhng thp
niên gn đây, nhng đây cng chính là ngun cung cp lng vàng ln ra th trng t
nm 1989 đn nm 2009. Sang nm 2010, các ngân hàng trung ng ln đu tiên mua
ròng vàng trong 21 nm.
1.2. Các nhân t tác đng đn giá vàng th gii
1.2.1. Giá vàng và lm phát
Lm phát xét v khái nim là hin tng cung tin t kéo dài làm cho mc giá c
chung ca nn kinh t tng lên liên tc trong mt thi gian nht đnh. Xut phát t giá
tr ni ti, vàng đư đc s dng rng rưi nh là mt loi tin t t rt lâu và do đó đc
cho là có hiu qu phòng nga lm phát và gim phát. Tuy nhiên trái vi nim tin này,
nhiu nghiên cu đư tht bi trong vic chng minh đc mi quan h chính xác gia
bin đng giá vàng và lm phát. Sherman (1983) và Moore (1990) đư kt lun rng gia
giá vàng và lm phát có mi quan h cùng chiu vi nhau, và lm phát có th đc s
dng nh là mt ch báo quan trng đ d báo giá vàng. Thêm vào đó, Christie-David
và cng s (2000) đư nghiên cu d liu giao dch vàng tng lai và phát hin rng mt
15 phút đ giá vàng tng lai phn ánh các thông báo v lm phát, điu đó cho thy lm
phát không k vng có th giúp d báo giá vàng tng lai ít nht là trong ngn hn.
Mt khác, Jaffe(1989), Garner(1995), Larson and McQueen(1995), Cecchetti và cng

s (2000) kt lun rng giá vàng không chu nh hng ca lm phát. Mt vài nghiên
11

cu ch ra rng lm phát  các quc gia không phi M không d báo mt cách chính
xác giá vàng và còn ch ra rng vàng không bo him ngn nga lm phát  nhiu quc
gia. Các nghiên cu này đư s dng d liu bao gm giá vàng nm 1999 không chng
minh đc mi quan h gia giá vàng và lm phát.
Bng 1.3 Tng hp mt s nghiên cu v mi quan h gia lm phát và giá vàng
Tác gi
Giai đon
nghiên cu
K d liu
Kt qu nghiên cu
Sherman (1983)
1970~1980
Hàng nm
Giá vàng có mi quan h tích
cc đáng k vi lm phát ngoài
k vng.
Jaffe (1989)
1971~1987
Hàng tháng
S bin đng ca giá vàng là
không d báo đc s thay đi
trong tng lai ca CPI.
Moore (1990)
1970~1988
Hàng tháng
Giá vàng đc d báo bi các
ch s quan trng ca lm phát.

Mahdavi &Zhou
(1997)
1970~1994
Hàng quý
Không có bng chng v mi
quan h đng liên kt gia CPI
và giá vàng.
Cecchetti và các
cng s (2000)
1975~1984
Hàng quý
Giá vàng không cung cp mt
tín hiu chính xác cho lm phát.
Christe-David và
cng s (2000)
1992~1995
Trong ngày
Giá vàng tng lai phn ng
vi các thay đi không mong
đi ca CPI có Ủ ngha trong 15
phút k t khi tin tc đc công
12

b.
Lawrence (2003)
1975~2001
Hàng quý
Giá vàng không phn ng vi
thay đi vi ch s giá thành sn
xut.

Adrangi và cng s
(2003)
1968~1999
Hàng tháng
Giá vàng có mi quan h tích
cc vi lm phát k vng
nhng không có quan h vi
lm phát không k vng.
Blose (2010)
1988~2008
Hàng tháng
S thay đi không nh k vng
trong CPI không nh hng đn
giá vàng giao ngay và các nhà
đu t không th xác đnh đc
k vng lm phát ca th trng
da trên c s giá vàng.

1.2.2. Giá vàng và t giá hi đoái.
S bin đng ca giá vàng chu tác đng ca rt nhiu yu t trong đó mt nhân t
ch cht trong nhng nm gn đây đó là bin đng t giá. Khi giá tr đng ngoi t thay
đi s dn đn vic giá vàng đc đnh giá theo ngoi t đó thay đi theo. Hin nay do
USD là đng tin thanh toán mang tính toàn cu nên các hàng hóa, giao dch trên th
gii ch yu đc đnh giá theo đng USD trong đó bao gm c vàng. Cho nên bt c
tác đng nào tác đng làm tng gim giá tr đng USD cng làm bin đng đn giá
vàng. Mt khác vàng cng là mt công c phòng nga ph bin ca các t chc ln đ
phòng nga ri ro khi đng USD mt giá. Khi đng USD mt giá so vi các loi tin t
còn li thì vàng tng giá và ngc li nhng điu này không phi lúc nào cng đúng vì
còn phi tính đn nhiu nhân t tác đng đn giá vàng khác.
13

i vi th trng vàng trong nc, giá vàng trong nc đc quy đi t giá vàng th
gii theo công thc:
Giá vàng quy đi (VND/lng) = Giá vàng th gii (USD/Oz) * 1.20556 * T
giá USD/VND (ngun www.acb.com.vn)
Nh vy t trong công thc ta đư thy đc giá vàng và t giá có mi quan h cht
ch nh th nào. c bit do đc thù Vit Nam là nc nhp khu vàng là chính nên t
giá USD/VND bin đng thì s làm giá vàng trong nc bin đng theo.
1.2.3. Giá vàng và giá du, chng khoán
Gia giá vàng và giá chng khoán có mi liên h không rõ ràng lm. Nghiên cu ca
Baur và Mc Dermott (2009) đa ra kt lun rng: Vàng đng thi là mt kênh trú n
ngn hn ln phòng nga ri ro cho phn ln các th trng chng khoán Châu Âu và
M. Vàng có th to lc n đnh cho h thng tài chính bng cách làm gim bt các
khon thua l khi th trng chng khoán đi din vi nhng cú sc tiêu cc. Baur và
Lucey (2010) cng đa ra nhng bng chng thc nghim ti M và Anh v vic vàng
là mt kênh trú n an toàn cho chng khoán, nhng trong mt thi gian hn ch - c th
là ch trong 15 ngày giao dch ca th trng. Còn trong dài hn, vàng không còn là mt
kênh trú n an toàn cho th trng chng khoán.
Lch s th gii ghi nhn giá vàng và giá du th gii luôn song hành vi nhau qua
các thi k. Do du là ngun nguyên liu đu vào quan trng ca hot đng sn xut
nên bt c s bin đng nào ca giá du m cng gây tác đng dây chuyn lên c nn
kinh t th gii. Vì th đ gi n đnh cho nn kinh t, các nc ln thng xây dng
các kho d tr du ln và tng cng tích tr vàng bi đây là hai loi hàng hóa không b
mt giá tr. Du m di vai trò là hàng hóa tích tr khi giá du m tng tt yu dn đn
h qu là đng USD mt giá, khi đó các nc s mua vàng đ tích tr giá tr, kéo theo
nhu cu vàng trên th gii s tng làm giá vàng tng theo.
14

Nm 2006 cng là nm đánh du mc k lc ca giá vàng, giá du và mt ln na
minh chng cho thy s đng hành ca giá vàng và giá du. Giá du đt mc k lc

78,40 USD/thùng vào ngày 13/7/2006. Mc k lc này cao hn 39% so vi mc giá cao
nht trong nm 2004 là 56,37 USD/thùng (ngày 26/10/2004) và trên 10% so vi mc
cao nht nm 2005 là 70,85 USD/thùng vào ngày 27/8/2005. Các k lc v giá du ti
thi đim đó và nhng nguyên nhân ca nó cng không nm ngoài nhng nguyên nhân
c hu nh cu tng, ngun cung hn ch do nhng xung đt v chính tr  các nc
sn xut du m, d tr nng lng ti M… Vào đu nm 2006, giá vàng th gii t
mc 517 USD/ounce đư tng liên tc và đn ngày 12/5 đư đt mc k lc là 732
USD/ounce, đ ri gim lin mt mch xung còn 543 USD/ounce ch trong vòng 1
tháng. Nhng ngay sau đó, giá vàng li tng li gn 140 USD/ounce lên mc 675
USD/ounce vào na cui tháng 7 - 2006. Mt bin đng cha tng có trong lch s giá
vàng khong 1/4 th k tr li đây. Giá vàng th gii trong phiên giao dch cui cùng
ca nm 2006  mc 635 USD/ounce, tng gn 23% so vi thi đim đu nm.
1.2.4. Giá vàng và lãi sut:
Gia giá vàng và lãi sut có mi quan h cht ch vi nhau. Vi tín hiu gim lãi sut
ca Ngân hàng Trung ng s dn đn vic tng cng tin cho nn kinh t kéo theo h
ly s làm cho lm phát tng qua đó làm tng nhu cu mua vàng đ bo toàn giá tr
chng li lm phát nên kéo theo vic giá vàng cng s tng theo.
Trong phm vi nghiên cu ca lun vn, tác gi ch yu đ cp đn lãi sut huy đng
ca th trng đ xem xét mi tng quan ca giá vàng và lãi sut di góc đ đu t.
Nhà đu t s xem xét xem liu mình nên b tin mua vàng đu t và chu ri ro hay
đem gi tit kim đ đc an toàn và nhn đc thu nhp c đnh. iu này tùy thuc
vào s bin đng ca giá vàng và tình hình lãi sut th trng trong mt giai đon thi
gian.
15



Bng 1.4 Thng kê mi tng quan gia vàng và mt s loi tài sn khác
1.3. Mt s bài hc kinh nghim v s bin đng giá vàng th gii
1.3.1. D tr vàng ca các Ngân hƠng Trung ng

T chc IMF và các Ngân hàng trung ng trên khp th gii đóng vai trò quan trng
nh hng ln đn giá vàng. Nm 2010,h nm gi 18,4% d tr vàng ca th gii.
c bit Ngân hàng trung ng  Tây Âu, mc dù h đang bán đi lng vàng mà h d
tr k t nhng nm 90, 70% d tr ngoi hi hin ti ca h là vàng. Xu hng bán
mnh vàng nhng nm 90 đư đa giá vàng đi xung cho đn khi có tha c
Washington v hn mc bán vàng d tr góp phn hi phc giá vàng. K t nm 2000,
các nn kinh t mi ni nh Nga và Trung Quc đư không ngng gia tng d tr vàng
16

ca mình. Hin nay, d tr vàng ca mi quc gia ch vào khong 2%-10% d tr ngoi
hi ca mình. Tuy nhiên có mt thc t là nu đng đôla tip tc yu đi, các nc s
tip tc điu chnh danh mc d tr ngoi hi ca mình t đôla sang vàng và điu này
s giúp duy trì đà tng giá ca vàng.
Bài hc rút ra: Giá vàng s tng theo s gia tng nhu cu d tr vàng ca các Ngân
hàng Trung ng trên th gii và xu hng tr vàng vn còn đang tip tc xut phát
t nguy c bt n trên toàn th gii và s suy yu ca đng USD.


Bng 1.5 S liu v d tr vàng ca mt s quc gia tháng 12/2011
17


Bng 1.6 T l d tr vàng ca mt s Ngân hƠng trung ng trên th gii
1.3.2. Cuc suy thoái ca nn kinh t M và s mt giá ca đng đô la
Khng hong tài chính Hoa K 2007-2009 là cuc khng hong trong nhiu lnh vc
tài chính (tín dng, bo him, chng khoán) din ra t nm 2007 cho đn nay. Cuc
khng hong này bt ngun t cuc khng hong tín dng nhà  th cp. Và bn thân
nó li là ngun gc trc tip ca cuc khng hong tài chính toàn cu 2007-2010. Và
chính t cuc khng hong này các chng trình ni lng đnh lng đư xut hin nh
là công c kích thích kinh t ca Chính ph M.

Chng trình ni lng đnh lng thuc v nhóm chính sách tin t phi truyn thng
đc ngân hàng trung ng s dng nhm kích thích nn kinh t khi các chính sách tin
t truyn thng đư b vô hiu. Ngân hàng trung ng áp dng ni lng đnh lng bng
cách mua các tài sn tài chính t ngân hàng thng mi và các t chc t nhân khác
nhm bm mt lng tin xác đnh vào nn kinh t. Bin pháp này khác so vi cách
truyn thng là mua-bán trái phiu chính ph nhm gi lãi sut th trng  mc mc
tiêu. Ni lng đnh lng s làm tng d tr d tha (mc cao hn d tr bt buc) ti
18

các ngân hàng, và làm tng giá ca tài sn tài chính, t đó làm gim li sut ca các tài
sn này.
Chính sách ni lng tin t m rng thng bao hàm nghip v NHTW mua TPCP kì
hn ngn nhm làm gim các mc lãi sut ngn hn trên th trng. Tuy nhiên, khi lãi
sut ngn hn đư gn  mc 0% hoc bng 0%, thì chính sách tin t truyn thng s
không th h thp lãi sut đc na. Ni lng đnh lng có th đc s dng nhm
kích thích kinh t bng cách mua các tài sn dài hn (không phi là TPCP ngn hn), và
nh vy s khin lãi sut dài hn gim xung trên đng cong li sut.
Khi các NHTM bán đc tài sn cho Fed, các NHTM s có nhiu tin hn đ cho vay,
t đó nn kinh t s có nhiu tin đ tài tr cho các d án kinh doanh; các d án kinh
doanh s s dng nhiu nhân công hn; vic làm đc to ra và kinh t đc kích thích
đ phát trin. i vi chính sách tin t ca Fed, mc tiêu gim thiu tht nghip là mc
tiêu cao nht, khác vi u tiên ca các ngân hàng trung ng khác trên th gii, ví d
ECB u tiên gi lm phát trong tm kim soát.
Tuy nhiên có mt thc t khác đó là QE li giúp nc M phân tán khó khn ca
mình cho các nc khác vì lỦ do USD là đng tin thanh toán và d tr mà c th gii
đu s dng. Vì vy khi USD đc bm ra ào t, tt c các nc đu phi chu nh
hng t vic USD b mt giá liên tc đi mt vi bong bóng tài sn đy ri ro. Ni lo
USD mt giá khin gii đu t thi nhau bán tháo c phiu ly USD mua ngay hàng hóa.
Vì vy th trng chng khoán st gim mnh, ngc li giá vàng, du, kim loi quý,
đng, ng cc, cà phê,… tng mnh, gây ra lm phát cho c th gii. Nh vy gói kích

thích kinh t QE đư làm bùng n nguy c lm phát khin giá vàng tng chóng mt. iu
này có th thy qua đ th di đây. Giá vàng tng liên tc 54% (QE1) và 31% (QE2)