HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH



THÁI ÌNH DIM KHÁNH




HN CH RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN
VIT NAM



LUN VN THC S KINH T




TP.H CHÍ MINH ậ NM 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH



THÁI ÌNH DIM KHÁNH


HN CH RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG

THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN
VIT NAM

Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s : 60340201

LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS NGUYN VN S

TP. H CHÍ MINH ậ NM 2013
LI CAM OAN



Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu đc lp ca tôi. S liu đc
nêu trong lun vn là trung thc, các phân tích đánh giá là ca tôi và cha đc
công b trong bt c công trình nào. Nu phát hin có bt c s gian ln nào tôi xin
hoàn toàn chu trách nhim trc Hi đng, cng nh kt qu lun vn ca mình.
TP.H Chí Minh, ngày 01 tháng 10 nm 2013
Ngi cam đoan


Thái ình Dim Khánh

MC LC



Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các phng trình, hình và bng biu

Trang
LI M U 1
1. t vn đ 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. ụ ngha khoa hc thc tin ca đ tài 2
6. Kt cu lun vn 2
CHNG 1: C S LÝ THUYT V RI RO TÍN DNG VÀ HN CH
RI RO TÍN DNG CA NGỂN HÀNG THNG MI 4
1.1 Tín dng ngân hàng 4
1.1.1 Khái nim tín dng ngân hàng 4
1.1.2 c đim tín dng ngân hàng 4
1.1.3 Vai trò tín dng ngân hàng 5
1.2.3.1 i vi nn kinh t 5
1.2.3.2 i vi khách hàng 6
1.2.3.3 i vi ngân hàng 6
1.1.4 Phân loi tín dng ngân hàng 7
1.1.4.1 Cn c vào thi hn tín dng 7

1.1.4.2 Cn c vào bo đm tín dng 7
1.1.4.3 Cn c mc đích s dng 8
1.1.4.4 Cn c vào ch th vay vn 8
1.1.4.5 Cn c vào phng thc hoàn tr n vay 9
1.1.4.6 Cn c vào hình thái giá tr ca tín dng 9
1.1.4.7 Cn c vào xut x tín dng 9
1.1.4.8 Tín dng khác 9
1.1.5 Các phng thc cho vay 9
1.2 Ri ro tín dng 10
1.2.1 Khái nim ri ro tín dng 11
1.2.2 Phân loi ri ro tín dng 11
1.2.3 Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng 12
1.2.3.1 Nguyên nhân thuc v phía ngân hàng 12
1.2.3.2 Nguyên nhân thuc v phía khách hàng doanh nghip vay vn 13
1.2.3.3 Nguyên nhân khách quan bên ngoài 13
1.2.4 nh hng ca ri ro tín dng 14
1.2.4.1 nh hng ca ri ro tín dng đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng 14
1.2.4.2 nh hng ca ri ro tín dng đn nn kinh t 14
1.2.5 Nhng cn c ch yu đ xác đnh mc đ ri ro tín dng 15
1.2.6 Mt s ch tiêu đánh giá ri ro tín dng 16
1.2.6.1 Ch s đánh giá tình trng n quá hn 16
1.2.6.2 Ch s t trng n xu/ tng d n cho vay 16
1.2.6.3 Các ch s đánh giá tình hình ri ro mt vn 16
1.3 Hn ch ri ro tín dng 17
1.3.1 Khái nim hn ch ri ro tín dng 17
1.3.2 Vai trò ca hn ch ri ro tín dng 17
1.3.3 S cn thit ca hn ch ri ro tín dng 17
1.3.4 Nhim v ca hn ch ri ro tín dng 18
1.3.5 Quy trình hn ch ri ro tín dng 18
1.3.6 Các mô hình đo lng ri ro tín dng 19

1.3.6.1 Mô hình đnh tín ri ro tín dng – mô hình 6C 19
1.3.6.2 Các mô hình đnh lng ri ro tín dng 20
1.3.6.3 Mô hình đim s Z (Z Credit Scoring Model) 21
1.3.6.4 Mô hình xp hng tín dng ni b 22
1.3.6.5 Mô hình xp hng ca Moody và Standard & Poor 22
1.3.7 Phng pháp hn ch ri ro tín dng 24
1.4 Kinh nghip qun tr ri ro tín dng ca mt s ngân hàng 25
1.4.1 Ngân hàng n  25
1.4.2 Ngân hàng thng mi c phn K thng Vit Nam – Techcombank 25
Kt lun chng 1 27

CHNG 2: THC TRNG RI RO TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN
VIT NAM 28
2.1 Gii thiu v BIDV 28
2.2 Khái quát tình hình hot đng kinh doanh ca BIDV giai đon
2008 ậ 2012 29
2.2.1 Ch tiêu tng tài sn 29
2.2.2 Ch tiêu vn ch s hu 29
2.2.3 Ch tiêu cho vay và ng trc khách hàng ròng 30
2.2.4 Ch tiêu tin gi và các khon phi tr khách hàng 34
2.2.5 Ch tiêu li nhun trc thu 34
2.3 Hot đng tín dng ca BIDV giai đon 2008 ậ 2012 36
2.3.1 Các hình thc tín dng 36
2.3.2 Kt qu hot đng tín dng 37
2.3.3 Các hn ch 40
2.4 Thc trng hn ch tín dng đi ti BIDV giai đon 2008 ậ 2012 40
2.4.1 Hn ch ri ro tín dng ti BIDV giai đon 2008 – 2012 40
2.4.2 Quy trình cp tín dng đi ti BIDV giai đon 2008 – 2012 40
2.4.3 Phân tích đnh lng bng h thng xp hng tín dng ni b theo

chun mc quc t ti BIDV 42
2.5 Nguyên nhân phát sinh ri ro tín dng ti BIDV giai đon 2008 ậ 2012 51
2.5.1 Nguyên nhân khách quan 51
2.5.2 Nguyên nhân ch quan 53
2.5.2.1 Nguyên nhân t khách hàng vay vn 53
2.5.2.2 Nguyên nhân t phía ngân hàng 54
Kt lun chng 2 55
CHNG 3: GII PHÁP HN CH RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM 56
3.1 nh hng hot đng kinh doanh ca BIDV 56
3.2 Gii pháp hn ch ri ro tín dng ti BIDV 58
3.2.1 i vi BIDV 58
3.2.1.1 Xây dng chính sách tín dng phù hp 58
3.2.1.2 Hoàn thin các quy trình, h thng vn bn ch đ 61
3.2.1.3 Xây dng quy trình kim tra giám sát 64
3.2.1.4 Hoàn thin h thng công ngh thông tin 64
3.2.1.5 ào to ngun nhân lc 65
3.2.1.6 S dng dch v bo him tín dng 65
3.2.2 i vi ngân hàng Nhà nc 66
Kt lun chng 3 67
KT LUN 68
TÀI LIU THAM KHO 69
DANH MC CÁC T VIT TT


- BIDV: ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam
- Techcombank: ngân hàng thng mi c phn K thng Vit Nam
- TP.HCM: thành ph H Chí Minh

DANH MC CÁC PHNG TRÌNH, HÌNH
VÀ BNG BIU


Trang
Các phng trình:
1. Phng trình 1.1: công thc tính T l n xu 16
2. Phng trình 1.2: công thc tính T l n quá hn 16
3. Phng trình 1.3: công thc tính T trng n xu/ tng d n cho vay 16
4. Phng trình 1.4: công thc tính T l d phòng ri ro tín dng 17
5. Phng trình 1.5: công thc tính T l mt vn 17
6. Phng trình 1.6: công thc tính H s kh nng bù đp các khon
cho vay b mt vn 17
7. Phng trình 1.7: công thc tính H s kh nng bù đp ri ro tín dng 17
8. Phng trình 1.8: Mô hình đim s Z 21
8. Phng trình 2.1: công thc tính đim ca khách hàng đ xp hng tín dng 47
Các hình:
1. Hình 1.1: Phân loi ri ro tín dng 11
2. Hình 2.1: Tng tài sn ca BIDV nm 2008 – 2012 29
3. Hình 2.2: Vn ch s hu ca BIDV nm 2008 – 2012 30
4. Hình 2.3: Din bin d n tín dng ca BIDV 2010 – 2012 31
5. Hình 2.4: Cht lng tín dng ca BIDV 2010 – 2012 33
6. Hình 2.5: Ngun vn huy đng ca BIDV nm 2008 – 2012 34
7. Hình 2.6: Li nhun trc thu ca BIDV nm 2008 – 2012 35
8. Hình 2.7: T l n xu ca BIDV giai đon 2008 – 2012 39
9. Hình 2.8: Quy trình cp tín dng ti BIDV 41
10. Hình 2.9: S lc quy trình xp hnh doanh nghip ti BIDV 43
Các bng:

1. Bng 1.1: Bng xp hng tín dng ni b ca Moody và Standard & Poor 23
2. Bng 2.1: C cu d n ca BIDV nm 2011 – 2012 31
3. Bng 2.2: Cht lng tín dng ti BIDV nm 2011 – 2012 32
4. Bng 2.3: Kt qu hot đng kinh doanh BIDV nm 2011 – 2012 35
5. Bng 2.4: Các ch tiêu sinh li ca BIDV nm 2011 – 2012 36
6. Bng 2.5: Phân loi n ca BIDV giai đon 2008 – 2012 39
7. Bng 2.6: Trng s ca nhóm ch tiêu phi tài chính 47
8. Bng 2.7: Trng s ch tiêu tài chính và phi tài chính 47
9. Bng 2.8: ụ ngha các mc xp hng tín dng ni b 48
10. Bng 2.9: Phân loi nhóm n theo h thng xp hng tín dng ni b 50

1

LI M U
1. t vn đ
Hot đng tín dng là mt lnh vc chim t l trng yu trong hot đng kinh
doanh ca các ngân hàng thng mi Vit Nam. Hàng nm li nhun t hot đng
tín dng đư đóng góp mt phn ln trong tng thu nhp ca các ngân hàng. Do đó
hot đng tín dng mang Ủ ngha sng còn đi vi các ngân hàng. Tuy nhiên hot
đng tín dng li là hot đng cha đng nhiu ri ro nht, đc bit là trong giai
đon kinh t khó khn hin nay. Hiu qu hot đng tín dng cha cao, cht lng
tín dng cha tt th hin  t l n quá hn còn cao so vi khu vc và cha có
khuynh hng gim vng chc.
Vì vy, vic nâng cao cht lng hn ch ri ro tín dng ti các ngân hàng
thng mi Vit Nam đang là vn đ bc xúc trên c phng din lỦ thuyt và thc
tin. Nu không có mt chin lc c th v công tác hn ch ri ro tín dng trong
lnh vc hot đng cho vay thì chc chn các ngân hàng thng mi Vit Nam s
khó cnh tranh vi các ngân hàng nc ngoài vn đư rt dày dn kinh nghim trong
lnh vc này và s phi đng đu vi không ít nhng nguy c đ v.
Là mt ngân hàng thng mi c phn hàng đu ti Vit Nam, ngân hàng

thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam - BIDV đư bc đu có nhng
trin khai công tác qun tr ri ro trong đó chú trng công tác hn ch ri ro tín dng
theo các chun mc quc t và đư đt đc mt s nhng thành công đáng khích l.
Song bên cnh đó, vn còn mt s vn đ cn phi gii quyt trong công tác hn ch
ri ro tín dng ca BIDV nhm hn ch ri ro trong hot đng tín dng và tng
cng an toàn hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
Da trên tính kh thi và cp bách ca vn đ, tôi la chn đ tài: “Hn ch ri
ro tín dng ti ngơn hƠng thng mi c phn u t vƠ Phát trin Vit Nam”
làm lun vn tt nghip.
2. Mc tiêu ca đ tƠi
- H thng hóa lỦ lun c bn v ri ro tín dng và hn ch ri ro tín dng ca
các ngân hàng thng mi.
2

- Phân tích thc trng hot đng tín dng, nguyên nhân dn đn ri ro tín dng
và các phng pháp hn ch ri ro tín dng ti ngân hàng u t và Phát trin Vit
Nam.
- Trên c s lỦ lun và phân tích thc trng ri ro tín dng, t đó đa ra mt s
bin pháp nhm hn ch ri ro tín dng ti các chi nhánh BIDV.
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu ca đ tài là: hn ch ri ro tín dng.
- Phm vi nghiên cu: ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin
Vit Nam, thi gian thu thp d liu nghiên cu là giai đon 2008 – 2012.
4. Phng pháp nghiên cu
- Phng pháp thu thp thông tin: các s liu đc thu thp ch yu thông qua
báo cáo tài chính ca ngân hàng, ngoài ra lun vn còn s dng nhng s liu,
thông tin, bài vit đc thu thp t các ngun sách báo, tp chí… cùng vi vic vn
dng nhng kin thc đư hc đ giúp ni dung nghiên cu thêm phong phú, hài hòa.
- Phng pháp phân tích s liu: dùng phng pháp so sánh s tuyt đi, s
tng đi đ phân tích, rút ra nhn xét t đó đánh giá tình hình hot đng thc t.

S dng các ch s tài chính đ đánh giá qua đó đa ra mt s gii pháp nhm hn
ch ri ro tín dng ti BIDV.
5. ụ ngha khoa hc vƠ thc tin ca đ tƠi
- H thng hóa các khái nim, nguyên nhân v ri ro tín dng và các nguyên
tc c bn đ hn ch ri ro tín dng.
- Phân tích và đánh giá thc thc trng ri ro tín dng ti BIDV.
-  xut gii pháp có tính khoa hc và thc tin đ hoàn thin và b sung cho
công tác hn ch ri ro tín dng ti BIDV.
6. Kt cu lun vn
Bài lun vn này bao gm 3 chng:
Chng 1: C s lỦ thuyt v ri ro tín dng và hn ch ri ro tín dng ca
ngân hàng thng mi.
3

Chng 2: Thc trng ri ro tín dng ti ngân hàng u t và Phát trin Vit
Nam.
Chng 3: Gii pháp hn ch ri ro tín dng ti ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam.

4


CHNG 1
C S Lụ THUYT V RI RO TệN DNG VÀ HN
CH RI RO TệN DNG CA NGÂN HÀNG
THNG MI
1.1 Tín dng ngân hàng
1.1.1 Khái nim tín dng ngân hàng
- Quan h tín dng ra đi và tn ti t nhu cu khách quan ca quá trình tun
hoàn vn đ gii quyt hin tng d tha, thiu ht vn din ra thng xuyên gia

các ch th trong nn kinh t (Nguyn Vn Tin, 2010).
- Tín dng là s chuyn nhng tm thi mt lng giá tr (tài sn) t ngi
s hu sang ngi s dng trong mt khong thi gian nht đnh; khi đn hn,
ngi s dng phi hoàn tr mt lng giá tr ln giá tr ban đu (Nguyn Vn
Tin, 2010).
- Tín dng ngân hàng là vic ngân hàng tha thun đ khách hàng s dng mt
tài sn (bng tin, tài sn thc hay uy tín) vi nguyên tc có hoàn tr bng các
nghip v cho vay, chit khu hay tái chit khu, cho thuê tài chính, bo lưnh ngân
hàng và các nghip v khác (Nguyn Vn Tin, 2010).
1.1.2 c đim tín dng ngân hàng
- Tín dng ngân hàng da trên c s lòng tin: ngân hàng ch cp tín dng khi
có lòng tin vào vic khách hàng s dng vn vay đúng mc đích, hiu qu và có kh
nng hoàn tr n vay bao gm c gc và lưi đúng hn; còn ngi đi vay thì tin
tng vào kh nng kim đc tin trong tng lai đ tr n gc và lưi vay.
- Tín dng là s chuyn nhng mt tài sn có thi hn: ngân hàng là trung
gian tài chính “đi vay đ cho vay”, nên mi khon tín dng đu phi có thi hn,
đm bo cho ngân hàng hoàn tr vn huy đng.
- Tín dng phi trên nguyên tc hoàn tr c gc và lưi. Nu không có s hoàn
tr thì không đc coi là tín dng. Giá tr hoàn tr phi ln hn giá tr lúc cho vay là
5

giá tr gc, ngha là ngoài vic hoàn tr li giá tr gc, khách hàng phi tr cho ngân
hàng mt khon lưi, đây chính là giá ca quyn s dng vn vay. Khon lưi luôn là
mt s dng, có nh vy mi bù đp đc chi phí hot đng và to ra li nhun,
phn ánh bn cht hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
- Tín dng là hot đng tim n ri ro cao cho ngân hàng. Vic thu hi tín
dng ph thuc không nhng vào vào bn thân khách hàng, mà còn ph thuc vào
môi trng hot đng, ngoài tm kim soát ca khách hàng nh s bin đng v giá
c, lưi sut, t giá, lm phát, tng trng kinh t, th trng, thiên tai…
- Tín dng phi trên c s cam kt hoàn tr vô điu kin. Quá trình xin vay và

cho vay din ra trên c s nhng cn c pháp lỦ cht ch nh hp đng tín dng,
kh c vay tin, hp đng bo him tin vay, bo lưnh…, trong đó bên đi vay phi
cam kt hoàn tr vô điu kin khon vay cho ngân hàng khi đn hn.
T các đc đim trên cho thy, tín dng ngân hàng phi bo đm đc hai
nguyên tc c bn sau:
- Th nht, vn vay đc đm bo s dng đúng mc đích.
- Th hai, vn vay phi đc hoàn tr c gc và lưi đúng thi hn đư cam kt
trong hp đng.
1.1.3 Vai trò tín dng ngân hàng
1.1.3.1 i vi nn kinh t
- Vai trò kinh t c bn ca tín dng ngân hàng là luân chuyn vn t nhng
ngi là cá nhân, h gia đình, công ty và chính ph có ngun vn thng d do chi
tiêu ít hn thu nhp đn nhng ngi thiu ht do nhu cu chi tiêu vt quá thu
nhp. Kênh luân chuyn vn qua ngân hàng có Ủ ngha rt ln trong vic thúc đy
tính hiu qu ca nn kinh t.
- Tín dng ngân hàng không gii hn ch trong chc nng truyn thng là luân
chuyn vn t ni tha đn ni thiu mà còn giúp phân b hiu qu các ngun lc
tài chính trong nn kinh t góp phn cho kinh t tng trng, to công n vic làm,
và nng sut lao đng cao.
6

- Thông qua vic đu t vn tín dng vào nhng ngành, ngh, khu vc kinh t
trng đim s thúc đy s phát trin ca các ngành, ngh đó, hình thành nên c cu
hin đi, hp lỦ và hiu qu.
- Tín dng ngân hàng góp phn lu thông tin t, hàng hóa, điu tit th
trng, kim soát giá tr đng tin và thúc đy quá trình m rng giao lu kinh t
gia các nc.
- Tín dng ngân hàng mang li ngun thu ln cho ngân sách nhà nc thông
qua thu thu nhp và lưi t y thác đu t vn ca chính ph.
- Tín dng ngân hàng là kênh chuyn ti vn tài tr ca nhà nc đn nông

nghip, nông thôn, góp phn xóa đói gim nghèo, n đnh chính tr, xư hi.
1.1.3.2 i vi khách hƠng
- Tín dng ngân hàng đáp ng kp thi nhu cu v s lng và cht lng vn
cho khách hàng. Vi các u đim nh an toàn, thun tin, nhanh chóng, d tip cn
và có kh nng đáp ng đc nhu cu vn ln, tín dng ngân hàng tha mưn đc
nhu cu đa dng ca khách hàng.
- Tín dng ngân hàng giúp nhà đu t nm bt đc nhng c hi kinh doanh,
doanh nghip có vn đ m rng sn xut, các cá nhân có đ kh nng tài chính đ
trang tri cho cho các khon chi tiêu nâng cao cht lng cuc sng…
- Tín dng ngân hàng ràng buc trách nhim khách hàng phi hoàn tr vn gc
và lưi trong thi hn nht đnh nh tha thun. Do đó, buc khách hàng phi n lc,
tn dng ht kh nng ca mình đ s dng vn vay hiu qu, đy nhanh quá trình
tái sn xut, đem li li nhun cho doanh nghip, đm bo ngha v tr n cho ngân
hàng.
1.1.3.3 i vi ngân hàng
- Tín dng là hot đng truyn thng, chim t trng ln nht trong tng tài
sn có và mang li ngun thu nhp ch yu cho ngân hàng t 70 đn 90%. Mc dù
t trng ca hot đng tín dng đang có xu hng gim, nhng tín dng ngân hàng
vn luôn là nghip v s dng vn quan trng nht đi vi mi ngân hàng.
7

- Thông qua hot đng tín dng mà ngân hàng đa dng hóa đc danh mc tài
sn có, gim thiu ri ro.
- Thông qua hot đng tín dng, ngân hàng m rng đc các loi hình dch
v khác nh thanh toán, thu hút tin gi, kinh doanh ngoi t, t vn…
1.1.4 Phơn loi tín dng ngân hàng
1.1.4.1 Cn c vƠo thi hn tín dng
- Tín dng ngn hn: là loi tín dng có thi hn đn mt nm và đc s
dng đ bù đp thiu ht vn lu đng tm thi ca các doanh nghip nh b sung
ngân qu, ng trc tin hàng, đm bo yêu cu thanh toán đn hn, duy trì hàng

tn kho; phc v nhu cu tiêu dùng cá nhân và h gia đình. ây là loi tín dng có
mc ri ro thp vì thi hn hoàn vn nhanh, tránh đc các ri ro v lưi sut, lm
phát cng nh s bt n ca môi trng kinh t v mô và th trng, vì th lưi sut
thng thp hn các loi tín dng khác.
- Tín dng trung hn: là loi tín dng có thi hn t trên mt nm đn nm
nm và s dng ch yu đ đu t mua sm tài sn c đnh, ci tin và đi mi
trang thit b, m rng sn xut và xây dng công trình va và nh có thi gian thu
hi vn nhanh. Tín dng trung hn còn là ngun quan trng hình thành nên vn lu
đng thng xuyên ca các doanh nghip, đc bit là đi vi doanh nghip mi
thành lp.
- Tín dng dài hn: là loi tín dng có thi hn trên nm nm, đáp ng cho nhu
cu đu t dài hn nh xây dng c bn nhà xng, dây chuyn sn xut…, ci tin
và m rng sn xut có quy mô ln. Do thi hn đu t thng kéo dài, nên tín
dng dài hn thng áp dng hình thc gii ngân nhiu ln theo tin đ d án. Nhìn
chung, tín dng dài hn chu ri ro rt ln vì thi hn càng dài thì nhng bin đng
không d tính có th xy ra càng ln.
1.1.4.2 Cn c vƠo bo đm tín dng
- Tín dng có bo đm: là tín dng có tài sn cm c, th chp hoc có bo
lưnh ca ngi th ba. Hình thc tín dng này áp dng đi vi nhng khách hàng
không đ uy tín, khi vay vn phi có tài sn bo đm hoc phi có ngi bo lãnh.
8

Tài sn bo đm hoc bo lưnh ca ngi th ba là cn c pháp lỦ đ ngân hàng có
thêm ngun thu d phòng khi ngun thu chính (dòng tin) ca khách hàng vay b
thiu ht, to áp lc buc khách hàng vay phi tr n, gim thiu ri ro cho ngân
hàng.
- Tín dng không có bo đm: là tín dng không có tài sn cm c, th chp
hay không có bo lưnh ca ngi th ba. Loi tín dng này áp dng cho nhng
khách hàng truyn thng, có h s tín nhim cao.
1.1.4.3 Cn c mc đích s dng

- Tín dng bt đng sn: đây là các khon tín dng đu t vào bt đng sn,
bao gm tín dng ngn hn cho xây dng và m rng đt đai; tín dng dài hn đ
mua đt đai, nhà ca, cn h, c s dch v, trang tri và bt đng sn  nc ngoài.
- Tín dng công thng nghip: đây là các khon tín dng cp cho các doanh
nghip đ trang tri các chi phí nh mua hàng hóa, nguyên vt liu, tr thu và chi
tr lng.
- Tín dng nông nghip: đây là các khon tín dng cp cho các hot đng nông
nghip, nhm tr giúp các hot đng trng trt, thu hoch mùa màng và chn nuôi
gia súc.
- Tín dng tiêu dùng: đây là các khon tín dng cp cho cá nhân, h gia đình
đ mua sm hàng hóa tiêu dùng đt tin nh xe hi, nhà di đng, trang thit b trong
nhà…
1.1.4.4 Cn c vƠo ch th vay vn
- Tín dng doanh nghip (tín dng bán buôn): gi là bán buôn vì nhng doanh
nghip thng vay vi nhng khon vay có giá tr ln.
- Tín dng cá nhân, h gia đình (tín dng bán l): gi là bán l vì nhng cá
nhân thng vay vi nhng khon vay có giá tr nh nhm vào mc đích tiêu dùng.
- Tín dng cho các t chc tài chính: đây là các khon tín dng cp cho các
ngân hàng, công ty bo him, công ty tài chính và các t chc tài chính khác.
Nhng khon đi vay này tr thành ngun vn ca các ngân hàng đi vay, nên chúng
có th dùng đ tr n hay cho vay li.
9

1.1.4.5 Cn c vƠo phng thc hoƠn tr n vay
- Tín dng tr góp: là loi tín dng mà khách hàng phi hoàn tr vn gc và lưi
vay đnh k thành nhng khon bng nhau. Loi tín dng này áp dng cho nhng
khon vay ln và có thi hn dài.
- Tín dng hoàn tr mt ln: là loi tín dng mà khách hàng ch hoàn tr vn
gc và lưi vay mt ln khi đn hn. Loi tín dng này áp dng cho nhng khon vay
nh có thi hn ngn.

- Tín dng hoàn tr theo yêu cu: là loi tín dng mà khách hàng có th hoàn
tr n vay bt c khi nào. Loi tín dng này thng áp dng cho nhng khon vay
thu chi, th tín dng.
1.1.4.6 Cn c vƠo hình thái giá tr ca tín dng
- Tín dng bng tin: là tín dng mà hình thái giá tr ca nó là bng tin. Tín
dng bng tin gi là cho vay.
- Tín dng bng tài sn: là tín dng mà hình thái giá tr ca nó là bng tài sn.
Hình thc tín dng này chính là thuê tài chính.
- Tín dng bng uy tín: là tín dng mà hình thái giá tr ca nó là bng uy tín.
Hình thc tín dng này chính là bo lưnh ngân hàng.
1.1.4.7 Cn c vƠo xut x tín dng
- Tín dng trc tip: là hình thc tín dng, trong đó ngân hàng cp vn trc
tip cho khách hàng có nhu cu vay vn, đng thi khách hàng hoàn tr n vay trc
tip cho ngân hàng.
- Tín dng gián tip: là hình thc cp tín dng thông qua trung gian nh tín
dng y thác, tín dng thông qua t chc đoàn th.
1.1.4.8 Tín dng khác
Bao gm các khon tín dng khác cha đc phân loi  trên, ví d nh tín
dng kinh doanh chng khoán.
1.1.5 Các phng thc cho vay
- Cho vay tng ln: mi ln khách hàng và t chc tín dng thc hin th tc
vay vn cn thit và kỦ kt hp đng tín dng.
10

- Cho vay theo hn mc tín dng: t chc tín dng và khách hàng xác đnh và
tha thun mt hn mc tín dng duy trì trong mt khong thi gian nht đnh.
- Cho vay theo d án đu t: t chc tín dng cho khách hàng vay vn đ thc
hin các d án đu t phát trin sn xut, kinh doanh, dch v và các d án đu t
phc v đi sng.
- Cho vay hp vn: mt nhóm t chc tín dng cùng cho vay đi vi mt d

án vay vn hoc phng án vay vn ca khách hàng; trong đó, mt t chc tín dng
làm đu mi dàn xp, phi hp vi các t chc tín dng khác.
- Cho vay tr góp: khi vay vn, t chc tín dng và khách hàng xác đnh và
tha thun s lưi vn vay phi tr cng vi s n gc đc chia ra đ tr n theo
nhiu k hn trong thi hn cho vay.
- Cho vay theo hn mc tín dng d phòng: t chc tín dng cam kt đm bo
sn sàng cho khách hàng vay vn trong phm vi hn mc tín dng nht đnh. T
chc tín dng và khách hàng tha thun thi hn hiu lc ca hn mc tín dng d
phòng, mc phí tr cho hn mc tín dng d phòng.
- Cho vay thông qua nghip v phát hành và s dng th tín dng: t chc tín
dng chp thun cho khách hàng đc s dng s vn vay trong phm vi hn mc
tín dng đ thanh toán tin mua hàng hóa, dch v và rút tin mt ti máy rút tin t
đng hoc đim ng tin mt là đi lỦ ca t chc tín dng.
- Cho vay theo hn mc thu chi: là vic cho vay mà t chc tín dng tha
thun bng vn bn chp thun cho khách hàng chi vt s tin có trên tài khon
thanh toán ca khách hàng phù hp vi các quy đnh ca pháp lut v hot đng
thanh toán qua các t chc cung ng dch v thanh toán.
- Các phng thc cho vay khác mà pháp lut không cm, phù hp vi quy
đnh ti quy ch và điu kin hot đng kinh doanh ca t chc tín dng và đc
đim ca khách hàng vay.
1.2 Ri ro tín dng
Cung cp tín dng là chc nng kinh t c bn ca ngân hàng. Ri ro trong
hot đng kinh doanh ngân hàng tp trung ch yu vào danh mc tín dng đc bit
11

là nhóm khách hàng doanh nghip. ây là ri ro ln nht và thng xuyên xy ra
nht đi vi ngân hàng. Khi ngân hàng ri vào trng thái tài chính khó khn nghiêm
trng, thì nguyên nhân thng phát sinh ch yu t hot đng tín dng ca ngân
hàng.
1.2.1 Khái nim ri ro tín dng

Ri ro tín dng là loi ri ro phát sinh trong trng hp ngân hàng không thu
đc đy đ c gc và lưi ca khon vay, hoc là vic thanh toán n gc và lưi
không đúng k hn (Nguyn Vn Tin, 2010).
Ri ro tín dng đc xem là mt dng ca ri ro đi tác khi mt trong các đi
tác bi c vi nhng điu kin ca hp đng tín dng.
Ri ro tín dng có th xut hin trong các mi quan h trong đó ngân hàng là
ch n, khách hàng n mà không thc hin hoc không đ kh nng thc hin ngha
v tr n khi đn hn. ây đc gi là ri ro mt kh nng chi tr và ri ro sai hn,
là loi ri ro liên quan đn cht lng hot đng tín dng ca ngân hàng.
1.2.2 Phơn loi ri ro tín dng
Cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro, ri ro tín dng đc phân chia thành
các loi ri ro sau đây:


Hình 1.1: Phân loi ri ro tín dng


RI RO
TệN DNG


Ri ro giao dch


Ri ro danh mc


Ri ro la chn

Ri ro bo đm


Ri ro nghip v


Ri ro ni ti


Ri ro tp trung
12

Theo hình 1.1, ri ro tín dng đc chi thành hai loi ri ro là ri ro giao dch
và ri ro danh mc.
- Ri ro giao dch: là mt hình thc ca ri ro tín dng mà nguyên nhân phát
sinh là do nhng hn ch trong quá trình giao dch và xét duyt cho vay, đánh giá
khách hàng. Ri ro giao dch bao gm:
+ Ri ro la chn: là loi ri ro có liên quan đn quá trình đánh giá và phân
tích tín dng, khi ngân hàng la chn nhng phng án vay vn có hiu qu đ ra
quyt đnh cho vay;
+ Ri ro bo đm: phát sinh t các tiêu chun bo đm nh các điu khon
trong hp đng cho vay, các loi tài sn bo đm, ch th bo đm, cách thc bo
đm và mc cho vay trên giá tr ca tài sn bo đm;
+ Ri ro nghip v: là loi ri ro liên quan đn công tác qun lỦ khon vay và
hot đng cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro và k thut
x lỦ các khon vay có vn đ.
- Ri ro danh mc: là mt hình thc ca ri ro tín dng mà nguyên nhân phát
sinh ri ro là do nhng hn ch trong qun lỦ danh mc cho vay ca ngân hàng,
đc phân chia thành hai loi là:
+ Ri ro ni ti: xut phát t các yu t, các đc đim riêng có, mang tính

riêng bit bên trong ca mi ch th đi vay hoc ngành, lnh vc kinh t. Nó xut
phát t đc đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca khách hàng vay vn;
+ Ri ro tp trung: là trng hp ngân hàng tp trung vn cho vay quá nhiu
đi vi mt s khách hàng, cho vay quá nhiu doanh nghip hot đng trong cùng
mt ngành, lnh vc kinh t, hoc trong cùng mt vùng đa lỦ nht đnh, hoc cùng
mt loi hình cho vay có đ ri ro cao.
1.2.3 Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng
1.2.3.1 Nguyên nhơn thuc v phía ngân hàng
- Do công tác t chc, qun lỦ thiu sót ca cp lưnh đo ngân hàng hoc do
nng lc, trình đ nghip v ca nhân viên ngân hàng còn hn ch. Do đó, thm
đnh sai, đánh giá không đúng hoc thu thp thông tin cha sát v khách hàng,
13

không thc hin đy đ quy trình cho vay, công tác kim tra, kim soát ni b
không cht ch.
- Do ngân hàng cha thích nghi đc vi điu kin cnh tranh, d phát sinh
nhng món vay ch quan.
- Do tình trng nhân viên ngân hàng cha thc hin nghiêm túc quy ch, ch
đ và đo đc ngh nghip, dn đn sa ngư, không quan tâm đn cht lng tín
dng nên d gp phi nhng khon vay có cht lng thp.
1.2.3.2 Nguyên nhơn thuc v phía khách hƠng vay vn
- Do khách hàng c Ủ la đo ngay t khi làm h s vay vn. Trong trng
hp này khách hàng đư chun b t trc, t các th tc pháp lỦ, phng án kinh
doanh đn các báo cáo tài chính gi, hoc khách hàng có đ th tc pháp lỦ nhng
c Ủ man trá vn đ th chp tài sn… nu cán b ngân hàng không phát hin ra thì
vic cho vay vn s tn tht cho ngân hàng.
- Do k nng lao đng ca khách hàng hoc trình đ qun lỦ ca khách hàng
còn yu kém.
- Mt s khác có th s dng khon vay sai mc đích so vi d án đư đc lp
ban đu đ đu t vào nhng lnh vc nhiu ri ro hoc s dng đ kinh doanh trái

phép dn đn thua l, mt vn không th chi tr cho ngân hàng.
- Ngoài ra, còn có nhng nguyên nhân khách quan mà khách hàng không th
tránh khi nh thiên tai, ha hon, đng đt, hn hán, l lt trên din rng, nh
hng chung ca nn kinh t, chính sách thay đi, th trng bin đng ngoài d
đoán… làm cho công vic kinh doanh ca khách hàng gp nhiu khó khn, đình tr
không th thanh toán các khon n cho ngân hàng.
1.2.3.3 Nguyên nhân khách quan bên ngoài
- Môi trng hot đng kinh doanh: Khi môi trng hot đng kinh doanh
phát trin không thun li s to nên ri ro trong hot đng ca ngân hàng mà đc
bit là hot đng tín dng.
- Lm phát hoc suy thoái kinh t s gây khó khn trong hot đng ngân hàng
làm nh hng đn tâm lỦ khách hàng v đ an toàn tin gi.
14

- Các quy đnh ca ngân hàng Nhà nc và các c quan chc nng không
thích hp gây tr ngi trong kinh doanh ca ngân hàng.
Ngoài ra tình hình kinh t, chính tr bên ngoài không n đnh cng có th gây
nh hng đn tình hình chung ca mt quc gia, mt cân bng trong cán cân thanh
toán, t giá hi đoái bin đng tht thng s làm ri ro tín dng tng cao.
1.2.4 nh hng ca ri ro tín dng
1.2.4.1 nh hng ca ri ro tín dng đn hot đng kinh doanh ca ngân
hàng
- Trên thc t, ngun vn hot đng ch yu ca ngân hàng là ngun vn huy
đng, t l vn t có chim rt nh trong tng ngun vn.
- Do đó, đi vi mt ngân hàng thng mi vic không thu hi đc n hoc
không thu hi n đúng hn không nhng gây khó khn cho ngân hàng mà ngày
càng làm gim đi ngun vn t có ca ngân hàng vn đư nh bé. iu đó, nh
hng đn công tác huy đng vn c v quy mô ln lòng tin ca khách hàng dành
cho ngân hàng, gây khó khn trong hot đng kinh doanh và m rng quy mô đ
cùng cnh tranh vi các ngân hàng khác.

- Khi ri ro xy ra s tác đng trc tip đn hot đng kinh doanh ca ngân
hàng, c th s thiu tin chi tr cho khách hàng, thiu vn kh dng. Khi đó, li
nhun ca ngân hàng s gim thp và tùy theo mc đ ri ro nng nh mà nh
hng nhiu hoc ít đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Nu t l ri ro tng
cao s dn đn vic mt n đnh tình hình tài chính, chênh lch thu – chi s âm.
1.2.4.2 nh hng ca ri ro tín dng đn nn kinh t
- Hot đng ca ngân hàng mang tính h thng và có liên quan sâu rng đn
hot đng ca mi thành phn kinh t trong xư hi. Ri ro tín dng xy ra không ch
nh hng đi vi mt ngân hàng mà còn nh hng đn toàn h thng ngân hàng.
T đó, xut hin tâm lỦ hoang mang, s hưi trong công chúng, các nhà đu t nghi
ng v s an toàn ca đng vn mà mình đư kỦ gi vào ngân hàng, do đó h s đ
xô đn ngân hàng đ rút tin, lúc này nguy c mt kh nng chi tr tng cao d dn
đn nguy c phá sn.