B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
HU TRÍ
XÂY DNG CHIN LC CNH TRANH
CHO NGÀNH HÀNG THC PHM TI
SNG CA METRO CASH AND CARRY
VIT NAM 2008 – 2013
LUN VN THC S KINH T
TP.H
CHÍ MINH
-
NM 2008
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
HU TRÍ
XÂY DNG CHIN LC CNH TRANH CHO NGÀNH HÀNG
THC PHM TI SNG CA METRO CASH AND CARRY
VIT NAM 2008 – 2013
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60.34.05
LUN VN CAO HC KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TS. PHM VN THANH
TP.H CHÍ MINH-NM 2008
MC LC
Trang ph bìa
Mc lc
Danh mc các ký hiu ch vit tt
Danh mc các bng, hình v và đ th
TRANG
M U
1/Tính cp thit ca đ tài
2/ Mc tiêu và ni dung nghiên cu
3/ Phm vi nghiên cu
4/ Phng pháp nghiên cu
5/ im mi ca đ tài nghiên cu
6/ Kt cu ca lun vn
CHNG 1
: LÝ LUN C BN V CNH TRANH VÀ CHIN
LC CNH TRANH
1.1 Mt s khái nim c bn
1.1.1 Khái nim cnh tranh
1.1.2 Li th cnh tranh
1.1.3 Khái nim nng lc cnh tranh
1.1.4 Khái nim chin lc cnh tranh
1.2 Các loi chin lc cnh tranh
1.2.1 Chin lc chi phí thp nht
1.2.2 Chin lc d bit hóa sn phm
1.2.3 Chin lc tp trung vào mt phân khúc th trng
1.3 Quy trình hoch đnh chin lc cnh tranh
1.4 Thit lp đnh hng: Tm nhìn, S mnh, và Mc tiêu doanh ca
nghip
1.5 Phân tích và đánh giá tình hình môi trng kinh doanh ca doanh
nghip
1.5.1 Phân tích ni ti doanh nghip
1.5.2 Phân tích môi trng bên ngoài
1.5.2.1 Yu t chính tr - pháp lut
1.5.2.2 Yu t kinh t
1.5.2.3 Yu t vn hóa
1.5.2.4 Yu t khoa hc k thut
1.6 Xây dng chin lc cnh tranh
Kt lun chng I
CHNG 2
: TÌNH HÌNH KINH T XÃ HI VIT NAM VÀ
PHÂN TÍCH H THNG PHÂN PHI S, L NGÀNH HÀNG
1
1
2
2
2
3
3
4
4
4
4
5
5
6
6
6
6
7
9
9
12
14
14
14
14
14
15
15
17
THC PHM TI SNG TRONG NM NM QUA.
2.1 Tng quan tình hình kinh t xã hi Vit Nam trong 5 nm qua
2.1.1 V trí đa lý và điu kin t nhiên
2.1.2 Yu t Chính tr
2.1.3 Yu t Kinh t
2.1.4 Yu t vn hóa, xã hi
2.1.5 Khoa hc – công ngh và môi trng sinh thái
2.1.6 Nhn xét tng quan v tình hình KTXH Vit Nam
2.2 Gii thiu tp đoàn Metro và Công ty Metro Cash and Carry Vit
Nam
2.2.1 Tm nhìn, S mng và Chin lc Metro Cash & Carry Vit Nam
2.2.2 C cu t chc và hot đng
2.2.3 Phân tích chin lc ngành hàng thc phm ti sng hin ti
2.3 ánh giá tình hình hot đng ngành hàng thc phm ti sng
ca Metro trong thi gian qua
2.4 Phân tích đi th cnh tranh
2.4.1 H thng các ch, trung tâm bán truyn thng
2.4.2 H thng nhà phân phi, đi lí
2.4.3 H thng bán hàng trc tip ca các công ty
2.4.4 H thng siêu th (gián tip cnh tranh )
2.5 Phân tích đánh giá ca khách hàng v ngành hàng thc phm ti
sng ca công ty trong tng th ngành hàng thc phm và phi thc
phm
2.6 Phân tích ngun lc và kh nng cnh tranh ca công ty v ngành
hàng thc phm
Kt lun chng 2
CHNG 3:
XÂY DNG CHIN LC CNH TRANH NGÀNH
HÀNG THC PHM TI SNG TI METRO CASH AND
CARRY VIT NAM 2008 – 2013
3.1 Tm nhìn và s mng ca ngành hàng thc phm ti sng
3.1.1 Xác đnh khách hàng mc tiêu chin lc
3.2 Phân tích SWOT
3.2.1 im mnh
3.2.2 im yu
3.2.3 C hi
3.2.4 e da
3.3 Phân tích ma trn SWOT và đ xut chin lc
3.4 Sáu chin lc cnh tranh đ ngh ng dng t nm 2008-2013
3.4.1 Chin lc d bit hóa ngành hàng thc phm ti sng ti sng và
đông lnh
17
17
17
18
19
21
21
22
25
26
29
32
34
34
35
35
36
36
38
39
40
40
40
41
41
41
42
42
42
45
45
3.4.1.1 Vai trò ca chin lc
3.4.1.2 Ni dung ca chin lc
3.4.1.3 Gii pháp thc hin
3.4.2 Chin lc liên kt nhà sn xut thng hiu ln xây dng li th
cnh tranh hàng thc phm ti sng
3.4.2.1 Vai trò ca chin lc
3.4.2.2 Ni dung ca chin lc
3.4.2.3 Gii pháp thc hin
3.4.3 Chin lc thu mua
3.4.3.1 Vai trò ca chin lc
3.4.3.2 Ni dung chin luc
3.4.3.3 Gii pháp thc hin
3.4.4 Chin lc đnh v Giá tr tip th: sn phm, giá c và hình nh
thng hiu Metro
3.4.4.1 Vai trò ca chin lc
3.4.4.2 Ni dung chin lc đnh v áp dng vào Metro Cash & Carry Vit
Nam
3.4.4.3 Gii pháp thc hin
3.4.5 Chin lc gia công ngoài thng hiu riêng
3.4.5.1 Vai trò ca chin lc
3.4.5.2 Ni dung ca chin lc
3.4.5.3 Gii pháp thc hin
3.4.6 Chin lc phát trin và đào to nhân lc đm bo thc hin các
chin lc trên, qun lý công vic và phc v khách hàng tt nht
3.4.6.1 Vai trò ca chin lc
3.4.6.2 Ni dung chin lc
3.4.6.3 Gii pháp thc hin
Kt lun chng 3
KIN NGH
1. i vi nhà nc
2. i vi công ty
2.1 Tiêu chí đánh giá và la chn chin lc u tiên
2.2 T chc thc hin chin lc
Kt lun
Danh mc tài liu tham kho
Ph lc
45
45
45
45
46
46
46
46
46
47
47
50
50
50
51
53
53
53
54
54
54
54
54
56
59
59
59
59
60
61
65
67
DANH MC CÁC CH VIT TT
MCCVN
SWOT
GDP
MVP
HORECA
VN
KVI
KTXH
VEF
DN
Metro Cash & Carry Vit Nam
Strengths (im mnh), Weakness (im yu),
Opportunities (C hi) và Threats (e da)
Gross Domestic Products (Tng sn phm quc dân)
Marketing Value Proposal (Giá tr tip th đ ngh)
Hotels (Khách sn), Restaurents (Nhà hàng) & Catering
(Sut n cn tin hay công nghip)
Vit Nam
Known Value Items (Nhng mt hàng tiêu dùng đc nhiu
ngi quan tâm, bit đn)
Kinh t xã hi
Vietnam education foundation (Qu giáo dc Vit Nam)
Doanh nghip
DANH MC CÁC BNG VÀ HÌNH V, TH
TRANG
Hình 1: Mô hình qun tr chin lc doanh nghip
Hình 2: Mô hình nm ngun lc Porter đnh hng cnh tranh
Hình 3. Tng GDP & GDP/đu ngi ti Vit Nam 2000-2007
Hình 4. Mc tng GDP ca Vit Nam qua các nm (%)
Hình 5. H thng Metro Cash & Carry toàn cu
Hình 6. Doanh s Metro Group theo khu vc
Hình 7. Tp đoàn Metro Group toàn cu
Hình 8. S đ t chc công ty MCCVN
Hình 9. S đ t chc Phòng Thu Mua Thc Phm
Hình 10. S đ t chc Phòng Thu Mua Thc Phm ti sng
Hình 11. Metro thu mua ngành hàng tht hin ti
Hình 12. Metro thu mua ngành hàng cá hin ti
Hình 13. Metro thu mua Rau-c-qu
Hình 14. H thng phân phi hàng cá s ch đông
Hình 15. Doanh s bán 6 tháng đu nm 2007 và 2008 MCCVN
Hình 16. Xu hng bán hàng các ngành thc phm ti sng t tháng 1-
6/2008
Hình 17. Chin lc thu mua đ ngh cho ngành hàng tht
Hình 18. Chin lc thu mua đ ngh cho ngành hàng cá
Hình 19. Chin lc thu mua đ ngh cho ngành hàng Rau-C-Qu
Hình 20. Chin lc đnh v Giá tr tip th
Hình 21. Chin lc đnh v giá tr tip th đ ngh cho MCCVN
Hình 22. Gii pháp đ co dãn ca cu theo giá
Hình 23. Gii pháp đnh giá bán theo phân tích hòa vn
Hình 24. C cu phát trin nhân lc
Hình 25. Tng th chin lc đ ngh kt hp ngành hàng TP MCCVN
giai đon 2008-2013
Bng 1. So sánh GDP trên đu ngi ti 3 thành ph ln ca Vit Nam
Bng 2. So sánh thu nhp bình quân h gia đình hàng tháng t
i TP.HCM
và Hà Ni gia nm 2005 và nm 2007
Bng 3. Kim tra giá bán s MCCVN vi th trng s HCM và HN k 70
Bng 4. ánh giá ca khách hàng v chng loi
Bng 5. ánh giá ca khách hàng v giá c
Bng 6. ánh giá ca khách hàng v dch v
Bng 7. ánh giá ca khách hàng v cht lng
8
12
18
19
22
23
24
26
27
27
30
30
31
31
32
33
48
49
49
50
51
52
53
55
58
20
21
34
37
38
38
38
Bng 8. Ma trn SWOT và đ xut chin lc
Bng 9. Chin lc d bit hóa ngành hàng thc phm ti sng ti sng
và đông lnh
Bng 10. Ma trn đánh giá chin luc – SEM.
43
45
60
M U
1/Tính cp thit ca đ tài
Trong nhng nm gn đây,Vit Nam đã hi nhp vào cng đng kinh t khu vc
và th gii, các doanh nghip Vit Nam đã c gng phát huy ni lc đ to ra nhng
mt hàng thích hp vi th hiu ca ngi Vit. Mt s sn phm mang thng hiu
Vit đã đc nhiu ngi Vit Nam đón nhn, cùng tn ti cnh tranh và phát trin vi
các thng hiu nc ngoài.
Ngày nay kinh doanh phân phi bán s, l hin đi đc ngi tiêu dùng trong
nc bit đn rt nhiu, đó là các ca hàng t chn thun tin siêu th cho đn chui
siêu th khng l ca Metro. Trên th gii doanh nhân giàu nht là Walton, đang ng
tr đnh cao bên phi vi chui phân phi bán l Wal-Mart.
Trong khi mi doanh nghip ln nh điu có c hi tham gia ngành bán s, l
truyn thng thì không phi ai cng tham gia đc vào ngành phân phi hin đi.
mi nc, trong khi mt sn phm có th xut hin hàng chc đim bán l thì mi
nhà sn xut thng ch có vài nhà phân phi đc la chn rt k lng vi các
khon hp đng ht sc cht ch. ó là điu d hiu vì các doanh nghip phân phi
đóng vai trò mt cu sinh t gia nhà sn xut vi ngi tiêu dùng.
Nhìn chung phn ln các doanh nghip Vit Nam đu chn chin lc đa dng
hóa sn phm và thông qua h thng ch đu mi, h thng siêu th hoc tham gia hi
ch đ gii thiu sn phm đn tay ngi tiêu dùng. Nhiu doanh nghip ít quan tâm
đn chin lc và xây dng chin lc cnh tranh mt cách bài bn.
Thc t ngày nay, vi tin trình hi nhp khu vc hóa và toàn cu hóa, doanh
nghip s không còn li th mt mình mt ch mà phi đi đu vi s cnh tranh gay
gt ca nhiu mt hàng, nhiu thng hiu cùng loi khác nhau. Khi mà th trng tràn
ngp nhng hàng hóa ca đi th, s canh tranh sng còn ngày càng gay gt thì chin
lc cnh tranh tr nên rt cn thit đ xây dng li th khác bit đm bo s tn ti và
phát trin ca doanh nghip.
Chính vì vy, vic nghiên cu chin lc và chin lc cnh tranh tr thành mt
đ tài nghiên cu mang tính cp thit và có giá tr. Vic nghiên cu này phi đc thc
hin mt cách bài bn, khoa hc và ngh thut, sao cho vic ng dng nó vào thc tin
giúp cho các doanh nghip phát huy đc li th cnh tranh bn vng, hot đng kinh
doanh có hiu qu và hng ti phát trin ln mnh vn ra tm khu vc và quc t
trong tng lai.
Vi vic chn nghiên cu đ tài Chin lc cnh tranh ng dng làm đ tài tt
nghip Thc s Qun tr kinh doanh, ngoài mc đích nghiên cu khoa hc sâu hn v
đ tài này, tôi mong mun tng thêm hành trang qun lí ca mình v kin thc, kinh
nghim và s t tin đ có th tr thành mt trong nhng doanh nghip Vit Nam đ
sc cnh tranh, phát trin hi nhp vào cng đng kinh t khu vc và th gii.
2/ Mc tiêu và ni dung nghiên cu
Trên c s nghiên cu các lí thuyt và mô hình cn bn v qun tr chin lc
và chin lc cnh tranh ng dng vào phân tích và xây dng chin lc trong các
phn sau. Lun vn ln lt đi sâu vào phân tích môi trng bên ngoài ca Metro Cash
& Carry Vit nam bao gm môi trng v mô và tng quan v h thng phân phi thc
phm s, l. Tip theo đó, lun vn s đi nghiên cu và phân tích ni b Metro Cash &
Carry Vit nam, tìm hiu nhng đim mnh, đim yu, nhng nng lc tim nng …
đang có ca công ty. T nhng kt qu phân tích đ xut nhng chin lc gia tng
kh nng cnh tranh và thu hút khách hàng, đng thi đ xut phng án t chc thc
hin mt cách hiu qu, đánh giá và hiu chnh chin lc nhm đt kt qu ti u
nht.
Ni dung nghiên cu lun vn bao gm các phn chính sau:
- Lí lun c bn v cnh trnh và chin lc cnh tranh.
- Tng quan th trng kinh doanh Vit Nam và phân tích, đánh giá tình hình cnh
tranh hin ti ngành hàng thc phm ti sng Metro Cash & Carry Vit Nam
- xut các chin lc cnh tranh ngành hàng thc phm ti sng ti công ty Metro
Cash & Carry Vit Nam.
3/ Phm vi nghiên cu
-Lun vn nêu mt cách khái quát v h thng phân phi thc phm s và l
Vit Nam trong 5 nm qua, không nghiên cu sâu v hàng thc phm mà ch tp trung
nghiên cu và phân tích vào ngành hàng thc phm ti sng.
- Lun vn cng không nghiên cu v h thng phân phi thc phm Metro
Cash & Carry trên toàn th gii mà ch gii hn phm v ti Vit Nam.
4/ Phng pháp nghiên cu
V phng pháp nghiên cu, đ tài này áp dng phng pháp: phng pháp
lun khoa hc ca ch ngha duy vt bin chng, phng pháp tng hp, thng kê và
phân tích h thng cng nh phng pháp nghiên cu thc đa. Trong đó nghiên cu
mô hình lý thuyt trc tiên áp dng trong chng 1 h thng hóa lí thuyt v chin
lc và chin lc cnh tranh t nhiu giáo trình, nhiu giáo s ni ting khác nhau
nhm xây dng mô hình nghiên cu áp dng cho lun vn đm bo tính khoa hc, sâu
sc và logic. ó là mô hình v Qun tr chin lc cnh tranh doanh nghip (Hình 2) s
đc áp dng xuyên sut lun án này. Nghiên cu s b và phng pháp duy vt bin
chng cng đc tin hành chng 2 và 3 đ tng hp và phân tích các d liu ca
Metro Cash & Carry Vit Nam
Nghiên cu thc đa cng đc áp dng trong các chng ca lun vn, là
ngi vit lun vn và cng là nhà qun tr thu mua kinh doanh thc phm ti Metro
Cash & Carry Vit Nam, nên các nghiên cu thc đa ca tôi đc ch yu thc hin
qua các cuc kho sát trc tip th trng ti trang tri chn nuôi, lò git m, nông tri,
va,chành, đu mi, các nhà thu gom, sn xut ch bin, các cuc bàn bc hp đng,
các cuc trao đi, giao dch, bàn bc, các cuc phng vn… thu thp rt nhiu thông
tin v ngành hàng thc phm ti sng, ch bin, ngun cung ng, mng li tiêu th,
mi quan h, mo làm n … Nhng thông tin này s đc chn lc, tng hp thành lí
lun thông qua nghiên cu ti bàn và ln lt đc trình bày trong chng 2.
Bn thân cng đã đ xut và phi hp vi Phòng tip th khách hàng Metro
Cash & Carry Vit Nam tin hành mt nghiên cu qui mô trên hn 1000 khách hàng
đc chn mu ngu nhiên t danh sách hn 300,000 khách hàng đang có th hi viên
ti Metro An Phú đ tin hành phân tích và đánh giá ý kin ca khách hàng (chng 2).
Vì kinh phí do Metro Cash & Carry Vit Nam tài tr toàn b và va phc v cho d án
này, va phi tha mãn nhu cu phân tích ca c công ty nên phn bng câu hi và
phn phân tích d liu đã b sung luôn c phn hàng phi thc phm và cng đ cp
mt s phn có liên quan rt ít đn đ tài này.
5/ im mi ca đ tài nghiên cu
Trc đây đã có mt vài đ tài nghiên cu v h thng siêu th ti Vit Nam đc
bit là Saigon Coop tuy nhiên ch tp trung vào nghiên cu qui hoch và nghiên cu
nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh siêu th bán l. im mi ca lun vn này là
lun vn đu tiên phân tích và xây dng chin lc cnh tranh cho ngành hàng
thc phm bán s theo mô hình cash and carry. Bên cnh đó, lun vn cng đ cp
nhiu đim mi v chin lc thu mua hàng ti sng (tht, cá, rau c qu …) và
kinh doanh bán hàng ti sng theo phng thc kinh doanh hin đi. Ngoài ra,
lun vn cng cho thy đim mi trong vic đánh giá mt cách tng quan toàn b
ngành hàng thc phm t phng thc kinh doanh truyn thng chuyn sang phng
thc kinh doanh mi, trong đó ni bt kênh phân phi s mi chuyên nghip cho khách
hàng là doang nghip và h kinh doanh.
6/ Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, ni dung ca lun vn đc trình bày trong 3
chng:
Chng 1: Lí thuyt c bn v cnh tranh và chin lc cnh tranh
Chng 2: Tình hình KTXH Vit Nam và thc trng cnh tranh ngành hàng thc
phm ti sng ca Metro Cash and Carry Vit Nam
Chng 3: Xây dng chin lc cnh tranh ngành hàng thc phm ti sng ti
Metro Cash and Carry Vit Nam t nm 2008 đn nm 2013.
CHNG 1
LÝ LUN C BN V CNH TRANH
VÀ CHIN LC CNH TRANH
1.2 Mt s khái nim c bn
1.1.1. Khái nim cnh tranh
Trong Th k XX, nhiu lý thuyt cnh tranh hin đi ra đi nh lý thuyt ca
Micheal Porter, J.B.Barney… Trong đó, phi k đn lý thuyt “li th cnh tranh” ca
Micheal Porter, ông gii thích hin tng khi doanh nghip tham gia cnh tranh thng
mi quc t cn phi có “li th cnh tranh” và “ li th so sánh”. Micheal Porter phân
tích li th cnh tranh tc là sc mnh ni sinh ca doanh nghip, ca quc gia, còn li
th so sánh là điu kin tài nguyên thiên nhiên, sc lao đng, môi trng to cho doanh
nghip, quc gia thun li trong sn xut cng nhng trong thng mi. Ông cho rng
li th cnh tranh và li th so sánh có quan h cht ch vi nhau, h tr nhau, li th
cnh tranh phát trin da trên li th so sánh, li th so sánh phát huy nh li th cnh
tranh. Qua nhng quan đim ca các lý thuyt cnh tranh trên cho thy, cnh tranh
không phi là s trit tiêu ln nhau ca các ch th tham gia, mà cnh tranh là đng lc
cho s phát trin ca doanh nghip. Cnh tranh góp phn cho s tin b ca khoa hc,
cnh tranh giúp cho các ch th tham gia bit qúy trng hn nhng c hi và li th mà
mình có đc, cnh tranh mang li s phn thnh cho đt nc…
Thông qua cnh tranh, các ch th tham gia xác đnh cho mình nhng đim
mnh, đim yu cùng vi nhng c hi và thách thc trc mt và trong tng lai, đ
t đó có nhng hng đi có li nht cho mình khi tham gia vào quá trình cnh tranh.
Vy cnh tranh là s tranh đua gia nhng cá nhân, tp th, đn v kinh t có chc
nng nh nhau thông qua các hành đng, n lc và các bin pháp đ giành phn thng
trong cuc đua, đ tha mãn các mc tiêu ca mình. Các mc tiêu này có th là th
phn, li nhun, hiu qu, hình nh, danh ting…
Tuy nhiên, không phi tt c các hành vi cnh tranh là lành mnh, hoàn ho và
nó giúp cho các ch th tham gia đt đc tt c nhng gì mình mong mun. Trong
thc t, đ có li th trong kinh doanh các ch th tham gia đã s dng nhng hành vi
cnh tranh không lành mnh đ làm tn hi đn đi th tham gia cnh tranh vi mình.
Cnh tranh không mang ý ngha trit tiêu ln nhau, nhng kt qu ca cnh tranh mang
li là hoàn toàn trái ngc.
1.1.2 Li th cnh tranh: là li th ca công ty so vi các đi th trên th trng. Gi
là li th cnh tranh khi li nhun ca doanh nghip cao hn li nhun bình quân trong
ngành. Doanh nghip nên nâng cao nng lc cnh tranh bng tp trung vào nhng th
kim soát đc.
Li th cnh tranh đc to ra và duy trì thông qua mt quá trình đa phng
hóa cao đ. Tt c nhng khác bit v giá tr, vn hóa, c cu kinh t, đnh ch, và lch
s ca các nc đu đóng góp cho s thành công v cnh tranh. ây là nhng khác
bit đáng k trong các kiu hình ca kh nng cnh tranh ti mi quc gia; không mt
quc gia nào có th hay s có kh nng cnh tranh ti mi hay thm chí phn ln các
ngành. Cui cùng, các nc thành công trong các ngành c th bi vì môi trng ni
đa ca các nc đó hng v tng lai nht, nng đng nht và thách thc nht.
1.1.3 Khái nim nng lc cnh tranh
Theo WEF (1997) báo cáo v kh nng cnh tranh toàn cu thì nng lc cnh tranh
đc hiu là kh nng, nng lc mà doanh nghip có th duy trì v trí ca nó mt cách
lâu dài và có ý chí trên th trng cnh tranh, bo đm thc hin mt t l li nhun ít
nht bng t l đòi hi tài tr nhng mc tiêu ca doanh nghip, đng thi đt đc
đc nhng mc tiêu ca doanh nghip đt ra. Nng lc cnh tranh có th chia làm 3
cp:
- Nng lc cnh tranh quc gia: là nng lc ca mt nn kinh t đt đc tng trng
bn vng, thu hút đc đu t, đm bo n đnh kinh t, xã hi, nâng cao đi sng ca
nhân dân.
- Nng lc cnh tranh ca doanh nghip: là kh nng duy trì và m rng th phn, thu
li nhun ca doanh nghip trong môi trng cnh tranh trong và ngoài nc. Nng
lc cnh tranh ca doanh nghip th hin qua hiu qu kinh doanh ca doanh nghip,
li nhun và th phn mà doanh nghip đó có đc.
- Nng lc cnh tranh ca sn phm và dch v: đc đo bng th phn ca sn phm
dch v th hin trên th trng. Kh nng cnh tranh ca sn phm, dch v ph thuc
vào li th cnh tranh ca nó. Nó da vào cht lng, tính đc đáo ca sn phm, dch
v, yu t công ngh cha trong sn phm dch v đó.
1.1.4 Khái nim chin lc cnh tranh
Giáo s Michael E. Porter trong bài vit : “Chin lc là gì?” đng trên tp chí
Havard Business Review tháng 11-12 nm 1996 đã nhn mnh “Hiu qu hot đng là
cn thit nhng cha đ đ đc xem là chin lc”. Hiu qu hot đng đây đc
hiu là thc hin công vic kinh doanh tt hn đi th - ngha là thc hin nhanh hn,
vi chi phí thp hn nhng li ít sai hng hn. Các công ty đã và đang gt hái t nhiu
li ích t hiu qu hot đng cao hn đi th. Tuy nhiên, nhng hiu qu hot đng này
không tn ti lâu đc mà rt d b sao chép. Chính vì th Giáo s Porter đã nhn mnh
rng “Mt công ty ch có th vt tri đi th khi công ty đó thit lp đc mt v th
khác bit mà nó có th gìn gi”. Chin lc vì vy đc hiu là s n lc ca doanh
nghip đ đt li th cnh tranh bn vng thông qua vic gìn gi nhng li th khác
bit ca mình. Chính vì vy mà Giáo s Porter đã đnh ngha chin lc cnh tranh nh
sau: “Chin lc cnh tranh là vic to ra mt v th có giá tr và khác bit thông qua
mt lot nhng hot đng n lc khác nhau. Chin lc đòi hi chúng ta phi la chn
phng thc và đnh hng kinh doanh. Và chin lc phi to đc “S Tng
Thích” trong tt c các hot đng ca doanh nghip”.
1.3 Các loi chin lc cnh tranh
Theo Michael E. Porter, có ba chin lc cnh tranh tng quát giúp doanh nghip hot
đng hiu qu hn nhng doanh nghip khác trong mt ngành ngh
- Chin lc chi phí thp nht
- Chin lc d bit hóa sn phm
- Chin lc tp trung vào mt phân khúc th trng nht đnh
1.2.1 Chin lc chi phí thp nht
a. Ni dung: Doanh nghip mun to ra và duy trì mc chi phí thp nht trong
ngành hoc trên th trng đ to ra li th cnh tranh ca doanh nghip là v giá
c.
b. c đim: dn đu h giá đc áp dng nu doanh nghip có th trng rng:
- Dùng giá là yu t cnh tranh chính, giá đt mc thp có tính cnh tranh (nhng
không phi bán phá giá). Lu ý rng khái nim “giá thp” là có tính ti đng cp
thng hiu, không phi là chp nhn bt k giá nào. Nu DN chp nhn bán phá giá
thì đây không còn là chin lc trong dài hn mà ch có th áp dng trong ngn hn đ
theo đui mt s mc tiêu ngn hn ca doanh nghip.
- Tin đ c s đ thc hin chin lc: bo v cho công ty trong s đi đu vi các
đi th cnh tranh khác bi phí tn thp hn có ngha là công ty vn còn có th thu
đc li nhun mc dù trong quá trình cnh tranh các đi th đã “đá” vng mt phn
li nhun ca công ty y.
- u đim: tng sc cnh tranh ca doanh nghip, khi doanh nghip thc hin chin
lc này có th thu đc li nhun trên mc trung bình đ có th đng vng và m
rng qui mô (tái đu t). Nu xy ra chin tranh giá c, doanh nghip vi chi phí thp
s chu đng tt hn. Ngoài ra, DN d dàng chu đc khi có sc ép tng giá t phía
nhà cung cp và phân phi, đng thi to ra rào cn gia nhp ngành.
1.2.2 Chin lc d bit hóa sn phm
a. Ni dung: Ni dung ct lõi ca chin lc này là làm cho sn phm/dch v ca DN
khác bit và hp dn hn các sn phm và dch v ca đi th cnh tranh (v hình thc,
tính nng, đ bn, cht lng, dch v, hình nh thng hiu )
b. c đim ca chin lc này: Sn phm/dch v đc chuyên bit hóa phi to ra n
tng rõ ràng và gi vng li th cnh tranh:
-Kh nng cung cp sn phm khác bit
-Kh nng cung cp sn phm cht lng cao.
- Hot đng tip th và bán hàng hiu qu nhm đm bo cho khách hàng có th cm
nhn đc s khác bit và li ích mà nó đem li.
u đim: Có kh nng áp dng mc giá vt tri so vi đi th cnh tranh, to ra s
trung thành ca khách hàng, to ra rào cn gia nhp ngành, và đng thi tránh khi đòi
hi gim giá t khách hàng. Ngoài ra, không b nh hng nhiu bi s đi đu cnh
tranh do s trung thành ca khách hàng.
1.2.3 Chin lc tp trung vào mt phân khúc th trng
a. Ni dung: tp trung vào mt nhóm ngi mua, mt phân đon ca ngành hàng hoc
mt th trng v mt đa lý.
b. c đim:
Trng tâm hóa th trng (hoc sn phm) đc đi theo 2 hng khác nhau:
- Trng tâm hóa sn phm – khách hàng: sn phm phi nhìn khách hàng đ thit k
cho phù hp.
- Trng tâm hóa khách hàng – sn phm: khách hàng phi “theo” sn phm vi kiu
nhìn vào “mt hình nh”.
- Tin đ c s vi cách làm này, công ty s có kh nng phc v mc tiêu chin lc
ca mình có hiu qu hn nhng đi th cnh tranh vn đang cnh tranh mt phm
vi rng ln hn, bao quát hn.
- u đim: ít b nh hng bi nhng sn phm hoc dch v thay th hoc nhng lnh
vc các đi th còn yu hoc không đ ý, tp trung ti.
1.4 Quy trình hoch đnh chin lc cnh tranh
Tham kho mô hình hoch đnh chin lc cnh tranh t giáo trình và tài liu v chin
lc cnh tranh nh sau:
Thandi, H (1999), Style Manual – A Guide to Academic Writing, Swinburne
University of Technology , Hawthorn, Australia.
Thompson and Strickland (2003), Strategic Management, Mc Graw Hill,
International Edition.
Michael E Porter (1998), Competitive Strategy, The Free Press, New York.
Wanet, George (2003), Strategic Management (Course Material), Solway
College, ULB.
Ngi vit đã c gng tng hp và đ ngh mô hình qun tr chin lc cnh
tranh ng dng nghiên cu vào Lun vn này nh Hình 2. Mô hình này bao gm bn
tin trình c bn: đánh giá tình hình, xây dng chin lc cnh tranh, thc hin chin
lc, đánh giá và kim soát.
ánh giá tình hình hin ti doanh nghip bao gm vic xem xét đnh hng
doanh nghip (tm nhìn, s mnh, mc tiêu ca doanh nghip), thu nhp các d liu có
liên quan đ phân tích ni b doanh nghip và môi trng kinh doanh. Xây dng chin
lc cnh tranh liên quan đn vic xng hp đim mnh, đim yu ni ti doanh nghip
vi nhng c hi và đe da môi trng thay đi nhm gia tng cao nht kh nng cnh
tranh ca doanh nghip. Ma trn SWOT thng đc dùng giai đon này đ xut
chin lc. Thc hin chin lc bao gm vic lên k hoch, phân b ngun lc và
trin khai thc hin. ánh giá và kim soát phi đc thc hin nhm có nhng điu
chnh phù hp.
Tip theo, tác gi đi vào nghiên cu lí thuyt cn bn tng tin trình ca Mô hình
trc tiên vi phn trung tâm đó là Tm nhìn, S mnh và Mc tiêu doanh nghip, sau
đó là nghiên cu các công c phân tích đánh giá tình hình (bên ngoài và bên trong)
doanh nghip, xây dng chin lc, t chc thc hin, đánh giá và kim soát.
Phng pháp nghiên cu
ánh giá tình hình
Thu nhp d liu
Phâ
n tích
môi trng
Phân tích
ngành, th
trng
Phân tích
P.E.S.T
Phân tích
mô hình
nm ngun
lc ca
Michael E
Porter
Bi
n s môi
trng kinh
doanh
Mô t
ng
ành
sn phm, th
trng
Chính tr
Kinh t
Xã hi
Công ngh
i th cnh
tranh : hin ti,
tim nng.
Nhà cung
ng
Khách hàng
Sn phm
thay th
Bi
n s môi
trng kinh
doanh
Bin s ni ti
Phân tích n
i
ti
Tm nhìn
S mnh
Mc tiêu
1.
Quy
n hn
2. Mong đi c
đông
3. Mc tiêu hin
ti
4. Chin lc
hin hành
5. C cu t
chc
6. Qun tr
7. Nhân viên
8. Vn hóa
9. Tình hình tài
chính
10. Nng lc
cnh tranh
11. i mi
12. Nhân t thành
công chính
Phân tích
nhng mc
tiêu và chin
lc chính
Phân tích
P.A.S.T
Phân tích
nhng nhân
t thành công
chính
D báo tng lai th trng D báo tng lai doanh nghip
Xây d
ng chi
n l
c
c
nh tranh
C h
i + e da
i
m yu + im mnh
Phân tích SWOT
Ph
i hp chéo thông tin SWOT
ngh v
à l
a chn chin l
c
Phân tích
SWOT
Ma tr
n chin l
c
Hình 1: Mô hình qun tr chin lc cnh tranh doanh nghip
1.5 Thit lp đnh hng: Tm nhìn, S mnh, và Mc tiêu ca doanh nghip
Theo giáo s Wanet, tm nhìn doanh nghip phi th hin nhng đim sau:
Doanh nghip đang kinh doanh gì?
Doanh nghip đi din cho cái gì?
Ti sao doanh nghip tn ti?
Doanh nghip chúng ta đang đi theo đnh hng nào?
Thompson & Strickland (2003, trang 6) đnh ngha tm nhìn chin lc là nhng ch
dn v tng lai ca doanh nghip trong đó th hin công ngh và khách hàng mc tiêu,
th trng, sn phm và v trí theo đui, nng lc mà doanh nghip hoch đnh phát
trin, và loi hình doanh nghip mà nhà qun lí đang n lc to ra.
Nh vy, tm nhìn chin lc nhn mnh đn đnh hng phát trin ca doanh
nghip, th trng – sn phm – khách hàng mc tiêu trong tng lai, loi danh nghip
mà nhà qun lí s n lc to ra, và s ni bt nh th nào trong ngành trong tng lai 5
nm? Tm nhìn chin lc s ch cho chúng ta hng chin lc tng lai ca doanh
nghip, mc tiêu kinh doanh dài hn ca t chc và cho thy bn sc ca t chc.
Giáo s Wanet nhn mnh s mnh doanh nghip tp trung gii đáp hai vn đ:
Chúng ta mun doanh nghip ca chúng ta tr thành, đt đc hay to ra gì ?
Mc tiêu dài hn chính yu ca doanh nghip chúng ta là gì ?
Thompson & Strickland (2003, trang 6) nhn mnh s mnh doanh nghip tp
trung đ cp phm vi kinh doanh hin ti (chúng ta là ai và chúng ta làm gì), mô t nng
lc hin hu ca doanh nghip, hot đng kinh doanh và khách hàng hin ti. Nh vy,
đim khác bit gia tm nhìn và s mnh là tm nhìn mô t đnh hng tng lai trong
khi đó s mnh tp trung mô t hin ti.
Mc tiêu doanh nghip là nhng ch tiêu kinh doanh (kt qu) mà doanh nghip
mun đt ti. Mc tiêu đc xem là thc đo hot đng ca doanh nghip và s phát
trin ca nó.
1.6 Phân tích và đánh giá tình hình môi trng kinh doanh ca doanh nghip
Theo Mary Jo Hatch (1997), Lý thuyt v t chc, Oxford tt c các doanh
nghip, t chc đu hot đng và tng tác ln nhau trong môi trng ca mình. Môi
trng t chc có th xem xét góc đ mng li tng tác trc tip bao bm: nhà
cung ng, khách hàng, đi th cnh tranh, đi tác, c quan hành chính qun lí, nghip
đoàn và nhóm quyn li đc bit. góc đ v mô hn, có tác đng gián tip đn doanh
nghip là môi trng chung bao gm: xã hi, vn hóa, chính tr, pháp lí, kinh t, công
ngh, k thut… nh hng đn môi trng mng li t chc. Vic phân tích môi
trng kinh doanh giúp doanh nghip đánh giá xu hng và nhu cu ca th trng,
giúp doanh nghip thy đc nhng c hi chính và nhng đe da trên c s đó nhà
qun tr đ xut chin lc khai thác c hi và gim thiu nhng đe da.
a. Phân tích môi trng kinh doanh theo Thompson and Strickland
Thompson and Strickland (2003, trang 76) đã đa ra 7 câu hi mà mt phn tích
v môi trng kinh doanh và kh nng cnh tranh phi tr li đy đ và sâu sc:
Nhng yu t kinh t chính nào đang nh hng mnh đn th trng ? (qui mô
thi trng, tc đ phát trin, đi th cnh tranh và qui mô, kênh phân phi, công
ngh,…)
Cnh tranh nh th nào và lc lng mnh yu ra sao?
Nhng nhân t nào đang thúc đy s thay đi ca th trng và mc đ tác đng
ca nó ?
Nhng công ty nào mnh nht yu nht?
Ai có kh nng thúc đy s cnh tranh ?
Nhng nhân t chính nào quyt đnh s thành công hay tht bi trong cnh
tranh?
Mc đ hp dn ca th trng v mt trin vng li nhun trên mc trung bình?
b. Phân tích P.E.S.T ( Yu t chính tr, Yu t kinh t, Yu t xã hi và Yu t công
ngh)
Phân tích P.E.S.T giúp doanh nghip d báo đc s tác đng dn đn s thay
đi môi trng kinh doanh trong tng lai có nh hng rt ln đn hot đng kinh
doanh ca doanh nghip:
Yu t chính tr và pháp lí: bao gm chính tr, nhà nc, lut pháp, s gia nhp
vào khu vc… Lut bo v môi trng, lut chng đc quyn, qui đnh v xut nhp
khu, lut, chính sách thu, lut lao đng, gia nhp vào cng đng quc t hay khu vc,
… nh hng rt ln đn hot đng doanh nghip
Yu t kinh t: tc đ tng trng GDP/ GNP, chu k kinh doanh, lãi sut, tình
hình lm phát, vic làm, thu nhp kh dng, chính sách ngoi hi, đu t nc ngoài …
Yu t xã hi: dân s và nhân khu, giáo dc, phân phi thu nhp, li sng, tính
cách và thái đ đi vi công vic … cho chúng ta hiu bn cht ca khách hàng và hành
vi mua sm ca h.
Yu t công ngh: ngân sách ca chính ph đu t cho nghiên cu, ngành ngh
tp trung u tiên nghiên cu, nhng khám phá mi, tc đ thay đi công ngh, kh
nng li thi ca công ngh hin ti …
c. Mô hình nm ngun lc Michael E. Porter
Mô hình nm ngung lc đc Michael E Porter phát trin nm 1979 là mt
công c quí giá phân tích th trng và đi th cnh tranh. Nó giúp cho nhà qun tr
đánh giá v mc đ hp dn ca th trng hin ti và tng lai. Porter cho rng mc
đ cnh tranh trong mt ngành và li nhun ca ngành đó chu nh hng bi nm
ngun lc (Hình 3):
Mc đ cnh tranh gia nhng công ty hin ti: là trung tâm ca mô hình vì nó là
yu t cnh tranh trc tip gia các nhà sn xut, kinh doanh trong ngành. Mc đ cnh
tranh càng ln thì th trng đó càng kém hp dn do phi gim giá, khuyn mãi, qung
cáo cnh tranh nh hng đn li nhun. Nhng nhân t đóng góp vào tình hình cnh
tranh cao bao gm: s tn ti nhiu đi th cnh tranh cân bng nhau, th trng tng
trng thp, thiu tính khác bit, chi phí thay đi ngun mua thp, đnh phí cao, cung
cp cân bng vi sn xut tha, hàng hóa d h hng, chi phí đóng ca đóng ca doanh
nghip cao.
S đe da thâm nhp bi đi th mi: theo Porter, s đe da thâm nhp ca đi th
cnh tranh mi có th làm gim mc đ hp dn ca th trng do đi th mi s chia
s th trng. Mc đ thâm nhp tùy thuc vào rào cn thâm nhp cao hay thp và mc
đ hp dn ca th trng nhiu hay ít. Nu rào cn thâm nhp cao và công ty mi hình
dung mt s cnh tranh c th t nhng đn v hin ti, thì d nhiên công ty mi này s
xem xét liu có nên thâm nhp hay không do đó mc đ đe da thâm nhp thp. Có th
k sáu rào cn thâm nhp chính: qui mô sn xut, d bit hóa sn phm, đòi hi v vn,
li th v chi phí, tip cn h thng phân phi, và chính sách ca chính ph.
Kh nng thng lng ca ngi mua, khách hàng: th trng s không hp dn
nu kh nng thng lng ca khách hàng cao. Kh nng thng lng ca khách
hàng cao thng xãy ra khi th trng ch tn ti mt vài ngi mua ln, khi s lng
mua ln nhng s khác bit thp gia nhng sn phm cnh tranh, khi giá tr ca sn
phm thp, khi cht lng sn phm ca ngi bán không quan trng bng cht lng
yêu cu ca ngi mua, khi chi phí chuyn đi sn phm ca ngi bán cao, khi ngi
mua có li nhun thp, khi ngi mua có đy đ thông tin th trng,…
Kh nng thng lng ca nhà cung ng: kh nng thng lng ca nhà cung
ng cao khi th trng ch có đc quyn mt vài nhà cung ng ln, tiêu chun k thut
cao, và các nhà cung ng có th hp nht thành đi th cnh tranh.
e da bi hàng thay th: hàng thay th di dào làm gim mc đ hp dn ca th
trng khi hàng thay th có công nng và giá c rt gn vi hàng hóa th trng, khi chi
phí thay đi thp và khi thay đi thng xy ra.
Hình 2: Mô hình nm ngun lc Porter đnh hng cnh tranh
Ngun: Michael E Porter (1980), Competitive Strategy: Techniquesfor Analysing
Industries & Competitors, The Free Pres, New York, USA, trang 4
1.5.1 Phân tích ni ti doanh nghip
a. Phân tích vn hóa ca doanh nghip
Theo Thompson & Strickland (2003, trang 420), vn hóa công ty đ cp đn các
giá tr, nim tin, nguyên tc kinh doanh, truyn thng, phng cách hot đng và môi
trng làm vic ni b.
Vn hóa doanh nghip th hin qua giá tr và nguyên tc kinh doanh mà ban
qun tr thuyt ging và s dng, chun mc đo đc và nhng chính sách chung (đc
bit liên quan đn nhân viên, công đoàn, c đng, khách hàng, và cng đng), các
truyn thng mà doanh nghip duy trì, các thông l qun lí, hành vi và thái đ ca nhân
viên, nhng giai thoi thng đc k trong doanh nghip, nhng áp lc ngi đng
cp, nhng chính tr trong t chc… Tt c các ngun lc xã hi này, trong đó có mt
s xãy ra rt tinh t, hình thành nên vn hóa đc trng ca t chc.
Vn hóa ca doanh nghip có th góp phn thúc đy hay gây tr ngi đn vic
thc hin chin lc ca doanh nghip. Mt nn vn hóa mnh phù hp vi chin lc
s phát huy vic thc hin chin lc đó và ngc li s cn tr nu vn hóa không phù
hp hay phù hp quá ít đi vi chin lc (Thompson & Strickland 2003, trang 423).
Nhà cung
ng
Khách hàng
ngi mua
Kh
nng
thng
lng
ca nhà
cung ng
e d
a thâm nhp ca
đi th mi
Kh
nng
thng
lng
ng
i
mua
e d
a sn phm
thay th
i th cnh tranh
cùng ngành
Mc đ cnh tranh
Hàng thay
th
i th
tim nng
Cng theo Thompson & Strickland (2003, trang 425), có 3 nhân t góp phn xây
dng nn vn hóa công ty mnh:
Nhà sáng lp hay nhà lãnh đo doanh nghip phi xây dng nhng giá tr,
nguyên tc và thông l d hiu và nht quán trong vic đáp ng nhu cu ca khách
hàng, điu kin cnh tranh và yêu cu chin lc;
Mt cam kt chân thành và dài lâu v vic thc hin nhng giá tr, nguyên tc và
truyn thng đã thit lp
Mt quan tâm xác thc v phúc li ca 3 đi tng quan trng nht cu thành
doanh nghip: khách hàng, nhân viên và c đông.
b. Phân tích PAST (Con ngi, Hot đng, C cu t chc và Công ngh)
Phân tích PAST là mt trong nhng công c hu ích đánh giá nng lc ni ti
ca doanh nghiêp, t chc:
Con ngi: vic phân tích con ngi trong mt t chc hay doanh nghip cn
quan tâm đn k nng, kinh nghim, kin thc chuyên môn, phong cách lãnh đo và
mc đ cam kt ca ban qun tr và nhân viên.
Hot đng: đánh giá hot đng ca tng phòng ban chc nng nh sn xut, tài
chính, tip th, bán hàng, nhân lc … và mi liên kt gia các phòng ban.
C cu t chc: đ cp đn vic phân công chc nng và quyn hn. c bit
nhn mnh đn giao tip trong công ty và mt qui trình, c ch mà theo đó công vic
hay các chng trình đc thc hin.
Công ngh: bao gm phn cng, phn mm, c s h tng và qui trình sn xut
mà doanh nghip s dng.
c.Phân tích nhng mc tiêu và chin lc chính
Theo Thompson & Strickland (2003, trang 41-42), xác đnh mc tiêu là s bin
đi tm nhìn chin lc sang nhng mc tiêu hành đng c th. Mc tiêu đi din cho
s cam kt v mt qun lí nhm ti vic đt nhng ch tiêu hot đng c th trong mt
khong thi gian nht đnh. Do vy mc tiêu có vai trò là thc đo kt qu hot đng và
s tin trin ca doanh nghip. Mc tiêu phi đc lng hóa c th, có th đo lng
đc và phi qui đnh mt thi hn hoàn thành c th.
Mc tiêu đc chia ra thành hai loi: mc tiêu tài chính và mc tiêu chin lc.
Mc tiêu tài chính liên quan đn nhng ch tiêu v tài chính (tng trng v doanh s,
lãi gp, c tc, ROI, ROE, cash-flow …). Mc tiêu tài chính này phi đt mc chp
nhn đc tr lên nhm đm bo dòng tin thu chi và tài tr cho các nhu cu đu t
phát trin. Mc tiêu chin lc ch yu hng ti vic đt đc v th cnh tranh dài
hn trên thng trng.
d.Phân tích nhng nhân t thành công chính
Nhng nhân t thành công chính đó là nhng tài sn và nhng nng lc làm c
s đ doanh nghip cnh tranh trên thng trng. Mt lot các tài sn và nng lc
đc phát trin thông qua phân tích đi th cnh tranh là c s đ xây dng. Cn quan
tâm đn nng lc nào là quan trng trong thi đim hin ti và nng lc nào là quan
trng trong tng lai.
1.5.2 Phân tích môi trng bên ngoài
1.5.2.1 Yu t chính tr - pháp lut
Yu t chính tr th hin s điu tit bng lut pháp ca Nhà nc đn hot đng
kinh doanh ca doanh nghip. Nn kinh t th trng tuy mt mt có u đim nh kích
thích sn xut phát trin, nng đng, có lng hàng hóa dch v di dào nhng mt
khác li cha đng mm mng ca khng hong, tht nghip, lm phát, cnh tranh
không lành mnh, vì vy phi có s can thip ca Nhà nc bng các vn bn pháp lut
đ phát huy mt tích cc và hn ch nhng mt tiêu cc ca nó.
Nh vy bi cnh chính tr, lut pháp có tác đng rt ln đn tt c lnh vc hot
đng sn xut kinh doanh nói chung và h thng phân phi s, l nói riêng. Nhng yu
t này có th làm mt đi hoc to ra c hi kinh doanh vì nó mang li không khí chính
tr có li hay bt li, nh hng ti vic khuyn khích đu t, t chc điu hành, phát
trin kinh doanh ca các doanh nghip.
1.5.2.2 Yu t kinh t
Yu t kinh t có tác đng rt ln và nhiu mt đn môi trng kinh doanh ca siêu
th, chúng có th tr thành c hi hoc nguy c vi hot đng doanh nghip nói chung,
Các yu t kinh t ch yu gm: tc đ, tng trng kinh t, lãi sut ngân hàng, chính
sách tin t ca Nhà nc, mc đ vic làm và tình hình tht nghip. Khi phân tích các
yu t kinh t cn lu ý đn tình hình phân b thu nhp ca dân c. S phân b thu
nhp thng không đng đu, t đó kéo theo kh nng tiêu dùng ca các tng lp dân
c khác nhau, nh hng rt nhiu đn hiu qu hot đng ca các doanh nghip kinh
doanh s, l.
1.5.2.3 Yu t vn hóa
Con ngi ln lên trong mt xã hi c th và chính tr xã hi do đó đã hình thành
nhng quan đim c bn ca con ngi v các giá tr và chun mc đo đc. Nhng
giá tr vn hóa c bn có tính bn vng cao, đc lu truyn t th h ông bà b m
sang th h con cái và cháu cht đc cng c bng các quy ch c bn ca xã hi, lut
pháp, tôn giáo, h thng kinh doanh, chính quyn. Giá tr vn hóa ca xã hi đc th
hin qua thái đ ca con ngi đi vi bn thân mình và ngi khác, đi vi các th
ch tn ti trong xã hi, đi vi toàn xã hi, t nhiên, v tr.
Li sng, truyn thng và tp quán tiêu dùng, s thay đi ngh nghip, s gia tng
thu nhp, mc chi tiêu, dân s, tình trng hôn nhân – gia đình, nhân khu hc…làm
nh hng đn th hiu, hành vi, xu hng ti vic la chn li sng ca mi cá nhân
cng nh cung cách mua hàng ca h. Chính vì vy mà các nhà bán s, l phi chc
chn mt điu rng, nhng sn phm, dch v bán hàng không đi ngc li vi chun
mc vn hóa ca khách hàng.
1.5.2.4 Yu t khoa hc k thut
Các yu t khoa hc k thut và khoa hc ng dng cng nh hng quan trng và
trc tip đn môi trng kinh doanh ca doanh nghip nói chung và h thng phân
phi hin đi nói riêng. Mi k thut mi đu thay th v trí ca cái c. Bt k ngành
khoa hc k thut mi nào cng gây ra rt nhiu hu qu to ln và lâu dài mà không
phi lúc nào cng lng trc đc, vì vy s gia tng quá trình đu t nghiên cu đ
đt đc nhng tin b k thut và công ngh mi đ to ra kh nng cnh tranh trong
các kêng phân phi trên th trng, đó là cht lng sn phm, giá bán, trang thit b
tin nghi phc v cho hot đng bán hàng.
Ngoài nhng vn đ c bn trên, còn các yu t nh môi trng t nhiên: v trí đa
lý, điu kin khí hu, các vn đ giao thông, công ngh…; xu hng hi nhp và quan
h kinh t quc t cng có tác đng đn vic kinh doanh s, l hin đi.
1.7 Xây dng chin lc cnh tranh
Mintzberg (1998, trang 48) đnh ngha xây dng chin lc cnh tranh là mt
hot đng logic bao gm nhn dng ra đc nhng c hi và nhng đe da t môi
trng hot đng ca doanh nghip trong đó có c tính đn nhng thun li và nhng
ri ro khác nhau có th nhn thc đc. Trc khi mt s la chn chin lc đc
thc hin, nhng đim mnh và đim yu ca doanh nghip phi đc đánh giá cùng
vi nhng ngun lc đang và s có ca doanh nghip.
T thông tin phân tích môi trng và ni b doanh nghip, doanh nghip tin
hành kt ni th mnh ca mình vi c hi đ hình thành chin lc trong khi đó hn
ch đim yu và đe da t môi trng bên ngoài
Lun vn này s phân tích SWOT đ nhn din ra nhng đim mnh, nhng
đim yu t ni b doanh nghip cng nh nhng c hôi và đe da t môi trng bên
ngoài. Sau đó s tin hành s dng ma trn SWOT đ xut nhng chin lc cho Metro
Cash & Carry Vit Nam .
Kt lun chng 1
Nh trên đã trình bày qun tr chin lc là quá trình qun tr mà nhà qun lí
hình thành tm nhìn chin lc, xác đnh mc tiêu, vch ra chin lc, t chc thc
hin và kim soát qua thi gian đ xut các hiu chnh cn thit thích hp. nh v
chin lc là n lc đ đt đc v th cnh tranh bn vng thông qua vic tìm hiu,
phát hin và xây dng mt v th khác bit vt tri ca công ty.
Lun vn s ng dng mô hình qun tr chin lc (Hình 2) vào phân tích và xây
dng chin lc cnh tranh cho Metro Cash & Carry Vit nam. Mô hình nh đã trình
bày có bn tin trình c bn: đánh giá tình hình, xây dng chin lc, thc hin chin
lc, đánh giá và kim soát.
ánh giá tình hình hin ti doanh nghip bao gm vic xem xét đnh hng
doanh nghip (tm nhìn, s mnh, mc tiêu ca doanh nghip), thu nhp các d liu có
liên quan đ phân tích ni b doanh nghip và môi trng kinh doanh ca nó. Xây dng
chin lc liên quan đn vic xng hp đim mnh, đim yu ni ti doanh nghip vi
nhng c hi và đe da môi trng thay đi nhm gia tng cao nht kh nng cnh
tranh ca doanh nghip. Ma trn SWOT thng đc dùng trong giai đon đ xut
chin lc này. Thc hin chin lc bao gm vic lên k hoch, phân b ngun lc và
trin khai thc hin. ánh giá và kim soát phi đc thc hin nhm đm bo chin
lc đc trin khai và đo lng đc hiu qu ca nó cng nh nhng điu chnh cn
thit phi thc hin.
CHNG 2
TÌNH HÌNH KTXH VIT NAM
VÀ THC TRNG CNH
TRANH NGÀNH HÀNG THC PHM TI SNG CA
METRO CASH AND CARRY VIT NAM
2.1 Tng quan v tình hình KTXH Vit Nam nm nm qua
2.1.1 V trí đa lý và điu kin t nhiên
Vit Nam là quc gia giàu tài nguyên thiên nhiên, phía ông giáp vi Bin
ông, vi b bin tri dài hn 3,200 km, phía Bc giáp vi Trung Quc, phía Nam
giáp vi Vnh Thái Lan, phía Tây giáp vi Lào, Campuchia.Tng din tích khong
331,700 km2, trong đó 23% din tích đt đang đc canh tác và 29% là rng và cao
nguyên. Khí hu nhit đi gió mùa. Ngun tài nguyên thiên nhiên bao gm đt đai màu
m canh tác nông sn, qung m, khoáng sn, tim nng v thy đin, tài nguyên bin
và rng, dân s khong hn 84 triu ngi, mt quc gia giàu tim nng v hàng tiêu
dùng và dch v. Hin nay đang đng đu th gii v tim nng th trng bán l, trên
n , Nga, Trung Quc (theo tp chí Sài Gòn Time online, ngày 02/06/2008).
2.1.2 Yu t Chính tr
Nc Cng Hòa Xã Hi Ch Ngha Vit Nam giành đc đc lp vào ngày
02/09/1945 và thng nht đt nc vào ngày 30/4/1975, khng đnh vai trò lãnh đo
nhà nc ca ng Cng Sn Vit Nam. Có th nói rng Vit Nam có mt môi trng
chính tr rt n đnh di s lãnh đo ca ng Cng Sn Vit Nam sau hn 30 nm
gii phóng đt nc .S n đnh v mt chính tr cng dn đn s phát trin n đnh v
mt kinh t khi mt lot các chính sách kinh t đã ra đi. iu đó cng là mt li th
nht đnh cho các hot đng kinh doanh ca các công ty trong nc và nc ngoài ti
Vit Nam. Trong k hoch 5 nm t 2006-2010 mà Th Tng Chính Ph đang ch
đo xây dng thì đn nm 2010 c nc s phi đt tng sn lng quc ni bình quân
đu ngi đt mc gp đôi nm 2000. Các chính sách mi u đãi v thu cho các nhà
đu t cng to nên mt tín hiu lc quan cho nn kinh t Vit Nam nói chung.
Vic áp dng chính sách đi mi vào nm 1986, s kin hy b cm vn ca
M vào nm 1994, s ra đi ca Lut Doanh Nghip vào nm 2000, vic kí Hip đnh
thng mi song phng vi M vào nm 2001, s kin gia nhp AFTA vào nm
2003, vic t chc Hi Ngh Á-Âu vào nm 2004, t chc thành công APEC vào cui
nm 2006 và đc bit đc công nhn là thành viên chính thc ca WTO vào nm
2007 chính là môi trng chính tr thun li cho Công Ty Metro Cash & Carry Vit
Nam thúc đy quá trình đu t và kinh doanh ti Vit Nam.