TÁC ĐỘNG CỦA CÁC NHÂN TỐ KINH TẾ VĨ MÔ ĐẾN CHỈ SỐ GIÁ CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM








Lể TH NGC MAI






TÁC NG CA CÁC NHỂN T KINH T
V MÔ N CH S GIÁ CHNG KHOÁN
VIT NAM





LUNVĂNTHCSĨKINHT

TP. H Chí εinh ậ ζm 2013


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM





Lể TH NGC MAI



TÁC NG CA CÁC NHỂN T KINH T
V MÔ N CH S GIÁ CHNG KHOÁN
VIT NAM


ChuyênngànhTàichính Ngânhàng
Mãs

LUNVĂNTHCSĨKINHT



ζGI HζG Dζ KHηA HC:
PGS. TS TRζ TH THÙY δIζH






TP. H Chí εinh ậ ζm 2013





LI CAM OAN
 tƠi nghiên cu “Tác đng ca các nhân t kinh t v mô đn ch s giá
chng khoán Vit Nam” lƠ đ tƠi nghiên cu do chính tác gi thc hin.  tƠi nƠy
thc hin thông qua vic vn dng kin thc đƣ hc, nhiu tƠi liu tham kho vƠ s
tn tình hng dn ca cô hng dn.
Lun vn nƠy không sao chép t bt k mt nghiên cu nƠo khác.
Tôi xin cam đoan nhng li nêu trên đơy lƠ hoƠn toƠn đúng s tht.
TP.H Chí εinh, NgƠy tháng nm 2013
Tác gi

δê Th Ngc Mai









MC LC

. Trang
TRANG PH BỊA
LI CAε ηAζ
MC LC
DANH MC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC HỊζH V,  TH
TÓM TT 1
CHNG I: GII THIU 2
1.1 Lý do chn đ tƠi 2
1.2 Mc tiêu nghiên cu, cơu hi nghiên cu 3
1.3 i tng vƠ phm vi nghiên cu 3
1.4 Phng pháp nghiên cu 4
1.5 B cc ca lun vn 4
CHNG II: TNG QUAN CÁC NGHIểN CU TRC ỂY 5
2.1 Các nghiên cu thc nghim: 5
2.2 Các nhơn t kinh t v mô tác đng đn ch s giá chng khoán 8
2.3 Tóm lc kt qu nghiên cu thc nghim: 13

CHNG III: PHNG PHÁP NGHIểN CU 18
3.1 D liu nghiên cu: 18
3.2 Mô t các bin: 18
3.3 Mô hình nghiên cu đ xut: 22
3.4 Phng pháp kim đnh: 22
3.4.1 Kim đnh nghim đn v (Unit Root Tests): 24
3.4.2 Kim đnh đng liên kt (Cointegration Tests) 26
3.4.3 εô hình véct hiu chnh sai s (VECM) 26
3.4.4 Kim đnh mi quan h nhơn qu Granger (Granger Causality Tests) 27
3.4.5 Phơn rƣ phng sai (Variance Decomposition) vƠ HƠm phn ng đy
(Impulse Response Function): 28
CHNG IV: KT QU NGHIểN CU 29








4.1 Phơn tích thng kê mô t các bin: 29
4.1.1 Phơn tích bin đng ca ch s giá chng khoán Vit Nam: 29
4.1.2 Phơn tích thng kê mô t 32
4.2 Kt qu nghiên cu 38
4.2.1 Kt qu kim đnh tính dng ca chui d liu (Kim đnh nghim đn
v - Unit Root Test) 38
4.2.2 Kt qu kim đnh đng liên kt (Cointegration Test) 40
4.2.3 Kt qu xác đnh quan h trong dƠi hn gia các bin nghiên cu 42
4.2.4 Kt qu mc đ hiu chnh sai s ECM (Error correction model) 47
4.2.5 Kt qu kim đnh mi quan h nhơn qu Granger (Granger Causality

Tests) 49
4.2.6 Phơn rƣ phng sai: 52
4.2.7 HƠm phn ng đy 54
CHNG V: KT LUN 56
5.1 Kt lun 56
5.2 Kin ngh: 56
5.3 Hn ch ca đ tƠi vƠ đnh hng nghiên cu tip theo 59
TÀI δIU THAM KHO
PH LC









DANH MC T VIT TT
ADF (Augemented Dicky-Fuller): Kim đnh ADF
CPI (Consume price index): Ch s giá tiêu dùng
ECε (Error correction model): εô hình hiu chnh sai s
HNX: S giao dch chng khoán HƠ ζi
HNX-Index: Ch s giá chng khoán sƠn HζX
HOSE: S giao dch chng khoán ThƠnh ph H Chí εinh
TTCK: Th trng chng khoán
OLS (ηrdinary δeast Square): Phng pháp bình phng bé nht
PP (Phillips Peron): Kim đnh PP
VN-Index: Ch s giá chng khoán sƠn HηSE
VECε (Vecto error correction model): εô hình véct hiu chnh sai s

DANH MC BNG BIU
Bng 2.1: Tóm tt các kt qu nghiên cu trc đơy
Bng 3.1: Bng tóm tt các bin nghiên cu
Bng 4.1: Thng kê mô t
Bng 4.2: Kim đnh nghim đn v
Bng 4.3: Kt qu chy Kim đnh nhơn qu Granger đi vi chui VNI
Bng 4.4: Kt qu chy Kim đnh nhơn qu Granger đi vi chui HNX
Bng 4.5: Phơn rƣ phng sai đi vi chui VNI
Bng 4.6: Phơn rƣ phng sai đi vi chui HNX

DANH MC HÌNH V, BIU 
Hình 3.1: S đ tóm tt phng pháp kim đnh
Hình 4.1: Din bin ca th trng chng khoán Vit Nam t nm 2006-2012
Hình 4.2: Quan h gia t giá hi đoái vƠ ch s giá chng khoán
Hình 4.3: Quan h gia lm phát vƠ ch s giá chng khoán
Hình 4.4: Quan h gia lƣi sut vƠ ch s giá chng khoán
Hình 4.5: Quan h gia cung tin vƠ ch s giá chng khoán
Hình 4.6: Quan h gia ch s sn xut công nghip vƠ ch s giá chng khoán
Hình 4.7: Quan h gia ch s giá vƠng vƠ ch s giá chng khoán
Hình 4.8: HƠm phm ng đy ca các bin kinh t v mô đi vi VNI
Hình 4.9: HƠm phm ng đy ca các bin kinh t v mô đi vi HNX











1

TÓM TT
Lun vn nghiên cu mi quan h ngn hn vƠ dƠi hn gia ch s giá chng
khoán Vit Nam (VN-Index vƠ HζX-Index) vi các bin kinh t v mô đc la
chn c th lƠ: lƣi sut, t giá, lm phát, cung tin, ch s sn xut công nghip vƠ
giá vƠng t nm 2006 đn 2012. Theo nghiên cu thc nghim ca Asmy,
εohamed; Rohilina, Wisam; Hassama, Aris vƠ Fouad, εd (2009), lun vn kim

đnh đng liên kt đ xác đnh s tn ti mi quan h cơn bng dƠi hn gia các
bin kinh t v mô đn tng ch s giá chng khoán. T đó áp dng mô hình véct
hiu chnh sai s (VECM) đ xác đnh mô hình hi quy th hin mi quan h trong
dƠi hn vƠ áp dng mô hình hiu chnh sai s ECM th hin mc đ hiu chnh
trong ngn hn đ dn đn cơn bng trong dƠi hn.
Kt qu cho thy rng các bin kinh t v mô đc nghiên cu có tác đng đn
hai ch s giá chng khoán ca Vit ζam trong dƠi hn, c th: lƣi sut, t giá, lm
phát vƠ cung tin tác đng ngc chiu, ch s sn xut công nghip vƠ giá vƠng tác
đng cùng chiu đn ch s giá Vζ-Index vƠ HζX-Index. Mc đ tác đng ca các
nhơn t v mô lên HζX-Index mnh hn Vζ-Index. ng thi kt qu cng cho
thy mc đ hiu chnh ca ch s VN-Index vƠ HζX-Index ln lt lƠ 13% vƠ
15,4% trong mt tháng đ đt đc s cơn bng trong dƠi hn. Có th thy s điu
chnh nƠy lƠ chm, tr khi có nhng cú sc khác xy ra cùng mt lúc vƠ chng li
cú sc ban đu. Qua đó, đa đn mt s kin ngh kt hp gia n đnh các chính
sách v mô vƠ gii pháp nhm bình n vƠ phát trin nhơn t th trng, giúp cho th
trng chng khoán n đnh vƠ phát trin.
T khóa: ch s giá chng khoán, th trng chng khoán, nhân t kinh t v mô,
đng liên kt, ECM, VECM.




2




CHNG I: GII THIU
1.1 Lý do chn đ tƠi
Th trng chng khoán lƠ yu t c bn ca nn kinh t th trng hin đi.

ζgi ta nói: th trng chng khoán chính lƠ ắHƠn th biu” ca nn kinh t.
Tht vy, mi bin đng ca kinh t ậ chính tr ậ xƣ hi s tác đng tc thi ngay
trên th trng chng khoán vƠ qua s thng trm ca các ch s giá chng khoán
ngi ta có th thy rõ mc đ nh hng, tác đng đn th nƠo. Vì vy, vic tìm
ra s tác đng ca các bin kinh t v mô đn giá chng khoán đƣ đc rt nhiu
công trình nghiên cu trên th gii đ cp, c th: Asmy, Mohamed; Rohilina,
Wisam; Hassama, Aris và Fouad, Md (2009), nghiên cu  th trng Malaysia
trong khong thi gian trc vƠ sau giai đon khng hong 1997 (giai đon 1987-
1995 vƠ 1999-2007), kt qa lm phát có tng quan dng, cung tin tng quan
ơm, trong khi đó t giá hi đoái tng quan dng trong giai đon trc khng
hong vƠ tng quan ơm giai đon sau khng hong vi KLCI; Christopher Gan,
Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong, Jun Zhang (2006) nghiên cu ti th trng chng
khoán ζew Zealand giai đon nm 1990-2003, kt qu cho thy GDP, giá du bán
l trong nc đng bin vi ζZSE40, trong khi đó ch s giá tiêu dùng, lƣi sut,
cung tin vƠ t giá hi đoái nghch bin vi ch NZSE40; Adnan Hussain, Irfan
Lal, Muhammad Mubin (2009) nghiên cu cho th trng chng khoán Karachi
giai đon nm 1989-2009, kt qu có mi quan h dƠi hn cùng chiu gia ch s
sn xut công nghip, t giá hi đoái thc, d tr ngoi hi, cung tin vƠ chi tiêu
tng tƠi sn c đnh vi giá c phiu, lƣi sut có mi quan h không đáng k vƠ
cui cùng lm phát vƠ giá c phiu có tng quan ơm trong dƠi hn; Komain
Jiranyakul (2009) nghiên cu thc nghim trên th trng Thái δan giai đon
1993-2007, kt qu trong dƠi hn các bin v mô GDP, cung tin, t giá có tác đng
đng bin đáng k trong khi lm phát có tác đng nghch bin không đáng k lên
ch s giá th trng chng khoán; Khaled Hussainey và Le Khanh Ngoc (2009)
nghiên cu tác đng ca các ch báo v mô lên giá chng khoán  Vit ζam vƠ 
M t 1/2001đn 4/2008 cho thy giá tr sn xut công nghip có nh hng cùng



3

chiu có ý ngha đn giá chng khoán. δƣi sut ngn hn có nh hng trái chiu
đn giá chng khoán… Tuy ch vi mt s công trình nghiên cu nh trên cng
thy đc kt qu đt đc  các quc gia khác nhau thng không tng đng
vi nhau do s khác bit v nn kinh t, đc đim c th ca tng th trng chng
khoán  mi quc gia. Chính vì lý do đó, tác gi chn đ tƠi nghiên cu “Tác đng
ca các nhân t kinh t v mô đn ch s giá chng khoán Vit Nam”. C th
phơn tích tác đng ca các nhơn t kinh t v mô lên c hai ch s giá Vζ-Index vƠ
HNX-Index đ có cái nhìn toƠn din hn. Hy vng kt qu nghiên cu s rút ra
đc nhng nhn đnh v mi quan h tác đng nƠy.
1.2 Mc tiêu nghiên cu, cơu hi nghiên cu
1.2.1 Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca đ tƠi lƠ phơn tích s tác đng ca các nhơn t kinh t
v mô lên giá chng khoán trên 2 th trng S giao dch chng khoán TP HCε vƠ
HƠ ζi nhm so sánh, đánh giá mc đ tác đng t đó đa ra các gii pháp, kin
ngh v các chính sách kinh t v mô.
1.2.2 Câu hi nghiên cu
Vi mc tiêu nghiên cu trên, lun vn nƠy tp trung tr li các cơu hi nghiên cu:
Mt là: Có hay không s tác đng ca các nhơn t kinh t v mô lên giá chng
khoán Vit Nam?
Hai là: Mc đ nh hng trong ngn hn vƠ dƠi hn ca các nhơn t kinh t v mô
lên giá chng khoán Vit Nam?
1.3 i tng vƠ phm vi nghiên cu
1.3.1 i tng nghiên cu:
 tƠi hng đn nghiên cu các đi tng sau:
- Ch s giá chng khoán trên th trng chng khoán Vit Nam: bao gm c
ch s VN-Index vƠ HζX-Index.

- Các nhơn t kinh t v mô: t giá, lƣi sut, lm phát, ch s sn xut công
nghip, cung tin vƠ giá vƠng tác đng lên hai ch s giá chng khoán trên.



4





1.3.2 Phm vi nghiên cu:
-  tƠi nghiên cu trên S Giao dch Chng khoán TP. H Chí εinh (HηSE)
vƠ S Giao dch Chng khoán HƠ ζi (HNX).
- Ch s giá chng khoán Vζ-Index (thu thp t sƠn HηSE) vƠ HζX-Index (thu
thp t sƠn HζX) giai đon 2006-2012.
- Ch s sn xut công nghip, ch s giá vƠng (thu thp t trang web ca Tng
cc Thng kê Vit Nam), lƣi sut, t giá, lm phát vƠ cung tin (t h thng c s
d liu các ch tiêu tƠi chính ca Qu Tin t Quc t (IFS-IMF)) trong giai đon
2006-2012.
1.4 Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu đ phơn tích cho chui d liu thi gian, c th lƠ:
kim đnh nghim đn v, kim đnh đng liên kt, mô hình véct hiu chnh sai s
VECM (nhm th hin mi quan h trong dƠi hn ca các bin), mô hình hiu chnh
sai s ECM (nhm th hin mc đ hiu chnh trong ngn hn), kim đnh mi quan
h nhơn qu Granger, phơn rƣ phng sai vƠ hƠm phn ng đy.
1.5 B cc ca lun vn
B cc ca bƠi lun vn bao gm 5 chng đc trình bƠy nh sau:
Tóm tt (Abstract)
Chng I. Gii thiu (Introdution)

Chng II. Tng quan các kt qu nghiên cu trc đơy (δiterature review)
Chng III. Phng pháp nghiên cu (Methodology and data)
Chng IV. Kt qu nghiên cu (Results)
Chng V. Kt lun (Conclusions)
Tài liu tham kho
Ph lc




5




CHNG II: TNG QUAN CÁC NGHIểN CU TRC ỂY
2.1 Các nghiên cu thc nghim:
 Asmy, Mohamed; Rohilina, Wisam; Hassama, Aris và Fouad, Md, Effects
of Macroeconomic Variables on Stock Prices in Malaysia: An Approach of Error
Correction Model (2009): BƠi nghiên cu xem xét các mi quan h nhơn qu trong
ngn hn vƠ dƠi hn gia Kuala δumpur Composite Index (KδCI) vƠ các bin s
kinh t v mô đc la chn c th lƠ lm phát, cung tin và t giá hi đoái danh
ngha trong khong thi gian trc vƠ sau giai đon khng hong 1997 c th: giai
đon 1987-1995 vƠ 1999 - 2007.
Kt qu cho thy trong dƠi hn, có mi tng quan dng gia t l lm phát vƠ
giá c phiu. Mi tng quan ơm gia cung tin vƠ giá chng khoán có th lƠ do
tng cung tin có th dn đn s gia tng ca lm phát trong tng lai lƠm gim giá
c phiu. i vi t giá, có kt qu khác nhau trong thi k trc vƠ sau cuc
khng hong. Trc cuc khng hong có tng quan dng vƠ sau khng hong lƠ
ơm. ng thi vi kt qu hiu chnh trong ngn hn vi mô hình hiu chnh sai s

ECM cho thy rng mc đ hiu chnh lƠ 30,28 % trc khng hong vƠ 27,6% sau
cuc khng hong. S điu chnh nƠy lƠ chm, tr khi có nhng cú sc khác xy ra
cùng mt lúc vƠ chng li cú sc ban đu .
 Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin, Short run and Long run
Dynamics of Macroeconomics Variables and Stock prices: Case Study of KSE
(Karachi Stock Exchange)(2009): ζghiên cu mi quan h dƠi hn gia các bin
kinh t v mô vƠ giá chng khoán ti th trng chng khoán Karachi. ζghiên cu
nƠy s dng s liu hƠng tháng đ quan sát 7 bin kinh t v mô bao gm t giá hi
đoái thc, d tr ngoi hi, ch s sn xut công nghip, chi tiêu tng tài sn c
đnh, cung tin M
2
, lãi sut trái phiu chính ph 3 tháng và ch s giá bán buôn
(thay th cho lm phát) tác đng đn ch s giá chng khoán Karachi (Karachi
Stock Exchange-KSE) giai đon nm 1989-2009. C th kt qu cho thy:
 Có mi quan h dƠi hn cùng chiu gia ch s sn xut công nghip, t giá
hi đoái thc, d tr ngoi hi, cung tin vƠ chi tiêu tng tƠi sn c đnh vi giá c



6




phiu, trong khi lƣi sut có mi quan h không đáng k vƠ cui cùng lm phát vƠ giá
c phiu có tng quan ơm trong dƠi hn.
 ζghiên cu cho thy rng lm phát nh hng ln trong s bt n đnh giá
c phiu.
 S gia tng trong sn xut công nghip có th đóng vai trò đáng k trong s
phát trin ca th trng vn Pakistan. Vì vy, kin ngh c quan có thm quyn cn

xơy dng mt chính sách h tr giá c phiu thông qua vic thúc đy sn xut công
nghip.
 Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong, Jun Zhang,
Macroeconomic variables and Stock market interactions: New Zealand evidence
(2006): ζghiên cu mi quan h gia 7 bin kinh t v mô vƠ giá chng khoán ti
th trng chng khoán ζew Zealand. Trong nghiên cu nƠy tác gi s dng s liu
hƠng tháng đ quan sát các bin kinh t v mô bao gm t giá hi đoái, CPI, GDP,
cung tin (M
1
), lãi sut ngn hn, lãi sut dài hn và giá du bán l trong nc tác
đng đn ch s giá chng khoán ζew Zealand giai đon 1990-2003. Kt qu
nghiên cu c th nh sau:
 Kim đnh đng liên kt Johansen thy rng có tn ti mt mi quan h dƠi
hn gia NZSE40 vƠ các bin s kinh t v mô đc xem xét. C th GDP, giá du
bán l trong nc đng bin vi ζZSE40, trong khi đó ch s giá tiêu dùng, lƣi sut,
cung tin vƠ t giá hi đoái nghch bin vi ch NZSE40.
 ζhìn chung, ζZSE40 luôn b nh hng bi lƣi sut, cung tin vƠ GDP thc
trong khong thi gian 1990-2003. Kt qu cng cho thy rng nhn thc đu t
ca ζew Zealand lƠ mt hn hp ca các th trng chng khoán khác, nh đƣ
đc tìm thy  HƠn Quc, M vƠ ζht Bn. Vì vy, các nhƠ đu t  New Zealand
nên chú ý nhiu đn bin kinh t v mô đc đ cp  trên hn lƠ t giá vƠ ch s
lm phát (CPI).
 Th trng chng khoán ζew Zealand lƠ tng đi nh so vi th trng
chng khoán ca các nc đang phát trin khác, nó cng có th rt nhy cm vi



7

các yu t kinh t v mô toƠn cu hoc các yu t kinh t v mô ca các đi tác
thng mi ln ca nó.
 Mehmet GENÇTÜRK1, ismail ÇELİK và Ömer BİNİCİ, Causal
relationship between macroeconomic variables and stock index in emerging
economies: An empirical application for Turkey (2011): ζghiên cu mi quan h
nhơn qu gia Istanbul Stock Exchange (ISE) vƠ các bin kinh t v mô nh: t giá,
CPI, lãi sut, ch s sn xut công nghip giai đon t tháng 5/2005 - 7/2011.
Kt qu ca bƠi nghiên cu cho thy không có mi quan h dƠi hn gia giá c
phiu ISE vƠ các bin s kinh t v mô nh lƣi sut, t giá vƠ ch s giá tiêu dùng.
iu nƠy đƣ đc chng minh rng s tn ti duy nht mi quan h cùng chiu dƠi
hn gia ISE vƠ sn xut công nghip.
 Andreas Humpe, Peter Macmillan, Can macroeconomic variables explain
long term stock market movements?A comparison of the US and Japan (2007):
ζghiên cu mi quan h dƠi hn gia các bin kinh t v mô lƠ giá tr sn xut công
nghip, ch s giá tiêu dùng, cung tin, lãi sut dài hn vi giá chng khoán ti Hoa
K vƠ ζht theo s liu tháng t 1965 - 2005.
Kt qu cho thy đi vi d liu th trng M có ít nht mt véct đng liên
kt, vƠ da vƠo các h s véct đng liên kt, các tác gi đƣ kt lun rng giá c
phiu M chu nh hng tác đng cùng chiu ca giá tr sn xut công nghip vƠ
ngc chiu vi lm phát, lƣi sut dƠi hn. i vi th trng Nht, giá c phiu có
quan h cùng chiu vi giá tr sn xut công nghip nhng có quan h ngc chiu
vi cung tin.
 Anokye Mohammed Adam, George Tweneboah, Do macroeconomic
variables play any role in the stock market movement in Ghana? (2008): xem xét
nh hng các bin s kinh t v mô đi vi giá chng khoán ti Ghana giai đon
tháng 1/1991 - 12/2006. Bin ph thuc ch s giá chng khoán đc nghiên cu
trong mi quan h vi các bin gii thích lƠ ch s giá hàng hóa tiêu dùng, t giá và
lãi sut.

8




Kim đnh đng liên kt vƠ mô hình VECM cho thy kt qu lƠ lm phát có
quan h cùng chiu vi ch s chng khoán, lƣi sut vƠ t giá có tác đng ngc
chiu đn ch s giá chng khoán.
 Komain Jiranyakul, Economic Forces and the Thai Stock Market, 1993-
2007 (2009): nghiên cu tác đng ca bn bin v mô: GDP, cung tin, t giá, lm
phát đn ch s giá th trng chng khoán ca S Giao dch chng khoán Thái δan
trong thi gian t quý 1/1993 đn quý 4/2007.
Kt qu GDP, cung tin, t giá có tác đng đng bin đáng k lên ch s th
trng chng khoán trong khi lm phát có tác đng nghch bin không đáng k lên
ch s th trng chng khoán trong dƠi hn.
 Neda Bashiri, The Study of Relationship between Stock Exchange Index
and Gold Price in Iran and Armenia: ζghiên cu thc nghim v mi quan h
gia giá vƠng vƠ ch s giá c phiu ca Armenia trong giai đon t tháng 1/2005
đn 12/2010. Kt qu cho thy, trong thi k khng hong tƠi chính toƠn cu, th
trng chng khoán sp đ nhng giá vƠng li gia tng. iu đó đc gii thích do
mc đ nm gi vƠng  Iran vƠ Armenia ph bin, vƠng đc xem nh mt tƠi sn
tƠi chính an toƠn.
 Khaled Hussainey và Le Khanh Ngoc, The impact of macroeconomic
indicators on Vietnamese stock prices (2009): nghiên cu tác đng ca các ch báo
v mô: lm phát, lãi sut, giá tr sn xut công nghip lên giá chng khoán  Vit
ζam vƠ  M. D liu thu thp t 1/2001 - 4/2008.
Kt qu nghiên cu cho thy giá tr sn xut công nghip có nh hng cùng

chiu, lƣi sut ngn hn có nh hng trái chiu đn giá chng khoán.
2.2 Các nhơn t kinh t v mô tác đng đn ch s giá chng khoán
Qua mt s nghiên cu thc nghim trên đơy cng có th thy rng, các tác gi
đƣ tp trung đi vƠo nghiên cu s tác đng đn ch s giá chng khoán ca mt s
nhơn t kinh t v mô c th nh sau:





9




 T giá hi đoái:
T giá hi đoái tác đng đn th trng chng khoán trên c 2 giác đ lƠ môi
trng tƠi chính vƠ chính bn thơn hot đng kinh doanh ca doanh nghip, đc bit
lƠ nhng doanh nghip nhp nguyên liu hay tiêu th sn phm  nc ngoƠi. S
mt giá ca đng ni t s khin cho nhp khu đt đ hn xut khu. Do đó chi phí
các công ty nhp khu tng lƠm gim li nhun ca công ty vƠ do đó giá c phiu
ca các công ty nƠy gim. Trái li các công ty xut khu li gia tng xut khu nên
giá c phiu các công ty nƠy tng.
Mt vƠi công trình nghiên cu cho rng t giá có quan h cùng chiu vi giá
chng khoán nh nghiên cu ca Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin
(2009); Komain Jiranyakul (2009). Trong khi đó mt s nghiên cu khác li chng
minh rng t giá có quan h ngc chiu vi giá chng khoán nh Christopher Gan,
Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong-Jun Zhang (2006); Anokye Mohammed Ada,
George Tweneboah (2008). Trong khi đó, kt qu nghiên cu ca Asmy, Mohamed;
Rohilina, Wisam; Hassama, Aris vƠ Fouad, Md (2009) t giá hi đoái tng quan

dng trong ngn hn vƠ tng quan ơm trong dƠi hn vi ch s giá chng khoán.
 Lm phát:
Lm phát lƠ mt trong nhng ch báo kinh t v mô quan trng nht vƠ thng
xuyên đc s dng trong phơn tích kinh t. Tác đng ca lm phát din ra rt rng
đi vi nhiu lnh vc vƠ th trng chng khoán cng không phi lƠ ngoi l.
Lm phát lƠ s mt giá ca đng tin, nó lƠm thay đi hƠnh vi tiêu dùng vƠ tit
kim ca dơn c vƠ doanh nghip. Lm phát có nhng nh hng nht đnh đn s
phát trin kinh t - xƣ hi tùy theo mc đ ca nó. T l lm phát không hp lý s
gơy khó khn cho hot đng sn xut kinh doanh, ngn cn s tng trng vƠ đi
mi doanh nghip. Mt khác tác đng ca lm phát còn tùy thuc vƠo lm phát có
d đoán trc đc hay không. ζu tt c các đt lm phát hoƠn toƠn d báo trc
đc thì lm phát không gơy nên gánh nng kinh t ln bi ngi ta có nhng gii



10




pháp đ thích nghi vi nó. δm phát không d đoán đc s dn đn nhng đu t
sai lm vƠ phơn phi li thu nhp nh hng xu đn nn kinh t.
Lm phát tng thng lƠ du hiu cho thy s tng trng ca nn kinh t s
không bn vng, lƣi sut s tng lên, kh nng thu li nhun ca doanh nghip b h
thp khin giá chng khoán gim. Lm phát lƠ mt trong nhng yu t quan trng
ca nn kinh t vƠ nó cng lƠ yu t quyt đnh ti li tc ca chng khoán. Trong
thi k lm phát cao, ngi ta nhn thy rng nn kinh t đang trong tình trng bt
n, k vng v nn kinh t xu đi. δm phát còn lƠm gim lng tin thc lu
thông trong nn kinh t khin cu v hƠng hóa gim đi, góp phn gim cu chng
khoán vƠ giá chng khoán gim. Bên cnh đó, lm phát tng dn đn li nhun

doanh nghip gim, chi phí ca vic phát hƠnh chng khoán cng nh chi phí ca
vic gi tin vƠ chi phí đu t tng lên ngay khi có lm phát, còn giá các sn phm
ca doanh nghip li thay đi chm hn. Tt c điu nƠy lƠm gim dòng tin trong
tng lai ca doanh nghip vƠ lƠm gim giá chng khoán do cu gim.
Mt vƠi công trình nghiên cu cho rng lm phát có quan h cùng chiu vi giá
chng khoán nh nghiên cu ca Anokye Mohammed Adam, George Tweneboah
(2008). Trong khi đó mt s nghiên cu khác li chng minh rng lm có quan h
ngc chiu vi giá chng khoán nh Adnan Hussain, Irfan δal, εuhammad
Mubin (2009); Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong, Jun Zhang
(2006); Andreas Humpe, Peter Macmillan (2007); Komain Jiranyakul (2009).
 Lƣi sut:
Trong nn kinh t th trng, lƣi sut lƠ mt trong nhng loi giá có nh hng
ln đn nn kinh t. δƣi sut nh hng đn s phơn phi thu nhp ca dơn c,
doanh nghip, t giá hi đoái, lm phát vƠ chng khoán.
ζgoƠi ra, lm phát vƠ mt bng lƣi sut tng nh hng xu đn doanh nghip,
gim EPS nên chng khoán không còn hp dn nhƠ đu t na. δƣi sut tác đng
đn ngun vn vay, đn sut chit khu vƠ chi phí đu t ca doanh nghip. Thông
qua đó tác đng đn dòng thu nhp ca doanh nghip. εƠ dòng thu nhp doanh



11




nghip vƠ sut chit khu lƠ hai nhơn t dùng đ đnh giá chng khoán. Vì vy, có
th nói lƣi sut nh hng tiêu cc đn ch s giá chng khoán. ζgoƠi ra nu th
trng tƠi chính thông sut thì lƣi sut tng lên nhƠ đu t có th chuyn sang gi
tin do yêu cu v phn bù ri ro chng khoán tng lên.

Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong, Jun Zhang (2006); Humpe
vƠ εacmillan (2007), Adam vƠ Tweneboath (2008) trong nghiên cu thc nghim
đu đi đn kt lun lƣi sut có tác đng ngc chiu đn ch s giá chng khoán.
 Cung tin
Cung tin cng lƠ mt trong nhng bin kinh t v mô nh hng đn th trng
chng khoán vƠ đc nhiu nhƠ kinh t nghiên cu vì h tin rng thay đi trong
cung tin s trc tip nh hng lƠm thay đi danh mc đu t vƠ gián tip thông
qua nh hng đn các hot đng kinh t thc. εƠ đơy lƠ nhng nhơn t quan trng
nh hng đn giá chng khoán.
Theo Wong (2005), nh hng ca cung tin lên giá chng khoán khá phc tp.
Mt chính sách m rng tin t kích thích tng trng kinh t vƠ lƠm tng lng
tin trong dơn. iu nƠy góp phn lƠm tng nhu cu v hƠng hóa vƠ các tƠi sn tƠi
chính khác trong đó có chng khoán. Vì vy chính sách m rng tin t lƠm giá
chng khoán có xu hng tng lên.
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009); Komain Jiranyakul (2009)
nghiên cu cho thy rng cung tin có tng quan cùng chiu vi giá chng khoán.
Trong khi Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong, Jun Zhang (2006);
Andreas Humpe, Peter Macmillan (2007) li cho kt qu ngc chiu.
 Ch s sn xut công nghip
Giá tr sn xut công nghip lƠ ch tiêu phn ánh toƠn b giá tr sn phm (sn
phm vt cht vƠ sn phm dch v) ca toƠn ngƠnh công nghip đc sn xut ra
trong mt thi k nht đnh. Thng kê ch tiêu giá tr sn xut công nghip nhm
mc đích tng hp, đánh giá kt qu sn xut ca ngƠnh công nghip trong mt thi



12

k nht đnh; lƠ cn c đ tính ch tiêu giá tr tng thêm vƠ tng sn phm trong
nc (GDP) ca ngƠnh công nghip theo giá thc t vƠ giá so sánh theo phng
pháp sn xut, phc v tính c cu ngƠnh kinh t (theo giá thc t) vƠ tc đ tng,
gim kinh t (theo giá so sánh).
Khi doanh nghip phát trin bng gia tng quy mô sn lng, ha hn s gia
tng c tc tr cho c đông, khi c tc tng giá c phiu s tng.
Tainer (1993) đa ra quan đim cho rng ch s sn lng công nghip luôn đi
theo chu k kinh t, tc lƠ, nó tng trong thi k phc hi, bùng n kinh t vƠ gim
trong giai đon suy thoái. ζó thng đc s dng nh mt thuc đo v mc đ
hot đng ca nn kinh t, mt s gia tng trong sn lng công nghip lƠ mt báo
hiu cho phát trin kinh t.
Humpe vƠ εacmillan (2007); Ratneswary vƠ Rasiah (2009); εehmet, Ismail vƠ
Ömer (2011) cng tìm thy giá tr sn xut công nghip có nh hng cùng chiu vƠ
có ý ngha thng kê đn ch s chng khoán.
 Giá vƠng
Các nhƠ đu t có thói quen s dng chin lc qun tr ri ro đn gin lƠ đa
dng hóa trong danh mc đu t ca h bao gm c đu t vƠng hoc du vì hai
khon đu t nƠy thng có mi quan h nghch đo vi xu hung ca TTCK.
S bin đng ca giá vƠng nh hng đn s bin đng ca mi th trng hƠng
hóa trong nn kinh t trong đó có th trng chng khoán. ζhng nm gn đơy,
vƠng đc xem lƠ công c đu t tƠi chính an toƠn, không nhng th vƠng còn đc
xem lƠ công c tích tr, bo toƠn v vn mt cách hiu qu.
Neda Bashiri cho rng s gia tng giá vƠng s kéo theo s gia tng t l lm phát
vƠ bt n v nim tin, điu nƠy s lƠm cho giá chng khoán st gim. Theo Tully vƠ
Lucey (2007), chc nng ca vƠng lƠ phòng nga ri ro cho c phiu. Do đó, th
trng c phiu st gim mnh thì giá vƠng s tng cao.

13




2.3 Tóm lc kt qu nghiên cu thc nghim:
Nhiu tác gi đƣ chn công trình nghiên cu ca mình v các tác nhơn nh
hng đn giá chng khoán, mc tiêu nghiên cu ch yu tp trung vƠo vic tìm ra
mi quan h ca các bin kinh t v mô vi giá chng khoán. Do các công trình
nghiên cu nƠy đc thc hin ti nhng quc gia khác nhau, vi nhng điu kin
khác nhau v đc trng ca nn kinh t, khác nhau v mc đ phát trin ca nn
kinh t, v đc đim ca các th trng chng khoán, v tơm lý ca nhƠ đu t, v
th ch chính tr… Do đó khó có th tng hp thƠnh mt kt qu chung vƠ vic la
chn các bin kinh t v mô đa vƠo mô hình nghiên cu cng tùy thuc vƠo các
đc đim trên ca tng th trng. Các bng chng thc nghim cng cho thy có
th có hoc không s tác đng ca các bin kinh t v mô đn giá chng khoán ca
tng quc gia hoc tng phm vi vƠ thi gian nghiên cu khác nhau. Có th tóm tt
kt qu ca mt s nghiên cu thc nghim  mt s quc gia trong thi gian qua
nh sau:
Bng 2.1: Tóm tt các kt qu nghiên cu trc đây



14




Các bin kinh t v

mô nghiên cu
Kt qu nghiên
cu
(Tng quan vi
ch s giá chng
khoán nghiên cu)
Tác gi (Nm)
D liu ti quc gia (Thi
gian)
T giá hi đoái
(-)
Asmy Mohamed, Rohilina Wisam, Hassama Aris vƠ
Fouad Md (2009)
Malaysia (1987-2007)
Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong,
Jun Zhang (2006)
New Zealand (1990-2003)
Anokye Mohammed Adam, George Tweneboah
(2008)
Ghana (1991-2006)
(+)
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009)
Pakistan (1989-2009)
Komain Jiranyakul (2009)
Thái δan (1993-2007)
Lm phát
(-)
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009)
Pakistan (1989-2009)
Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong,

Jun Zhang (2006)
New Zealand (1990-2003)
Andreas Humpe, Peter Macmillan (2007)
Hoa K vƠ ζht(1965 -
2005)
Komain Jiranyakul (2009)
Thái δan (1993-2007)
(+)
Asmy Mohamed, Rohilina Wisam, Hassama Aris vƠ
Fouad Md (2009)
Malaysia (1987-2007)



15




Anokye Mohammed Adam, George Tweneboah
(2008)
Ghana (1991-2006)
Cung tin
(-)
Asmy Mohamed, Rohilina Wisam, Hassama Aris vƠ
Fouad Md (2009)
Malaysia (1987-2007)
Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong,
Jun Zhang (2006)
New Zealand (1990-2003)

Andreas Humpe, Peter Macmillan (2007)
Hoa K vƠ ζht(1965 -
2005)
(+)
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009)
Pakistan (1989-2009)
Komain Jiranyakul (2009)
Thái δan (1993-2007)
Lƣi sut
(-)
Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong,
Jun Zhang (2006)
New Zealand (1990-2003)
Andreas Humpe, Peter Macmillan (2007)
Hoa K vƠ ζht(1965 -
2005)
Anokye Mohammed Adam, George Tweneboah
(2008)
Ghana (1991-2006)
Khaled Hussainey vƠ δe Khanh ζgoc (2009)
Vit ζam vƠ ε (1/2002-
4/2009)
Ch s sn xut
công nghip
(+)
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009)
Pakistan (1989-2009)

16




εehmet GEζÇTÜRK1, ismail ÇEδİK vƠ Ömer
BİζİCİ (2011)
Th ζh K (5/2005 -
7/2011)
Andreas Humpe, Peter Macmillan (2007)
Hoa K vƠ ζht(1965 -
2005)
Khaled Hussainey vƠ δe Khanh ζgoc (2009)
Vit ζam vƠ ε (1/2002-
4/2009)
Giá vƠng
(-)
Neda Bashiri
Iran vƠ Armenia (1/2005 -
12/2010)
GDP
(+)
Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong,
Jun Zhang (2006)
New Zealand (1990-2003)
Komain Jiranyakul (2009)
Thái δan (1993-2007)
D tr ngoi hi
(+)
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009)

Pakistan (1989-2009)
Chi tiêu tng tƠi
sn c đnh
(+)
Adnan Hussain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009)
Pakistan (1989-2009)
Giá du bán l
trong nc
(+)
Christopher Gan, Minsoo Lee, Hua Hwa Au Yong,
Jun Zhang (2006)
New Zealand (1990-2003)





17




Tuy có nhiu kt qu khác nhau v mt vn đ, nhng các kt qu ca các công
trình nghiên cu nƠy đóng góp mt vai trò rt ln trong vic lƠm phong phú thêm
kho tƠng lý lun v th trng chng khoán. T các nghiên cu thc nghim trên, có
th thy bƠi nghiên cu ca Asmy, Mohamed; Rohilina, Wisam; Hassama, Aris và
Fouad, Md, “Effects of Macroeconomic Variables on Stock Prices in Malaysia:
An Approach of Error Correction Model” (2009) đƣ xác đnh đc mi quan h
trong dƠi hn ca ch s giá chng khoán vi các bin kinh t v mô (t giá, lm
phát vƠ cung tin), đng thi đo lng đc mc đ hiu chnh trong ngn hn dn

đn cơn bng trong dƠi hn, do đó tác gi chn bƠi nghiên cu nƠy đ áp dng cho
bƠi lun vn nghiên cu. Tuy nhiên, do th trng chng khoán Vit Nam ch chính
thc đi vƠo hot đng t nm 2000 ti TPHCε, HƠ ζi lƠ nm 2005. Trong 5 nm
đu tiên (t 2000 đn 2005), dng nh th trng chng khoán còn lƠ khái nim
khá mi m vi ngi dơn vƠ các lƣnh đo doanh nghip, khi lng giao dch trên
th trng nh. Do đó, tác gi không phơn chia giai đon nh bƠi nghiên cu thc
nghim trên mƠ đi nghiên cu đánh giá tác đng ca các bin kinh t v mô lên
đng thi hai ch s giá (Vζ-Index vƠ HζX-Index) trong sut thi k t 2006 đn
2012. Bên cnh đó, ngoƠi ba bin kinh t v mô theo nghiên cu thc nghim trên lƠ
t giá hi đoái danh ngha, cung tin vƠ lm phát tác gi còn đa thêm vƠo bƠi lun
mt s bin v mô đ đánh giá tác đng lƠ lƣi sut (theo Christopher, Minsoo, Hua
Hwa, Jun (2006); Andreas, Peter (2007); Anokye, George (2008)); ch s sn xut
công nghip (theo Adnan, Irfan, Muhammad (2009)); Andreas, Peter (2007)) vƠ giá
vƠng (theo Neda Bashiri).