LIăCMăN
Trc tiên, tôi xin chân thành cm n thy Nguyn Thanh Hi đã tn tình ch
bo, góp ý và đng viên tôi trong sut quá trình thc hin lun vn tt nghip này.
có th hoàn thành chng trình sau đi hc ti trng i hc Kinh T Thành
ph H Chí Minh vi lun vn tt nghip “Gii pháp nâng cao nng lc cnh
tranh ti công ty c phn dây cáp đin Vit Nam(CADIVI) đn nm 2020”, ngoài
nhng n lc, phn đu ca chính bn thân trong sut quá trình hc tp, tôi xin gi
li cm n đn ba m, anh ch, bn bè và nhng ngi thân đã luôn đng viên, giúp
đ tôi. Nhân đây tôi cng xin gi li cm n đn Quý Thy Cô, nhng ngi đã tn
tình truyn đt kin thc cho tôi trong thi gian hc cao hc va qua. Sau cùng, tôi
xin chân thành cm n bn bè thân thit ca lp cao hc QTKD-2-K19 đã h tr
tôi trong sut quá trình hc tp và thc hin đ tài.
Trong quá trình thc hin, mc dù đã ht sc c gng đ hoàn thin lun vn,
trao đi và tip thu các ý kin đóng góp ca Quý Thy Cô và bn bè, tham kho
nhiu tài liu song cng không th tránh khi sai sót. Rt mong nhn đc nhng
thông tin đóng góp, phn hi quý báu t Qúy Thy cô và bn đc.
Xin chân thành cm n.
Thành ph H Chí Minh, tháng 10 nm 2013
Tác gi
Cao Anh Tun
LIăCAMăOAN
Lun vn Thc s Kinh t vi đ tài: “Gii pháp nâng cao nng lc cnh
tranh ti công ty c phn dây cáp đin Vit Nam (CADIVI) đn nm 2020” là
công trình do chính bn thân tôi nghiên cu.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim v ni dung và tính trung thc ca đ tài
nghiên cu này.
Tác gi
Cao Anh Tun
.
MCăLC
Trang
Li cm n
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc các bng, biu đ
LIăMăU - 1 -
1. Lý do chn đ tài - 1 -
2. Mc tiêu nghiên cu - 2 -
3. i tng nghiên cu - 2 -
4 Phm vi nghiên cu - 2 -
5 Phng pháp nghiên cu, thu thp và x lý s liu - 3 -
6. Kt cu đ tài - 3 -
CHNGă1ă:ăăCăSăLụăLUNăVăNNGăLCăCNHă
TRANHăCAăDOANHăNGHIP - 4 -
1.1 Nngălcăcnhătranhăcaădoanhănghip - 4 -
1.1.1 Khái nim v nng lc cnh tranh - 4 -
1.1.1.1 Khái nim cnh tranh - 4 -
1.1.1.2 Khái nim nng lc cnh tranh - 5 -
1.1.1.3 Khái nim li th cnh tranh - 6 -
1.1.2 Mt s lý thuyt v nng lc cnh tranh - 7 -
1.1.2.1 Lý thuyt v nng lc cnh tranh ca Michael Porter - 7 -
1.1.2.2 Các trng phái khác - 11-
1.1.3 Mt s yu t cu thành nng lc cnh tranh - 12 -
1.1.4 Mt s yu t môi trng bên ngoài nh hng đn nng lc
cnh tranh - 16 -
1.1.4.1 Th trng - 16 -
1.1.4.2 Lut pháp và chính sách - 17 -
1.1.4.3 Kt cu h tng và các ngành dch v h tr - 17 -
1.2 ThităkănghiênăcuănngălcăcnhătranhăcaăCADIVI - 18 -
1.2.1 Khung phân tích - 18 -
1.2.2 La chn phng pháp đánh giá NLCT ca CADIVI - 20 -
TÓM TT NI DUNG CHNG 1 - 21 -
CHNGă2ă:ăTHCăTRNGăNNGăLCăCNHăTRANHă
CAăCÔNGăTYăCăPHNăDÂYăCÁPăINăVITăNAMă
(CADIVI) - 22 -
2.1 KháiăquátăvăcôngătyăCADIVI - 22 -
2.1.1 Gii thiu tng quan v CADIVI - 22 -
2.1.2 Hot đng sn xut kinh doanh ca CADIVI - 22 -
2.2 ánhăgiáănngălcăcnhătranhăcaăcôngătyăCADIVI - 25 -
2.2.1 Thit k kho sát nng lc cnh tranh ca CADIVI - 25 -
2.2.1.1 Xây dng thang đo nng lc cnh tranh ngành dây cáp
đin - 25 -
2.2.1.2 La chn đi th cnh tranh - 26 -
2.2.1.3 Phng pháp x lý d liu - 26 -
2.2.2 Kt qa kho sát nng lc cnh tranh ca CADIVI - 27 -
2.2.2.1 V nng lc qun tr và điu hành - 27 -
2.2.2.2 V trình đ công ngh - 28 -
2.2.2.3 V nng lc nghiên cu - 30 -
2.2.2.4 V ngun nhân lc - 31 -
2.2.2.5 V nng lc sn xut - 32 –
2.2.2.6 V nng lc tài chính - 33 –
2.2.2.7 V nng lc tip th - 34 -
2.2.2.8 V nng lc cnh tranh giá - 36 –
2.2.2.9 V sc mnh thng hiu - 37 -
2.2.2.10 V nng lc dch v khách hàng - 38 -
2.3ăPhơnătíchăcácăyuătămôiătrngăbênăngoƠiănhăhngăđnă
nngălcăcnhătranhăcaăcôngătyăCADIVI - 42-
2.3.1 nh hng ca th ch chính sách - 42 -
2.3.2 nh hung ca yu t th trng và cnh tranh - 42 -
2.3.3 nh hng ca môi trng kinh t - 44 -
2.3.4 nh hng ca môi trng vn hóa – xã hi - 45 -
2.3.5 nh hng ca môi trng công ngh - 45 –
2.3.6 Ma trn các yu t bên ngoài - 46 –
2.4ăánhăgiáăchungăvănngălcăcnhătranhăcaăcôngătyăCADIVI - 48 -
2.4.1 u đim - 48 -
2.4.2 Hn ch - 49 -
2.4.3 Nhng nguyên nhân yu kém - 50 -
TÓM TT NI DUNG CHNG 2 - 51 -
CHNGă3ă:ăGIIăPHÁPăNÂNGăCAOăNNGăLCăCNHă
TRANHăTIăCÔNGăTYăCADIVIăăNăNMă2020 - 53 -
3.1ăCácătinăđăxơyădngăgiiăpháp - 53 -
3.1.1 Tm nhìn, s mng và mc tiêu xây dng gii pháp - 53 -
3.1.2 nh hng phát trin ca CADIVI đn nm 2020 - 54 -
3.2ăGiiăphápănơngăcaoănngălcăcnhătranhăca CADIVI đnă
nmă2020 - 54 -
3.2.1 Gii pháp nâng cao nng lc qun tr CADIVI - 54 -
3.2.2 Gii pháp nâng cao trình đ công ngh - 55 -
3.2.3 Gii pháp nâng cao nng lc nghiên cu - 56 -
3.2.4 Gii pháp nâng cao nng lc ngun nhân lc - 57 -
3.2.5 Gii pháp nâng cao nng lc sn xut - 59 -
3.2.6 Gii pháp nâng cao nng lc tài chính - 60 -
3.2.7 Gii pháp nâng cao nng lc tip th - 61 –
3.2.8 Gii pháp nâng cao nng lc v giá - 64 -
3.2.9 Gii pháp nâng cao nng lc thng hiu - 65 -
3.2.10 Gii pháp nâng cao nng lc dch v khách hàng - 66 -
3.3 Kinăngh - 67 -
TÓM TT NI DUNG CHNG 3 - 69 -
KTăLUN - 70 -
TĨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLC
DANHăMCăCÁCăTăVITăTT
CTCP
Công ty c phn
TRAFUCO
Công ty C phn C in Trn Phú
LS-VINA
Công ty C phn Cáp đin và H thng LS-VINA
THIPHA
Công ty C phn a c- Cáp in THNH PHÁT
NLCT
Nng lc cnh tranh
IFE
Ma trn các yu t bên trong
EFE
Ma trn các yu t bên ngoài
SXKD
Sn xut kinh doanh
CADIVI
Công ty C phn Dây và Cáp in Vit Nam
TP. HCM
Thành ph H Chí Minh
OECD
T chc Hp tác và Phát trin Kinh T
WEF
Din đàn Kinh t th gii
NC
Nghiên cu
DN
Doanh nghip
GELEX EMIC
Tng công ty c phn Thit b đin Vit Nam
DANHăMCăCÁCăHỊNHăV,ăSă
Trang
Hình 1.1
Mô hình Kim cng ca M. Porter
9
Hình 1.2
Khung phân tích NLCT ca CADIVI
19
DANHăMCăCÁCăBNGăBIU
Trang
Bngă2.1
Kt qu kinh doanh ca CADIVI giai đon 2009 – 2012
23
Bngă2.2
ánh giá nng lc qun tr điu hành ca CADIVI và
các đi th
27
Bngă2.3
ánh giá nng lc công ngh ca CADIVI và các đi
th
29
Bngă2.4
ánh giá nng lc nghiên cu ca CADIVI và các đi
th
30
Bngă2.5
ánh giá ngun nhân lc ca CADIVI và các đi th
31
Bngă2.6
ánh giá ngun nhân lc ca CADIVI và các đi th
32
Bngă2.7
ánh giá nng lc tài chính ca CADIVI và các đi th
33
Bngă2.8
ánh giá ngun nhân lc ca CADIVI và các đi th
34
Bngă2.9
ánh giá nng lc cnh tranh giá ca CADIVI và các
đi th
36
Bngă2.10
ánh giá sc mnh thng hiu ca CADIVI và các
đi th
37
Bngă2.11
ánh giá dch v khách hàng ca CADIVI và các đi
th
39
Bngă2.12
Ma trn hình nh cnh tranh ca CADIVI
41
Bngă2.13
Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài ca CADIVI
47
- 1 -
LIăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠi
Trong nhng nm va qua kinh t th gii đang phi hng chu cuc khng
hong n công quy mô toàn cu đã đ li nhiu h qu sâu rng mà theo đánh giá
ca WTO và IMF thì tình hình kinh t th gii hin vn cha thoát khi khng
hong và có nguy c suy thoái kép. Vit Nam cng không tránh khi h ly ca
vòng xoáy khng hong đó, vi nhng bt n v mô nh lm phát tng cao, các
kênh đu t bin đng bt thng, d tr ngoi hi gim mnh, mt bng lãi sut
cao và chính sách tht cht tin t ca Ngân hàng Nhà Nc đã làm cho tài sn các
doanh nghip b bào mòn và kit qu. Do vy, vic sn xut kinh doanh ca các
doanh nghip đc d báo s b đình tr, hàng tn kho tng, li nhun gim nu
chính bn thân mi doanh nghip không có nhng chin lc kinh doanh bài bn
mang tính dài hn ngay t bây gi.
Cùng vi khó khn chung ca nn kinh t, ngành dây cáp đin ca Vit Nam
cng đang phi đi mt vi nhiu khó khn thách thc và môi trng cnh tranh
ngày càng gay gt. Nu nh trc nm 2005, Vit Nam có khong 60 doanh nghip
sn xut sn phm dây cáp đin
1
, thì nm 2009 c nc có 175 doanh nghip ln
nh
2
, trong đó có 78 doanh nghip chim 44% tng s doanh nghip có mc li
nhun âm hoc bng 0. Tuy nhiên, th trng dây cáp đin đc đánh giá là đy
tim nng khi mà các sn phm dây cáp đin ca Vit Nam sn xut ch đáp ng
70% nhu cu ni đa, còn li phi nhp khu. V xut khu, dây cáp đin cng là
mt trong nhng mt hàng xut khu ch lc ca Vit Nam vi kim ngch xut
khu nm 2010 đt 1,3 t USD
3
. Th trng xut khu dây cáp đin ch yu ca
Vit Nam là Nht Bn, tip theo là M, Hàn Quc và các nc thành viên ASEAN.
1
D án quc gia VIE/61/94 v ánh giá tim nng xut khu ca Vit Nam thc hin nm 2005.
2
Báo cáo thng niên ch s tín nhim Vit Nam nm 2011
3
Biu đ thng mi ca ITC. <
- 2 -
Tuy nhiên, tim nng xut khu ca ngành ch mc trung bình và tp trung
nhiu các doanh nghip có vn đu t nc ngoài. Ri ro ln nht quyt đnh đn
giá thành sn phm ca ngành này là ri ro v bin đng giá kim loi màu nh đng
(chim 85% giá thành đi vi CADIVI) liên tc tng giá t mc thp nht là 3.858
USD/tn trong nm 2008 thì đn ht quý 1 nm 2011 có mc giá bình quân là 9.500
USD/tn).
Công ty CADIVI có nhim v sn sut, kinh doanh các loi dây đin và cáp
đin phc v cho nhu cu xã hi và đc chn là sn phm công nghip ch lc ca
thành ph H Chí Minh. Giá tr sn xut công nghip ca công ty liên tc tng cao
vi mc tng tng bình quân 27%/nm (tng giá tr sn lng nm 2011 đt 3.540
t đng)
4
. Vic thc hin đ tài “Mtăsăgiiăphápănơngăcaoănngălcăcnhă
tranhăcaăcôngătyăcăphnădơyăcápăđinăVităNamăđnănmă2020 ” góp phn xác
đnh nng lc ct lõi và li th cnh tranh ca công ty, đ xut mt s gii pháp
nâng cao nng lc cnh tranh ca công ty thúc đy doanh nghip phát trin, đng
vng trên th trng.
2. Mcătiêuănghiênăcu
tài đc thc hin trên c s nghiên cu, h thng hóa lý thuyt v cnh
tranh; xác đnh các ch tiêu đánh giá nng lc cnh, phân tích và đánh giá thc trng
nng lc cnh tranh ca công ty CADIVI nhm đ ra các gii pháp hu hiu nâng
cao nng lc cnh tranh trong kinh doanh ca công ty CADIVI.
3. iătngănghiênăcu
o i tng nghiên cu: Nng lc cnh tranh ca công ty CADIVI.
o Phm vi nghiên cu: công ty CADIVI
4. Phmăviănghiênăcu
- Không gian:
Phm vi hot đng ca Công ty C phn CADIVI là đa bàn TP. HCM và các
tnh mà công ty có hot đng phân phi sn phm.
4
Báo cáo thng niên công ty CADIVI nm 2012.
- 3 -
- Thi gian:
+ Thi gian nghiên cu: giai đon 4 nm t nm 2009 đn nm 2012.
+ Thi gian kho sát: t tháng 6 đn tháng 9 nm 2013.
+ Thi gian ng dng: t thi đim hoàn thành đ tài nghiên cu (d kin tháng
11/2013) tr đi.
5. Phngăphápănghiênăcu
Lun vn vn dng tng hp c phng pháp đnh tính và đnh lng da
trên s liu s cp và th cp thu đc. Các phng pháp nghiên cu ch yu
đc vn dng trong thc hin lun vn gm :
Phng pháp thng kê, phân tích mô t và phng pháp so sánh tng
hp, kt hp vi phng pháp phng vn chuyên gia, trong đó s dng tng
hp, trích dn, k tha mt s công trình nghiên cu ca các hc gi; các s liu
phn ánh kt qu kinh doanh và nng lc cnh tranh ca công ty CADIVI và
mt s đi th cnh tranh chính trong vic đánh giá thc trng nng lc cnh
tranh ca CADIVI.
S liu th cp (bng cáo bch, báo cáo tài chính) đc ly ti công ty
CADIVI và các công ty đi th cnh tranh, ngoài ra còn ly ti website ca các
công ty, ca cc thng kê.
S liu s cp: tng hp theo bng thu thp ý kin chuyên gia bên trong
và bên ngoài CADIVI và mt s ngi có liên quan.
6. KtăcuăđătƠi
Ngoài phn m đu, kt lun, tài liu tham kho và mc lc, kt cu đ tài
gm 3 chng, mc lc d kin nh sau:
Chng 1: C s lý lun v cnh tranh và nng lc cnh tranh
Chng 2: Thc trng nng lc cnh tranh ca Công ty C phn Dây và
Cáp đin Vit Nam (CADIVI)
Chng 3: Các gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ti Công ty C
phn Dây và Cáp đin Vit Nam (CADIVI) đn nm 2020
- 4 -
CHNG 1: CăSăLụăăLUNăVăNNGăLCăCNHăTRANHă
CAăDOANHăNGHIP
1.1 Nngălcăcnhătranhăcaădoanhănghip
1.1.1 Kháiănimăvănngălcăcnhătranh
1.1.1.1 Khái nim cnh tranh
Cnh tranh là thut ng đc tip cn t nhiu góc đ khác nhau, đc s
dng rt ph bin trong kinh t, chính tr, quân s, th thao,ầ Theo i T đin
ting Vit thì cnh tranh là: “traỉh đua gia ỉhỉg Ếá ỉhâỉ, tị th Ếó ẾhẾ ỉỉg
nh ỉhau, ỉhm giàỉh ịhỉ hỉ, ịhỉ thỉg v mìỉh”. TrỊỉg T điỉ thut ỉg
Ệiỉh t hẾ, Ếỉh traỉh ệà: “s đu traỉh đi ệị gia ẾáẾ Ếá ỉhâỉ, tị đỊàỉ hay
quẾ gia. Cỉh traỉh ỉy siỉh Ệhi hai bêỉ hay ỉhiu bêỉ Ế gỉg giàỉh ệy th mà
Ệhôỉg ịhi ai Ếỉg Ếó th giàỉh đẾ .
Trong kinh t, khái nim cnh tranh có th cách tip cn theo góc đ doanh
nghip, đa phng, hay quc gia. Theo Din đàn OECD, “tíỉh Ếỉh traỉh Ếa mt
dỊaỉh ỉghiị, ỉgàỉh hay quẾ gia ệà Ệh ỉỉg Ếa dỊaỉh ỉghiị, ỉgàỉh hay quẾ
gia hay vùỉg tỊ ra mẾ thu ỉhị yu t và tuyỉ dỉg yu t tỉg đi ẾaỊ Ệhi
ịhi đi mt vi Ếỉh traỉh quẾ t”. V bn cht, cnh tranh là ganh đua là đu
tranh gia các ch th kinh t, đ giành s tn ti, li nhun hay đa v trên thng
trng. Cnh tranh có th xy ra gia nhng ngi sn xut vi ngi tiêu dùng đ
giành phn li ích ln hn; gia ngi tiêu dùng vi nhau đ mua đc hàng r
hn, tt hn; gia nhng ngi sn xut vi nhau đ có nhng điu kin tt hn
trong sn xut và tiêu th. Vic cnh tranh gia các doanh nghip din ra trên các
khía cnh cht lng, mu mã, giá c sn phm, dch v và thng hiu. Tuy nhiên,
cnh tranh không phi là lúc nào cng đng ngha vi vic trit h. Theo Michael
Porter, cnh tranh là giành ly th phn, là tìm kim li nhun cao hn mc li
nhun trung bình mà doanh nghip đang có. Kt qu quá trình cnh tranh là s bình
quân hóa li nhun trong ngành và theo đó giá c có th gim đi. Hin nay cnh
tranh và hp tác đan xen nhau, nhng xu th chính là hp tác.
- 5 -
T nhng phân tích trên, có th khái quát: Cỉh traỉh ệà s gaỉh đua gia
ẾáẾ Ếh th Ệiỉh t trêỉ Ế s s dỉg hiu qu ỉguỉ ệẾ đ thỊ mãỉ ỉhu Ếu
ỆháẾh hàỉg mẾ tiêu, qua đó giàỉh ệy ỉhỉg v th tt trêỉ th trỉg.
1.1.1.2 Khái ỉim ỉỉg ệẾ Ếỉh traỉh
Nng lc cnh tranh đc xét trên các cp đ quc gia, doanh nghip và sn
phm. Hin nay, có nhiu quan đim khác nhau v nng lc cnh tranh. Tuy nhiên,
có hai h thng lý thuyt đc s dng nhiu nht: Phng pháp th nht do Din
đàn Kinh t th gii (WEF) trình bày trong bn Báo cáỊ Ếỉh traỉh tỊàỉ Ếu;
Phng pháp th hai do Viỉ QuẾ t v Quỉ ệý và Phát triỉ (IMD) đ xut trong
Cuỉ Niêỉ giám Ếỉh traỉh th gii. C hai phng pháp này do nhóm Giáo s đi
hc Harvard (nh Michael Porter, Jeffrey Shach) và mt s chuyên gia ca WEF
(nh Cornelius, Mache Levison) tham gia xây dng.
Theo M. Porter, cho đn nm 1990, nng lc cnh tranh vn cha đc hiu
mt cách đúng đn, đy đ và cha có mt đnh ngha nào đc chp nhn mt
cách thng nht. Khái nim nng lc cnh tranh đc đ cp đu tiên M vào đu
nhng nm 1990, theo đó doanh nghip có nng lc cnh tranh là doanh nghip có
th sn xut sn phm và dch v vi cht lng vt tri và giá c thp hn các đi
th trong nc và quc t. Nng lc cnh tranh đng ngha vi vic đt đc li ích
lâu dài ca doanh nghip và kh nng bo đm thu nhp cho ngi lao đng và ch
doanh nghip. Nng lc cnh tranh là kh nng sn xut đúng sn phm, xác đnh
đúng giá c và vào đúng thi đim. iu đó có ngha là đáp ng nhu cu khách
hàng vi hiu sut và hiu qu hn các doanh nghip khác.
Theo T chc Hp tác và Phát trin Kinh t (OECD), “Nỉg ệẾ Ếỉh traỉh
đẾ đỉg ỉgha vi ỉỉg sut ệaỊ đỉg, ệà sẾ sỉ xut ẾaỊ trêỉ Ế s s dỉg
hiu qu yu t sỉ xut đ ịhát triỉ bỉ vỉg trỊỉg điu Ệiỉ Ếỉh traỉh ”. Theo
M. Porter, “Nng sut lao đng là thc đo duy nht v nng lc cnh tranh. Nng
lc cnh tranh là kh nng to dng, duy trì, s dng và sáng to mi các li th
cnh tranh ca doanh nghip, đ to ra nng sut và cht lng cao hn đi th,
chim lnh th phn ln, to ra thu nhp cao và phát trin bn vng ”.
- 6 -
Nng lc cnh tranh ca công ty là mt hàm s ca các yu t nh: các
ngun lc ca công ty (vn, con ngi, trình đ công nghầ), sc mnh th trng
ca công ty, thái đ ca công ty trc các đi th cnh tranh và các đi lý, nng lc
thích ng ca công ty, nng lc to ra th trng mi, và môi trng đnh ch đc
cung cp rng rãi bi Chính ph (c s h tng vt cht, cht lng ca các chính
sách). Mt s nhà kinh t cho rng, nng lc cnh tranh là kh nng tn ti trong
kinh doanh và đt đc kt qu mong mun v li nhun, giá c, hoc cht lng
sn phm. ó là nng lc khai thác các c hi th trng hin ti và phát trin th
trng mi. Nng lc cnh tranh ca doanh nghip th hin thc lc và li th ca
doanh nghip so vi đi th cnh tranh trong vic tho mãn tt nht nhu cu ca
khách hàng đ thu li nhun ngày càng cao. Nng lc canh tranh ca doanh nghip
trc ht phi là các yu t ni hàm ca mi doanh nghip, không ch đc tính
bng các tiêu chí v công ngh, tài chính, nhân lc, qun tr,ầ mt cách riêng bit
mà còn là s đánh giá, so sánh vi các đi th cnh tranh hot đng trên cùng lnh
vc, cùng mt th trng. Nng lc cnh tranh ca doanh nghip gn lin vi u th
ca sn phm mà doanh nghip đa ra th trng, gn vi th phn mà nó nm gi,
vi hiu qu sn xut kinh doanh.
T nhng góc tip cn trên, có th hiu: Nỉg ệẾ Ếỉh traỉh Ếa dỊaỉh
ỉghiị ệà Ệh ỉỉg duy trì và ỉâỉg ẾaỊ ệi th Ếỉh traỉh trỊỉg viẾ tiêu th sỉ
ịhm, m rỉg mỉg ệi tiêu th, thu hút và s dỉg Ếó hiu qu ẾáẾ yu t sỉ
xut ỉhm đt hiu qu Ệiỉh t ẾaỊ và bỉ vỉg. ó ệà viẾ Ệhai tháẾ, s dỉg thẾ
ệẾ và ệi th bêỉ trỊỉg, bêỉ ỉgỊài ỉhm tỊ ra ỉhỉg sỉ ịhm, dẾh v hị dỉ
ngi tiêu dùỉg đ tỉ ti và ịhát triỉ, thu đẾ ệi ỉhuỉ ỉgày Ếàỉg ẾaỊ và Ếi
tiỉ v trí sỊ vi ẾáẾ đi th Ếỉh traỉh trêỉ th trỉg.
1.1.1.3 Khái nim Li th cnh tranh
Li th cnh tranh là tp hp nhng giá tr có th s dng vào vic “nm bt
c hi” kinh doanh. ó là nhng gì các ch th kinh t đang có và có th có, so vi
các đi th cnh tranh ca h. Li th cnh tranh có th hiu là tng hp sc
mnh ca nng lc cnh tranh .
- 7 -
Li th cnh tranh có th tip cn t góc đ doanh nghip, quc gia, hay mt
vùng lãnh th. Theo Michael Porter, khi doanh nghip ch tp trung vào tng trng
và đa dng hoá sn phm, thì chin lc đó không đm bo s thành công lâu dài.
iu quan trng đi vi bt k mt t chc kinh doanh nào là xây dng cho mình
mt li th cnh tranh bn vng. Li th cnh tranh bn vng da trên vic doanh
nghip luôn cung cp cho th trng mt giá tr đc bit mà không có đi th cnh
tranh nào có th cung cp đc. Theo lý thuyt li th so sánh, ngun lao đng, đt
đai, tài nguyên, vnầ ca các quc gia rt khác nhau đem ti nhng li th cnh
tranh khác nhau. Mi quc gia s có li th ca riêng mình. H s s dng ngun
lc li th đ to ra các sn phm xut khu và nhp khu nhng sn phm mình
không có li th.
1.1.2 MtăsălỦăthuytăvănngălcăcnhătranh
Cnh tranh trong nn kinh t nói chung và cnh tranh doanh nghip nói riêng
đã đc nghiên cu t rt lâu. Tuy nhiên, nng lc cnh tranh và vic nghiên cu
nng lc cnh tranh mt cách có h thng bt đu khá mun và ch mi t nhng
nm 1980 đn nay. Nhng nm 1990–2010, lý thuyt v nng lc cnh tranh bc
vào thi k bùng n vi s lng công trình nghiên cu đc công b rt ln. Các
lý thuyt v nng lc cnh tranh tu trung li có th đúc rút thành mt s quan đim
c bn nh sau:
1.1.2.1 Lý thuyt v nng lc cnh tranh ca Michael Porter
Michael Porter đc xem là cha đ chin lc cnh tranh, nhà t tng
chin lc bc thy ca thi đi. Ông đã vit hai cun sách ni ting “Chin lc
cnh tranh” (Com-petitive Strategy, 1980) và “Li th cnh tranh” (Com-petitive
Advantage, 1985). Hai tác phm này cha đng hu ht nhng t tng ca ông v
cnh tranh th trng.
Theo M.Porter, nu mt công ty ch tp trung vào hai mc tiêu tng trng
và đa dng hóa sn phm thì không đm bo cho s thành công lâu dài. iu quan
trng nht đi vi bt k mt công ty nào là xây dng đc mt li th cnh tranh
bn vng (sustainable competitive advantage). Mt công ty có li th cnh tranh
- 8 -
bn vng là mt công ty có kh nng liên tc cung cp cho th trng mt giá tr
đc bit mà không có đi th cnh tranh nào có th cung cp đc.
Tâm đim trong lý thuyt cnh tranh ca M.Porter là vic đ xut mô hình 5
lc. Ông cho rng trong bt k ngành ngh kinh doanh nào cng có 5 yu t tác
đng: s cnh tranh gia các công ty đang tn ti, mi đe da v vic mt đi th
mi tham gia vào th trng, nguy c có các sn phm thay th xut hin, và cui
cùng là vai trò ca các công ty bán l và nhà cung cp đy quyn lc. Th nht, s
cnh tranh gia các công ty buc h phi lao vào cuc chin tranh v giá c, chi phí
qung cáo, khuyn mãi. Th hai, do s đe da v vic xut hin ca các đi th
cnh tranh mi, công ty phi liên tc đu t vào vic to ra các rào cn th trng
tht cao đ ngn chn các công ty khác nhp ngành. Chng hn, Nokia liên tc ci
tin mu mã và tng chc nng sn phm vi tc đ nhanh đn mc bt k đi th
tim nng nào cng phi “ngán” khi nhy vào th trng đin thoi di đng. Th
ba, các sn phm thay th (substitutes) cng là mt áp lc cnh tranh không nh.
Nhiu ngành ngh đã tng b bin mt khi xut hin sn phm thay th. Th t, h
thng phân phi và bán l hùng mnh s có tác đng rt ln đn vic n đnh giá c
sn phm, nhng nhà sn xut không th tùy tin tng giá. Và th nm, nhng nhà
cung cp nguyên vt liu cng có quyn lc tng t.
cnh tranh thng li vi 5 loi đi th trên, M.Porter đ xut 3 chin
lc: chin lc dn đu v giá c (giá mm nht so vi các đi th), chin lc
khác bit hóa (sn phm có cht lng hn hn đi th), và chin lc tp trung
vào mt phân khúc th trng hp.
Vi chin lc th nht, phân khúc th trng mà công ty nhm đn thng
là nhng khách hàng “ht sc nhy cm v giá c”. Chin lc tp trung vào các
phân khúc th trng hp tuy phân khúc th trng nh nhng li ít b các công ty
ln đ ý nên tránh đc cnh tranh, đ làm n có lãi. Porter cho rng vic chim
đc mt th phn ln không đng ngha vi vic thu đc nhiu li nhun hn.
Mt đim ct lõi khác trong lý thuyt v cnh tranh th trng ca M.Porter
là Mô Hình Kim Cng. Mô Hình Kim Cng đc trình bày trong tác phm “Li
- 9 -
th cnh tranh quc gia” (1990). Mô hình đc din t bng khi t din, 4 đnh là:
doanh nghip (vi đc trng chin lc, c cu, cnh tranh); các yu t cung; các
yu t cu; các ngành công nghip b tr và liên quan. Khi t din chu tác đng
ca hai yu t “bên ngoài” là c hi và Chính ph. Hình t din cho thy tim nng
li nhun ca mt ngành. Mô hình Kim cng ca M. Porter đa ra khuôn kh
phân tích đ hiu bn cht và đo lng nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
Hình 1.1: Mô hình Kim cong ca M. Porter
(Ngun: Nng lc cnh tranh quc gia, M. Porter, 1990 )
CHIN LC, CU TRÚC
VÀ CNH TRANH TRONG
NC CA CÔNG TY
VN CHO
SN XUT
NHU CU
CÁC NGÀNH CÔNG
NGHIP CÓ LIÊN QUAN
VÀ CÁC NGÀNH CÔNG
NGHIP B TR
CăHI
CHÍNH
PH
- 10 -
Bn nhóm yu t trong mô hình kim cng ca M. Porter phát trin trong
mi quan h ph thuc ln nhau và tác đng đn vic hình thành nng lc cnh
tranh quc t ca các doanh nghip.
Các yu t đu vào: Hin trng ca mt quc gia liên quan đn các yu t
sn xut nh lao đng k nng, c cu h tng v.vầ chúng có liên quan đn cnh
tranh cho nhng ngành riêng.
Các yu t ca cu: Các điu kin ca cu tác đng đn không gian, xu
hng ci tin và phát trin sn phm. Các nhu cu đc th hin bi ba đc tính:
nhu cu và s thích ngi tiêu dùng, phm vi, tc đ phát trin và các c ch mà nó
truyn nhng s thích t th trng trong nc sang th trng nc ngoài.
Các ngành công nghip h tr và liên quan: Mt ngành công nghip
thành công có th to nên li th cnh tranh cho các ngành h tr hoc có liên
quan. Nhng ngành công nghip cung cp có tính cnh tranh s tng cng sc
mnh cho vic đi mi và quc t hoá các ngành nhng giai đon sau trong chui
h thng giá tr. Bên cnh nhng nhà cung cp, nhng ngành công nghip h tr rt
quan trng. ây là nhng ngành công nghip có th s dng phi hp các hot
đng trong chui giá tr hoc chúng có liên quan đn nhng sn phm b sung (ví
d nh phn cng, phn mm v.vầ).
Chin lc, c cu,ăđi th cnh tranh ca doanh nghip: ây là điu
kin nh hng đn vic thành lp các công ty, đn t chc và qun lý doanh
nghip. đây các lnh vc vn hoá đóng mt vai trò quan trng. các quc gia
khác nhau, các yu t nh c cu qun lý, đo đc làm vic, các tác đng qua li
gia các công ty đc hình thành khác bit nhau. iu này s cung cp nhng li
th và bt li th cho nhng ngành công nghip riêng. Các đi th cnh tranh và
vic tìm kim li th cnh tranh trong mt quc gia có th to c s đ đt đc li
th cnh tranh trên quy mô toàn cu.
Nhà nc thông qua các chính sách v mô tác đng vào c bn “mt” ca
“viên kim cng” sao cho chúng phát trin đng b và h tr ln nhau to thun li
cho các doanh nghip trong nc nâng cao nng lc cnh tranh trên thng trng
- 11 -
quc t. M. Porter cho rng đim ta quc gia, ca mt t chc đóng vai trò quan
trng trong vic hình thành nên li th cnh tranh toàn cu. im ta này cung cp
các yu t c bn, h tr các t chc trong vic xây dng li th cnh tranh toàn
cu. Vn dng lý thuyt cnh tranh ca M. Porter, Tng thng M Bill Clinton
(1992 – 2000) đã coi mi đa phng, mi quc gia là mt doanh nghip, tt c
phi cnh tranh đ thu hút vn, nhân lc, thu hút khách hàng, và phi vt trên các
đi th .
1.1.2.2 Các trng phái khác
Trngăpháiă“qunătrăchinălc”: ây là trng phái chú trng đn vic
làm ra ngun lc bo đm cho nng lc cnh tranh. Các ngun lc đc quan tâm
nhiu là nhân lc, vn, công ngh, marketing. Các ngun lc đc đo lng và so
sánh gia các doanh nghip đ xác đnh li th cnh tranh. Trng phái này có các
tác gi tiêu biu nh Fred David, Arthur A. Thompson, Jr & A.J. Strickland.
Trngăpháiă“Nngălcăcnhătranhăhotăđng”: trng phái này nghiên
cu nng lc cnh tranh chú trng vào nhng ch tiêu c bn gn vi hot đng
kinh doanh trên thc t nh: th phn, nng sut lao đng, giá c, chi phí v.vầ Theo
nhng ch tiêu này, doanh nghip có nng lc cnh tranh cao là nhng doanh nghip
có các ch tiêu hot đng kinh doanh hiu qu, chng hn nh nng sut lao đng
cao, th phn ln, chi phí sn xut thpầ.
Trngăpháiă“NngălcăcnhătranhădaătrênătƠiăsn”: nghiên cu ngun
hình thành nng lc cnh tranh trên c s s dng các ngun lc nh nhân lc,
công ngh, lao đng. Theo đó, các doanh nghip có nng lc cnh tranh cao là
nhng doanh nghip s dng các ngun lc hiu qu nh ngun nhân lc, lao đng,
công ngh, đng thi có li th hn trong vic tip cn các ngun lc này.
Trngăpháiă“Nngălcăcnhătranhătheoăquáătrình”: nghiên cu nng lc
cnh tranh nh các quá trình duy trì và phát trin nng lc cnh tranh. Các quá trình
bao gm: qun lý chin lc, s dng ngun nhân lc, các quá trình tác nghip (sn
xut, cht lngầ). Theo Momaya thì hng nghiên cu này đc nhiu nhà
nghiên cu chú trng và phát trin nht.
- 12 -
1.1.3 MtăsăyuătăcuăthƠnhănngălcăcnhătranhăcaădoanhănghipă(cácăyuă
tăniăb)
Có nhiu yu t bên trong cu thành nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
Theo Din đàn Kinh t th gii (WEF) có 5 nhóm yu t th hin nng lc cnh
tranh gm: nng lc qun lý (trit lý kinh doanh, nghip v qun lý), cht lng
nhân lc, nng lc marketing (đnh hng khách hàng, phát trin sn phm, tip th,
phát trin th trng, kim soát hot đng phân phi, m rng mng li bán l),
kh nng đi mi, nng lc nghiên cu và phát trin. Theo cách tip cn truyn
thng, các yu t nh hng đn nng lc cnh tranh gm 4 nhóm yu t là: trình
đ, nng lc và phng thc qun lý; nng lc marketing; kh nng nghiên cu
phát trin; nng lc sn xut. ây cng chính là cách tip cn đc s dng trong
nghiên cu này.
1.1.3.1 Trình đ và nng lc qun lý
Nng lc t chc, qun lý doanh nghip đc coi là yu t quyt đnh s tn
ti và phát trin ca doanh nghip nói chung cng nh nng lc cnh tranh doanh
nghip nói riêng. Trình đ t chc, qun lý doanh nghip đc th hin các mt
sau:
-Trìỉh đ ca đi ỉg Ếáỉ b qun lý: đc th hin qua trình đ hc vn,
kin thc liên quan ti hot đng kinh doanh ca doanh nghip (t pháp lut, th
trng, ngành hàng,ầ đn kin thc v xã hi, nhân vn).
-Trìỉh đ t chc, qun lý doanh nghip: th hin vic sp xp, t chc b
máy qun lý và phân đnh chc nng, nhim v ca các b phn. Vic hình thành
b máy qun lý doanh nghip theo hng tinh, gn, nh và hiu qu cao có ý ngha
quan trng không ch bo đm ra quyt đnh nhanh chóng, chính xác, mà còn làm
gim tng đi chi phí qun lý ca doanh nghip. Nh đó mà nâng cao nng lc
cnh tranh ca doanh nghip.
-Nỉg ệc hoẾh đnh (hoẾh đnh chin lc, k hoẾh, điu hành tác
nghip): Nng lc này có ý ngha quan trng trong vic nâng cao hiu qu hot
đng, nh hng ln ti vic nâng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip. Theo
- 13 -
M. Porter, nng lc qun lý còn th hin tc đ thay th nhân s trc các bin
đi.
1.1.3.2 Trình đ công ngh
Công ngh sn xut là yu t rt quan trng, nh hng rt ln đn nng lc
cnh tranh ca doanh nghip. Công ngh phù hp cho phép rút ngn thi gian sn
xut, gim mc tiêu hao nng lng, tng nng sut, h giá thành, nâng cao cht
lng sn phm. Công ngh còn tác đng đn t chc sn xut, đn trình đ t đng
hoá ca doanh nghip. Công ngh thân thin môi trng là xu th và to ra li th
cnh tranh cho doanh nghip.
1.1.3.3 Trình đ lao đng
Lao đng va là yu t nng đng nht, quyt đnh hiu qu sn xut kinh
doanh. Lc lng lao đng s dng phng tin, thit b đ sn xut ra sn phm
hàng hoá và dch v, tham gia ci tin k thut, hp lý hoá quá trình sn xut. Trình
đ ca lao đng tác đng rt ln đn cht lng và đ tinh xo ca sn phm, nh
hng ln đn nng sut và chi phí ca doanh nghip. ây là mt yu t tác đng
trc tip ti nng lc cnh tranh ca doanh nghip. nâng cao sc cnh tranh,
doanh nghip cn chú trng bo đm c cht lng và s lng lao đng, nâng cao
tay ngh ca ngi lao đng, khuyn khích ngi lao đng tham gia vào quá trình
qun lý và ci tin.
1.1.3.4 Nng lc tài chính
Nng lc tài chính ca doanh nghip đc th hin quy mô vn, kh nng
huy đng và s dng vn, kh nng qun lý tài chính. Theo M. Porter, nng lc tài
chính th hin kh nng qun lý tài chính (huy đng vn, qun lý vn, kh nng
s dng vn có hiu qu, đy nhanh quay vòng vn). Vic huy đng vn kp thi s
đáp ng nhu cu mua vt t, nguyên liu, thuê nhân công, mua sm thit b, đi mi
công ngh, phát trin th trng,ầ Nng lc tài chính là yu t trung tâm phn ánh
sc mnh ca doanh nghip trong cnh tranh. nâng cao nng lc tài chính,
doanh nghip phi cng c và phát trin ngun vn, tng vn t có, m rng vn
vay, s dng hiu qu các ngun vn đ to uy tín đi vi nhng ngi cho vay.
- 14 -
1.1.3.5 Nng lc marketing
Nng lc marketing ca doanh nghip trc ht là kh nng nm bt nhu cu
th trng, hoch đnh chin lc marketing và trin khai các chng trình
marketing hn hp (4P), là kh nng qung bá và phát trin thng hiu. Nng lc
marketing tác đng trc tip ti sn xut và tiêu th sn phm, đáp ng nhu cu
khách hàng, góp phn làm tng doanh thu, tng th phn, nâng cao v th ca doanh
nghip. Kho sát nhu cu th trng đ la chn th trng mc tiêu phù hp, xây
dng chin lc sn phm, đnh giá và phát trin h thng phân phi là nhng hot
đng sng còn ca doanh nghip. Trong điu kin bùng n thông tin v hàng hoá
sn phm, vic xây dng thng hiu sn phm, thng hiu doanh nghip là mt
vn đ ti quan trng. Bên cnh đó chính sách khuyn mãi, dch v bán hàng và hu
mãi đóng vai tr quan trng đn vic thu hút và xây dng đi ng khách hàng trung
thành. Do đó, có th nói, nng lc marketing là yu t quan trng ca nng lc cnh
tranh.
1.1.3.6 Nng lc nghiên cu và phát trin (R&D)
Nng lc nghiên cu và phát trin ca doanh nghip đc cu thành t các
yu t: ngun nhân lc nghiên cu, thit b nghiên cu, tài chính cho hot đng
R&D. Yêu cu ca th trng ngày càng kht khe, s cnh tranh ngày càng quyt
lit, tc đ phát trin ca công ngh nh v bão đòi hi doanh nghip phi nâng tm
công tác nghiên cu phát trin. Nng lc nghiên cu và phát trin có vai trò quan
trng trong ci tin công ngh, nâng cao cht lng sn phm, thay đi mu mã,
nâng cao nng sut, hp lý hoá sn xut, đa dng hoá sn phm, tit gin chi phí,ầ
qua đó nâng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
1.1.3.7 V th ca doanh nghip
V th ca doanh nghip là ch đng ca doanh nghip trên th trng. V
th ca doanh nghip đc th hin qua th phn, uy tín thng hiu, s hoàn ho
ca các dch v. Ngi tiêu dùng thng la chn nhng sn phm mà theo h là
“s 1” (r nht, đp nht, bn nht, dch v tt nht,ầ). Nhng doanh nghip đng
- 15 -
đu các tiêu thc đó s có li th cnh tranh ln. V th cnh tranh đc phân chia
nh sau:
-V th ngi dỉ đu: có th là dn đu v giá, công ngh, đi mi, cht
lng, th phn,ầ
-V th ngi thách thc: tuy tim lc nh hn ngi dn đu nhng doanh
nghip xác đnh mc tiêu cnh tranh trc tip vi doanh nghip dn đu nhm tranh
giành th trng.
-V th ngi theo sau: doanh nghip không thách thc doanh nghip dn
đu. Thng tn ti trong các ngành có sn phm đng nht: st thép, phân bón, hoá
cht (ngành ít có c hi khác bit hoá nhng nhy v giá). Doanh nghip c gng
mang cho khách hàng nhng li đim v dch v, tài chính, cht lng. Tuy nhiên,
doanh nghip không th đng làm theo và không là bn sao ca ngi dn đu, mà
là xác đnh con đng riêng.
-V th ngi lp ch trng: thng có đc t sut li nhun cao. Doanh
nghip bám theo các doanh nghip đi trc đ tn thu th trng. Nhng doanh
nghip theo đui v th này áp dng chin lc đi dng xanh, chim ly nhng
khe h th trng, gim thiu chi phí cnh tranh.
Ngòai các yu t trên, M. Porter còn đ xut thêm các yu t sau:
1.1.3.8 Nng lc cnh tranh v giá
Giá sn phm đc đc trng bi tng phí tn tng đi và phí tn làm
chung vi các đn v khác. nhng môi trng mà đi th cnh tranh đang m
rng quy mô hoc nhng yu t khác có vai tr then cht đi vi v th phí tn.
Theo Phan Minh Hot, đây là nng lc cnh tranh v giá thành.
1.1.3.9 Nng lc quan h vi chính quyn
Hot đng ca doanh nghip luôn nm trong s điu tit và qun lý ca
chính quyn. Nhng doanh nghip đc lòng chính quyn s có nhiu thun li v
t chc sn xut kinh doanh, cng nh s h tr ca chính quyn cho các chng
trình phát trin. Nhng doanh nghip có quan h tt vi chính quyn s có nhiu u
th, đc bit là trong các d án ch đnh thu, vay vn u đãi. Nhng doanh nghip
- 16 -
không đc lòng chính quyn, b chính quyn “đim mt” s thng xuyên phi đi
din vi nhng đt kim tra “có tính hch sách” (v an toàn v sinh, phòng cháy,
môi trng,ầ).
1.1.3.10 Thng hiu
Thng hiu là nim tin ca khách hàng, là tình cm mà khách hàng dành
cho doanh nghip và sn phm. Nhng thng hiu mnh có kh nng thu hút
khách hàng ln lao mà không cn tn phí ln cho qung bá sn phm (nh s hp
dn ca Coca, Pepsi, Mercedes,ầ) nh hng ca thng hiu đn kinh doanh
ngày nay là ht sc ln. Tài sn thng hiu có t trng ngày càng ln trong tng
tài sn ca doanh nghip (trung bình giá tr thng hiu chim khong 1/3 tng tài
sn doanh nghip, vi các hàng dch v, tài sn thng hiu chim 50% tng tài
sn). Thng hiu nh hng đn kh nng nhn bit sn phm, đn vic thuyt
phc mua hàng, quyt đnh s trung thành ca khách hàng. Có thng hiu mnh là
có mt tài sn ln, là có li th cnh tranh.
1.1.4 MtăsăyuătămôiătrngăbênăngoƠiănhăhngăđnănngălcăcnhătranhă
caădoanhănghip
Có rt nhiu yu t bên ngoài tác đng đn nng lc cnh tranh ca doanh
nghip. Da trên mô hình Kim cng ca M. Porter, các nhà kinh t đ xut 56 yu t
nh hng đn nng lc cnh tranh (các yu t này đc lng hoá đ xp hng cho
các quc gia), phân thành 3 nhóm: th trng; th ch – chính sách; kt cu h tng và
các ngành dch v h tr.
1.1.4.1 Th trng
Th trng va là ni doanh nghip tiêu th sn phm, tìm kim đu vào. Th
trng điu tit hot đng ca doanh nghip, thông qua cung cu, giá c, li
nhunầ Doanh nghip cn c vào th trng đ đnh hng chin lc, xây dng
k hoch kinh doanh. S n đnh ca th trng có ý ngha rt quan trng đi vi
sc cnh tranh ca doanh nghip. phát hin và tn dng các c hi th trng,
doanh nghip cn phi có h thng nghiên cu marketing mnh. Cn có s can thip
ca nhà nc thông qua vic xây dng và thc thi pháp lut, to lp môi trng th
- 17 -
trng cnh tranh tích cc và hiu qu, chng gian ln thng mi, hn ch đc
quyn kinh doanh,ầ nhm hn ch nhng bin đng th trng. Mt th trng
cnh tranh s to sc ép đn quá trình đi mi qun lý, ci tin sn xut, ng dng
khoa hc – công ngh, đi mi và đa dng hoá sn phm,ầ to đng lc cho doanh
nghip vn lên. Mt th trng nh th s to điu kin thun li đ các doanh
nghip gia nhp ngành, các doanh nghip có điu kin thun li đ nâng cao nng
lc cnh tranh ca mình.
1.1.4.2 Lut pháp và chính sách
Lut pháp và chính sách là tin đ quan trng cho mi hot đng ca xã hi
và th trng. Ni dung ca th ch, chính sách bao gm các quy đnh pháp lut, các
bin pháp hn ch hay khuyn khích đu t hay kinh doanh đi vi hàng hoá, dch
v, ngành ngh, đa bànầ Nhng chính sách quan trng bao gm chính sách v đu
t, tài chính, tin t, đt đai, công ngh, th trngầ ó là các chính sách điu tit
đu vào và đu ra cng nh toàn b quá trình hot đng ca doanh nghip. ây là
nhóm yu t rt quan trng đi vi hot đng ca doanh nghip và nng lc cnh
tranh ca doanh nghip nói riêng.
1.1.4.3 Kt cu h tng và các ngành dch v h tr
Kt cu h tng bao gm h tng vt cht – k thut và h tng xã hi, bao
gm h thng giao thông, mng li đin, h thng thông tin, h thng giáo dc –
đào toầ ây là tin đ quan trng, tác đng mnh đn hot đng ca doanh
nghip, nh hng đn cht lng và giá c ca sn phm. Có th ly trng hp
ca các nc phát trin là ví d đin hình. Singapore, Nht, EU,ầ nh h tng tt,
các doanh nghip có điu kin tit gim chi phí bc xp vn chuyn. H thng
thông tin vin thông phát trin giúp các doanh nghip tip cn nhanh chóng và đa
chiu các thông tin kinh t thng mi, tranh th đc c hi và gim thiu ri ro.
Mun có h thng kt cu h tng hoàn thin, cht lng tt nh th, thì nhà nc
vi t cách là ngi đi din cho quyn li xã hi cn quan tâm đu t đúng mc.
Hot đng sn xut kinh doanh vi mi doanh nghip s liên quan ti mt chui các
ngành khác và dch v h tr kinh doanh nh: nhng ngành cung cp nguyên liu